e
Nieuwe Leidse Coiiraimt
PvdA:
Geen vertrouwen in minister
Strauss kan
nu voor
rechter
bij
Erhard houdt het
been nog stijf
Gebrek
POLITIEK FEIT VAN BETEKENIS, VINDT SCHMELZER
aan planning
defensie?
Nederland rookt meest
van alle E.E.G.-landen
Raul) krijgt 9
maanden cel
Oud-president
Heuss ziek
BP-Hovercraft
stuk naar huis
Commentaren
Aardverschuiving in
Quebec: vier doden
Gezonken Westland
Producer gelicht
DE
Half miljoen treinroof in
telefooncel gevonden
Donderdag 12 december 116:1.1 lata jaargang
r"
CHRISTEIIJK-NATIONAAI DAGBLAD
Lichte vorst
Opklaringen ail hter an daar ook
lichte sneeuw. Langs de waddenkust to4
krachtig of hard toenemende noordoos-
telijke Mind met temperaturen om he*
vriespunt. Elders matige tot krachtige
noordoostelijke wind met overwegend
lichte vorst.
(Zie vervolg pagina E9f
Leiden Steenstraat 37
Postbus 76 Telefoon 31441
W
Abonnementsprijzen
3,15, p.kw. 9.45
Klachtendienst bezorging 18
de minister te stemmen slechts wil
laten uitkomen, dat ze „een persoons
wisseling en daarmee een beleidswijzi
ging voorstaat". Van een afbreuk doen
de nationale zaak is in geen enkel
opzicht sprake. Integendeel, de P.v.d.A.-
oppositle acht het juist een goede en
nationale zaak om eerlijke kritiek te
leveren. De (niet onhandige) pogingen
de communist Bakker om overeen
komst te ontdekken tussen zijn kritiek
ie van de P.v.d.A., wees de heer
Kranenburg dan ook met grote stellig
heid van de hand.
Twijfels
N.V.
N.V.
r 20
(Van onze parlementsredactie)
TNE PjV.d.A.-fractie dn de Tweede Kamer heeft geen enkel vertrouwen
in minister De Jong en zijn beleid. Ze heeft dit gisteravond onomwon
den tot uiting gebracht door aan het eind van het Kamerdebat over de
defensiebegroting 1964 te laten aanteken, dat ze geacht wenst te worden
tegen de begrotingspost voor het salaris van de minister (f 60.500) te heb
ben gestemd. Eenzelfde aantekening verlangden ook P.S.P. en C.P.N., maar
in tegenstelling tot deze fracties stemde de P.v.d.A. niet tegen de hele be
groting.
De overige partijen hadden er
geen behoefte aan minister De Jong
'beentje te lichten. Weliswaar ver
klaarde V.V.D.-aanvoerder mr.
Geertsema, dat er in zijn fractie nog
al wat twijfel heerst over de juist
heid van het reorganisatiebeleid,
maar hij wilde de minister niet
temin een eerlijke kans geven.
Dat had hij trouwens eind oktober
bij de interpellatie-Wierda (soc.) al
verklaard. De Kamer aanvaardde de
begroting zondef- hoofdelijke stem
ming.
P.v.d.A.-woordvoerder kol. Wierda
motiveerde waarom zijn fractie tegen
de salarispost voor de minister meen
de te moeten stemmen. „Wij hebben,
zo zei hij, „niet die mate van vei
trouwen in de bewindsman die wij
voor een zo belangrijke post nodig
achten." Hij baseerde deze uitspraak
op twee overwegingen: de ondeugde
lijke cijfers van de begroting („wc
zullen financieel nog geruime tijd in
de mist varen") en het gebrek aar
planning, de desintegratie en de ver
spilling, die, naar de P.v.d.A. vreest,
het gevolg zullen zijn van de nieuwe
organisatie van het departement.
Uitdrukkelijk verklaarde de heer Wier-
da, dat zijn fractie niet tegen de begro
ting wil stemmen, omdat dit een ver
keerde indruk zou wekken. „Wij zijn
bereid offers te brengen voor de weste
lijke verdediging en daarom zullen we
onze stem niet aan de begroting onit-
j houden, wat overigens niet betekent dat
we vertrouwen hbben in de minister,
aldus de socialistische spreker.
