Johnson
moeilijk
zal het erg
krijgen
- y v
Behoefte aan recreatie is
(nog) niet te bevredigen
O-Fresh
Partijstrijd
Irbuwaande beste
sigaret
van grote
zal
invloed zijn
[Stagnatie in huizenbouw
door gebrek aan glas?
ABAS
Warm wassen contra
koude wasmiddelen
Eeuwen voor Pasteur
DINSDAG 26 NOVEMBER 1965
Verkiezingsjaar
heeft z'n problemen
i onzer redacteuren)
richting, dan is de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat de Republikeinse
partij en een deel van de kiezers die
in 1960 hun stem aan Kennedy heb
ben gegeven, de voorkeur geven aan
de New Yorkse gouverneur Nelson
Rockefeller.
Maar er is ook wat voor te zeggen,
dat de kansen van Richard Nixon,
die in 1960 ternauwernood door Ken
nedy en Johnson tot staan werd ge
bracht, als lachende derde met de
kandidatuur van de Republikeinse
partij gaat strijken.
president van de Verenig
de Staten is geworden zal voor
lopig iedereen zich nog blijven w g. -s. j 4^
afvragen, hoe hij gestalte zal |La H tlOOJ)
geven aan de buiten- en bin
nenlandse politiek van zijn
land. Op het ogenblik is dat
nog geen probleem. In de bui
tenlandse politiek van de Ver
enigde Staten is zoveel conti
nuïteit, dat een koerswijziging
op dit ogenblik onmogelijk
moet worden geacht afge
zien van het feit, dat Johnson
daar geen enkele behoefte aan
zal hebben. Het is echter de
vraag, of dit zo zal blijven, of Johnson
Johnson in alle opzichten in de 0ok dc s,e|m vln een invloedrijkveroorzaakte 5e ïrè'uk tiisen''ï<Tver*
voetsporen van Kennedy zal man als Sam Rayburn, de leider van 1 staten en de andere leden van de
treden, zij het dan dat hij daar- de Democratische fractie in het Huis Navo
bij een eigen stijl zal ontwik-1 Afgevaardigden, slaagde -
Wat de buitenlandse politiek be
treft willen wij ons beperken tot de
hoop, die gisteren door de New YorkJ
Herald Tribune werd uitgesproken, j
nl. dat de bondgenoten van de Ver-|
enigde Staten geen groter eer aan de
nagedachtenis van Kennedy kunnen:
bewijzen, dan zich in te zetten voor
het doel, waarnaar de vermoorde
president heeft gestreefd: het her
stellen van de verbrokkelde eenheid
onder de leden van de Noordatlan-
tische verdragsorganisatie. De tegen
woordigheid van generaal De Gaulle
in Washington biedt een uitstekende]
gelegenheid, zo schrijft het blad. Hij 1
Bouwers niet haiulen in het haar
Ernstige moeilijkheden dreigen I "°/e
voor de woningbouw omdat de grote lappen" in de moderne bouw i«
aanvoer van vensterglas, spe-;dit glas minder gewenst,
ciaal zogenaamd imitatie-spie- De Belgische fabrikanten hebben wel
gelglas uit België plotseling ern-
Stlg gestagneerd blijkt, lal va~: klagcn tai van importeurs. Hoe de wo-
bouwers zitten met de handen in ningbouw uit deze perikelen moet ko-
men is nog niet te zeggen, want net
het haar, omdat hun leveranciei s v.oorlopig afdichten met plasticdoek
niet meer tijdig aan reeds afge- schijnt weinig afdoende
sloten contracten kunnen voldoen,
brengen.
vrij hoge kosten
Vermaard Belgisch
oogspecialist
ernstig gewond
De leveranciers zelve zijn ook wan
hopig. Hun. voornamelijk Belgische la-
brieken leverden tot voor kort op ter
mijnen van omstreeks drie weken
Thans worden levertijden van dertien
tot vijftien weken gevraagd.
