Prinselijk huwelijk in
Den Haag gesloten?
Griekenland:
stemt voor
vredesplan
Cyprus
Carlos gaf kostbare ring
Woordvoerder van De Bourbons:
Regering ontstemd ovei
Carlistische publiciteit
Ramp voor Australische
kust: 85 vermisten
Tsjang breekt met
Franse regering
V.S. uitbreiding
rechten negers
Prins bracht
don Carlos
naar Parijs
Dinsdag 11 februari 1964, 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
(Van onze speciale verslaggever)
HET huwelijk van prinses Irene en don Carlos zal waarschijnlijk over
.twee of drie maanden in Den Haag plaatsvinden. Dit deelde gisteren
de woordvoerder van prins Xavier op het Parijse vliegveld Le Bourget
mee. In Nederland wordt betwijfeld of deze mededeling juist is. Er wordt
in elk geval nog overleg over gepleegd. De verloofden kennen elkaar al lange
tijd en hun verloving is geenszins een verrassing geweest voor hun familie,
die voortdurend op de hoogte is gehouden van de gevoelens, die de jonge
lui voor elkaar koesteren, aldus deze woordvoerder.
Op paleis Soestdijk is gisteravond
de officiële verloving van prinses
Irene en don Carlos op speciaal
verzoek van de Prinses van nu af
aan de in Nederland geldende naam
van haar aanstaande echtgenoot
met een diner gevierd. De geliefden
wisselden kostbare ringen uit.
Behalve koningin Juliana, prins
Bernhard en de prinsessen Beatrix,
Margriet en Christine, zaten de ouders
van don Carlos, prins Xavier en prin
ses Magdalene, aan. Van de zijde
de Bourbons waren voorts nog vier
zusters en een broer aanwezig, name
lijk dona Cecilia, dona Marie-Therèse,
dona Marie des Neiges en don Sixtus
Henri. Ook prinses Armgard, moeder
van prins Bernhard, was uit Diepen-
heim gekomen om het verlovingsdiner
van haar kleinkind mee te maken.
Voor de televisie heeft minister-presi
dent Marijnen het jonge paar gisteravond
Griekenland en Turkije zullen
waarschijnlijk akkoord gaan met het
geallieerde vredesplan voor Cyprus
zoals dat is opgesteld door de Britse
minister voor Gemenebestzaken
Duncan Sandys en overgenomen is
door de Amerikaanse regering. De
Amerikaanse onderminister van-
buitenlandse zaken Ball heeft in
Athene overleg gepleegd met de
Griekse regering en hij zal waar
schijnlijk ook nog naar Turkije en
Cyprus gaan.
De Grieken stellen als voorwaarde,
dat het plan wordt goedgekeurd door de
Veiligheidsraad en de strijdmacht op het
eiland mag niet vereenzelvigd worden
met een NAVO-leger.
Turkse zou ook bepaalde voorbehou
den maken. De regering in Ankara is er
tegen dat Cyprus wordt vertegenwoor
digd in de op te richten politieke com
missie, waarin vertegenwoordigers vaai
landen die militairen voor het vredes-
korps afstaan, zitting zullen hebben. Vol.
gens de Turkse regering heeft de over
wegend Griekse regering op het eiland
haar wettigheid verloren.
Gisteren braken op Cyprus weer ge
vechten uiit, waarbij een Griekse Cy
prioot werd gedood.
In één
oogopslag
Hoofdlegerpredikant: „U
hebt alle vrijheid.
pag. 2.
Somalië-Ethiopië (de achter
grond) pag. 5.
Raketgeleerde Saenger over
leden pag. 5.
Komplot in Zuid-Afrika
pag. 5.
Rusland: toch kunstmest
pag. 5.
Prinses Irene en Don Carlos
door de Amsterdamse grach
ten pag. 7.
„Haven" zegt neen tegen
Stichting pag. 7.
Rus vraagt asiel aan Ame
rika pag. 7.
Min. Marijnen
„De weg naar het geluk', aldus de be
windsman, „is voor het jonge paar geen
effen baan geweest. Er waren moeilijk
heden, moeilijkheden die zich voor iedere
verloving kunnen voordoen, maar die bij
vorstenkinderen nu eenmaal direct i
openbaarheid komen -en daardoor
ernstige schijnen dan zij zijn".
„Het was voor haar ouders", zo
volgde de premier, „en ook voor oni
regering, niet gemakkelijk deze verloving
een Prinses uit het Koninklijk Huis
op de meest juiste wijze voor te bereiden
in te kondigen. De berichtgeving van
Spanje uit, waardoor de verwarring steeds
groter dreigde te worden, heeft de rege
ring met zorg vervuld. Zij heeft de ernst
dit alles niet onderschat en dien
overeenkomstig gehandeld".
