Nieuwe Leidse Courant V erkenningsvluchten boven Sowjetgebied A-ll buiten bereik luchtverdediging In 't najaar ontmoeting Johnson-De Gaulle? Spanning op Cyprus: wachten op VN-macht Vele doden bij schietpartijen Feilloos geland met ..geleend toestel Marine-monteur ging er met Tracker vandoor Washingtonlicht uit en zuinig met de warmte Commentaren Jongeman tracht kind in bos te doden Boswachter voorkomt het ergste Wr«cteur: F. DiEMER Dr. E. WEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBIAO ^tantvastigh m gheblavM mtjn hert in teghenspoef' Maandag 9 maart 1964, 44ste jaargang Aanhoudend koud weer Droog weer en weinig bewolking, maar in het uiterste noorden van het land plaatselijk wolkenvelden. Zwake tot ma tige wind uit oostelijke richtingen. Van nacht hier en daar nog matige vorst, morgenmiddag in het algemeen iets ho gere temperaturen dan vandaag. Voor vervolg zie pagina 7) Amerikaans blad voor vliegtuighandel onthult: Vader en moeder bij ongeluk omgekomen - kinderen gewond Gisteren zijn op de weg Zevenberg- sche Hoek-Zevenibergen een auto be stuurd door de heer Kuistermans uit Zevenbergen en een auto, bestuurd door de Engelsman Wigbold op elkaar gebotst, De heer Kuisterman, zijn echtgenote en twee kinderen zijn naar het ziekenhuis in Breda gebracht, waar de heer Kuister mans en zijn vrouw zijn overleden Een andere inzittende van deze wagen man keerde niets. s ernstig ge- Oud-minister van Indonesië mr. Soewandi overleden De oud-minister van justitie, en van onderwijs, opvoeding en cultuur van de republiek Indonesië, mr. Soewandi. is vrijdag op 63-jarige leeftijd in Djakarta overleden- Mr. Soewandi heeft deel uitgemaakt van de drie kabinetten van Soetan Sjah- rir die de republiek Indonesië van no vember 1945 tot juli 1947 heeft gehad. In de eerste twee jaar, tot oktober 1946 was hij minister van justitie en in het derde beheerde hij de portefeuille van onder wijs, opvoeding en cultuur. Hij is de lei der geweest van de delegatie van de re publiek Indonesië naar de besprekingen die in april 1946 op de Hoge Veluwe zijn gevoerd over de toekomst van Indonesië Na zijn politieke loopbaan had mr. Soewandi een notariskantoor in Djakar ta. TTET onlangs door president Johnson aangekondigde nieuwe Ameri- -*-J- kaanse straalvliegtuig A-ll, dat een snelheid van 3200 km per uur kan bereiken, heeft „reeds verkenningsvluchten over lange afstand boven com munistisch grondgebied verricht". Dit wordt gemeld door het gezegheb- bende blad voor de vliegtuiighandel, „Aviation week and space technology". grondgebied heeft gevlogen en evenmin over de Iuchtafweersystemen. Het haalt ook geen regeringsbronnen aan. De A-ll is geen gevechtsvliegtuig maar een verkenningstoestel voor lange vluch ten op grote hoogten. De grootste snel heid die het bereikt heeft zou 3700 km per uur zijn en volgens het blad is he het eerste militaire vliegtuig ter wereld dat lange tijd 3220 km per uur kan vlie gen. De maximum snelheid wordt ever boven de 21.5 km hoogte bereikt. He vliegtuig heeft echter op 30.5 km hoogte gevlogen met ®en snelheid van 2250 km per uur, aldus het blad. Hetzelfde blad werd kort geleden nog door functionarissen van het mi nisterie van defensie geprezen, omdat het het geheim van de ontwikkeling van de A-ll zolang had bewaard, na dat het er achter was gekomen. Een regeringsfunctionaris, die met de A-ll op de hoogte is, verklaarde vandaag dat de A-ll nooit verken- ningsvluchten boven communistisch grondgebied heeft uitgevoerd. Deze functionaris wilde zijn naam niet zeg gen. Dit behoeft hiet te verbazen. Het is internationaal altijd gebruikelijk ge weest dat het bestaan van dergelijke