„Door beter begrip winst
aan eeuwigheid
„Internationaal telt ons
land minder
mee
159
Tröuwaan de beste
sigaret
Nationaal
Troepensterkte van V.S.
mag niet verminderen
55
Na 19 jaar levend in
Oeral teruggevonden
h1 een daafce Kij
Wederzijdse vernietiging?
MAANDAG 2 DECEMBER 196»
Koniklijk gezin sprak tot ons
Het was een heel apai bele
venis om zaterdagavondiit de
eigen huiskamer binnen? kun
nen kijken in de bibliotbk van
paleis Soestdijk, waar heionink-
lijk gezin net zo gezellibij el
kaar zat als vele Nedlandse
gezinnen nu.
Groter belevenis was ït ech
ter, de vier prinsessen 'der in
haar eigen stijl te hore vertel
len over haar voorvaden, na
een kort ihleidend wed van
prins Bernhard, en dana de
gevoelige rede van kongin Ju
liana te beluisteren.
Het zal u gegaan zijn als bij de
ze bijzondere uitzending het u beter
dan ooit begrepen dat onzerier prin
sessen. ook de al zo volwasi jongste
prinses Christina, niet alleenharmante
en verstandige jonge meisjesjn, maar
zich ook volkomen rekensop geven
van haar taak als dochters n een re
gerend vorstenhuis, hoe zij a iets heb
ben te zeggen en daarbij gjigen van
eigen inzicht en uitgebreideiteresse.
Wij geloven, dat deze ontneting tus
sen gezinnen vla het gian scherm
(maar ook via de radio) dat mo
ment grote afstanden overbgde en ve
le Nederlanders heel veel gd zal heb
ben gedaan.
Prins Bèrnhard begon mete zeggen,
dat het bij deze viering vi 150 jaar
koninkrijk niet gaat om de ens. terug
te blikken, maar om de h van het
heden door te trekken in 2 toekomst
en daarvoor is begrip varde historie
nodig. De jongste general van het
Huis van Oranje, aldus d prins, wil
hieraan deelnemen door op eigen
manier iets te vertellen ov leden van
de familie, die geroepen wden tot het
koningschap en zich daaraa gaven met
hart en ziel. naar eer engeweten.
..Dat zal goede vruchtenfwerpen tot
meer begrip en begrip kot voort uit
openheid in de meningen m allen. In
het verleden is de taak vaihet koning
schap niet altijd gemakkelk geweest.
Nu is er veel verbeterd e wij hopen,
dat die verbetering zich itde toekomst
zal voortzetten".
Koning Willm I
Het was prinses Beatris die in wel
gekozen woorden een treffele rede hield
over de persoon van konig Willem I.
Zij merkte op. hoe ons ]nd in tegen
stelling tot andere landerhooit het ab
solute koningschap heeft gkend. Willem
de Zwijger zelf wilde dieen, niet heer
sen. Zij zeide zelf met twondering te
•kunnen kijken naar de ortretten van
(haar voorvaderen, van -ie Willem
als eerste Nederlandse :oning na
Franse overheersing toetzeer moeilijk
Heeft gehad.
De Prinses schetste, be deze r
lijteheden al begonnen net strijd tegen
zijn vader, die niet hes juiste inzicht
toonde in de veranderen® tijd. In zijn
jongensjaren beleefde hl de onrust en
detweedracht in het and, dat wel
graag wilde geloven, in.Je Franse leu»
ORANJEKAIENDER
Kalenderactie Po Juventute
POSTBUS 7101
AMSTERDAM - TEL. 020-790949
HART TEGEI HARD
Het blijft toch maar een feit, dat
wij in Nederland niet sterk zijn in
het samenstellen van nationale pro
gramma's voor radio en televisie. Het
komt altijd neer op hetzelfde patroon:
het gedramatiseerde radioklankbeeld
dat zo sterk aanleunt tegen de school
radiostijl, de quiz voor militairen of
voor middelbare schooljeugd, het ern
stige concert en het cabaretje dat een
aangepast en dus meestal geforceerd
karakter heeft.
Natuurlijk hadden we ditmaal bij de
herdenking van 150 jaar Koninkrijk
één grote, hoogst gewaardeerde uit
zondering: het programma „Oranjes
over Oranjes", dat t'ia radio en tele
visie vrijwel gelijktijdig werd uitge
zonden en waarover u elders in ons
blad meer leest.
Maar verder werd het oude stramienl
weer ijverig over geborduurd. Het ra-,
dioklankbeeld was gewijd aan het le
ven van Gijsbert Karei van Hogendorp
en het zat heel goed in elkaar. Er man
keerde in feite niets anders aan, dan
dat het zo weinig origineel van opzet
Tegenhanger bij de televisie was het
droog opgediste documentaire pro
gramma^ waarin nieuwslezers en school
jeugd bij illustraties van portretten,
prenten en filmfragmenten een op
somming gaven van de gebeurtenissen
in anderhalve eeuw.
