Nieuwe Leidse Courant
BELGIE gaat aardgas
Nederland kopen
in
Smokkelen is geen zonde
Geen
meer
steun
voor
prijsbeleid
NAVO werkt aan
kwestie Cyprus
R.E.M. laat tv-eiland toch
uit Ierland ophalen
Mits ministers plan goedkeuren
Aanleg van buizennet
vertraagt aflevering
Opruiming
Minister Luns
naar Moskou
speldjes
Commentaren
Daarna naar
de Noordzee
U'
Oistrach had
hartaanval
Woensdag 13 mei 1964, 45ste jaargang
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMBR
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stantvasfigh h ghobleven
Veranderlijk
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
VrU veel bewolking met plaatselijk
enige regen. Zwakke tot matige weste
lijke wind. Dezelfde temperaturen als
vandaag of iets lagere. (Opgemaakt om
11.15 uur.)
(Zie voorts pagina 7)
Abonnementsprijzen
NEDERLAND zal aardgas gaan leveren aan België. Na langdurige on-
de handelingen hebben de NAM-export (een verlengstuk van de Gas
unie) en de Belgische Distrigaz in principe overeenstemming bereikt over
de levering van drie miljard kubieke meter gas per jaar voor kook- en
stookdoeledniden. Daarnaast zal nog eens drie miljard aan de grote indus
trie worden geleverd. Het akkoord behoeft alleen nog goedkeuring van de
ministers van economische zaken van beide landen.
Het zal echter nog wel twee jaai
duren voor met de leveranties kan
worden gestart omdat de buizen er nog
niet liggen. Voor deze export zal naast
het Nederlandse koppelnet een buis
van 80 cm doorsnee worden aange
legd. Deze leiding zal of bij Turnhout
of bij Maastricht worden aangesloten
op het Belgische net, dat nog moet
worden aangelegd. De kosten van de
aanleg in België zullen ongeveer 150
miljoen gulden bedragen. Als gemid
delde prijs aan de Belgische gemeen
ten is overeengekomen 7,5 cent per ku
bieke meter, die voor de consument
zal worden verhoogd met het kosten-
en winstpercentage der gemeenten.
Zoals bekend is voor de Nederlandse
gemeenten een prijs van 6 a 6,5 cent
vastgesteld. De maatschappij, die in Bel
gië het transport gaat verzorgen, Distri-
gaz( is voor vijftig procent een aangele
genheid van Esso en Shell, die door ver
groting van het aandelenpakket de helft
de belangen in handen hebben ge-
Het contract geldt voor twintig jaar.
et is de bedoeling dat heel België van
het Groningse aardgas gebruik zal gaan
maken. Inmiddels heeft de Koninklijke
Shell bekendgemaakt het zoeken naar
aardgas of olie onder de Noordzee dit
jaar te gaan intensiveren. Dit bericht
(uit Londen) kwam enkele dagen na de
vorming van een nieuw groot consor
tium, dat eveneens bodemonderzoek op
de Noordzee zal gaan verrichten. Dit con-
Na de officiële opening i
NAVO-conferentie in de Ridder
zaal begaven de ministers zich
naar de Julianakazerne in Den
Haag voor hun eerste vergadering.
De Duitse minister Gerhard
Schroder (links op de foto)
maakte nog even een ommetje met
een lid van zijn delegatie, prof.
Carlsen. Toen zij naar de confe
rentiezaal terug wilden, ervoeren
zij dat de wijk rond de kazerne
zwaar bewaakt is. De Duitse gas
ten moesten zich terdege legiti
meren.
Vandaag beslissende dag
De Navo-conferentie had gis
teravond iets meer dan de helft
van het eerste agendapunt, de
algemene politieke beschouwin
genafgewerkt. Toen konden ook
de prullemanden worden geleegd.
Gewone grijze door werksters,
voorzien van een pas, en de grijze-
met-een-rode-band door mannen,
met strikte orders de veiligheid
te verzekeren. Dit zijn de prulle-
manden waarin de ministers en
hun delegaties hun kladjes weg
gooien die voor nieuwsgierigen
van veel belang kunnen zijn. De
inhoud van die bakken wordt dan
ook zorgvuldig vernietigd.
De redevoeringen van de minis
ters hebben, naar één van de deel
nemers van de conferentie na af
loop meedeelde een gematigd ka
rakter gehad, niet gematigd was
echter de temperatuur in het pers.
paviljoen, het tijdelijke bouwsel
van tentdoek en hout, op het ter
rein van de Juliana-kazeme. Vele
journalisten zaten in overhemd
zichtbaar verhit, achter de schrijf
machines in de werkkamer van
het paviljoen strijd te leveren te
gen de tijd en de warmte.