De moeilijkheden schijnen te schuilen
in een concentratie en omzetting van
de Belgische glasindustrie. Deze zou
per 1 november uitsluitend nog enkele
grote maten gaan leveren op grond De ook in Nederland vermaarde Bel-
van nieuwe fabricagemethoden. Pro- gische oogspecialist prof. J. Francois,
testen uit Nederland, dat zulks zou hoogleraar aan de universiteit van Gent,
neerkomen op een snijverlies van een is maandagmiddag levensgevaarlijk ge-
procent of vijf schijnen niet geholpen wond bij een auto-ongeluk op de auto-
te hebben. weg Brussel—Oostende.
De plotseling veel langere levertijden Bij een inhaalmanoeuv
brengen tal van aannemers in moeilijk- wagen
heden. Gesproken wordt van duizend*
woningen die pas kunnen worden af
gewerkt door timmerlieden, stucadoors
en schilders, nadat zij glasdicht zijn.
Vele importeurs en glashandclarer
moeten echter glashard ..geen glas"
zeggen als 'het tenminste om het veel
gebruikte „imitatie-spiegelglas" gaat.
andere auto's.
Prof. Francois heeft een aantal spec
taculaire oogoperaties op zijn naam
in. Johnson dc kandidatuur
partij te bezorgen.
Belangrijk
Wanneer Johnson president zou
zijn geworden met een ambtstermijn Kennedy bleek nog
van vier jaren voor zich. zou er geen goede politieke hout
probleem zijn geweest. Hij zou dan zijn. toen hij na zijn overwinning op nedy voorlopig althans
zijn beleid kunnen uitstippelen zon- de Democratische partijconventie on- vaarlijker karakter heeft gekregen.
I Laten we het hopen.
Wellicht is hij nu tot andere ge
dachten gekomen en zal hij zijn po
gingen staken, verwijdering te ver
oorzaken tussen bondgenoten, die el
kaar zo hard nodig hebben om zich
staande te kunnen houden in de strijd
tegen het internationale communis-
die door het wegvallen van Ken-:
Moeizame vlucht uit woonpakhuizen
liddellijk contact zocht met de
die hij zojuist verslagen had en hem
uitnodigde, de kandidatuur voor het
vice-presidentschap te aanvaarden.
Johnson accepteerde dit aanbod.
Het moet hem niet gemakkelijk ge
vallen zijn. dit te doen. Maar hij
deed het, blijkbaar omdat hij het be
lang van de partij, die hij al zo
lang op vooraanstaande plaatsen had
vertegenwoordigd, Jiet prevaleren bo-
ven het eigenbelang. Aan het besluit'
van Johnson had Kennedy menselij-;
kerwijs gesproken zijn verkiezing tot
president te danken. De combinatie
Kennedy-Johnson trok de liberale ele-1
inenten van het Amerikaanse kie
zerspubliek aan, zonder dat zij de
conservatieve groeperingen in het
Zuiden van zich afstootte.
Kennedy wist tenslotte zijri Re*
publikeinse tegenstander Nixon
slechts met een gering stemmenver-; y j C
schil te verslaan. Zou hij niet de LROOUF Wil 5p3311S0
minister niet
in Engeland
der dat hij rekening behoefde te hou
den met allerlei politieke groeperin;
gen. Maar nu is dat anders. Want
Johnson i3 president geworden aan
het begin van het jaar, waarin de
niemand en niets ontziende campag
ne voor de Amerikaanse presidents
verkiezingen wordt gehouden.
We schreven enige tijd geleden, dat
er voor president Kennedy een bij
zonder moeilijke tijd was aangebro
ken, toen gouverneur Rockefeller
liet weten, dat hij naar de kandida
tuur van de Republikeinse partij voor
het Amerikaanse presidentschap zou
dingen. Voor Johnson geldt deze con
clusie in nog veel sterkere mate.
