Nieuwe Leidse Courant Reydon zwijgt, De Jager lijkt overspannen Kamer waardeert (behalve Koekoek) beleid Biesheuvel Televisie van invloed op kleutermoord Slot van goud op de mond... Percentage zwarte lonen gemiddeld ongeveer 6,5 Tabletten in de strijd tegen polio-epidemie Twee doden bij autobotsing Preston Cobb kreeg op 18e verjaardag uitstel CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 W Donderdag 5 december 1963, 44ste jaargang Veel bewolking Droog; weer met veel bewolkinr. Ma tige, af en toe vr(J krachtige wind tua- i oost en noordoost. Vannacht plaatse lijk lichte vorst, morgenmiddag tempe ratuur enkele graden boven nul. Voor vervolg zie pagina 7) f 9,45 Klachtendienst bezorging 18 Na maanden scheiding en span ning herenigd: De Jager met zijn moeder op Schiphol (links) en Reydon met vrouw en zoontje Peter (rechts) De rijkspolitie in Buitenpost heeft de toedracht bekendgemaakt van de kindermoord te Kootstertillc. Jaricli Spoelstra werd om half vijf 's mid dags meegenomen naar het industrie terrein. Jan H. heeft hem daar ecu zakdoek in de mond gestopt. Toen de kleuter bewusteloos was. heeft hij hem in de sloot geduwd. De sectie door de anatoom-patholoog dr. J. Zeldenrust heeft uitgewezen dat Jariöh Spoelstra door verdrinking om het leven is gekomen na voorafgaande bewusteloosheidSporen van geweldple ging werdlen niet gevonden. Nadat Jan H. door de rijkspolitie was meegenomen naar het groepsbureau te Buitenpost en daar bekend had dat hij Jaridh in het water had geduwd, heeft de politie eerst op zijn aanwijzing ge dregd in 'het Prinses MargrietkanaaL Jan H. stond er onbewogen bij toe te kijken. Na enige tijd zei hij pas dait Jaridh ver derop in een sloot lag. Daar vond de politie gisterarvond om half tien de kleu ter. Hij lag voorover in de sloot Zijn klompjes lagen naast zijn hoofd. Gebleken is. dat de dader een stevig gebouwde jongen, helemaal leefde in de sfeer van Indianen- en cowboyverhalen, die hp op de televisie had gezien. Hij droeg vaak een cowboypistool met klap- pertjes. Hij bad dit speelgoed ook bij zich toen hü het misdrijf pleegde. Jan H kende de kleuter goed. Beide families wonen vlak bü elkaar. Chaos en tranen bij terugkeer op Schiphol Met een kaal geschoren hoofd, in gevallen wangen en een bleke ge- vangeniskleur op het gelaat, zetten de Nederlanders Reydon en De Ja ger gistermiddag weer voet op Ne derlandse bodem, na tweeëneenhalf jaar in Russische gevangenschap te hebben vertoefd. De overgelukkige en zwaar geëmotioneerde mannen, wie „ter verbetering van de betrek kingen tussen de Sowjetunie en Ne derland" de vrijheid geschonken was, bleken zwijgzamer te zijn dan in Moskou, toen ze daar. vlak voor hun vertrek per KLM-Electra naar Schiphol, de internationale pers te woord stonden. Hoewel ze de vader landse publiciteitsvertegenwoordi- gers, die zo veel voor hun invrij- heidsstelling hebben gedaan, een onderhoud van vijftien minuten hadden toegestaan, maakten ze na vier minuten al aanstalten om weg te gaan. In een geprikkelde atmos feer werd het ten slotte acht minu ten, maar veel kwam er toch niet uit In eerste drie kwartalen 1963 Over de afgelopen drie kwartalen j de randstad Holland zijn betaald". Blijkens de door het Centraal Bureau van 1963 bedraagt het percentage 1 voor de Statistiek gepubliceerde statistie- van de zwarte lonen gemiddeld on- Ken werd in 1961 tegen 695. in 1962 tegen geveer 6,5. Dit hebben de ministers 791 en in het eerste halfji Schol ten (justitie) en Veldkamp ciale zaken en volksgezondheid) meegedeeld naar aanleiding van de schriftelijke vragen van de heer Koekoek (Boerenpartij) over de zo genaamde zwarte lonen. De bewindslieden merken in