Nieuwe leidse Courant
Inheemse troepen in drie
landen reeds ontwapend
VS wagen nu zesde
schot op de maan
Spanje is méér dan
stierengevechten
Britse militairen zuiveren Oost-Afrika
Komplot
oorzaak
muiterij
Erhard in
Rome
Parijs erkent
Peking
Serum tegen leukemie
en kanker waardeloos
Soekarno wilde in 1945
ook Malakka inlijven
Pyromaan was
weer actief
jtf
Maandag 27 januari 1964,44ste jaargang
Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Vs..
Meer wind
Half tot zwaar bewolkt met plaatselijk
enige regen. Matig tot krachtige, aan de
kust later harde wind tussen zuid- en
zuidwest. Weinig verandering in tem
peratuur.
(Zie ook pag. 7)
253
Abonnementsprijzen
3,35, p.kw. 10,05
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
'NGELAND heeft zaterdag in een
1 overrompelende actie een eind
jemaakt aan de muiterij onder de
nheemse troepen in drie Oostafri-
caanse landen Tanganyika, Kenia
m Oeganda. Deze troepen worden
mgzaam gezift om te kunnen
vaststellen, of de rebellie het resul
taat is geweest van een grootscheeps
complot.
De ongeveer 5.000 Britse militai
ren die aan de actie hebben deelge
nomen, zijn de toestand in genoemde
landen volkomen meester. Vier Afri
kaanse militairen kwamen bij vuur
gevechten om het leven. Aan Britse
zijde vielen geen slachtoffers te be
treuren.
De rebellen boden weinig of seen
tegenstand na een geweldig Brits
machtsvertoon. De regeringen van de
drie landen hadden Engeland ge-
d, troepen te zenden om de mui
tende militairen te ontwapenen. De
Britten willen zo spoedig mogelijk
jweev vertrekken. Gistermiddag gaven
het havenkwartier van Dar-es-
'Salaam, de hoofdstad van Tanganyika,
al -eer een concert.
Tanganyika
Ongeveer 600 Britse mariniers wa
ren betrokken bii de bliksemactie te
gen de legerplaatsen van het eerste
((bataljon fuseliers van Tanganyika in
Cöld'to bij Dar-'es-Salaam. De troepen
stonden onder bevel van brigade-gene
raal DouglacL die voordien bevelbeb-
an deze fuseliers was en vorige
week wist 'te ontsnappen, nadat Afri
kaanse militairen hun Britse officie
ren hadden gevangen genomen.
President Nyerere had om hulp va.n de
Buitten gevraagd, omdat hij een opleving
van de crisis vreesde. De mariniers wa-
i zaterdag in de vroege ochtend met
helikopters van het vliegdekschip Cen
taur, dat op de rede van Dar-es-Salaam
an land gezet. De operatie was in
korte tijd voltooid. Van de ongeveer 600
Afrikaanse militairen wisien er 300 de
sen in te vluchten met medeneming
i hun wapens. De meesten van hen
konden nog worden gegrepen. In een
radiotoespraak verklaarde Nyrere dat
1 door hte volk gekozen regering niet
kan toestaan, dat het leger weigert or
ders op te volgen. Hij noemde een der
gelijk leger een gevaar voor het land.
Kenia
Ook in Kenia wisten Britse troepen de
muitende Afrikaanse eenheden snel
der controle te krügen. In Lanet, op 130
van de hoofdstad Nairobi, hadden
rebellerende militairen zich meester ge'
maakt van de wapenmagazijnen. Daarbij
kwam het tot een treffen met bewakers
als gevolg waarvan een Afrikaan werd
gedood.
(Voor vervolg zie pagina 4)
Het liberale Tweede-Kamerlid mevr.
G. V. van Someren-Downer heeft schrif
telijk aan staatssecretaris Van de Laar ge
vraagd waarom geen subsidie is verleend
op de produktie van de film „Wederzijds".
Zij wil graag weten welke historisch,
artistieke en culturele waarden de staats
secretaris aan deze film toekent en waar-
het drie maanden geduurd heeft voor
dat over de subsidieaanvraag werd be
slist.
In
een
oogopslag
Veertig jaar opperrabbijn
pag. 2.
De waarheid in het marxis
me pag. 2.
Wat Willen de anti's?
pag. 2.
Dorpen voor zwakzinnige
kinderen pag. 2.
Zendelinge in Kongo ver
moord pag. 5.
Soekamo „houdt zich aan
bestand" pag. 5.
Derde reportage over Tsje-
choslowakije pag. 9.
