Conflict met China allesbeheersend Bij Chroesjtsjefs verjaardag Weg waarop terugkeer onmogelijk is Dr. Alexander krijgt tien jaar cel F rankrij k verkondigde in Zoavo afwijkende mening Samenzwering; m Makarios: Grivas vindt toestand niet ernstig Syrië Parijs blokkeert voorlopig EEG-gesprek met Nigeria Jji ion &onte >aj. Vasten van dieren DONDERDAG 16 APRIL 196* (Van een onzer redacteuren) TTET „overlijdensbericht" van Chroesjtsjef heeft ons enkele dagen geleden plotseling geconfronteerd met het pro bleem van de ouder wordende Chroesjtsjef. Morgen hoopt de Russische premier 70 jaar te worden. En al is het bepaald niet zo, dat hij nu als een kas plantje moet worden schouwd, dat bij wijze van spreken elke dag kan bezwij ken, het is toch een leeftijd, waarop een mens in normale omstandigheden al een jaar of vijf van een „welverdiend pen sioen" geniet. Bovendien zijn de problemen, waarvoor hij zich geplaatst ziet niet van dien aard, dat hij als premier van de Sowjetunie en (niet langer onbetwist) leider van het com munistische blok op z'n lauwe ren kan rusten. Er wordt bij zonder veel van hem gevraagd en hoewel hij een uitstekende gezondheid lijkt te genieten is het ook voor hem de vraag, of dit „bij het klimmen der ja ren" zo zal blijven. De moei lijkheden met communistisch China die blijkbaar nog steeds hand in hand gaan met een machtsstrijd binnen de nu van het Kremlin zullen zijn zenuwen in de toekomst meer dan ooit op de proef gaan stel len. Er is ook nog een andere moge lijkheid, waaraan vrijwel ieder, die maandagavond van het „overlijden" van Chroesjtsjef vernam, heeft ge dacht. Dat is die van een „onnatuur lijke dood". Toen wij maandagavond het dóór het "Westduitse persbureau DPA verspreidde nieuws vernai dachten we onmiddellijk aan twee dingen. Het eerstè was de wijze, waarop president Kennedy stierf, het andere had betrekking op een bericht, dat we 's middags uit Chinese bron hadden ontvangen. De kern van dat bericht in een Chinees communistisch blad kwam er op neer, dat „het tijd werd, dat Chroesjtsjef uit de weg zou worden geruimd". Gelukkig bleek op die bewuste maandagavond al spoe dig, dat er met Chroesjtsjef helemaal niets aan de hand was. Zolang dit echter niet vaststond, was de gehele westelijke wereld ten proqj aan een enorme spanning, om dat alleen al de wijze, waarop de Russische premier aan z'n eind zijn gekomen, van beslissende bete kenis voor de internationale ontwik kelingen zou zijn geweest. Want uit de weg ruimen van de premier zou ongetwijfeld vergezeld zijn ge gaan van een greep naar de macht door zijn tegenstanders. innemen. En zij zijn helemaal niet t Chroesjtsjef en de anderen, als hoofd gerust wat betreft de rol, die hot eco nomisch en militair sterke West- Duitsland thans in de wereld speelt. De bewapening van de strijdkrach ten van dit land met kernwapens zij het dan dat het gebruik er van afhankelijk is van de toestemming van de Ver. Staten werkt als de bekende rode lap dat op een stier heet te doen. Zolang dit probleem niet geregeld is, bijv. door middel van het scheppen van een kernwapen- vrije zone in het grootste deel van Europa, blijft het een zwaar blok aan het been van Chroesjtsjef. pen. Sindsdien werden rivalen doodge woon uitgerangeerd, sommigen naar Siberië gezonden, anderen tot „huis arrest" veroordeeld. Boelganin scheen na verloop van jaren weer in het openbaar in Moskou, Worosjilof bleef vriendschappelijke relaties met de premier onderhouden en Molotof werd (ondanks zijn „misdaden") op voorkomende wijze behandeld. Niet terug Het Is dan ook met klimmende be langstelling, dat wij het conflict tus sen de Sowjetunie en China, hetwelk in feite meer neerkomt op een levens grote rivaliteit tussen Chroesjtsjef Mao Tse Toeng, tussen de leider een land, dat de verworvenheden bijna vijftig