Prof. P. J. Oud werd vijfde
minister van staat
Prinses Beatrix op
slotavond Dousadj
P.T.T. los uit de
overheidssfeer
Rampen
in Japan
'Commentaar
(afbovit
Prof. Van der Woude
met lot gepromoveerd
HOLLANDIA
Jeugdpuistjes
lekker en gezond
Met VELPON zie je er geen barst van!
Da Vinei
Supralux
Li?-
MAANDAG 11 NOVEMBER 1963
Eerder reeds had de heer Oud
g« afscheid genomen van het parle-
Slj ment, zaterdag legde hij ook het
voorzitterschap neer van zijn libe
rale partij.
5n Het is de gang des levens en
ogen ook voor een man als hij is het
onvermijdelijk. Wat niet wegneemt
dat een afscheid niet zelden in
zich heeft van een verlies en
zulks is ook hier stellig het geval,
laan- wij hebben nogal eens met de
16.31 heer Oud van mening moeten ver-
eling schillen. Hij was een markante, uit
gesproken figuur, die op gezette
tijden tot tegenspraak noopte.
Maar over zijn grote betekenis
kon nimmer twijfel bestaan. Hij is
een parlementariër geweest als wij
helaas te weinig hebben bezeten.
Hij heeft daarbij mogen beschikken
over een geduchte kennis van ons
staatsrecht en vooral van onze poli
tieke geschiedenis.
Menige beschouwing van hem is
uitgegroeid tot een college, ja tot
een wetenschappelijk betoog. Soms
streden in hem de politicus en de
docent om de voorrang.
Hij heeft nu het voorzitterschap
neergelegd van zijn partij, die door
hem geworden is wat zij is.
Bij heengaan uit de politiek:
(Van onze parlementsredactie)
TT.M. de Koningin heeft prof. mr.
P, J. Oud ter gelegenheid van
zijn heengaan uit de actieve politiek
benoemd tot minister van staat. Van
dit besluit deed minister-president
Marijnen zaterdagmiddag in de Rot
terdamse Riviéra-hal mededeling tij
dens een massale WD-bijeenkomst,
waarin prof. Oud aftrad als voorzit
ter van de partij die hij mede-op-
inqewaï
(actieve fcooldragees)
bij maag-en
gewandsl<lachten.fi.2s
Hij leerde wie
Lucina was
(Van onze kerkredactie)
Menige gereformeerde predikant
beeft vrijdagavond tegen zijn vrouw
bezegd: „Iedereen was er". De be
langstelling voor de promotie van
prof. C. van der Woude, hoogleraar
aan de Theologische Hogeschool
in Kampen, was werkelijk enorm
En het enthousiasme was bijzon
der groot toen namens de senaat van
de Vrije Universiteit bekend was ge
maakt dat de doctorstitel cum laude
voor de verdediging van zijn disser
tatie over Sibrandus Hubbertus, een
hoogleraar uit de eerste dagen van
Nederlandse reformatorische
kerkgeschiedenis, werd verstrekt
Een niet geheel wetenschappelijke,
maar welgemeend applaus klaterde
op-
Maar prof. Van der Woude heeft ook
nog iets geleerd. „Uit een brief van Go-
marus citeert hij een stuk waarin de
naam „Lucina" voorkomt. Hij had nage-
locht en was tot de ontdekking gekomen
dat zij niet de vrouw van Gomarus ge
weest kon zijn. Daarom eindigt hij een
voetnoot met de vraag: ..Wie is Lucina
'rof. Kuiper de latinist kon het hem
rertellen. Gomarus had speels de naam
an een Romeinse Godin in zijn briel
pgenomen die zich speciaal bekommer-
!e om vrouwen die na aan het kraambed
'■oe waren. Het was een speelse uitdruk-
tng voor de vroedvrouw, die de vrouw
an Gomarus had bijgestaan.
Er heerste trouwens toch niet de wat
tijve sfeer die we van sommige pro-
Koties gewoon zijn. Rustig beantwoord-
prol Van der Woude zijn opponen
ten en een grap kon er van weerszij-
van tijd tot tijd heel gemakkelijk
ai.
