Romeinse mozaïeken
in Oudheden
k
Boeiende kunst van Charles
Roelofsz in de Lakenhal
r.'IEUWE LEIDSE COURANT
4
ZATERDAG 21 DECEMBER 1963
Agenda voor Leiden
en Den Haag
Zaterdag:
Herv. jeugdcentrum In den Moriaen,
Mariaansteeg 2, 7.30 uur: sociëteitavond.
Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15u.:
Haagsche Comedie met „Horen en zien'
Gebouw K. en W„ 8 uur: Snip en
Snap-revue.
Diligentia, 8.15 uur: Ned- Blazersen
semble, met Aafje Heynis. alt
Op Gouden Wieken (Scheveningen),
8.15 uur: toneelgroep Proton met „Het
wonder in de garage".
Mauritshuis, 8.15 uur: The Edinburgh-
Zondag
Stadsgehoorzaal, 10.30 uur: Bijzonder
Kerkewerk Herv. Gemeente, advents-
bij eenkomst.
Stadsgehoorzaal, 8.15 n.m.: kerstont
moeting van de christenheid. Oecume
nische Raad en Dekenaat Leiden
Geref. jeugdhuis Breestraat, 8 uur:
kerstavond Gerei Jeugdverband.
Maandag
Stadhuis, 2 uur: Gemeenteraadsverga-
Gebouw Chr. Belangen. Oude Singel
236, 8 uur: Leidse tuiniers- en bloemis-
tenvereniging „Door Eendracht Verbon
den", ledenvergadering.
Gerei Kerk, Oude Vest, 8 uur: chr
toneelgroep „Imperium", opvoering van
„De ster van Bethlehem".
De Doelen, 8 uur: Leidse Amateur-
fotografenvereniging, bonds-kleurendia-
colleotie.
Bovenzaal Bevrijdingskerk, 8 uur: afd.
Zuid-West Christenvrouwenbond, kerst
feestviering.
Den Haag, Kom. Schouwburg, 8.15u.:
Haagsche Comedie met .,Tot elke prijs".
Dinsdag
Stadhuisplein, 7-458.15 uur n.m.:
kerstzang.
Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15u.:
Haagsche Comedie met „Reiziger zonder
bagage".
Woensdag
(Eerste Kerstdag)
Stadsgehoorzaal. 6 uur vjn.: kerst-
feestviering Leger des Heils, opvoering
van het spel „De moderne stal".
Donderdag
(Tweede Kerstdag)
Gebouw Prediker, 10.30 uur: Bijzonder
kerkewerk Herv. Gemeente, kerstsamen
komst voor alleenstaanden.
Den Haag, Kon. Schouwburg, 2 uur:
Haagsche Comedie met "De Maxibulen;
8.15 uur met Horen en Zien.
Gebouw K. en W„ 8 uur: René Slees-
wijk-s revue „Uit en thuis".
Diligentia, 2.30 uur: Andor Foldes,
piano; 8 uur: Haags Studentencabaret.
VrUdag
Zaal Koningskerk (hoek Koningstraat-
Willem de Zwijgerlaan), 7.30 uur: ruil-
avond voor verzamelaars.
Geref. Jeugdgebouw: Breestraat 19,
8 uur: spreekbeurt ds. J. A. Smink.
Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15u.:
Haagsche Comedie met „Reiziger zonder
bagage".
Diligentia, 8 uur: Haags Studenten
cabaret.
Zaterdag
Foyer Gehoorzaal. 8 uur: K. en O. er
LJ.A., jazz-concert.
Moriaansteeg 2 (Herv. jeugdgebouw).
7.30 uur: sociëteitsavond, epidiascopisch
jaaroverzicht.
Den Haag, Kon. Schouwburg, 8.15 u.:
Haagsche Comedie met Macbeth.
Diligentia, 8.15 uur: Nieuwe Komedie
met „De geschiedenis van de soldaat"
Films
Camera (2.30, 7 en 9.15 uur, kerstdagen
2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur): Het meisje Gogo
(18 jaar).
