Sennocol
Uw probleem is het onze
Gemeentelijke overheid
en gezondheidszorg
Geref. bezinning op
geboortenregeling
Nieuwe
kerkbouwactie
geref.
Groep methodisten en
anglicanen verontrust
Een woord voor vandaag
Onafhankelijkheid in
Domkerk herdacht
WILLEM II
fantastica 29»
louter lichte geurigheid
MAANDAG 2 DECEMBER 1963
ANDERZIJDS
MASSA-EVANGELISATIE
Ds. W. A. Wiersinga wijdt in
Centraal Weekblad een uitge
breid artikel aan de massa-evan
gelisatie. Daarin gaat hij ook in
op de vooral bij Billy Graham
gebruikte methodes.
Hij zcpt over de vragen die
daarbij naar voren komen:
Over de hier naar voren komen-'
de vragen wordt in de besprekin-
Ïen over de evangelisatiemethodiek
ons land en daarbuiten veel ge
sproken.
Het lijkt mij moeilijk daarbij tot
besliste uitspraken te komen die
voor alle situaties gelden. In de
verschillende landen en plaatsen
zijn die zeker niet gelijk. In Duits
land waar velen uit de jongere
generatie zich geestelijk ontredderd
Sevoelen. is die zeker anders dan
1 ons land. Zou men uit het suc
ces (of liever de zegen) van Billy
Grahams optreden concluderen, dat
men nu overal, zij het op kleine
re schaal het met massabijeenkom
sten proberen moet, dan zou men
overal ook mannen als Billy Gra
ham moeten hebben, die dat bij
zondere van God in heel hun op
treden hebben ontvangen wat ve
len aanspreekt en zijn boodschap
voor hen geloofwaardig maakt.
In ons eigen land zou bij het be
leggen van zulke samenkomsten
naar mijn ervaring dus niet al
leen de nazorg goed verzorgd moe
ten zijn, maar zou het vooral op
een goedgeorganiseerde vóórzorg
aankomen. Waarbij vele gemeente
leden zich niet alleen verplichten
moesten weken van te voren da
gelijks voor het welslagen te bid
den, maar ook om op pad te gaan
en heel hun kring van bekenden uit
te nodigen en te pogen mee" te krij
gen.
Heel dikwijls blijkt dat het zwak-
week wel grootscheeps opzette met
raambiljetten en advertenties (tot
in de bioscoop toe), maar waar de
samenkomsten op een teleurstelling
uitliepen, omdat men er slechts
kerkmensen zag. die er binnenkwa
men zonder één ander mee te
brengen. Op de uitnodiging tot een
nagesprek ging dan ook maar een
enkeling en soms niemand in.
Waar deze vóórzorg goed ver
zorgd werd. mocht men de uitge
nodigden dan al niet in de samen
komsten krijgen, men kreeg toch
in vele gevallen een goed gesprek
met hen. dat later voortgezet kon
worden. Ik denk bijvoorbeeld aan
Voorburg, waar verleden najaar
zo'n zaaiweck gehouden werd.
Hoe goed voorbereid ook, men
kreeg in de samenkomsten maar
een handjevol mensen, waaronder
weinig buitenkerkelijken. Maar 500
huisbezoek(st)ers bezochten van te
voren de mensen huis aan huis en
konden van een 900 adressen mel
den dat een volgend bezoek wel min
of meer welkom zou zijn. Natuur
lijk vielen bij een tweede bezoek
daar weer heel velen van af. Maar
er zullen toch heel wat blijvende
contacten uit voortkomen, als de
medewerkers maar actief blijven.
Het opzetten van massale evange-
lisatiesamenkomsten is in ons land
naaf mijn mening zonder deze
vóórzorg een slag in de lucht,
waarbij wij aan nazorg, waarschijn
lijk niet eens toekomen. Mèt deze
vóórzorg ls het wat anders. Al zijn
de samenkomsten zelf dan niet zo
gevuld met de mensen, die wij er
graag zouden zien, wij hebben toch
een zaak, waarvoor wii de buiten
staanders kunnen uitnoqigen en ve
le gemeenteleden worden geacti
veerd, doordat zij bij hun bezoeken
merken hoe groot de geestelijke
nood van hun medemensen is, al
weten zij dit zelf niet. En hoevele
nog de mogelijkheden zijn om met
anderen in gesprek te komen en
te blijven.