vluchten officieel werd ontkend. Slechts toen Powers boven Swerdlovsk werd neergehaald, erkende president Eisenhower, dat de U-2 destijds een verkenningsvlucht boven de Sowjet- unie maakte. Het tijdschrift meldt verder, dat de A-ll twee jaar lang beproefd is en heeft bewezen dat het aan elk luchtverdedi gingssysteem dat nu in gebruik is. kan ontkomen. Volgens een New Yorks blad, dat het nieuws uit het artikel het eerste heeft gepubliceerd, is dit een duidelijke aanwijzing, dat het vliegtuig in de om geving van de beste Russische afweerwa- pens heeft gevlogen. De A-ll, een Lock- heed-produkt, is een vliegtuig voor spe ciale doeleinden, dat een snelheid van 3.5 mach. kan bereiken. Het tijdschrift wijdt niet uit over de bewering, dat het over communistisch T\E Amerikaanse president Johnson heeft zaterdagavond op zijn we kelijkse persconferentie verklaard, gaarne president Charles de Gaulle te ontmoeten indien er een voor bei. den bevredigende regeling kan wor den getroffen. Overigens zei hij dat hij vóór de verkiezingen geen over zeese reizen zal maken. Amerika wenst dat Frankrijk in de gehele we reld zo krachtig mogelijk is en hopen dat er geen enkel fundamenteel me ningsverschil tussen beide landen be staat. In Parijs wilde men zich van offi ciële zijde niet uitlaten over de mo gelijkheid van een ontmoeting tussen Johnson en De Gaulle. Als bij diplo matieke besprekingen blijkt, zo werd echter gezegd, dat een dergelijke ont moeting vruchtbaar zou kunnen zijn, zou het wellicht mogelijk zijn haar in het najaar te houden. President De Gaulle zal dan een aan tal Midden- en ZuidamerikaanSe landen bezoeken. In Parijs werd erop gewezen, dat een dergelijke ontmoeting niet nood zakelijkerwijze in de Verenigde Staten eou moeten plaatshebben. De president zag voorts geen enkele reden om op het ogenblik een ontmoe ting te hebben met de Russische premier Chroesjtsjef. Hij zou echter wel een der gelijke bijeenkomst wensen indien er problemen zijn die beter door middel van een topconferentie kunnen worden opgelost. De normale verbindingen tus sen het Witte huis en het Kremlin zijn op het ogenblik voldoende. Johnson verklaarde nog dat de VS op het ogenblik ruim vierduizend mili tairen uit Zuid-Vietnam hebben terug getrokken. Er zullen echter nieuwe een- Inéén oogopslag Staatssecretaris Haex, het leger en de kerken pag. 2 Bezwaren tegen kerkentocht pag. 2 Scherpe kritiek op bouwbe leid pag. 2 Soberheid in de stille week pag. 2 „Revolutionair offensief" van Indonesië pag. 5 Nog 500 processen wegens nazi-misdaden pag. 5 Jaarbeurs geopend pag. 5 Reportagereeks Kameroen pag. 7 Begrafenis koning Paul pag. 7 Sport op de pagina's 8, 9 en 11. heden naar dat land worden gestuurd als de toestand dat vereist. Hij verklaarde te hopen, dat het niet nodig zal zijn het voorbeeld van Enge land te volgen en het bankdisconto te verhogen, daar dit enkele van de voor delen van de recente belastingverlaging te niet zou kunnen doen. Tenslotte zei Johnson dat mevrouw Kennedy ermee had ingestemd deel uit te maken van een commissie ter ver fraaiing van het Witte Huis. Levenslang voor ontvoerders van Sinatra jr. Twee beklaagden die beschuldigd wer den van de ontvoering van Frank Sina tra junior hebben levenslang plus 75 jaar gekregen nadat zij zaterdagavond een federaal gerechtshof schuldig ;n bevonden. De veroordeling van derde beklaagde werd voor onbe paalde tijd aangehouden. De derde beklaagde, de 42-jarige John win, werd vrijgesproken van mede plichtigheid aan de eigenlijke ontvoe ring. Hij zal later veroordeeld worden. De rechter achtte overbrenging van de eerste twee beklaagden. Keenan en Ams-, Ier. naar