jaren communistisch be wind niet in de waagschaal wil stel len ten behoeve van een partner die nog aan het begin staat en alleen al door de enorme omvang van de bevolking met veel groter problemen te kampen heeft en de leider van een land, die een dergelijke houding als verraad aan de zaak van de com munistische wereldbeweging be schouwt. Als Chroesjtsjef er in slaagt, op een conferentie van alle communistische partijen ter wereld de uitstoting van rood China te be- Belangrijk Intussen is wel gebleken, juist dooi de blunder van het Westduitse pers bureau, van hoe groot belang de ge zondheidstoestand van Chroesjtsjef is in de huidige gecompliceerde in ternationale situatie. Zolang hij aan het bewind blijft heeft het Westen reden om aan te nemen, dat er in Moskou niet met vuur zal worden ge speeld. Er zijn mensen, die zelfs zo ver menen te mogen gaan dat zij een groeiende toenadering tussen het Sowjetblok en het Westen voorspel len. Zij verwachten, dat de koude oorlog tussen Oost en West in de na bije toekomst er een zal worden tus sen de Sowjetunie en communistisch China. Ook zijn er staatslieden, die reeds enige tijd hun politieke denken laten beheersen door soortgelijke op vattingen. Dit laatste is op zichzelf al een bedenkelijk verschijnsel, om dat men ook de vredelievende Chroesjtsjef niet op zijn woord kan en mag geloven. Zolang de Sowjetunie over een enor me kernmacht beschikt, waarmede zij haar tegenstanders kan uitschake len, blijft de verleiding groot, er ge bruik van te maken. Van Kennedy wist Chroesjtsjef dat deze er niet voor zou terugschrikken, een oorlog met kernwapens te riskeren. Maar gelooft hij het ook van Johnson en diens eventuele opvolger na de ver kiezingen van november? Bezorgdheid Er zijn in de Sowjetunie nog altijd krachten aan het werk, die sterk ge kant zijn tegen het op de spits drij ven van het ideologische conflict met China, die niet alleen ontstemd zijn door de volkomen breuk met de sta linistische periode, maar ook grote gevaren zien op de weg, die Chroesj tsjef (aanvankelijk noodgedwongen, maar later welbewust) is ingeslagen Hiertoe behoren ook nog altijd mili taire leiders, die in communistisch China nog moeilijk een potentiële vijand kunnen zien, maar aan de an dere kant zich zorgen maken over de veiligheid van de Sowjetunie, wat haar westelijke grenzen betreft. Zij zijn niet erg gelukkig met de tamelijk onafhankelijke positie, die de Oost- «uropese satellietstaten thans reeds Compromis Voor de tegenstanders van Chroesj tsjef is het conflict met China de bron van alle moeilijkheden. Om de ideo logische strijd met de Chinese com munistische leiders te kunnen win nen, heeft de Russische premier de zgn. destalinisatiepolitiek de laatste jaren met kracht voortgezet, zij het dan niet in alle sectoren va: menleving. Om dezelfde reden moest hij in de Oosteuropese landen, die nog niet zo lang geleden maar had den te doen, wat in Moskou werd uit gemaakt, de teugels wat laten vie ren. En men herinnert zich, waartoe éen dergelijke politieke toegeeflijk heid in het jaar 1956 al heeft geleid (de opstanden m Polen en Honga rije). Om de handen vrij te hebben tegenover China moet Chroesjtsjef met name sedert het Cubaconflict oktober 1962 mooi weer spelen te genover de Verenigde Staten. En als het Westen voet bij stuk blijft houden zal hij wellicht ook genoodzaakt wor den aan een regeling van het Duitse vraagstuk .mede te werken. Zij, die het niet met Chroesjtsjefs opvattingen eens zijn, redeneren, dat dit alles volkomen onnodig zou zijn, als het conflict met de Chinezen zou worden bijgelegd en Moskou king het eens zouden kunnen worden over een compromis, dat de zaak het internationale communisme nog zou kunnen redden. Voorkomen Vooral nu de beslissende botsing (op ideologisch terrein althans) voor de deyr