Nieuwe Leidse Graiant k ans op Russische miljoenenorder Gijzelaars in Bolivia nu vrij Nederland oase in ijskoud Europa Onderzoek mogelijkheden akkoorden met Rusland N Voor bouw van ureumfabrieken Staatsmijnen en Y.M.F. voor ontwerp en bouw? Westberlijners krijgen toch kerstpasjes Zuiden onder laag sneeuw Geen nieuwe staking van buschauffeurs Rusk in toespraak tot NA VO-raad: Directeur: F. DIEMER Dingdag 17 december 1963, 44ste jaargang Plaatselijk mist Plaatselijk mist en voornamelijk in de kustprovincies enkele bnlen. Overwe gend zwakke wind. In het algemeen lichte tot matige vorst. Zie ook pag. 7) Dr. E. DIEMER CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD mijn hert in teghenspoet" Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnementsprijzen p.w. f 0,78, p.m. 3,35, p.kw. 10,05 Klechtendienst bezorging 18.00-1900 (Van een c NAAR wij vernemen wordt het voor de aangekondigde bouw er verslaggevers) waarschijnlijk geacht, dat de Sowjetunie nieuwe kunstmestfabrieken een beroep zal doen op ojn. Nederlandse bedrijven. Zowel de Staatsmijnen als de Verenigde Machine Fabrieken (Werkspoor en Stork) menen een zeer redelijke kans te hebben op het verkrijgen van orders, opdrachten, in de orde van grootte van tientallen miljoenen guldens. Al eerder hebben deze bedrijven kunstmestfabrieken aan de Sowjetunie geleverd; de laatste drie jaren zijn er vier verkocht, waarvan er thans één gedeeltelijk in bedrijf is: die bij Tula. 200 km ten zuiden van Moskou. De andere drie fabrieken worden ge bouwd bjj Ufa (in de buurt van Tula), Tasjkent (in de republiek Usbekis) en bij Lisichansk (in de Oeral). Twee hier van zullen in de loop van volgend jaar gereed zün, de laatste in 1965. I Het betreft hier ureumf abrieken, die |met een capaciteit van 180.000 ton per Zwolsman huisbaas van Sociale Zaken? Naar wjj vernemen is de heer R. Zwolsman bezig voor zbn concern als eigendom tc verwerven de grote flat aan de Zeestraat 13 in Den Haag, waarin hel ministerie van sociale zaken gevestigd Zo hij hierin slaagt, zal vrijwel de gehele noordoostzüde van de Zeestraat in han den van dit concern zün met uitzondering jpan de Italiaanse ambassade. Panorama Mesdag en hotel Ambassador. "Wij blijven zelfstandig, verklaart de directie van dit hotel. De flat waarin sociale zaken zetelt, is thans eigendom van de heer Sterkenburg. Voorts onder handelt Zwolsman over het eigendom van hotel Doelen te Amsterdam en de hotels Rembrandt en Palace te Noord wijk aan Zee. Jkvr. Wttewaall lid raadgevende vergadering Jkvr. mr, C. W. I. Wttewaall v. Stoet- wegen. Tweede-Kamerlid van de CHU, gaat haar partijgenoot dr. I. N. Th. Die penhorst opvolgen als lid van de Raad- gvende Vergadering van de Raad van 'Europa en het parlement der Westeuro- pese Unie. Dr. Diepenhorst, die onlangs tot staats- i secretaris is benoemd, zal voorts als lid j van de raadgevende interparlementaire Beneluxraad (het Benelux-parlement) worden opgevolgd door mr. C. A. Bos. Deze was reeds plaatsvervangend lid, I een mandaad dat nu overgaat op de heer j J. T. Mellema. Nederlandse coaster in mist gezonken j j Do Nederlandse kustvaarder Baltic is gisteren in het Kielerkanaal na een aan varing met het 2.289 ton metende Duit- i [se vrachtschip Emil Berger gezonken, j De aanvaring geschiedde in dichte mist. i De bemanning van de Baltic is gered. De Delffczülse kustvaarder -werd aan de grond gezet en steekt nog met het (achterschip boven water uit. De Baltic lis eigendom van reder G. Blaauw uit Delfzijl Zijn zoon J. H. Blaauw voer ials kapitein op het gezonken sohip. De iBaltic is in 1948 gebouwd op een scheeps werf dn Martenshoek (bij Groningen). jaar de grootste ter wereld zijn. De fa brieken. die per stuk enkele tientallen miljoenen guldens kosten, worden ge bouwd door de V.M.F volgens een ont werp van de N.V. Stami Carbon, een dochteronderneming van de Staatsmijnen. Dit ontwerp wordt als het beste ter we reld op het gebied van de ureum-proöuk- tie (een kunstmest met een zeer hoog stikstofgehalte) beschouwd. Over het aantal fabrieken, dat de Sow jetunie door