Nieuwe Turkse druk op
patriarch Athenagoras
-DE DOKTER aan 'i woord
Paasfeest van Russische
vluchtelingen
Een tvoord voor vandaag
Wereldraad
snelde
te hulp
mm
Weer uitspraak gevraagd
over sexuele moraal sf
R.k.-jongeren
verward
Eindhovense studenten
boycotten dies-viering
BKonchiletten
RODE HOND
VOENSDAG 29 APRIL 1961
STEEK'N PLUIM OP UW HOED: SPAAR
Zaterdag 2 mei in Den Haag
Gun uzelf een groeiend spaartegoed. Goed. Want
uw spaargeld is goed voor alles. Ga naar de spaarbank
waar men u óók gaarne van dienst is met andere
bankzaken, zoals rekening-courant, deviezen voor uw
reizen, kredieten, hypotheken en bemiddeling in ef
fectenzaken. Meer dan 1000 banken en bijkantoren.
De spaarbanken met volledige bankservlce.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Polsbroek en Vlist: B. M.
Meijndert te Waarder (Z.-H.).
Aangenomen naar Zi.ipe (N.-H.): R. G
J. Timmers te Hulst.
Bedankt voor Amstelveen 'wijkgem
i VI-Buitenveldert): P. Klap te Zeist.
AANGESLOTEN BIJ DE COÖPERATIEVE CENTRALE RAIFFEISEN-BANK TE UTRECHT
(Van een onzer medewerkers)
Op zaterdag 2 mei a.s. komen
de Russische vluchtelingen en
ontheemden, die verspreid in ons
land wonen en het Russisch Or
thodoxe geloof belijden in Den
Haag bijeen om het paasfeest te
vieren. Zij zullen dit op hun eigen
bijzondere manier doen. Daarom
is het interessant dit feest met
hen mee te maken. Er zijn ieder
jaar vele Nederlanders, die als
belangstellenden de Russische
paasviering beslist niet willen
missen.
Nu is het ro, dat het paasfeest van de
Russisch orthodoxen niet altijd later
wordt gevierd. Het gebeurt wel eens,
dat hun Pasen Pas-cha geheten op
dezelfde datum valt als ons paasfeest.
Het verschil in data houdt verband met
het aanhouden van de oude Juliaanse
kalender in plaats van de Gregoriaanse
kalender, waarop het Latijnse paasfeest
is gebaseerd.
Ook dit jaar is de verzamelplaats Den
Haag, omdat de - Russisch-Orthodoxe
Kerk in het buitenland, die onder de
jurisdictie van de metropoliet Anastasius
in Amerika staat, zich in de residentie
bevindt. In deze geïmproviseerde kerk
in de Bakkerstraat 57a zal
displaced persons het grootste
zondag met wijding van de palmtakjes,
die aan de gelovigen worden uitgereikt,
teneinde deze thuis bij de iconen te
plaatsen, op de witte donderdag, de
goede vrijdag en de stille zaterdag.
W. Nusselder te Niezijl; te Will
Siegerswoude (FrL): F. de Jonge, kand. te
Amsterdam-W.: te Bedum: W. de Vries te
Oude en Nieuwe Bildtzijï, die dit beroep
heeft aangenomen: te Laar (Duitsland
Nachtdienst Aifmeiooisn
h. zendingspred. te Pajéti
Soemba, die dit beroep heeft aange-
T nomen; te Leiden (als studentenpredi-
In de nacht van zaterdag op zondag. kant). dr s j Ridderbos te Amster-
dit jaar dus op 2 mei, wordt de plech-'dam.z
tige paasnachtdienst «boude». De» Bedl„k, v00r Rotterdom-Z, tevens
dienst is werkelijk plechtig en aangrij- pred v00rhet ikaiia-ziekenhuis Ine. H.
pend. De orthodoxe aanwezigen beleven
hun heilige feest op een bijzondere
manier, die zich moeilijk voor eer
schrijving leent. Zij zijn glukkig ei
vreugde, dat Christus is opgestaan.
De bisschop of de priester zegt tegen
de menigte: „Chrlstos woskrese li
mertwich", hetgeen betekent, dat Chris
tus uit de doden Is opgestaan.
Dijkstra): H. v. Rhijn te Leeuwarden.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Driesum c.a. (bij accl.)
