Nieuwe Leidse Courant
RANGER ZONDAG op de MAAN
Let op bij inkopen doen
in
een raket
Chaos dreigt in de
bouwwereld
Nachtvergadering:
lonen en prijzen
Camera's nemen 3000 foto's in 10 minuten
Prinses Irene vandaag
naar Innsbruck?
S - ruimtesonde met
succes gelanceerd
J. v. Eibergen
voorzitter van
het CNV
Ypenburg moet militair
vliegveld blijven
MAREL VOOR AUTO'S
Nu weer 712 occasions
Minister spreke zich uit
„eiland-t.v."
over
IEMCO N.V.
Vrijdag 31 januari 1964, ÜM jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
.Stantvastigh is ghebleven
nijn hert in teghenspoet"
Zacht weer
Zacht weer met veel bewolking e«
tijdelijk enige regen of motregen. Matig*
tot krachtige, tijdelijk krachtige tot harde
wind in hoofdzaak tussen zuidwest
west.
(Zie ook pag. 7)
0,78, p.m. 3,35,
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uu
Ook Russen
D\
SOWJETUNIE heeft gisteren
„ruimtestations" door een
krachtige draagkracht in twee ver
schillende banen om de aarde ge
bracht. Het zijn de Elektron 1 en de
Elektron 2, die door de Russen samen
„een ruimtesysteem" worden genoemd.
In de Russische bekendmaking werd
gezegd, dat de afscheiding van de
Elektron 1 van de raket tijdens de
(vlucht werd uitgevoerd, terwijl de
(motor van de laatste trap werkte.
Nadat het station in de ruimte was
gebracht, zette de krachtige draag-
ï-aket zijn vlucht voort langs een tevo
ren vastgestelde koers. Daarbij kreeg
het de nodige snelheid om de tweede
jsatelliet in een tevoren vastgestelde
Ibaan te brengen.
De elektron cirkelt om de aarde op een
hoogte, die varieert van 7100 tot 406 km
en heeft twee uur en 49 minuten iiodig
Ivoor elke omwenteling. De Elektron 2.
die een veel grotere baan beschrijft (de
i afstand van de aarde varieert van 68.200
tot 460 km) heeft voor een omwenteling
22 uur en 40 minuten nodig. Deze cijfers
'liggen dicht bij de berekende.
In de bekendmaking in Moskou werd
niets gezegd over het gewicht vai
satellieten of het gewicht en de kracht
van de raket, die ze in de ruimte heeft
gebracht. De lancering kwam een dag
na de succesvolle proef met de Ameri
kaanse Saturnus 1, de zwaarste raket die
voorzover bekend ooit in de ruimte
werd geschoten.
De functie van de ruimtestations wordt
beschreven als het gelijktijdig bestuderen
van de interne en externe stralingsgor
dels van de aarde en natuurkundige
schijnselen, die daarmede verband hou
den. Gemeld is voorts, dat Russische
grondstations reeds telemetrische ge-
1 gevens van de satellieten opvangen er
verwerken. Tass meldde, dat de ruimte
stations uitzenden op frequenties var
219.943. 19.954, 20.005 en 90.225 mega
cycles.
De Amerikanen hebben ook enkele
malen geprobeerd, met een raket i
dan een satelliet in verschillende banen
te krijgen. In juni 1960 werd een raket
1 met twee kleine satellieten afgeschoten,
maar zij kwamen in dezelfde baan. Een
jaar later gingen drie satellieten met
raket de ruimte in, maar twee er
maakten zich niet los van de raket.
De zes televisiecamera's in de Ranger-VI, de raket, die op de maan foto's
zal maken en naar de aarde terug seinen, alvorens de Amerikaanse satelliet
op de maan te pletter slaat.
Geruchten over positie ambassadeur
Verwacht werd dart prinses Ilrene
vandaag uit Madrid naar Hnnsbruck
2-Du vliegen om in de Tiroolse hoofd-
nog een deel van de Olympische
Winterspelen bij te wonen. Het ver
trek van de Prinses was nog niet he
lemaal zeker en zegslieden op de
Nederlandse ambassade achtten het
niet uitgesloten, dat de Prinses nog
een dag of twee in Spanje zou blij
ven.