C.H.-leden van gemeentebesturen
Causerie dr. Kok, velden en sporthallen,
raadslid van
Delft
(Van een onzer redacteuren)
Als er in een flat een lift moet
worden aangebracht laat het dan
een lift zijn- waarin zo nodig een
brancard kan worden geplaatst,
en laat die lift nooit haar stop
plaatsen hebben tussen de etages
maar öp de etages denk aan de
leveranciers en denk bij de
bouw van flats ook aan 'het weren
van geluidshinder.
Denk bij de woningbouw eveneens
aan de bejaarden en vooral aan de
de geestelijk-gestoorden onder hen, aan
de minder validen en aan de chronisch
zieken, want zij behoren tot de „ver
geten groepenVoor de jongeren en
Beroepingswerk I Geestelijke volksgezondheid
NED. HERV. KERK
Beroepen te Heerlen (vac. H. Boiten),
(toez.): H. C. Nortier, te Diepenveen;
te Akkrum: H. Stoof, voorm. pred. te
Willemstad (Curasao), woonachtig te
GEREF. KERKEN
Benoemd tot hulpprediker te Badhoe
vedorp (tot 31 december 1984): T. Zui-
dema. kand. te Amstelveen, die deze
benoeming ook aannam.
Bedankt voor Rotterdam-Z. (Katen-
drecht) (vac. A. L. Bos): dr. A. Wind.
t« Almelo; voor Harderwijk (vac. wijlen
A. Dercksen); J. Schelhaas, te Leeuwar
denHuizum; voor Maassluis (vac. C.
Mak) en voor O.-W. Souburg (vac. P. A.
Bohlmeijer): J. van Drie, te 's-Graven-
CHRIST. GEREF. KERKEN
Beroepen te 's-Gravenhage-C.: C. P.
op den velde, te Mijdrecht.
Tweetal tc Vlaardingen: J. Keuning,
te Veenendaal en M. C. Tanis, te Ba-
rendrecht.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Kampen: A. Hofman, te
Zeist.
Beroepen te Kalamaroo, Mich., V.S.:
J. van Haaren, te Rljssen,
Tien miljoen nodig
(Van onze kerkredactle)
Drte week is officieel bekend gemaakt I baar"steflèn*
wat .jeds een publiek geheim was in de - - -
Gereformeerde Kerken, dat de Stichting
Drie geleerden hebben zaterdag
in de jaarvergadering van de Ver
eniging tot bevordering der geeste
lijke volksgezondheid op Geref.
grondslag aspecten van wereld- en
nationale overbevolking behan
deld. Zij verdedigden daarbij de
stelling, dat alleen beperking van
het geboortecijfer de wereldbevol
king in de komende eeuw voor
grote problemen kan behoeden.
De vereniging heeft ln de laatste
ken grote verliezen geleden door het
verscheiden van twee bestuursleden, t.
w. prof. dr. G. Brlllenburg wurth, die
verleden jaar tot voorzitter werd geko
zen maar nimmer werkelijk ln fundtie
is getreden door het leiden van verga
penen.
Nog een derde vacature ls in het be
stuur ontstaan door het bedanken van
de secretaris dr. Hutten In zijn plaats
koos men prof. Jansen de Jonge uit Am
sterdam. De overige twee vacatures zul
len nog niet direct worden vervuld,
maar prof. Waterink. die gaarne we
gens gevorderde leeftijd had willen af
treden. zal zich nog een jaar beschik-
Steur. Kerkbouw
actie lel houden. Daze stichting (S.S.K.)
werd tien Jaar geleden opgericht om de
kerkbouw te stimuleren en in vele plaat
sen mogelijk te maken.
Een vorige grote actie heeft Indertijd1
meer dan zeven miljoen gulden opge
bracht. Dit geld is nu vrijwel geheel
besteed en de stichting is niet ln staat
aanvragen van nieuwe kerken die tot
kerkbouw willen overgaan te behandelen.
De eerste actie bracht in één collecte
ongeveer een miljoen op. de tweede actie
bracht zeven miljoen gulden bijeen, nu
wil de stichting zich uitstrekken naar
tien miljoen gulden. Reeds vele giften
zijn binengekomen, onder andere een gift
van 25.000,— gulden van een onbekende.
de voorzittersfunctie
blijven bekleden. De zeer matig be
zochte vergadering ging daarmee
het ondèr-
coord.