De quiz was ditmaal ook voor het
scherm gereserveerd en betrof een
vijftal leerlingen van middelbare scho
len (eindexamenklassen) uit verschil
lende gemeenten des lands. Quizmas
ter was vanzelfsprekend Theo Eerd-
1hans. Wij zeiden het al: aan variatie
houdt een Nederland nationaal pro
gramma niet over.
Het verliep overigens allemaal heel
keurig: Rolf won terwijl René die he
lemaal achteraan raakte, toch het-
meeste wist en dat hield de zaak goed
in evenwicht. Er werden boekenbon-
nen uitgedeeld en dat was dat.
De muziekprogramma's via de radio
voldeden aan de eisen en het televi
sieprogramma „Zilte vaerzen" in feite
ook. al had men met de jaartallen, de
liedjes betreffende, nogal gegoocheld.
Maar om nu te zeggen: wat een leuk
programmaneen. Er was wel een
heel aardig oud-Hollands marktplein
tje gebouwd en de „waterkant" werd
behoorlijk gesuggereerd; er zat een
knap stukje declamatiekunst
iedereen zong zijn bijdrage naar beste
kunnen, maar het leefde niet echt en
het boeide niet.
Wat te zeggen van dit alles? Wij
zouden kunnen volstaan met. de op
merking: best gedaan is al gedaan
maar wij zouden toch wel gelukkig
zijn met nieuwe ontwerpen voor eer
goed nationaal programma, dat origi
neel is en niet van toegewijd maak
werk aan elkaar hangt.
r toen ook zijn aanhankelijk
heid jegens stadhouder Willem V betoon
de. Als deze zich na de Franse revolu
tie en de Franse ..bevrijding" van Ne
derland verbitterd terugtrekt en zijn ge
zin meeneemt naar Engeland, kan erf
prins Willem het daar niet uithouden:
voor hem en zijn heel jonge gezin
breekt een tijd van zwerven aan.
jHtj wilde heel veel doen", aldus
prinses Beatrix, ,,en het Nederlandse
volk riep om hem. Maar het werd 1813,
eer de Prins na de vaJ van Napoleon
terugkeerde in een totaal verarmd Ne
derland, waar grote verwarring heer
ste en waar de bedelaars langs de stra
ten liepen."
Hij werd koning Willem I. maar er
wachtte hem te veel werk. Hij kon, zo
zei de Prinses, niet aan alle verwach
tingen voldoen, hij moest alles alleen
oplossen. Maar na heel veel voor zijn
land te hebben gedaan, trad hij tenslot
te als een teleurgesteld man terug ten
gunste van zijn zoon, Willem II.
Koning Willem II
Heel anders van toon was vervolgens
het verhaal van prinses Irene, die zich
minder in staatszaken dan wel in men
selijke typering van koning Willem II
wilde verdiepen.
Zij vertelde, hoe de kleine Willem op
schoot bij zijn baker (een gewaardeer
de vrouw) de overtocht naar Engeland
meemaakte en toen door zijn vader op
zwerftochten door Europa werd meege-
Zij las een verjaarbrief voor, die de
kleine Willem op 28 februari 1800 uit
Berlijn schreef aan zijn grootvader in
Engeland. Een brief, waarin hij aan
doenlijk beloofde „zijn best te zullen
doen". Toen hij nog een, zusje kreeg
schreef grootmoeder uit Londen, dat zij
wel kandeel had laten klaarmaken om
op de geboorte te drinken, maar dat
'die toch „niet haalde bij de kandeel,
welke de goede oude baker van Willem
vroeger maakte".
En zo haalde de Prinses nog mee
dierbare familieherinneringen op in eei
hartelijk en boeiend verhaal. Zij vertel
de over Willem II hoe hij op zijn 14e
jaar naar de Berlijnse militaire acade
mie ging en op zijn 16e naar Engeland
werd gestuurd om er in Oxford te gaan
studeren. Hoe hij later in Spanje
stuimig dapper" vocht als in een
daarna huwde met de Russische prinses
Anna Paulowna, eh als „held van Wa
terloo" uitgeroepen het paleis Soestdijk
ten geschenke kreeg, „een eenvoudig
landhuis, waarin de Russische Prinses
maar moeilijk kon wennen". Hoe hij
zelf, onstuimig gebleven, „in een wolk
van stof naar Soestdijk placht te rijden
en zijn paard over alle tolbomen liet
springen".
Toen Willem II aan de regering kwam
nadat zijn vader afstand had gedaan,
gaf hij het sein voor het maken van
een nieuwe grondwet. Hij had een hoge
opvatting van zijn taak, maar ook hij
vond niet altijd het juiste begrip bij
zijn volk.
