V
Ikeda tracht positie
ve iüg te stellen
WILLEM II
fantastica 29*1
Uitslag voor
zijn partij
van
belang
Cambodja schakelt
op De Gaulle over
Breuk tussen Kongo
en Sowjetunie?
na
Rajakowitsj
was bij
weer vrij man
Silberbauer geeft
zijn rol toe
]jh een. &aft£e hij
Meeste tarwe uit Europa
DONDERDAG 21 NOVEMBER 1963
De verkiezingen in Japan
(Van een onzer redacteuren)
TN JAPAN is men vandaag
naar de stembus geweest
om een nieuw parlement te
kiezen. De stembureaus zijn
nu al enige tijd gesloten, want
het is in Japan acht uur later
dan bij ons. En morgen zullen
we wellicht r?eds een idee
hebben van het resultaat, dat
de verkiezingen hebben opge
leverd, Verrassend kan het
haast niet zijn, omdat de libe
raal-democratische premier
Hayato Ikeda alleen maar op
vervroegde verkiezingen heeft
aangestuurd om zijn persoon
lijke positie in de Liberaal-de
mocratische partij „veilig te
stellen", voordat deze haar
jaarlijkse conventie houdt. De
vraag is slechts of de rampen,
die Japan onlangs hebben ge
troffen, van invloed zullen zijn
op de uitslag van de verkie
zingen.
Uit opiniepeilingen is gebleken, dat
niemand in Japan behoefte had aar
vervroegde verkiezingen. Er was
geen enkele reden om niet te wach
ten tot november 1964. Alleen pre
mier Ikeda, die zich belaagd wist
door zijn partijgenoot Elisaku Sato,
wilde er op aansturen. Sato verzette
I zich aanvankelijk sterk tegen de
voorgenomen ontbinding van het par
lement. Maar toen hij geïsoleerd
dreigde te geraken, gaf hij zijn
zet op. En de socialistische opposi
tie, die altijd al om ontbinding van
het parlement had geschreeuwd,
werd opvallend rustig, toen Ikeda
nieuwe verkiezingen forceerde. Al
leen uit de kandidaatstelling kan
echter al worden opgemaakt, dat
geen der partijen verrassende ver
schuivingen verwacht.
Handicap
Het is sinds de tweede wereldoor
log steeds de grote handicap van Ja-
panse premiers geweest, dat zij niet
in staat bleken te zijn, die elkaar
bestrijdende fracties in de regerings
partij blijvend tot de orde te roepen.
De persoonlijke positie van de pre
mier kwam daarbij meer dan eens ir
het geding en dat is thans ook weei
het geval. Ikeda had de vervroegde
I verkiezingen nodig om het overwicht
in zijn partij opnieuw stevig in han
den te krijgen. Hij had alles mee.
Want het feit, dat volgend jaar de
Olympische Spelen in Japan gehou
den moeten worden, is op zichzelf
reeds een zeer verklaarbare reden
voor het eerder houden van de ver
kiezingen, omdat uitstel nu eenmaal
in strijd met de grondwet zou zijn.
Gunstig
Vandaar dat Ikeda besloot, de ver
kiezingen op korte termijn te doen
houden. Want als hij zijn partij naar
een grote overwinning kan leiden,
zal hij straks tegenover Sato veel
sterker staan. De tijd is nu nog
gunstig. De regering als geheel
liest terrein omdat de rijstprijzen
voortdurend stijgen. Maar Ikeda
heeft zijn persoonlijke prestige
hoogd door bezoeken aan de Philip-
pijnen, Indonesië en Nieuw-Zeeland,
terwijl Sato nog niet heeft kunnen
profiteren van het feit, dat hij
de ministeriële verantwoordelijk
heid voor de Olympische Spelen (een
gigantische onderneming) heeft aan
vaard.
Democratie
de
Al deze dingen zijn openlijk
Japanse pers besproken op de
manier, die thans het politieke com
mentaar in het land van de rijzen
de zon typeert. Die zuurheid heeft
echter weinig geholpen, zo meent de
Londense Times want de pers staat
even ver van het volk af als van de
politici. Wel heeft zich door Japan
een vaag gevoel van onbehagen ver
spreid. Maar de pers noch de oppo
sitie is er in geslaagd, dit op eniger
lei wijze uit te buiten. Een echte op
positie kent Japan dan ook niet.