hun ant woord nog op, dat dit percentage „uiter aard sterk beïnvloed is door de vaak excessief hoge lonen, welke in het bijzon- In één oogopslag Nieuwe bewind van Zuid- Vietnam maakt zich niet druk pag. 5 Mevrouw Kennedy vindt haar eigen sfeer terug pag. 5 Nieuw Amerikaans wapen tegen duikboten pag. 5 Rundvlees nóg duurder pag. 5. Avond der verrassingen: ook voor de televisie pag. 7 Operafeest in München: ouderwetse Wagner als reactie tegen Bayreuth pag. 7 tegen 260 verdachten proces-verbaal op gemaakt wegens overtredingen van rech tens geldende bepalingen betreffende lonen en andere arbeidsvoorwaarden. In nagenoeg al deze gevallen zijn de offi- justitie tot strafrechtelijk op treden overgegaan. De meerderheid dezer zaken is bij wege van transactie afge- De bewindslieden merken voorts op, dat de looncontroledienst het opmaken proces-verbaal wegens een gecon stateerde afwijking van bepalingen be treffende lonen en andere arbeidsvoor waarden achterwege laat indien de be trokken overtreder bereid en in staat is maatregelen te treffen waardoor de afwijking kan worden geredresseerd. In deze gevallen wordt in eerste aan leg volstaan met een ernstige waarschu- De ministers zeggen te verwachten, dat door de loonstijgingen, waarover onlangs overeenstemming met het georganiseerde bedrijfsleven is bereikt, het euvel var de zwarte lonen, zoal niet geheel zal ver dwijnen. dan toch in belangrijke maU zal verminderen. In het bijzonder de toe gestane ondernemingsgewijze differentia- moet voor dit doel worden gebezigd. Over het principiële vraagpunt of ook de werkenemers ter zake arte lonen strafbaar moeten worden gesteld, heeft het kabinet zich nog geen oordeel gevormd, zo blijkt uit he* antwoord. Deze kwestie zal ongetwij feld bij de te ontwerpen arbeidsvoor- waardenwet aan de orde komen, z< wordt nog meegedeeld. (Van onze speciale verslaggever) dige) en Lou de Jager (een 27-jarige stuurman van de kustvaart) hadden ver schillende sloten op de mond. Eén ervan het belangrijkste; het was. wat men kunnen noemen: een gouden slot Zonder er iets voor te hoeven doen. had. ze een aanbod van een publiciteits- orgaan geaccepteerd hun „memoires" voorlopig nog geheim te houden. zou een aardig jaarsalaris: een te delen som van vijfentwintigduizend gul den, tegenover staan. Er zou al „hand geld" zijn gegeven, en ook de familie van de beide gegratiëerden zou, welke loslippigheid dan ook. verboden zijn. De titel van het later openbaar te maken dagboek zou ook al bekend zijn: „Wij n spionnen zij 't bijzonder slechte". Op de vraag, of hij de publikatierech- ten van zijn ervaringen had verkocht, antwoordde Reydon: „Geen commentaar". Op de supplementaire, of hij zich reali seerde dat de Nederlandse pers alles wal mogelijk is heeft gedaan om hem en zijn vriend uit de Russische kerker te ver lossen, repliceerde hij: „Dat weet ik niet" Onmiddellijk daarna voegde hij er aar toe: „Ik neem aan dat dat zo is. Ik ben er dankbaar en erkentelijk voor". Op dat moment was er een klein dent De Amsterdamse, gepensioneerde ondwerker Willem Sluiters, die op eigen houtje een actie voor vrijlating beide mannen heeft gevoerd schreef o.m. naar Chroesjtsjef, die hem overigens nooit antwoordde smeet met veel pathos twee dossiers op tafel. „Hier staat in wat ik allemaal voor jullie heb gedaan", zei hij met trillende stem. ..En dat is nog de laatste brief uit Moskou, die ik vanmorgen gekregen heb" «een bruine enveloppe met inhoud, doch he laas niet in de gebruikelijke zin. dwar relde voor Reydon naar beneden». „Dat is niet volgens afspraak, meneei Sluiters", interrumpeerde de perschef var Schiphol, de heer Dullé. „Ik heb u toe gelaten, op voorwaarde