S. Braaksma, kand. te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
wBedankt voor Slikkerveer (vac. W. C. J.
ezigen kussen elkaar drie keer. Bosschaart': P. Blok te Dirksland.
waarbij de beginnende partij de woor
den zegt: ..Chrlstos woskrese" Chris- BAPTISTEN GEM.
tus is opgestaan terwijl de andere Beroepen te Amsterdam (onafh. gem i:
partij antwoordt: „Woistinoe woskrese" J. A. Malgo te Maasslur
(Christus is waarlijk opgestaan). Het is
in onze ogen een beetje vreemd, dat
ook dc mannen elkaar kussen, maar
toch is dit een broederlijke, een warme
en een hartelijke, maar vooral een chris
telijke geste.
Waar is üw God? Wet God in het algemeen en nog minder:
ónze God, maar üw God. De mensen hebben het récht het
bezittelijk voornaamwoord te gebruiken, als zij zich richten
tot de dichter van Psalm 42. Maar als u goed luistert, hoort u
daarin de spot, een belachelijk maken van de man, die altijd
heeft gezegd, dat hij wist een God te hebben. Die in een zeer
persoonlijke relatie tot hem stond. Deze God nu, deze Vader
(de dichter noemt Hem ook: Verlosser), blijkt plotseling te
zijn verdwenen. „Watervloed roept tot watervloed bij het ge-1
druis van Uw stromen": met deze beeldende woorden drukt
hij uit wat hij meemaakt. Alle dingen in zijn leven zijn van j
Jiun plaats gerukt. Het icater is hem tot de lippen gestegen en j
zijn God, op Wie hij al zijn vertrouwen had gesteld, heeft i
Zich verborgen. „Waarom ga ik in het zwart vanwege de onder-
drukking van de vijand?", zo vraagt hij zich af. Men heeft hem j
het leven praktisch onmogelijk gemaakt, maar het ergste is,
dat God Zich niet laat zien, dat Hij toelaat, dat die vijanden
Hem honen en menen, dat God Zich inderdaad heeft terug
getrokken. Wat een toestand! Was dan zijn vroegere leven een
droom? Was het dan zelfbedrog, die tijd, waarin hij juichendl
optrok naar Gods huis, met vele anderen? Nee, het was geen
droom. Want en dat is het wonderlijke, het bijna onbe
grijpelijke midden in de donkerste ellende klinkt de roep
naar omhoog. Het is een oproep tot de eigen ziel: „Hoop op
God, want ik zal Hem nog loven, mijn Verlosser en mijn God!"
Wij moeten niet trachten te beredeneren of dit kan. De feiten
wijzen uit, dat het mogelijk is. Dat in het zich verbergen God\
deze mens niet geheel loslaat, dat er een band blijft bestaan.
Paasdis
Weinig vertrouwen
in farmacologisch
experiment
Prof. dr. W. Lammers van de Rijks
universiteit in Utrecht vindt het begrij
pelijk dat er de laatste jaren
Als verhouding met Griekenland slecht is...
(Van onze kerkredactie)
Na afloop van deze aangrijpende
paasnachtdienst wordt het feest aan een
r__ u het paasdis voortgezet Naast allerlei har- brek aan vertrouwen valt te bespeuren
heiligste feest plaatsvinden. Het is in tige spijzen is er in de eerste plaats de in de waarde van farmacologische er.
de eerste plaats een kerkelijk feest. pyramidevormige ..Pas-cha". gemaakt toxicologische experimenten. Deze
De gelovigen zien reeds lang uit naar van kwark of hangop, boter, eieren, experimenten, zo denkt men. geven
dit moment van de Opstanding. Het suiker, room, krenten, rozijnen en geen inzicht op welke wijze de mens
vanille. Als tweede lekkernij is het op nieuwe geneesmiddelen
cylindervormige paasbrood, „Koelietsch
geheten, bestaande uit fijn meel, boter,
eieren, suiker, krenten, rozijnen enz.
Het derde „gerecht", dat bij het paas
feest behoort zijn de gekleurde eieren,
soms met de Russische letters ,.X B"
(beginletters van Christos Woskrese)
erop geschilderd.
Zo zullen de Russische vluchtelingen
en ontheemden in ons land de mees
hoogtepunt van het paasfeest
ook de paasnachtdienst in de kerk, de
plechtigste van alle vigiliën. Er zijn
ook voor de paasnacht vele diensten in
andere
chemische stoffen zal reageren. Men
denkt in dit verband aan recente op
zienbarende gebeurtenissen als de mar
garine-ziekte en het softenón-drama.