De eerste spreker
werp ..Psycho-hygiënlsche aspecten van
het bevolkingsvraagstuk, prof. d?. J. P
van Rooyen. zei zich ernstig ongerust
te maken over de snelle toeneming van
het Nederlandse volk. In een eeuw tijds
is dc bevolking niet alleen meer dan
verdrievoudigd, maar ook veel beweeg
lijker en driftiger in levensuitingen ge
worden, waardoor de druk, welke de
inwoners op elkaar uitoefenen, wel 170
maal zo groot is geworden. Dit vormt
een vraagstuk, dat niet te overzien is
en ln de komende decennia beslist al
le wetenschappelijke aandacht eist
Prof. van Rooyen noemde het eer
misvatting, te denken, dat deze onstui-
Samen strijden tegen eenwording
Ter geruststelling van onge
twijfeld vele verontruste angli
canen en methodisten in Enge
land heeft de voorzitter van de
Methodistenconferentie, de pre
dikant Frederic Greeves op een
bijeenkomst verklaard dat mini
maal 75 procent van de leden
voor een samengaan van beide
kerkgenootschappen moet zijn,
voordat de Methodisten Kerk
hiertoe zal overgaan. Een groep
verontruste anglicanen en me
thodisten hebben zich aangeslo
ten om gezamenlijk te strijden
tegen de eenwording van de beide
kerken.
Frederic Greeves maakte in zijn toe
spraak duidelijk dat niet buiten de le
den van de kerken om door officiële
instanties beslissingen genomen zullen
worden. Elke beslissing die genomen
wordt zonder dat de kerkmensen erach
ter staan zou de eenheid niet ten goe
de komen, aldus predikant Greeves.
De methodist zei dat hoewel deze aa-
ken. velen toch verontrust blijven over
de gevolgen van etappen die in de toe
komst genomen gaan worden. ..Diege
nen onder ons die vele Jaren over een
wording hebben gedacht en gesproken in
eigen kring, hebben absoluut nagelaten
met andersdenkenden hierover contact
te zoeken. Ik heb ontdekt dat het idee
van één kerk in de toekomst een vol
komen nieuw idee voor velen van ons
is", zo sprak Greeves.
Gevaar
HIJ waarschuwde voor het gevaar in
•ens naar de andere kant over te
alaan en voor alles een eenwording te
bewerkstelligen of zo moe te worden
van alle discussie en maar geheel
harder contact af te zien. Geen
beide methodes is Juist, aldus Greeves.
Een gevolg van de officiële contac-
n tussen beide kerken is nu dat ei
zich een groep methodisten en anglica-
gevormd hebben die fel tegen een
engaan zijn. Een van de doorslag
gevende argumenten van de methodis
ten is wel dat ze geen lid van een
staatskerk willen zijn. Een van hen, de
geestelijke A. E. Clipson, verklaarde:
..Wij geloven niet ln een organische
eenheid die ons is opgedrongen".
stabilisatie zal komen: het voortschrij
den van de medische kunde en
aterk-verbeterde hygiënische gewoonten
zal integendeel het sterftecijf<
en meer doen dalen. Men mag daarbij
niet zoals nu vaak gebeurd, slechts
vooruitkijken tot aan net jaar 2000. en
dan zeggen dat de volgende generatie
laar voor zichzef moet zorgen.
Massa-emigratie ls op het ogenblik
niet aan de orde en deze zou toch
maar een „kleine verdunning" kun
nen opleveren. Men zal dus gedwon
gen zijn te denken over regelingen,
die het geboortecijfer zal doen dalen,
maar daartegen bestaat in Nederland
nog altijd groot verzet.
Ook dr. J. van Klinken, die de be-1
volkingsgroei meer internationaal be
zag, noemde deze uitweg om ongehoor
de verdringing op de wereld te voor
komen. Verkeer en gebrek aan recrea
tie zijn ons in Nederland nu al over
het hoofd gegroeid en dat is een be
wijs. dat men zich geen rekenschap
heeft gegeven van de gevolgen van be
volkingsgroei en welvaart.