Deze verklaring lokte de gloednieuw
K.V.P.-fractieleider drs. Schmelzer naa
het spreekgestoelte. Hij herinnerde er
aan, dat onze defensie de afgelopen acht
tien jaar steeds een bij uitstek nationale
zaak is geweest, die in ons volksbestaan
een zo breed mogelijke steun genoot,
ook van de kant van de socialisten. Dat
de P.v.d.A. nu zo duidelijk blijk geeft
van gebrek aan vertrouwen in de
nister van defensie door tegen diens
larispost te stemmen, noemde de heer
Schmelzer „de eerste gebeurtenis
deze aard na de oorlog".
„De P.v.d.A. heeft aan het defensiebe
leid steeds haar steun toegezeg
niet gebeurt overigens in milde
is een politiek feit van bete
kenis." Drs. Schmelzer gaf dan
uiting aan zijn „verwondering en ont
stemming" over de socialistische
Hij waardeerde overigens de mildheid
an de P.v.d.A. om alleen tegen het sala-
s van de minister en niet tegen de hele
begroting te stemmen. Deze mildheid
deed hem hopen, dat de P.v.d.A. ii
toekomst zoveel nationaal besef zal
ten op te brengen, dat ze bij een slagen
van het beleid van minister De Jong
daaraan alsnog hun steun zullen geven.
Niet gelukkig
Drs. Schmelzers maidenspeech als
fractieleider was niet zo gelukkig.
Hij had in dit verband de termen
„nationale zaak" en „nationaal besef"
beter achterwege kunnen laten. Zijn
eigen partij heeft destijds de c.h. mi
nister van oorlog mr. Schokking en
enkele jaren later de socialistische
staatssecretaris van defensie mr. Kra
nenburg tot heengaan gedwongen.
Deed de K.V.P. daarmee tekort aan de
nationale zaak? Niemand heeft dit ook
maar in de verste verte durven be-
Mr. Kranenburg, nu Kamerlid, her
innerde zich gisteravond ongetwijfeld
zijn val in 1958 toen hij het woord vroeg
om drs. Schmelzer van repliek te dienen
Hij stelde nadrukkelijk, dat zijn fractie
met haar besluit om tegen het salaris
De voorzitter van de WD-fractie mr.
Geertsema memoreerde dat hij eind
oktober bij de interpellatie-Wierda (soc.)
minister De Jong „the benefit of the
doubt" had gegeven voor wat betreft
de verticale opzet van dien departement.
Na het defensiedebat van deze week
moest de heer Geertsema meedelen, dat
er in zijn fractie nog steeds lichte tot
zeer ernstige twijels bestaan over de
juistheid van de ministeriële beslissin
gen. „Wij weten." zo zei hij, „op dit
ogenblik nog niet of de koers van het
defensie-schip zodanig is dat dit vaar
tuig de veilige haven kan bereiken. Dat
dienen wij af te wachten."
Voor vervolg zie pagina 11
De 62-jarige mevrouw A. Harkema uit
Amsterdam is gisteravond in het zieken
huis in Amsterdam overleden aai
zware verwondingen die zij 's middags
bij een aanrijding had opgelopen.
Aan de hand van een agent van
de veiligheidsdienst staan Caroline
en John, de kinderen van wijlen
Amerikaanse president Kennedy,
op de roltrap van de luchthaven
Dulles hij Washington. De twee
kinderen namen op het vliegveld
afscheid van éen tante, mevrouw
Peter Lawford en haar dochter.
Niet gebonden aan 31 december
"DONDSKANSELIER Erhard weigert
de datum van 31 december te
aanvaarden als uiterste termijn vool
het hereiken van overeenstemming
over een gemeenschappelijk land
bouwbeleid van de EEG. Volgens het
verdrag van Rome behoeft dat pas
eind 1969 het geval te zijn. Generaal
De Gaulle baseert zijn eisen ten on
rechte op een EEG-besluit van 9 mei
jl., waarin werd gezegd dat een ge
meenschappelijk EEG-standpunt ten
aanzien van de Kennedy-ronde moet
worden vastgesteld.