Operatie Diepvries geslaagd
pag. 9.
Sport (Olympische Spelen;
Nederlandse volleyballers
1 naar Tokio - enz.) pag.
6, 7 en 8.
Echo glinstert
drie jaar om
de aarde
week opnieuw een poging
de zesde ondernemen om nauw
keurige beelden te krijgen van de
oppervlakte van de maan. Donder
dag zal een Ranger-toestel worden
gelanceerd met behulp van een At-
las-Agena raket.
Het 315 kg wegende, drie meter
lange ruimtevaartuig met 4'A meter
lange vleugels heeft zes televisieca
mera's aan boord, doch geen andere
wetenschappelijke instrumenten.
Als alles volgens plan verloopt moet
het od de naar ons toegekeerde kant
van de maan te pletter slaan met een
snelheid van 9.650 km/h. De laatste tien
minuten van de vlucht, te beginnen op
een afstand van 1.450 km van de maan,
moeten echter ruim 3.000 opnamen wor
den gemaakt en doorgezonden naar de
Op de luchtmachtbasis Vandenberg,
Vroeg Engeland VS
hulp voor rust
op Cypi
rus
De Britse regering zou de V.S.
zocht hebben haar te helpen om de vrede
op Cyprus te bewaren. Volgens het Britse
blad Times zou Robert Kennedy, die tliar
in Londen is. hierover benaderd zijn. Het
blad schreef dat in verband met de ge
beurtenissen in Oost-Afrika, de Britse
strategische reserve haar grens heeft be
reikt. Groot-Brlttannië is van mening, dal
de kwestie-Cyprus eerder een aangelegen-
beid is voor de Navo. dan voor de V.N.
Grivas, de voormalige leider van de
Eoka-opstandelingen op Cyprus zei in
door hem belegde conferentie vooi
150 Cyprioten, dat er geen reden was
Grieken en Turken niet naasl
elkaar konden bestaan op Cyprus. We
dragen de Turken geen haat toe. mai
Britten hebben de Turken tegen on;
gezet, aldus Grivas. Het communisme
volgens hem op het eiland in ernstige
mate toegenomen. Grivas zei tegen de
overeenkomsten van Zürich en Londen
Daggeld verlaagd
Het tarief van daggeld is 27 januari
met e$n kwart tot één procent verlaagd
in verband met de zeer ruime geldmarkt.
Op 27 januari geschieden de kwartaal
betalingen van het Rijk aan de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten waar
mede f 450 miljoen gemoeid is.
in Californië. is zaterdag een opgevou
wen ballon, die de grootste satelliet
ter wereld moet worden, gelanceerd
en in de ruimte goed opengegaan, on
geveer een uur nadat hij was afge
schoten naar een baan tussen de beide
polen van de aarde.
Dank zij een kleine televisie-camera
die op de Agena gemonteerd is konden
de geleerden in Pretoria in Zuid-Afrika
hoe de ballon zich ontvouwde. Het
duurde ongeveer anderhalf uur voordat
de ballon van plastic en aluminium vol
ledig was opgeblazen.
De glinsterende bol zal gedurende
de drie jaar van zijn levensduur van
elk punt van de aardbol verscheidene
malen te zien zijn. Te Oslo, Parijs en
Straatsburg is de ballon al waargeno
men. Amerikanen en Russen zullen
•ia de kunstmaan verbindingsproeven
doen.
Generaal George Dighenis
Grivasde vroegere leider van
de EOKKA, een ondergrondse
anti-Britse organisatie, die een
Grieks-Cypriotische eenheid
voorstond, was zeterdag in ge
sprek met Turkse journalisten in
Athene, na 127 Griekse Cyprio
ten te hebben toegesproken,
Grivas bemoeit zich opnieuw met
de kwestie-Cyprus.
Voor Noorse kust 14
vissers verdronken
Bij een scheepsongeluk voor de Noor
se kust bij Hammerfest zijn gistermorgen
veertien vissers verdronken. De Noorse
treiler Nysjoe, aan boord waarvan de
vissers zich bevonden, kwam in een
dichte sneeuwstorm in aanvaring met
het Oostduitse vrachtschip Trattendorf.
De treiler, die in tweeën brak, zonk
onmiddellijk-
In de nacht van vrijdag op zaterdag
is A. M. Wapenburg uit Bosschehoofd
(N.B.) bij een verkeersongeluk bij Bras-
scbaet (België) om het leven gekomen.
Zijn vriend, C. van Toren, eveneens uit
Bosschehoofd, werd ernstie gewond. De;
slachtoffers waren vanuit België met een
taxi op weg naar huis. De taxi vloog uit
de bocht en botste tegen een boom.