dat u zou zwü- den van familieleden en vrienden, die niet langer met hun ellebogen behoefden te werken. Ook mejuffrouw mr. Lages, sous-chef van de directie algemene zaken van het ministerie van buitenlandse ken, werd daar toegelaten. Op de persconferentie, die in de film- tal van het luchtvaartmuseum werd ge houden de perskamer was te klein orr iedereen te kunnen bergen voerde Reydon voornamelijk het woord. Kordon De verlate aankomst van Reydon De Jager stond in het teken van chaos en tranen. Marechaussee en luchthaven, politie moesten een kordon vormc-n de vele passagiers, die in het toestel ten door te laten Behalve ongeveer hon derd vertegenwoordigers van de v schillende publiciteitsorganen. stonden zeker twintig familieleden van de beide mannen bij de vliegtuigtrap, onder mevrouw Reydon. die haar driejarig zoontje Peter Michel op de armen had. De laatste twee waren de enigen, die man en vader in de machine mochten begroe- In het geblitz van lampen en onder het gezoem van camera's daalde als eerste De Jager de vliegtuigtrap af. Hij viel eerst z'n vader en toen z'n moeder armen, vervolgens z'n pleegouders, bur gemeester en mevrouw Sytsema Ooster-Dongeradeel. Onmiddellijk daarna volgde Reydon. die z'n zoontje, dat hem nooit bewust heeft gekend, triomfantelijk in de armen droeg. De omhelzingen, de tranen, waren niet van de lucht. Ook de chaos niet. want de opdringende pers fotografen liepen iedereen onder de voe- Er moest een weg worden gebaand beide mannen in het douanegebóuw Schiphol te krijgen. In de ontvangst- i kamer daar kregen ze enige rust temid- Kief Toen hem gevraagd werd. of zjjn be kentenis van tweeëneenhalfjaar geleden onder dwang was afgelegd, gal hij ten antwoord: „Ik kan daar niets op zeggen. Ik verwijs naar het proces in Kief' (voor de Russische rechter gaven beide mannen /oor een Nederlandse inlichtingen dienst te hebben gespioneerd red.). (Voor vervolg zie pagina 4) (Van onze parlementsredactie) MINISTER BIESHEUVEL heeft vannacht bij de behandeling van de landbouwbegroting in de Tweede Kamer gezegd, dat hij de actie van de Friese Maatschappij van Landbouw ten scherpste afkeurt. De eis van de maatschappij: een producentenprijs voor de melk van 35 cent, noemde hij „een dwaze zaak" die in geen enkel verband staat met de reële afzetmogelijkheden. Uitgaande van wat de Friese actie il. zou de boterprijs tot 8 per kg de kaasprijs met 50 pet moeten stijgen. Bijzonder kwalijk achtte de ninister het. dat de Friese maatschap- lij aan haar eis het dreigement heefl erbonden van een tijdelijke staking an de levering van consumptiemelk. Dit dreigement." aldus de bewinds- nan, „mist elke redelijkheid, voor zo- er een dreigement iets redelijks kan bevatten." Ook de overgrote meerderheid van de Kamer keurde tijdens diit begrotdngsde- bat onrustverweJokende acties als die in Friesland af. ..Alle tweespalt in de land bouw zal krachtsondenmiinend en de structief werken." zo zei de heer Eltffe- rich (a.r.) En de heer Mellema (ch.) waarschuwde voor het „Poujadisme", dal vanuit bepaalde landbouwkringen in d« Nederlandse politiek is of dreigt te wor den geïntroduceerd Uiteraard doelde hU daarmee ook op de Boerenpartij, wier leider, boer Koekoek, gisteren een van de zeer weinige Kamerfeden bleek te zijn die geen enkel vertrouwen had in het beleid van minister Biesheuvel De woordvoerder van de P.v.d.A., de meer Egas. had dat ventrouwen wél en zelfs in die mate. dat de heer Mellema zei: ..Ik heb het zelden mee gemaakt dat een spreker van de oppositie ziah zo constructief en po sitief tegenover een minister heeft opgesteld." De Kamermeerderheid was het er over eens. dat de melkprijsmaatre gelen van