lijkt te staan, moet de mo gelijkheid niet worden uitgesloten, dat Chroesjtsjefs rivalen in de Sowjetunie een laatste wanhopige poging zullen doen om het uiteenvallen van het grote communistisdhe blok te voor komen. Dat behoeft nog niet te be tekenen, dat zij zullen trachten, Chroesjtsjef uit de weg te ruimen. Want de Russische premier heeft in de afgelopen tien jaren bewezen, dat het volstrekt niet nodig is, je rivalen van het leven te beroven, nadat je ze aan de kant hebt gezet. Men beweert wel, dat Stalin geen natuurlijke dood is gestorven. Beria werd doodgescho ten, toen hij volgens beweringen van Dr. Neville Alexander, een doctor in de wijsbegeerte van gemengd bloed en vier anderen zijn gisteren in Kaapstad, op beschuldiging van sabotage, tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld. Twee ande- iren kregen zeven jaar en vier anderen vijf jaar cel. Eerder op de dag had de rechtbank allen schuldig bevonden aan het hun ten laste gelegde. Dit was het tweede grote spionage- proces in Zuid-Afri'ka. Het andere wordt gevoerd in Pretoria, waar de nationalis tische negerleider Nelson Mandeis en acht medebeklaagden terecht staan. Het proces tegen dr. Alexander was op 4 no vember van het vorige jaar begonnen. Alexander was beschuldigd van samen zwering met het doel de regering omver te werpen. Hij was een briljant student aan de universiteit van Kaapstad en stu deerde onder meer aan de universiteit te Tübbingen in West-Duitsland. Zijn zuster Dorothy, lerares aan een middelbare söhool, stond ook terecht. Allen werden ervan beschuldigd „te hebben samengezworen om daden te be drijven die de veiligheid van het volk en de handhaving van wet en orde" tussen 1 april 1962 en 12 juli 1963 in en nabij Kaapstad in gevaar te hebben gebracht. Zij zouden ook met elkaar en met ande ren de regering door een revolutie, guer rillastrijd en sabotage omver hebben wil len werpen, waarbij „personen zouden worden gedood en vermoord en staats eigendom zou 2 werkstelligen, is er geen enkel pro bleem opgelost. Dan begint de strijd om de macht pas goed en dan zul len ook de moeilijkheden van Chroesj tsjef in omvang toenemen. Chroesjtsjef is een weg ingeslagen, waarop voor hemzelf geen terugkeer meer mogelijk is. En bij het klim men der jaren zal het ook voor hem de vraag zijn, of hij de enorme span ningen, waarvoor hij zicE bijna da gelijks geplaatst ziet, nog lang kan blijven verdragen. Want van „wat kalmer aan doen" kan geen sprake zijn... Overigens beste wensen voor V.S. Na de slotzitting van de minis tersconferentie van de Zuidoost- aziatisohe verdragsorganisatie XZOAVO) in Manilla is gisteren een communiqué uitgegeven waarin de organisatie haar ern stige bezorgdheid uitspreekt over de „communistische agressie in Zuid-Vietnam". Er zouden bewijzen zijn dat deze agressie geleid wordt vanuit Noord- Vietnam. De nederlaag van deze communistische campagne wordt in het communiqué niet alleen van be lang genoemd voor de veiligheid van Zuid-Vietnam maar van geheel Zuid- oost-Azië. De slotverklaring bevat een mededeling van de Franse mi nister van buitenlandse* zaken Couve de Murville, die het verstandig acht onder de huidige ernstige omstandig heden geen enkele uitspraak te doen met betrekking tot Zuid-Vietnam. De Franse voorstellen inzake neutra-1 lisering van Zuidoost-Azië hebben op de conferentie veel kritiek ontmoet. Blij kens de afwijkende mening die de Franse minister in de slotverklaring verkondigt heeft deze kritiek niets aan de Franse zienswijze kunnen veranderen. Couve de Murville heeft Frankrijks me deleven uitgesproken met de Zuidviet-j namese bevolking die naar „wezenlijke onafhankelijkheid" verlangt. De andere zeven ZOAVO-leden hebben j hun vertrouwen uitgesproken Zuid Vietnamese regering en in de Ame rikaanse politiek in dat