-DE DOKTER aan 'i woord
Chr. ger. kerk Wormerveer
tegen zondagsarbeid
Chefarine 4
R.K. Kerk zet Engelse
arts onder censuur
Een woord voor vandaag
Noors episcopaat ageert
tegen radio-uitzending
In Hervormde kerk nu 23
predikantsplaatsen meer
OPWEKKEN VAN
LEVENSGEESTEN
DINSDAG 28 JANUARI 1964 MEI
ANDERZIJDS
WEINIG VAART
In het Gereformeerd Weekblad
(uitq. Kok) van deze week heeft
prof. dr. Herman N. Ridderbos
een artikel gewijd aan de behan
deling van de oecumenische kwes
tie op de synode. Hij schrijft, dat
het moeilijk is geweest om bij
een aantal op de synode ter spra
ke gekomen onderwerpen, zoals
de kwestie van de oeevmeniciteit.
de uitspraak naar aanleiding van
het verzoek van Lippenhvizen-
Hemrik, het besluit in-ake Assen
1926 en de positiebepaling tegen
over de besluiten van 1944 en 2959
VTAN AL DEZE besluiten (of ge-
brek aan besluiten) geldt, dat
men zich in meerdere of mindere
mate belast gevoelt door het ver
leden en daar op de een of andere
wijze onderuit wil. Op zichzelf kan
dit ongetwijfeld een achtenswaar
dige zaak zijn en kan men. wanneer
men overtuigd is. dat het in het ver
leden fout gegaan is. daaraan ook
niet ontkomen. Toch is het ook on
vermijdelijk. dat dit in de kerk een
zeker gevoel van onzekerheid en
onvastheid teweegbrengt vooral
wanneer men t.a.v. de nieuwe koers
nog veelszins in het ongewisse ver
keert. En dit laatste is voor miin
besef wel eens in sterkere mate
het geval dan voor de goede gang
van zaken in de kerk wenselijk is.
Er is in bepaald opzicht een soort
van geestelijke windstilte, met als
gevolg: veel gepraat, oneindig veel
suggesties, maar weinig vaart. Dat
geldt niet als liet op daden aankomt
waarvan het profijt een ieder dui
delijk voor ogen staat. Zending, we-
relddiaconaat, allerlei activiteiten
tot betere organisatie van het ker
kelijk leven, grote praktische on
dernemingszin. deze alle zijn ruim
schoots èn in de Synode èn in de
kerk aanwezig. En wie daarop let,
gevoelt zich altijd weer bemoe
digd en getroost. Er is een groot
en levend potentieel in de kerk aan
wezig van meeleven, offervaardig
heid, bereidheid om iets te doen
en de wijze, waarop de Synode deze
dingen benadert, vormt daarvan de
afspiegeling. Maar de principiële
en theologische koersbepaling t.a.v.
bepaalde grote vragen als van kerk
en kerken, kerk en wetenschap,
kerk en samenleving is. zo het
schijnt, in een zekere mate gefrus
treerd door onzekerheid. Dit leidt
dikwijls tot sturen en dan weer wat
bijsturen, proberen en opnieuw be
ginnen. En dit is te meer opval
lend. omdat de gereformeerden ge
woon waren juist in deze koers-vra-
gen geen énkele aarzeling te ken
nen en ..alles" te weten. Sommi
gen kunnen in deze verandering al
leen maar „verval" zien en ande
ren alleen maar vooruitgang. M.i.
is het beter vaart te minderen dan
met volle zeilen op bepaalde rotsen
te lopen. We zijn ook niet zonder
waarschuwende voorbeelden. Maar
een zeker gevoel van malaise aan
boord is onder deze omstandighe
den niet geheel te vermijden, ook al
helpt het weinig. Wat vóór alles
nodig is, is juist, dat men zich niet
met negering van de moeilijkhe
den aan ..stemmingen" en wan
hoopskreten overgeeft, maar dat
men bereid is op de zaken in te
gaan en alzo, al is het misschien
eerst langzaam, de marsroute weer
duidelijker vóór zich te zien.
menische kwestie, in het bijzonder
de verhouding van onze kerken tot
de Wereldraad. De machteloosheid
zit voor mijn besef vooral daarin,
dat wij telkens weer volkomen bui
ten staat blijken elkander te ovei-
tuigen en dat het soms moeite kost
van de ander te geloven, dat hij
ernstige notitie neemt van argu
menten. Er is wel enige verschui
ving merkbaar en dan zeker naar
een gunstiger beoordeling van de
motieven en van de structuur van
de Wereldraad. Maar meermalen
overweegt de indruk, dat men zich
over en weer al te diep heeft in
gegraven in eigen ..front", om nog
tot een gemeenschappelijke beslis
sing te kunnen komen.