Lido (2.30, 7 en 9.15 uur, kerstdagen
2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur): De lefschopper
(alle leeftijden).
Luxor (2.30, 7 en 9.15 uur. kerstdagen
2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur): Alleman (alle
leeftijden).
Rex (2.30, 7.15 en 9.15 uur): Captain
Sinbad (14 jaar); dinsdag tot en met
donderdag (2.30, 7.15 en 9.15 uur, kerst
dagen 2.30, 4.45, 7.15 en 9.15 uur): Tar-
zan wordt getart (14 jaar).
Studio (2.30. 7 en 9.15 uur, kerstdagen
2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur): D'r moet nu
maar eens getrouwd worden (alle leef
tijden).
Trianon (2.30, 7 en 9.15 uur. kerstdagen
2.15, 4.30. 7 en 9.15 uur): Wedren me*
de ooievaar (14 jaar).
Tentoonstelling
Museum Oudheden: tentoonstelling
Romeinse mozaïeken uit Tunesië (tot
15 maart).
Rijksmuseum Oudheden: .Romeinse
mozaïeken uit Tunesië", tot 15 maart
Openbare bibliotheek Reuvens, Bree
straat 27: maandag en woensdag van 1
tot 5.30 en van 7 tot 9 uur, dinsdag van
1 tot 5.30 uur, vrijdag van 10 tot 5.30 en
van 7 tot 9.30 uur en zaterdag van 9 tot
4 uur; openingsuren filiaal Plantage 6:
dinsdag 3.30 tot 5.30 uur, donderdag 7
tot 820 uur en vrijdag van 10 tot 12 uur;
openingsuren filiaal lagere school
Obrechtstraat- dinsdag en donderdag van
6.30 tot 9.30 uur en zaterdag van 1 tot
4 uur, voor de jeugd woensdag van 2
tot 5 uur; jeugdbibliotheek Plantage 6:
maandag en dinsdag van 4 tot 520 uur
woensdag van 12 tot 4.30 uur en zaterdag
van 12 tot 4 uur, vrijdag voor ouderen
van 6.30 tot 8.30 uur; jeugdhonk Zwarte
Pad, Marnixstraat 102: vrijdag van
tot 5.30 uur.
Zondagsdienst
huisartsen
De zondagsdienst hulsartsen te Lei
den wordt morgen Ln afwijking van wat
gisteren Is vermeld, waargenomen door
de dokters Legtenberg. Pleterse, Teve-
laar. Brand eo De Jong.
LEIDEN. Na een kleine herdenkingstentoonstelling in Utrecht en een
kortgeleden gesloten tentoonstelling in Amsterdam siert thans een groot
aantal werken van de in 1962 overleden kunstenaar Charles F. Roelofsz de
wanden van de zalen voor de tijdelijke tentoonstellingen in de Lakenhal.
Schilderijen, aquarellen en gouaches en tekeningen, voorts wat ceramiek,
grafiek, toneelontwerpen en een drietal wandtapijten. Kunsttechnisch ge
zien een weinig heterogene verzameling, nochtans een goed en naar toe
mogen aannemen volledig beeld gevende van een schilder, die lange tijd
vrij onbekend is geblevendoch die, gezien het nivea^vqn,een,groot deel
van zijn werken, veel meer in de schijnwerper moest 'worden gezet.
Roelofsz werd in 1897 te Nieuwer Am-
stel geboren. Reeds op jeugdige leeftijd
Twee jubilarissen bij
Pel te Leiden
LEIDEN BU de fabriek van suiker-
kerwerken Gebroeders Pel vierden de
heren W. B. Corpel en P. Leugering liun
respectievelijk gouden en zilveren ar-
beidsjubileum. 's Morgens werden zft
met hun familieleden in het directie
kantoor ontvangen.
De heer Corpel werd toegesproken
door directeur mr. J. Pel, die hem een
uiterst bekwame kracht noemde. Het
bedrijf prijst zich gelukkig, dat de ju
bilaris na het bereiken van de 65-jarige
leeftijd niet onmiddellijk met pensioen
is gegaan. De directeur bood een ge
schenk onder couvert aan en sigaretten.
