Nieuwe Lekke Courant
Goulart vlucht
- opstand lukt
Luns en Soebandrio: heden
informeel zakendoen
Pleegmoeder
vlucht met
kind (7)
Spanje
naar
Alleen derde leger trouw
Erhard weer
naar de V.S.
Minder kinderbijslag
voor baby's en meer
voor 11-17-jarigen
Eerste ontmoeting in
goede sfeer
zeer
Piraat „Caroline" in de
rug aangevallen
Koffiesmokkel
via Suriname
„Desnoods gaan we
naar 't buitenland
Parlement
moet
beslissen
Commentaren
Donderdag 2 april 1964,45ste jaargang
r~
F. MEMER
ifdredacteur: Dr. E. WEM ER
CHRIST ElIJK-NATIONAAL DAGBLAD
lligh it ghebl*v*a
I in feghenjpoef"
Noordoosten wind
Veel bewolking met plaatselijk enige
neerslag en hier en daar mist. Matige.
In het Waddengebied af en toe vrjj
krachtige noordoostelijke wind. Weinig
verandering in temperatuur.
(Zie voorts pagina 7)
Ti. 3.3J, p.kw. 10,05
haar reven jaar oude pleegdochtertje
Freekje naar Spanje gevlucht, daar de
Haagse r.k. voogdijvereniging „Pro
Minore" zonder opgave van redenen
eist dat het kind uiterlijk zaterdag
moet worden teruggegeven aan het
kindertehuis van de vereniging aan de
Scheveningseweg in Den Haag.
De pleegvader, de heer O. B. Barte-
lings (49) heeft volgens de Tel. het ver
zoek gekregen op kosten van „Pro Mi
nore" het kind terug te halen. Dat ver
zoek bereikte hem kort voor zijn vertrek
naar de Nederlandse Antillen als ser
geant-vliegtuig-telegrafist bij de Marine
Luchtvaartdienst. Hij verklaarde niet
aan dit verzoek te zullen voldoen:
„Freekje kwam zeven jaar geleden, ais
vier maanden oude baby van een onge
huwde moeder bij ons. Sindsdien hebben
wij haar verzorgd. Het kind werd toege
wezen aan de voogdij vereniging ,tPro Mi
nore", die pas iets van zich liet horen
toen Freekje drieëneenhalf jaar oud
Begm 1961 verschenen drie dames van
Pro Minore bij de familie Bartelings. die
verklaarden, dat de vereniging het kind
terug wilde hebben, doch voor dit ver
zoek geen reden opgaven. Toen het kind
ruim vier jaar oud was, kreeg het gezin
een ondersteuning van f 100 per maand
van de vereniging. Zo verstreek de tijd.
tot plotseling de vereniging eiste dat het
kind zo gauw mogelijk zou worden te
ruggegeven. Doodsbenauwd dat het kind
haar zou worden afgenomen, vluchtte
mevrouw Bartelings naar Spanje. Aldus
nog steeds de Telegraaf. De enige func
tionaris van ..Pro Minore" die hierover
inlichtingen kon of mocht verschaffen,
was vanmorgen onbereikbaar.
0 Op hun verzoek is aan de heer
L. H. H. R. van Wensen met ingang van
1 mei eervol ontslag verleend als burge
meester van Eibergen, Aan de heer D.
Torensma als burgemeester van Menal-
dumadeel. en aan de heer D. M. M.
d'Hangest baron d'Yvoy van Mijdrecht
als burgemeester van Rozendaal (Gld.).
Een beeld van de toestand in Bra
zilië, waar het legergarnizoen van
Juiz de Fora, in de staat Minas
Gerais, in opstand is gekomen
tegen president Goulart en „ter
verdediging van de democratie".
De residentie van Carlos Lacerda,
gouverneur van de staat Guana-
bara, versterkt met zandzakken,
werd door soldaten van de garde
van de gouverneur bewaakt.
De opstand tegen de Braziliaanse
president Joao Goulart is gelukt.
Goulart zag zich genoodzaakt, uit te
wijken naar Porte Alegre in het zui
den van het land, waar het derde le
ger hem trouw is gebleven. Van daar
uit wil hi.i de strijd om de macht
voortzetten. Het lijkt er echter op, dat
hij voor een verloren zaak vecht.