Conservatisme
Johnson heeft een jaar voor de
boeg, waarin zijn regering in be
langrijke mate tot besluiteloosheid
zal zijn gedoemd, omdat het Ameri
kaanse Congres er voor zal terug- steun van de conservatief bekend
schrikken, middenin een felle ver- staande Johnson hebben gehad, dan
kiezingscampagne besluiten te ne- zou hij in januari van 1961 niet in 1
men, die door het kiezersvolk niet bij- Witte Huis terecht zijn gekomen,
zonder op prijs gesteld zullen wor-
den. Daar komt nog bij, dat er al D(* TOSSGtl
enige tijd een golf van conservatisme
over de Verenigde Staten spoelt, die
figuren als Barry Goldwater in de een eigen stijl gaat ontwikkelen
Republikeinse gelederen de wind in de herinnering aan de Kennedy-perio-
de zeilen heeft gegeven en die wel- de gaat vervagen zal ook het ogenblik
licht ook de conservatieve vleugel inaanbreken, waarop Johnson zich
de Democratische partij in de verlei-ondubbelzinnig moet uitlaten over de
ding zal brengen, op een andere golf-1 houding, welke hij zal aannemen in
lengte over te schakelen. het voor Amerika zo uiterst belang
rijke negervraagstuk. In dit opzicht
zal hij zich voor de grootste moeilijk
zien, als in r
volgend jaar de scholen weer be
ginnen en het rassenprobleem in de
zuidelijke staten weer in alle hevig
heid kan losbranden. De houding, die
Johnson dan aanneemt kan van be
slissende betekenis zijn voor de kan-
de Democratische partij bij
de presidentsverkiezingen, die enkele
maanden later moeten worden ge
houden, maar ook voor de toekomst
an de Verenigde Staten.
Als Johnson rekening houdt inet de
krachtige conservatieve stroming, die
ziëh van grote delen van de Ver.
Staten heeft meester gemaakt, en
dus zijn afkomst niet verloochent,
zou zulks betekenen, dat de k'lok zou
worden teruggedraaid, hetgeen niet
straffeloos zou kunnen gebeuren.
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
,,De vier ruimte-vergende com
ponenten van de maatschappij:
wonen, werken, recreatie en ver
keer zjjn alle tot zorgenkinderen
van de overheid uitgegroeid. Een
zo beperkt grondgebied als het
onze. waarop straks wellicht
twintig miljoen Nederlanders zul-
wonen, eist een zorgvuldige
ordening en vaststelling van de
ruimtelijke bestemmingen, zo
mede een zorgvuldige afweging
van belangen en prioriteiten, wil
len deze componenten elk tot hun
recht komen. Hiertoe is een sterk
gecentraliseerd overheidsbeleid
onontbeerlijk."
A.N.W.B.-studiedag
in Rotterdam
(Van onze
speciale verslaggeve
Zij denkt nu heel
anders over hem
en hij denkt wat 'n verademing
Hij merkte het meteen, van adem-frisheid
hangt o-zo veel af en de nieuwe O-Fresh
tan de land- Oralator helpt direct! 'n Belangrijke af-
groot tekort spraak, 'n beslissend gesprek? Handig zo'a
landbouwgrond In Nedorlond; veld vcstzak.apparaa,jc even diep inhaleren
hnerpn moeten noodeedwonsren de K_T
■ontwikkeling 1
jonge boeren moeten noodgedwongen de -
landbouw verlaten. En nu wU men door de Oralator en u bent meteen weer
grond aan deze landbouw onttrekken om adem-fris! Diepdoordringend O-Fresh rei
en.niets te doen." nigt na speciaal t
adem volkomen
voortdurende bestudering nodig zijn. j tief staat tegenover het verschijnsel re-
roij de volgende methoden zouden 1 creatie, en aan de bevordering ervan
en worden gebruikt: wil meewerken, maar dat zij dit op in-
1 svrtomniinnh» dividuele wijze wil doen, en niet binnen
rSSeéSij, "vTT^fchtiïi™ van k"d" streekplannen. - niet \frtS tMt
het reoreatieverkeer. terreinkeus, ge-l
dragspatronen, enzovoorts. De. rJvan inkomenswerving
Onderzoek van de recreatiemotieven, ^PjaS»d®^via het houden v°"
waarvan ons inzicht nog zeer onvol- j
doende is.