Het ligt wel in de bedoeling, dat H.M.
de Koningin en de prinsessen Beatrix
en Margriet morgen naar Innsbruck
zullen vertrekken. Prins Bernhard, die
voor familiebezoek in 't Zwitserse Sankt
Moritz is, zal ook naar de Olympische
spelen gaan. Prinses Christina blijft op
paleis Soestdijk.
Dat het vertrek van prinses Irene uit
Spanje aanstaande is, werd door Asso
ciated Press geconcludeerd uit het feit,
dat de Nederlandse ambassadeur in
drid, jhr. mr. W. E. van Panhuys er
echtgenote gisteren een officiële lunch
hebben gegeven, die kennelijk was be
doeld als een afscheidsbijeenkomst voor
de Prinses.
Onder de gasten aan de lunch waren
de Spaanse minister van voorlichting,
Manuel, Fraga Iribama, de minster van
binnenlandse zaken, Camilo Alfonso
Vega en de graaf en gravin van Salinas.
De gravin is een zuster van koningin
Fabiola van België.
Prinses Irene is donderdagmorgen in
Madrid nog enkele inkopen gaan doen,
Zij verliet de ambassade door een achter-
deur om de wachtende fotografen te ont
lopen.
(Voor vervolg zie pagina 11)
-
(Van onze soc.-ccon. redactie)
Noch door de werknemers-, noch
door de aannemersorganisaties in
het bouwbedrijf wordt een vinger
uitgestoken om het vastgelopen over
leg over de c.a.o.-bouw, die op 1
maart aanstaande van kracht moet
worden, weer op gang te krijgen. De
werknemers hebben gezegd, dat hun
laatst geformuleerde voorstellen hun
laatste woord zijn, hierover opnieuw
te gaan praten heeft naar de mening
van de aannemers geen zin.
De aannemers zelf hebben er geen
behoefte aan hun eigen loonvoorstel-
Zen als „hun laatste woord" aange-
duid te hebben. In aannemerskring
er de laatste week totaal niets
i een hervatting van het overleg
In één
oogopslag
Christenen helpen pag. 2.
B. van Eesteren 90 jaar
pag. 2.
Tsjombe beweert: „Kasavoe-
boe schuldig aan dood van
Loemoemba" pag. 5.
Zendeling over de gruwelen
van Kongo pag. 5.
Formosa in de aanval
pag. 5.
Zuid-Vietnam breekt met
Frankrijk pag. 5.
Mode: Dior stelt teleur
pag. 7.
Perspectief voor woning
bouw in Zuid-Holland
pag. 7.
Olympische Spelen pag. 9.
gedaan. Men peinst er ook niet over
om zelf dit initiatief te nemen. Men
acht zo'n initiatief zonder zin.
De werknemers van hun kant zitten
p een initiatief van de aannemers te
wachten en verklaren niet met eer
tiatief tot heropening van het overleg
te zullen komen, omdat de aannemers
ee gezegd hebben op het laatste 1
tel van de werknemers. Zo gebeurt
r dus helemaal niets.
Loonsanerhig
Toch moet er over een maand
ieuwe c.a.o. in het bouwbedrijf zijn,
/il men niet het risico lopen, dat ei
en grote loonchaos ontstaat, of stakin
gen uitbreken. Dit laatste zou met na-
in strijd zijn met het beleid var
minister Bogaers, die er op uit is, de
produktiviteit in de bouw zo hoog mo
gelijk op te voeren en aan deze be
drijfstak een zo groot mogelijke priori-
fit te verlenen.
Ongeveer twee weken geleden heeft
deze excellentie de voorzitters va:
werknemersbonden en daarna ook de
voorzitters van de aannemersorganisa
ties bij zich ontvangen om met hen te
spreken over de ernst van de situatie.
Ook dit ministeriële gesprek heeft ech-
r totaal niets geholpen.
Het lijkt er thans op. dat van bui
tenaf een initiatief genomen dient fe
worden, wil het overleg nog voor 1
maart op gang komen.