minister Biesheuvel een belangrijke bijdrage vormen tot ver betering van de rentabiliteit der be drijven en van de inkomenspositie der veehouders. Maar toch toonde het „groene front" in de Karner zich lang niet in alle opzichten tevreden. Zo betreurde men het. dat de minis ter is afgeweken van de,voorstellen van het Landbouwschap voor wat betreft de melkprijstoeslagen over 1962/1963 en over de zg. interim periode november 1963april 1964. Men vond in het algemeen, dat de minister te weinig oog heeft voor de gevolgen van de huidige loon- en prijsontwikkeling voor de landbouw en met name voor de veehouderij. Teleurstelling heerste er over het af wijzende standpunt van de ministei genover de gedachte om in verband de loon- en prijsontwikkeling de to< voor de interimperiode over de hoeveel heid industriemelk te verhogen. Somrru- Nikita Chroesjtsjef weet als recht geaarde Rus, hoe hij zich tegen de winter moet wapenen. Bij het be zoek dat de Finse president Urho Kekhonen (links) aan Moskou bracht, droeg de Sowjet-premier een grote witte bontmuts Tien procent in mijnindustrie Het dagelijks bestuur van de Mijn- industrieraad heeft de raad voorgesteld met ingang van 1 januari, behoudens ministeriële goedkeuring, een loonsver hoging van tien procent toe te passen door de uurlonen, basisionen, maand bedragen en dc in geldsbedragen uit gedrukte toeslagen in de onder- en bovengrondse loonverordeningen met dit percentage te verhogen en door de salarissen van de beambtenverordening en alle in deze verordening uitgedrukte premies eveneens met tien procent te verhogen Verder heeft het dagelijks bestuur de raad voorgesteld de gezamenlijke steen kolenmijnen te verzoeken voor de maahdloners overeenkomstige maatre gelen te nemen als voor het beambten- personeel alsmede de salarisDositie van het hoger personeel in het licht van bovenstaande te bezien. Op de Paterswoldseweg te Gronin gen is gistermiddag het 6-jarige meisje Alida Bresman uit de James Wattstraat te Groningen om het leven gekomen. Het kind stak tussen een file auto's die voor de spoorwegovergang wachtte, de weg over. Ze werd gegrepen door een personenauto die haar over een afstand van tien meter meesleurde. Het kind was vrywel °P s^a8 dood. i vroeigen mr. Biesheuvel dit alsnog overweging te nemen. Andere spre kers wilden de loonstijging direct begin volgend jaar in die melkprijs doorbere kend zien. De minister wil pas per 1 april een nieuwe ridhtprijs voor de melk vaststellen Maar de heren Elfferich (a.r.) Egas (soc.) hadden liever dat de prijs in de overgangsperiode wordt ver hoogd en wel per 1 januari. De a.r. spre ker kon niet inzien waarom ten aanzien ie melkprijs zou moeten worden af geweken van het „systeem-Anidriessen". dat doorberekening van de eerste loons verhoging van 5 pet in de prijzen per 1 januari toestaat. De K,V.P.-er Brouwer en de heren Mellema en Tolman (beiden c.h.) lieten zich op dit punt ietwat genuanceerder uit. Mr. Brouwer betreurde het, dat mi nister Biesheuvel de toeslag voor de in dustriemelk in de inteniimperiode niet wil veithogen. De bewindsman kan z.-i. dit standpunt niet volhouden, temeer niet daar de loonsverhoging zeker dde per 1 januari a.6.. zuiver het karakter heeft van een algemene aanpassingsloon- ronde. „Maar als de minister mij wil toezeggen, dat hij er de voorkeur aan geeft om per 1 april bij de nieuwe prijs vaststelling volledig rekening te houden met de achterstand in de agrarische be- drij'fsbak en met de gevolgen van ge noemde loonronde. dan zou ik daar voor lopig genoegen mee kunnen nemen," al as de K V.P.