Er is in eerste instantie een he
le. morgen en middag over ge
praat op de Synode en toen dan
tegen de avond een ieder aan bet
woord geweest was. was het ook
duidelijk, dat een tweede ronde
géén zin had omdat er géén uit
zicht was oo enige overeenstem
ming. En dit is te typerender voor
de situatie, omdat het in dit sta
dium nog helemaal niet ging over
aansluiting of niet-aansluiting bij
de Wereldraad, maar over de min
of meer academische en principiële
vraag, of in de grondslag van de
karakter van deze oecumenische
organisatie. daarin functioneert,
voor de Geref. Kerken een onover
komelijk bezwaar gelegen is. Over
die kwestie was een breed depu-
taten-rapport verschenen met veel
inlichtingsmateriaal. authentieke
stukken, verslag van waarnemers
enz. Op grond van dit alles was een
nog al „gemengd" gezelschap van
deputaten tot de conclusie geko
men: wat men voorts ook voor be
zwaren kan inbr gen, in deze
grondslag en de functionering daar
van zit geen onoverkomelijk be
zwaar. Er waren er ook op de Sy
node, die. hoewel zelf nog zéér kri
tisch tegenover de Wereldraad, ge
neigd waren het met deputaten
t.a.v. deze grondslag-kwestie eens
te zijn. Maar er was óók een te
gen-standpunt, in zijn meest conse
quente vorm voorgedragen door de
aanhangers van de I.C.C.C. in de
Synode. De strekking daarvan is.
dat de Wereldraad niet alleen in
zijn eigen organisatie afwijking van
zijn eigen grondslag zou toelaten
i ondanks de bewering van het te
gendeel). maar ook de al dan niet
uitgesproken bedoeling heeft de
vermenging van alle soorten van
christendom alsook van het chris
tendom en de andere religies zo
veel mogelijk te bevorderen. En al
wat daar aan de hand van ik weet
niet hoeveel stukken en rapporten
tegen in gebracht werd. bleek niet
in staat de voorstanders van de
ze mening tot andere gedachten te
brengen.
Welk een gevoel van onmacht
het met zich brengt, wanneer men
na een lange discussie niet in
staat blijkt om althans de feitelij
ke situatie boven water te krijgen,
is moeilijk op een goede wijze on
der woorden te brengen. Ik moet
uit de aard der liefde aannemen,
dat degenen, die de Wereldraad als
de grote melting-pot zien van al
les wat zich met de naam van
kerk en van religie bedekt, dit hun
nerzijds óók zo gevoelen. Maar
aan het slot van zulk een discussie
is het dan niet meer zo. dat m»n
zoals het toch behoort
ne zijn respect betuigt v<
genover ges telde mening,
men moet zeggen; laat ons er t
eind aan maken. Discussie
vruchteloos.
Papierfabriek
wilde continu
dienst invoeren
De directie van de papierfabriek
Van Gelder en Zn. in Velsen heeft
kortgeleden opnieuw een poging
gedaan continu-arbeid in het be
drijf in te voeren. Dit zou beteke
nen dat ook de zondag in het ar-
beidsschema zou vallen. De kerke-
raad van de Chr. Geref. Kerk te
Wormerveer verzette zich sterk
tegen dit streven van de directie
der papierfabriek.
De moeilijkheid ontstond, doordat de
directie van Van Gelder voorstelde om
de zondag voor het kerstfeest en de
zondag na nieuwjaar door te werken.
De tijd tussen 24 december en 2 j
rusting over uw advies uitspreken. Het
zal u bekend zijn. dat voor velen die
u als Bedrijfsgroepen Centrale verte
genwoordigt, het werken op zondag niet
een zaak is van meerdere of mindere
aantrekkelijkheid, maar een zaak van
het geweten. Het doordraaien geduren
de enkele weekends betekent voor ve
len niet slechts een ..nadeel", maar
een ingaan tegen het gebod Gods. Het
is onze stellige en .vaste overtuiging,
dat de Heere een van de zeven dagen
der week heef! afgezonderd voor Zijn
dienst op grond van Zijn eigen schep
pingsordening (Vgl. de motivering van
het sabbatsgebod in Ex. 20 10, 11).
Het is ook onze stellige en vaste over
tuiging. dat het de zondag is die de
Heere voor de nieuwtestamentische be
deling als de bijzondere dag in de bo
vengenoemde zin heeft afgezonderd (Vgl.
Op. 1 10, Hand. 20 7; 1 Cor. 16
2: Joh. 20 19. 26».
In het bijzonder betreuren wij dan genomen.
De Grieks-orthodoxe aartsbisschop
Chrysostomos van Athene, primaat
van Griekenland wil een breuk met
zijn patriarch Athenagoras van Istan-
boel, die tevens het geestelijk hootd
is van alle Oosters Orthodoxe Kerken.
Chrysostomos verzet zich met hand en
tand tegen het streven van Atheno-
goras om contacten te leggen met de
Rooms Katholieke Kerk. Chrysostomos
is zeer fel gekant tegen deze kerk.