Prinses Margriet kon in een deel
haar vertelling al het jongste verleden
en het heden betrekken. Zij sprak niet
over haar „voorvaderen", maar begon
over haar „overgrootvader". Toen deze
de troon besteeg was het allemaal al an
ders geworden: de vorst was niet meer
de eenzame sterke man, maar de bin
dende figuur in de bundeling van rege-
rende krachten, gevormd door muns
ters en parlement.
„Eerst", aldus prinses Margriet, „wa
ren het de deftige heren, die de rege
ring vormden, maar later moesten de
arbeiders strijden voor hun rechten
kwamen er ook minder hoge personen
naar voren, en dat was voor mijn ©ver-
grootvader (koning Willem III) heel
moeilijk te begrijpen."
Zij vertelde voorts, hoe de koning zijn
taak met grote toewijding vervulde.
„Hij was wel een lastige man, maar
hij heeft heel veel verdriet gehad, ook
doordat zijn drie zoons zo jong stierven.
Zijn laatste jaren zijn door zijn huwe
lijk met onze grootmoeder Emma heel
gelukkig geweest en hij heeft zijn doch
tertje ernstig voorbereid op het koning
schap, ook al leek hij wel haar groot
vader inplaats van haar vader, omdat
hij al zo'n hoge leeftijd had bereikt
toen zij werd geboren".
Zeer waarderende woorden sprak de
prinses over haar overgrootmoeder Em
ma en over haar grootmoeder Wilhel-
„Mijn grootmoeder heeft een heel
..vaar leven gehad, en zij verouderde
vroeg door haar zorgen. Zij heeft haar
hele leven verlangd naar omgang met
gewone mensen, maar dat is haar niet
vergund geweest. Daardoor werd zij in
zichzelf gekeerd en dat leek van bui
tenaf ongenaakbaarheid. Zij hield ziels
veel van haar dochter en heeft ervoor
gezorgd, dat die nooit zo'n gekooid le
ven heeft gekregen als zij heeft moe
ten doormaken in haar eigen jeugd".
Nog een kleine anecdote vertelde
prinses Margriet over haar grootmoe
der; „ZIJ bezocht eens het schooltje
van Jan Ligthart en toen zei iemand
tegen haar; „Ga es effe opzij. Juf".
Dat moet haar als muziek In de oren
hebben geklonken!"
De prinses herinnerde aan alles wat
prinses Wilhelmina over zichzelf
haar leven heeft gezegd in het boek
dat zij op het laatst van haar leven
schreef en hield daarbij dit boek in
de hand.
Rekenen op elkaar
Met beslist iets van de onstuimigheid
in haar voorvader koning Willem II
deed prinses Christina haar woord. Zij
naakte in op de veranderde opvoeding
welke haar moeder heeft ontvangen en
dat zij en haar zusters op haar
beurt weer een geheel andere opvoe
ding kregen.
„De generaties begrijpen elkaar nu
et zo goed meer", merkte de prinses
vrijmoedig op, ..maar daarbij is het 't
beste, dat zij zich geen van beide als
makke schapen gedragen, moeder wil
SraaS- d,at tedereen begrip heeft
Zij toonde aan hoeveel pogingen er
worden gedaan om tot dat betere be
grip te komen door wereldjeugdorganisa
ties, door de oecumene enz., maar „ook
door vader als hij spreekt in het bui
tenland en door moeder als zij in haar
redevoeringen aandringt op het bou-
en van een nieuw Europa".
Allerhartelijkst sprak zij over haar
grootmoeder Wilhelmina, „die je
nooit in de steek zou laten", die altijd
bereid was om te luisteren en te helpen
met iedereen meevoelde in alle om
standigheden. ..Zó zelfs, dat ze eens te-
minister die bij haar lunchte
hete hap in zijn mond nam.
heel bezorgd uitriep: „Spuug uit! Spuug
„Als je zó op iemand kunt rekenen
s wij op onze grootmoeder, als alle
jongeren en ouderen zó op elkaar zou- j
den kunnen rekenen, dan zou er meer
begrip komen," besloot de prinses,
erder ben ik benieuwd, hoe alles
in het jaar 2013 zal uitzien!"
De grondslag
en overrompelende rede zei ten
slotte koningin Juliana, dat het goed
om te herdenken, omdat men zo w
nig kan vooruitzien. De jeugd in 1(
heeft nooit kunnen beseffen welk e
zware taak de toekomst voor haar
hield verborgen. Nooit is er zoveel
anderd als in de afgelopen 150 jaren:
wetenschap en techniek zijn in duize
lingwekkende vaart tot ontwikkeling ge
komen. In 1813 telde Nederland 2 mil
joen inwoners en was de gemiddelde
levensduur 35 jaar, nu hebben wij 12
miljoen Nederlanders met een gemid
delde leeftijd van 73 jaar.