3. Onderzoek naar de waardering
roken en drinken de
ORALATOR
waarneming van
handig vestzak-formaat f 2.25 bij
blijft een lapmiddel, een doekje uw apotheker, drogist of speciaalzaak
1 luui het bloeden. Het feit kan niet ver
borgen worden dat het om een poging
de diverse soortei
weinig of niets is geda
4. Vaststelling van latent
creatieneigingen.
ecreatie,
gaat onrendabele landbouwbedrijven lui
stand te houden. creati* betrokken zijn. en waaronder
Van een samengaan van landbouw en de ANWB zon belangnjke plaats ïn-
recreatie verwachtte dr. Constandse neemt, moeten het zich tot een eer 1 -
niet veel De landbouw in zijn moderne kenen als pressiegroep tegenover de
Het was de heer A. G. M. Boost. Er js behoefte aan een centrale in- vormen en de recreatie zijn volgens overheid te fungeren, in die zin dat ze
directeur Wegen en Verkeer van destantie. zo besloot dr. De Jonge, die hem in wezen onverenigbaar.
ANWB. die deze woorden uitsprak I zich zowel met de documentatie en de i
SSÜSSff* Vddtó"' mK Contouren Aangaande randstad Holland merkte
studiedag van de ANWB in Rotterdam, looazanenjke ..veldwerk ir G c Lange, plaatsvervangend di-
De voorzitter van de bond. ir. F. H. De lieer H. Molendijk, voorzitter van recteur van de Provinciale Flanolog;-
van der Linde van Sprankhuizen, ver- tfOOOiaag de Stichting Recreatie, verklaarde dat sche Dienst'van Zuid-Holland nog op
klaarde dat de vergadering niet het door dc Rijksdienst van het Nationale dat zich. juist nu de problemen onop-
ongewisse karakter vertoonde van een rtJ)c„eer stelde" dat yotLraI sle Plan reeds de contouren getekend zijn i0Sbaar gaan worden, nieuwe mogelijk-
t,,, delingen en deze vormen straks meer voor een rijksrecreatieplan. Het zal ver-
In het Britse Lagerhuis is het eiste- I iT ste'°e een reeks van dan tachtig procent van de totale be- der uitgewerkt en internationaal inge-
m ,tu n ren tot eln botsmelissenledenTan ï'ndte-boeenfcoTOten otter de recreatie ornking - steeds dr.ngender behoefte pnsl moeien worden.
Naarmate Johnson als president Ï.I"1 «ooriutziclit. ten einde een beter rullen hebben al te dalen van de zo- Van 2rote betekenis achtte de heer
macht t. krijgen m de mogelijkheden veelste woonlaag om de drukte hel la-Md.„d'k d. «Sracht v-fThet minisi*-
ontspanning pon een steeds groter l^^^ftank en de onveihgheid van rie onderwjJS> kunstm e„ wetm.
schappen aan de Sociaal-Wetenschap-
pelijke Raad van de Koninklijke Aca
viucm kir
de Conservatieve partij en de La-!
bourpartij gekomen over het bezoek
n. de S?,aS,,Sf SliniS,eïn^'an v00r" i wordend volk i
lichting. Miguel Fraga Ibarne, aan herstel
Engeland.