Na verschillende gesprekken met des
kundigen in het bouwbedrijf is onze in
druk, dat er met de aannemers nog
te praten zou zijn, ook eventueel
nog wel over een wijziging van h
voorstellen, indien de werknemers m;
bereid zijn de nakoming van de ov
te komen lonen ook inderdaad
garanderen.
De werknemers zullen althans m
ten beloven zich voor de nakoming
van de afspraken zo sterk mogelijk
te maken. Groot onbehagen heerst
onder de aannemers over het feit dat
de werknemers de kwestie vai
naleving van de c.a.o. volledig af
schuiven naar de aannemers. Dit ach
ten deze onaanvaardbaar, te
waar minister Bogaers duidelijk ge
steld heeft dat de loonoperatie
de bouw zal moeten worden aange
wend ter sanering van de lonen.
(Voor vervolg zie pagina 11)
l^A DE GESLAAGDE LANCERING van de reusachtige Saturnus-1 van
woensdag hebben de Amerikanen gisteren van Kaap Kennedy de
365 kilogram wegende ruimtesonde Ranger 6 gelanceerd. Deze moet de
368.296 kilometer lange weg naar dc maan afleggen om van zeer nabij deze
planeet te fotograferen en de afbeeldingen (van belang voor bemande
ruimtevluchten) naar de aarde over te seinen.
Zesentwintig minuten na de lan
cering werden seinen ontvangen,
waar uit bleek dat de Ranger 6 de
ingewikkelde bewegingen had uitge
voerd, die het ruimtevaartuig in de
juiste positie moesten brengen voor
de laatste fase van de maanvaart.
Vier minuten later, toen de Ranger 6
een snelheid van 38.708 kilometer
per uur had bereikt, maakte het
voertuig zich van de tweede en laat
ste trap van de raket los.
a uur na de lancering werd het sein
uitgezonden waarop de Ranger 6 zijn vier
r lange zonnevleugelsmoest ont-
'en. Deze vleugels worden in de
richting van de zon gedraaid, waardoor
energie wordt verkregen voor de voeding
in de batterijen van het ruimtevaartuig.
Drie foto's
Men verwacht dat Ranger 6 zondag
ochtend vroeg nabij het maanoppervlak
zal zijn aangekomen. Gedurende de tien
minuten voor het tijdstip, waarop het
ruimtevaartuig met een snelheid var
9.600 kilometer per uur op de maanopper.
vlakte te pletter zal slaan, zullen de ze:
televisiecamera's aan boord van de Ran-
6 drieduizend foto's nemen. Deze
afbeeldingen, die zullen worden c
geseind, kosten meer dan welke foto ook
die ooit gemaakt is.
De voorafgaande mislukking niet mee
geteld, heeft het Nationale bureau voor
lucht- en ruimtevaart (NASA) meer dan
miljoen dollar besteed aan de op
bouw van de Ranger 6. Alles wat daar-
overbiyft zyn 59 meter film op aarde
de restanten op de maan, nadat het
vaartuig tijdens de botsing met een snel
heid van 10.000 km per uur uit elkaar is
gespat.
De laatste foto's van de serie moeten
en stukje laten zien dat niet groter is
an een tennisbaan ze worden ge-
omen van een hoogte van 600 meter.
Verandering
De NASA heeft nog meegedeeld, dat
ij in de nacht van donderdag op vrij
dag, een kleine verandering in de baan
de Ranger 6 had aangebracht, op
dat het ruimtevaartuig een nauwkeu
rige koers naar de maan zal volgen.
Voor vervolg zie pagina 11
De heer J. van Eibergen zal de heei
C- J- van Mastrigt opvolgen als i
zitter van het C.N.V- Dc verbondsraad
zal maandag over zijn kandidatuur
spreken. Het is de bedoeling dat de
heer Van Eibergen 17 februari door de
algemene vergadering wordt gekozen.
De nieuwe C.N.V.-voorzitter is op het
ogenblik lid van de Tweede Kamer
de A.R.P. en voorzitter van de 38.000
leden tellende Nederlandse Christelijke
Bond van Werknemers in de hout-
bouwnyverheid. (Zie ook pag. 2).
Eerder dan verwacht is minister
Marijnen gisteren op Schiphol
teruggekeerd van zijn vakantie in
Oostenrijk.