En hoe moet het gaat in de niet-
westerse ontwikkelingsgebieden? De
Ksterftecijfers zijn daar door de
medische wetenschap aanzienlijk verbe
terd, maar de geboortecijfers blijven
hoög. De aan westerse breinen ontspro
ten Desiudering daarvan slaat bij de
oosterse volkeren niet aan. En toch
zal men zich er op moeten bezinnen
men tegelijk met de economische
sociale verteringen plus de bestrij
ding van volksziekten en het bevor-
deren van de gezondheid ook „family
planning" kan invoeren. Anders is de
ellende voor de volgende generaties met
te overzien. Nu reeds lijdt tweederde
de wereldbevolking op een totaal
3 m.'ljurd honger. Gaat de ver
meerdering van de wereldbevolking in
het huidige tempo voort, dan heeft men
over een eeuw lnplaats van drie, zes
miljard mensen op de wereld en dan
zullen de economische toestanden hope
loos zijn.
HET CHRISTENDOM
Prof. dr. C. Sanders vroeg zich af,
in deze nieuwe fase van de wester
cultuur en wetenschap de wezenlij-
ap
het Evangelie
verstaan. Vele eeuwen lani
geten groepen" dreigen te worden ver
waarloosd. Ten aanzien wan hen heb
ben u)ij, als christelijk-historischen,
een grote en belangrijke taak.
Het Delftse christelijk-historische
raadslid dr. D. P. Kok maakte deze op
merkingen in de causerie die hij zater
dagmiddag in Rotterdam hield op de
gadering van de kring Zuid-Hollaiyi
de vereniging van christelijk-historische
leden van gemeentebesturen in Neder
land.
Die causerie had tot titel: „Gemeente
lijke overheid en openbare gezondheids
zorg". Dr. Kok begon met te betogen
dat op het gebied van de gezondheids
zorg door het particulier initiatief prach
tig werk is en wordt verricht waarvoor
de overheid dankbaar kan zijn, doch die
overheid heeft op dit gebied eveneens
een taak. En uiteindelijk is het nooit be-
ngrijk wie wat doet, maar of er wat
ïdaan wordt.
Samen
Dr. Kok bepaalde zich vervolgens tot
enkele (brandende) vraagstukken die
met de openbare gezondheidszorg ten
nauwste verband houden, en hieruit ont
wikkelde zich later een gedachtenwis-
seling.
Ten aanzien van de subsidiëring
het kruiswerk toonde hij zich een voor
stander van een gelijke susidie aan de
kruisverenigingen. Samenwerking tussen
de kruisverenigingen noemde hij v
een goede gezondheidszorg gewenst.
Ideaal zag hij een plaatselijke federi
met een zo best mogelijke personele
materiële hulp. HIJ meende dat men in
elke gemeente diende te komen tot ge
zondheidscentra. uitstekend geoutilleerd,
die worden geëxploiteerd door de geza
menlijke kruisorganisaties, omdat hef
Inrichten van zulke centra door elïtt
kruisvereniging afzonderlijk veel te kost
baar wordt.
Coördinatie
Advent is begonnen. We leven weer in de donkere dagen voor
Kerstmis, maar het is geen uitzichtloos duister. Vanaf de dag
van de zondeval is er de belofte van de toekomst geweest.
Het opmerkelijke is dat deze belofte niet direct aan de mens.
werd gegeven, maar in epn vloek over de vorst van de duw-
ternis werd uitgesproken. Tot de slang zei God (Genesis 3 15):
„Dit zal u de kop vermorzelen én-gij zult het de hiel vermor
zelen." „Dit" is het zaad van dé vrouw
Zo begon de belofte dat er een èinde zou, komen aan de macht
van de duisternis. Niet eeuwig zal de hqpiel zonder sterrèn
zijn, niet immer zal de nacht zich over de mensenwereld uit
strekken. Dat is de belofte midden in het oordeel over de
vrouw en de man. Wat was alles somber. „Stof zijl gij eh tot
stof zult ge wederkeren." Het graf ging reeds open voor de
mens. Maar de belofte van het zaad was er. De dood zou over
wonnen worden door de geboorte. De wieg zou uiteindelijk
machtiger zijn dan het sterfbed. Die wieg werd een kribbe,
de geboorte vond plaats in een stal, maar die geboorte bracht
de overwinning. De geboorte van Christus doorbrak de duis
ternis met het licht, In de nacht van de zonde mogen we hopen.