Naar wij uit Athene vernemèn heeft
Chrysostomos zelfs een voorstel inge
diend bij de synode van de Grieks-j
Orthodoxe Kerk om officieel te breken j
met een oecumenisch patriarchaat. De;
synode heeft echter nog geen beslissing i
SWRcu mj uo.. genomen,
ook de motivering, waarmee u uw ad- De Griekse Kerk heeft geen eigen
vies om de weekends door te werken j patriarchaat. Vanaf het begin van del
onderstreept De motivering isI geschiedenis heeft deze kerk gestaan]
voor u de hele situatie in de papier- onder de patriarch van Constantinopel.
industrie. U laat hier een economisch j Ook toen deze stad in Turkse handen
belang voor gaan boven het gebodvjei en de naam Istanboel kreeg, bleef'
Gods. waaraan wij ons in geweten ge-1 de door de Oosters-Orthodoxe Kerk als I
bonden weten. Wanneer wij economi-1 geestelijk hoofd erkende patriarch van|
-- sche belangen laten voorgaan boven wat dip stad in naam de natriarnh val- J-
zou dan vrij zijn. De-aanval op dc Heere ons in Zijn Woord gebiedt, Griekse Kerk
de zondag was ditmaal te sterker, om-Rebben we het recht verbeurd om de| Het eigenlijk jurisdictiegebied
Athenagoras omvat echter alleen het
Griekse kerk
wil breuk met
Athenagoras
dat ook de Christelijke Bedrijfsgroepen
Centrale <de CBO adviseerde om ..ge
zien de hele situatie in de papierindus
trie" het voorstel van de directie te
Het werken op de zondagen ging uit
eindelijk niet door, maar dat nam niet
weg, dat de kerkeraad vooral over de
houding van de CBC bijzonder veront-
De kerkeraad stuurde daarom een
brief aan de Chr. Bedrijfsgroepencen-
irale en zond een afschrift van die
brief aan het Christelijk Nationaal
Christelijk" te mogen dragen,
u nog meer dan ons bekend,
dat bij velen de vrees bestaat, dat het
hier niet gaat om twee incidentele
zondagen doorwerken, maar dat in de
toekomst steeds vaker en ernstiger een
aanval gedaan zal worden op de zon
dag als de dag des Heeren. We weten,
dat in het laatst der dagen het waar
achtig Christenzijn juist in de sektor
van het economische leven steeds moei
lijker zal worden (Openb. 13 17)".
REACTIE C.B.C.
ernstige veront-
4beroemde middelen
doen wonderen!
Eén der mlddeler,
Vier geneesmiddelen in één tablet
verenigd ondersteunen eikaars wer
king en doen wonderen. Chefarine
„4" werkt daardoor niet alleen
beter bij' bestrijding van pijn en
griep, maar bovendien veiliger,
want één der bestanddelen dient
om de maag te beschermen.
Het bestuur van de Chr. Bedrijfs
groepencentrale antwoordde de kerke
raad de argumentering volledig te kun
nen onderschrijven. De beslissing om
zich niet te verzetten tegen zondagsar
beid bleek niet door het hoofdbestuur
van de C.B.C., doch door een bestuurslid
te zijn genomen. Nadat het hoofdbe
stuur met de districtsbestuurder had
gesproken is aan de directie van Van
Gelder en Zonen medegedeeld dat de
K Chr. Bedrijfsgroepencentrale niet bereid
Si 115 mede te werken aan zondagsarbeid.
Ten slotte schreef het hoofdbestuur
van de Chr. Bedrijfsgroepencentrale
dat het zaak zal zijn dat de kerken
zich. meer dan voorheen het geval was.
bezinnen op het-wezen van de zondag,
c.q. de zondagsheiliging.
Synode Lutherse kerk
vergadert in mei
De synode van de Evangelisch-Lu-
therse Kerk hoopt al 11, 12 en 13 mei
te vergaderen. Daar de agenda waar
schijnlijk zeer omvangrijk zal zijn is het
niet onmogelijk, dat de synode ook op
Predikant moest
bijbaan nemen
De hervormde predikant van Axel,
ds. P. J. Pennings, heeft een bij-,
baan moeten nemen om zich in zijnj
levensonderhoud te voorzien. Zijn be-t
sluit is geen gevolg van de slechte
honorering van Nederlandse predi-l
kanten, maar van een conflict met!
de kerkvoogdij van dit Zeeuwsvlaam-
se stadje.
Conflict over geboortenregeling
Ds. Pennings had reeds het besluit
genomen om per 1 januari zijn ambt
neer te leggen en zich beroepbaar te
verklaren, maar diverse kerkelijke in
stanties hadden er bij hem op aange
drongen aan te blijven. Tevens onderte
kenden een duizend gemeenteleden
petitie voor hun predikant waarin
hem vroegen te blijven.