Zoals men weet heeft De Gaulle
de 31ste december als uiterste termijn
In één
oogopslag
Atheïsten in Bjesteyl preek
ten kerk leeg pag. 2
Open gesprek met Zuid-
Afrika gevraagd pag. 2
Oehoeroe in Kenya! pag. 5
Rusk praat niet met De
Gaulle pag. 5
Groei van de Randstad nog
in bedwang pag. 13
Zijlstra bedoelde vakbewe
ging niet pag. 15
Ook in Engeland veel rokende vrouwen
NEDERLAND staat aan de top
wanneer het gaat om het roken.
Wij roken meer dan de inwoners van
de andere Euromarktlanden; we ro
ken zelfs meer dan de Engelsen. Dit
blijkt uit het grote marktonderzoek,
dat Reader's Digest in de zes EEG-
landen en in Engeland heeft laten
houden, over de rookgewoonten van
personen van 21 jaar en ouder.
De Fransen en Italianen zijn de
meest gematigde rokers De West
duitsers staan wat filtersigaretten be
treft aan de kop.
Van de 34 procent sigarettenrokers,
roken er 28 procent filtersigaretten.
De Britten en Luxemburgers komen
mot. resp, 20 en 19 procent op de tweede
en derde plaats.
In Nederland wordt de filtersigaret hel
minst gerookt. Als het om het pijproken
gaat staan Nederland en België bovi
aan. met 17 en 16 procent.
In Italië rookt slechts vier procent
pijp. De Italianen en Engelsen zijn tri
wens ook zeer gematigde sigarenrokers.
In beide landen is het percentage niet
hoger dan vier procent. Daarna komen
de Fransen met 12. de Luxemburgers
Westduitsers met resp. 22 en 27 procent,
en de Belgen met 35 procent.
Nederland staat ver aan de top
45 procent
Opmerkelijk is. dat Nederland
Engeland wat het sigarettenroken betreft
op hun hoge percentages komen (57 en
51 procent) doordat hier de vrouwen
meer roken. Van de 63 procent vrij ge.
regelde sigarettenrokers in ons land zijn
het 32 procent
gesteld en gedreigd, dat het niet be
reiken vah overeenstemming" voor
deze datum het einde van de EEG
kan betekenen. In Bonn beschouwt
men deze woorden van de Franse pre
sident niet als een ultimatum.
„Onze regering", aldus een Westduitse
woordvoerder, „kan niet gedwongen
worden, enigerlei beslissing te aam
ir zij niet mee instemt." De
Westduitse regering zal haar medewer
king verlenen bij het regelen vai
tarweprijzen voor het nieuwe sei:
Zij liet echter weten, dat de graanprijzen
niet verward moeten worden met
gemeenschappelijk landbouwbeleid,
de kern van het Frans-Duitse geschil
51-mt.
Tegenover het verwijt, dat de West
duitse regering de onderhandelingen
vertraagt en daarmede ook overeen
stemming onmogelijk maakt, verklaarde
Westduitse woordvoerder: „Wie niel
te aanvaarden eisen stelt ten aanzien van
de verordeningen voor de landbouw
markt, vertraagt de Kennedy-ronde." Met
deze woorden zinspeelde hij op de jong-
xn Frankrijk, dat de melkpre-
de Duitse boeren moeten ver
vallen. Men kan het in Brussel niet
worden, als voor West-Duitsland
onaanvaardbare eisen worden gesteld, zo
meende de woordvoerder. Ook wat an
dere zaken betreft, hielden de Duitsers
gisteren tijdens het overleg in de minis
terraad van de E.E.G. te Brussel het been
stijf.
i heeft Paul Henri Spaak, de
Belgische minister van buitenlandse
zaken, gepleit voor een politieke ge
meenschap van de zes E.E.G.-landen er
Engeland. Hij meent, dat het nog lang
kan duren, voordat Engeland lid va
E.E.G. zal M-orden en dat er dus alles
te zeggen is, voorlopig twee al
derlijke gemeenschappen naast elkaar
te laten bestaan.
Mishandeling rekruten
De 22-jarige Westduitse voormalige
onderofficier Hans Dieter Raub. die in
Caiw terecht staat wegens mishande
ling van rekruten, is gisteren veroor
deeld tot een gevangenisstraf van achl
maanden en betaling van de proces
kosten. Raub is onderofficier geweest
in de inmiddels ontbonden opleidings
compagnie voor parachutisten in Na-
Aan Raub was opzettelijke mishande
ling en onmenswaardige behandeling ten
laste gelegd. Tegen hem was een jaar
gevangenisstraf geëist.