Zij hadden echter in de loop
van de avond alle gelegenheid af
te koelen aan boord van de salon
boot Erasmus die van Hoek van
Holland naar Rotterdam voer. De
chef van de directie voorlichting
buitenland van het ministerie van
buitenlandse zaken, mr. A, C.
Vroon, bood de journalisten uit
binnen, en buitenland dit buffet
flottant" aan. De deelnemers aan
deze varende maaltijd werden met
autobussen van de Julianakazerne
naar Hoek van Holland gebracht
en van Rotterdam weer terug naar
Den Haag.
(Van een onzer redacteuren)
De Navoconferentie. die alweer
haar einde begint te naderen, ver
beert vandaag in een beslissend sta
dium. Achter de schermen wordt
wellicht ook vanavond nog hard
gewerkt aan een regeling van de
kwestie Cyprus. In de bijeenkom
sten van gisteren werd aan dit pro
bleem ook al veel aandacht besteed.
Erkin. de Turkse minister van bui
tenlandse zaken, kondigde gisteren
aan, vandaag een uitvoerige uiteen
zetting van het vraagstuk te zullen
geven. Het onderwerp werd in zeer
beperkte kring besproken. Per land
namen slechts drie delegatieleden
deel.
Vooral de Canadees Martin heeft gis
teren uitvoerig bij het probleem Cyprus
stilgestaan. Naar zijn mening dreigt de
verwijdering tussen Griekenland en Tur
kije verlammend te werken op de doel
treffendheid van de Navo. En hij ver
zocht de vertegenwoordigers van beide
landen dan ook offers te willen brengen
om een oplossing mogelijk te maken. Mi
nister Martin is van mening, dat de Navo
In conferentiekringen in de .Juliana
kazerne in Den Haag is gisteren gezegd
dart de Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken, mr J. M A. H. Luns.
een uitnodiging voor een bezoek aan
Moskou in de komende maanden heefit
aanvaard-
Een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken heeft desge
vraagd verklaard dat indien de Neder
landse minister een zodanig bezoek zou
Gistermorgen is het anderhalfjarige brengen, dit, zoals gebruikelijk is m
zoontje van de familie J. H. van Oers dergelijke gevallen, in de twee hoold-
te Heerenveen is een onbewaakt ogen- steden terzelfdertijd bekend wordt ge-
blik in de rioolput achter de woning maaktDe ^woordvoerder kon op dit
gevallen en gestikt l~'"'
ogenblik niets zeggen.
CMOKKELEN is geen zonde" is bij de grensbevolking nog steeds de vrij
algemene opvatting. Daarom is ook geen enkele bijstand te verwachten
van de grensstreekbewoners bij bet opsporen van smokkelaars.
Dit is de mening van mr. L. W. van Os van de inspectie invoerrechten en
accijnzen in Terneuzen in een inleiding voor het criminologisch tostituutvan
de universiteit van Utrecht. Volgens mr. Van Os is grenssmokkel het gevolg
van het grote verschil in prüzen tussen de verschillende landen. Als de gren
zen wegvallen en daarmee de prijsbarrières, dan is het voor een smokkelaar
niet meer aantrekkelijk om zijn bedrijf uit te oefenen.
Maar zo lang dat nog niet het geval is zijn de smokkelaars tot alles in
staat vooral de grote organisaties van beroepssmokkelaars. Dan komen er
pantserauto's, kraaiepoten, rookpotten en wapens aan te pas.
procedures kent. voor het geval zich een
geschil voordoet tussen lid-staten.
Hij ging zelfs zo ver, dat hij van de
ministerraad eiste, niet uiteen te gaan
voordat iets doelmatigs gedaan is om tot
een keerpunt te komen in deze onver
kwikkelijke zaak.
Uitnodiging
Wellicht in verband hiermede heeft
Canada Nederland en vier andere West-
europese landen uitgenodigd voor
conferentie, waarop een bijeenkomst
moet worden voorbereid van alle landen,
die troepen willen bijdragen voor
internationale strijdmacht van de vrede.
Zoals men. weet. is dit een verlengstuk
van vroegere voorstellen, die al jaren
geleden zijn gedaan door de premier
Canada, Lester Pearson. De andere
landen zijn Noorwegen. Denemarken.
Zweden en Finland.
Als alle uitgenodigde landen op het
Canadese voorstel ingaan, zal het ge
sprek hierover wellicht in juli in Canada
beginnen. Het is nog niet bekend, of Ne
derland de uitnodiging aanvaardt.