De koningin schetste ook de sociale
ontwikkelingen: de met succes be
kroonde strijd van de arbeidersbewe
ging, die voor de vrouwenemancipatie
en voor het algemeen kiesrecht,
industriële revolutie.
Zij herinnerde eraan, hoe Nederland bij
dit alles ook nog twee wereldoorlogen
heeft doorstaan „waarvan de laatste
digde bij het begin van het atoom
tijdperk".
Thans, aldus koningin Juliana, leeft
de wereld in één grote samenhang,
bestaan er nog altijd reusachtige 1
schillen tussen welvaart en welzijn bij
de wereldbevolking.
Zij merkte op. hoe haar grootvader
(geboren in 1817) en haar moeder
(overleden in 1962) te zamen in levens
tijd bijna dit tijdperk van 150 jaren
overspanden en hun belevenissen
kaar als in estafette konden doorgeven.
„Maar het heden is nu het belang
rijkste voor ons, nu ook de ontwik
kelingen welke zich in de naaste toe
komst zullen voordoen, zich
tekenen. Wij hebben grote taken in
nationaal verband, maar het is ook
nodig een goed Europeaan
goede wereldburger te zijn. De weel
de welke wij thans beleven eist van
iedereen ook sterke geestkracht om
die te dragen en een van onze eerste
taken in eigen land Is, de ellende
de woningnood zo snel mogelijk op
te lossen."
De koningin meent, dat het onze op
dracht is. mens onder de mensen te
zijn. Onze tijd heeft specialisten op
lerlei gebied nodig, maar deze gaan
hun deskundigheid tenslotte spreken
een vaktaal die niemand meer verstaat
en dat kan alleen worden verholpen
als deze deskundigen ook meer alge
meen worden gevormd en volledig mens
zijn. Er moeten gelijke kansen zijn
voor iedereen, maar men mag daarbij
geen groten neerhalen tot het peil
de middelmaat.
„Een juiste wisselwerking, open
soepel, leidt tot begrip voor elkaar
daardoor tot saamhorigheid, of men
te maken heeft met specialisten
elke ^pluimage of alleen maar met le-
Laten wij streven", aldus be
sloot de koningin, „naar een gemeen
schap waarin iedereen voor allen
kans krijgt. Daarvoor
grondslag tot opbouw het gebod
,Hebt 'elkander lief". Haat kan zulk
?en gemeenschapsopbouw echter ver
storen, zoals wij zo kortgeleden
nog met een schok hebben moeten
ervaren".
Televisie vanavond
'elevisie. NTS: 19.30 De Rugbyheid (Come-
dy Caper), film: 19.45 Openbaai
20.00 Journaal en weeroverzicht; 20 20 Z
tijd politieke partijen - Partij van de Art
"".30 Memo: 20 45 Calamity J
alle leeftijden): 22.15 Forum
J religieuze film.
showfilm
igstuk rondoi
22.50-22.55 Joli
Erhard over Duitse situatie:
De Westduitse bondskanselier, ïnantwoord °p vMag Tltcirw
- - eventuele topbijeenkomst tussen president
Johnson en de regeringsleider Chroesjtsjof
die op het ogenblik in de Verenig
de Staten vertoeft, heeft in Was
hington in een gesprek voor een
Amerikaans televisiestation ver
klaard, dat hij er de grootst mo
gelijke bezwaren tegen zou heb
ben, indien de Verenigde Staten
nu de sterkte van hun troepen in
de Bondsrepubliek zouden ver-|k0°P
minderen. 117"—
Izou hebben ge°maakt als uit onze houding
zou zijn gebleken dat w(j mensen die
verklaarde Erhard: „Wij zouden geen be
zwaar tegen een dergelijk overleg maken,
aangenomen dat er werkelijk een moge
lijkheid zou bestaan om het gevaar van
een mogelijke oorlog te verminderen.
Dit is echter iets. dat door de Ameri
kaanse regering moet worden uit
gemaakt".
Over de handel met de Russen zei h(J
dat Bonn geen bezwaar had tegen de ver
koop van graan aan de landen van het
j communistisch blok, omdat: „Ik geloof
dat het geen goede indrukop de^wereld
voor het Duitse volk betekent. Het be
schouwt deze aanwezigheid en het mach
tige arsenaal van Amerikaanse kern
wapens als een zekerheid en een
waarborg op zichzelf, zo zei Erhard.
Hij voegde hieraan toe: „De bonds
republiek zal zeker niet de eis stellen,
dat er in West-Duitsland een kernwapen
tot ontwikkeling zal worden gebracht Zij
verwacht echter wel in geval van een
aanval met kernwapens te zullen worden
verdedigd".
De Westduitse bondskanselier ver
klaarde verder dat hij, na de dood van
president Kennedy, geen wijziging ver
wachtte in de AmerikaansDuitse be
trekkingen. „Ik ben er zeker van dat
zich geen veranderingen zullen voordoen,
omdat ik president Johnson en hij Duits
land kent".