Gods oordeel sluit Zijn genade nigtuit. j
bij controle op t.b.c. slechts fotootjes
worden gemaakt en dat tien fotootjes
gelijk staan met één doorlichting door
:n geroutineerde longarts.
Andere onderwerpen, die dr. Kok nog
aanstipte, waren de verhouding tussen
overheid en particulier initiatief, de
schoolmelk, het toevoegen van fluor aan
drinkwater en de wijze van begraven.
Huldiging
De vergadering stond onder leiding
van de heer H. Duiker, burgemeester
van Katwijk, die op 16 november zijn
zilveren ambtsjubileum vierde.
monde van dr. Kok, tweede voorzitter,
werd hij bij het begin van de bijeen
komst nogmaals hartelijk gelukge
wenst onder aanbieding van het fraaie
boek „Wij samen onder Oranje".
In de vacature ontstaan door het be
danken van het bestuurslid de heer
W. A. Breevaart werd bij acclamatie
benoemd de heer W. van Geest, raads
lid te Maasland. De heer Polak, die in
verband met zijn leeftijd de wens te
kennen had gegeven als bestuurslid af
te treden, werd opgevolgd door de
heer Euser uit Rhoon.
ke boodschap van de christelijke religie,
kan wordr-
_ang heeft
wereldbevolking met eerbied en ontzai
nog wel kan
bij verkeersongevallen
rampen, üe ambulancewagens al
dr. Kok moeten door deskundig per
soneel worden bezet, zodat ieder (ver
keersslachtoffer al van het eerste ogen
blik af die hulp kan krijgen, die nodig
is. In elk groot ziekenhuis moet ook een
ongevallenpolikliniek worden ingericht.
Herinnerend aan de ramp in Vlaar-
dingen („voor elke gemeente een
goede les"), vroeg dr. Kok zich af of
de gemeenten nu al die maatregelen-
hebben genomen, die in tijden van
rampen ogenblikkelijk moeten worden
uitgevoerd. Als bijv. een stad als Rot
terdam plotseling, als gevolg van een
ramp, tienduizenden inwoners moeten
evacueren kan dit dan direct gebeu
ren? Liggen de plannen klaar? Zijn
de evacuatie-biljetten gedrukt? Is er
dan teamwork onder gemeentelijke
leiding? Z\jn de ziekenhuizen dan ge
reed om gewonden te ontvangen?
Lucht
Sprekende over de luchtverontreiniging
noemde dr. Kok twee bronnen, die deze
verontreiniging veroorzaken: het, steeds
toenemende, autoverkeer en de indus
trialisatie. De gevaren, die uit de lucht
verontreiniging voortvloeien, zijn van
tweeërlei aard: er is een chronisch ge
vaar (toename van longziekten door de
kwade stoffen die de industrie afscheidt)
en een acuut gevaar (bij mist zoals
in Londen is geconstateerd voor lijders
aan bronchitis, asthma, hart- en vaat
ziekten).
En wat is daar nu aan to doen? Ten
aanzien van de luchtverontreiniging in
haar geheel achtte hij een zeer goed
gericht onderzoek noodzakelijk. En ten
aanzien van de hart- en longpatiënten,
die ten tijde van mist aan een acuut
gevaar blootstaan, bepleitte hh tijdelijk
opnemen ln een ziekenhuis. Het ln het
leven roepen van wettelijke voorschriften
achtte hb gewenst.
Radio-activiteit
Ook het vraagstuk van de radio-activi
teit roerde dr. Kok vluchtig aan. De
lemeentebesturen io zei hij heb-
Het secretariaat voor de eenheid der
christenen heeft twee waarnemers
gewezen voor de vergadering vat
Raad voor de zending van de Wereldraad
van Kerken, namelijk de paters
van het voorlichtingsbureau voor Latijns-
Amerikaanse bisschoppen en Th. Strans-
ky van het secretariaat voor de eenheid.
De bijeenkomst wordt in Mexico ge
raden van 8 tot 20 december.
Oecumenische Raad
zoekt contact met
niet-aangeslotenen
De Oecumenische Raad van Kerken zal
voortaan regelmatig voor een open be
spreking bijeenkomen met vertegenwoor
digers van kerken die niet als lid bij de
raad zijn aangesloten.
Ds. H. A. L. Furnee
overleden
Op 64-Jarige leeftijd is te Treebeek
overleden ds H. A. L. Furnee, hervormd
predikant aldaar.