Raub werd aangeklaagd nadat deze
zomer een rekruuut, Gerd Trimborn,
een uitputtende nachtmars, was o^
leden. Hij is de eerste van acht instruc
teurs van het voormalige bataljon, die
voor soortgelijke gebeuitenissen terecht
moeten staan.
De Westduitse minister van defensie,
von Hassel, zei gisteren in het parlement
naar aanleiding van het proces, dat hij
maatregelen zal nemen ter voorkoming
van herhaling van dergelijke misstanden
Een harde soldatenopleiding achtte hij
noodzakeijk, maar deze moet niet ont
aarden in geestloos drillen gepaard aan
chicanes, aldus minister von Hassel.
Tijdens haar werkbezoek aan
Limburg werd H.M. de Koningin
gisteren voor het Sint Annage-
sticht in Panheel verwelkomd
door een erehaag van nonnen.
Naast de Koningin de moeder
overste, Gerontina.
De West-Duitse oud-president Theodor
Heuss, die drie maanden geleden een ge
vaarlijke operatie overleefde, heeft moei
lijkheden met de bloedsomloop, zo heeft
|n zoon gisteren gezegd.
Dr. Ernst Ludwig Heuss zei te geloven
dat de verslechtering in de gezondheids
toestand van zijn thans 79 jaar oude
der te wijten is aan het koudere w
Heuss werd bij de oprichting van
bondsrepubliek tot president gekozen. Hij
bekleedde de functie voor de maximum
termijn van twee maal vijf jaar. In 1959
hij opgevolgd door Heinrich Lübke.
Daarna heeft Heuss, een zeer populaire
geleei-de, veel tijd besteed aan het schrij
ven van boeken
Cabot Lodge:
ik wil geen j
j president zijn
J Henry Cabot Lodge heeft gewei-
J gex-d zich kandidaat te stellen voor
de voorverkiezingen van de Repu-
blikeinse partij in het district Co-
lumbia. waarin de hoofdstad
Washington ligt Hij heeft ver-
klaard geen kandidaat te willen
zijn voor het presidentschap en
c geen plannen te hebben om zich
alsnog kandidaat te stellen.
Lodge, die republikeins Senator
voor de staat Massachuessetts is
geweest en nu ambassadeur in
e Zuid-Vietnam is, heeft geantwoord
dat een dergelijke verklaring hem
in een onjuiste positie zou brengen l
J en dat hij daarom weigert. I
In 1960 was Lodge kandidaat J
voor het vice-premierschap. Nixon J
en hij verloren de verkiezingen
echter van John F. Kennedy en
Lyndon B. Johnson.
Onschendbaarheid
opgeheven
J}E WESTDUITSE BONDSDAG heeft
gisteren met algemene stemmen
de parlementaire onschendbaarheid
de voorzitter van de Beierse chris
telijke sociale unie (CSU), Franz-Jozef
Strauss, vervallen verklaard.
Ook ten aanzien van de sociaal-de
mocratische afgevaardigden Hans Mer-
;n Gerhard Jahn werd een derge
lijk besluit genomen.
Strauss, die onder Adenauer minister
xn defensie was, wordt ervan beschul
digd tijdens de „Spiegel-affaire" van
vorig jaar oktober op onwettige wijze de
arrestatie van een medewerker van Dei-
Spiegel, Konrad Ahlers, in Spanje te
hebben bewex-kstelligd. Door het besluit
van de bondsdag kan het openbaar mi
nisterie Strauss op grond van ambtsmis
bruik vervolgen.
Ook de twee sociaal-democratische af
gevaardigden waren bij de affaire met
het Westduitse weekblad Der Spiegel be
trokken.
Ahlers was verantwoordelijk voor een
artikel in het weekblad waarin kritiek
werd geleverd op de herfstoefening
„Fallex 62" van de NAVO en waarin mi
litaire geheimen wei-den onthuld. Tijdens
de actie van de toenmalige minister van
defensie, Strauss, tegen het weekblad
liet deze Ahlers, die in Spanje verbleef
door de Spaanse politie arx-esteren
over de grens zetten. De affaire leidde
tot het aftreden van Strauss.