Cuba
De Amerikaanse minister Dean Rusk
heeft de bondgenoten van zijn land nog
eens op het hart gebonden, dat de situa
tie rondom Cuba opnieuw bijzonder ge
vaarlijk kan worden. Hiermede wilde hij
de noodzaak demonstreren van een
ledige isolering van het eiland. Rusk
oefende kritiek op bepaalde leden
de Navo (voornamelijk Engeland
Frankrijk) door te zeggen, dat het
gaat om alleen maar zaken doen met
Cuba. De veiligheid van de gehele weste
lijke wereld vereist naar zijn mening
ook een volledige economische boycot
(Voor vervolg zie pag. 7)
Stuur 4 Yoki -
merkjes aan Yoki,
Postbus 1234,
Den Haag en u
ontvangt gratis
zo'n prachtig
Yoki - speldje.
sortium is de North Sea Marine enginee
ring construction company, die bestaat
uit machtige staal- en scheepvaartmaat
schappijen zoals Dorman Long, Sir Wil
liam Arrol and Co en de Davy Ashmore-
groep. In het consortium zijn meer dan
veertig maatschappijen verenigd, die
reeds geïnteresseerd zijn in exploratie
van de Noordzee.
Gisteren is de driejarige Ronnie
Ouwens verdronken. Het jongetje werd
's morgens vermist doch werd pas
's avonds laat in de sloot achter de ouder
lijke woning in Broek op Langedijk ge
vonden.
In het natuurbad ..De Warande" te
Oosterhout is vanmorgen het stoffelijk
overschot opgedregd van de 14-jarige
zoon van de familie Van Gils uit Tete-
ringen die sinds maandagavond ver
mist was.
Het nieuwe gedeelte van het rijks
asiel voor psychopaten ,flr. S.
van Mesdag" in Groningen, waar
enkele gedetineerden gisteren in
opstand kwamen. Aan de ramen
zijn de vernielingen zichtbaar.
Middenstand dreigt:
(Van onze soc.-econ. redactie)
De vier centrale middenstandsbon
den zullen niet aarzelen hun verdere
medewerking aan het prijsbeleid op
te zeggen, indien de minister van eco
nomische zaken na de collectieve ver
ticale prijsbinding, ook de individuele
verticale prijsbinding gaat aantasten.
De besturen van de middenstandsbon
den hebben tot het nemen van deze
stap machtiging van hun organisaties
ontvangen.
Dit heeft de voorzitter van de chris
telijke middenstandsbond, de heer H.
Mooij, duidelijk verklaard in de gisteren
te Lunteren gehouden bondsraadverga
dering van de C.M.B., die ook werd bij
gewoond door de staatssecretaris var
economische zaken, drs. J. A. Bakker.
De heer De Mooij liet er ook geen twij-
1 over bestaan dat de vier midden
standsbonden die het op andere terrei-
wel eens niet zo goed met elkaar
kunnen vinden, eensgezind zullen zijn in
de stappen die zullen worden genomen
o gauw maatregelen tegen individuele
•erticale prijsbinding worden aangekon
digd. Zoals bekend is de collectieve
verticale prijsbinding reeds per 15 juni
onverbindend verklaard.
Wormen in het
Delft se water
De narigheden die men de laatste
tijd in Delft met het drinkwater heeft
beleefd en nog beleeft zijn nu nog
vergroot door het feit. dat wormen in
het drinkwater zijn aangetroffen.
De bewoner van een der in de Zuider
straat liggende woonarken trof worm
pjes van plm twee centimeter lang aan
in het water, dat hij aftapte uit een
voor deze schepen beschikbare kraan.
Dit feit is gisteren door de gemeentelijke
voorlichtingsdienst erkend, waarbij is
meegedeeld dat de gemeentebedrijven
alles doen om de oorzaak op te sporen
en herhaling te voonkomen. Tevens werd
meegedeeld dat de wormen niet scha
delijk zijn voor de gezondheid.
Vermoedelijk moet de oorzaak worden
gezocht in het binnendringen
reinheden in de leiding in de Zuider
straat of omgeving. Ter plaatse is daar
om de leiding enige malen doorgespoeld,
totdat men geen
water aantrof.
In één
oogopslag
Brochure riep verzet op
en verdween pag. 2
Olie genoeg voor 36 jaar
pag. 4
Blanke beschikt over leven
en door van neger pag. 4
Het Dorp kan op eigen be
nen verder pag. 7
Staatssecretaris contra Algra
pag. 9
Omvangrijk schrootsch an
daal pag. 9
Dankbaar voor hogere PTT-
tarieven pag. 9
jpR wordt gemorreld aan het thans
zittende kabinet. Of het gemorrel
is van enige betekenis, moet nog blij
ken. Maar gemorreld wordt er.