Want Ranieri Mazzili. de voorzitter
van het Huis van Afgevaardigden, is
reeds tot president in zijn plaats
uitgeroepen. En tien oorlogsschepen
varen thans in de richting van Porte
Alegre om de haven van deze stad te
blokkeren.
Bondskanselier Ludwig Erhard van
Wes -Duitsland zal begin juni naar
de V.S. gaan en daar voordrachten
houden aan de Harvard-universiteit.
Het zal het derde bezoek van Erhard
aan Amerika worden na zijn benoe
ming tot bondskanselier. In novem
ber van het vorig jaar woonde hij de
begrafenis van president Kennedy bij
en eind december was hij de gast van
president Johnson op diens boerderij
in Texas.
S.E.R.-advies aan dr. Veldkamp
(Van onze sociaal-economische redactie)
1~AE Sociaal-Economische Raad is van mening dat het aanbeveling verdient
om de kinderbijslagen gedurende de eerste vijf levensjaren van de kin
deren met 20 procent te verminderen en de uitkeringen van het elfde tot en
met het vijftiende jaar te verhogen met he bespaarde bedrag. De SER geeft
de minister van sociale zaken en volksgezondheid in overweging naar deze
mogelijkheid een nader onderzoek te laten instellen.
Ook vraagt de S.E.R. zich in zijn
dezer dagen gereed gekomen advies
over de hoogte en de structuur der
kinderbijslagen af of het geen aanbe
veling zou verdienen de differentiatie
van de vakantietoeslagen te effec
tueren via de kinderbijslagregeling
bijvoorbeeld door de uitkeringen over
het tweede kwartaal met 16 procent
te verhogen.
Wat dit laatste betreft is het de S.E.R.
bij besprekingen over de vaststelling van
lonen en andere arbeidsvoorwaarden in
verscheidene bedrijfstakken gebleken,
dat de wens leeft om voor gezinnen met
kinderen de vakantietoeslag te bereke
nen over het gezamenlijke bedrag van
loon en kinderbijslagen. Deze wens is
gegrond op de overweging dat de va
kantiekosten voor gezinnen met kinde
ren hoger zijn dan voor alleenstaanden
en voor gezinnen zonder kinderen De
raad heeft hierover echter geen uitspraak
In één
oogopslag
CHU-vergadering: vrijheid
van evangelieverkondiging
in het leger; Oranje en het
protestantisme pag. 2
Prof. Van Ttterzon voor de
schoolraad pag. 2
Brazilië: de achtergrond
pag. 5
Franco stelt premier aan
pag. 5
Werknemers als „mensen"'
pag. 7
Monteux viel flauw en diri
geerde weer pag. 7
verdient de kinderbijslagen
met het inkomen Ook acht de raad
voorshands een verhoging van de alge
mene leeftijdsgrens van 15 tot 16 jaar
voor kinderen die volledig of partieel
onderwijs genieten niet nodig. Wel acht
de S.E.R, het nuttig advies te vragen
aan de Sociale Verzekeringsraad over
het meer en beter objectiveren der critici
voor het recht op kinderbijslag en voor
de zgn. dubbeltelling van studerende en
gebrekkige kinderen van 16 tot 27 jaar.
Redelijk niveau
Volgens de S.E.R. hebben de kin
derbijslagen gedurende 1959/1960 een re
delijke tegemoetkoming gegeven in de
kosten van het levensonderhoud en de
opvoeding van de kinderen in het ge
middelde arbeidersgezin. De ontwikke
ling daarna geeft naar de mening van de
raad evenmin aanleiding een wijziging
van het niveau der kinderbijslagen
overweging te nemen De S.E.R. vi:
het redelijk dat het welvaartspeil van
gezin met kinderen lager is dan dat i
een gezin zonder kinderen met eenzelfde
basisinkomen, omdat ook in materieel
opzicht de verantwoordelijkheid
ouders voor het levensonderhoud
de opvoeding der kinderen niet geheel
mag worden weggenomen.