In beide gevallen heeft de farmacologi
sche wetenschap volgens prof. Lammers
niet het gevaar ontdekt dat het gebruik
van deze middelen voor de mens met
zich meebracht. Prof. Lammers vindt
dit gebrek aan vertrouwen evenwel niet
- 1917
zijn gevlucht binnenkort hun paas- zai een goed opgezet en uitgevoerd die-
feest vieren. Het comité voor hulp aan renexperimenteel onderzoek wel een
goed inzicht geven hoe de
woest. Zowel Armeense (die dus niet on
der het gezag van Athenagoras staan)
als rooms-katholieke kerken moesten
het eveneens ontgelden.
Reeds veel eerder op 4 Januari 1923
eiste een Turkse delegatie dat het oecu
menisch patriarchaat uit Turkije zou
vertrekken. Zij beschuldigde de toenma
lige patriarch er van vijandig te staan
tegenover het nieuwe Turkse regime,
(de grote revolutie vond plaats in 1922)
omdat hij in de burgerstrijd (die een
einde maakte aan de regering van de
sultan en Kcinal Attaturk op de troon
bracht) dc zijde van de afgezette heer-
had gekoi
De delegatie
republiek
Tevens stelde
dat het hele patriarchaat
maar moes; verhuizen naar de berg
Athos. De Engelse minister
van de Oosters Orthodoxe Kerken,m^sie
Athenagoras, zich nu geheel kun-
_ij„ Autos, ue c-ngeise
nen Wijden aan het herstel van de tenlandse zaken lord Curzon. heeft toen
innerlijke eenheid van de osterse een oplossing voorgesteld. Hij
Turkse eisen af en zei: v-
mij geen enkele reden w:
hoofd erkennen. Maar plotseling
is hij opnieuw betrokken in een
oud conflict. Het verzet dat aarts
bisschop Makarios op Cyprus heeft
opgeroepen in een politiek con
flict, keert zich nu tegen het oecu
menisch patriarchaat van Istan-
boeL Opnieuw moet een patriarch
het conflict tussen Turken en
christendom aan de lijve onder
vinden.
Turkse nationaliteit
werd metropolieten
ook afgenomen
In Parijs kwamen dezer dagen de
twee metropolieten van het oecumenisch
patriarchaat van de Oosters Orthodoxe
Kerken aan. die door de Turkse rege
ring het land zijn uitgezet. Een van
beide is metropollet Jacovos, die de ba
sis gelegd heeft voor de ontmoeting van
paus Paulus en patriarch Athenago-
Hij heeft de laatste maanden et
sitie ingenomen van rechterhand
de patriarch. De ander is metropoliet
Emilianos die een bijzonder belangrijke
organisatorische functie bekleedde bij
het patriarchaat.
Bij hun aankomst in Parijs deelden
zij mede dat zij niet alleen het land
uitgezet zijn. maar dat de Turkse rege
ring ook hun Turkse nationaliteit ver
vallen heeft verklaard. Zij hadden ech
ter goede hoop dat Turkije zijn besluit
zal herzien. Voorlopig hebben beide me
tropolieten visa gekregen
bezoek van drie maanden
enigde Staten.
Russische ontheemden en vluchtelingen'
in Nederland doet al het mogelijke, on
danks dé moeilijke financiële situatie,
om deze displaced persons een paar
prettige dagen te bezorgen.
Het spreekt vanzelf, dat de leden van
het comité evenals de kerkvoogd alles
belangeloos doen. Dank zij de hulp van
de hervormde synode kan aan deze
vluchtelingen tijdens hun verblijf in Den
Haag zelfs een diner worden aangeboden.
Als bijzonderheid moet hier nog wor
den vermeld, dat in de paasnachtdienst
een dubbel koor aanwezig zal zijn. om
dat in Amsterdam geen dienst zal
worden gehouden en het koor van de
Russische orthodoxe kerk aldaar voor
die gelegenheid naar Den Haag zal
komen.
Het genoemd comité hoopt In de
paasnachtdienst op aanwezigheid van
vele Nederlanders, omdat zU door de
collecte een kleine financiële bijdrage
kunnen leveren voor de zeer noodlij
dende orthodoxe kerk van de Russische
vluchtelingen.
Pinksterconferentie
in Woudschoten
de i
de Ver-
19 tot 21
het conferentie-oord Woudschoten
te Zeist gehouden worden.
Sprekers op deze 25ste conferentie zijn:
ds. G. van Driel uit Ouddorp over het
onderwerp „Evangelisatie in godsdien-
stig-lijdelijke omgeving", ds. R. J. v. d.