„Nieuw initiatief
voor Eur. Unie"
Bondskanselier Erhard is vandaag in
Rome aangekomen voor besprekingen
met leiders van de Italiaanse regering
over de NATO en de vraagstukken van
Europese eenheid. IIü was vergezeld van
zün minister van buitenlandse zaken,
Schroder. Erhard bliift drie dagen in
Italië. Woensdag wordt hü door paus
Pauius in audiëntie ontvangen.
Dit is de vierde keer. dat Erhard naar
het buitenland eaat nadat hij in oktober
'net roer van Adenauer heeft overgeno
men. Hij sprak al met De Gaulle. Johnson
en sir Alec Douglas Home.
ZaterdaE heeft Erhard in een toespraak
tot het partijbestuur van de CDU gezegd,
dat hij een nieuw initiatief voor een
Europese politieke unie zal nemen na
ontmoetingen met de Franse en Italiaanse
regeringsleiders en na contacten met de
Benelux-landen. Voorts deed Erhard een
beroep op het Westen zijn onderhande
lingskansen met de communisten niet te
verspelen in een ..weldoop naar Moskou".
Hij waarschuwde er voor leningen met
lange looptijd aan de Sowjetunie te ver
schaffen.
Frankrijk en Communistisch-China
hebben besloten diplomatieke be
trekkingen te openen, zo is van
middag officieel in Parijs meege
deeld. Binnen drie maanden worden
ambassadeurs aangesteld.
De erkenning door Frankrijk van Mao
Tse Toeng is de eerste belangrijke vor
dering van Peking op het wereldtoneel
sedert jaren. De Franse beslissing zal
vermoedelijk gevolgd worden door vele
andere staten in het bijzonder als Pe
king en Taipei (Formosa) de twee-
China's-Dolitiek aanvaarden.
Naar vernomen wordt zouden Portugal
en Mexico het voorbeeld volgen. Ver
schillende Afrikaanse staten, voormalige
kolonies van Frankrijk, zouden dit e
Het Amerikaanse ministerie van
tenlandse zaken heeft de erkenning
communistisch China door Frankrijk
vandaag „een ongelukkige stap" ge
noemd- Het ministerie heeft wederom
bevestigd, dat de Verenigde Staten
voornemens is de regering van Nationa
listisch China te blijven steunen.
Verklaring van Prinses Irene
„De geruchten die de laatste tijd over mij in de pers zijn verschenen, zijn
volkomen ongegrond". Prinses Irene heeft een Nederlandse verslaggevci
verzocht deze verklaring aan de Nederlandse pers door te geven.
Hoewel leden van de Koninklijke familie, zoals de Prinses verklaarde,
op privéreizen over bet algemeen geen contact hebben, met de pers, leek
de Prinses in dit geval een vraaggesprek nuttig, omdat er zoveel misver
standen over Spanje bestaan". Zij wilde graag iets vertellen over haar
persoonlijke indrukken van dit land. Aldus geeft het ANP de verklaring
van de Prinses weer:
„Zoals men vaak in het buitenland,
s men het over Nederland heeft, on
middellijk aan tulpen en molens denkt,
zo denkt men bij Spanje eigenlijk al
leen maar aan flamenco en het stie
rengevecht. Ik het tijdens dit laatste
bezoek het Spanje van vandaag vrij
grondig bekeken en ik ben er diep
van onder de indruk hoe hard men hier
werkt.
De mensen vragen me wel eens,
waarom ik my zo speciaal voor Span
je interesseer. Men vraagt dat, ge
loof ik, eigenlijk alleen omdat men een
verkeerde indruk heeft van de positie
van het Koninklijk huis. Je kunt na
tuurlijk, als je in een vreemd land
bent, wel in de zon gaan liggen, of
gaan skiën, maar het is zo goed in
zo'n land de achtergronden te bestude
ren. Eigenlijk ben ik voor het eerst
zo gaan denken tijdens mijn bezoek aan
Mexico.
Men kent een land als men zijn ac
tiviteiten op allerlei gebied kent, en
niet wat Spanje betreft dan al
leen maar door de stierengevechten.
Gefascineerd
Een van de dingen bijv., die mij
hebben gefascineerd, was de opleidings
school van de Seccion Feminina, die
geleid wordt door Pilar Primo de Ri
vera. De meisjes worden opgeleid om
cursussen te geven voor verpleegsters
of om les te geven op huishoudscholen.