een instituut voor psychia trisch onderzoek wenselijk. Irwin zou slechts telefonisch op betaling van het losgeld hebben aangedrongen. Het proces heeft een maand geduurd. Het duurde bijna zeven uur voor de jury bestaande uit negen mannen en drie vrouwen tot een uitspraak kwam. De 20-jarige Sinatra jr. evenals zijn va der zangei- van beroep, heeft in het pro met klem tegengesproken, dat zijn ontvoering een publiciteitsstunt was, zo als wel geopperd is. Bijna al het door zijn vader betaalde losgeld is terugge vonden. De drie beklaagden werden 14 december gearresteerd. Zij verklaarden zich niet schuldig aan het hun ten laste gelegde. De politie te Sappemeer heeft zon dagmorgen het stoffelijk overschot van de achttienjarige B. Jong uit Sappemeer. uit hei Achterdiep opgehaald. De jongen was zaterdagavond per bromfiets naar Noordbroek gegaan. Zondagmorgen werd ontdekt dat hij niet thuis was gekomen. Schrijven van Oe Thant om bijdrage r\P Cyprus dreigt een bloedbad, als de troepen van de VN er niet spoe- troepen van de VN er niet spoe dig arriveren. Gisteren zijn er zes do den gevallen in Ktima in het zuidwes ten van het eiland. Ongeveer 35 men sen liepen verwondingen op. Turken ontvoerden ongeveer 300 Grieken. Door Britse bemiddeling zijn deze gijze laars bijna allemaal naar huis terug gekeerd. Toen lt.gen. Prem Gyani, de VN- bevelhebber op Cyprus, per helicopter in Ktima arriveerde, kwamen duizen den Grieken op hem af, die in koor riepen: „Gijzelaars, gijzelaars, wij wil len dat onze broeders it'erugkeren". Later wees een onderzoek uit, dat de moeilijkheden in het stadje waren be gonnen, nadat een Griek geschoten had op een Turkse postbode. Het werd toen een algemene schietpartij. De Grieken maakten zelfs gebruik van een bazooka. Veel slachtoffers vielen op de drukke markt in de stad, die nu een trieste aanblik biedt. Op de grond lagen dode varkens, omvergeworpen stalletjes en fietsen. Verscheidene winkels werden leeggeplunderd. Een Britse militair werd gewond. Dit is een Grumman G-89 „Tracker" (S2F) een van de nieuwste aanwinsten van de Marine-luchtvaart. Het toestel is ontworpen voor gebruik van een vliegdekschip. Het toestel is uitgerust met de modernste radar-apparatuur voor het op sporen van onderzeeboten. 9 De werkgemeenschap van jonge we reldfederalisten heeft een telegram ge zonden aan de minister van buitenlandse zaken, waarin de regering verzocht wordt vrijwillig gelden beschikbaar te stellen ter financiering van de internationale vredesmacht, voor Cyprus. brevet is zaterdagmorgen op eigen houtje een 21-jarige Neder landse marineman van de Engelse marine-luchtbasis Half ar op Malta er vandoor gegaan met een Grum man S-2 Tracker-onderzeebootbe- straij dings vliegtuig. Urenlang heeft hij vervolgens met de kennis en Zaterdagmiddag is op rijksweg 25, nabij Driebergen een perso nenauto tegen een lantaarnpaal gebotst. De chauffeur, de 68- jarige heer Lith kwam om het leven. Twee andere inzittenden, zijn vrouw en kind, toerden ge wond en moesten naar een zie kenhuis worden overgebracht. Don Carlos weer op Soestclijk Don Carlos is op het ogenblik op Soestdijk voor een bezoek van enkele dagen aan prinses Irene. Volgens de rijksvoorlichtingsdienst is Don Carlos gisteren uit Parijs meegekomen met de Friendship, waarmee prins Bernhard naar Nederland vloog. Er ligt een grijze deken over Washington. De Amerikaanse regering wil bezuinigen en het voorbeeld van het Witte Huis heeft veel navolging gevonden, vooral op departementen en rijksbureaus, 's Avonds worden alle lampen die onnodig branden, plichtsgetrouw uitgedraaid. Geen lichtende venster meer in de grote openbare gebouwen. Wanneer