gebied. Minis ter Rusk zou Couve de Murville tijdens het debat op de man af gevraagd heb ben of Frankrijk Amerika eigenlijk wel succes toewenst in de Zuidvietnamese campagne. De Franse minister antwoord de dat de V.S. de beste wensen van Frankrijk hebben. Het Cambodjaanse staatshoofd, prins Norodom Sihanoek, heeft de ZOAVO meegedeeld dat zijn land eventuele be scherming van deze organisatie beslist weigert. Sihanoek verklaart dat zijn land eèn souvereine, onafhankelijke staat is en hij noemt de bescherming van de ZOAVO .in feite een poging tot bedrog". Cambodja valt niet 'binnen de invloeds sfeer van de organisatie, aldus Sihanoek. o En geen wonder:niemand wil gekreu keld achterblijven bij correcte collega's. Terlenka kostuums staan borg voor góed-staan heel de dag. Sterk, kreuk- herstellend en plooihoudend. Dat eist u. Dat gééft u: IN VELE PRIJSKLASSEN Het is alléén Terlenka met het Terlenka etiket, want alléén de artikelen die A.K.U. goedkeurt verkrijgen het merk Terlenka. Artikelen die niet aan de A.K.U.-eisen voldoen zullen veelal onder een soortnaam zoals polyester in de handel komen. GEKONTROLEERD PUBLIKATIE VAN A.K.U., ARNHEM rozebotteljam van Zwaardemaker is zo '"gezond NEEMT VAKER ZWAARDEMAKER Ook de mededeling van aarts-1 Bering de instelling van een eigen ma- se Eoka-leider, generaal Grivas, niet naar Cyprus zal gaan heeft de rust op het eiland niet doen weerkeren. Overal op Cyprus wordt nog gevochten, wel het meeste in de buurt van de berg pas in het Kyrenia-gebergte waar de Turken een fort bezet houden dat de grote weg van Nicosia naar Kyrenia kan bestrijken. De Turken beschoten daar ook een V.N.-patrouille die zich genood zaakt zag terug te schieten. Ge vechten op grote schaal hebben zich echter niet voorgedaan. Makarios zei op eenpersconferentie: „Bij mijn gesprekken met generaal Gri vas heb ik de indruk gekregen dat hij het niet de juiste tijd vindt om naar Cyprus te gaan, waarschijnlijk omdat de toestand niet ernstig is". De aartsbisschop verklaarde verder dat het Grieks-Cyprische leger de „op stand van de Turkse Cyprioten kan neerslaan, maar wij gebruiken liever overreding dan geweld". Makarios wil de de rechten van de minderheid nog wel bespreken, maar niet onder politieke druk, zeker niet vanuit Ankara. Gezaghebbende zegslieden in Athene wisten te melden dat de Cyprische re- ligheidstroepen zouden worden georga niseerd en met de Tsjechische regering zijn onderhandeld over de aankoop van vliegtuigen. De Syrische ministerraad heeft een spoedvergadering gehouden nadat be kendgemaakt was dat een samenzwe ring tegen de staat in Hama (Midden- Syrië) was verijdeld. Volgens de bekendmaking zijn negen en „feodalisten en reactionairen" ge arresteerd, die voor een krijgsraad te recht zullen staan. In Hama is een uitgaansverbod van kracht en de ordetroepen mogen onmid dellijk schieten op iedereen die zich hieraan niet houdt. In de bekendmaking, van het ministe- e van binnenlandse zaken, heet het nog, dat voorbereidingen voor een „im perialistische opruiing" in de kiem ge smoord zijn. In Hama zou het thans rustig zijn. Enkele samenzweerders worden nog achtervolgd na gewapende botsingen die zich dinsdagavond en woensdagoch tend hadden voorgedaan, aldus is uit ge zaghebbende bron vernomen. De ge vechten hadden enkele slachtoffers ge- Rachman: Soekarno kan naar de pomp lopen lopen met zijn dreigementen om M sië te verpletteren". De Maleisische premier beschuldigde de Indonesische president voorts ervan ..een goed leventje te leiden terwijl zijn mensen van honger omkomen". Hij vergeleek president Soekarno met „Nero die op zijn harp speelde terwijl Rome in brand stond". Frankrijk heeft gisteren in de ministerraad van de Europese economische gemeenschap de on derhandelingen, waarom de Afri kaanse staat Nigeria heeft ge