Kabinet 100-urige werkweek
(Vau onze parlementsredactie)
VANMORGEN om tien uur zou het
kabinet in vergadering bijeen
komen, onder voorzitterschap van
minister-president Marijnen, die gis
teravond van vakantie in Oostenrijk
terugkeerde hoewel het aanvankelijk
de bedoeling was dat hij pas zondag
zou terugkomen.
De 'terugkeer van de premier geeft
in deze dagen van beroering uiteraard
aanleiding tot speculates, hetgeen
de hand wordit gewerkt door het feit
dat het kabinet ook in de afgelopen
nacht bijeen is geweest.
Wassenaar Rijksstraatweg 336-340, telefoon 01751 - 2545
Arnhem Boulevard Heuvelink 5a, telefoon 08300-36344
Eindhoven Blaarthemseweg 140, telefoon 04900 - 69266
Pacificatiecommissie verzoekt:
DE pacificatiecommissie, die de re
gering moet adviseren over de
bezetting van het tweede tv-net en
over eventuele reclame in de tele
visie ziet de zin van haar opdracht
niet in, als voor de kust van een
kunstmatig eiland af reeds zij het
dan een andere tweede zender
reclameboodschappen over een groot
deel van Nederland uitstrooit.
Tot deze conclusie kan nicn komen
indien kennisgenomen wordt van de
beslissing, die tijdens de deze week
gehouden eerste vergadering van de
pacificatiecommissie werd genomen
dat behelsde dat eerst een nadere uit
spraak aan de minister van O. K. er
W., mr. Th. H. Bot. te vragen over de
in aanbouw zijnde commerciële
der op de Noordzee, die zich REM
noemt en die binnen zeer afzienbare
tijd in de lucht zou zijn.
De pacificatiecommissie deed een brief
uitgaan aan de minister met de vraag
rijn standpunt over dc REM uiteen te
zetten. Zoiets moest de pacificatiecom
missie (voorzitter prof. mr. G. E. Lan-
gemeüer) wel doen omdat, indien de
REM-uitzendingen inderdaad een feit
zouden rijn, in 'n eigenaardige positie zou
worden gemanoeuvreerd.
Zoals men zich wellicht herinnert is
de pacificatiecommissie ingesteld bij het
Akkoord van Wassenaar, de politieke
basis waarop ons huidige kabinet rust.
Hieruit volgt dat genoemde brief niet
alleen minister Bot, maar in feite het
gehele kabinet onmiddeliyk aan gaat
De commissie heeft besloten niet eer
der byeen te komen, dan nadat een ant
woord van regeringszyde is ontvangen.
taire basis worden opgeheven. Een
•oordvoerder van het ministerie heeft
dat meegedeeld naar aanleiding
suggestie die de heer Sidney J. van den
Bergh woensdag in de vergadering
Provinciale Staten van Zuid-Holland
deed. De heer Van den Bergh opperde
het denkbeeld om de militaire vlieg
tuigen van Ypenburg terug te trekken
dit vliegveld een deel van de taak
Schiphol te laten
By defensie stelt men zich op het
standpunt, dat het denkbeeld van de heer
Van den Bergh niet te verwezenlijken
omdat de start- en landingsmogelijk
heden op Ypenburg niet toereikend zijn
de grote intercontinentale passa
giersvliegtuigen met straalaandrijving. I
Ten eerste, zo merkt men op, laat de
constructie van de baan het opereren met
dergelijke zware vliegtuigen niet toe,
bovendien is de baanlengte onvol
doende. Verlenging van die baan is niet
mogelyk omdat de basis wordt ingeslo
ten door de verkeerswegen Den Haag-
Rotterdam en Den Haag-Utrecht e
door de spoorweg Den Haag-Utrecht
Verder wordt van de zijde van D'
fensie aangevoerd dat Ypenburg e«
NAVO-basis is hetgeen wil zeggen dat
de Noord-Atlantische Verdragsoorganisa-
:en deel van de kosten van aanleg
heeft gedragen. Ook dit maakt het niet
eenvoudig het vliegveld constant alleen
voor civiele doeleinden te laten gebrui-
Voor VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
Het kabinet beraadslaagde van half elf
tot kwart over twee. Na afloop
klaarde vice-premier Biesheuvel dat ge
sproken was over het vraagstuk
lonen en prijzen. „Onze gewone agenda
was wat in de war gekomen", zei hij. De
vice-minister-president ontkende dat de
positie van prinses Irene ter sprake was
gekomen, maar minister Toxopeus liet
n het midden. Minister Andriessen
had niet anders te zeggen dan dat het
kabinet een 100-urige week maakte.