Er is sprake van democratie, wan
neer men het heeft over de moge
lijkheid, dat het land wordt gere
geerd door vertegenwoordigers van
het volk die bij volkomen vrije ver
kiezingen worden gekozen. Maar het
ontbreken van een krachtige op
positie wijst er op, dat het kiezers
publiek die mogelijkheid niet vol
doende benut.
Moeilijker
Ikeda zal wel een tactische over
winning behalen. De wijze waarop hij
te werk is gegaan, heeft het voor hem
echter moeilijker gemaakt, de pre
mier te zijn die Japan naar zijn me
ning nodig heeft. Hij heeft zich wel
bewust gemengd in de strijd tussen
de fracties, die de Liberaal-democra
tische partij al zoveel schade heeft
ber.okkend. De voorgestelde partij re
organisatie krijgt nu geen aandacht
meer. Ook Sato heeft zijn stelling
van kampioen van het modernisme
in de partij verlaten om Ikeda met
diens eigen wapenen te gaan bestrij
den.
En het zal dan ook nog de vraag
zijn, of Ikeda er in de zomer van het
volgend jaar in zal slagen, beslag te
leggen op het partij-presidium en
aan te blijven als premier. Dat
hangt mede van de uitslag van de
verkiezingen van heden af.
Socialisten
Bovendien heeft Ikeda de socialis
ten uitgedaagd, voordat dezen de tijd
hebben gehad, een les te trekken uit
hun onenigheid met de communisten.
Het is nog te vroeg om te zeggen
hoeveel schade hij hiermede heeft
aangericht. De socialisten begonnen
steeds meer aandacht te schenken
aan de binnenlandse politieke pro
blemen. Zij zijn echter nog niet toe
aan het opstellen van een program,
waarin enige samenhang te ontdek
ken is.
Nu moeten de socialisten wel te
rugvallen op internationale kwesties
als de relaties met Amerika
China die in het verleden een goed
gesprek ten enenmale onmogelijk
hebben gemaakt. Dit mag wellicht
op dit ogenblik in het voordeel van
Ikeda en diens partij lijken te zijn,
deze ontwikkeling is bepaald
t het belang van Japan.
Oppositie
Hailsham ziet af
van zijn titel
Lord Hailsham, de Engelse minister
van wetenschappen, heeft afstand ge
daan van zijn adellijke titel en is ge
woon meneer Quintin Hogg.
De 56-jarige edelman, die in 1950 zijn
vader opvolgde als tweede burggraaf
Hailsham, heeft zijn titel opgegeven om
te kunnen meedoen aan een bijzondere
verkiezing die hem naar hij hoopt een
zetel in het Lagerhuis zal opleveren.
Hij stelt zich kandidaat in het kies
district Marylebone in Londen. De ver
kiezing zal op 5 december worden ge
houden. Het is een veilige" conserva
tieve zetel.
Japan mist een werkelijke opposi
tie. Volgens de Times is de afwe
zigheid van een alternatief voor een
liberaal-democratische regering de
ernstigste bedreiging van de Japanse
democratie. De partij van Ikeda lijkt
er opnieuw in te zijn geslaagd, haar
tegenstanders in te kerkeren binnen
de muren van hun eigen ideologie.
En hoezeer de socialisten en de an
dere oppositie-groeperingen overtuigd
zijn van de geringe mogelijkheden,
die zij onder de huidige omstandig
heden hebben, moge blijken uit het
aantal kandidaten, dat zij voor
de verkiezingen van heden hadden ge
steld.
Kandidaten
De socialisten hebben slechts 198
kandidaten gesteld voor een totaal
aantal van 467 zetels, waarvan zij
er ten hoogste 156 denken te verove
ren. De Democratische socialisten
(iets meer naar het midden) hebben
de 40 zetels mogen behouden, die zij
thans hebben. Daar tegenover heb
ben de communisten, die slechts drie
zetels in het oude parlement bezet
ten, niet minder dan 118 kandidaten
gesteld.
De regeringspartij heeft 359 kan
didaten en zal ongetwijfeld meer dan
de helft van het aantal zetels in
de wacht slepen. Op het ogenblik
heeft zij een meerderheid van 42 ze
tels. De grootte van de nieuwe meer
derheid kan beslissend zijn voor de
machtsstrijd binnen deze partij.