Nationale Herdenking 1813-1963
TN aanwezigheid van H.M. de
-*■ Koningin is vanmorgen in Am
sterdam het feit herdacht, dat
Zijne Hoogheid Willem Frederik,
Prins van Oranje en Nassau, op
2 december 1813 de soevereiniteit
over de Nederlanden aanvaardde.
De plechtigheid vond plaats in
het Concertgebouw en werd door
honderden genodigden uit krin
gen van de regering, de provin
ciale besturen en verschillende
gemeentebesturen bijgewoond. Na
afloop, vanmiddag om twaalf uur,
begaf het hoge gezelschap zich
naar het Rijksmuseum, waar de
herdenkingstentoonstelling .Le
ven en Werken dn Nederland 1813-
1963" werd. bezichtigd. Andere
hoogtepunten waren nog het bij
wonen van een voordracht over
honderdvijftig jaar humor door
H. A. A. R. Knap in do David
Röel-zaal van het museum, zo
mede een bezoek aan het Rijks
prentenkabinet, waar de expositie
„Hollandse kunstenaars in hun
ontboezemingen, 1813—1963" was
ingericht.
Prof. dr. I. J. Brugmans. die de her
denkingsrede uitsprak, begon met vast
te stellen dat 1813 niet een begin is ge
weest, maar een einde: het einde namelijk
van de revolutionaire periode 1795-1813.
In die tjjd zijn de fundamenten gelegd,
waarop onze samenleving nog altjjd rust:
vervanging van de gewestelijke soeve
reiniteit door de nationale invoering van
verkiezingen, gelijke rechten voor alle
godsdiensten, nationale regeling voor on
derwijs en belastingen, nationale wetboe-
„Laten wij ons
hoeden voor
gemakzucht
Consolidatie
„1813 i
geweest", aldus spreker. „Men doet dan
ook verkeerd 1813 en 1945 op één lyn te
stellen. Terwijl de Duitsers niet dan ramp
spoed en vernietiging achterlieten, Is de
Franse tijd in menig opzicht, zegenrijk
geweest. Er was tijdens de inlijving bij
Frankrijk dan ook geen verzet, geen sa
botage; ook geen collaboratie, want ieder
bleef op zijn post. Een winstpunt is voorts
geweest dat de Oranjevlag, in de acht
tiende eeuw een partijvlag, sinds 1813 een
nationale vlag geworden is". j
In de eerste helft der negentiende eeuw.
aldus prof. Brugmans, Is Nederland op
zijn lauweren blijven rusten. Slechts en
kelen vertoonde daadkracht, energie en
ondernemingslust. Tot die enkelingen be
hoorde koning Willem I.
Herleving is pas in en na 1848 geko
men. De grondwet van dat jaar bracht
rechtstreekse verkiezingen voor de Twee
de Kamer, de Provinciale Staten en de
gemeenteraden; hij bracht tevens de eis
- - openbaarheid der beraadslagingen
vernieuwingen op het gebied van kunsten
(„Beweging van Tachtig" en Haagse
School) en wetenschappen (wet oP het ho
ger onderwijs van 1876), zomede döor een
tot hoge ontwikkeling komende onderne
mingslust kon in de periode 1850-1914
van Nederlands tweede gouden eeuw
worden gesproken.
De hoop dat na de Eerste Wereldoorlog
de oude tijden zouden terugkeren, is vol
gens spreker niet verwezenlijkt. De in
1929 begonnen wereldcrisis boog alle ver-
rebieden door houdin8en om e" bracht vooral Neder-
-K - e - noor land schade, omdat dit zo zeer afhanke
lijk is van de internationale handel. Na
de Tweede Wereldoorlog maakte, vooral
dank zij de Marshall-hulp, de diepe neer
gang spoedig plaats voor economische
De stijgende welvaart mocht ons echter
niet de ogen doen sluiten voor de minder
gunstige aspecten in onze samenleving.
Professor Brugmans wees in dit verband
op de sluipende inflatie, de geestelijke
nood van de-ontwortelde massa-mens, het
verlies aan normbesef enzovoorts. Voorts
was Nederland door het verlies van zijn
gebiedsdeel., in Zuidoost- Azië Cenv kleine
mogendhèid geworden, die internationaal
minder meetelt dan vroeger.
Aan bet slot van z(jn rede omschreef
spreker Nederlands taak voor de toe
komst. Hiertoe behoorden medewer
king aan de Europese integratie, sa
menwerking met de Verenigde Staten
en opbouw van de mlnder-ontwikkcl-
de gebieden. Nederland was voor dit
laatste berekend, omdat het altjjd een
uitwisselingscentrum van beschavin
gen is geweest. „Wanneer wü". aldus
prof. Brugmans. „ons hoeden voor ge
makzucht en arbeidsschuwheid, kun
nen wtf in het komende tijdsgewricht
een bescheiden, doch waardevolle bij
drage leveren aan de vooruitgang der
kopen) juist is geweest".