aanwezigheid van staatssecretaris
Bakker, die o.a. verantwoordelykheid
draagt voor het middenstandsbeleid, is
een aanwyzing dat de loon- en prijspoli
tiek inderdaad in het middelpunt stond.
Een overleg over de positie van prinses
Irene kan men zich moeihjk indenken
buiten aanwezigheid van de minister-pre.
sident en van de minister van buiten
landse zaken.
Minister Luns was verhinderd omdat
hij een nieuwjaarsreceptie hield. Op deze
receptie werd uiteraard druk gesproken
over de overgang van prinses Irene en
over de positie van de Nederlandse am
bassadeur in Spanje.
Een bespreking over het vraagstuk van
lonen en prijzen was in elk geval nood
zakelijk omdat vanavond het overleg
met de Stichting van de Arbeid wordt
voortgezet.
Zoals duidelijk geworden is uit uitla
tingen van de voorzitter van de Christe-
ïyke Middenstandsbond heerst er in
middenstandskring ongenoegen o.a. ovei
de prijsstoppen, die vrij willekeurig zou
den worden afgekondigd. Na de perscon
ferentie van de CMB zijn nieuwe prijs
maatregelen bekend gemaakt en bet komt
ons voor dat de regering thans voor d<
vraag staat of de vrij stringente prysbe-
waking van minister Andriessen geen
pendant moet vinden in een vry strin
gente loönbewaking.
Tijdens het overleg van verleden
week vrijdag is wel gebleken, dat de
industriële werkgevers en de drie vak
centrales praktisch geen mogelijkheid
zien om ite garanderen dab aan het
loonakkoord strenger de hand wordt
gehouden.
Commentaren
"yANAVOND gaat een regeringsde-
legatie het gesprek met het be
stuur van de Stichting van de Arbeid
voortzetten over de loon- en prijs
ontwikkeling in ons land. Er doen
zich vrij veel prijsverhogingen voor,
en ook sommige loonsverhogingen
zijn bijzonder fors. Enige ongerust
heid hierover is begrijpelijk. Vooral
nu het Centraal Planbureau in een
concept-rapport reeds beeft gespro
ken over een tekort van een miljard
gulden op de lopende rekening van
onze betalingsbalans voor 1964. Wel
ke omvang zullen de gevolgen hier
van aannemen voor onze werkgele
genheid? Werkloosheid is immers, en
zeker voor de werknemersvakbewe
ging, een groot sociaal kwaad.
De juiste handelwijze in deze moei
lijke aangelegenheid lijkt ons, een zo
gewetensvol mogelijke uitvoering
van het akkoord van de Stichting
van de Arbeid door 't bedrijfsleven
zonder dat de overheid diep ingrijpt
in de huidige gang van zaken. Ook
de rol die de overheid op het gebied
van lonen en salarissen heeft ge
speeld is immers niet in alle opzich
ten smetteloos geweest.
Gepoogd zal moeten worden het
stichtingsakkoord, dat er nu eenmaal
is. uit te voeren zonder te grote na
delen voor onze nationale economie
en zonder de onderhandelingsvrij
heid per bedrijfstak te veel aan te
tasten.
De ervaringen van de afgelopen
maanden hebben inmiddels geleerd,
dat er aan de interne coördinatie zo
wel aan de werknemers- als aan de
wergeverskant nog wel iets verbe
terd kan worden. En voorts zal het
misschien goed zijn voor de toekomst
te overwegen geen al te duidelijke
centrale loonafspraken meer te ma
ken. Deze afspraken beschouwt ieder
immers als een minimum en wan
neer er dan nog onderhandeld moet
worden, wordt er onderhandeld over
wat er nog extra overeengekomen
kan worden boven die centrale af
spraken.