het werk gedaan is, worden er boven dien nog luiken voor de ramen gedaan: besparing op de verwarmingskosten. Het departement van financiën volgt de richtlijnen van president Johnson het beste na, misschien wel omdat dit gebouw vanuit het Witte Huis te zien is. Maar het kan ook wel eens te gek worden: in dit gebouw blijven ook over dag sommige luiken gesloten. Het publiek vraagt zich dan wel eens af: „Zijn er op die kamers geen ambtenaren aan het werk?". En zo blijft de kritiek van de Amerikanen bestaan. ervaring van een onvoltooide vlie gersopleiding boven de Middel landse Zee gevlogen om vier uur na het opstijgen het tweemotorig toe stel zonder ongelukken en volkomen onbeschadigd neer te zetten op het vliegveld van Benghazi in Libye. Zelfs ervaren vliegers nemen voor deze prestatie van de vliegtuigma- ker-elektromonteur T. J. M. van E. diep hun petje af. Het vliegtuig was met enkele Ne derlandse toestellen op Malta gestatio neerd voor oefeningen van de Ko ninklijke Marine in de Middellandse Zee. De Neptune van de Marinelucht vaartdienst, eveneens op Malta ge stationeerd, is met een extra beman ning naar Benghazi gevlogen om Tracker op te halen- Volgens Ass- Press had de elektro- monteur om zeven uur zaterdagmor gen personeel van de basis om sleutel van de hangar gevraagd, een vliegtuig op te halen". Dit wekte geenszins hun verbazing omdat de elektromonteurs nu eenmaal gemak kelijk toegang tot de toestellen hebben. Heel gemakkelijk reed hij vervol gens het toestel van de startbaan af en verdween in de lucht. De mensen op de verkeerstoren hadden letterlijk het nakijken. Onmiddellijk kozen daarop verscheidene toestellen van de Royal Navy het luchtruim, niet alleen om de joy-fly-er te achterhalen, doch ook om hem zonodig hulp te bieden. Normaal wordt namelijk de Tracker 'gevlogen door een vierkoppige beman ning. De toestellen raakten hem echter kwijt en vier uur later kwam het be richt van de veilige en feilloze landing. Als de monteur rechtstreeks zijn tochtje naar Benghazi had gemaakt, was hij er waarschijnlijk eerder geweest, maar men neemt aan dat hij de uren doelloos bo ven de Middellandse Zee heeft doorge bracht tot de brandstof begon op tc raken, want de Tracker heeft een actie radius van ongeveer vier uur. Er zijn overigens enige marine autoriteiten, die de amateurvlieger wel eens willen uitnodigen voor een har tig woordje. De Koninklijke Marine zal in samenwerking met de Neder landse ambassade in Liye er dan ook voor zorgen, dat de nodige stappen tegen hem ondernomen zullen worden. Thans is het echter nog volkomen duister waarom de joy-flyer deze privé trip boven de Médilerranée heeft gemaakt- Bij Paul Brandt te Amsterdam wordt 17, 18 en 19 maart de gehele handels voorraad van wijlen de Dierense kunst handelaar Benjamin Katz geveild. Deze voorraad omvat ruim 200 oude schil derijen. een complete serie kamerbe schilderingen door Em. Bayard, 17e en 18e eeuws meubilair. Chinees porse lein. Delfts aardewerk, Europees cera miek, antiek Hollands zilver enz. Ook in het dorp Lapithoe deden zich onregelmatigheden voor. Daar ontvoerden de Grieken ongeveer 20 Turken. Van de vredespoging van aartsbisschop Makarios is dus weinig terechtgekomen- Zijn op roep aan de Grieken o.m. de Turkse gij- zelars in vrijheid te stellen, werd slechts voor een deel opgevolgd. Nog geen veer tig Turken werden in vrijheid gesteld. Nog enkele honderden moeten zich vol gens vice-president Kuchuk in gevangen, schap bevinden. De Britse troepen doen hun best om de Turken, die gisteren ontvoerd zijn, uit handen van de Grieken te krijgen. Intussen iheeft VN-secretaris-generaal Oe Thant in een