Veen uit Delft over „Het evangelie en
het moderne denken", ds. F. E. Hoekstra
uit Den Haag over „De vrijwillige in het
Makarios heeft uitgesproken, een evangelisatiewerk", de heren B. J. Bur-
raakneming omdat hij niet de zijde §er ei? ;A van Kapel over „Spelen met
In de afgelopen weken heeft de Turk
se regering de drukkerij van het pa
triarchaat gesloten. Twee Griekse me
tropolieten, hoge geestelijke functiona
rissen bij het oecumenisch patriarchaat,
moesten op last van de Turkse rege
ring het land verlaten. Een film over
de ontmoeting van patriarch Athenago
ras met paus Paulus werd in beslag ge-
politiek- of adnunistratief ge
zag heeft. Zou aan de andere kant ook
het geestelijk en kerkelijk gezag hem
worden ontnomen, dan zou het een
schok betekenen voor het geweten van
de beschaafde wereld."
VERHOUDING
Het gevolg was dat de Turkse rege- ..w
ring zich er bij neerlegde dat de pa- van de Turken heeft gekozen. Maar de muziek
triarch bleef, mits hij zich alleen zou zijde van de Turken kiezen zou een dam o
ijden aan geestelijke zaken. In een breuk betekenen met de Griekse Kerk:lisatie
1 ,J J~* en de Grieken in het algemeen en te
vens zijn geestelVk gezag in gevaar
brengen.
Het ambj van oecumenisch patriarch
is wel eens de moeilijkste functie ge
noemd die er in de christelijke kerk is
te vinden. Athenagoras ervaart daar
iets van. Wat hij ook doet of niet doet,
altijd is het verkeerd. En daarom
zweeg hij. Maar vele christenen vragen
zVch af. of, als hij op tijd en op de
juiste wijze had gesproken, hij de span
ning tussen Turken en Grieken niet had
verdrag van Lausanne werd bepaald dat
het oecumenisch patriarchaat in Con-
stantinopel, dat spoedig Istanboel ge
noemd zou worden, kon blijven. Maar
het verdrag bepaalde niet dat de Turk
se regering het patriarchaat niets in de
weg mocht leggen. Sinds dat ogenblik
werd de houding van de Turkse rege
ring ten opzichte van het patriarchaat
in wezen bepaald door de Grieks-Turk
se verhouding. Was de situatie gespan-
de Turkse regering, nen dan moest al spoedig het patriar-
oecumcnisch pa- cheat het weer ontgelden.
dr. J. Verkuyl uit Amster-
Samenwerking in de evange-
t andere kerken en groepen"
geren. De kansen dat er echter een
verkeerde conclusie wordt getrokken
blijven altijd bestaan.
Prof. Lammers maakte deze opmer
kingen in de inaugurele rede, waarmee
hij het ambt van hoogleraar in de far
macologie aan de rijksuniversiteit in
Utrecht aanvaardde.
Wij lezen vanavond: 2 Kronieken 31 vers 1 tot en met 21. 1
Morgen lezen wij: 2 Kronieken 32 vers 1 tot en met 15.
Tweede brief aan hervormde synode
Van onze kerkredactie
Opnieuw hebben de 41 hervorm,
de lidmaten, die zich enkele we
ken geleden tot de hervormde sy.
node richtten, in een brief aan
de synode hun verontrusting uit
gesproken over de hedendaagse
sexuele moraal. Zij keren zich
tegen uitspraken gedaan op een
jongerenconferentie in Den Haag,
georganiseerd door het jongeren
centrum „Ruimte", „Jeugd en
Evangelie", de Humanistische
Geschil over behuizing
ben gistermiddag de herdenking
van de achtste dies natalds van
de technische hogeschool van
Eindhoven geboycot. Tijdens het
uitspreken van de diesrede, door
de secretaris van de senaat, prof.
dr. D. A. de Vries, in de grote
hal van het hoofdgebouw, trokken
naar schatting driehonderd stu
denten alsmede de bestuursleden
van de onderscheiden studenten
organisaties stilzwijgend voorbij
de hal van het hoofdgebouw.
Voordien waren de protesterende stu
denten in de stromende regen op het
Noordplein büeen gekomen. Zij werden
daar toegesproken door de president van
de Eindhovense Studentenmaatschappij.