Ds. Treebeek werd ln 1927 kandidaat in
Groningen en ln 1932 verbond hij zich
aan zijn eerste gemeente Lemelerveld.
Op 1 september 1930 ontving hij eervol
ontslag met de bevoegdheid van emeritus
in verband met zijn benoeming tot voor
ganger van de vereniging „Christendom"
te Enschede. In november 1940 volgde
daar zijn benoeming tot hulpprediker.
In 1942 kwam ds. Fumee weer
actieve dienst en verbond zich aan zijn
laatste gemeente Heerlen-Hoensbroek
(Treebeek).
..„e de natuur gekeken en daarin God
herkend. De moderne wetenschap ech
ter kan over dc natuur beschikken en
heersen en ziet haar slechts als een
onuitputtelijke bron van energie. De in
dustrialisatie heeft allen gemechani
seerd. Is het dan nog wel mogelijk,
dat in al het lawaai wat de wereld
nu produceert en bij al die hoogmoe
dige macht, welke men over de natuur
heeft, de stilte wordt gevonden en de
herkenning van God in al dit mensen
werk?
Prof. Sanders ia van mening, dat
het Christendom in deze heeft
faald en verzuimd, het Evangelie
vertalen voor de moderne mens.
staat het in zijn betekenis te ver
van de concrete werkelijkheid. En de
christen zelf is onmachtig, naast de
nihilist te gaan staan en hem God
in deze wereld aan te tonen.
Wil het christendom zich nu en in de
toekomst kunnen handhaven, dan
men dit verzuim, waardoor een vacuum
is ontstaan, zo snel mogelijk moeten
Inhalen.
wèg verstopping
Een nieuw natuurproduct,
dat geen kramp geeft.
dragees herstellen uw /j\
natuurlijke atofw/aaaling Jss
den toonde hij aan, dat met deze radio
actieve afvalstoffen niet altijd
zichtig wordt omgesprongen i
reden achtte hij voorschriften van rijks
wege nodig.
Van de zg. „doorlichting" zei hij, dat
gEschenk iets i/nnr de fists!
Met Koningin en twee Prinsessen
[N het kader van de nationale
herdenking 1813—1963 is gis
teravond in de Domkerk te
Utrecht een kerkelijke samen,
komst gehouden die onder meer
werd bijgewoond door koningin
Juliana, prinses Beatrix en prin
ses Margriet. Ook waren aanwe
zig de minister-president mr. Ma-
rijnen en de ministers mevrouw
Söhouwenaar-Franssen, Van
Aartsen, De Jong en Toxopeus,
alsmede de voorzitters van de
beide Kamers der Staten-Gene-
raal en de vice-president van de
Raad van State, prof. dr. L. J.
M. Beel.
De voorzitter van de Oecumenische
Raad van Kerken, prof. dr. W. F. Dank
baar, opende deze dienst In zijn gebed
dankte hij God voor-de zegeningen die
ons land sinds zijn onafhankelijkheid ln
1813 ten deel zijn gevallen. Hij wekte de
zeer vele aanwezigen, en tegelijkertijd
het gehele Nederlandse volk, dat door
middel van radio en televisie met Utrecht
was verbonden, op te bidden voor
Koningshuis, regering en natie.
Vervolgens betrad de jggjgijg
Rotterdam, monseigneur
de preékstoel, die er zich c
dat zo'n dankdienst nu, in tegenstelling
tbt 1Ö1Q. mogelijk was. „Boven de voor
ons allen pijnlijke verdeeldheid uit staan
wij in dit uur als één volk dankbaar
voor God. Wij mogen ons gelukkig voe
len nu wij hier staan als natie die belijdt
jahwe als God te hebben." Mgr. Jansen
bracht Gode dank voor het vorstenhuis,
dat ln geloof en liefde en trouw aan God
en volk ïo waardig in het aardse ko
ningschap gestalte poogt te geven aan
wat God van koningen verwacht.
DR. KUNST
.erken in Neder
land, dr. P. G. Kunst, gewaagde van het
dankbare feit, dat de kerk in de afgelo
pen 150 jaar het Evangelie heeft kunnen
prediken, zU het met moeite en veel
tegenslag- „Na de Tweede Wereldoorlog
uitte zich een verlangen naar ontmoe
ting. Daaraan kunnen zien", aldus
dr. Kunst, „hoezeer het Evangelie ln
staat is krachten los te maken, de mon-
scn tot nadenken te brengen. Laten w(|
echter in dc eerste plaats naar de BUbel
blUven luisteren. Dat blijft het grote
machtsmiddel van de kerk".
