Nieuwe leidse Courant
Akkoord over 1,3 pet
huurcompensatie
Tekort op rijksbegroting
blijkt hard mee te vallen
Nog geen doorwerking
in de looncontracten
Wereldtentoonstelling
New York geopend
CALEX
Regering iri Madrid
niet ingenomen met
huwelijk van Irene
Autohandelaar nog
niet op vrije voeten
Vragen inzake
autozwendel
in Nederland
Commentaren
UITGERUST!
DRAKACELL33
Excuses van De Gaulle
Donderdag 23 april 1964, 43ste jaargang
Directeur: F. DIEM£K
Hoofdredacteur: Dr. E. C
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
raitigk is ghebleven
lort in teghenspoetw
Plaatselijk regen
Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk
regen. Overwegend matige wind aanvan
kelijk tussen zuid en zuidwest, later rui
mend naar west. Weinig verandering In
temperatuur.
Zie verder pagina 9
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00
Voorstel Stichting van de Arbeid
Mejuffrouw W. M. A de Bruyn
uit Den Haag is gisteren beëdigd
als de eerste vrouwelijke deur
waarder in Nederland-
YYy"ERKGEVERS en werknemers in de Stichting van de Arbeid stellen
aan de minister van sociale zaken en volksgezondheid voor voor de
tweede hel/t van het jaar als huurcompensatie een bijslag te geven
1,3 procent (met een minimum van f 2 per week) voor werknemers van 23
jaar en ouder, voor kostwinners beneden 23 jaar en voor gehuwde v
wen voor zover ze kostwinster zijn.
Geadviseerd wordt voorts de bijslag
te geven aan diegenen die maximaal
f 13.000 per jaar verdienen en de uit
kering van de bijslag aan degenen die
meer dan f 13.000 verdienen te binden
aan een vergunning, met dien verstan
de dat de bijslag verplicht moet wor
den gegeven aan allen op wie een col
lectieve arbeidsovereenkomst van toe
passing is. ongeacht het bedrag dat z<
verdienen
Op verzoek van werkgevers is de ver
gadering van het Stichtingsbestuur nog
een ogenblik geschorst voor intern be
raad. Het moeilijke punt in het overleg
is geweest, dat de werknemers in
advies graag zouden zien vastgelegd dat
de huurbijslag 1964 bij vernieuwing der
contracten in 1965 daarin zou worden ver
werkt.
Tegen dat verlangen hebben de werk
gevers wel even zitten opkijken. Ten
slotte is overeengekomen de minister te
adviseren de mogelijkheid te openen
tot verwerking van deze bijslag in
contracten in 1965 te komen.
In de inleiding van het advies aan
Johnson: vrede
door begrip of
verwoesting
„Als het thema van de wereldten
toonstelling Vrede door Begrip
niet in acht wordt genomen en als de
mensen niet alles in het werk stellen
om conflicten te overwinnen, zal de
hoop van vandaag ondergaan
verwoesting van morgen", aldus pre
sident Johnson in zijn rede ter ope
ning van de New York World Fair. De
eigenlijke Opening geschiedde door dr.
Jacques Bonanomi, directeur van het
observatorium van Neuchatel, die door
op een knop te drukken de tijd door
gaf van de atoomklok in die Zwitser
se stad, welke bekend staat als de
nauwkeurigste ter wereld. Toen de
knop werd ingedrukt, begonnen alle
klokken op de tentoonstelling te lo
pen. In een gestaag vallende motre
gen werd vervolgens de openingspa
rade gehouden, waaraan tal van mu
ziekkorpsen meewerkten.
Demonstraties tegen het
derscheid, die gisteren werden gehou
den, leidden wel tot incidenten,
de toegangswegen naar de tentoon
stellingsterreinen werden tot dusve
nog niet geblokkeerd. President John
son reisde per helicopter naar het ter
rein. In zijn rede verkondigde hij, dat
vrede niet alleen bereikbaar is, maar
ook dichterbij komt.