dit ogenblik de aangewezen
lijkt, die zijn partij bij de presidents
verkiezingen van volgend jaar zal
Kandidatuur
Om een indruk te krijgen van de
plaats, die Johnson in de Amerikaan
se politieke samenleving inneemt, die
nen we terug te gaan naar het mid
den van 1960, toen Kennedy en
Johnson elkaar de kandidatuur van
de Democratische partij voor het
Amerikaanse presidentschap betwist
ten. Kefmedy was toen de vertegen
woordiger van de zgn. liberale vleu
gel van de partij en Johnson stond be
kend als gematigd conservatief. Ken
nedy beschikte echter over een
enorm apparaat om overal in de Ver
enigde Staten zijn zaak te bepleiten
en zijn tegenstanders uit te schake
len. En zelfs Johnson, die een oude
rot in het politieke vak was en jaren
lang leider van de Democratische
fractie in de Amerikaanse Senaat
geweest, moest het onderspit delven
tegen Kennedy.
Als Frankrijk zijn
president zou
verliezen
Het Labourlid Robert Edwards ver
klaarde: „Vele leden van dit huis zijn
zeer gebelgd over het bezoek van juist
deze minister". Edwards behoort tot
leden van de oppositie, die de
regering hadden verzocht het bezoek
van Fraga af te gelasten. Fraga
gisteren 111 Engeland aangekomen vc
:n officieel bezoek van vier dagen.
Minister van buitenlandse zaken Ri
chard Butler antwoordde op de vra
gen van de oppositie, dat hij geen re
den ziet het bezoek af te gelasten, en
i dat de uitnodiging aan Fraga plaats
vond in het kader van de gebruikelijke
uitwisselingen van bezoeken op ministe
rieel niveau met landen waarmee En
geland normale diplomatieke betrek
kingen onderhoudt.
President De Gaulle kreeg gisteren
bij zijn terugkeer uit de Verenigde
Staten een geheim rapport o\erhan-
digd over de vraag of Frankrijk een
vice-president moet hebben.
Het. rapport bevat een verslag van on
derlinge besprekineen tussen deelne
mers aan het gaullistische partijcon
gres. dat vorige week in Nice is ge
houden.
Vele Fransen zijn onder de indruk ge-1
komen van de snelheid en vlotheid
waarmee de oovolger van president
Kennedy de leiding van het land kon
Speculatief
Nu Johnson de vermoedelijke pre-
sidents-kandidaat van de Democra
tische partij is voor de verkiezingen
van volgend jaar krijgt ook de strijd
binnen de Republikeinse partij een
ander karakter. Er valt uiteraard nog
weinig over te zeggen, dat geen spe
culatief karakter heeft. Men zou kun
nen beweren, dat de kansen van
Goldwater er door verminderd zijn,
nu zijn politieke denkbeelden als
alternatief voor het beleid van Kenne
dy een deel van hun kracht hebben
verloren. Dit laatste hangt echter
weer af van de wijze, waarop John
son aan zijn politieke opvattingen ge
stalte geeft. Koerst Johnson inder
daad in een gematigd conservatieve
1 klein land.
een steeds intenser wordend stadsv
keer achter te laten en de stenen stad
te ontvluchten. Maar zelfs de:
demie van Wetenschappen om een stuk
recreatie-researchwerk voor zijn reke-
steld" en de ning te nemen- De particuliere organi-
iwiëilifl^^—t—pw—W—Ég—
slotte achter zich heeft gelaten" blijkt
de heer Van Sprankhuizen. Wij plei-1 stoplicht heeft heer.geworsteld en de lc
ten voor ruimtelijke ordening, voor overbelaste stedelijke uitvalswegen tenjsaties- d,e °P enigerlei wijze bij de re- blijvi
een geleidelijke herindeling en een lo-1slotte achter zich heeft gelaten, blijkt
gischer vormgeving van de Nederland-dat de verkeersdrukte op het mterloka-
se gronden en wateren". Ile wegennet zo mogelijk nog groter is
dan gedurende de werktijden op wcek-
Cillltunrcfrnilfl se dasen- En wanneer men eindelijk het
V.UllUlir^,l UHU gewenste doel heeft bereikt.
zowel Amsterdam als Rotterdam.