Men zal zich herinneren dat. als
steeds ten onzent, ook het huidige
kabinet voor ziin formatie enige tijd
nodig heeft gehad. De onderscheide
ne mogelijkheden die er waren zijn
toen overwogen. Uiteindelijk kwam
uit de bus het kabinet in deze samen
stelling en, al dan niet dïrectelijk,
steunend op deze partijen.
Dat niet ieder met deze oplossing
tevreden was. laat zich begrijpen.
Waarom niet liever de socialisten dan
de liberalen? Men kan het een ge
lukkige omstandigheid noemen dat
er kenneliik meer dan een mogelijk
heid is. De partijen houden elkaar
zo in evenwicht.
Maar of het opportuun mag heten om,
nu eenmaal de keuze is gemaakt en
terwijl de weg nog lang niet is af
gelegd, alweer discussie te gaan ope
nen? Het getuigt van een ongeduld
dat misplaatst is en dat ook zeker
geen grond vindt in actuele kwesties
die men daarvoor wenst aan te voe
ren.
Niet alleen met kabinetscrisissen zelf
moet men zuinig zijn, zelfs met het
spreken erover
y OORSTANDERS zijn ook wij in
het algemeen van nieuwe straf
rechtspleging. Er is op dit terrein
veel verouderd, getuigend van een
onjuiste kijk op de delinquent als
mens
De enige vraag die wij altijd hebben
opgeworpen is, of voor de nieuwe
aanpak de bewerktuiging wel vol
doende is. Voldoende voor wat be
treft de inrichtingen en gebouwen,
voldoende niet minder voor wat be
treft de mensen die het zullen heb
ben te doen. Het is bekend dat het
daaraan voor 't ogenblik nog schort.
Een man als de hoogleraar Diepen
horst pleit in de volksvertegenwoor
diging telkenjare voor betere voor
zieningen, en er is reden toe.
Thans zijn opnieuw moeilijkheden
ondervonden en de oorzaak wordt
gezocht in gebrek aan deskundige
specialisten. Het gedrag van de be
trokkenen is te laken. Dat het geen
brave lieden gold, konden we overi
gens weten. De vraag naar de achter
liggende problematiek heeft echter
wel weer gewonnen aan actualiteit.
TJLIJKENS een bericht in De Tele
graaf, die aan deze zaak altijd
nogal aandacht heeft geschonken, is
de poging van een landgenoot om
enkele maanden in leven te blijven
op een onbewoond eiland, mislukt
Hij keert terug naar de bewoonde
wereld.
Eerlijk gezegd, hebben wij nimmer
veel behoefte gehad om ruimte aan
deze zaak te besteden- Wij konden
niet inzien dat de poging enig ander
nut kon hebben dan alleen voor de
man zelf het nut om in de publici
teit te komen.
De mislukking van de poging mar
keert de waardeloosheid ervan nog
eens te meer.
In het begin van de Bijbel staat al,
dat het niet goed is, wanneer de
mens alleen is, al kan men voor een
korte periode wel eens behoefte heb
ben aan eenzaamheid.
Onze mensenplicht bestaat niet in
een zich losmaken van de ander,
maar in een samen leefbaar maken
van het leven en bewoonbaar maken
van de aarde.
Het Amerikaanse ministerie van
landbouw raamt de wintertarwe oogst op
1013,4 miljoen schepels of 12"/o meer dan
de raming van april. In 1963 was de
aagst 904.3 min. tegen een gemiddelde
van 1019,5 min. Van de voorjaarstarwe-
oogsl is nog geen betrouwbare raming
mogelijk, doch op basis van de inzaai
kan men deze op 262 min. stellen, zodat
het totaal 1275.4 min. is tegen in 1963
1137.6 min. en een gemiddelde van 1225.2
Opstand in asiel
snel bedwongen
Het ministerie van justiti heeft naai
aanleiding van de gistermiddag uitge
broken opstand in het psychopatenasiel
Groningen de volgende verklaring
afgegeven:
„Dinsdagmiddag van half twee af
vonden in het dr. S. van Mesdag-asiel
te Groningen ongeregeldheden plaats.