vraagd, althans voorlopig geblok keerd. De vijf EEG-partners van Frankrijk zijn het reeds eens over de basis, waarop de Europese commissie inleidende besprekin gen met dit land zou kunnen be ginnen, doch een beslissing moest worden uitgesteld omdat daar voor eenstemmigheid in de raad is vereist. Hoewel Frankrijk verklaarde zich niet tegen het beginsel van onderhandelin gen met Nigeria te zullen verzetten, werd de ministerraad genoodzaakt een besluit daarover uit te stellen tot eind Dan moet ook de nieuwe associatie overeenkomst met de 18 Afrikaanse lan den (voornamelijk voormalige Franse gebieden) van de EEG in werking tre den en het bleek een Franse eis te zijn, dat pas daarna over onderhande lingen met Nigeria wordt gesproken. De regering in Parijs vreest nadelige gevolgen voor zijn voormalige Afrikaan se gebieden als gevolg van de toetre ding van Nigeria, dat tot het Britse Ge menebest toehoort en met zijn ruim 40 miljoen inwoners een grotere bevolking heeft dan de reeds met de EEG geas socieerde voormalige Franse gebieden gezamenlijk. Frankrijk wenst dan iok een regeling voor schadeloosstelling aan de geasso cieerde Afrikaanse 0ebieden, indien de regeling met Nigeria inderdaad nadelig hen zou werken. 1 Restaurants, café's, slij terijen, melkinrichtingen en banketbakkers in Ro me hebben gisterochtend hun deuren voor de duur van vierentwintig uur op slot gedaan. Zij willen hiermee protesteren te gen de naar hun mening „buitensporig zware" belastingdruk op de ne ringdoenden. De inwo ners van Rome vonden het nog het ergste dat zij hun kopje zwarte koffie niet konden drinken. Ongeveer twintigdui zend studenten hebben in Djakarta geprotesteerd tegen twist-dansen, die contra-revolutionai re agenten" in een hotel in de Indonesische hoofd stad hebben uitgevoerd. Zij lieten de eigenaar van het hotel beloven dat „agenten" niet meer de gelegenheid zouden krij gen om op een dergelij ke manier de Indonesi sche revolutie te versto ren. I Evenals vorige jaren wordt dit jaar een wed strijd gehouden tussen amateur-coupeuses uit Nederland, Duitsland, Zwitserland, Luxemburg, België en Denemarken. Gewestelijke wedstrijden worden gevolgd door de landelijke finale op 2 mei in Amsterdam. Ten slotte is er de internatio nale show op 28 mei in Frankfort am Main. De van deze laat ste show zal de titel „naaldprinses van Euro pa" overnemen van de Siamees-Nederlandse mevrouw Aruni Winkel- Vasuwong, die verleden jaar eerste werd. I Het Amerikaanse vre- deskorps hoopt binnen de komende drie jaar over de gehele wereld driedui zend scholen te kunnen stichten met bijdragen van onderwijsinstellingen in de V.S. en hulp van plaatselijke arbeids krachten. I President Johnson van de V.S. heeft gisteren een campagne geopend om anderhalf miljoen dollar bijeen te brengen vooi de bouw van een monu ment voor sir Winston Churchill, die hij groot nationaal leider, een groot wereldstaats man en bovenal een goed mens" noemde. Het ge denkteken zal komen bij het Westminster college te Fulton, Missouri, w sir Winston in 1946 zijn beroemde rede over het „ijzeren gordijn" hield. Het is de bedoeling de overblijfselen var uit 1667 daterende kerk van St. Mary the Virgin uit de Londense wijk Al- dermanbury naar Fulton te brengen. De kerk werd destijds door een Duitse brandbom getroffen. 