WERELD
~>AG VAN ROUW VOOR HEEL DE
Johnson heeft raderwerk
weer op gang gebracht
dreigen
de sfeer te vergiftigen
Wat zijn gevolgen van
de dood van Oswald?
Koningen
prinsen
presidenten
ministers
3
MAANDAG 25 NOVEMBER 1963
schil
cl b
of d
Proclamatie van
pres. Johnson
Nog niet in het
Witte Huis
t"i>ïïoh™ Kennedy, die juist vandaag
aarbdr'e ïaar wor^t> brengt met een
s\jtnkinderlijk gebaar een groet aan
i WtfÜa vader; wanneer de katafalk
het Witte Huis naar het Capi-
tool gereden wordt. Mevrouw
Kennedy en zijn zusje Caroline,
die woensdag zes jaar wordt, zien
roerloos toe.
..TT**"
President Lyndon B. Johnson heeft
zaterdag bevolen dat vandaag voor
geheel Amerika een dag van natio
nale rouw zal zijn. „Ik.nodig de men
sen in de wereld die onze droef
heid delen om zich op deze dag van
rouw bij ons aan te sluiten", aldus
de nieuwe president in een procla
matie die hij voor de televisie voor
las. Johnson riep het Amerikaanse
volk op vandaag bijeen te komen in
bedehuizen om daar in overgave het
hoofd te buigen voor de wil van de
almachtige God en daar hun liefde
en eerbied te betuigen aan de her
innering van een groot en goed
mens.
En heel de wereld, zowel in het
Oosten als in het Westen, heeft ge
hoor gegeven aan de oproep van pre
sident Johnson. In vele landen is en
kele dagen rouw afgekondigd. Vrijwel
alle staatshoofden legden een verkla
ring af, waarin zij de overledene ge
dachten als een man des vredes en
als een groot president.
Paus Paulus VI sprak een gebed uit
voor de zielerust van de president en
verleende hem de absolutie. De paus
sprak de wens uit dat zijn dood de
zaak van de wereldvrede geen schade
zal berokkenen. De wit-gele banieren
van het Vaticaan woeien halfstok, in
het verleden gebeurde dit alleen wan
neer de paus was overleden.
Ook in Engeland en Frankrijk werd
met een traditie gebroken. President De
Gaulle gaf opdracht halfstok te vlaggen.
Gewoonlijk wordt alleen op de dag van
de begrafenis van staatshoofden de vlag
halfstok gehesen. In Engeland luidde de
grote klok van de Westminster Abby
elk uur een minuut lang, een rouwbe
klag dat normaal alleen voor leden var.
de Britse Koninklijke familie geldt.
In geen stad van het vrije Westen zal
het droeve nieuws met zoveel smart zijn
ontvangen als in West-Berlijn, waar
president Kennedy zo geliefd was en
waar men zoveel van hem verwachtte.
Duizenden Berlijners trokken naar het
plein voor het stadhuis (dat voortaan
John F. Kennedy-plein zal heten)
luisterden bij het licht van ontelbare
fakkels naar een herdenkingsrede
burgemeester Brandt.
ONTROERING
Sir Alec Douglas Home en bondskan
selier Erhard spraken voor de televisie
vol ontroering over de vermoorde pre
sident. De Amerikaanse negerleiders
treuren om de dood van Kennedy.
Een van hen noemde hem een
„tweede emancipator". De eerste waf
president Lincoln, de man die de neger
slaven naar de vrijheid voerde en die
eveneens werd vermoord. De negers
staan nu voor de uitdaging hun leven
opnieuw te wijden aan de zaak van de
voltooing van de Amerikaanse democra
tie waarvoor twee presidenten hun leven
Het zwaarst voelden wel de familie
leden van de president hun verlies. Op
mevrouw Kennedy, reeds zo vaak en
zo zwaar beproefd, rustte de droeve taak
haar kinderen van het nieuws op de
hoogte te stellen. Een etmaal na de
moord wist de vader van John Kennedy,
oud-ambassadeur van de V.S. in Londen,
nog niet dat zijn zoon gestorven was.