„Als ik het bij het goede eind heb,
zullen op de volgende wereldtentoon
stelling de mensen een Amerika zien,
dat evenzeer verschilt van dat van nu,
als wij verschillen van 1939. Zij zouden
een Amerika zien, waarin niemand arm
behoeft te zijn, waarin niemand bena-
In één
oogopslag
Conflict om legerprediikan-
ten spitst zich toe pag. 2
Kardinaal Alfrink verbreekt
het zwijgen pag. 2
Dominee weigerde huwelijk
te bevestigen pag. 2
Nederland betaalt Spaanse
jeugdpredikant pag. 2
Zusters van Meer en Bosch
modern gehuisvest pag. 7
Philips: tv-mijlpaal pag. 7
Ziekenhuisbedden kost
f 70.000 (pag. 7)
Provinciehuis officieel open
pag. 7
Rachman op Soekarno's do
denlijst pag. 9
Hoe nu op Cuba pag.9
Bakkers dreigen bezorging
te staken pag. 11
Tuilpenrally pag. 11
deeld wordt door de kleur van zijn huid,
zijn overtuiging, zijn godsdienst of zijn
afstamming. Zij zouden een Amerika
zien, dat afrekent met de groeiende
vraagstukken van overbevolkte steden,
ongeschooldheid, verminderde nationale
hulpbronnen en achteruitgaande natio
nale schoonheid en dat het openbaar be
lang steeds voor zal laten gaan. Al deze
dromen, deze hoop, deze verwachtingen
kunnen alleen werkelijkheid worden in
een wereld die geen oorlogsdreiging
kent. Als wij dat kunnen bereiken, ben
ik er zeker van, dat sprekers in de toe
komst er met vermaak op terug zullen
kijken, hoezeer wij de capaciteit en het
genie van de mens onderschatten". De
president bracht in herinnering, dat op
de tentoonstelling van 1939 een „gedurf
de inzending" voorspelde, dat het in de
jaren zestig mogelijk zou zijn, het land
in minder dan vier-en-twintig uur door
te reizen en op een hoogte van drie ki
lometer t© vliegen.
Niets werd toen gezegd over ver
kenning van de ruimte, of kernenergie
of wondergeneesmiddelen, zoals we
die nu kennen. Maar ook had niemand
kunnen voorspellen, dat de helft van
de wereld door een oorlog geteisterd
zou worden of dat miljoenen hulpelo
zen vermoord zouden worden.
Zaken
I april
na een uur dicht
op
De Christelijke, de r.k. en de Ko
ninklijke middenstandsbond hebben
hun leden geadviseerd de bedrijven
op Koninginnedag na één uur zoveel
mogelijk te sluiten.
minister zal tot uitdrukking worden ge
bracht dat de werknemersvertegenwoor
digers tegen de plannen tot huurver
hoging met ingang van 1 juli zijn.
Zoals bekend heeft de regering eer
wetsontwerp ingediend waarbij wordt
voorgesteld de huren te verhogen met
tien tot twaalf procent, afhankelijk
de grootte der steden. Geadviseerd wordt
de compensatie van de huurverhoging
1964 te bepalen op een minimum va
per week.
Berekend op jaarbasis zal met een der
gelijke compensatie een bedrag gemoeid
zijn van ongeveer 250 miljoen gulden,
rekening houdende met een totale loon
som van ongeveer 22 miljard gulden.
In het advies aan de minister zal ook
worden aanbevolen de SER bij zijn
bereiding van het advies over de loon
politiek ook te laten nagaan op welke
wijze de verwerking van de bijslag 1964
in de contracten van 1965 te verw-
lijken zou zijn. De SER zou ook moeten
denken over mogelijkheden en gevolgen
van een eventuele verwerking va
huurbijslagen 1960 en 1962 op nader te
bepalen tijdstippen. Vooral voor de jeug
dige werknemers zou een dergelijke
werking het voordeel hebben dat zij dan
eveneens gaan meeprofiteren var
huurcompensaties.
Met de nu geadviseerde mogelijkheid
van verwerking van de bijslag 1964 in
de contracten van 1965 willen de vakccn-
tralen bereiken dat, als men met voor
stellen tot verwerking bij de Stichting
komt de Stichting dan niet „neen"
zeggen.
Zowel de werkgeversvoorzitter,
J. Bosma. als de werknemersvoorzit-
ter, drs. D. Roemers, zeiden dat nie
mand op dit ogenblik een verstandig
woord kan zeggen over de gang van
zaken met de lonen het volgende jaar.