-er Beter wachten Minister Biesheuvel erkende, dat d« landbouw recht heeft op doorberekening. Het ging hem bierbij dan ook niet om principieel punt. Uitsluitend om praktische redenen leek het hem beter met de doorberekening te wachten tot 1 april, het begin van het melkprijsjaar. In de nieuwe prijsvaststelling kan dan de loonstijging van VA pet, die gedu rende de interlmperlode In de landbouw zal optreden, zonder bezwaar worden .meegenomen" (Zie ook pagina 4) W itwasindustrie neemt stelling tegen prijsstop De Federatie voor de witwasindustrie in Nederland heeft stelling genomen tegen de door de minister van economi sche zaken voor de witwasserijen afge kondigde prijsstop. De voornaamste be denkingen van de georganiseerde wit wasindustrie zijn enerzijds gericht tegen de door het ministerie van economische zaken aangevoerde argumenten en i tweede plaats tegen de wijze, waarop de prijsstop is afgekondigd. Het bestuur van de federatie is onder meer van oordeel, dat met deze prijsstop de naam van de witwasserij in haar ge heel ten onrechte schade is berokkend, daar bij nog niet één procent van de ondernemingen in deze bedrijfstak ontoelaatbare prijsverhoging is vastge steld. Maatregelen op Tholen Gezien de recente ontwikkeling zaL mede om verdere uitbreiding van po lio-slachtoffers te voorkomen, tevens de mogelijkheid worden geopend om van de imunisatiemethode van Sabin gebruik te maken- Hierbü wordt de entstof niet door middel van een in spuiting toegediend, maar door de mond ingenomen. Met de inlevering van deze entstof die in voorraad is bij het rijksinstituut voor volksgezond heid in Bilthoven, is gisteren reeds een begin gemaakt, zo deelt het ministerie van sociale zaken en volksgezondheid De talloze bezoeken van dokter R. C. Renes, plaatselijk arts van Oud- Vossemeer, van de afgelopen dagen aan de ouders op het eiland Tholen die gewetensbezwaren hebben legen het inenten van hun kinderen, heb ben geresulteerd in een klein succes. Dr. Renes heeft gisteren tien kinderen kunnen inenten van ouders die tot op heden gewetensbezwaren hadden. Onderzoek Vandaag zou de commissaris der ko ningin van Zeeland jhr. mr. De Casem- broot een bijeenkomst hebben met de plaatselijke artsen van Tholen en de waarnemend inspecteur van de volks gezondheid van Zeeland, dokter S. Lelie, ter bespreking van de plannen die wor- Afgelopen dinsdag is ter plaatse onderzoek ingesteld door de geneeskun dige hoofdinspesteur van volksgezond heid, dokter H. J. Dijkhuis, dokter H Bijkerk van de afdeling epidemiologie van de geneeskundige hoofdinspectie, prof. dr. J. D. Verlinde, hoogleraar in de medische mirco-biologie van de Leidse universiteit en de wnd. inspecteur vj volksgezondheid in Zeeland, dokter S. Commentaren SENSATIONEEL is de aankondi- ging van paus Paulus, dat hij een bezoek wil brengen aan Pales tina. Maar het gevaar is groot, dat de sensatie het werkelijk belangrijke aspect van zijn rede tot het concilie op de achtergrond schuift. Werkelijk belangrijk en zeker voor de Protestanten die de ontwik keling in de Rooms-katholieke Kerk met grote aandacht volgen is wat de paus gezegd heeft over de ver houding van de bisschoppen tot de paus. het thema dat tijdens deze zit ting geleid heeft tot een conflict vbor cn achter de schermen. In de concilie-aula viel tijdens de debatten dagelijks het woord „col legialiteit". Dat was de gedachte die de vooruitstrevende bisschoppen wilden benadrukken. De paus is een bisschop, de eerste onder zijns ge- Tegen dat woord streden de tradi tionalisten. die de paus boven de bisschoppen stellen. Paus Paulus heeft het woord „collegialiteit" in zijn rede van gisteren zorgvuldig vermeden. Hij heeft bovendien met nadruk on derstreept dat het huidige concilie de voortzetting is van het eerste