..DU EFTELING"
natuur- en ontspamiingspark
KAATSHEUVEL
150 ha. levensvreugde voor
een „sprookjesachtige dag in
't hart van BRABANT
student
triarchaat is duidelijk een wraakne- De eerste grote aanval kwam reeds kunnen voorkomen,
mlng naar aanleiding van de houding, j spoedig in december 1924 toen er een
die de Grieken op Cyprus aannemen te-nieuwe patriarch gekozen werd, name
ten de daar wonende Turken. De toe- liik Constantijn Araboglu Zijn verkie-
stand is voor het patriarchaat zo moei- zing deed de haat tussen Turken en
lijk geworden dat de Wereldraad van 1 Grieken weer opvlammen. Reeds voor
Kerken reeds tc hulp is geschoten en zijn verkiezing had de Turkse pers uit-
een verzoek heeft gericht aan dc Turk- j gesproken dat hij in Turkse ogen per-1
se regering om de positie van dc pa- sona non grata was Op 30 januari 19251
triarch nader te bezien en de beginsc- zette de Turkse politic deze patriarch.1
len van godsdienstvrijheid te erkennen die de naam Constantijn IV kreeg uit
en te handhaven. I het land.
VXT inr- De Volkerenbond werd te hulp geroe-
(JOK lil pen door Griekenland en deze droeg
Nog altijd leeft het veriet van de Tor- Griekenland en Turkije op
ken tegen het christendom.
Hoestdronk in tabletvorm.95ct
verleggen. Neutrale leden zouden de
het ogenblik wordt het patriarchaat in beide lawlen helpen
hm q! iaren den. spoedig bleek de Turkse regering
Acht Rotterdamse
predikanten
teleurgesteld
Acht Rotterdamse predikanten v
het bijzonder betrokken in het al ja:
oude conflict tussen Turkije en Gne- bcrc"A overeenKomst te sraiten met 5ChiUende kerken hebben hun teleurstei-
kenland. In de Turkse hoofdstad is het patriarch. De ver^?"^",F ling uitgesproken over het antwoord van
oecumenisch patriarchaat wel bijzonder zienderogen. De Griekenopmui het Moderamen der Hervormde Kerk
kwetsbaar. Eens was Constantinopei het beurt °P aan aan kardinaal Alfrink over de wijze van
behandeling van de geloofsovergang van
eci uiti hetiPrinses Irene en de overdoop.
oude gebou-1 „Het Moderamen komt niet sterk genoeg
A" otestantse overtuiging als
De Grieken
bij Constantijn op
centrum van het oosterse christendom. te treden, wat hij deed.
Maar het oprukken van de mohamme-i In 1930 daalde de rust
dancn en de latere politieke ontwikke-1 wat stoffige complex va
ling liet dit geestelijk centrum in een wen waar tegenwoordig patriarch Athe- op
zeker kerkelijk luchtledig achter. 1 nagoras. een man, die heel wat moder- het de overdoop slechts betreurt
Ho veel politieke macht de patriarch I oer is dan zijn voorgangers, maar dan j voor kardinaal Alfrink zich verontschul-
._u.iuu i-i—' - de wereld heeft digde omdat hij niet voldoende gegevens
ook verloor, hij bleef zijn functie behou- ook heel wat i
den van primaat van de oosterse-or- gezien, de scepter
thodoxie. ook al behoorden er in Tur- brandt voor de eenheid i
Zijn hart over haar eerste doop had".
1 de kerk. Hij De predikanten stellen verder: „Waar-
kije slechts enkele tienduizendtallen tot is degene die vooral streefde naar lid- om de kardinaal wel de pastorale be-
deze kerk. maatschap van de Wereldraad van de zorgdheid
Maar de
aatszitting,
schenen.
Het doel van deze protestdemonstratie
was uiting te geven aan het misnoegen
van de Eindhovense studenten over de
beslissing van het college van curatoren
van de hogeschool, met betrekking tot
de toekomstige behuizing van het Eind
hovense studentenleven en in de tweede
plaats om de verbondenheid
Eindhovense studenten te manifesteren.
Het college van curatoren wenst decen
tralisatie van het Eindhovense studenten
leven. de Eindhovense studentenmaat
schappij wenst daarentegen centralisatie.
De beslissing van de curatoren, aldus de
protesterende studenten, vloeit voort uit
de overweging dat de verantwoordelijk
heid. die de curatoren dragen ten aan
zien van de algemene studentenvoorzie
ningen, gesubsidieerd met rijksgelden. eer
andere is dan die welke verenigingen
hebben voor hun eigen behuizingen, ge
financierd mede met behulp van parti
culiere initiatieven dat daarom bei
de behuizingen bouwkundig duidelijk ge
scheiden dienen te blijven.