Niemand kan ook zeggen of er volgend
jaar wel „ruimte" is. De heer Roemers
voegde daar aan toe, bij wijze van
onderstelling, dat het best zou kunnen
zijn, dat er geen „ruimte" is en d;
toch loonsverhogingen komen.
9 De zestienjarige scholier T. Leusink
uit Oldebroek, is gistermiddag bij het
oversteken van de weg door een auto
te Zwollerkerspel zo ernstig gewond,
dat hij enige tijd later is overleden.
-GLR5-
Official dealer Leiden e.o.
Ned. militairen in
Duitsland leggen
kampeerterrein aan
Nederlandse militairen, gelegerd in
Seedorf (Nedersaksen), zijn van plan
Bremervoerde een kampeerterrein
te leggen voor familieleden uit Ne
derland, De plaatselijke autoriteiten in
Bremervoerde hebben daarvoor giste-
toestemming verleend.
e mannen van de 41-e pantserbri
gade U in Seedorf willen het terrein
voor Pinksteren klaar hebben. Ook
Duitse en buitenlandse toeristen mo
er van gebruik maken.
Dr. Chr. Soumokil, die veertien
jaren lang op Certim de strijd voor
de republiek der Zuid-Molukken
volhield en eind 1963 werd ge
vangen genomen, is op 21 april
verschenen voor een krijgraad te
Djakarta. Hier ziet men hem bij
het verlaten van een vrachtauto
voordat hij het gebouw van de
krijgsraad betreedt.
Het begint steeds duidelijker te
worden, dat het Spaanse regime wei
nig ingenomen is met de extremis
tische kroonpretendent de prins van
Bourbon-Parma. In officiële kringen
in Madrid acht men het dan ook
hoogst onwaarschijnlijk, dat een ver
tegenwoordiger van Franco of de
Spaanse regering het huwelijk zal
bijwonen. Wellicht zal iemand van
de Spaanse ambassade of een verte
genwoordiger bij het Vatikaan bij
de plechtigheid aanwezig zijn.
Gisteravond heeft de officier van
justitie de inverzekering-stelling van
de Wassenaarse autohandelaar Van
Dank zij salarismaatregelen
In een herziene rijksbegroting 1964
raamt minister Witteveen de uitga
ven thans op f 13.564 min (f 487 min
hoger), de inkomsten op f 11.449 min
(f 1061 min hoger). Het tekort van
f 1054 min is dus f 574 min. lager
dan de oorspronkelijke raming
(f 1628 min.)
In de hogere raming van de middelen
komt o.m. 'n krachtiger effect van de in de
belastingtarieven besloten progressiefac
tor tot uitdrukking, dan waarmede aan
vankelijk was gerekend.
De totale uitgaven worden volgens de
herziene begroting geraamd op 13,564
min, dit is 487 min hoger, dan de ra
ming. In de verhoging is begrepen een
bedrag van ƒ411 min wegens de gevol-
Progressie geeft
Staat winst
gen van de algemene salaris- en pensi
oenmaatregelen.
De middelen worden volgens de her
ziene begroting 1061 min hoger ge
raamd. In de oorspronkelijke begroting
was het totaal van de middelen geschat
op 11.449 min. Ten eerste bleek dat de
medio 1963 verwachte tegenvaller by de
belastingopbrengsten zich niet heeft voor
gedaan. De belastingopbrengsten over
1963 (bij de niet-koh.crbelastingen) cn
de belastingopbrengsten over andere ja
ren (bij de kohierbelastingcn) zijn me
rendeels hoger dan werd oorzien.
In de tweede plaats werd bij de herzie
ne ramingen rekening gehouoen met de
nieuwste inzichten, o.m, neergelegd ir
centraal economisch plan 1964. De grotere
loonstijging is daarbij de belangrijkste,
zij het niet de e ige oorzaak van de af
wijkingen geweest.
Tenslotte is in de herziene ramingen de
invloed verwerkt van de na de indie
ning van de miljoenennota 1964 tot stand
gekomen voorgestelde wijzigingen ir
fiscale regime.