GE
(Van onze parlementsredactie)
EASSISTEERD door enkele van hun naaste medewerkers hebben minis
ter Luns en zijn Indonesische ambtgenoot dr Soebandrio, die een drie
daags bezoek brengt aan ons land, vandaag op het ministerie van buiten
landse zaken besprekingen gevoerd over een aantal tussen beide landen
hangende kwesties. Gisteravond bood mr. Luns de Indonesische gasten een
diner aan in het Scheveningse Kurhaus. Vanavond zou dr Soebandrio gast
heer zijn op een receptie van de Indonesische ambassade in kasteel Oud-
Wassenaar. Morgenochtend wordt hij door Koningin Juliana op pale-s
Soestdijk ontvangen Morgenmiddag hoopt hij een persconferentie te geven.
Na zijn aankomst heeft de Indone
sische minister gistermiddag protoco-
beleefdheidsbezoeken gebracht aan
achtereenvolgens minister-president Ma-
ijnen. minister Luns, en de voorzitters
an Tweede en Eerste Kamer. mr. Van
Thiel en mr. Jonkman. Mr. Luns ver
klaarde. dat de eerste ontmoeting met
zijn collega in zeer goede sfeer was
•rlopen. Er was geen agenda voor de
besprekingen van vandaag opgesteld.
Het overleg zou een min of meer in
formeel karakter dragen. Kamervoor
zitter Van Thiel verklaarde 1 „een heel
vriendelijk man" te hebben gesproken.
„Ik geloof, dat hij van goeden wille
zo voegde hij eraan toe.
Geheel zonder enig rumoer is de eer
ste dag van het Indonesisch bezoek
niet verlopen. Een met vlaggen en span
doeken gewapende groep jonge nationa
listische Papoea's (ongeveer twintig
man) heeft bij Soebandrio's aankomst
op Schiphol en later voor het departe
ment van buitenlandse zaken en de In
donesische ambassade gedemonstreerd
handhaving van het zelfbeschik
kingsrecht van West-Irian. Zij behoren
de Papoea-jongerenorganisatie Ko
be Oser" (De Eenheid). De demonstra-
n Den Haag, die zeer ordelijk ver
liep, ging gepaard met de aanbieding
een petitie aan de twee ministers.
Het stuk icas ondertekend en werd
iverhandigd door 3 bestuursleden van
.Kobe Oser", de heren Ben Af. Tang-
ghama, Ben Th. Kaisiepo en Jos Fr.
In de petitie wordt gezegd, dat de
demonstranten er niet mee akkoord
kunnen gaan dat Indonesië West-Irian
;r beheert. De Indonesische rege-
zou daar gewelddaden plegen,
dwang uitoefenen op vooraanstaande
Papoea's, de gezondheidszorg verwaar
lozen en de lessen op de scholen rich-
op politieke indoctrinatie en mili
taire vorming. „De opbouw en de ont
wikkeling in alle lagen van de bevol
king is tot stilstand gekomen", aldus
de petitie. De Papoea-jongeren zeggen
willen vasthouden aan de overeen
komst van New York, waarvan het
zelfbeschikkingsrecht van West-Irian de
kern is. Zij wensen geen afstand te
doen van het plebisciet waarin de over
eenkomst voorziet. De petitie, die op
buitenlandse zaken door een ambtenaar
en op de Indonesische ambassade door
de secretaris in ontvangst werd geno
men, zal ook aan de secretaris-gene
raal van de V.N. Oe Thant worden ge
zonden
Aan het diner in het Kurhaus zaten
behalve de ministers Luns en Soeban.
hun echtgenoten ook aan: de
And nessen. Veldkamp, Bot.
Schouwenaar-Franssen, de staatssecre
tarissen Diepenhorst. De Block en Bar-
tels. de voorzitters van Eerste en Twee
de Kamer mr. Jonkman en mr. Van
Thiel. de gevolmachtigd minister van
De Britse posterijen hebben aan de ITU (internationale unie voor tele
communicatie in Genève hulp gevraagd om een einde te maken aan de
„piraten"-uitzendingcn van radio Caroline, zo is gisteren door de ITU i
gedeeld.
Daar de Caroline de Panamese vlag voert, zal de ITU de directeur-generaal
van de Panamese posterijen wijzen op de internationale voorschriften tegen
piratenuitzendingen en hem vragen een onderzoek in te stellen naar de zend
vergunning van het schip, dat op de Noordzee bij de Engelse kust voor anker
ligt, zo deelde een ^woordvoerder van de ITU mee.