Va ticaanse concilie dat de onfeilbaar heid van de paus als dogma stelde, dat duidelijk beklemtoonde: de paus staat boven de bisschoppen. Daar aan wordt door paus Paulus vast gehouden. De belangrijkste zin van zijn rede was gisteren zonder twijfel: „Maar met Petrus en onder hem werkt het (bisschopsambt) voor het gemeen schappelijk welzijn cn het hoogste doel van de kerk zelf." In deze ene zin heeft de paus de twee tegenover elkaar staande visies van de traditionalisten en vooruit- strevenden op één lijn geplaatst cn aan elkaar verbonden. Het progres sieve „niet" moet hand in hand gaan met het traditionalistische „onder". Hiermede is de „eerste onder zijns gelijken" geworden tot dc „eerste boven zijns gelijken". Opnieuw wordt de kerkelijke positie bij Rome bepaald door het kleine woordje „en". Naast „geloof en goe de werken" staat nu „niet en onder de paus". Maar daarmede staat de Rooms-katholieke Kerk nog even ver van de Reformatie vandaan als voor het concilie bijeenkwam. Dc Reformatie beklemtoonde het „sola", het „alleen". Tegen het con cilie van Trente zei de Reformatie: alleen het Woord, niet Woord èn traditie; alleen het geloof, niet ge loof cn goede werken; alleen de ge nade. niet genade èn verdienste. Nu zal de Reformatie in de komende maanden duidelijk haar antwoord aan dit Vaticaans concilie moeten geven: Wij willen het oecumenisch gesprek, de dialoog, maar: met de paus, niet met en onder hem. Bij een ernstig verkeersongeval op de rijksstraatweg te Peelo (gem. Assen) zijn gisteravond de 43-jarige onderaannemer J. Boss uit Noorderhogebrug en zijn 54- jarige collega E. Hoiting uit Groningen om het leven gekomen. Door tot dusver onopgehelderde oorzaak kwam hun au to, waarmee zij uit Assen op weg naar huis waren, op de linkerweghelft, Getui- g n hebben de politie verklaard, dat de auto plotseling een slag in de rondte draaide en vervolgens door een arrestan- tenwagen van het ministerie van justitie werd gegrepen. De personenauto werd als stuk schroot in een sloot geworpen en de twee inzittenden moeten op slag dood zijn geweest. De bestuurder van de arrestantenwagen kwam met de schrik vrU. Drie gewonden bij brand in wagen In Aduard (Groningen) is gisteren een schaftwagen van het aannemersbe drijf Algera uit Wolvega in brand ge raakt toen vijf man in de wagen zaten te schaften. Een van de inzittenden had een met gas gevulde fles omgestoten, met als gevolg dat een grote steekvlam ontstond die wagen in brand zette. Drie personen werden gewond. De 43- jarige L. Nijboer uit Sebaldeburen moest ernstig gewond naar het Academisch Zie kenhuis in Groningen worden overge bracht. De 56-jarige H. van der Molen uit Harkstede en de 20-jarige J. van der Woude uit Opende liepen lichte verwon dingen op. De wagen brandde geheel uit. De Koningin heeft het woensdag 11 december een bezoek tc brengen aan de provincie Limburg. In de ochtenduren brengt de Koningin een bezoek aan de gemeente Weert, voor de middaguren staan op het programma bezoeken aan het gesticht Sint Anna te Heel en Panheel en aan de staatsmUneu te Geleen, Preston Cobb, dc negerjongen die wegens moord op zijn werkgever mor gen op de elektrische stoel zou worden terechtgesteld, heeft gisteren op zijn 18e verjaardag een nieuw uitstel van executie gekregen om be handeling van de zaak in hoger beroep mogelijk te maken. „Tweehonderd Nederlandse leerkrachten verzoeken gratie voor Preston Cobb", zo luidt de tekst van een telegram, dat verzonden is aan president Lyndon B. Johnson en gouverneur Carl E. Sanders van Georgia. De onder tekenaars behoren lot alle kringen van het Nederlandse onderwijs.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1