Een woordvoerder van de protesterende
studenten zei ons: „Deze eenzijdige door
curatoren genomen beslissing dwingt het
Eindhovens studentenleven te gaan ir
de richting van decentralisatie en isola-
latie. Het presidium van de Eindhovense
studenten betreurt deze stap
curatoren, die het karakter van het Eind
hovense studentenleven op ongewenste
wyze kan veranderen.
Jongerengemeenschap, de AMVJi
en „Werkende Jeugd". In het bij
zonder hebben deze hervormde i
lidmaten zich gestoten aan een
rede van drs. R. R. Gras, weten
schappelijk hoofdambtenaar aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht, j
Het onderwerp van deze conferentie!
as „Sexualiteit, erotiek en moraal", I
Volgens een krantenverslag, dat door de
briefschrijvers geéiteerd wordt, heeft
drs. Gras gezegd er op tegen te zijn dati
een vrouw met een man trouwt, voordat
zij enig geslachtelijk verkeer gehad heb
ben. Hij pleitte voor een nog grot?re
vrijheid in de omgang tussen jonge n,|
dan er nu reeds bestaat. Hij achte het
ook gewenst dat alle meisjes vanaf;
veertien jaar de anti-conceptionele pil;
gebruiken.
De briefschrijvers zeggen: „Vooral de
woorden van drs. Gras, zoals weergege-|
ven in dit bericht, achten wij moraal;
verwerpelijk, wetenschappelijk onhoud
baar en pedagogisch schandalig. Door;
het feit. dat organisaties zoals „Jeugd en
Evangelie" en de christelijk sociale
jeugdorganisatie ..Werkende Jeugd" deze!
jongerenconferentie hielpen organiseren
en door het feit. dat de voorzitter var
de Protestantse stichting tot verantwoor,
de gezinsvorming (dr. P. J. F. Dupuisil
samen met drs. Gras het woord voerde'
wordt de indruk gewekt, dat het stand-
punt van de laatste verdedigbaar is van
uit de christelijke ethiek. Wij vragen ons
af, hoe de christelijke, maar ook niet-
kerkelijke jeugd, die op deze wijze
wordt voorgelicht, haar weg kan vinden)
in deze toch al moeilijke tijd.
De synode wordt in deze brief op-|
nieuw gevraagd om een duidelijke uit
spraak.
v erwarring
Heke jongeren is gebleken
enquête die de centrale jongerengroep
van de K.V.P. dezer dagen heeft ge
houden. Meer dan 450 jongeren hebben
geantwoord op vragen over gezinsvor-;
ming en er bleken grote tegenstellingen1
en grote verwarring te heersen.
Vele jongerengroepen juichten echter
het zwijgen van de Rooms-Kathoheke
Kerk op dit punt toe. omdat dit zou
wijzen-op een veranderde instelling ten
opzichte van het eigen geweten. Anderen
zien* in dit zwijgen evenwel een hand
haven van het traditionele kerkelijke
standpunt. Maar velen vragen zich ai
wat dit standpunt eigenlijk is.
In het algemeen werd uitgesproken
dat het stichten van voorlichtingbureaus
gewenst was, maar steun aan de N.V.S.H.
werd afgewezen. Voorlichting over radio
en t.v. werd ook gewaardeerd,
sommige jongeren merkten op dat de
geestelijkheid het optreden van dr. C
J. Trimbosch vaak met grote zorg be
ziet. Dankbaar waren vele jongeren vooi
een t.v.-rede van bisschop Bekkers, maai
sommige jonge mensen vroegen wel. wal
hij nu eigenlijk precies bedoelde.
•p we4l*cb gebied xeadee
Vreg.
Mad Biet liaksbevee
Aatwaard ap vragea
rabrleb gegevea. m
laags deaa weg gewi
redactie van ent
ivelept „Medlaehe rabrlek""
algeateea belaag wardt In dezt
waarvan de beantwoording niel
la, geachledt per brief.
Nu er weer een periode is aangebroken, waarin
verschillende gevallen van rode hond worden ge
constateerd, willen wij in dit artikel daar enige
aandacht aan besteden, ledereen weet tegenwoor
dig wel dat deze ziekte op zich zelf volkömen on
schuldig is, doch dat er wel gevaren bestaan wan
neer een zwangere met deze ziekte wordt besmet
voor de vrucht.
bleef. Zo groeide, nog maar enkele j
ren geleden, op 6 september 1955, een
politieke studentendemonstratie uit tot
een georganiseerde aanval op de kerk.