Mevrouw Corpel ontving bloemen
een proef van het door haar man
maakte produkt-
Jubilaris Leugering werd toegespro
ken door directeur mr. C. G. Pel, die
vooral diens nauwkeurigheid roemde.
Ook hij liet zijn gelukwensen vergezeld
gaan van een enveloppe met inhoud
sigaretten.
De heer Onvlee overhandigde e
zelfde geschenk aan beide jubilarissen
namens het personeel.
Burgerlijke stand
van Leiden
LEIDEN Geboren: Johanna Judith,
dr v P P H M Speel en J A Hoog
duin; Elisabeth Adriana. dr v F L
Vernet en J C Meskers; Saskia Pa
tricia, dr v J J Kuivenhoven en
H W van Djjk: Liekele Ferdinand,
zn v L B Zeilstra en J G J Hendriks:
Sonja Helena Adriana, dr v A J
van Duijvenbode en L S Zwanenburg;
Alwine Lioba Maria Andrea, dr v
C A Mank en G A M Uielanen:
Marcellinus Antonius Jacobus, zn v
C T A Plomp en J A Weber: Johan.
zn v A P Hakkenberg en S M Kors-
wagen: Catharlna Maria, dr v J de
Raad en J van Rossum: Barend An-
tonie. zn v N Schouten en H Thoma.
Gehuwd: A J van Es en B H L van
der Tuin: J J C M Komman en
C H F Knol.
Overleden: J Nievaart 66 j, echtgen
van F H Kemner; J Philippo 67 j.
beauty
products
Verkrijgbaar bij:
PARFUMERIE „SURINGAR"
Tej. 23401
Breestraat 108 - Leiden
LEIDEN Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden beleeft vandaag
de wereldpremière van de tentoonstelling van Romeinse mozaïeken uit
Tunesië. De expositie is vanmiddag in het groot auditorium van de rijks
universiteit van Leiden geopend door de heer Chadli Klibi, minister
culturele zaken en voorlichting van de Tunesische Republiek.
Het is de eerste maal in de geschie
denis van Tunesië, dat de beroemde Ro
meinse mozaïeken het land verlaten.
Leiden kreeg de primeur vanwege de
jarenlange nauwe samenwerking op cul
tureel en archeologisch gebied. Ter be
krachtiging van die nauwe samenwer
king zal dezer dagen door minister
Chadli Klibi en minister Bot eencul
tureel' verdrag tussen Tunesië' en'Ne
derland worden ondertekend.
vertrok hij naar het toenmalige Neder-
lands-Indië, later naar Zuid-Amerika,
~,et name naar Argentinië en Mexico.
In 1927 bevond hij zich te Milaan. Hij
leerde daar de schilder Carlo Carra
kennen, onder wiens invloed hij enige
tijd werkter. Hij schilderde voorts te
Bussum en in Laren, werd professor aan
de Rijksacademie voor Beeldende Kun
sten te Amsterdam en overleed 5 augus
tus 1962.
Wij schreven, dat zijn werk weinig
heterogeen was: technisch, naar onder
werp, naar „richting" en naar artistiek
resultaat. Vele invloeden van kunstrich
tingen van-na-de-tweede wereldoorlog
zijn aanwijsbaar op deze expositie, die
werken omvat van het einde der jaren
twintig tot de tijd, die direct aan zijn
dood voorafging. We noemden reeds de
Italiaanse futurist en kubist Carlo Car-
ook het surrealisme, zij het ir
gematigde vorm, kreeg hem in zjjr
greep.
Roelofsz betrapte het leven op eigen
wijze. Met evenveel gemak stelde hij
het snobisme en de zelfgenoegzaamheid
van de burgerlijke mens aan de kaak,
als de rebel van zijn tijd. In ..Rode vlag
gen" bijvoorbeeld met de suggestie var
de dreiging van vele marcherende voe
ten onder hooggeheven uitwaaiende
bloedrode vlaggen. Deze rebellie vinden
we ook terug in een werk „Zuivering
des Tempels", waar Jezus de wisselaars
uit de tempel drijft. Prachtig van ex
pressie en eerlijke gramschap.