Zijn vrouw durfde hem deze tijding niet
te brengen. De gezondheid van Joe Ken
nedy is zeer zwak. Twee jaar geleden
is hij door een beroerte getroffen. Maar
niet alleen in het Westen, ook in de
communistisch gezinde landen heeft men
uiting gegeven aan zijn droefheid en
diepe ontsteltenis. De Russische bladen
brachten het nieuws in grote opmaak
met grote foto's van de president. Een
Russische huisvrouw vertelde dat zoiets
alleen voor ruimtevaarders bleef gere
serveerd.
CHROESTSJEF
Pfemier Chroesjtsjef was zeer onder
de indruk. Hij brak zijn vakantie af en
reisde naar Moskou om persoonlijk het
condoleanceregister in de Amerikaanse
ambassade te kunnen tekenen. Zeker
twintig minuten bleef hij in het gebouw
Zijn gezicht stond ernstig en hij zei vrij
wel niets.
Over het algemeen wijt men in het
Omring door een erewacht rust
president Kennedy in het Capi-
Jtool. Geheel links achteraan me
vrouw Kennedy en haar kinderen.
communistische blok de laaghartige
moord op Kennedy aan ultra-rechtse en
„racistische elementen" die de zaak van
de vrede zouden willen schaden-
en vooral de negers in Amerika een
zware slag willen toebrengen. De ar
restatie en de daarop volgende moord
op Oswald heeft de zaak zeer gecompli
ceerd gemaakt.
Alleen communistisch China heeft
het nieuws van de moord vrijwel ge
negeerd. De kranten kwamen uit met
een 300 woorden tellend communiqué.
In een zondagsblad verscheen
spotprent waarop Kennedy bloedend
stond afgebeeld met als onderschrift:
„Kennedy bijt in het zand", een wal
gelijke plaat die bijvoorbeeld in Zuid
Slavië zeer scherpe kritiek heeft uit
gelokt. President Johnson wordt
de communistische pers afgeschilderd
als ..conservatiever'' dan Kennedy.
Men gelooft echter niet dat de poli
tiek van vreedzame coëxistentie be
langrijke veranderingen zal onder
gaan. -
FIDEL CASTRO
Zelfs premier Fidel Castro richtte zich
via radio en televisie tot 't Cubaanse volk
om hen van de moord op de hoogte te
brengen. Hij keurde deze ten scherpste
af. Hij ontkende ten stelligste dat de
Cubaanse regering van het bestaan van
Oswald zou hebben geweten en hij deed
felle aanval op de rechtse reactio-
kringen in de V.S. („zoals de John
Birch-society", aan wie hij de aanslag
toeschreef) die de moord op president
Kennedy aan het „castristische commu-
willen toeschrijven". Het is wel
duidelijk dat hoe meer betuigingen van
gesproken worden en hoe 'meer
de politiek van John' F. Kennedy
prijst, gezocht wordt naar achtergron-
>n voor de moord.
En daarbij dreigen de beschuldigin
gen die over en weer vliegen de sfeer
internationale rouw over het ver
lies van deze wereldleider te vergif
tigen. Russische perscommentaren ont
kennen ten stelligste dat het commu-
bij deze moord is betrokken en
beschuldigen de rechtse „koude oor
log-makers"' in Amerika. In dit ver
band worden de namen genoemd van
senator Barry Goldwater, een van de
republikeinse kandidaten voor het
presidentschap en van generaal Kal-
ker, die beiden hun bakermat in
Texas hebben.
De rechtse kringen in de V.S. laten
steeds weer blijken het communisme
verantwoordelijk te achten.
Presiwent John Kennedy maakt de
laatste tocht van het Witte Huis
naar het Capilool, waar honderd
duizenden Amerikanen afscheid
kwamen nemen. De kis is op een
oude legerwagen geplaatst.
Buitenlandse politiek ongewijzigd
President Lyndon Baincs Johnson
heeft het door het verpletterende
nieuws van de moord op Kennedy
tot stilstand gekomen raderwerk
van het Amerikaanse regeringsap
paraat weer op gang gebracht door
onmiddellijk resoluut aan het werk
te gaan.