De aanval werd ingezet door de Leeu
warder predikant, dr. G. J. Aalders, die
„wetenschappelijke (maar heel vriend
schappelijke) „wraak" nam voor het feit
dat prof. Van der Woude indertijd tij
dens zijn promotie had geopponeerd. Hij
viel over de uitspraak van stelling 8,
dat de profetie van Jeremda over het
Nieuwe verbond in beginsel reeds werd
vervuld bij de babylonische gevangen
schap. Prof. Van der Woude maakte dui-
Gedurende het weekeinde trok een
depressie uitdiepend uit het zeegebied
tussen de Azoren en Spanje naar het
tnoorden en bereikte in de nacht van
mm,'ondag op maandag de Ierse kust. Aan
de zuidelijke flank stroomdé over de
Golf van Biscaye zeer zachte lucht naar
West-Europa. De temperaturen zijn
hierin ongeveer vijf graden boven nor-
'maal. Door randstoringen neemt de
oind van tijd tot tijd toe, tot krachtig
en aan de kust tot hard. Verder worden
rpklaringen afgewisseld door enkele
uien. He komende etmaal wordt de
wind overwegend zuidwestelijk, waar-
door de oceaanlucht nu over het Kanaal
naar Nederland komt en daardoor iets
louder wordt. Overigens komt er
weinig verandering in de weerstoe-
tand.
ZON EN MAAN
Dinsdag 12 november: zon op 7.53, onder
16.56: maan op 3.22, onder 16.08; 16 novem-
p ber Nieuwe Maan.
1 HOOGWATER SCHEVENINGEN
sr .2 november: 0.29 v.m., 12.55 n.m.
"Je ziet
ze vliegen!"
t "Nee echt, Hollandia
geeft 6 maanden garantie
JONGENS- EN
HERENSCHOENEN
VAN
delijk dat deze vervulling in principe
niet inhield dat het na-babylonisch ver
bond reeds alles bevatte van het Nieuwe
Verbond.
Alle andere opponenten, de drie hoog
leraren Berkouwer, Waterink en Kui
per hielden zich aan het boek- Zij stel
den vragen op hun eigen vakgebied dia
bekwaam door prof. Van der Woude
werden beantwoord. Tijdens deze discus-
werd ook weer aangehaald de promo-
en dissertatie van de zoon van Abra
ham Kuyper, Abraham jr., die bij zijn
vader promoveerde op Maccovius. Alge
meen werd gevoeld dat dit nieuwe
proefschrift over Sibrandus Lubbertus
een waardevol tegenwicht is tegen ge
dachten die toen verdedigd werden,
maar niet algemeen meer ingang vinden.
Prof. Kuiper struikelde ook over een
aantal fouten in Latijnse citaten. Prol
Van der Woude wees hem er echter
op dat hy al wilde hij helemaal niet
beweren zelf geen fouten gemaakt te
hebben de brieven van de reformato
rische kerkvaders letterlijk had overge
nomen, ook als ze er soms onder aan
bijschreven of de ontvanger niet. wilde
letten op de fouten die èr in stonden.
Prof. Nauta verrichtte de promotie en
reikte de bul uit. HU noemde de na
men van een groot aantal mensen die
evenals prof. Van der Woude eerst
hoogleraar geworden waren en pas daar
na waren gepromoveerd. HU kon be
ginnen met Sibrandus Lubbertus, de
hoofdpersoon van het proefschrift zelf.
Prof. Nauta erkende dat het onderwerp
elgenlUk niet geschikt was voor een dis
sertatie. Dit proefschrift (568 pagina's)
was dan ook bUna een levenswerk ge
worden. Een reuze taak ls afgemaakt,
waardoor we nu een betere kUk hebben
niet alleen op de man maar ook op zUn
tijd. HU feliciteerde natuurlijk niet
slechts prof. Van der Woude, maar diens
hele familie, inclnsief zUn onlangs gebo
ren kleinkind, dat de naam gekregen
'i van Sibrandus Lubbertus.
richtte en vijftien jaar lang leidde.
Diep-ontroerd dankte de 76-jarige
voor de hoge onderscheiding en voor
de stormachtige ovatie die zijn par
tijgenoten hem deswege bereidden.
De nieuwe voorzitter van de WD, ir.
K. van der Pols, kon bovendien mee
delen, dat prof. Oud met algemene
stemmen tot erelid ij erevoorzitter
van de partij was gekozen. Prof.
Oud is de vijfde Nederlander die
zich op het ogenblik minister van
staat mag noemen. De anderen zijn
prof. Beel, dr. Drees en jhr. Tjarda
van Starkenborglh Sfachouwer en
mr. Van Klef fens.