Nederland zou willen laten bouweh, is nog niets bekend. Maar wel staat vast dat de Russische plannen voor nieuwe kunstmestfabrieken ook de bouw van ureum-fabrieken omvatten. Zoals bekend heeft premier Chroesjtsjef langs voor het centrale comité var Russische communistische partij klaard tot 1970 42 miljoen roebel te wil len uitgeven voor de bouw van 200 we chemische fabrieken en de herbouw van 500 bestaande fabrieken. Dit or opbrengsten van de landbouw, die i Sowjetunie te laag zijn (graanaankopen in Amerika), te verhogen. In 1970 wil hij de kunstmestproduktie zien opgevoerd van 17 min. ton tot 70 a 80 miljoen ton per jaar. Overigens waren deze plannen voor de teohnici al een half jaar bekend, aldus een woordvoerder van de Staats mijnen. Wij zijn dan ook steeds diligent gebleven. Know-how" Met haar ontwerp hebben de Staats mijnen in brede kring bekendheid ge kregen. Zesmaal werd het ontwerp dit jaar verkocht voor de bouw van fabrieken Roemenië, Hongarije, de V.S., Philip- pijnen, Thailand en communistisch China. De fabrieken voor Roemenië en Hon garije (capaciteit: 100 000 ton) worden ge. bouwd door Duitsland, die voor de V.S., Philippijnen en Thailand (elk 75.000 ton) door Amerika en die voor China door de Nederlandse V.M.F. De Staatsmijnen fungeren hierbij dus als de architect, die de „know-how" levert. Anderen vc het project uit. Of in het geval de Sowjetunie bij de bouw van haar ni< fabrieken mocht besluiten tot gebruik making van het Staatsmijnen-ontwei ook de V.M.F. zullen worden ingeschakeld dus nog niet zeker, maar ligt wel i lijn der verwachtingen Temeer omdat dit bedrijf al de nodige ervaring heeft met de bouw en bovendien door de thans in uitvoering zijnde opdrachten in de Sow jetunie een goede naam heeft verworven. In één oogopslag Ambt gezocht voor dr. Scharf pag. 2. Loonsverhoging wel goed, maar uitkering ineens pag. 2. Verrassend congres over Het Dorp: snel emancipatieproces van minder-validen pag. 5 Satellieten voor contact tus sen de legers pag. 5. Feest in januari: 500 jaar Staten-Generaal pag. 7. Luns streeft Mies voorbij pag. 7. Onhygiënische toestanden in broodfabriek pag. 7. Vijftien jaar lang malversa tie pag. 7. Rapport over lonen van de kompels pag. 4. Opvolging van Den Hollander De raad KLM zal donderdag beslissen wie dr F. A. den Hollander als president-c zal opvolgen. In Hamburg is de 44-jarige mu L. Parisius uit Amsterdam overleden die week geleden ernstig werd gewond een auto-ongeluk. Nog drie andere Lei die ook in de auto zaten, werden bij deze botsing gewond. Hun toestand redelyk. Dinsdagochtend is in Berlijn een •ereenkomst getekend waarbij West berlijners in de gelegenheid worden gesteld met de Kerstdagen familie leden in Oost-Berlijn te bezoeken, zo heeft een woordvoerder van de Wcst- berlijnse regering meegedeeld. West-Berlijners zullen cle Oost sector van de stad tijdens de Kerst dagen kunnen bezoeken. Op de foto de Schiller school in West-Berlijn, waarvan het gymnastieklokaal als passenbureau zal worden ingericht. Nederlander blijft in Catair DE ARBEIDERS in de tinmijnen in Catavi (Bolivia) hebben de Duitser, de N e d e r 1 an d er, de vier Amerika nen en 13 Bolivianen vrijgelaten, die zij sinds 6 december als gijzelaars vast gehouden hebben als vergeldingsmaat regel voor de arrestatie van twee vak bondsleiders. De Nederlandse en Duitse gijzelaars zullen in Catavi blöven om weer aan het werk te gaan. De Nederlander Cornelis Bloot, een mijn-ingenieur uit Katwijk, verklaarde tegenover de pers: „Ik wil de mijn zo gauw mogelijk weer in werking stellen". De doktoren hebben verklaard, dat de Amerikaanse gijzelaars in goede licha melijke conditie verkeren, maar zeer nerveus zijn. De Amerikaanse ambassa de heeft medegedeeld dat zij per vlieg tuig naar La Paz overgebracht worden. De vrijlating volgde op een vergade ring van de mijnwerkers die zich uit spraken voor goedkeuring van de re- geringsvoorwaarden voor de vrijlating van de gijzelaars. Nederland lag in de afgelopen da gen in een oase van gematigde tem peraturen temidden van de koude golven, die