Hij confereerde met1 hoge regerings
functionarissen en met vroegere pre
sidenten van de Verenigde Staten. Hij
sprak hat Amerikaanse volk toe
vond ook nog tijd om zich voor
oareiden op de rede. die hij woensdag
in hef Congres zal houden. Hij bracht
een bezoek aan mevrouw Kennedy en
woonde met zijn echtgenote een korte
Kerkdienst bij. Johnson is protestant.
Johnson heeft het Witte Hlhuis nog
aiet betrokken. Hij regeert vanuit zijn
oude kantoor in het gebouwtje tegenover
Witte Huls. In dat venbrek ontving
iiij zijn talrijke bezoekers. Hij heeft alle
levers en speciale medewerkers van
Kennedy gevraagd in functie te blijven.
Hij heeft echter ieder van hen de vrij
heid gelaten, zelf'over hun al dan niét
aanblijven te beslissen.
De 71-jarige John W. Macconmack.
voorzitter van het Huis van Afgevaardïg-
is thans opvolger voor het presi-
dtentsöhap. Senator Carl Hayden krijigt
Amerikaanse regering bezorgd
In Amerikaanse regeringskringen
heeft het nieuws van de moord op
Oswald een hevige schok teweegge
bracht. Men maakt zich met nanu
rgd over de gevolgen die deze
„terechtstelling" zal hebben op de
wereldopinie. Door de moord op Os
wald zou voedsel gegeven kunnen
i met haar kinderen John en
hag, Caroline verlaat mevrouio Keu
rt aledy 'iei Capitool, waar het stoffe-
ijk overschot van haar echtgenoot
opgebaard. Achter haar familie-
renÖedeu en de nieuwe President met
Inkt mevrouw Johnson.
stint
20 De Amerikaanse effectenbeurzen
Mn vandaag dicht gebleven in ver-
met det begrafenis van het stof-
"adepjk overschot van Kennedy. De
yJuis a; het Damrak was wel ge-
Leeg rijpaard...
Bij Lincolns begrafenis volgde zijn rij
paard het caison met zijn kist. Mevrouw
Kennedy heeft gisteren haar rijpaard, de
volbloed ruin Sardar, laten meelopen in
dze symbolische x-ol. Het paard was een
geschenk aan haar van president Ajoeb
Khan van Pakistan. Het werd met leeg
zadel voorgeleid, met rijlaarzen in de
stijgbeugels als symbool van de gestoi*-
ven leider.
worden aan de twijfel of Oswald wel
werkelijk de man was die president
Kennedy vermoordde. Bovendien
rijzen er twee vragen: werd Oswald
vermoord om hem de mond te snoe
ren, en hoe kon Ruby zo dicht bij
Oswald in de buurt komen.
Intussen zijn gisteravond politiever-
sterkingen naar Dallas gezonden in ver
band met de gespannen situatie in de
stad, waar op straat druk gediscussieerd
wordt. De burgemeester heeft een beroep
op de bevolking gedaan zich niet
te geven aan hysterie. Direct né
moord op Oswald heeft het Amerikaanse
ministerie van justitie laten meedelen,
dat er zeer sterke aanwijzingen zijn dat
Oswald inderdaad de moordenaar van
president Kennedy is. De federale re-
oherche zou evenwel het onderzoek nor
maal hebben voortgezet. De officier van
justitie heeft de politie nu opdracht ge
geven de zaak-Oswald te laten rustenen
verder te gaan met de zaak-Ruby. Ruby,
die officieel is beschuldigd, krijgt een
stroom van gelukwensen en financiële
steun aangeboden. Intussen gaan in Dal
las talloze geruchten. Volgens sommige
hiervan zou Ruby een communistisch
agent zijn, die Oswald uit de weg moest
en opdat hij niets zou kunnen ver
raden. Communistische organen, zoals
het Franse Humanité schrijven dat Os
wald te veel wist en dat hij daarom uit
de weg moest worden geruimd. Een
commentaar van de Prawda spreekt in
dezelfde bewoordingen. Volgens de New
Yorkse correspondent van de Prawda
heeft de veiligheidsdienst van het Witte
Huis een uitstel van de reis van presi
dent Kennedy moeten voorstellen met
het oog op de ultra-reactionaire sfeer
die in Texas was geschanen door recht-
elementen. Ook de gouverneur van
Texas, Connally, was naar Washington
gegaan om president Kennedy er toe te
bewegen niet naar Texas te gaan. om-
er onaangename gebeurtenissen zou
den kunnen gebeuren. Tevergeefs waren
ook de waarschuwingen van Stevenson
die enige tijd geleden het mikpunt was
incidenten die door rechtse elemen
taren uitgelokt
te noemen. De plechtigheid die bij de
naamgeving gehouden word^ zou van
daag plaats vinden.