Het staatshoofd van Cambodja,
prins Norodom Sihanoek, heeft
verklaard dat „voor ons land, be
vrijd van de V.S.", het uur voor
Frankrijk gekomen is.
„De communistische mogend
heden hebben zichzelf uitgescha
keld omdat zij ons niet als bond
genoot willen. Blijft over het
Frankrijk van generaal De Gaul
le, die door nimand zal kunnen
worden beschuldigd van het voe
ren van een imperialistische of
Neo-kolonialistische politiek", al
dus Sihanoek.
De prins zei van Frankrijk hulp te ver
wachten in de vorm van leraren ter op
leiding van technici en ingenieurs, als
mede legervoertuigen, zoals vrachtwagens
voor troepentransport, enige pantser
auto's en dergelijke, „die door het Franse
leger zijn afgekeurd".
Officieel is intussen in Washington mee
gedeeld, dat Amerika zo spoedig moge
lijk zal voldoen aan het verzoek van
Cambodja tot staking van alle Ameri
kaanse militaire en economische hulp
verlening. Om een vermindering van het
Amerikaanse ambassadepersoneel in
Pnompenh heeft Cambodja niet gevraagd,
zegt men in Washington, maar als de
hulp wordt stopgezet zijn 180 Amerikanen
die aan verschillende projecten werken
en 80 militaire adviseurs overbodig ge
worden.
Tegenover AFP heeft Norodom Siha-
De Kongolese prémier Cyrille
Adoela en zijn kabinet zijn in ver
gadering bijeen geweest om de
documenten te onderzoeken die
zjjn gevonden op de twee Russi
sche diplomaten die uit hun auto
zijn gesleurd en gearresteerd.
Zegslieden uit de omgeving van de re
gering hebben verklaard dat één van de
documenten aan de diplomaat Boris
Voronin is ontnomen toen hij trachtte
chl
...dart willen wij het beste proeven:
louter lichte geurigheid
persattaché Joeri Miakotnych, is nog
niets bekend, hoewel het reeds meer dan
24 uur geleden is dat zij bij hun terug
keer uit Brazzaville in voormalig Frans
Kongo werden overmeesterd door Kon
golese veiligheidspolitie en militairen. De
mannen werden al geruime tijd gevolgd.
Personeel van de Russische ambas
sade heeft van achter de ijzeren hekken
rondom het acht verdiepingen hoge blok
luxe flats meegedeeld dat de electrici-
teit en de telefoon nog steeds zijn afge
sloten in het blok dat dient als ambas
sade en als woonplaats voor de onge
veer honderd man van de ambassade
staf.
De Russen onthulden ook dat de Rus
sische. culturele attaché Walery Tsjer-
patsjenko is gearresteerd door Kongolese
parachutisten, die hem een hele nacht
in de stromende regen hadden laten
staan. Hij zou zijn gearresteerd toen hij
buiten het hek stapte om uit te vinden
wat er was gebeurd met twee Tsjechi
sche diplomaten die ook waren gearres
teerd en die ook de hele nacht in de
tropische regen hadden moeten staan.
Ooggetuigen van de arrestatie van de
twee Russen op de bootsteiger zeiden
dat de twee mannen hadden toegelaten
dat de bagaruimte van hun auto werd
doorzocht. Toen werd iedereen plotse
ling opgewonden. De Kongolezen begon
nen te schreeuwen en rond te rennen.
Voronin zag eruit alsof hij een hartaan
val had. Zijn gezicht was rood en opge
zet en hij lag achterover in de auto te
schreeuwen, aldus de ooggetuigen.
Het is bekend dat een aantal invloed
rijke Kongolezen, waaronder ministers
voorstander zijn van het afbreken van
de diplomatieke betrekkingen met de
Sowjetunie. Onder hen zijn minister van
defensie Jerome Anany en het hoofd van
de veiligheidspolitie Victor Nendaka.
een internationaal gewaarborgde en ge
controleerde neutraliteit van Combodja.