Het voor 1964 te verwaihten tekort op
de rijksbegroting zal in verband me
nacalculatie ten behoeve van de ambte
narensalarissen nog enige stijging kunnen
vertonen ten opzichte van het bedrag
1054 min Ilct tekort zal echter in elk
geval belangrijk minder z(jn dan het in
de miljoenennota 1964 geraamde bedrag
van 1628 min.
der AI. hangende liet onderzoek naar
diens malversaties met tweemaal vier
entwintig uur verlengd. Nog steeds
wordt de miljonair, die thans in het
Wassenaarse politiebureau verblijft,
verhoord.
Het hardnekkige gerucht gaat als
zou hij, toen hij doorkreeg dat er een
justitieel onderzoek was begonnen, een
aantal belangrijke papieren uit zijn
boekhouding hebben laten vernietigen
door verbranding.
Jhr. M. van der Goes van Naters en
de heer G. M. Nederhorst. leden van
de Tweede Kamer voor de PvdA, heb
ben, in hun functie van leden van het
Europese parlement, de EEG-commis-
sie (het dagelijks bestuur van de Euro
pese Gemeenschappelijke markt), naar
aanleiding van de aanhouding van de
Wassenaarse autohandelaar een vijftal
vragen gesteld:
1) Is het waar, dat er in Nederland
onregelmatigheden met E.E.G.-certifi
ten zijn gepleegd, door uit derde-landen
afkomstige auto's, waarop alsnog
voerrechten moesten worden betaald, uit
Duitsland in Nederland in te voi
voorzien van door Duitse ambtenaren
zonder identificatie of controle afgege
ven certificaten, waarop in strijd
met de waarheid vermeld stond, 'dat
deze rechten reeds in Duitsland w
voldaan?
2) Wil de commissie uiteen zetten, hoe
de procedure der E.E.G.-certificaten
werkt wanneer er geen onregelma
tigheden mee geschieden?
3» Heeft de fraude met het derde-
landenschroot in de E.G.K.S. niet de
noodzaak van een Europees controle
systeem op de afgifte van dergelijke
verklaringen aangetoond, en zo
wordt dit dan ook gerealiseerd? Mocht
dit laatste niet het geval zijn. waarom
is het dan achterwege gelaten?
4» Is de commissie van mening, dat
de toevallig in Nederland van een
porteur ontdekte gevallen de enige
deze aard in de gemeenschap zijn
5) Welke maatregelen denkt de c
missie te nemen, om deze, de gemeen
schappelijke markt ondermijnende
praktijken in den vervolge afdoend te
gen te gaan?
(Voor vervolg zie pag. 11)
De houding van de Spaanse regering
tegen prins Charles Hugues en zijn ver
loofde prinses Irene wordt koel genoemd.
Het zou insiders zelfs in het geheel niet
verbazen, wanneer het verloofde paar de
officiële wenk krijgt niet mee te doen
aan de jaarlijkse massale betoging van di
duizenden carlisten op de berg Montejur-
ra in Noord-Spanje.
Deze reserve, die Madrid aan de dag
legt, heeft een grote verwarring doen
ontstaan onder de carlisten.
De bruidegom, prins Charles Hugues,
heeft kennelijk om Madrid wat gunstiger
te stemmen, zijn cmrlistische vertegen
woordiger in Spanje opdracht gegevi
voor te zorgen, dat geen carlisten bij zjjn
huwelijk met de Nederlandse prinses
aanwezig sullen zijn.
De invloed van deze vertegenwoordi
ger is echter niet groot, want de carlis
ten worden steeds enthousiaster over hel
huwelijk en wekken elkaar op naar Ro
me te gaan. Onder hen zijn verscheidene
gemeenteraadsleden. Ook wordt geld
gezameld voor een prachtig huwelijks
cadeau. Gesproken wordt over een kost
baar gezamenlijk geschenk, dat f 120.000
zal kosten.
De stad Valenoia (deze stad is
tweede carlistische bolwerk in Spanje)
wil prinses Irene een bosje sinaasaj
bloesem zenden. Zij zal deze bloemetjes
moeten dragen tijdens de huwelijksplech
tigheid als teken van kuisheid.