Kerkgebouwen, huizen van christenen
en andere eigendommen kregen het
zwaar te verduren. Tachtig Grieks-ortho
doxe kerken werden beschadigd, waar
van 29 totaal verwoest werden door
brand. Slechts negen kerken bleven in
deze aanval onbeschadigd Vierduizend
Griekse winkels werden totaal uitge
plunderd en tweeduizend huizen ver-
Dr. Paul Tournier, de bekende arts
uit Genève. van wie ook veie boeken
in het Nederlands zijn vertaald, zal op
zaterdag 2 en zondag 3 mei spreken
over „Geest, ziel en lichaam" op een
artsenconferentie op Hvdepark te Drie
bergen.
met de Turken oosters Orthodoxe Kerke'n. Hij
Artsen kunnen zich hiervoor opgeven
bij ..Kerk cn Ziekenzorg", Daal en
Bergselaan 82. Den Haag.
degene die maar al te graag contacten
wil leggen met de Rooms Katholieke
Kerk. Hij maakte aan het begin van
dit jaar een speciale reis om de paus
ln Palestina te ontmoeten.
GEZWEGEN
Maar ook hij is niet ontkomen aan de
Turkse rancune. Daar waren de ver
volgingen van 1955. En nu weer in fe
bruari van dit jaar verschenen artike
len in Turkse bladen, waarin geëist
werd dat hij zich zou uitspreken tegen
de houding van Makarios en de Grie
ken. Athenagoras. die weet hoe licht hij
zijn invloed in de Orthodoxe Kerken kan
verliezen die moeizaam is opgebouwd,
en die beseft dat er van Griekse zijde
toch al veel kritiek op hem is, omdat
hij contact zoekt met Rome, heeft ge
zwegen.
De buldtge houding van de Turkse re
gering is een wraakneming op de ker
kelijke leider die zich noch tegen, noch
Wat de rode hond of rubeola zelf betreft, het
i uc uaaiur«ie oc- - een «ekte. die zeer goedaardig verloopt. Er be-
de hervormde synode staat wat hangerigheid vóór dat de vlekjes door-
deelt, doch de prinses noch met de hof- breken, en soms een lichte verkoudheid. De tem
peratuur is zelden hoger dan 38 graden. De vlekjes
ziet men op het gezicht, de romp en de rug. Een
enkele maal ziet men evenals bij mazelen, doch
daarbij heviger een roodheid van de ogen Dc
vlekjes beginnen in het gezicht vanwaar ze zich
over de rest van het lichaam verspreiden. De vlek
jes zijn meestal kleiner en minder boven de huid
verheven als bij mazelen. Soms zijn de vlekjes
weer zo klein en aaneengesloten dat er een egale
roodheid optreedt, die weer iets van roodvonk weg
heeft. De vlekjes blijven maar kort bestaan en na
een dag of drie is er al niets meer te zien. Een
typisch kenmerk voor de rode hond zijn de lym-
pheklierzwellingen. die het best in de hals en op
het achterhoofd te voelen zijn. Klierzwellingen in
deze uitgebreide vorm komen er eigenlijk bij dc
andere vlekkige kinderziekten niet voor. zodat dit
verschijnsel als een belangrijk symptoom voor dc
rode hond wordt aangevoerd. We moeten echter niet
vergeten dat de meeste kinderen altijd al enige
kleinere klierzwellingen in de hals hebben, waardoor
we op een dwaalspoor gebracht kunnen worden. De
klieren bij rode hond zijn soms bij aanraking iets
gevoelig, en men kan ze ook aantreffen in de oksels
en liezen. Het kan weken duren alvorens de kliér-
geen inlichtingen werden inge-
hoewel de eventuele consequen
ties van een overdoop al voor januari
1964 bekend moeten zijn geweest: en
waarom op andere vragen geen antwoord
is gekomen, dit alles geeft ons het onaan
gename gevoel: wordt hier kerkpolitiek
geplooid en de bevreemding van velen
uit ons volk verdoezeld
De predikanten, die ten nauwste be
trokken zijn bij het bijbelonderricht op
openbare middelbare scholen, zijn van
mening dat de pers veel duidelijker tolk
was van de publieke opinie. De predikan
ten vinden dat er bij de jeugd de indruk
zal worden gewekt dat zij de persoonlijke
keuze op trouw hierin niet ernstig behoe
ven op te nemen.