Maan uit Utrecht voor ln dankgebed.
na nog drie coupletten vatl het Wil
helmus werden gezongen.
Het muzikale gedeelte werd verzorgd
door een groot koor, dat was samen-
gesteld uit enige Utrechtse koren onder
leiding van Mees van Huis en de natio
nale Brassband ondef leiding van Mein-
dert Boekei. Aan- heb- orgel zat Stoffel
Viegem.,
.dan willen wij het beste proeven:
RIJKDOM
In een hordorlljk schrijven van het
Nederlandse episcopaat, dat gisteren in
alle r.-k. kerken in Nederland is voor
gelezen. wordt uitvoerig aandacht be
steed aan deze herdenking. „Vrijheid, en
onafhankelijkheid zijn voor het volk van
onschatbare waarde. Alleen een vrij volk
zal zich stoffelijk, maar vooral ook geftc-
telljk kunnen ontplooien", aldus dit
schrijven.
„Vooral de ouderen, die de pijn van
knechting en onderdrukking onder de
laatste wereldoorlog persoonlijk hébben
doorleefd, zullen diep bosfeffon,' hoeVeel
en vólk Zijn vrijheid waard ls.
„Doch ook dc jongeren, zo vervolgt het
Onze vrijheid stelt ons in st?at
ontplooien binnen de samenleving van de
volkeren. Wij mogen ons niet opsluiten
binnen onze vrijheid. Dit zou tot een zelf
genoegzaamheid leiden, die tenslotte ons
eigen volk zou treffen. Van de rijkdom
van onze vrijheid moeten wij edelmoedig
meedelen aan andéren."
Naar de mening van de bisschoppen
verwacht God dit van een volk, dat hij
de vrijheid schenkt. „Het gaat hierbij,
aldus het herderijk schrijven, om stoffe
lijke hulp, die wij ongetwijfeld in ruimere
mate kunnen aanbieden dan wij tot nu
toe hebben gedaan. Het gaat echter nog
meer om geestelijke steun en om die
omstandigheden tc helpen scheppen,
waardoor andere volkeren huh eigen
geestelijke waarden kunnen ontwikkeien."
Met de bede dat de herdenking van
enze eigen onafhankelijkheid- ons deze
verantwoordelijkheid duidelijker zal ma
ken, besluiten de bisschoppen het schrij-
Vraag: Een lezer vraagt naar het
gedicht:
„In de duistere nacht,
Hielden de herders de wacht,
beloop der onkerkelijkheid
gegevens, die voor het de jonge kerken
Nieuw-Guinea
werd het verschijnsel in 1955 geconsta-
tal der rooms katholieke kerk
Bij hun kudde in Bethlehems vel- 1947 tot 31 mei 1960 van 3.703.572 tot
4.634.470 of met 25,1%, terwijl de he
le bevolking toenam met 19,1%. Het
aantal rooms katholieken nam dus in
do re- het gehele land naar verhouding toe,
maar in Noordbrabant en Limburg
daalde het resp. met 0,4 en 0,1%. De
groep, die tot geen enkele kerk wens
te te behoren, steeg echter van
1.641.214 tot 2.102.230 of met 28,1%, De
hervormde kerk steeg van 2.988.839
tot 3.240:490 of slechts met 8,4%. De de onkerkelijkheid."
gereformeerde gezindte nam toe van
590 of met .14,2f*
Hoeveel meer waakt do Heer
Voor Zijn Woord en zijn eer?"
Voorts komen er nog in voi
gels:
„Wij vendienden het niet
Dat G'Uw hemel verliet
Om voor ons hier op aarde te
de Ned. Hervormde kerk, F.