Ds. Pennings heeft eindelijk zijn be
sluit genomen en legt dus zijn ambt
niet neer. Maar hij ontvangt geen in
komen meer van de kerkvoogdij. Het
gevolg is dat hij dus een baan heeft
moeten aanvaarden.
De moeilijkheid in Axel is dat deze
kerkvoogdij zich weigert aan te passen
bij de nieuwe kerkorde, en een eigen
beleid voert. Het conflict is zo hoog ge
rezen dat er een volkomen breuk ge
komen is tussen predikant en kerkvoog
dij. maar niet tussen predikant en ker
keraad.
Beroepinssiverk
NED HERV. KERK
Engeland bekommert zich nog
steeds om het geestelijk lot van de
rooms-katholieke arts, mevrouw
Anne Biezanek die niet meer ter
communie mag gaan. Zij heeft een
kliniek geopend, voor geboorten-
regeling, waarvan rooms-katholie
ke moeders gebruik kunnen ma
ken. De kerk neemt haar dit zo
kwalijk dat zij onder censuur is
gesteld. De moeilijkheden zijn nog
groter geworden nu haar man, een
zeeman, er over denkt zich tegen
haar te keren.
Ook verleden zondagmorgen is ze
weer naar de kerk gegaan. Evenals vo
rige week sloeg de priester haar over,
toen hij de ouwels uitdeelde. Hij pas
seerde haar met een zacht gemompeld
„pardon."
Mevrouw Biezanek is moeder
ven kinderen, terwijl er drie gestorven
zijn. Ze is 36 jaar oud en woont in een
grauwe buurt bij Liverpool. Haar eigen
wijk is een smerige verzameling van
dokken en arbeiderswoningen. Haai
man, een geboren Pool, is steward op
een vrachtschip.
Nog twee jaar geleden kon
Biezanek zich geheel verenigen met het (yan
oordeel van haar kerk. Zij was een
vastbesloten tegenstandster van beper
king van het kindertal. Herhaalde zwan
gerschappen echter brachten haar ge-
zondheid en zelfs haar leven in gevaar.
Bovendien werkte zij vijf jaar lang in
een psychiatische inrichting, waar
in vrouwen verpleegd werden wier
geestelijke gezondheid gestoord was, om
dat zij hun herhaalde zwangerschappen
geestelijk niet hadden kunnen
ken.
Langzamerhand rijpte in haar het be-l school
vriendschap sloot met de uitgestotenen
in Lima.
Ondanks haar groot aantal kinderen
en deze nieuwe kliniek zet zij haar ge
wone medische arbeid voort en neemt
zij voor dokters waar, die met vakan
tie zijn.
Haar kliniek heeft de aandacht ge
trokken in de Engelse pers, vooral toen
de Rooms Katholieke Kerk haar onder
censuur stelde. Haar bisschop, Eric
Grasar, schreef haar dat zij haar kli
niek moest sluiten en „oprecht berouw"
moest tonen. Zij verklaarde een jour
nalist niet te kunnen buigen voor
eis van de bisschop.
Een nieuwe moeilijkheid is echter
dat het conflict met haar kerk haar rr___.
van mening hepft doen veranderen. Hij
heeft zelfs gedreigd met wettelijke maat
regelen als zij de kliniek niet sluit. „Hij
denkt dat hij in de ogen van de m
een slecht rooms-katholiek ls." De
welijke arts zei: „Ik weet niet of hij
overweegt te scheiden, omdat hij nu
•- Maar wat hij ook van plan
Ds. P. J. de Bruin
met emeritaat
correspondent)
Het ligt in de .bedoeling dit j<-_-
twee vormingsdagèn voor predikanten
te houden
Evangelie over radio
op Oost-Nieuw-Guinea
Het Christelijk Zendingsgenootschap
uit Australië zal in Australisch Nieuw-
Guinea enkele radiostations bouwen
die het christelijke evangelie zullen ver
spreiden. De plannen voor kleine, plaat
selijke middengolfstations zijn reeds
door de Australische regering goedge
keurd.
Het project is belangrijk omdat in
het Indonesische westelijke deel van
Nieuw-Guinea enkele nieuwe radiosta
tions niet alleen politieke propaganda,
verspreiden maar ook voor de verbrei
ding van de Islam dienst doen.
Belangstelling voor
de bijbel als boek
tijdens boekenweek
Deze zomer zal het Nederlandsche Bij
belgenootschap zijn 150-jarig bestaan
vieren. In verband hiermee zal in de
komende voorjaarsboekenweek bijzonde
re aandacht worden besteed aan de
„Bijbel als boek". Het Bijbelgenoot
schap heeft aan alle predikanten van
protestantse kerken verzocht dit te
doen op zondag 8 maart.
sluit om zich tegenover haar kerk
stellen en een kliniek te openen. Zij re
serveerde in haar huis een kamer en
noemde de nieuwe kliniek naar de hei
lige Martinus van Porres. een 17de
eeuwse Peruviaanse halfbloed. die
Aangenomen naar Bleiswijk: A. C. v
Beek te Ottoland (Alblasserwaard); naar
Markenesse (N.O.P.): J. W. Bats. kand. te
Beroepen te Leiden (vak. M. Otte-1 Amsterdam,
vangen: L. Kievit te Putten; te IJssel-j
muiden: J. Vos te Rjjssen; te O.-Flevo-j Bedankt voor Schettens. Achlum,
land (toez.): H. B. Oosthoek te Zwaag- Lichtenvoorde. 2e Exloërmond en Meeden
westeinde.