Het religieuze onderwerp heeft Roe
lofsz overigens vaker geboeid, ondanks
of wellicht juist door 7 een op
standige geest We wijzen op „De Hove
nier", op de „Verloren Zoon", een aqua
rel uit 1950, over wel onderwerp hij
ook een wandtapijt maakte. Verder op
„O Crux ave" uit 1947 en het smartelijke
„Madonna" met de zeven zwaarden
symbool van de zeven smarten van Ma
ria. een werk dat hij in 1947 schilderde.
Het wonderlijke in dit werk is het
licht. De kleur lost zich soms bijna
geheel in het licht op, of het nu een
helle, zonbeschenen muur is, een
lichte achtergrond van een grauw
gebouw, of zoals in „Glazenzet-
ters" de transparantie van het
glas. Naar onze smaak een der mooi
ste tekeningen van de collectie.
t zou te ver voeren al teveel op
de details in te gaan. We zouden dan
moeten wijzen op het anekdotische in
veel van het werk. het monsterachtige
d.at hij als Jeroen Bosch weet te ver
beelden in een serie „De zeven hoofd
zonden". de ironie, dikwijls bij het cy
nische af, in „Haan met kippen" of zijn
realistische naakten. Het alles geeft
beeld van de mens Roelofsz, die wij
zijn eenzaamheid terug menen te zien
in „De Doedelzakspeler" of in de zelf
spot van een Don Qulchotte. dolende
ir van de droevige figuur-
De tentoonstelling, die vrijdagavond
werd ingeleid door de dichter Jan En
gelman, is tot 27 januari geopend op
de gewone museumuren.
Wpr.
by de foto
Fragment uan „Jongen hoepelt
door Paradijspoortje", een werk
van Charles Roelofsz uit 1930.
De contacten óp cultureel en archeo
logisch gebied tussen beide landen be
staan reeds honderdvijftig jaar. Ze zijn
echter onlangs strakker aangehaald door
dr. J. W. Salomonson, conservator van
het Rijksmuseum van Oudheden, die bij
opgravingen in, Tunesië was betrokken
De directeur van het rijksmuseum,
prof. dr. A. Klasens onthulde met de
directeur der nationale musea in Tune
sië, de heer Abdelaziz Driss, dat in het
LEIDEN In de stemmig ge
stoffeerde maar nog niet geheel
ingerichte medische bibliotheek
van het nieuwe Diaconessenhuis
heb ik deze week kennis gemaakt
met de ook al nieuwe medisch
directeur, dokter P. A. Coumou
(48), thans nog huisarts te Zwart
sluis maar per 1 januari te Leiden
in functie. Hij voelde zich blijk
baar nog niet erg thuis op de
fonkelnieuwe gemakkelijke stoe
len en ging herhaaldelijk verzit
ten. Maar dat kan ook wel geko
men zijn doordat hij die ochtend
al heel vroeg uit Zwartsluis was
vertrokken om naar Leiden te rei
zen, terwijl hij desondanks in de
korte nacht ervoor nog twee keer
uit z'n bed was gebeld. Het leven
van een apotheekhoudend plat
telandsarts lijkt me even boeiend
als zwaar.
,,'k Heb juist een huis in Leiden
kunnen kopen," begon dokter
Coumou en zijn vriendelijke ogen
straalden van voldoening achter
de fonkelende brilleglazen. „Aan
het Plantsoen, nummer 5. Maar
we kunnen er pas 1 maart intrek
ken en tot zolang gaan we nu
maar gemeubileerd wonen in
Noordwijk".
T^ïOKTER Coumou blikte even
naar de maquette naast ons
en werd weer medisch directeur
van het nieuwe Diaconessenhuis.