Niet officieel
Het ziet ernaar uit, dat deze blo»
van het stadhuis van Valencia het enige
blijk zullen zijn van officieel vertoon tij
dens de bruiloft. Want geen enkel lid
van de regerende Europese vorstenhuis
heeft nog een uitnodiging aangenomen
om naar Rome te komen Met nam
hoven van Luxemburg en België zitten
met dit probleem. In Luxemburg hebben
groothertogin Charlotte en haar zoon
die in de praktijk het staatshoofd is,
voorlopig besloten de plechtigheid niet
b(j te wonen. Zy wachten af wat het hof
in Brussel zal beslissen.
Misschien dat de echtgenoot vai
groothertogin, Felix van Bourbon Parma.
wel naar Rome zal gaan. Hij is een
van de verloofde van prinses Irene. Aan
de andere kant zijn de banden van
lix met Soestdijk zeer sterk en de prin
sessen noemen hem zelfs oom Felix. Als
hij naar Rome gaat. zal hij dat strikt pri
vé doen.
Diadeem
Prinses Irene heeft intussen onthuld,
dat zij 29 april een prachtig diadeem zal
dragen, het kostbaarste juweel van het
huis Bourbon-Parma. Het is een familie
erfstuk uit de achttiende eeuw. De fami
lie beweert, dat de diadeem 7.5 miljoen
gulden waard is.
Over haar bruidstoilet zei Irene, dat
het een etherische wolk is, die de lijnen
goed doet uitkomen. Het bestaat verder
een bescheiden sleepmantel en een
lange tere sluier, waarvan het hoofdkap
je het gezioht omsluit. Het toilet is naar
het idee van Irene doorp Pierre Balmain
ontworpen.
In Vatdkaanstad is officieel beves
tigd.' dat het paar direct na de inzege
ning van het huwelijk naar de paus
zal gaan. De paus zou het bruidspaar
graag zijn speciale zegen geven.
Ook zou de paus nog opdracht heb
ben gegeven de plechtigheid in de ba
siliek Santé Maria Maggiore in „groot-
e stijl en ordelijk" te doen verlopen
Sowiëtunie geen
lid van Gatt
De Sowjetunie wil geen lid worden van
de Gatt. De Russische afgevaardigde G
P. Arkadjef, heeft gisteren in de vierde
commissie (instellingen) van de wereld
handelsconferentie formeel de geruchten
tegengesproken dat de Sowjetunie vrede
gesloten zou hebben met de Gatt en
door voorbereiden op het lidmaatschap
van die organisatie. Na felle kritiek te
hebben uitgeoefend op de Gatt, die vol
gens hem slechts de kapitalistische be
langen dient en niet die van dë ontwik
kelingslanden, stelde Arkadjef voor dc
organisatie te veranderen in een tarief
commissie van de nieuwe wereldhandels
organisatie (waarvan de oprichting
voorgesteld door de Sowjetunie. Polen
Tsjechoslowakije en waar de westerse
landen tegen zijn).
TTet jaarverslag van de KLM, waar
uit we gisteren enkele grepen
hebben gedaan, wekt de indruk, dat
men daar door het dieptepunt heen
is. Nog blijft het verlies geducht,
maar de verlammende werking er
van is minder. Intussen wordt bij
voortduur aan doelmatiger opzet ge
werkt. Blijft de vraag of. in deze tijd
een luchtvaartmaatschappij als deze
nog rendabel is te maken. Er is een
moordende plicht tot bijblijven te
genover een dwingende concurren
tie van alle kanten. Dure investerin
gen zullen ook in de komende tijd
onvermijdelijk zijn.
Wat vermae dan een betrekkelijk
klein land als het onze? Er is niette
min een belangrijk gegeven: op het
gebied van het verkeer zal voor een
belangrijk deel de toekomst zijn aan
de luchtvaart. En hierin ligt ook voor
een land als het onze een stimnlans
om toch te doen wat het kan en om
door vindingrijkheid nog enigszins
goed tc maken waarin het wellicht
in andere opzichten moet achterblij
ven.
Hetgeen trouwens onze luchtvaart
maatschappij in voorbije jaren in dit
opzicht te zien heeft gegeven, moet
op zichzelf reeds aanmoedigend wer
ken. Wie onzer zou haar, onder een
straks vernieuwde commissariale lei
ding, niet het beste wensen?