Aangenomen naar Den Haag (Herv.
kindertehuizen): A. W. Lenderink te
Hoenderloo (stichting Hoenderloo); naar
Ooster-Nijkerk: C. Schilder, vic. te Lisse;
naar IJlst (Fr.): K. den Hartog te Weis
rijk; naar Kortenhoef (toez.): B. F C, de
Groot, voorganger noodgemeente te
NUkerk.
GEREF KERKEN
Beroepen te Oude-Pekela (vak.
Nieuwsma) <bü accl.) en te Zoutkamp kerk
(bij accl P. Kooij, kand. te Heemstede:
(Gr.): J. W. Bats. kand. te Amsterdam:
voor Beilen: W. Passchier te Zwarte-
broek: voor Steen wijk: J. Bovenberg te
te Geestrijk-Gelselaar: voor Amersfoort:
H M. Dercksen te Rotterdam-Charlois.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Bedankt voor Oldenzaal en Glanerbrug:
J. M. Smelik te Almkerk-Werkendam;
voor Souburg-Vlissingen: F. F. Pels te
Huizen (Fr.).
CHRIST. GEREF KERKEN
Ermelo: J. Kievit te
Na een ambtsperiode van 43 jaa
op zondag 2 februari a.s. de christ
gereformeerde predikant, ds. P. J
Bruin, met emeritaat gaan.
Ds. De Bruin werd op 5 februari iOS,,
in Apeldoorn geboren. Zijn vader, prof.
P. J. M. de Bruin, in 1946 overleden,
was in Apeldoorn vele jaren hoogleraar
aan de theologische hogeschool van dc
Chr. Gereformeerde Kerken. Ds. P. J.
de Bruin studeerde aan de theologische
school te Apeldoorn, waar hij op 4 juli
1920 zijn examen aflegde. Hij werd in
1920 door zijn vader bevestigd als pre
dikant van de chr. geref. kerk te Bun
schoten. Op 4 maart 1923 verwisselde
ds. De Bruin deze gemeente met die
van Veenendaal. Sinds 7 december 1947
dient hij de chr. geref. kerk van Bos
koop.
Ds De Bruin werd bij herhaling af
gevaardigd naar partuculiere synodes
en ook naar de generale synodes, waar
van hij enkele malen secundus-scriba is
geweest. Hij was vijfentwintig jaar lid
van het bondsbestuur van christelijk-ge-
reformeerde jongelingsverenigingen
achttien jaar lid. waarvan 10 jaar se
cretaris van jiet college van curatoren
van de theologische hogeschool te Apel-
doorn; vele jaren lid van de commis
sie van onderzoek inzake de bijbelver
taling; lid van de commissie tot herzie
ning van de kerkorde en van 1928 tot
1947 voorzitter van de A.R. kiesverenl-
ging te Veenendaal. Van zijn hand ver
schenen tal van artikelen, voornamelijk
over historische en kerkrechtelijke
derwerpen in diverse periodieke en c
sicale kerkbodes. Voor het ds. H. Jans-
senfonds verzorgde hij een deeltje, met
een levensbeschrijving van zijn vader,
prof. P. G. J. M. de Bruin. Zondagmid
dag 2 februari zal ds. De Bruin afscheid
nemen van de chr. geref. kerk van Bos
koop Na zijn emeritaat zal hij zich
Apeldoorn vestigen.
zal
asteland van Turkije met 105.000 ortho
doxen, de Dodekanesos met 120.000, de
berg Athos met 1.500 en de 400.000 Oos-
ters-Orthodoxen die over de wereld zijn
verspreid en zich vooral in Amerika
hebben gevestigd.
De Griekse Kerk, die 6,5 miljoen gelo
vigen telt, is een autokephale kerk, dat
wil zeggen, is geheel zelfstandig en niet
afhankelijk ten aanzien van bestuur en
administratie van de andere orthodoxe
kerken, dus ook niet van patriarch Athe
nagoras. Een breuk met hem zou geen
kerkscheuring betekenen, maar wel het
onderling overleg tussen de Oosters-
Orthodoxe Kerken bemoeilijken.