Hoewel de ITU nakoming van haar voorschriften niet kan afdwingen,
hebben dergelijke stappen er in het verleden toe geleid dat piraten-zenders
niet langer de Panamese vlag mocht voeren.
Emanuels. de regcrings-
>or Indonesische aange„
legenheden mr. Blom. en de Belgische
ambassadeur baron Van der Straeten
Waillet i deken van het Corps Diploma
tique'. Minister-president Marijnen was
verhinderd. Hy zat in Amsterdam aan
een diner t.g.v. het 150 jarig bestaan
van de Nederlandse Bank. Van Indo
nesische zijde waren in het Kurhaus
onder meer aanwezig: de tweede vice-
minister van buitenlandse zaken dr.
Soedjarwo Tjondronegoro, de vice-mi
nister voor de strijdkrachten generaal
Moersid, de tijdelijk zaakgelastigde in
Den Haag dr. Sjarif. en de ambassa
deurs in Kairo en Tokio, de heren Is-
man en Reksoatmodjo.
Een vrolijk moment tijdens het
diner in het Scheveningse Kur
haus, dat de regering de heer en
mevrouw Soebandrio gisteravond
aanbood. Van links naar rechts:
minister Luns, minister Soeban
drio, mevrouw Soebandrio. me
vrouw Luns en mevrouw Jonkman,
echtgenote van de voorzitter van
de Eerste Kamer
Goulart, die zich nog steeds als pre
sident van Brazilië beschouwt, hoop:
olijkbaar nog steeds op een soort „volks
opstand". die nog een dramatische
wending aan de voor hem zo teleurstel
lende ontwikkelingen zou moeten geven.
Blijkbaar hoopt hij tevergeefs. De mili
taire autoriteiten hebben 'alrijke arres
taties laten verrichten, ook onder vak
bondsleiders. Demonstraties ten gunste
Goulart hebben zich loi dusver nog
niet voorgedaan
leiders van de opstand hebben
kiaard. dat Mazzili tot president werd
uitgeroepen, nadat Goulart officieel
zijn afgetreden. Goulart heeft d:t echter
ontkend. Hij is uit Rio de Janeiro naai
de officiële hoofdstad Brasilia vertrok
ken. nadat gebleken was, dat het eerste
leger naar de opstandelingen was over
gelopen.
In Brasilia wilde Goulart pogen, weer
stand te bieden aan de opstand om tc
oorkomen, dat het parlement zou wor
den gedwongen, hem af te zetten. Maa:
>ok in die stad was Goulart niet langer
rcilig. Per vliegtuig ging hij naar Porte
Alegre. waar hij via de radio bekend
maakte. de strijd tot het bittere einde
te zullen voortzetten. In die stad had
een zwager van Goulart, Leonel Brizola,
het bevel over het derde l^ger op zich
genomen. Hoewel het derde leger
bijzonder groot is. kan het de leiders
van de opstand nog veel moeilijkheden
bezorgen. Het is evenwel de vraag of
dit leger Goulart trouw zal blijven,
Mazzili
als afgeva;
Mazzili. die tot president is uitgeroe-
?n en is beëdigd, is lid van de sociaal-
demoeratisehe partij en staat bekend ah
een gematigd man en als atiti-commu-
nlstisch.
Hij werd voor
digde gekozen ir
op als voorzitter
financiën. In maart van dit jaar werd
hij voor de zevende achtereenvolgende
maal tot voorzitter van het Hui
Afgevaardigden gekozen. Mazzili. die de
zoon is van Italiaanse emigranten
afkomstig uit de staat Sao Paulo Hij
studeerde rechten, is getrouwd en heeft
twee zoons Hij is ongeveer 50 jaar. Maz
zili wordt beschouwd als bijzonder be
kwaam op economisch en financieel ter
rein. Hij heeft twee-en-een-half jaar
geleden, toen Quadros plotseling zijn
ambt neerlegde, het presidentschap
waargenomen, tot Goulart in het land
was teruggekeerd om dit op zich
- pag.