Europa hebben over stroomd. De temperatuur steeg bij ons tot vier graden onder nul, nadat het de voorgaande week aanzienlijk kouder was geweest. In Londen hing de traditionele mist en zelfs de Skandinavische landen waren beter af met temperaturen, die voor deze tijd van het jaar mild mogen heten. In Stockholm kon men zich gisteren in Nice wanen. Beide steden noteer den dezelfde temperatuur: plus twee graden. De rest van Europa verkeerde echter in de ijzige greep van de winter. Door verkeersongelukken kwamen alleen in Frankrijk al 39 mensen om het leven. In Noord-Italië met inbegrip van Milaan. Venetië, Triëst en Genua viel sneeuw. In het Joegoslavische Zagreb lag een sneeuwlaag van 30 cm, die het wegver keer nagenoeg verlamde. In verschil lende delen van Zuid-Frankrijk kreeg Bij Valthermond in Drente Is een bus met arbeiders van de AKU-fabriek uit Emmcn op het gladde wegdek geslipt en door de leuning van een brug gere den. De bus bleef halverwege hangen en kwam slechts gedeel telijk in het water terecht. Van de twintig inzittenden werd nie- inand gewond. Allen konden via de achterdeur de gevaarlijk scheef hangende bus verlaten. Nieuwe V.N.-leden De Algemene Vergadering der Vere nigde Naties heeft, nadat de Veilig heidsraad dit unaniem had aanbevolen, Zanzibar en Kenia als leden van de Verenigde Naties aanvaard. Het aantal leden van de wereldorganisatie bedraagt thans 113. De 32-jarige vrachtautochauffeur M. J. W. Krousen uit Terwinselen is gisteren op een bouwwerk in Eygelshoven door de bak van een dragline geraakt en ter plaatse overleden. Bedrijven en politie naren paraat (Van onze soc.-econ. redactie) IET actiecomité van buschauf feurs bij streekvervoersbedrij- ;n is niet voornemens op korte ter mijn een nieuwe busstaking te orga niseren. Deze conclusie kan worden getrokken uit de vergadering, die ongeveer duizend buschauffeurs uit alle delen van het land in de afge lopen nacht te Utrecht hebben ge houden. Wel werd besloten een ver eniging te stichten, die naast de er kende vakbonden wil pleiten voot de belangen van buschauffeurs in dienst van particuliere vervoersbe- Geen tweede busstaking dus. Ove rigens is het zeer de vraag of een nieuwe staking, indien daartoe van nacht besloten zou zijn, dezelfde in grijpende gevolgen zou hebben gehad als bij de eerste actie, toen een groot deel van het personenvervoer over d< weg kwam stil te liggen. Dit werd ii belangrijke mate mede bereikt door dat vele chauffeurs, die niet voor eer staking voelden, door hun stakende collega's werden gedwongen het werk neer te leggen. Aan de hand van deze ervaring had den de streekvervoersbedrijven thans in gezamenlijk overleg tegenmaatregelen genomen. In de vergaderzaal te Utrecht waren vannacht waarnemers van deze ondernemingen aanwezig, waaronder ook leden van de spoorwegrecherche, daai diverse streekvervoersbedrijven dochter ondernemingen van de Ned. Spoorwegen zün. Indien de rebellerende chauffeurs nacht tot een staking zouden hebben be sloten. dan zouden de directies var betrokken busbedrijven telefonisch middellijk worden gewaarschuwd, die op hun beurt de plaatselijke politiebureaus (volgens een tevoren gemaakte afspraakl op de hoogte zouden hebben gesteld. De politie zou er dan voor gezorgd hebben, dat de garages niet door posters konden worden geblokkeerd, terwijl zij de sta kers tevens zou hebben weggehouden uit de buurt van de werkwilligen, op dat die toch in de gelegenheid zouden rit te rijden. Deze tegen-organisatie behoefde vannacht gelukkig niet te worden ingeschakeld. Het initiatief voor de oprichting ;n belangenvereniging was genomen door het zgn. actiecomité, dat, zoals be kend, gevormd is door een vijftal chauf feurs van de Westlandsche Stoomtram weg Maatschappij te Loosduinen. De voorzitter van het comité, de heer J. Gordijn, zei dat het voor de streek- eheuffeurs bereikte loonakoord niet te danken is aan de vakbonden, maar het optreden van het actiecomité. (Voor vervolg zie pagina 4) men nog een grotere portie sneeuw. De Corsicanen werden verrast op ijzige sneeuwstormen. Het