TYe mildere sfeer tussen oost en
west. tussen Moskou aan de ene
kant en de westeliike wereld aan de
andere, blijft aanhouden. Spionnen
worden uitgewisseld en er is iets ont
staan als een overeenkomst met be
trekking tot de atoomenergie.
Veel is het nog niet, maar genoeg
als aanwiizing van een lichte toena
dering. Welke overwegingen daarbij
aan Russische zijde voorzitten, mag
voorloDig in het midden blijven. Ziin
het uitsluitend edele motieven? Of
ziet men zich alleen genooot afstand
te nemen van de Chinezen? Of wer
ken meer factoren samen?
Hoe het zij, over de aanvankelijke
toenadering hehoort ieder zich te
verheugen. En vermeden dient te
worden wat ver»lere toenadering zou
kunnen bemoeilijken.
Het bliift met Rusland een vreemde
zaak. Onvoorstelbare bevoegdheden
zijn daar samengetrokken in de han
den van een enkele man. Het is al
vele jaren geleden dat wc schreven
hoe in zulk een svsteem ook een en
kele man veranderingen ten goede
zou kunnen bewerken. Soms hebben
we het gevoel, dat zulk een situatie
is ingetreden. In elk geval is het
beter dan het is geweest.
JQe liberalen ten onzent, zo is vo
rige week op him algemene ver
gadering gebleken, zitten met pro
blemen betreffende centrale leer
stellingen. Lange tijd heeft daar de
heer Oud het voor het zeggen ge
had. Nu hij was heengegaan als par
tijvoorzitter, bleek het te hebben
geschort aan de princiniële scholing
van het nieuwe geslacht. En thans
moest dezelfde heer Oud bp«nringen
met lering en vermaan. Waarmee
de liberalen in het bijzonder proble
men bebb°n is het vrijheidsbegrip.
Dat klinkt merkwaardig voor een
partij die juist dit begrip tot in haar
naam heeft opgenomen Maar de
waarheid was al niet anders.
De kwestie is natuurlijk, dat ook de
vriiheid niet maar iets is wat ergens
in de lucht hang', maar dat zij ge
fundeerd moet ziin. Jegens ieder die
over vrijheid snreekt js de vraag ge
wettigd. wat hii of zij daaronder ver
staat. Alleen langs deze weg ook
kunnen vragen worden benaderd als
hoe de vriiheid kan worden gevuld
met waarden en ook als waar haar
grenzen liggen.
Nu zat»n de liberalen met dit alles
lichteliik omhoog En zij hebben be
sloten tot nader beraad. Dat laatste
is altijd nuttig. Er is echter geen ga
rantie, dat men er ook uit komt.
In het vervolg, dunkt ons, toch maar
wat minder kritiek op de levensbe
schouwelijke partijgroeperingen.
Eurovisiereportase
Engelse cupfinale
Op de middag van zaterdag 2 mei
neemt de NTS van 3 tot 4.45 uur een
rechtstreekse Eurovisiereportage over
uit het Wembleystadion te Londen
van de finale om de Engelse voetbal
beker. Deze wordt gespeeld tussen
West Ham United en Preston North
End. De uitzending wordt door Lo<
Pagano van commentaar voorzien.
In afwachting van de. wedstrijd kan
men van 2.30 tot 3 uur getuige zijn
van het traditionele communitysinging
door de ruim 100.000 toeschouwers.
Uitgeslapen? néén...
De HARDE MATRAS met alle comfort van 'n ZACHTE.
President De Gaulle heeft gisteren op een kabinetsbijeenkomst zijn ver
ontschuldigingen aan zijn ministers aangeboden voor het feit, dat hij geheim
had gehouden dat hij een operatie moest ondergaan. De Frahse minister van
voorlichting zei tegen verslaggevers dat deze verontschuldiging werd over
gebracht door premier Pompidou, die de vergadering voor dc eerste maal
leidde nadat hij dinsdag daartoe door de president was gemachtigd.
Generaal De Gaulle verklaarde dat de operatie geheim was gehouden om
te voorkomen dat het Franse volk zou worden gealarmeerd.
Woensdag werd van de zijde van het paleis Elyséc bekendgemaakt dat
president De Gaulle goed vooruitgaat en dat er verder geen communiqué's
meer zullen worden uitgegeven.