De socialistische bondsdagafgevaardig
den Merten en Jahn worden ervan be
schuldigd militaire geheimen aan Der
Spiegel te hebben verstrekt.
Gisteren is een vaartuig van het type
Hovercraft, dat zou worden ingeschakeld
bij de exploratiewerkzaamheden van de
British Petroleum Company op Schier
monnikoog, zodanig beschadigd, dat het
moet worden teruggezonden naar de fa
briek in Engeland, om daar te worden
gerepareerd.
De B P wilde het vaartuig volgende
week maandag in dienst stellen on
te gebruiken voor het vervoer van per
soneel en materiaal over de Waddenzee.
CTEEKPROEVEN bij verschillende
winkels hebben aangetoond, dat
er dit jaar bijzonder goed voor Sin
terklaas is gekocht".
Beter dan de steekproeven zijn d«
enquêtes die het Economisch Insti
tuut voor het Midden- en Kleinbe
drijf bij een groot aantal winkels
houdt. Uit de eigen opgaven van de
winkeliers blijkt nu, dat er in okto
ber heel wat meer is gekocht dan
vorig jaar oktober.
Voordat wij hier verder op in gaan,
eerst de cijfers die zojuist bekend
M-erden gemaakt.
14%
schoenreparateurs
kappers
tabakszaken
kantoorboekhandel 6%
boekhandel 9%
groente- en fruitw. 9%
kruiden.bedieningsw. 7%
kruiden, zelfbedien.w. 19%
meubelzaken 14%
banketbakkers 12%
bakkers 8%
melk- en zuivelM'. 10%
parfumeriezaken 19%
textielwinkels 17%
huish.art.winkels 22%
drogisterijen 14%
slijterijen 14%
goud- en zilv.w., juw. 30%
Wij hebben de stijging
9%
9%
11%
11%
12%
13%
17%
de geld-
omzet genomen in oktober van dit
jaar ten opzichte van oktober van
vorig Jaar en de stijging in tien
maanden van dit jaar t.o.v. tien
maanden van vorig jaar. Wij zien
dan in de eerste plaats, dat de geld-
omzet in de eerste 10 maanden van
dit jaar behoorlijk wat hoger ligt
dan vorig jaar, een duideliik gevolg
van grotere koopkracht. Slechts in
enkele gevallen (bij de slagers, de
groentewinkels, de banketbakkers,
de hakkers, de melkwinkels en de
slijters) soeelden prijsverhogingen
een rol. Alleen de schoenreparateurs
waren nog niet de slag te boven die
de koude maanden januari en fe
bruari hun hadden toegebracht. Hun
omzet lag lager dan vorig jaar.
In okfober is echter de omzet wel
biizonder opgelonen, vooral in de
winkels waar huishoudelijke artike
len worden verkocht en bij de goud
en zilveru'inkels alsmede de juwe
liers. Wij zouden hier bijna van een
koopragc kunnen spreken. Of de
mensen dit allemaal uit liun inko
men hebben kunnen doen, dan wel
dat zij geld van de snaarbank hebben
genomen, is moeilijk uit te maken.
Een feit is dat er volop is gekocht.
Of hier ook de vrees dat de prijzen
volgend jaar veel hoger zullen zi.in
van invloed is eeweest, weten wij
niet. In verschillende gevallen kan
dit inderdaad zo zijn geweest, maar
beslist toch niet in alle gevallen.
Daarvoor is de stijging toch te alge
meen geweest.
Wal hiervan ook zij, de winkeliers
hebben goede zaken gedaan, hetgeen
ook in volgende publikaties wel naar
voren zal komen.
bii
nada) die drie huizen
brug heeft meegesleurd
huizen in de St. Lawrei
gestort
De aardverschuiving
gat van 50 meter diep
groot. Een vrachtauto
wagen die langs
den, stortten eri
betonnen
Rivier heeft
n 130 hectare
een personen-
secondaire weg re-
j meldde Gauthier.