„Helaas", zo voegde hij er aan toe,
„worden vooral de laatste tijd zo vele
en zo zware aanslagen gepleegd op de
vlakte van Holland. Hierdoor is het wel
haast zeker dat slechts een gedeelte
van het gebied binnen de stedenring
Den Haag-Leiden-Alphen-Gouda-Rotter-
dam-Delft ongerept bewaard zal kunnen
Momenteel bestaat ons land voor rond
70 procent uit cultuurgrond, aldus dr.
D. de Jonge, lid van de wetenschap
pelijke staf van de afdeling bouwkunde
van de Technische Hogeschool te Delft.
De rest kan worden gesplitst in 7,5 pro
cent bos, 7 procent woeste grond, 8 pro
cent steden, dorpen, gebouwen, erven eD
wegen, en 7,5 procent water.
zich al bezwaard bij de gedachte
de terugtocht. Zo wordt vaak een
onbelangrijk deel van de beperkte
creatietijd opgeofferd aan de verplaat
sing vice-versa langs wegen, die daar
voor niet geschikt zijn.
Gelukkig heeft ons land, zo vervolgde
de heer Boost, vele honderden, zo niet
duizenden kilometers weg van tertiaire
en quartaire aard, die, in mindere mate
beroerd door het verkeer, vaak hun rust
en landelijkhéid behouden hebben, en
die, zonder meer dan wel met beperkte
voorzieningen, als route aantrekkelijk
zijn voor de recreatiezoekenden. Het is
dus van belang de recreatiestromen zo
snel mogelijk af te voeren van de gro
te wegen, en vervolgens langs voor toe
risme en recreatie meer geëigende, rus
tige routes te brengen.
Vormgeving
Volgens de directeur Wegen
1 de Amerikaanse vrouw, die pas r
In de Nederlandse pers is veel aandacht besteed aan opzienbarend
Amerika. Het betreft een koud-water-wasmiddel dat door Lever Bros. een zuster
onderneming van de Sunlight-fabrieken, op de markt is gebracht. Een spectaculaire keer van de ANWB is het thans uiter-
gebeurtenis. Inderdaad, maar vooral typerend voor de afwijkende wasgewoonte mate belangrijk bij herverkavelings-
wassen bleekt. objecten en in het algemeen bij de
ontwikkelt, of het water nu goed warm.1 reconstructie van het platteland aan
dan wel kokend heet is. de vormgeving en uitvoerige land
schappelijke behandeling van het nieu-
Welk produkt is zó veelzijdig, dat het we wegennet grote zorg te besteden,
<Lif^-l'oorwaaI'dE,n. yo'doet? Neder- opdat dc;(, utiUtcitswegen tevens mo-
light-fabriakln^n het heet'oMO.I?el«fch«<ie" d' recreatie kunnen
In ons land worden geheel andere
eisen gesteld: een wasmiddel dat wast
en tezelfdertijd bleekt. En daar is warm
te voor nodig Hoe.warm het sop moet
zijn? De Nederlandse huisvrouw gaat af
op de ervaring die zij heeft met haar
eigen was! De een krijgt een prachtig
resultaat als zij sop maakt met water
dat zo uit boiler of geyser komt. Zij
hoeft misschien niet eerst te weken. Een
ander doet dat wel en is bovendien ge
wend haar was te koken! Weer een ander
broeit of doet het nog anders. Wat wij
dan ook nodig hebben, is een wasmiddel
dat steeds zijn volledige waswerking
bieden.
Er is zeer veel gedaan om OMO tel
maken tot het beste wasmiddel voor de' De belangen van dc recreatie en het
Nederlandse huisvrouw. OMO garan- verkeer kunnen o m. op de volgende
deert haar een frisse, witte was. OMO wijze worden gediend
5 HET wasmiddel voor het beste resul-11. Het opnemen
taat bij elke wastemperatuur.
mogelijkheden i
/ft aen doAite hij,
Men meent dat het onder gelijke om-j
standigheden in Frankriik 38 dagen zou
duren voor er een opvolger is en niet 1
38 minuten zoals vorige week vrijdag
in de Verenigde Staten.
geweest. Het h'ad Vre->ee-c"--
dat zolene generaal De r-»»"» aap
de mar-ht is. een vic--nres''He"'«rhan
ondenkbaar is. Maar het H»l de eer
ste hervorming van ziin onvol«"r ^"e-
tsn zijn, zo voegt het er aan toe.