De predikanten zijn: dr. R. Boeke. ds
K. Berveling, ds. E. v. d. Bij. ds. J. Die-
persloot. ds. Joh. P. van Mullem. dr. W
R. M. Noordhoff. ds. Dj. E. W. Siccama
cn ds. W. R. v. d. Zee.
zwellingen geheel verdwenen zijn. Bloedonderzoek
geeft nog enige vrij typische kenmerken, die on
geveer drie dagen na dc vlekjes zichtbaar worden
Complicaties komen er zelden of nooit voor. De ziek
te wordt veroorzaakt döor een virus, dat er ongeveer
14 tot 17 dagen over moet doen om bij de besmette
persoon de ziekte manifest te maken.
Hoewel men vroeger de diagnose nogal eens stel
de. blijkt tegenwoordig dat de ziekte epidemisch
voorkomt met tussenliggende perioden van ongeveer
acht jaar. waarin de ziekte slechts incidenteel voor
komt. In verband met de gevolgen voor de zwan-
geren is men de ziekte echter veel kritischer gaan
beschouwen, en wordt er. vooral als er contacten
zijn geweest met een vrouw die korter dan 4 maan-
den zwanger is, naar gestreefd zeker te zijn van
de diagnose.
De eerste, die verband opmerkte, was Gregg in
1941. Nu geloven helaas vele moeders, dat een in
fectie met rode hond in de zwangerschap onherroe
pelijk zal worden gevolgd door een misvorming van
de vrucht. Het gevolg daarvan is, dat velen een
dergelijke infectie gaan beschouwen als een geldige
reden tot opwekken van een abortus. Gelukkig is
het echter zó. dat niet alle zwangere vrouwen, die
in het begin van hun zwangerschap rode hond heb
ben doorgemaakt, daarvan gevolgen bij hun te ver
wachten baby zullen krijgen. Recente onderzoekin
gen maken melding van ongewenste gevolgen bij
ongeveer 20 procent van de baby's. De ongewenste
gevolgen bestaan uit spontane miskraam of dood
geboorte. terwijl levendgeboren kinderen kunnen lij
den aan oogafwijkingen, hartgebreken, afwijkingen
aan het gebit, doofheid of stoornissen bij de gees
telijke ontwikkeling.
Men zou uit het voorgaande kunnen afleiden, dat
hel wenselijk zou zijn alle meisjes met rode hond
te laten besmetten, opdat zij in de vruchtbare perio
de van hun leven geen rode hond meer zullen krij
gen. Echter is gebleken, dat op de één of andere
manier de vrucht toch nog wel eens besmet kan
worden, ondanks dat de moeder rode hond gehad
zou hebben. Gelukkig wordt het percentage voor die
gevallen toch aanmerkelijk kleiner
Hoe wordt er nu gehandeld in die gevallen waar
bij een vrouw, die niet langer dan vier kalender
maanden. te rekenen van de eerste dag van de
laatste menstruatie, zwanger is?
In de eerste plaats wordt er naar gestreefd de
diagnose definitief te stellen, waartoe dc huisarts
een bloedbeeld laat maken. Is er direct contact ge
weest met de zwangere in een periode van enige
dagen vóór tot 7 dagen na het uitbreken van de
vlekjes bij de zieke, dan zal zij worden ingespoten
met een stof gammaglobuline geheten. Deze gamma-
globulme geeft gedurende ongeveer drie weken be
scherming tegen rode hond, en automatisch tegea
de besmetting van de vrucht. Na onderzoek is ge
bleken dat nog geen één procent van de ingespoten
vrouwen rode hond krijgt, tegen 11 procent bij niet
ingespoten vrouwen. Dat het uiteraard wenselijk is
cr in ieder geval naar te streven zoveel mogelijk
toch elk contact met een rode hond Datiënt te ver
mijden zal duidelijk zijn.
Om enigszins georiënteerd te zijn over het verloop
van de rode hond in Nederland bestaat er sinds 1951
een aangifteplicht voor artsen van rode hond. Zoals
bij enige andere besmettelijke ziekten met aangifte
plicht is voor rode hond geen plicht de contactper
sonen van hun school of werk thuis te houden, om
dat overbrenging van het virus door tussenpersonen!
zeer onwaarschijnlijk wordt geacht.