Een Braziliaanse missie heeft in Para
maribo de medewerking ingeroepen van
de Surinaamse regering voor de vestiging
een controlepost, die toezicht moet
houden op in Suriname ingevoerde Bra
ziliaanse goederen. De laatste tüd zou
den grote partijen Surinaamse koffie, die
water worden vervoerd van de ene
Braziliaanse stad naar de andere, hun
bestemming niet hebben bereikt, doch
uit Suriname zijn verscheept naar de
Verenigde Staten en Europa.
Er zou niet alleen sprake zijn van
smokkel maar ook van grote diefstallen.
Hiervan ondervindt de Braziliaanse eco
nomie grote schade
De missie zal tegen het einde van de
week doorrijzen naar Nederland.
De zaak is naar voren gekomen door
dat ruim een week geleden het schip
Guarany In Paramaribo aankwam onder
de vlag van Paraguay, hoewel het een
Braziliaanse thuishaven moet hebben,
met 50.000 tot 60.000 balen koffie. Het
koos onmiddellijk ligplaats langszij het
ms Jason van de Koninklijke Neder-
landsche Stoomboot Mij. aldus wordt
gemeld. Enige dagen geleden zou de Ja
son met 8000 balen naar Amsterdam zijn
vertrokken. Een ander deel van de lading
zou met de Chrion, eveneens van de
K.N.S.M., naar Europa verscheept wor
den en het overige met de Ulysses van
de K.N.SM. naar de Verenigde Staten.
Stakende Belgische artsen volharden
"TJE Belgische artsen, die gisteren in
■L' staking zijn gegaan uit protest
tegen de nieuwe ziekte- en invalidi
teitswet, zullen niet aan het werk
gaan, voordat het parlement aan hun
wensen tegemoet is gekomen. Meer
dan 90 procent van de ongeveer 10.000
praktiserende artsen doen zij het
met niet al te veel geestdrift aan de
staking mee. Naar aanleiding van het
dreigement, dat de regering de artsen
zal „vorderen" werd meegedeeld, dat
het overgrote deel van hen zich dan
in het buitenland zal bevinden.
De regering heeft gisteren een „laatste
beroep" op de artsen gedaan zich
aan hun plichten te onttrekken. Zij n<
het standpunt in, dat zij het overleg met
de artsen wil voortzetten, op voorwaarde
echter, dat de staking wordt opgeheven.
Dat er weinig hoop hierop bestaat, bleek
echter uit een mededeling van de zijde
van de regering, die niet kan inzier
waarom de artsen de ene dag de bespre
kingen willen hervatten, die zij de vo
rige dag zelf hebben afgebroken. De art-
sen lieten weten, dat verdere besprekin
gen onmogelijk zijn, indien de gespreks
partners hun houding niet wijzigen. Hoe
er een eind moet komen aan het conflict
is dan ook een vraag, waarop het ant
woord vooralsnog voor de hand ligt.
De artsen zijn van mening, dat het par
lement een eind aan de moeilijkheden
kan maken door gebruik te maken van
zijn initiatiefrecht. Het is echter niet
waarschijnlijk, dat de parlementsleden
iets voor voelen om het gebruikelijke
overleg te doorkruisen, gesteld al dat zij
van mening zijn. dat aan de eisen van
de artsen tegemoet moet worden geko-
AVER het bezoek van minister Soe-
bandrio zal wie een volledig
herstel van de Nederlands-Indonesi
sche betrekkingen en vernieuwing
van oude banden voorstaat, oprecht
verheugd zijn. Temeer omdat het be
zoek niet alleen symbolische beteke
nis heeft, maar tevens gelegenheid
biedt tot het bespreken van hangende
kwesties.
Het overleg LunsSoebandrio zal.
mag men verwachten, niet beperkt
blijven tot diplomatieke frases, maar
concrete perspectieven openen. De
twee ministers spreken ook over de
mogelijkheid van wederzijdse statie-
bezoeken op het hoogste niveau. Maar
bij zijn aankomst reeds gaf dr. Soe
bandrio te kennen, dat een juist kl«-
maat voorwaarde moet zijn voor een
reis van de Indonesische president
naar ons land. Dit lijkt ons verstan
dige en nuchtere taal.
Ook wie voor zichzelf tegen zulk
een bezoek geen bezwaar heeft
daartoe behoren ook wij weet dat
er gevoelens zijn. welke te negeren
onverstandig moet heten. De betrek
kingen kunnen beter overwogen dan
stormachtig worden nagestreefd.