Om het Westen gerust te stellen, zal hij
officieel de voorzitters van de Geneefse
conferentie over Zuidoost-Azië (een En
gelsman en een Rus) verzoeken de con
ferentie (van 14 landen) in een neutraal
Aziatisch land bijeen te roepen. De veer
tien landen zouden een internationale
commissie van toezicht de bevoegdheden
en het personeel moeten verstrekken op
de neutraliteit van Cambodja toe te zien.
In de „gevoelige grensgebieden" zouden
mobiele ploegen controlepersoneel moe
ten worden gestationeerd. Als dit voorstel
wederom wordt afgewezen, aldus Siha
noek. heeft niemand ter wereld meer het
.recht ons verwijten te maken.
Naar wij uit welingelichte
kringen vernemen is de beruch
te Jodenvervolger Erich Raja
kowitsj, die in april dank zij de
speurdersactiviteiten van dr. S.
Wiesenthal kon worden aange
houden, drie weken geleden door
de Oostenrijkse justitie wegens
gebrek aan belastend materiaal
bijna uit zijn voorlopige hech
tenis ontslagen.
Een snelle expeditie van nieuw
belastend materiaal, voorname
lijk afkomstig uit het rijksinsti
tuut voor oorlogsdocumentatie
in Amsterdam en ook verklarin
gen van getuigen, heeft deze
vrijlating op het laatste ogenblik
kunnen voorkomen.
De Weense officier van justi
tie dr. J. Kovacs meent nu over
zoveel materiaal te beschikken
dat de berechting kan worden
voorbereid. Hij hoopt dat Raja
kowitsj in het voorjaar voor zijn
Oostenrijkse rechters zal kun
nen verschijnen.
Drie weken geleden bleek dat
een nieuw verzoek van de raads
man van Rajakowitsj tot vrijla
ting van zijn cliënt kans maakte
te worden ingewilligd door een
bijzondere kamer van de Ween
se rechtbank. Commissaris Y.
Taconis van de Rijksrecherche
in Amsterdam bracht toen
ijlings nieuw bewijsmateriaal
naar Wenen. Dit pakket bevatte
o.m. bewijsstukken waaruit bleek
dat Rajakowitsj persoonlijk op
dracht heeft gegeven tot depor
tatie van Nederlandse Joden
naar het vernietigingskamp
Auschwitz. Deze duidelijke be
wijzen waren voor de Weense
rechtbank voldoende om afwij
zend op het verzoek van de
raadsman van Rajakowitsj te
beschikken.
PUBLIKATIE VAN AK.U. ARNHEM
Arrestatie van familie Frank
De Oostenrijkse vroegere SD-er
Karl Silberbauer heeft gisteren
zijn rol toegegeven bij de arres
tatie in 1944 van Anne Frank en
haar familie in het Achterhuis
in Amsterdam. Gisteren maakten
wij reeds melding van de aanhou
ding van deze 52-jarige Weense
politie-officier. Hij werd onmid
dellijk geschorst, maar bevindt
zich nog op vrije voeten.
Silberbauer verklaarde bij zijn beken
tenis, dat hij correct was opgetreden en
niets anders had gedaan dan orders uit
voeren. Het gezin Frank was voor hem
niet meer dan een van de vele Joodse
gezinnen, die werden gegrepen. Als oud
lid van de Gestapo werd hij na de oorlog
voor de rechter gebracht. Hij werd ech
ter vrijgesproken, omdat er geen bewij
zen waren, dat hij zich had schuldig ge
maakt aan misdaden. Zijn activiteiten in
Amsterdam heeft hij echter verzwegen.
Een onderzoek moet thans uitwijzen, of
dit verzwijgen van zijn aandeel in het
ophalen van Joden betekent, dat hij een
valse getuigenverklaring heeft afgelegd.
Dit kan er toe leiden dat hij uit politie
dienst wordt ontslagen. Aan de Neder
landse autoriteiten is gevraagd om be
wijsstukken. die gebruikt kunnen worden
in een proces tegen Silberbauer. Aan
wijzingen inzake zijn verleden zijn ook
gegeven door het Joodse documentatie
centrum te Wenen, de door Wiesenthal
geleide organisatie voor opsporing van
oorlogsmisdadigers.