T\E dusgenaamde pacificatiecommis-
sie. die de regering zal hebben te
adviseren over het tweede televisie
net. wil haar besprekingen pas voort
zetten nadat de regering haar stand
punt over het televisie-eiland bekend
heeft gemaakt.
Daarin heeft de pacificatiecommissie
schoon gelijk- Reeds hebben wij moe
ten vaststellen, dat het dwaas is, hoe
in onze geordende samenleving op
het gebied van radio en straks van
televisie illegaliteit wordt bedreven-
De houding van de regering ken
merkt zich door afwachten en naar
het liect studeren. Wil zij liet met
bepaalde ontwikkelingen op het ge
bied van de televisie zover laten
komen dat zij straks kan zeggen niet
meer terug te kunnen?
We willen wel aannemen dat dc re
gering het druk lieeft met velerlei
belangrijke zaken. Daar denken we
niet gering over. Niettemin moet het
opvallen wanneer in een periode die
van problemen vol is bewindslieden
met een zeker gemak vakantie schij
nen te nemen. Er blijven beslissingen
liggen die nodig moeten worden ge
nomen-
/~)NZE tijd, die zozeer door publici-
tcit wordt gekenmerkt, vergt
van wie een vooraanstaande positie
innemen een juiste beoefening van de
publiciteit.
Ook de laatste dagen hebben bewe
zen, dat het daaraan nog vaak ern
stig mankeert. Met het gevolg dat
ernstige fouten worden gemaakt die
zich juist door de mate van publici
teit dubbel ernstig wreken. Niet voor
niets is de beoefening van de publici
teit, ja is reeds het rekening houden
met de gebruiken en wetten van de
publiciteit een bekwaamheid die maar
weinigen van nature eigen is en die
voor het overige moet worden bij
gebracht-
Het is niet zonder oorzaak, dat aan
de meeste hogescholen en universi
teiten voor de bestudering van wat
met publiciteit in verband staat leer
stoelen zijn gevestigd. De tijd is
voorbij, dat men op dit gebied aan
wat intuïtie of bravour genoeg had.
Er is behoefte aan voor hun taak be
rekende adviseurs, naar wier advie
zen dan uiteraard ook moet worden
geluisterd.
We vermoeden dat de noodzaak hier
van zich al sterker zal doen gevoelen.
De Sowjetunie heeft een grote radio
telescoop met het grootste „scherm" van
de wereld, zo heeft een lid van de Rus
sische academie van wetenschappen me
degedeeld. De telescoop bestaat uit twee
gedeelten, die elk een kilometer lang en
veertig meter breed zyn. Het scherm
van de naar het westen gerichte „vleu
gel-' heeft een oppervlakte van 80.000
vierkante kilometer.
De Consumentenbond ontvangt de laatste tijd een grote stroom brieven
van leden die vragen op welke wijze zij kunnen medewerken aan de beteu
geling van de prijsstijgingen.
In afwachting van het overleg dat binnenkort tussen de consumentenorga
nisaties en het ministerie van economische zaken zal plaats vinden, geeft de
Consumentenbond nu reeds het volgende advies:
Koop indien enigszins mogelijk geen artikelen die onredelijk of onevenredig
in prijs zijn verhoogd, (enkele uitzonderingen daargelaten, is een prijsver
hoging van 5 procent het maximum dat volgens de ministeriële richtlijnen
toelaatbaar kan worden geacht).
Neem, desnoods tijdelijk, een goedkopere soort of een goedkoper merk dan u
gewend was, zelfs al zou die kwaliteit wat minder zijn.
Aarzel niet ook eens bij andere leveranciers te kijken. Het blijkt n.I. dat lang
niet alle winkeliers met de prijsverhogingen meedoen en dat de ene daarmee
veel verder gaat dan de andere.
Stel alle aankopen van kleding en andere duurzame gebruiksartikelen die
niet direct noodzakelijk zijn, zo lang mogelijk uit, zo mogelijk tot de uitver
kopen.
Raadpleeg, alvorens een aanschaffing van enige betekenis te doen, reed?
gepubliceerde prijs- en kwaliteitsvergelij kende warenonderzoeken.