Als zij klaar zijn met de opleiding wor
den zij teruggestuurd naar hun eigen
stad of dorp, om daar te gaan wer
ken.
Op sociaal gebied wordt hier erg
veel gedaan, de arbeidsintensiviteit in
Gijon is bijvoorbeeld groot. Op staats
kosten worden daar allerlei ambachten
onderwezen. Totaal zijn er vijf univer
siteiten in Spanje.
Een ander voorbeeld in Alcolo de
Henars heb ik de opleiding gevolgd
ambtenaren. De school is geves
in prachtige oude universiteitsge
bouwen. De kamers van de studenten
zijn werkelijk beeldig. Heel eenvoudig,
maar toch zo comfortabel dat je er
eigenlijk best zou willen wonen.
Ook was ik diep onder de indruk van
Directeur Frans kankei instituut:
Engeland en VS
toch proberen
TAE Franse bioloog Gaston Naessens,
die op Corsica werkzaam is, heeft
het bij liet verkeerde eind, wanneer hij
denkt, dat ziju serum „Anablast" in
Het ministerie van voorlichting van
Maleisië heeft een document gepubli
ceerd over de commissie die in 1945 de
onafhankelijkheidsverklaring van Indo
nesië moest voorbereiden en waarin wij
len Mohamed Jamin. later minister van
voorlichting, verklaard had dat de re-
publick Indonesia ook Portugees Timor,
Brits Borneo. Malakka en omliggende
eilanden moest omvatten.
Malakka, Papoea en de Philippijnen
zou omvatten en dat de inwoners van
Malakka zich Indonesiërs voelen. Op een
latere vergadering van de commissie
waren 39 stemmen uitgebracht op een
republiek, die zou bestaan uit Neder-
lands-Indië, Malakka. Brits-Borneo, wes
telijk Nieuw-Guinea, Portugees Timor en
omliggende eilanden, 19 stemmen op een
republiek, die uitsluitend Nederlands-
Indië zou omvatten en 6 voor een repu
bliek waartoe wel Malakka, doch niet
Nieuw-Guinea zou behoren.
De operatie „Diepvries"
iveer ten einde. De foto toont e
beeld van deze oefening waa>
de vliegers van de Koninklijke
luchtmacht in de barre koude
van het Noorse berglandschap
leerden hoe zij zich in nood
situaties kunnen helpen. Hier
parachute-oefeningen in d
bijtende kou
Hoofdredacteur ANP
Tot hoofdredacteur van het Algemeen
Ned. Persbureau ANP is benoemd de
heer J. W. M. Martinot, thans co
pondent te Brussel voor de in de Zuid-
Oost-Pers verenigde bladen van de Gel
derlanderpers. de Limburgiapers en het
Eindhovens Dagblad.
Hij volgt bij het ANP de heer G. A.
Knepflé op, die hoofdredacteur bij de
Nieuwe Limburger is geworden.
staat is kanker en leukemie te gene-
Dit staat te lezen in een rapport, dat
de Franse kankerspecialist prof. De-
de minister van openbare gezond
heid, Marcellin. ter hand heeft ge
steld. Het rapport is tevens aan de na
tionale medische raad en aam het mi
nisterie vam justitie toegezonden. Prof.
Denoix is directeur van het kanker
instituut im Vil'lejuif bij Parijs.
In opdracht van de Franse regering
stelde hü een onderzoek in naar de
waarde van het serum. De medische raad
verbood het gebruik ervan in afwachting
het onderzoek. Nadat een Franse
arts op Corsica had gezegd, dat hij het
serum toch wilde toepassen, verklaarde
de Britse vice-consul op het eiland, dat
alle Britse leukemieliiders, die
Corsica waren gekomen, behandeld
den worden.
Vóór de Parijse bekendmaking
verklaarde Naessens dat een zieken
huis van het Rockefeller-instituul
hem onofficieel had uitgenodigd.
Het ziekenhuis wilde zijn serum toe
passen op een patiënt. Deze week
zal hij vertrekken.
Hij verklaart voorts nog steeds te ge
loven in de waarde van zijn serum. „Het
is onmogelijk dat de proeven zo snel kon
den worden uitgevoerd".
Volgens Naessens, die geen medicus is
en voor èen charlatan werd uitgemaakt
door velen, was onder anderen een vijf
tienjarige jongen door zijn serum
nezen. De bevolking van Corsica we
de hand van Naessens, getuige de m
betogingen in de straten van Bastia. Vele
patiënten zijn inmiddels naar Corsica ge
komen. Uit Engeland kreeg Naessens
de uitnodiging daar te komen werken.