schrijven aan alle VN- leden gevraagd, zo spoedig en zo gul mo gelijk een vrijwillige bijdrage te leveren in de kosten van de vredesmacht op Cyprus. Bepaalde regeringen, die troe pen willen leveren, kunnen die ndet uit eigen middelen betalen. Er is ongeveer 20 miljoen gulden nodig voor de drie maanden van het voorgenomen verblijf van de troepen op Cyprus. Geen kameraad meer in S.U. De traditionele aanspreekvorm in de Sowjetunie „Towaritsj" (k(ameraad) wordt rustig om hals gebracht. Nedelya, het zondagsblad van het regeringsblad .Jzvestia" schrijft, dat een aandere aan spreekvorm in het dagelijkse le ven geschikter is. Het stelt voor de termen van voor de revolutie „Soedar" en „Soedarinya" me neer en mevrouw te overwegen- Hoewei Nedelya Towaritsj verdedigt met te zeggen, dat het „eenstemmigheid, gelijkheid en broederschap" uitdrukt, en toe geeft dat soedar en soedarinya de mensen herinnerden „aan de bevoorrechte klassen van voor de revolutie'" meent het blad toch: „Wij moeten deze termen een nieuwe Sowjetbetekenis ge ven". Verzoek afgeivezen Geen Sow jet-basis in Joegoslavië Volgens zegslieden van de Amerikaan se inlichtingendienst heeft Joegoslavië een Russisch verzoek om een basis voor onderzeeboten afgewezen. Het verzoek werd in 1962 gedaan door de Russische minister van buitenlandse zaken Andrei Gromiko tijdens een bezoek aan Belgra do. Bij het bezoek van president Tito aan Moskou in december 1962 werd dit verzoek herhaald en later weer ir augustus 1963. toen Chroesjtsjef zich ir Belgrado bevond. Amerikaan wint dl*. Heineken-prijs Een commissie uit de afdeling natuur kunde van de Kon. Ned. akademie van wetenschappen heeft professor dr. E. Chargaff van de Columbia University. New York, aangewezen als winnaar van de dr. H. P. Heineken-prijs 1964 voor zijn fundamentele onderzoekingen op het gebied van de biochemie. Indien de prijswinnaar de gelegenheid heeft naar Nederland te komen, zal de uitreiking van de prijs eind mei of juni plaats vinden. allround loodgieter met Gawalo. Hoog loon en algehele leiding over deze afdeling. Aanm. na 18.00 uur bij Fa. v. d. ANKFR Bosplein 28 Tel. 2561 of Dwarsstr. 19 Katwijk. Tel. 3754. TJET a.r. Eerste-Kamerlid H. Al- gra heeft aan de minister van defensie gevraagd, of hij ten aan zien van de geestelijke verzorging thans een principieel ander stand punt inneemt dan bij de gehandeling van de defen ie-begroting in de Tweede Kamer. Bij de begrotingsbehandeling heetf de minister zich akkoord verklaard met het besluit van de hoofdleger- predikant om geen legerpredikanten meer in werkelijke dienst op te roepen, die achter het hervormde kernwapenrapport staan en daar over ook niet wensen te zwijgen. Intussen echter heeft de bewinds man in Rotterdam onomwonden verklaard, dat hij over de legerpre dikanten niets tc zeggen heeft. Er bestaat immers, betoogde hij, een duidelijke scheiding tussen kerk en staat. Men mag de heer Algra erkente lijk zijn voor het vragen om de opheldering, waarop wij reeds aan drongen. Zijn vragen zijn beslist scherper dan die van de heren Kleywegt en Patijn, meelevende leden van de Ned. Herv. Kerk, die door de P.v.d.A. naar de Tweede Kamer zijn afgevaardigd. Zij heb ben aan de minister de vraag voor gelegd of de hoofdlegerpredikant eigenlijk geen (ongepaste) censuur uitoefent. In zijn beantwoording van de diver se vragen zal de minister stellig herhalen, dat de verantwoordelijk heden duidelijk gescheiden zijn. De geestelijke verzorging is een zaak van de kerken, die daartoe in de Commissie contact in overheids zaken (militair) samenwerken. De overheid mengt zich daar niet in, doch volstaat met het geven van service (inclusief salaris). Van zeer bevoegde zijde werd ons verzekerd, dat dit inderdaad het standpunt is, zowel van de minis ter als van diens staatssecretaris voor de landmacht. Hoe het dan mogelijk is dat ds. Diekerhof van zijn functie als hoofd van de oplei ding van legerpredikanten door de staatssecretaris en door niemand anders werd ontheven? De heer Haex, verduidelijkte men ons, handelde op advies van ge noemde contactcommissie. Formeel zijn legerpredikanten in dienst van de overheid en zij kunnen dus slechts van overheidswege worden ontslagen. Maar in feite zijn zij niet anders dan „waardevolle en hoog geachte logé's", zoals minister Do Jong het heeft uitgedrukt. En der halve dient de feitelijk beslissing over een ontheffing te worden ge nomen door de kerken, d.w.z. dooi de CCIOM. Een beetje verwarrend is het wel! Welke conclusies kunnen nu uit de duidelijke standpuntbepaling van de bewindslieden worden getrok ken? Vóór alles, dat zij de visie van de kerken op de geestelijke ver zorging respecteren, welke deze ook is. De minister heeft aan de Twee de Kamer meegedeeld, dat hij de mening van de hoofdlegerpredikant deelde. Hij zal moeten toegeven, dat hij er ook mee akkoord zou zijn ge gaan wanneer de hoofdlegerpredi kant een ander standpunt had inge- De hoofdlegerpredikant had, als woordvoerder van de kerken, ook tot de slotsom kunnen komen, dat predikanten die de kernwapenen afwijzen, juist de voorkeur verdie nen. Alleen wanneer de minister deze redenering volgt, maakt hij zijn in Rotterdam gesproken woor den waar en kan hij er de heer Algra (en ons) van overtuigen, dat zijn zienswijze onveranderd is. Wanneer dc kerken in meerder heid met ds. Bos menen, dat atoom- pacifistische legerpredikanten de krijgsmacht van binnenuit uithollen, dan antwoordt de overheid: een res pectabel standpunt, maar het hoeft niet. Er hoeft namelijk niets. Het hele meningsverschil is daar mee een volstrekt interne kerkelijke zaak geworden, waarover de ker ken liet in dc Commissie contact in overheidszaken (militair) eens moe ten worden. Wellicht zou het dien stig zijn wanneer het moderamen van de hervormde synode het initia tief nam tot een diepgaand gesprek met andere kerken over het gehe le vraagstuk van de geestelijke ver zorging en in het bijzonder over de positie van de legerpredikant. Deze positie komt ons nog steeds een beetje tweeslachtig voor. In elk ge val blijkt zij aanleiding tot misver stand te kunnen geven. Een heroriëntering zou wel eens tot een reorganisatie van de geeste lijke verzorging kunnen leiden. Boswachter Th. Seegers uit Oss heeft zaterdagavond op het nippertje een afschuwelijk misdrijf kunnen voorkomen. De negentienjarige ma gazijnbediende G. S., eveneens uit Oss, werd op heterdaad betrapt bij het plegen van een misdrijf tegen het leven van een twaalfjarige scholier die S. achterop zijn bromfiets had meegelokt. S. had de jongens reeds bewusteloos geslagen en stond over zijn slachtoffer heen gebogen toen boswachter Seegers, gewaarschuwd door zijn hond Nero, ten tonele ver scheen. S. wist nog te ontkomen maar werd later in zijn ouderlijke woning gearresteerd. Tijdens het ritje op dc bromfiets stopte S. plotseling in een zeer afgelegen stuk bos. H(j sloeg de jongen met dc vlakke hand tegen het hoofd, waardoor deze op de grond viel en begon te hullen. De da der hield vervolgens zo lang zjjn hand op de mond van het kind totdat hjj het bewustzijn verloor. Direct daarna sloeg schopte S. licm tegen het hoofd. De jongen liep hierbij zeer ernstige verwon dingen aan hoofd en keel op. (Voor vervolg zie pag. 6)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1964 | | pagina 1