Enorm karwei in Theemsmonding
(Van een onzer redacteuren)
i van W. A. van den
Taks bergingsbedrijf N.V. heb
ben in Engeland een karwei verricht,
dat daar groot opzien en grote be
wondering heeft gewekt. Reeds een
week. na het begin van de bergings
werkzaamheden slaagden zij er in
het Nederlandse kustvaartuig West-
land Producer dat sinds 26 novem
ber in de monding van de Theems
bij Sheerness gezonken was, te lich-
Het schip had een aanvaring gehad
met het Panamese schip „Urania". De
Westland Producer lag op een diepte
van ongeveer 25 meter op een plaats,
waar altijd een zeer sterke stroming
staat en het tijverschil niet minder dan
vijf meter is.
Een belangrijke reden voor het ver
krijgen van de bergingsopdracht was het
feit. dat de bokken Arend en Condor van
Van den Tak. die voor het karwei M-er
den ingezet, in staat werden geacht de
Westland Producer in een hijs aan de
oppervlakte te brengen.
HoeM-el aanvankelijk werd verwacht,
dat het moeilijke karM-ei enkele M*eken
zou vergen, z|jn hoofduitvoerder Z. W. S.
Moerkerk en zijn mensen er in geslaagd
het schip aan het wateroppervlak te doen
De Britse politie heeft gisteren na de arrestatie van de vermoedelijke leider
van de overval op de posttrein nog heel wat geld in de wacht kunnen slepen.
De woning waar James, alias De Wezel, werd aangehouden, leverde na een
grondig onderzoek ongeveer 12.000 pond (120.000 gulden) op. Nog meer geld
werd tevoorschijn getoverd na een telefonische tip. In een telefooncel in het
zuiden van Londen lagen zomaar'twee oude jute zakken dicht gebonden met
een touwtje, met als inhoud maar liefst 50.000 pond (bijna een half miljoen
gulden) in bankbiljetten van een en vijf pond.
James blijft overigens hardnekkig ontkennen dat hij iets met de overval
heeft uil te staan. Hij zei zich niet te herinneren waar hij de bewuste dag ge
weest was, maar in ieder geval niet op de boerderij in Leatherslade, die de
bende als schuilplaats heeft gebruikt.
verschijnen. Toen het zover was, kon hel
vaartuig naar binnen M-orden gebracht
en op de lappelbank aan de grond wor.
den gezet.
Deze bank valt bij laag water droog
en de scheuren, die de Westland Pro
ducer heeft opgelopen, kunnen daar
worden gedicht. Het bergingsvaartuig
Dolfijn, dat vanaf het begin van de ope-
ratie aanwezig is geM'eest, blijft voor de
dichtingswerkzaamheden bij de West
land Producex-, De bokken Arend en
Condor worden nu zeeklaar gemaakt
voor de thuisreis naar Rotterdam, die
weer met sleepboten van L. Smit en
Co*s Internationale Sleepdienst zal wor
den uitgevoerd. Men verwacht, dat hel
materieel vrijdag uit Engeland zal kun
nen vertrekken.
Amsterdam: Z.-Afrika
krijgt ons tientje niet...
Hoewel B. en W. van Amsterdam in
hun memorie van antwoord gesteld had
den het geen doeltreffende maatregel tc
achten een tientje voor het lidmaatschap
van de Zuidafrikaansc vereniging van
de begroting 1964 te schrappen uit protest
tegen de apartheidspolitiek in de Unie.
heeft burgemeester mr. G. van Hall van
middag in de raad medegedeeld dat het
college wat dit betreft zal doen wat de
raad wil. Het is inderdaad wel wonder
lijk dat het enige lidmaatschap op de
begroting juist van deze vereniging is.
Het blijft natuurlijk de vraag of het
schrappen van dit tientje M'el dc juiste
manier is om de afkeer van de apart
heidspolitiek te demonstreren. Het lijkt
op het schieten met een px-oppenschieter
op een gevaarlijke tijger, maar als de
raad het M'il, M-ordt de post geschrapt",
aldus mr. Van Hall in antwoord op vra
gen van de PSP en de PvdA.
0 Een grote rots die door hevige regen
val was losgeraakt; heeft gisteren twee
huizen vernield in de havenstad Kce-
lung, in het noorden van Formosa. Vier
vrouwen en twee jongens kwamen hier
bij om het leven. De nationalistisch Chi
nese politic heeft meegedeeld dat <5c
rots zo groot was als twee vrachtauto's
en meer dan 100 ton moet hebben ge
wogen.