Deze zijn begonnen na het luchten aar
het begin van de namiddag, toen eer
aantal gedetineerde terbeschikkingge-
stelden zijn binnengedrongen in twee
gemoderniseerde afdelingen van de
zuidvleugel. Zij hebben toen een be
waarder en een verpleger de sleutels
afhandig gemaakt In de beide bedoel
de afdelingen zijn vrij ernstige vernie
lingen aangebracht. Het eigen perso
neel van het gesticht en de gestichts-
wacht, geassisteerd door manschappen
van de gemeentepolitie van Groningen,
hadden binnen een uur de situatie weer
de hand, onder meer door traangas
te gebruiken.
Vooralsnog is niets gebleken dat
m bijzondere aanleiding voor de
geregeldheden is geweset Daarbij zijn
vermoedelijk ongeveer tien patiënten
betrokken geweest die nu afzonderlijk
zijn ingesloten. De overige op de ge-
De 44-jarige mevr. A. A. J. Hart-
n-Klokke van Steenwijk uit Haarlem
is gisteravond kort nadat zij op de
Rijksstraatweg im haar woonplaats was
aangereden door een bromfietser in
een ziekenhuis overleden. Zij fietste
met haar 14-jarige dochter in de rich
ting van de binnenstad. Een 17-jarige
jongeman op een bromfiets botste bi;
het passeren tegen mevr. Hartman-
IT Rotterdam is dinsdagmiddag
werkschip Global Adventure. De be
stemming van dit schip is de
Verolme-werf te Cork. waar het te
levisie-eiland van de REM werd ge
bouwd. Donderdag wordt de Global
Adventure te Cork verwacht.
Een zegsman van de R.E.M. vertelde
ons gistermiddag reeds, dat het niet lang
meer zou duren, „eer de Global Adven
ture de onderbouw van het eiland zou
ophalen". En eerder op de dag was er
gisteren uit Ierland bericht gekomen, dat
er een schip onderweg was, om het eer-
Theorie rijexamen
op de scholen
Het hoofdbestuur van het Verbond voor
Veilig Verkeer heeft zich tot het ministe
rie van verkeer en waterstaat gewend
met het verzoek om te bevorderen, dat
leerlingen die met goed gevolg een schrif-
t- lijk venkeersexamen Op een der scholen
voor voortgezet onderwijs inclusief het
kweekschoolonderwys hebben afgelegd,
vrijstelling van het theoretische deel van
het rijexamen wordt verleend.
ste deel van het R.E.M.-eiland op te la
den en naar de Noordzee te brengen.
Zoals men weet. is indertijd bij de
bouw van de Global Adventure eigen
lijk een enorme varende hijskraan mei
ruimen, die speciaal zijn ingericht voor
het vervoer van zware stukken ge
zegd, dat dit schip speciaal zou zijn be
stemd voor de constructie van olie
boortorens in zeegedeelten met een
diepte tot ongeveer tachtig meter.
Het is te begrepen, dat allen, die b(J
de RJE.IVL z(jn betrokken, zich in de no
dige geheimzinnigheid hullen, nu de
bouw van het televisie-eiland aanleiding
heeft gegeven tot wettelijke maatregelen
tegen de R.EJVL
Noch bij Verolme noch bij het bureau
dat de perscontacten voor de eigenaai
Het bijna vierjarige zoontje Win-
fred van de familie N. van Leeuwen uit
Reeuwijk is gistermiddag in een polder
sloot verdronken. Niemand heeft het on
geluk zien gebeuren. Enkele werklieden
die op een vuilnisbelt in de omgeving
van deze sloot werkzaam waren, vonden
het lijkje omstreeks half vijl Het jon
getje werd toen al enige uren vermist.
van de Global Adventurer, de N.V.
Global Offshore Structurers verzorgt,
kon men een duidelijke omschrijving
geven van wat het schip in Cork gaat
doen. Op de (voor de hand liggende
vraag of de Global Adventurer mis
schien het R.E.M.-eiland gaat ophalen,
werd van beide zijden eensluidend ge
antwoord: „Wij kunnen niets zeggen".
De violist David Oistrach heeft twee
weken geleden in Leningrad een hart
aanval gehad en is thans in een zieken
huis herstellende, zo is eerst thans be
kend geworden.
De doktoren hebben verklaard dat
het leven van de 56-jarige musicus geen
gevaar loopt, maar zij hebben hem aan
geraden voor de Tijd van zes maanden af
te zien van vermoeiende tournées.
Voor de tentoonstelling ln Madurodatl
van Zweeds kleinbeeldhouwwerk, die
15 juni in het kader van het Holland
Festival geopend wordt, heeft prinses
Beatrix een zilveren medaille beschik
baar gesteld.