Nadat de minister-president nog had
verklaard dat de regering het om ver
schillende redenen juist achtte dat de
mogelijkheid kwam te vervallen dat de
Prinses krachtens de grondwettelijke be
palingen inzake de troonopvolging tot de
Nederlandse troon geroepen zou kunnen
worden, zei hij nog:
,Wij hebben nu nog maar één wens,
s aller wens, namelijk dat onze prinses
Irene en haar verloofde, don Carlos,
imen gelukkig worden".
In Den Haag is opnieuw grote ontstem
ming ontstaan over de wijze, waarop de
familie De Bourbon haar publiciteit
voert. Reeds eerder, zaterdag namelijk,
toen de carlistische beweging in Madrid
alle zaken openbaar maakte, waai
in Nederland, op uitdrukkelijk verzoek
van hof en regering het stilzwijgen werd
bewaard, is er eveneens kritiek geleverd.
De woordvoerder van de familie, de
narkies van Valous. heeft gisteren
Parijs vprklaard dat het huwelijk in Den
Haag zou plaats vinden. Hij deed dit
voordat De Bourbons in Nederland wi
aangekomen om o.m. datum en plaats
net huwelijk vast te stellen.
De secretaris van don Carlos, de heer
Ramon Masso. reikte gisteren aan
op Schiphol aanwezige publiciteitsv
egenwoordigers enveloppen vit, waarin
zich o.m. gesigneerde foto-afdrukken var
don Carlos bevonden, zomede dien;
doopbewijs.
Buiten RVD om
De bedoeling van deze publictteitsbe-
oefening, die buiten de Rijksvoorlichtings
dienst om werd gedaan, is niet geheel
duidelijk.
Aangenomen wordt dat deze campagne
iets heeft uit te staan met de polemiek
die thans in de Spaanse pers wordt ge
voerd over de eigenlijke naam van dt
verloofde van prinses Irene.
De Carlisten zeggen dat dit don Carlos
is en voeren als bewijs de doopceel aan,
waarin hij inderdaad als Carlos Hugo etc.
staat vermeld. De monarchisten, hun
aartsvijanden, die geleid worden door de
door Franco erkende troonpretendent don
Juan Carlos, beweren dat dit Hugo is. de
naam, die don Carlos in Frankrijk gedra
gen heeft.
De Koninklijke Nederlandse Vereni
ging voor Luchtvaart heeft don Carlos
in een telegram gelukgewenst met zijn
verloving. Het telegram luidt: „Het
hoofdbestuur van de K.N.Viv.L. wenst
uwe Koninklijke Hoogheid hartelijk
geluk met de verloving. Heeft met groot
genoegen vernomen van uw daadwer
kelijke belangstelling voor de lucht-
sporten en spreekt de wenst uit met
Koninklijke Hoogheid ook op dit
terrein te mogen kennismaken". Het
telegram is ondertekend: luit.-gen. H.
Schaper, voorzitter.
In het ziekenhuis te Roermond is gis
teren overleden de 61-jarige J. Handels
uit Terwinselen (Z. Limb.). Hij was met
zijn auto tegen een boom gebotst op de
rijksweg te Linne, na het leeglopen van
een achterband.
Aanvankelijk plaatselijk nog enige re
gen. voornamelijk in het zuiden van het
land, later van het noorden uit enkele
opklaringen. Overwegend matige wind
uit noordelijke richtingen. Iets lagere
temperaturen, maar in liet noordoosten
van het land daling van de temperatuur
tot om het vriespunt.
(Zie ook pag. 7)
Torpedojager Voyager gezonken
GISTERAVOND om negen uur
T (plaatselijke tijd) voltrok zich op
enkele honderden kilometers uit de
Australische kust een drama, dat ten
minste 85 officieren en manschappen
de Australische marine het leven
kosten. Hel vliegaekschip Mel
bourne, vlaggeschip van de Australi
sche vloot, nam met de torpedojager
Voyager (3500 ton) deel aan tuchtoefe
ningen.
Toen de Melbourne (20.000 ton)
koers veranderde, kwam de Voyager
dwars voor de boeg van het vliegdek-
schip te liggen, dat de torpedoboot-
jager in twee stukken hakte. De ge
volgen waren ontzettend.