Bijzonder fijn om in zo'n prach
tige nieuwe omgeving een nieuwe
werkkring te beginnen," zei hij.
„Ja, wat m'n naam betreft: m'n
voorouders vluchtten in 1685 als
Hugenoten per vissersboot uit
Frankrijk, waarna ze zich in Zie-
rikzee vestigden.
Zelf ben ik op Wieringen gebo
ren, op 17 mei 1915. Mijn vader
was als waterbouwkundige werk
zaam bij de voorbereiding van de
Zuiderzeewerken, aldaar. Hij
werd overgeplaatst naar Middel
burg, waar ik de lagere school en
vijf klassen van het gymnasium
bezocht. Toen verhuisden we naar
Amsterdam en daar leerde ik op
het gymnasium het meisje ken
nen, dat nu mijn vrouw is. Ik ben
in Amsterdam blijven studeren en
-
M
Dokter P. A. Coumou begint per 1 januari zijn werk als me
disch directeur van het Diaconessenhuis te Leiden. Tijdens een
oriëntatiebezoek aan het nieuwe ziekenhuis ontmoette ik hem
in de bibliotheek, waar hij met belangstelling de maquette van het
inmiddels voltooide complex bekeek.
zij trouwens ook. Rechten en theo
logie deed mijn vrouw maar ze is
alleen afgestudeerd in de rechten.
Toen ik m'n artsexamen achter
de rug had, vervulde ik enkele
assistentschappen en waarnemin
gen. Ook werkte ik nog in het sa
natorium Sonnevanck te Harder
wijk voordat ik in 1942 een huis
artsenpraktijk overnam.
/N 1946 werd ik opgeroepen als
reserve-officier en dat ben ik
tot 1950 gebleven. Dat was eens
deels een vervelende tijd. Drie
jaar bracht ik zonder m'n gezin
in het voormalig Ned.-Indië door,
terwijl waarnemers m'n praktijk
vervulden. Beide politionele ac
ties maakte ik mee.
Aan de andere kant was het
toch ook weer een zeer leerzame
tijd omdat ik in primitieve om
standigheden m'n werk moest
doen. Daar kreeg ik ook zieken-
huiservaring. Ik was on dercom
mandant van een zogenaamde
verbandvlaats en bovendien kreeg
ik opdracht een totaal vervuild en
oud ziekenhuis op Sumatra weer
te laten functioneren. Dat was bij
zonder intressant werk en graag
was ik er gebleven. Vóór de oorlog
had ik me trouwens al opgegeven
als zendingsarts. Doordat ik mili
tair arts was. werd ik na de sou-
vereiniteitsoverdracht echter ais
een der eersten naar Nederland
teruggestuurdbij nader inzien
Weer terug in m'n praktijk in
Zwartsluis ben ik op publicis
tisch terrein gaan werken. Voor
vaktijdschriften en vooral op ver
loskundig gebied, een kant. die
me altijd erg heeft geïnteresseerd.
Zelf hebben we vier kinderen van
8 tot 20 jaar, drie meisjes en één
jongen. De oudste, een meisje-, stu
deert Franse letteren in Amster
dam en de tweede zit voor het
eindexamen in Zwolle, dus u be
grijpt wel, dat zij dat daar eerst
afmaakt".
WOORZICHTIG formuleerde
dokter Coumou hierna zijn
nieuwe taak, zoals hij die ziet dan
en hij moest zelf even lachen om
de mooie woorden die hij gebruik
te om zijn bedoelingen weer te
geven. Maar in ieder geval lijkt 't
hem prachtig al die verschillende
diensten in zo'n groot ziekenhuis
integraal te doen werken. Dokter
Coumou is ervan overtuigd, dat
door een goede coördinatie elke
patiënt nog werkelijk mens kan
zijn in zo'n modern ziekenhuis en
geen nummer.
„Het ziekenhuis moet niet al
leen medische hulp verlenen,"
zegt hij, „het heeft ook een taak
ten aanzien van de resocialisatie
van de patiënt en zelf zie ik me
dan zo'n beetje als de katalysator.