koudst was het gisteren wat West-Europa betreft in La Brevine in de Zwitserse Jura waar de thermo meter 20 graden onder nul aanwees. De plaats staat bekend als het Zwitserse Siberië, omdat het er vaak kouder is dan hoog in de omringende bergen. Wat Nederland betreft is medegedeeld, dat het ijs op de kanalen in het westen en het zuiden van het land practisch nog geen hinder oplevert. Op het IJs- selmeer levert het ijs voor Lemmer en Amsterdam hinder voor de vaart op. Schepen met een vermogen kleiner dan 200 pk wordt hier de vaart ontraden. In het zuidelijk deel van het IJsselmeer en het Veluwemeer is de vaart moeilijk, zo niet onmogelijk. Spekglad Op de wegen lagen de zaken duidelij ker. Over het algemeen was het van morgen overal spekglad. Weliswaar werd er zand gestrooid, maar dit kwam In vele gevallen te laat, zodat er nogal eens glüpartUen voorkwamen. Hier en daar was er ook sprake van ketting botsingen, maar meestal bleken de ge volgen van de gladheid mee te vallen. Langs de weg Den HelderAlkmaar raakten echter vier auto's in het Noord hollands kanaal. Hierin zaten slagers, die naar Alkmaar waren geweest voor de vleesmarkt. Twee van hen konden uit hun wagen springen voor deze in het water gleed, de andere twee kwa men er ook goed af. zü het dat zij een nat pak opliepen. Hoe glad het ook was, het openbaar vervoer kon de drukte vrü goed aan, zodat er slechts hier en daar van stagnaties sprake was. Treinen vertraagd door storingen in stroomtoevoer Een storing ln de nieuwe IJsselcen- trale te Hengelo heeft vanmorgen tussen half vier en zeven uur moeilijkheden veroorzaakt voor de Spoorwegen door dat de stroomtoevoer stagneerde. Op het station Enschede viel de verlichting uit en konden de seinen en wissels niet meer automatisch worden bediend. De vroege treinen liepen hierdoor vertra ging op. Een storing in de stroomlevering van de Provinciale Gelderse Elektriciteits maatschappij in Nijmegen was ei oorzaak van. dat zich op het baanvak ArnhemWinterswijk vanmorgen var vijf uur tot half acht vertragingen voor deden. Wissels, seinen en overwegbevei ligingen moesten met de hand worden bediend en op de stations viel de verlich ting uit. Een forensentrein van Arnhem naar Doetinchem vice versa moest den opgeheven. De eerste twee treinen tussen Arnhem en Winterswijk liepen een vertraging op van een half uur. Vlaardingse treiler naar Ierland opgebracht Een korvet van de Ierse marine heeft de 291 ton grote treiler Voorloper, die Vlaardingën als thuishaven heeft, na- b" Dungarvan, in het graafschap Wa terford, aangehouden. De treiler zou in de Ierse territoriale wateren hebben gevist. De Voorloper is opgebracht Cobh, waar een speciale rechtbank vandaag deze zaak zou behandelen. De 55-jarige timmerman P. J. de Waal uit Sint Jansteen is gisteravond na een verkeersongeluk overleden in het ziekenhuis. Hij werd toen hij per fiets de rijksweg Hulst-Perkpolderhaven wil de oversteken, door een auto gegrepen, naar de andere weghelft geslingerd en door een andere auto dertig meter mee gesleurd. Commentaren TNE aftredende voorzitter van de A.R. jongeren heeft de suggestie gedaan, de naam van de A.R. partij te veranderen in Evangelische Volks partij. De naam is het bezit van de partij. Zij zal zelf moeten weten, onder welke naam zij zich aandient. Als onafhankelijk christelijk dagblad zouden wij niettemin de gedane sug gestie in ernstige overweging willen Zeker is het begrijpelijk, dat men aan een naam hecht. Dit geldt temeer wanneer het een naam is met inhoud en met een geschiedenis. Bij de naam van de A.R. partij is zulks stellig het geval. Daar staat tegenover, dat tegen deze naam allengs meer bezwaren zijn aan te voeren. Hij spreekt ongenoeg zaam voor zichzelf en vraagt vrijwel steeds om toelichting. Hü is voor velen eer een belemmering dan een introductie. Dit laatste is in het bijzonder voor een politieke partii een nadeel. Zulk een partij moet ook in de naamge ving voor zichzelf spreken: Zij moet Men Iegge de suggestie niet opzij. Dat zij van jongeren afkomstig is, achten wij al evenmin toevallig. J^INNEN