Silberbauer heeft verklaard, dat het
hoofdkwartier van de SD in Amster
dam door een Nederlandse verrader was
De internationale bank
sche samenwerking van de economische
organisatie van de communistische lan
den zal op 1 januari gaan werken. Dat
heeft het Russiche persbureau Tass be
kendgemaakt.
Volgens Tass heeft de president-com
missaris van de bank verklaard dat men
zal beginnen met clearingswerkzaam-
heden voor de handel tussen de aange-
ingelicht over de schuilplaats van d«
familie Frank in het grachtenhuis. Ver
der zou hij hebben gezegd: „Aangezien
Joden niet het recht hadden in vrijheid
te leven, was het niet meer dan logisch
dat er bevel werd gegeven voor arrestatie
van de familie Frank". Het gezin zou op
geen enkele wijze zijn mishandeld tijdens
het overbrengen naar de Euterpestraat
Hij zei dat de heer Frank kan getuigen,
dat er correct is opgetreden. Totnogtoe
heeft hij geweigerd, de namen van de
andere leden van de arresterende groep
Mevrouw Silberbauer was erg boos,
toen journalisten zich tot haar wenden.
„Wij hebben een dochter in Amerika.
Bedenk eens wat dit voor haar zal bete
kenen. Waarom laten jullie me niet met
rust", aldus het irriterende antwoord van
deze vrouw, die met een klap de deur
de neus van de journalisten dicht
Betogende vrouwen
zijn vrijgesproken
Acht Deense vrouwen zijn vrijgespro
ken van de beschuldiging van versto
ring van de openbare orde, omdat zij
stonden te posten bij een supermarkt
waar Zuidafrikaanse producten worden
verkocht.
De rechter oordeelde dat dergelijke
betogingen bij de wet worden toege
staan, mits zij het verkeer op de weg
en trottoirs niet hinderen. Hij was het
niet eens met de politie dat deze beide
overtredingen in dit geval werden be
gaan.
De verdachten vijf huisvrouwen en
drie studenten zeggen dat zij spon
taan handelden en tot geen enkele or
ganisatie behoren.
Vers verpakte
SOEPGROENTEN
Rijk aan vitaminen
SOEPEN en BAMI
Nu ook voorgebakken
PATATES FRITES
Let speciaal op de goudgel*
kleur.
met krediettransacties, bekend gemaakt.
Dreigbrief voor
Britse vorstin?
De Brit George William Mead, (45)
wordt vastgehouden voor berechting on
der beschuldiging een brief geschreven
te hebben waarin hij dreigt koningin
Elizabeth II te vermoorden.
Hij zou gedreigd hebben dit afgelopen
zondag te doen in de St. Paul's Cathe
dral.
Mead zal 28 november verhoord wor
den. De inhoud van de brief werd niet
I Ongeveer 60 zeilboten
die in augustus 1961 op
meren en rivieren in
Oost-Duitstand zijn blij
ven steken door de aan
leg van de Muur, zullen
nu naar West-Duitsland
getransporteerd worden.
Het zal een moeilijk kar
wei worden om de on
gewone vracht op aan
hangwagens door de zig
zag-lopende barrières bij
de controleposten te lood-
De matrozen hebben de
gewoonte hun haren vol
gens de laatste mode,
d.w.z. de Beattle-mode,
te laten kappen. Ver
schillende commandanten
hebben bevel gegeven,
dat de teeners onder de
matrozen zich moeten
laten „ontbeattlelen". De
Beattles hebben lang
haar, het hangt van ach
ter, over de oren en over
de ogen ats een natte ra-
sen. gebot.
I De rage van de Britse In Johannesburg hebben
teeners, de Beattle-rage, de dames een afdoende
is niet meer te stuiten. manier gevonden om zich
Zelfs de Engelse marine te beschermen tegen de
is er door geïnfecteerd. tassendieven. Deze dief
stallen komen haast elke
dag voor. De Zuidafri
kaanse vrouwen kopen nu
slangen die ze in de hand
tas doen om op die ma
nier de dieven af te
schrikken.
Ex-keizerin Soraya is
aan het werk gegaan, en
hoewel zij de eerste dag
anderhalf uur te laat op
haar werk kwam, zegt
haar baas, de Italiaanse
filmmagnaat Dino de Lau-
rentiis, dat zij tot nu toe
model gewerkt heeft. Hij
heeft het volste vertrou
wen dat zij er in zal sla
gen een filmkoningin te
worden.