En misschien, dat ook m'n erva
ringen als afdelings-voorzitter
van de artsenkring Noord-Overijs
sel en Drente, die zich met inter
collegiale geschillen bezig houdt,
me van nut kan zijn".
Hoewel hem die dag voor zijn
terugkeer naar Zwarsluis nog heel
wat besprekingen wachtten, stond
dokter Coumou er op mij zelf naar
de uitgang te begeleiden. Even
later begreep ik die vasthoudend
heid, want zelfs nu verdwaalden
voorjaar van 1964 gemeenschappelijke
opgravingen gedaan zullen worden in i
Rakada'bij Kairouan.
De expositie omvat naast de moza
ïeken ook wandschilderingen, sculp
turen en aardewerk. Van de laatste
categorie zijn veel voorwerpen verza
meld door majoor Humbert, een Ne
derlands genie-officier die honderd
vijftig jaar geleden in dienst trad van
de Bey van Tunnis.
Het transport van de mozaïeken heeft
veel moeilijkheden opgeleverd. Hetj
zwaarste mozaïek op de expositie weegt
iets meer dan duizend kilogram. De
meeste wandmozaïeken konden na aan
komst onmiddellijk in stellingen ge
plaatst worden dankzij het voorberei
dende werk van inrichter A. Verhoeven,
en dr. Salomonson. De heer Verhoeven!
heeft de vele wandmozaïeken in passé-
partout-achtige wanden verwerkt.
De expositie is voor het publiek ge
opend van 23 december tot 15 maart
1964.
Wij hopen in de krant van dinsdag
nader op de inhoud van deze tentoon-
stelling terug te komen,
bij de /oio
Het mozaïek „Jagende Diana"
werd in 1912 opgegraven met de
resten van een Romeins huis bij
de stad Bou Chateur. Het werk
stamt uit de tweede helft van de
tweede eeuw.
Zoekt u een
GERO - CASSETTE
van 40.— of f 400.—.
De Gero Specialist
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 207 heeft het
Omzet veiling Leiden
f 16 miljoen
LEIDEN De Coöp. groenten-, fruit-
en bloemenveiling „Leiden en omstre
ken" hield in de Stadsgehoorzaal de
ledenvergadering waarop voorzitter B.
van Vliet meedeelde dat er in 1963 voor
ongeveer f 1.200.000 meer is geveild dan
in 1962, waardoor een omzet van fit
miljoen werd bereikt. Deels veroorzaakt
door een verdere uitbreiding van het
glasareaal, deels ook door de gestadige
aanwas van het ledental.
In het begin van 1963 ging door dc
strenge vorst naar schatting 1 miljoen:
kg. spruiten en het grootste deel van
de koudglasteelt verloren
De voorstellen tot uitbetaling van de
ledenrekening over 1960 en tot beschik-J
baarstelling van kwekerskrediet voor-
1964 werden goedgekeurd De veilingj
provisie en de kistenverhuur voor 1964
werden onveranderd vastgesteld.
Voorzitter Vah Vliet lichtte de be
groting 1964 toe, waaruit bleek dat
de bouwplannen in een vergevorderd
stadium zyn; het wachten is slechts op
vergunningen. In overleg met het ge
meentebestuur zal bij de bouw van de
nieuwe neerzethal de bestaande hal tot
dezelfde lengte worden doorgetrokken.
De begroting werd goedgekeurd.
De heren C G. Meijer, J. Hendriks
en A. du Prie werden in het bestuur
herkozen, de heer M. L. Hageman werd
opgevolgd door de heer H van Soest.
In de raad van toezicht wérd de heer
D. O. Brussee opgevolgd door de heer
H. N Janssen.
Kaarslicht zet luister bijp
GOUDA KAARSEN g
Film in Volkenkunde
LEIDEN Zondagmiddag 3 uur wordt
i Volkenkunde, Steenstraat la, een
kleurenfilm over de Papoea-houtsnUder
Matjemosh vertoond.