300 Zuidvietnamezen gedood bij gevcehten Tijdens de gevechten die geduren de de afgelopen drie dagen in het zuidelijk deel van de Mekong-delta hebben plaatsgevonden zijn 300 solda ten van de regeringstroepen gedood of gewond. Volgens een Amerikaanse woordvoer der zouden de verliezen onder de bur gerbevolking meer dan 200 bedragen. Amerikaanse waarnemers hebben de ge vechten een „enorme politieke overwin ning voor de communisten" genoemd. Volgens de berichten uit de hoofdstad van de provincie. Kien Long, zouden de Vietcong troepen daar een groot aantal aanhangers van de regering in het open baar hebben doodgeschoten. Japanse journalisten niet schuldig aan canard Chroesjtsjef De Japanse journalistieke raad voor de berichtgeving uit het buitenland heeft met algemene stemmen een resolutie goedgekeurd waarin wordt verklaard dat Japanse journalisten part noch deel heb ben gehad aan de lancering van het on juiste bericht van het „overlijden" van Chroesjtsjef. Geen van de Japanse cor respondenten in Moskou heeft iets met de zaak te maken gehad, aldus de re solutie. 1494) Hongerproeven met dieren hebben in de laboratoria zeer uit eenlopende cijfers te zien gegeven, waarbij bovendien in het oog dient te worden gehouden, dat deze resul taten gemiddelde uitkomsten zijn en dus geen vaste maatstaf opleveren voor elk individu afzonderlijk. Wan neer bijv. geconstateerd Is, dat de hond gemiddeld 33 dagen kan vas ten, mag dit voor niemand aanlei ding zijn een paar weken met va kantie te gaan en de hond zonder voedsel in huis achter tc laten, in de plezierige verwachting, dat het arme beest na de vakantie toch nog wel in leven is, om dat een hond im- mers 33 dagen zon- P"""""""™" der voedsel kan! Het is best moge lijk, dat uw trou we huisgenoot ai lang en breed is overleden eer u uit het vakantieoord is teruggekeerd. Want het gemiddelde van 33 dagen bete kent, dat er honden zijn, die aan zienlijk langer zonder eten kunnen, maar óók dat veel honden lang voor de 33 dagen zijn verstreken al het loodje hebben gelegd. Zo was de langste tijd, die voor een hond werd aangetekend, 60 dagen! Zowel bij de zoogdieren als bij de vogels kan de stelregel worden aan vaard, dat de groten het langer uit houden dan de kleineren. Het var ken kan bijv. 34 da^en zonder voed sel leven, maar het kleine meisje brengt het niet verder dan 2 of 3 dagen. De arend bleek 45 dagen lang de hongersnood te kunnen weer staan, de kip echter maar 14 da gen en de nog weer wat kleinere duif 11 dagen. De kat, die als zo'n taaie rakker wordt gekenmerkt, blijkt 20 dagen te kunnen vasten, dus héél wat min der dan de hond. Als verontschuldi ging mag dan ook direkt weer wor den aangevoerd, dat de kat aanzien- TOCH IS HÜT ZO! lijk kleiner is. Merkwaardig schijnt het, dat het even grote konijn (d.w.z. even groot in vergelijking met de kat) het slechts 13 dagen zonder voedsel uithoudt. Maar ook dit kan door een stelregel worden verklaard, een regel, die vaststelt, dat vleeseters beter weerstand te gen honger kunnen bieden dan plan- tencters. Een zwak punt voor dc ve getariërs! Bleven de rekords tot nu toe aan de bescheiden kant, de koudbloedi ge dieren brengen ons direkt in de grote getallen. Zo kan de zalm het 8 tot 9 maanden zonder voedsel stel len; het dier, dat het meest door pby- siologcn voor proef nemingen is gemak traiteerd, t.w. de kikker, kan wel een jaar lang vasten, evenals de sala mander en dc ka meleon. In sober heid worden ze echter verre overtroffen door de schildpadden, die 18 maanden zon der voedsel kunnen en de adders, die voor 20 maanden staan genoteerd. Een python heeft het eens 23 maan den zonder voedsel uitgehouden, en een crotalus, d.i. een ratelslang, leverde onder deze dieren het rc- kord van 27 maanden, dus 2 jaar en een kwartaal! Deze grote verschillen ten opzich te van de warmbloedige dieren la ten zich verklaren uit de intensiteit van de stofwisseling. Hoe feller de levensvlam brandt, hoe sneller de voorraden worden opgebruikt. En omgekeerd, hoe trager dc stofwisse ling, hoe langer het dier het zon der toevoer van nieuwe brandstof (voedsel) kan stellen. Nu we op dit punt zijn aangeland, wordt, liet tijd eens te vertellen, dat de hongerende mens eigenlijk een kanibaal is. Nadruk verboden. H. Pétillon

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 9