In het oostelijke deel van de om
streden stad is bij een ruïne een foto
van Kennedy opgehangen. Er zou ook
een brandende kaars bij geplaatst zijn.
Twee schommelstoelen, die Ken
nedy tijdens zijn ambtsuitoefening
•heeft gebruikt zijn gisteren uit het
Witte Huis verwijderd. Zij werden
naar een aan de overkant van de straat
staand gebouw gebracht. Het is nog
niet bekend wanneer mevrouw Ken
nedy het Witte Huis zal verlaten. Ze
zal zelf toezicht houden bij de over
brenging van haar bezittingen, welke
plaats zullen maken voor die van
mevrouw Johnson.
Koningen, prinsen, presidenten en
ministers uit alle delen van de wereld
zijn naar Washington gegaan om de
laatste eer te bewijzen aan de ver
moorde leider van de machtigste mo
gendheid ter wereld, John F. Kennedy.
Onder hen zijn prins Bernhard, prinses
Beatrix en minister Luns, koning Bou-
dewijn van België, president De Gaul
le van Frankrijk die als een van de
eersten in Amerika aankwam en vice-
premier Mikojan van de Sowjetunie
die op speciaal verzoek van premier
Chroesjtsjef zou zijn gegaan.
Mevrouw Jacqueline Kennedy heeft
alle buitenlandse staatshoofden en leiders
van missies op het Witte Huis ontvangen.
Daarna werden de buitenlandse bezoe
kers door president Johnson op hel
State Department ontvangen. Morgen zal
de president met verscheidene hoge gas
ten nog besprekingen voeren.
Van de gasten noemen we nog. Groot-
Britannië: prins Philip minister-presi
dent sir Alec Douglas-Home; Grieken
land: koningin Frederika en minister
Venizelos; Rusland: vice-premier Miko
jan en minister van buitenlandse zaken
Gromyko; West-Duitsland: president
Lübke. bondskanselier Erhard, minister
Schröder, minister Kai-Uwe von Hassel:
Ethiopië: keizer Haile Selassie: Israël:
president Sjazar en minister mevrouw
Golda Meir; Denemarken: prins George
en minister-president Krag; Ierland: pre
sident Eamon de Valera, minister Aiken*
Noorwegen: prins Harald en minister
president Gerhardsen; Zweden: prins
Bertil, minister-president Erlander; Ita
lië: minister Piccioni; Zwitserland: minis
ter Wahlen: Perzië: prins Gholam (broer
van de Sjah) en minister Abbas Aran-
Turkije: premier Ihönil; Zuid-Korca
president Tsjoeng Hie Paak; Zuid-Slavië:
vice-president Stambolic en minister Po-
povic; Polen: vice-premier Jaroszewicz;
Oostenrijk: kanselier Gorbach; Finland:
minister Merikosko; West-Berlijn: bur
gemeester Brandt; Luxemburg: prins
Jean; Canada: premier Pearson.
Bedreiging aan
adres Zweedse
premier
De premier van Zweden. Erlander
heeft zijn lijfwacht versterkt naar aan
leiding van een anoniem telefoontje dat
hij dezer dagen ontving en waarin hem
werd medegedeeld, dat president Ken
nedy niet de enige zou zijn die in deze
tyd door moordenaarshand zal sterven
.963r 1
mstei