de r.k. vakbeweging is de wenselijkheid geoimerd van een SDeciale wetenschappelijke leerstoel voor de vakbeweging. De afstand tussen universiteit en vakbeweging znu aldus overbrugd kunnen worden. Elk gezond streven naar toenadering tussen universiteit en vakbeweging behoort ook naar onze overtuiging te worden gesteund. De vakbeweging heeft recht ou erkennine. en dit laat ste in velerlei opzicht. En de weten- schan zal hier zo goed als elders die nend bezig hebben te zijn. Of dat moet geschieden door de in stelling van een leerstoel voor de vakbeweging is overigens een twee de. Een leerstoel moet ergens wor den neergezet zodra er een eigen veld van wetenschap is met moge lijkheid van ontwikkeling van eigen wetenschappelijke begrippen. Of dc vakbeweging een wetenschappelijk begrip is of wetenschappelijke be grippen in zich bergt die elders niet of niet in die mate worden aange troffen, betwijfelen wij voorlonig. Aan de andere kant echter blijven wij overtuigd, dat de vakbeweging van tal van wetenschappelijke leer stoelen dus niet van een sneciale voor de vakbeweging veel baat kan hebben. Voor zover het niet reeds wordt ingezien, ligt h«cr voor de wetenschap zeker een taak. Bejaarden aan ministerraad A.O/W. moet 70 pet. zijn van minimumloon (Van onze sociaal-economische redactie) De Nederlandse Federatie voor Be jaardenzorg is van mening dat hei sociaal verantwoord minimum van de uitkering krachtens de Algemene Ouderdoms Wet voor een echtpaar ge steld moet worden op tenminste 70 procent van het in het bedrijfsleven overeen te komen minimumloon van een ongeschoolde arbeider. Dc N.F.B. heeft dit standpunt vandaag kenbaar gemaakt in een brief aan dc raad van ministers. De federatie (overkoepelende organi satie van alle landelüke verenigingen, instellingen e.d., die zich met het be- jaardenwerk bezig houden) geeft in dit schrijven uiting aan haar toenemende bezorgdheid omtrent de ontoereikend heid van de huidige A.O.W.-uitkeringen. Ook geeft zij uiting aan haar bezwa ren tegen speciale tarieven voor ver voer, gas. elektra e.d., omdat deze de bejaarden tot een aparte groep in de samenleving zouden kunnen maken. Op 60-jarige leeftijd is vanmorgen te Amsterdam overleden de heer P. dc Vries, in leven secretaris van het Neder lands Verbond van Vakverenigingen. minister Rusk een onderhoud gehad met generaal De Gaulle, die hij een boodschap van president Johnson overhandigde. De Franse president had Rusk er van verzekerd, dat Frankrijk in de nabije toekomst niet van plan is, communistisch China di plomatiek te erkennen. In zijn toe spraak tot de NAVO-raad zei Rusk over dit onderwerp, dat het westen niet mag nalaten, alle mogelijkheden te onderzoeken, die tot nieuwe ak koorden met de Sowjetunie kunnen Hij wees er echter ook op, dat men zich niet aan illusies moet overgeven en zich moet hoeden voor argeloosheid. De Westen moet zich hoeden voor argeloosheid Sowjetunie streeft nog steeds de com munistische heerschappij over de wereld na en grote problemen als Berlyn, Laos, Vietnam en Cuba zyn nog niet opgelost. De Belgische minister Spaak deed een felle aanval op zün Franse collega Couve de Murville, die gezegd had dat de basis- politiek van de Rossen niet veranderd is. Het westen moei naar zün mening zien met de Sowjetunie tot overeenstem ming te komrn. nu dit land moeilijkhe den heeft met de Chinezen. Hij betreurde het. dat de NAVO niet genoeg doet om dit te bereiken. Ook Butler, de Britse minister van buiten landse zaken, liet zich optimistische uit dan zijn Franse collega. Nederland ver klaarde b ijmonde van minister Luns dat het verdere contacten met de Sowjetunie nuttig acht. Butler drong er bü zijn bontgenoten op aan. te verhinderen dat wapens aan Indonesië geleverd worden, die tegen Ma leisië gebruikt kunnen worden. Minister Luns wees er op. dat Nederland goede verhoudingen met Indonesië op prijs stelt en er niets voor voelt deze onnodig op nieuw in gevaar te brengen. Overigens juichte hij de vorming van de federatie Maleisië toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1