Prof. Denoix heeft verder in zijn oc
deel gezegd, dat de doeltreffendheid vi
de behandeling slechts verscheidene ja
ren kan worden beoordeeld.
Op het volktuincomplex Ons Buiten
in Amsterdam-West is in de nacht van
zaterdag op zondag een tuinhuisje afge
brand. Volgens de politie moet worden
aangenomen dat ook hier wederom spra
ke is van brandstichting. Het tuinhuisj*
is. voor zover bekend, lange tijd niet
gebruikt geweest en bovendien hebben
een omwonende en enkele voorbijgangers
iemand ten tijde van de brand in
nachtelijk duister zien weglopen.
PRINSES IRENE
het instituut San Raphael in Madrid.
is werkelijk fantastisch. Het is spe
ciaal voor kinderen, die lijden aan ver
lammingen en beenderziekten. De lief
de, die men daar aan de kinderen
geeft: ze stralen gewoon. Ik geloof dat
je daar, als je dat als gezond mens
aanziet, iets van kunt leren.
Al deze sociale zorg bestaat in Span
je al jaren, wat men in Nederland nau
welijks weet."
Sprekend over de vooruitgang op
landbouwgebied zei de prinses: „Bij Se-
villa heb ik de uitvoering gezien van
kolonisatieplan voor boeren. Iedere
boer, die vroeger een groot, maar
droog stuk land bezat, krijgt nu een
kleiner stuk terug, maar dan bevloeid,
aarvan 4e opbrengst overeenkomstig
aan die van het oude stuk land.
Eerst had men verspreid in het ge
bied huisjes neergezet, maar nu vormt
dorpen met eigen doktoren, scho
len, parkjes enz.
Binnen veertig jaar moeten de land
bouwers 60 pet. van het hun gegevene
terugbetalen. Het land wordt geïrri-
geerd en komt daarna beschikbaar
doordat het wordt onteigend van groot
grondbezitters die het slecht beheren.
is beslist niet langer zo, dat het
regime de grootgrondbezitters be
schermt, zoals wel eens wordt beweerd,
zij die hun land efficiënt behe-
behouden het Deze grootgrondbe
zitters geven daarmee een voorbeeld.
Verder wilde ik ook nog even wij
zijn op het economische ontwikke
lingsplan, dat hier pas is begonnen.
Ik heb met de commissaris daar
van senor Lopez Rodo, gesproken
en hij lijkt mij een bijzonder intelli
gent mens en een harde werker.
Spanje bevindt zich in een fase
van grote vooruitgang en ontwikke
ling en ik wil graag dat u dit
aan uw lezers overbrengt"
Over de cultuuruitingen in Spanje
vertelde prinses Irene: „Weet u dat u
vooral in de schilder- en beeldhouw
kunst een grote invloed kunt vinden
Nederlanders en Vlamingen? Wat
de Spaanse schilders betreft: eigenlijk
vind ik Goya wel het meest veelzijdig,
^as erg onder de indruk van Sert,
Catalaanse schilder, die het hele
stadhuis van Barcelona heeft gedeco
reerd. Hij gebruikt goudachtige kleu-
Tolk
Gevraagd waarom de Prinses zich
speciaal tot Spanje aangetrokken voelt,
zei zij: „Ik heb dat eigenlijk al van
toen ik nog heel klein was. Ik geloof
ook wel, dat het de invloed van va
der was, maar dan onbewust Het tol-
kendiploma heb ik behaald, omdat het
het meest veelzijdig is. Men bestudeert
dan niet alleen de literatuur, maar ook
de handels- en spreektaal. Nee, ik kan
u niet zeggen of ik ooit een functie
als tolk zal gaan vervullen. Wel zal ik
het heerlijk vinden om te gaan verta
len, vooral toneelstukken.
Het Spaanse toneel staat zowel wat
de stukken betreft als de acteurs op
een heel hoog peil. Ik heb hier in kor
te tijd wel vijf stukken gezien. Het
meest was ik onder de indruk van „Het
huis van Bernarda de Alba" van Car-
cia Lorca", zo besloot prinses Irene.
Prins een week in
Zwitserland
Prins Bernhard is gisteren per vlieg"
tuig naar Zwitserland vertrokken, waar
hij enige dagen bij familie in Sankt Mo-
ritz zal doorbrengen alvorens zich za
terdag a.s. in Innsbruck bij de Koningin
en de Prinsessen te voegen, die daar die
dag hopen aan te komen voor het bij
wonen van de Olympische Winterspelen.