Don Carlos heeft gistermiddag
tijdens een onverwachte omrit
over de Dam in Amsterdam de
sportauto van zijn verloofde vol
ledig getest. Hij reed er slinge
rend, dan weer hard en dan weer
zacht mee. Don Carlos maakte
een extra rondje om het Frede-
riksplein. kennelijk om het
bochtwerk te proberen. Hoewel
het verloofde paar aanvankelijk
voor de hof auto's uit reed, kwam
de open sportwagen door dit
extra rondje achter in de stoet
terecht. De omweg over de Dam
werd op voorstel van prins Bern
hard gemaakt. Op de Dam werd
het jonge verloofde paar om
stuwd door een grote menigte.
Een krantenverkoper maakte van
de gelegenheid gebruik om prin
ses Irene een krant met het laat
ste nieuws aan te bieden, die zij
vriendelijk lachend
Vannacht is in het ziekenhuis te Haar
lem overleden de 45-jarige A. J. P. M.
Vloeimans, die gistermiddag bij het
schilderen van een huis langs de Am
sterdamse vaart te Haarlem van een
meter hoge ladder is gevallen. Hij
heeft vermoedelijk een flauwte gekre
gen. Met een schedelbasisfractuur moest
hij worden opgenomen
jVTATIONALISTISCH CHINA heeft
-L gisteren besloten zijn diploma
tieke betrekkingen met Frankrijk
onmiddellijk te verbreken. In een
verklaring van het ministerie van
buitenlandse zaken, waarin dit
wordt meegedeeld, beschuldigt na
tionalistisch China de Franse rege
ring ervan de verhouding tussen
beide landen volkomen bedorven te
hebben door haar besluit diploma
tieke betrekkingen met Peking aan
te knopen.
De regering op Formosa handhaaft
haar aanspraken op het vasteland en
haar verzet tegen een politiek van er
kenning van ..twee China's". Zij spreekt
de hoop uit dat de verbreking der be
trekkingen geen nadelige invloed zal
hebben op de traditionele vriendschap
tussen de volkeren van China en Frank
rijk. De i
egering
itionalistisch-Chinese
ling dat Frankrijk door de
in de vrfje wereld heeft ge-
kenning
Het besluit van nationalistische China
is gisteravond in de Franse hoofdstad be
paald als een verrassing gekomen omdat
men daar aleemeen aannam dat Parijs
en niet Taipeh deze stap zou doen.
Verscheidene uren nadat het nieuws
door persberichten uit Taipeh bekenJ
was geworden, was de nationalistisch
Chinese ambassade in Parijs er nog niet
officieel van op de hoogte gesteld, aldus
een woordvoerder van de ambassade.
Aan het einde van de vorige week
namen Franse funktionarissen aan
dat Parijs op het punt stond de betrek
kingen met het bewind van Tsjang-
Kai-Tsjek te verbreken. Dit omdat
communistisch China herhaaldelijk
had laten weten dat Frankrijk de be
trekkingen met Taipeh niet zou kun-
handhaven.
Het voorschip van de Voyager zonk
vrijwel onmiddellijk, terwijl het achter
schip nog drie uren bleef drijven. Tal
rijke mannen dreven in de duisternis
rond en aanvankelijk werd dan ook
vreesd dat slechts weinigen van de
totaal 342 opvarenden het er levend
den afbrengen. Doordat de zee zeer kalm
was, daar het achterschip nog onge
veer drie uur bleef drijven, konden ir
de loop van de nacht nog enkele honder
den officieren en manschappen konden
worden gered. Sommige overlevenden
zijn zwaar gewond.
Kapitein
De ramp voltrok zich ter hoogte van
Jervis Bay aan de zuidkust van New
South-Wales. Volgens Associated Press
had de Melbourne geen vliegtuigen aan
boord. Helikopters van de marine namen
aan de reddingwerkzaamheden deel. De
overlevenden werden op mijnenvegers en
marinebarkassen aan land gebracht. Ten
minste achttien vliegtuigen en twaalf
schepen namen deel aan de speurtocht
naar overlevenden. De hoop, dat nog
meer overlevenden zullen worden ge
vonden, werd in de loop van de dag vrij
wel opgegeven, aangezien de zee onstui
miger is geworden.
Vanochtend werd uit Canberra ge
meld, dat nog 85 opvarenden van de
Voyager worden vermist. Kapitein
Duncan Stevens, de commandant van
het schip, behoort ook tot de vermis
ten. Hij stond op de brug van de tor-
pedobootjager. toen de botsing plaats-
Onbegrijpelijk
Beide schepen hadden onlangs hun
„grote beurt"' gehad- Iedereen vraagt
zich in Australië af, hoe twee moderne
oorlogsschepen, die met radar
dere apparatuur zijn uitgerust, in open
zee en bij goed weer met elkaar
botsing konden komen.