Radio vanavond
19.15 Onbekende muziek uit oude handschrif
ten: 19.30 Radiokrant; 19.50 Amusementsmu.
ziek (gr.). 20.20 Adam wie zijt gij?, klank
beeld: 21.05 Londens Filharmonisch orkest en
solist: klassieke muziek: 2145 Licht instru
mentaal kwintet: 22 05 Amerika en de we
reldpolitiek: wekelijks commentaar uit Wash
ington; 22 15 Pianorecital: klassieke muziek:
22.30 Nieuws: 22.40 Avondoverdenking: 22.55
Boekbespreking: 23.05 Muzikale
23.40 Het Evangelie i
Radio morgen
7.50 Dagopening:
7.10 Ochtendgym
mofoonmuziek:
AVRO: 8.00 Nic
zicht en lichte grammofoonmuzlek: 9.00
Ochtendgymnastiek: 9.10 De groenteman:
9.15 Klassieke grammofoonmuzlek: 9.35 Wa
terstanden; 9.40 Morgenwijding; 10.00 Lichte
grammofoonmuzlek: 10.50 Voor de kleuters:
11.00 Voor de zieken: 12.00 Licht instrumen
taal septet: 12 20 Regeringsuitzending: Uit
zending voor de landbouw; 12.30 Mededelin
gen t.b.v. land- en tuinbouw; 12.33 Dansor-
kest en zangsollsten; 13.00 Nieuws: 13.15
Mededelingen, eventueel actueel of grammo
foonmuzlek: 13.25 Beursberichten: 13.30 Mi
litaire kapel; 14.00 Voor de vrouw; 14.40
Schoolradio; 16.00 Zang en plano: lichte mu
ziek; 16.30 Voor de jeugd: 17.30 New York
calling; 17.35; Voor de jeugd.
Hilversum II. 298 m: KRO: /.00 Nieuws:
7.10 Morgengebed: 7.15 Ouverture.... radio
voor vroege mensen: 7.55 Overweging; 8.00
Nieuws: 8.15 Voor de jeugd; 8.20 Lichte
grammofoonmuzlek: 8.50 Voor de hulsvrouw:
9 40 Schoolradio; 10.00 Voor de kleuters: 10.30
Wcens Filharmonisch orkest: klassieke mu
ziek (gr.)) 11.00 Voor de vrouw; 11.30 Lich-
te gram mofoonmuziek: 11.50 Volaan.. vooruit,
praatje; 12.00 Angelus; 12 04 Lichte muziek
(opn.l; 12.30 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw; 12.33 Voor de boeren; 12.45 Pla-
tennieuws; 12.55 Katholiek nieuws of actuali
teiten; 13.00 Nieuws; 13.15 Draaien maar!!,
lichte grammofoo
sewassen licht" programma; 14.30 Als
dag van gisteren, klankbeeld; 15.20 Lichte
orkestmuziek; 15.20 Voordracht; 15.00 Lichte
orkestmuziek (verv.); 16.00 Voor de zieken;
16.3 U hebt voorrang, Godsdienstig pro
gramma; 17.00 Voor de jeugd; 17.50 Rege
ringsuitzending; Ervaringen van een koop-
vaardJJpredlkant op Curasao door Ds. F. D.
de teenagers: 18.20 Uitzending var
ren Partij. Tot U spreekt de h<
Harmsen, secretaris van de Boeren Partij:
18.30 Licht ensemble met zangsollste; 18.50
E. ,T.
het verkeer,
als in de landbouw.
Ook sociaal hadden er omwentelingen
plaats: de emancipatie van de arbeidende
klasse en van de vrouw bijvoorbeeld. Door
Steen voor „dode" Rus in Italië
helft van negentiende eeuw economische: leenden vervolgens hun medewerking
omwentelingen, in de industrie zowel alsl de voordracht van proclamaties, betrek-
het bankwezen zowel] kiog hebbende op historische hoogtepun
ten uit de jaren 1813-1963. Vertolksters
en vertolkers waren Ank van der Moer.
Ellen Vogel, Han Bentz van den Berg.
Guus Oster en Ton Lutz. De verbinden
de tekst was van de hapd van Evert
Werkman.
Prof. dr. P. J. Bouman, voorzitter van
het algemeen werkcomité nationale her
denking 1813-1963. gaf ten laatste een in
leiding op de tentoonstelling „Leven en
Werken in Nederland 1813-1963", die tot
2 februari a s. in het Rijksmuseum ge
houden wordt. Het was volgens hem een
vraag, of wij in onze voortdurende dia
loog met het verleden niet te veel ver
trouwen op de kunst van het lezen. Had
het oog ook niet andere vaardigheden?