..Gemeentetoerusting", de stichting
tot bevordering van de vernieuwing van
het kerkelijk leven in de Gereformeerde
Kerken, zal dit jaar behalve de gebrui
kelijke zomerconferentie op ..Woud-
schoten" in Zeist, nog een tweede con
ferentie beleggen. Deze wordt in de
week na Pasen gehouden en wel van 2
et 4 april. Het thema „Welke
realiteit heeft het geloof voor ons?"
zal uit natuurwetenschappelijk gezichts
punt worden ingeleid door mej. dr. S.
Wagenaar. biologe aan de Rijksuniver
siteit in Leiden, terwijl prof. dr. H. Rid
derbos. hoogleraar in Kampen, het theo-,
logische aspect zal behandelen.
De zomerconferentie. die in juli wordt
gehouden, heeft dit jaar als thema:
„Tussen verstarring en verwarring"
(een bezinning op de verwachting en de
"•sie in de gereformeerde kerk).
De conferenties ziin toegankelijk voor
belangstellenden. Het adres van de
Stichting Gemeentetoerusting is Juliana-
laan 86. Soestdijk.
Hebt u er wel eens op gelet dat Jezus Christus bij de genezing
van de verlamde hele andere woorden gebruikt dan we zoudenl
verwachten? Het begint er al mee dat Hij zegt dat de zonden,
van deze man vergeven zijn. Maar ook als Hij de man daarna!
genezing aanzegt, doet Hij dat merkwaardig: Tot u zeg Ik!
sta op, neem uw matras op en ga near huis." Waarom volstondl
Hij niet met: „Sta op?" Waarom moest dat van zijn matras\
en huis er ook bij? Da Costa heeft lang geleden gezegd dat\
wat eens zijn lust was (zijn matras waarop hij dag in dag uit
lag) nu zijn last moest worden. Bekering heeft soms dat e/fecf.j
Dingen die we vroeger graag deden, daar talen we niet meen
naar. Of mag hij het niet aan zijn vrienden overlaten, die
hem met matras en al droegen, om nu toch nog zijn matras
achter hem aan te dragen? Hij is van hen afhankelijk geweest. f
Dat was een gevolg van zijn zonde. Nu moet hij /voortaan zijn
eigen last, zijn eigen pak dragen, en hij kan dat omdat Christus
hem kracht geeft. Gods heil stelt ons in staat op eigen benen
te staan. We behoeven niet langer te leunen op een ander. We
mogen niet langer afhankelijk zijn. Werden we eerst gedragen
door het geloof van anderen, nu geeft het geloof opdracht om
zelf te dragen. En het eerste wat we dragen moeten is die
matras, die moet naar de plaats waar hij hoort, naar huis.
Christus geeft alles weer zijn juiste plaats: de man zowel alsi
zijn matras.
Sexueel advies zedenbedervend
Er is in Noorwegen grote beroe
ring ontstaan nadat de directeur
van de Noorse radio omroep ge
weigerd heeft een boodschap van
de lutherse bisschoppen over de
sexuele voorlichting van de Noor
se jeugd via de radio uit te zenden.
De boodschap is een bisschoppelijk
antwoord op radio-uitzendingen
over voorlichting aan de jeugd
over het gebruik van voorbehoed
middelen. De leiders van de lu
therse kerk hebben, gesteund door
een petitie van meer dan 3000
Noorse leerkrachten, een waar
schuwing willen laten horen te-,
gen deze, huns inziens foutieve,
voorlichting.
De bisschoppelijke boodschap, is reeds
van de kansels af voorgelezen. Na een
overzicht te hebben gegeven van de al
gemene geestelijke en zedelijke verwar
ring van deze tijd werd daarin een op-
christendom steunende zedelijke grond
slag waarop het Noorse volksbestaan
volgens zijn historie en naar luid van
de grondwet is gebouwd.
„Terwijl de scholen en de kerk vol
gens hun officiële opdracht aan de
jongeren de heiligheid van het huwe
lijk trachten te leren en het ideaal van
het zuiver houden van het sexuele le-
Op 1 januari telde de betreft het aantal Geref. De provincie Limburg
Nederlandse Hervormde Bonds- en andere niet- telt 20 gemeenten met
Kerk 1276 standplaatsen vrijzinnige predikants23 predikantsplaatsen,
die alle 23 tot de mid
dengroep behoren.
Bij deze cijfers zijn de
Waalse gemeenten met
aan met het aantal vrij-
zinnige predikanten (72).
2198. Van deze 2211 In deze provincie zijn 13 standplaatsen
predikantsplaatsen be- ook de meeste vacatures predikanten inbegrepen.
ij- (44) vX. 21 vrijzinnige
en en 23 van de midden
groep. Deze provincie zijn 198
reformeerde Bond, 1589 heeft ook de meeste pre- werkzaam als buitenge-
worden bezet door pre- dikantsplaatsen die on- woon, waarvan er 16 tot
dikanten van andere vervulbaar zijn nl. 18, de middengroep, 21 tot
modaliteiten. met 17 door Noord-Bra
bant op de voet gevolgd.