TAE doktersstaking in België is een
bedenkelijke zaak. ook wanneer
het zo zou zijn .dat de doktersstand
er niet naar waarde wordt gehono
reerd, dan is hier minder dan waar
ook een staking het juiste verweer.
Onvermijdelijk moet zo de dokter
inboeten aan het gezag en het ver
trouwen. welke beide niettemin de
kenmerken behoren te zijn van zijn
beroep. Er zijn ook in onze samen
leving dingen die men nu eenmaal
niet doet, en tot die dingen behoort
wat thans niettemin daar in België
geschiedt.
Iets anders is ,of in deze tijd de
vrije beroepen, en dus ook dat van
de arts .als zodanig niet al te spoe
dig in het gedrang dreigen te komen.
Hoe deze beroepen harmonisch op
te nemen, zo men wil: te integreren, in
het maatschappelijk geheel? Dat
vergt van beide kanten begrip en te
gemoetkomendheid-
Maar een staking moet meer scha
den dan baten, trouwens ook de art
sen zelf.
LT ART VER WARMEND was de wij-
ze waarop deze week onze
kroonprinses ten besluite van de her
denking van honderdvijftig jaar ko
ninkrijk de jongeren heeft toegepro-
ken. Wij mogen ons gelukkig prijzen
met een prinses die zozeer het jonge
hart weet te raken.
Zij drong er bij haar gehoor op
aan, belangstelling te hebben voor
de problemen in de wereld. En zulk
een belangstelling toont men het bes
te door iets te geven van zichzelf-
Belangstelling betekent openstaan,
betekent het verwerven van kennis
omtrent situaties en toestanden el
ders. Dat behoort tot onze verant
woordelijkheid. mensen als wij zijn.
die leven in een wereld waarin de
grenzen van onze verantwoordelijk
heid vervagen.
Hoe deze kennis te verwerven?
Hoe elke dag opnieuw op de hoogte
te zijn? Welnu, de Prinses deed de
jongeren een middel aan de hand.
eenvoudig en doeltreffend. Lees de
krant, zei zij. en doe dat gewoon
iedere dag. Zij gaf zelfs in overwe
ging er twee te nemen. Het is niet
in de eerste plaats uit overwegingen
van zelfbelang dat wij dit advies
toejuichen, maar omdat het reeds op
zichzelf zo verstandig is.
TAE N.R.C. van gisteravond bevat
een artikel ter gelegenheid van
het feit dat in Nederland een halve
eeuw geleden het eerste geval van
crematie zich voordeed. Er staat on
der meer in, dat destijds bij de cre
matie van Louis Couperus „een anti
revolutionair Kamerlid Scheuring"
de regering kapittelde over haar
vertegenwoordiging hierbij.
Het blad besluit: „Dat Couperus
onsterfelijk is gebleven en dat de
heer Scheuring totaal vergeten is,
mogen wij vandaag wel als een zege
voor de crematiegedachte beschou-
Een kleine notitie is hier wel ge
boden. Het Kamerlid heette niet
Scheuring, maar Scheurer. Misschien
denkt het liberale blad bij anti-rivo-
lutionairen wat gemakkelijk aan
scheuring, maar dat is dan niet
vriendelijk.
Bovendien is dr. Scheurer geluk
kig niet vergeten. Reeds allen wie de
zending ter harte gaat, denken om
dit nu maar alleen te noemen aan
de man van het Petronella-hospitaal;
maar er ware meer te vermelden.
Wij willen nu niet in een discussie
treden over de crematie. Maar wij
hebben een vermoeden dat het ver
weer van dr. Scheurer ertegen meer
verband hield met gedachtegangen
waarop hij juist als zendingsman was
gestoten.
Heffingsaanslag voor
„weerspannige"
boeren
rVan onze soc.-econ. redactie)
Het bestuur van het Landbouwschap
heeft gisteren met algemene stemmen de
registratieverordening zodanig gewij
zigd. dat boeren, die weigeren het in
ventarisatieformulier in te vullen, een
ambtshalve opgelegde heffingsaanslag
zullen ontvangen en dus niet meer door
de justitie zullen worden vervolgd.
Hiertoe werd, zoals bekend, reeds in
een vorige vergadering in principe be
sloten.