Meestal is het voor een
dorp een heuglijk fs-'l
wanneer de zoveelste in
woner geboren is. Dan
komen de burgemeester
en de notabelen hun op
wachting maken en een
spaarbankboekje voor de
jonge telg aanbieden. In
Zwifterband, het noorde
lijkste dorp in Oostelijk
Flevoland, is gisteren ech
ter het eerste gezin ko
men wonen. Het is het
derde dorp dat in de pol
der in gebruik wordt ge
nomen, na Dronten en
Biddinhuizen. Men rekent
dat Zwifterband over en-
kele jaren omstreeks dui
zend inwoners zal teUen. i
1375) De Verenigde Staten
vooral niet te vergeten de
vordt nog versterkt door
als La Plata- of Manitobatarw
of Alberts red
benamingen
typische graanlanden. Deze indruk minder terzake, want daarvoor zijn
andere medewerkers), maar deson
danks is Rusland een tarwe-produ-
inter wheat, welke cent, die met misoogst en al altijd
geen twijfel laten nog aanzienlijk méér tarwe produ-
aangaande de vraag, uit welke stre- ceert dan de Verenigde Staten (we
is. hopen van harte, dat we d«y»r deze
twij- uitlating niet worden aangezien
fel onderhevig, dat de V.S., Canada voor een Chroesjtsjef-adept)De
en Argentinië een belangrijke rol In proef op de som is al erg eenvou-
de tarwehandel spelen, maar echte dig. Vergelijk de oogstcljfers van het
graanlanden kunnen we ze toch oogstjaar dat we thans onder han-
eigenlijk
ke graanlanden liggen in
zienlijk méér tarw<
kverkellj- den hebben maar eens: de Verenig-
Europa, de Staten produceerden in de oogst-
(want periode 1961/1962 14,2 miljoen ton
dan welk ander wereld-
daarover gaat het hier eigenlijk) tarwe, de Sowjetunie bijna het
dubbele t.w. 28,1 miljoen ton! Bij de
ze cijfcr-parade willen we er natuur
lijk graag rekening
i mee houden, dat de
U.S.S.R. de aanvech
ting heeft mooiere
getallen op te geven
dan door de werke
lijkheid wordt ge
dekt, maar we
kunnen toch on
mogelijk aannemen,
dat dergelijke cjj-
lljksl is het na
tuurlijk om een
staatje te geven
van de tarwepro-
ductie in de ver
schillende landen
en werelddeleU, zo
dat u met één oog
opslag kunt zien,
TOCH IS
HET ZO»
iets v
r de vuist weg bewe:
fers indien zij kant noch wal z
staatje is droog en vervelend den raken door de officiële
en daardoor zouden dc markante
schillen u misschien ontgaan.
Als we de wercldproduktie van tar
we over de oogstperiode 1961/1962
tot richtsnoer nemen, kunnen we
dlrekt al afrekenen met de „typl- surd is
sche graanlanden" Canada, Argen
tinië en Australië. Over die periode Staten
was de gezamenlijke tarwe-oogst in
deze landen 8 miljoen ton. Voorwaar
geen kleinigheid. Tellen we echter dc
tarwe-oogst van Frankrijk, Italië en
West-Duitsland van dat oogstjaar
bij elkaar, dan komen we al aan
i hogere opbrengst, want deze drie
landen produceerde!
telijke instanties zouden worden
overgenomen. Maar ook al zouden
de Russen het dubbele opgeven van
wat zij in werkelijkheid hebben ge
oogst (welke veronderstelling te ab-
tc spreken) dan nog
de oogst van de Verenigde
Canada én Argentinië
olkomen worden overvleugeld door
de Europese tarwe-oogst.
Nu we toch over voedsel spreken:
vindt u het niet merkwaardig dat
ons bloed, ondanks de verscheiden
heid van voedsel die we naar bin-
erken, toch dezelfde samen-
miljoen ton! We hebben dan nog
niet eens gesproken over de tarwe
oogsten in de Oost-Europese landen,
zoals Oost-Duitsland, Polen, Roeme-
gczamenlijk stelling blijft behouden?
Daarove
volgende keer.
(Nadruk verboden.)