I Opnieuw heeft een en
quête uitgewezen dat de
kennis van de geschie
denis bij jongeren veel
te wensen overlaat. Bij
een onderzoek onder 250
jongelui in Engeland
dat voornamelijk betrek
king had op gebeurte
nissen tijdens de Eerste
Wereldoorlog gaven
verscheidene hunner op
dat bij Waterloo en Azin-
court veldslagen zijn ge
leverd in dc jaren '14-
'18. Een groot aantal
van de ondervraagden
kende de datum niet
waarop dc Eerste We
reldoorlog eindigde. Als
persoonlijkheden
deze oorlog een
grote rol hebben ge
speeld, werden genoemd
Mussolini, Napoleon en
Hitier.
I De spaarbank voor de
stad Amsterdam heeft
een uniek jubileum ge
vierd. Op 18 oktober was
het vijftig jaar geleden
dat de spaarbank in het
toen pas geopende hoofd
kantoor haar spaarders
in de gelegenheid stelde
tegen een geringe ver
goeding een kiuisloket te
huren, waar men zijn
waardevolle stukken kan
bewaren. Op het ogen
blik is de huurcapaciteit
in het hoofdkantoor ver
moedelijk de grootste
ter wereld.
In Londen hebben in
brekers tijdens het
weekeinde sieraden ter
waarde van tweehon
derdduizend gulden uit
een juwelierswinkel ge
stolen. Zij waren de
winkel binnengedrongen
van uit een belendend
leegstaand gebouw. Hun
activiteit hadden zij ge
camoufleerd door de
ruiten van het leegstaan
de gebouw wit te kalken
|2. Het aanleggen van een uitgebreid net
van beschutte rijwielpaden in lus-
vorm. zomede van langsliggende rust-
I gelegenheden.
3. Het bevorderen van een zo groot mo-
I gelijke spreiding van de ontspan
ningsmogelijkheden.
4. Het aanleggen van speciale toeristi-
sche wegen, zoals de weg over de
u j «-en. Holterberg, de wegen door de Loe-
schildersbedrijf aan te ner Marlf en oVer de Hoge Veluwe
slaan. en de weg door de boswachterij Om-
I De Nederlandse rege- De spanningsverhouding stad-platte-
ring heeft op verzoek land tekent zich scherp af. zo bracht
van de secretaris-gene- dr- K Constandse. lid van de we-
raal van de Ver Naties tenschappelijke staf van de afdeling so-
Thïït tl. nttirie' ci<"°8ie sociografie va» de Land-
- éiM 1141 4 U u-1 bouwhogeschool te Wageningen, naar
ren tijdelijk ter beschik- voren. Veel stedelingen ontgaan de ver-
king gesteld om alsanderingen, die ook ten plattelande zijn
waarnemer op te treden opgetreden. De traditionele, in pittores-
blj het waamemerskorps ke agrarische gebieden wonende boer
van de V.N. in Jemen, bestaat niet meer. Ook de agrariërs
Het zijn de majoors der doen aan recreatie, hebben auto's, mo-
mariniers A. J. Knegt- derne hu,zen- enzovoorts,
mans en A. van der Een veel mocuijker te verteren brok.