Dondersstraat 9, Utrecht. Oudere abon-
née's zullen zich wel de interessante
beschouwingen herinneren van de wijk-
Sredikant van enkele jaren geleden,
leze behandelde uitvoerig een volks- f
wijk Rotterdam en haar jeschiede. moc( i ot
Brlëven, die nlef «U» voorzien
van naam en adres, knnnen niet ln
behandeling worden genomen Ge
heimhouding Is verzekerd Vragen,
die niet onderling met elkaar tn
verband staan, moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld Per
brief dient een gulden aan post
zegels te worden Ingesloten
laS
drukkende
het eind van de vorige
en het begin van deze eeuw. waarbij
een zeer duidelijk licht geworpen werd
op het ontstaan en de toeneming van
935.956 tot 1.0
Een derde lezer vraagt naar het lied,
waarin de volgende regels voorkomen:
..Ga in uw lente niets voorbij,
Of trek er lering uit.
Als ge ln uw oude dag nog heugt.
Wat ge in uw jonkheid zaagt".
Antwoord: We moeten do vraag
weer aan onze lezers doorgeven.
Vraag: Kunt u mij misschien helpen
aan gegevens
ln Nederland'. -
facetten van de kerkelijkheid, zoals Holland
oorzaken, oorspr ng, geschiedenis, de land
huidige situatio, e-iz. enz. En niet te van
vergeten: De actuele cijfers en toestan
den, Indien dit niet mogelijk is, wilt
dan enkele bronnen
hand", percentages der bevolking namen de bollen te bakken voor bejaarden. Gaar-
katholicken toe van 38,5 tot
40.4 de hervormden daalden van 31
tot 28.3, gereformeerde gezindte van
9.7 tot 9.3, doch onkerkelijken ver
meerderden van 17.1 tot 18.4. Het aan
tal leden van kleinere kerken steeg
van 355.918 tot 416.180 of met 16,9%.
In Limburg stegen de hervormden van
2.8 tot 2,9%, in Drenthe daalden zij van
de onkerkelijkheid 60,2 tot 55,8%, in Overijsel en Gelder- bloem,
levens over allerlei land gingen zij 4% achteruit, in Zuid- 400 gram krenten
warme vet niet
te heet laten worclen. Van het beslag
worden met twee lepels ballen ge
vormd 'en deze laat men in de olie'
bruin en gaar bakken. Te langzaam
gebakken oliebollen worden vet en krij-
;en een te harde korst. Te snel ge-
jakken oliebollen worden niet gaar.
Men controlere dus voortdurend. De
oliebollen kan men met wat poedèrsui-
ker bestrooid warm of koud opdienen.
Vraag: Een man van 42 jaar is vol
komen arbeidsongeschikt. Hij is bij zijn
vader en moeder in huis. Zijn vader
Vraag: Wij hopen met oudjaar olie-
lllon to hnlclton voor hoInm-Hon fïnar. P?'
ontvingen wij een recept
kg bloem, rozijnen, krenten, melk, gist,
enz. Hoeveel bollen kunnen daarvan
ongeveer geschept worden?
Antwoord: Dit is een goed voorne
men. Wij hopen, dat velen op de feest
dagen aan onderen zullen t*
een kilogram bloem krijgt men onge
veer 60 oliebollen. Nodig zijn: 1 kg
H dl. lauwe melk, 40 gram gist.
22,7 tot 20.2%. j,.
,8 tot 35,7%, in Zeeland
toestan- tot 43,1%. In Amsterdam stegen
i. kerkdijken van 45,2 tot 48,4%, In Den
Haag van 27,4 tot
waaruit ik dan de gegevens zou kun- dam van 31,3 tot
putten
Antwoord: Wat de actuele toestand
betreft, hebben we op 13 december 1962 komst
enkele gegevens ontleend aan de eind- van de techniek en de algehele
in Utrecht tuurvet of olie, poedersuiker. De kren-
45,5 ten en rozijnen moet men goed was-
on- sen en laten uitlekken. De appels schil-
len en snipperen, of de sucade toevoe-
Rotter- gen, de gist aanmengen met iets van
lauwe melk. Van bloem, aangemeng-
cijfers van de volkstelling van 31 mei worteling
het ontbreken toe. Het beslag late
lijnen
slag 1;
man altijd een beetje heeft meegehol
pen, voorzover dat 'mogelijk was. Hij
heeft nooit loon ontvangen maar kreeg
slechts kost, inwoning, kleding i
thuis, want werken kan
hij niet. Komt hij in aanmerking voor
een uitkering vanwege zijn invalidi
teit? En tot welke instantie moet hij
zich wenden?
Antwoord; Afgaande op deze gege-
,vy clat inderdaad in
en: uitkering
:rim-regeljng
de invaliditeitswet. De vader kan