Van de 25 onvervul-
horen er 309 tot de i
zinnige modaliteit,
333 tot die van de Ge-
zijn 4 vacatures
waarvan 3 vrijzinnig. Er
predikanten
Het aantal vacatures
bedraagt220, waarvan bare vrijzinnige vacatu-
50 vrijzinnig, 50 Gere
formeerde Bond
andere.
de vrijzinnige en 10 tot
de Gereformeerde-
Bonds-modaliteit beho
ren.
wordt ongeveer de
42 helft in Friesland ge- In de zending werken
vonden (12), Groningen 32 predikanten. Twee
Wat stand- en predi- heeft de meeste van de behoren tot de Geref or-
kantsplaatsen betreft onvervulbare vacatures meerde Bond, en geen
(resp. 197 en 445) staat in de middengroep, nl. van de zendelingen zijn
Zuid-Holland bovenaan. 11 op de voet gevolgd bij een vrijzinnige orga-
Dat geldt ook voor wat door Gelderland met 10. nisatie aangesloten.
geeft de radio suggesties voo
oudere kinderen op de scholen hoe
zij kunnen leven in strijd met Gods
geboden zonder het risico te nei
ongewenste konsekwenties",
stellen de bisschoppen.
Standpunt
Verboi
archeo
am N;
i cult, t
met N
Leiden
Scho
ling, ti
Stad!
fonds
Den
Ned. I
kest, 1
tomisc'
Den
Ned. i
Ast, ce
De directeur van de Noorse omroep,
dr. Hans Jocob Ustvedt, verdedigde het
standpunt van de radio-omroep de bis
schoppen geen zendtijd toe te wijzen.
Hij verklaarde de bisschoppen het recht
niet te willen ontnemen hun standpunt
duidelijk te maken, maar hij zag niet
in waarom zij dat voor de radio zou
den moeten doen. Hij is van mening dat
zij- niet meer recht hebben op zendtijd
dan ieder ander Noors burger.
De zaak is reeds doorgedrongen tot
het Noorse parlement, waar vele leden
het met de houding van de directeur
m de radio-omroep niet eens zijn.
Vele Noorse onderwijskrachten hebben
zich achter de boodschap van de bis
schoppen gesteld. Zij verklaren dat de
school de hulp van de kerken nodig
heeft om die vorm in voorlichting te
vinden, die plaats biedt voor de chris
telijke stelling dat de geslachtelijke ge
meenschap uitsluitend hoort plaats te
vinden in een huwelijk. De leerkrach
ten zelden voorts te wensen dat de kerk
haar leidinggevende plaats, die zij bij
voorbeeld in de oorlog had, weer gaat
innemen.
Socialistische leiders uit de ze:
E.E.G.-landen komen overmorgen ir
Brussel bijeen om zich te beraden ovei
de verdere mogelijkheden van de Euro
pese integratiepolitiek. De Nederlander
M. van der Stoel zal onder meer
inleiding houden en wel over de
Kennedy-ronde en de handelsbetrekkin
gen met onderontwikkelde landen.
van Suikerzoet...
kenteken van de zoetste
sinaasappelen,de
SPAANSE
SINAASAPPELEN
Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven op de envelopt „Medische rubriek".
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt In deze
rnbriek gegeven, vragen waarvan de beantwoording niet
langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief.
Er is sinds een aantal jaren weer een nieuw
hoofdstuk aan de geneeskunde toegevoegd: de
reanimatieReanimatie is moeilijk in een dui
delijk Nederlands woord om te zetten, het beste
kan men spreken van „opwekken van de levens
geesten".
ledereen weet wat kunstmatige ademhaling is:
Bij drenkelingen bijvoorbeeld, kan men met re
gelmatige handgrepen de ademhaling weer op
gang brengen. Sinds enige jaren wordt meer en
meer de mond op mond" methode toegepast bij
drenkelingen, waarbij men eigen uitademings-
lucht actief bij de patiënt in blaast en men
spreekt daarbij dan ook van „beademing." Wel
ke methode men ook gebruikt, de patiënt komt
bij of sterft, en daarmee is de kous af.
Met behulp van zeer ingewikkelde instrumen
ten en apparaten is men tegenwoordig in staat
mensen, die voorlopig niet of wellicht nooit meer
in staat zijn zelf te ademen, toch van lucht te
voorzien. Op dezelfde wijze kan men een patiënt
kunstmatig voeden, of zijn hart aan de gang hou
den. Hierdoor heeft het ..opwekken van de le-
levensgeesten" een veel groter gebied gekregen.
Door de snelle technische en medische vorde
ringen heeft het probleem der reanimatie zijn in
trede gedaan.