Strekte het zien zich niet verder uit dan
het opnemen van lettertekens? En hoe
stond het met het oor, of liever gezegd:
het gehoor? Nam dit in het samenspel
tussen geest en zintuig niet een heel eigen
plaats in?
De expositie was. aldus spreker, niet
té omvangrijk gemaakt. Ze blijft over
zichtelijk. Hoewel dit een deugd is,
schuilen hier ook gevaren in. In de keu
ze. die steeds weer moest worden ge
maakt. heeft uiteraard enige willekeur
gescholen.
Alexei Koebysjkin, een Russi
sche soldaat van wie men aan
vankelijk geloofde dat hij it.
Tweede Wereldoorlog in Italië
sneuvelde terwijl hij bij de anti
fascistische partisanen streed, is in
Rusland levend teruggevonden.
Dit is gisteren door het Russische
persbureau Tass meegedeeld.
Koebysjkin. een voormalige krijgs
gevangene die door de Duitsers ir.
Italië werd vastgehouden, werd ontdekt
1 de Oeral.
De Rus werd kort geleden nog ge-
;rd met een monument in de grotten
in Ardeatina, een executieplaats
I Artsen uit het Schotse
plaatsje Peebles consta
teerden in 1887 bij de 25-
jarige Francis Mathison
een ernstige hartkwaal.
Zij waarschuwden hem
zich vooral zeer rustig te
houden, wilde hij nog wat
langer leven. Mathison
heeft deze waarschuwing
ter harte genomen, want
zaterdag vierde hij zijn
101-ste verjaardag in
uitstekende gezondheid
overigens. Zouden de art
sen zich 76 jaar geleden
misschien vergist hebben
in hun diagnose?
I Mevrouw Paulette Joly
uit de Noordfranse stad
Maubeuge is dol op bloed
worst. Zij bewees dit
door tijdens een wedstrijd
bloedworst-eten in 2 mi
nuten en 45 sekonden
vijftig centimeter worst
te verzwelgen. Wat dc
„totale consumptie" betrof
kon niemand op tegen
Daniël Bozzini, die onder
luide aanmoedigingen van
het publiek in een half
uur tijd liefst 2 meter en
53 centimeter naar binnen
sloeg.
I De Indonesische president
Soekarno heeft enige ja
ren geleden de twist ver
boden. De minister van
onderwijs veroordeelde
deze dans als „een ver
dorven voorbeeld van
westerse cultuur".
De studenten in Medan
stoorden zich echter niet
aan deze verordening en
dansten in het geheim de
twist, totdat zij door de
plaatselijke politie op he
ter daad werden betrapt.
Zij kwamen er gelukkig
alleen met een terecht
wijzing van af. Op de ou
ders werd evenwel een
beroep gedaan betere
controle uit te oefenen op
dc activiteit van hun kin
deren teneinde herhaling
van ongepast gedrag te
voorkomen.
I Volgens radio-Moskou
zouden er momenteel in
Rusland meer dan 30.000
inwoners zijn die over de
100 jaar oud zijn. „Spre
ken is zilver, zwijgen is
goud." Met dit motto
als wapen wist de op za
terdag jl. 89 jaar gewor
den Winston Churchill
lord Halifax te verslaan.
Lord Beaverbrook, een
van de beste vrienden
van Churchill, schreef in
een speciaal artikel ter
gelegenheid van Chur-
ohills verjaardag, hoe de
politicus in de spannende
mei-dagen van 1940 aan
de macht kwam. Churchill
had, zo schreef de Britse
krantenmagnaat, zowel het
Hogerhuis als het Lager
huis en Koning George
VI tegen zich. Alleen het
volk stond achter hem.
Toen Neville Chamber-
lain zijn ontslag als pre
mier zou indienen had
iedereen lord Halifax in
gedachten. Chamberlain
belegde een bijeenkomst,
waarop hij Churchill
openlijk vroeg of deze be
reid was in een kabinet
onder lord Halifax zitting
te nemen. Churchill
zweeg en bleef zwijgen.
Ruim twee minuten heer
ste er stilte. Toen be
greep lord Halifax dat hij
verloren had. Churchill
werd premier. Als hij ge
sproken had zou hij mis
schien nooit de redding
van zijn land geweest.
de Gestapo waar mi
vermoord was.
Volgens de lezing
dacht dat hij
V Tass werd
Koebysjkin bij Leningrad gevangen ge
nomen. Hij had door een granaatver-
wonding een shock opgelopen. In Rome
|M~i uit een wapenfabriek
'aarop hij meteen kon-
Italiaanse guerilla-
slaagde hij
te ontsnappen
takt opnam |8SHP
strijders. De Italianen deelden de Rus
in bij een detachement dat bestond uit
voormalige Russische krijgsgevangenen,
aldus Tass.