De Voyager, die in 1957 te water werd
gelaten, was uitgerust met de allerlaatste
vindingen.
Aan boord van de Melbourne
niemand gewond- De boeg van dit schip
is echter zwaar beschadigd. De schade
zou te herstellen zijn- De Melbourne i.<
nu op weg naar Sydney.
De regering van de Ver. Staten zal
waarschijnlijk meer volmachten krijgen
om de rassendiscriminatie te kunnen be
strijden. Gisteren heeft het Huis var
Afgevaardigden namelijk een wetsvoor
stel goedgekeurd (met 290 tegen 138
stemmen), dat beschouwd wordt als het
meest vergaande tot dusver op het ge
bied van de burgerrechten in de V.S.
Het ontwerp van wet houdt onder
meer in, dat een commissie zal worden
gevormd, die klachten moet onderzoeken
aangaande discriminatie bij het aanwer
ven van arbeidskrachten. De negers zou
den voorts meer vrijheid krijgen om de
slaap- en eetgelegenheden te kiezen die
zij wensen wanneer zij in staten reizen,
waar nog beperkingen voor negers gel
den Het wetsontwerp bevat ook bepa
lingen ten aanzien van de kiesrechten
van negers en geeft president Johnson de
bevoegdheid federale gelden te onthou-
staten, die de negers niet op
gelijke voet met de blanken behandelen.
Het wetsontwerp gaat nu naar de
senaat waar het zeker op veel weerstand
zal stuiten vooral bij de zuidelijke af
gevaardigden. De behandeling wordt
eind februari verwacht.
Schiphol, gistermiddag: het
Koninklijk gezin verwelkomde
de familie van Don Carlos. Een
hartelijke begroeting tussen de
leden van het Oranjehuis en die
van het huis Bourbon (waar
van meer op pagina 7). De foto
toont prinses Irene, oog in oog
met haar aanstaande schoonva
der de 74-jarige Don Xavier
van Bourbon Parma.
Vanmiddag om drie uur zouden don
Carlos, zijn ouders en zijn drie zusters
van het vliegveld Ypenburg naar
Parijs vertrekken, aldus deelde de
RVD omstreeks het middaguur mede.
Prins Bernhard zou de Spaanse gasten
self met een Fokker-Friendship naar
Parijs vliegen.
In Carlistische kringen in Madrid is
inmiddels vernomen, dat don Carlos door
Franco morgen in audiëntie zou worden
In deze kringen wordt aangenomen, dat
don Carlos en generaal Franco „wellicht
neer over de Spaanse politiek dan over
net aanstaande huwelijk zullen praten".
Krachtens de wet van de troonopvolging
in Spanje, mag Franco, als hij zou be
sluiten de monarchie te herstellen, elke
daarvoor in aanmerking komende prins
/an Spanje die katholiek en ministers 30
jaar is, daarvoor uitnodigen. De Carlisten
in Madrid beweren, dat Carlos in aan
merking komt voor zulk een keuze.
Spoorwegarbeiders
(4.500) staken op
Kaap Kennedy
Het gigantische maanproject op Kaap
Kennedy wordt bedreigd door een sta
king van spoorwegemployé's in Florida
De stakers willen hiermee protesteren
tegen het feit dat aan een spoorweg
maatschappij. die geen gehoor wil geven
aan de eisen van de stakers en die ge
bruik maakt van recent in dienst geno
men personeel toestemming is gegeven
om treinen te laten rijden op trajecten
die regeringseigendom zijn.
De 4500 arbeiders die aan het maan
project werken hebben geweigerd de
stakende posters te passeren en aan het
werk te gaan. Het betreft een projecl
van 760 miljoen gulden in het kader van
het programma voor een bemande ruim
tevaart naair de maan. Er worden ver
scheidene pogingen gedaan de nationale
raad voor arbeidsbetrekkingen ertoe te
brengen een verbod van posten tot stand
brengen.
Commentaren
TAE vraag of een r.k. Prinses tot de
troon kon worden geroepen is
zelfs niet aan de orde geweest, zo
schreven we gisteren. Behoud van de
mogelijkheid, eens de troon te bezet
ten. kon naar het oordeel van de re
gering en prinses Irene heeft hier
mee ingestemd niet samengaan
met de politieke ambities van de ver
loofde Prins. Wij voegen hieraan toe,
dat onder onze r.k. landgenoten in dit
opzicht hier en daar enig argwaan
zal blijven bestaan. Aan teleurgestel
de gevoelens in r.k. kring heeft gis
teravond reeds prof. F. Duynstee uit
drukking gegeven in De Tijd-Maas-
bode.