De ingewikkelde apparatuur, die voor de reanima-
tie gebruikt wordt, is in staat mensen die bijvoor
beeld door een ernstig ongeval een schedelbasisfrac-
tuur hebben opgelopen, waarbij het ademhalingscen
trum in de hersenen is beschadigd, kunstmatig te
beademen. De beschadiging is vaak blijvend waar
een spontane ademhaling is uitgesloten. In de
meeste gevallen is de ~>atiënt bewusteloos en zal
daaruit slechts zelden nog bijkomen Wanneer vasl
staat dat de patiënt zodanige beschadiging van de
hersenen heeft opgelopen dat een bewustwording niet
meer mogelijk is. zijn we daarmee midden in het
probleem van de reanimatie gekomen. Identieke ge
vallen kunnen ook voorkomen bij hersenaandoenin-
gen of operaties. De vraag zal rijzen: Moeten we
met de „behandeling" doorgaan?
Als arts maakt men regelmatig mee dat een pa
tiënt hulp weigert of zich niet in een ziekenhuis
wil laten opereren. De arts staat dan een achter
uitgang of zelfs levensgevaar van de patiënt voor
ogen. Maar aangezien de natiënt nu eenmaal „baas
m eigen huis" is. kan de arts de patiënt nooit dwin
gen een bepaalde behandeling te ondergaan. Hij kan
slechts overtuigend spreken. Wanneer het kinde-
ren betreft is het nog wel eens mogelijk de ouders
tijdelijk uit de ouderlijke macht te ontzetten. Bij
volwassenen kan de arts slechts Ingrijpen wanneer
de patiënt niet toerekeningsvatbaar is en voor zich
zelf gevaarlijk is, danwel voor een ander. Als ie
mand de dood prefereert boven een operatie, of
zoals bij de „Jehova's getuigen" geen bloed bij
operaties wenst, dan zullen de artsen toch steeds
de wensen van hun patiënten moeten respecteren.
Het is al gezegd, zeer moeilijk is het wanneer
de patiënt bewusteloos is en zijn wensen niet ken
baar kan maken. De beslissing wordt in handen van
de arts gelegd, waarbij hij uiteraard ruggespraak
wijze bestaan.
In eerste instantie zal men denken: Het leven rek
ken zolang als enigszins mogelijk is. Daarbij dringt
zich echter de vraag op: Wat is „leven"? Kan r
van „leven" spreken wanneer nog slechts enige
ganen functioneren, maar wanneer de hersenen de
finitief zijn uitgeschakeld, waardoor het denken
het bewust verwerken dus nooit meer mogelijk
zal worden? Wanneer de potentie tot denken is
uitgevallen is redelijk leven ondenkbaar geworden.
Wanneer de artsen hiervan stellig overtuigd zijn,
zal een kunstmatig leven beëindigd moeten wor
den. Het comedie spelen rondom een in de geest
reeds overleden patiënt moet achterwege blij'
Hoe moeilijk het overigens ook is een lichaam
ganlsch „nog levend" of „reeds dood" te noen.,
blijkt de laatste jaren duidelijk. Verschillende cel-
groepen en zelfs organen blijken na de „dood" nog
langere of kortere tijd levend te blijven, zodat we
somatisch niet meer kunnen spreken van „zo leven,
zo dood".
Paulus heeft onlangs gezegd dat reanimatie
thans lieden ten dage geen plicht is. Juridisch
gezien is het stoppen van de reanimatie niet te be
schouwen als doodslag, maar ook hierbij dringt zich
weer de vraag op. Wanneer is iemand de jure over
leden of wanneer leeft hij nog?
Samenvattend kan dus gezegd worden, dat het le
ven gerekt moet wordep, wanneer :iog de kleinste
kans bestaat de levensomstandigheden zodanig te be
ïnvloeden dat een „leefbaar leven" te verwachten is.
De moeilijke beslissing of en wanneer de letterlijke
en figuurlijke levenskraan dichtgedraaid mag wor
den zal afhankelijk zijn van de verwachtingen van
het denkvermogen van de patiënt in de toekomst.
Ten slotte is eerbied voor het leven ook het
laten sterven in vrede, waarbij we God niet voor
de voeten mogen lopen".
Cam<
Z. en
Stad
Mauric
Messe
Piet*
gebed.
Foye
avond
verenij
8 uur:
door d
L. Bou
De
Scho
St. Bo
Den
Ned.
Den
Reside!
Terri
gebouv
Rest
den P:
totento
Stad:
Bernar
gaderir
hoek.
Scho
St. Boi
wijkgei
Gebo
Beatris
ging, i
etLeid«
eniging
Den
Den
Toonku
tet.
Gerei
instuifc
Herv
2, 7.30
Scho
siteit, 1
met „F
apothe*
20136 e
lenburg
dag: O:
Lido
riers (1
Luxo:
(al.).
Rex
Cane C
Studi
de misi
Trian
Arabië
zit van
sten va
Socië
tentoon
vrijdag
Romen
15 ma
Rijks
ipitsj,
(tot 1
De 1
Jacque
straat