De guerillastrijders werden in 1944.
na een nederlaag, gedwongen zich terug
te trekken. In de Italiaanse hoofdstad
werd Koebysjkin door de Gestapo ge-
aaresteerd en gevangen gezet in de
„Regina Coeli" gevangenis. Uit deze ge
vangenis werden 335 personen in de
Ardeatina rots geëxecuteerd en men
nam ^aan dat de Rus er ook bij was ge-
Koebvsjkin slaagde er echter in uit
Rome te ontsnappen en kwam in het
plaatsje Frascati terecht. Dit plaatsje
was inmiddels door de Amerikanen be
zet en de Rus werd daarop in een kamp
voor Duitse krijgsgevangenen gezet.
Later stuurden zij hem naar Afrika en
daarvandaan kon Koebysjkin dus naar
huis terugkeren.
De Rus ontsnapte uit de gevangenis
van Rome dankzij de hulp van een
Tsjechische communist die hem aan
verhoor had onderworpen.
Groeten
„De
kwam vlak achter mij
de kamer binnen", vertelde de dood
gewaande Rus. Hij monsterde mij
nauwkeurig op en zei toen: „Groeten
van de ondergrondse kameraden".
De officier bleek een Tsjechische
communist te zijn. Hij zei: „Ik ben
hier te werk gesteld. Ik zal mijn
uiterste best doen je te redden."
Toen de gevangenen naar de grot
werden gebracht om geëxecuteerd te
worden, verborg de gevangenbewaarder
die klaarblijkelijk handelde op instruc-
1384) Onze materie bestaat uit
atoomkern mi
cirkelen. Maar bet is evenzeer denk-
vroeger bestaan te herinneren. En
positieve lading, de tegengestelde kerndeeltjes zul-
elektronen omheen len elkaar eveneens neutralise-
in de natuurkunde duidt
atoomkernen met ne- dit proces aan met het woord
vatleve lading zouden bestaan, 1
nihilatie. Dat betekent, dat
positieve elektronen omheen draaien, atoom (positieve kerndeeltjes
Dan kunnen we gaan fantaseren
atomen en moleculen die juist het samentreffen
tegengestelde zijn van wat wjj on- (negatieve kern
negatieve electronenwolk) bij
mm' het tegen-atoom
positronen wolk)
der atomen en moleculen verstaan, ©'kaar zullen opheffen, waardoor niets
no overblijft, behalve wat straling: de
De tegengestelde atomen (in het tegengestelde kerndeeltjes zullen el-
persbericlit dat J~ 1- -■
materie aangeduid) zouden
hebben, die uit neu
tronen en negatieve
protonen is samen
gesteld rond de
kern zwieren (niet
als bij ons elektro
nen, maar) positro
nen. De eigenschap
pen van zulk een
tegengesteld atoom
TOCH IS
HET ZO*
zó verschrikkelijke
aard, dat niets denk
baars daarmee te
vergelijken is.
Door de ontdek
king van het deel
tje antl-xl-zero, dus
het tegengestelde
kerndeeltje, is het
thans dus denkbaar
we thans kunnen beoordelen) gelijk dat er sterrenstelsels bestaan, die uit
zijn aan die van een gewoon (ons) „tegengestelde materie" bestaan,
atoom. Met geen mogelijkheid (voor Mocht een voorwerp uit ons ster-
zover we thans weten) zullen we on- renstelsel verzeild raken in een
derscheid kunnen maken tussen ge- sterrenstelsel dat uit „tegengestei-
woon water en „tegengesteld" water, de materie" bestaat, dan zal dit
tussen gewoon brood en „tegenge
steld" brood. We kunnen werkelijk ontmaskeren als
geen verschil ontdekken. behalve gekeerd,
wanneer we het gewone water met
het „tegengestelde" water in aanra
king brengen of het gewone brood uit
gemakzucht op het „tegengestelde de ontmoeting
brood" leggen. Want dan ontstaat gestelde materleën
een ontploffing, zoals we die niet ^Wyem behal'
graag zouden wensen. Immers.
erp zich in dat sterrenstelsel
atoombom. Om-
:n stuk „tegen-
materie" zich In ónze materiële we
reld op soortgelijke wijze gedragen.
deze tegen-
niets over-
wat straling. En
denkt U zich dan eens In, dat twee
waagt in de nabijheid van een ne
gatieve kern met een posltroncnwolk.
zal aanstonds een wederzijdse ver
nietiging beginnen. Positronen en
elektronen gaan elkaar onmiddel
lijk te lijf en gaan beide in stra
ling over. Er blijft (behalve dc
straling) niets achter om aan hun
Maar we laten deze fantasieën
voor wat ze zijn. omdat we U nog
iets moeten vertellen over de ge
niale Leonardo da Vinei, die zijn
tijd ver vooruit was.
Nadruk verboden.