De Nijmeegse hoogleraar is van
oordeel, dat de regering in dit op
zicht zwak in de schoenen staat; zij
hanteert een gekunstelde argumen
tatie en haar weigering om het be
slissende wetsontwerp in tc dienen
namelijk tot goedkeuring van het
huwelijk, waardoor de toegang tot dc
troon behouden blijft verzwakt het
nationale karakter van het huwelijk.
Nu komt er tegelijk een morele hy
potheek te rusten op de verlovingen
van de andere Prinsessen.
Ook wanneer wij de regeringsbe-
slissing anders waarderen dan de
r.k. hoogleraar, behoren wij van deze
Nijmeegse stem zeker kennis te ne
men. Wij zijn een volk van wel zeer
grote verscheidenheid. Vele protes
tanten zouden zeker terughoudend
heid in acht nemen jegens een r.k.
Koningin; aan de andere kant be
schouwen onze r.k. medeburgers het
als een duidelijke achteruitstelling,
wanneer een r.k. minder voor het
Koningschap in aanmerking zou ko-
Intussen, als gezegd, de vraag is
niet aan de orde geweest. Er waren
andere overwegingen. En wij achten
het. ook met het oog op de r.k. me
deburgers, een gelukkige omstandig
heid dat het besluit is genomen door
een regering met een kabinet, waar
in een r.k. als minister-president
en zal zijn rechten hernemen zijn
rechten ook op aandacht en belang-
Wie denkt daaraan niet, wanneer
hij bijvoorbeeld leest in de krant
van vandaag dat de minister van
economische zaken en de vertegen
woordigers van de middenstandsbon
den met elkaar een verhelderend ge
sprek hebben gevoerd? Trouwens,
morgen komt ook in de Tweede Ka
mer weer het al bijna gebruikelijke
vraagstuk van lonen en prijzen aan
Het gesprek tussen de bewindsman
en de middenstand was niet over
bodig. Er is in de middenstand be
zorgdheid om het overigens nog niet
duidelijke voornemen van de re
gering iets te gaan doen aan de dus
genaamde verticale prijsbindingen.
En de middenstanders zijn bevreesd,
dat zij dan het kind van de rekening
gaan worden.
Waarom te ontkennen dat wij er
gens voor de middenstand een zwak
gevoelen? Hij neemt in ons maatschap
pelijk leven een belangrijke positie
in, maar kan in bepaalde omstandig
heden gemakkelijk onder druk ko
men soms zelfs van twee kanten.
Er is ook hier niet altijd het juiste
begrip, wat tot gevolg kan hebben
dat heel de middenstand wordt aan
gewreven waarin enkelen zijn tekort
geschoten.
Terecht bleek de minister bereid,
de middenstand te woord te staan.
Zonder diepgaand overleg over al
lerlei ingewikkelde problemen komen
we deze tijd nu eenmaal niet door.
Koerdenopstand nu
ten einde
De regering van Irak heeft gisteravond
bekendgemaakt. dat met de opstandige
koerden overeenstemming bereikt Is over
cn beëindiging van do twee jaar oude
guerrilla-oorlog ln de bergen van noord-
Rad io-Bagdad heeft omgeroepen, dat
de Mullah Mustafa Barzani. de leider van
de opstand der koerden, een wapenstil
stand gelast en zijn strijders opgedragen
heeft naar huis terug te keren.
Op zijn beurt heeft president bdoel
Salam Aref van Irak de koerden natio
nale rechten verleend aldus de radio-
Bagdad.
President Aref heeft er volgens de be
kendmaking in toegestemd de rechten
van de koerden in de grondwet van de
Iraakse republiek te garanderen boven
dien heeft de regering erin toegestemd
alle gevangen genomen opstandelingen
vrij te laten, alle in beslaggenomen be
zittingen van de koerden vrij te geven
J" 1 f' begin te
de naaste toekomst c...
maken met de wederopbouw
noorden.
het
WIN I. IOOO... LET OP SUS-KRANT PAGINA 4.
T>RINSES IRENE heeft gisteren
van haar verloofde don Carlos
een schitterende gouden ring cadeau
gekregen. Tijdens de verwelkoming
van de familie van don Carlos op
Schiphol, toonde prinses Irene deze
ring vol trots voor het eerst aan ko
ningin Juliana. De ring heeft een
doorsnee van ongeveer anderhalve
centimeter. De kern ervan wordt
gevormd door een rode robijn van
een centimeter doorsnee. Daarom
heen is een krans van kleine bril-
jantjes gelegd. Prinses Irene was
mot deze ring, die zij later ook aan
de leden van de familie De Bourbon
toonde, kennelijk zeer in haar schik.