Boon. Ze zullen op zeer aidus dr. Constandse. is de omstandig-
korte termijn naar hun heid dat de recreatie ruimte vraagt
standplaats vertrekken, voor allerlei specifieke bestemmingen
1379) De eerste microscopen van
Antonie van Leeuwenhoek waren
wel zeer eenvoudige instrumenten,
bestaande uit een paar koperen
plaatjes met een gaatje, waarin
zich een door Van Leeuwenhoek
zelf geslepen lens bevond. Daar
achter was een verstelbare pin,
waarop de voorwerpen vastge
kleefd of vastgeprikt konden wor
den. Enige van deze instrumenten
zijn bewaard gebleven en bevinden
zich
het
de
geschiedenis der Natuurwetenschap
pen te Leiden.
De beste lens die
nog over is. kan
echter in Utrecht
worden bewonderd
en vergroot 270
maal. Er zijn ech
ter aanwijzingen,
dat Van Leeuwen
hoek lenzen beeft
bezeten, die wel
480 maal vergroot
ten.
Hoe liet ook zij, met deze primi
tieve instrumenten, voorzien van
prachtige lenzen, ontdekte 'de Ne
derlandse bioloog o.m. de bacte
riën en hij is de onbetwiste vader
der microbiologic. Ondanks deze
vroegtijdige ontdekking, zou het ech
ter nog twee eeuwen duren eer Louis
Pasteur de bacteriën als veroorza
kers van ziekten zou brandmerken.
Eerst toen is de geneeskunde mo
derne wegen gaan bewandelen.
En toch waren er vóór van Leeu
wenhoek reeds artsen, die met een
merkwaardige intuïtie vooruit lie
pen op de ontdekkingen die ruim
twee eeuwen later zouden worden
gedaan. Jean Astruc. de lijfarts
van Lodewijk XV maakte daar mel
ding van in een geschrift waarin
hij een overzicht gaf van allerlei
absurde theorieën die over de ver
spreiding van een bepaalde ziekte
waren opgesteld. HIJ vertelt daar
in dat Augustus Hauptmann en
Christian Langius van mening wa
ren dat de ziekte werd veroorzaakt
door een school kleine. vlugge,
maar onzichtbare levende wezen-
TOCH 18
HET ZO»
tjes, die eenmaal in het lichaam
binnengedrongen zich door hun
grote vruchtbaarheid snel kunnen
vermenigvuldigen en in menigte uit
breken, waarna zich koloniën in ver
schillende delen van het lichaam
vormen die in de aangetaste delen
ontstekingen, erosies en ulceraties
Aangezien deze bacterie-theorie
van Hauptmann en Langius geen re
kening hield met de destijds heer
sende opvattingen over warme en
koude lichaamsvochten, kwalificeer
de Jean Astruc haar als een visio
nair verbeeldings-
produkt. door geen
enkele autoriteit ge
steund en dus niet
de moeite waard
om weerlegd te
worden. „Boven
dien", zo gaat de
lijfarts verder, „In
dien we zouden aan
nemen dat deze
ziekte veroorzaakt
kan worden door onzichtbare leven
de vyezentjes die in het bloed rond
zwemmen, zou men dat ook wel kun
nen beweren van de pest (zoals de
Jezuïet Ath&nsslus Kircher en de
Minderbroeder Johannes Saguens
hadden gedaan) en van andere be
smettelijke ziekten, zoals pokken,
hondsdolheid, schurft, lupus enz."
Dat Idee was voor dc lijfarts van
de koning natuurlijk te zot om te
overwegen, vooral omdat dan „de
gehele theorie zou vallen." Dat laat
ste was natuurlijk het ergste en
daarom konden een paar van dc
geniaalste denkbeelden, ooit in een
menselijke brein geboren, rustig
worden opgeborgen bij de absurde
theorieën, waarvoor de geleerden
slechts een smalende glimlach over
hadden!
We zullen u nog een groot visio
nair noemen, die in de oudheid leef
de en in zijn land weinig waardering
vond. t.w. Democritus van Abde-
ra, dc grote voorloper van de me
chanisch-atomistische natuuropvat
ting van onze moderne tijd.
(Nadruk verboden). H. Pétillon.