Het waren niet alleen liberalen
onder wie de ministers Toxopens,
Witteveen en mevr. Schouwenaar-
Franssen die bU dit afscheid aan
wezig waren. Behalve premier Ma-
rUnen zagen wU ook Tweede-Kamer
voorzitter mr. Van Thiel, oud-C.H.U.-
leider dr. Tilanus, de voorzitter var
de Tweede-Kamer-fracties van K.V.P.
en A.R.P., dr. De Kort en
heer Smallenbroek, hun respectieve
lijke voorgangers prof. Romme en dr.
Bruins Slot, de voormalige socialisti
sche fractieleider mr. Burger, P.v.d-A.-
voorzltter Suurhoff, burgemeester Van
Walsum van Rotterdam en oud-minis
ter Visser. Een verrassing was ook
de aanwezigheid van NAVO-secretaris-
generaal mr. Stikker, die in
samen met prof. Oud de V.V.D. heeft
opgericht.
„Moge het u gegeven zijn Hare
Majesteit nog vele malen van advies
te .dienen", zo zei minister-president
Marijnen nadat hij prof. Oud de oor
konde, behorend bij het ministerschap
van staat, had overhandigd. Tevoren
had de premier in welgekozen bewoor
dingen de betekenis van de scheidende
liberale leider geschetst. „U hebt", zo
zei hij, „bijna een dubbel leven geleid
Enerzijds als man van de praktijk:
Kamerlid, minister, burgemeester, an
derzijds als man van de wetenschap:
hoogleraar, docent, staatsrechtsgeleer
de. Deze beide elementen schraagden
elkaar wederzijds en vormden zo i
harmonische eenheid. Zowel in
praktijk als in de wetenschap heb
ons land in vele opzichten grote dien
sten bewezen. U gaat nu uw activi
teiten naar uw werkkamer verleggen.
Nu u de arena gaat verlaten, betreuren
wü het, dat wij in den vervolge moe-
"DRINSES BEATRIX heeft zater
dagavond in het Hil'ton-hotel te
Amsterdam de „Soirée de bonne
velente", waarmee de actie Dousadj
defnitief werd afgesloten, in haar
functie van presidente van de Euro
pese werkgroep bijgewoond. De op
brengst van de avond, waaraan tal
van bekende artiesten hun medewer
king belangeloos verleenden, vormde
de laatste bijdrage voor de actie vooi
de inmiddels voltooide herbouw van
het bij de aardbeving van 1 septem
ber 1962 verwoeste Perzische dorp
Dousadj. Met het herbouw-project
was een bedrag van ongeveer 800.000
gulden gemoeid.
De voorzitter van de Europese werk
gemeenschap, jhr. dr. F. A. M. Alting von
Geusau herinnerde in zUn slotwoord er
aan, dat ruim ee:\ jaar geleden een groep
Europese jongeren op initiatief van
prinses Beatrix de E.W.G. oprichtte.
Doel was om, ongeacht nationaliteit, so
ciale of religieuze affiliaties op zuiver
vrUwillige basis daèr dienstbaar te zUn
waar hulp wordt gevraagd. En om door
dergelijke activiteiten tevens bij te dra
gen tot een bewustwording in eigen ge
neratie van een Europa der mensen. Toen
op 1 september vorig jaar de ontzettende
aardbeving Perzië teisterde, besloten wij,
aldus de voorzitter, in de meest letterlijke
zin onze steenen bU te dragen tot de
herbouw van het verwoeste gebied. Zo
ontstond de actie-Dousadj.
Dank zij de Europese groep vrijwilli
gers, die in mei vertrok en waarvan een
deel reeds is teruggekeerd, staat er nu
een nieuw dorp Dousadj. genaamd Bea
trix. Dank zij groot enthousiasme van
vele jongeren in Nederland, zo vervolgde
de heer Alting von Geusau, is het geld
bijeengebracht, waarmee de herbouw mo
gelijk werd.
De zaterdag afgesloten actie startte eind
april. In andere Ir.nden wordt nog ge
werkt. De Europese werkgroep zal na de
voltooiing van de verbetering van de
levensstandaard door samen met de
F.A.O. een landbouw-ontwikkelingspro-
ject uit te voeren rondom Dousadj. De
groep zelf wil ook elders, waar dit wordt
gevraagd, behulpzaam en beschikbaar
blijven.
De heer Alting von Geusau dankte
vervolgens allen, die aan- de actie heb
ben mee^werkt. Tijdens een rond
vaart 's middags met het m.s- Blue
Lady, had prinses Beatrix de provin
ciale actie-leiders reeds dank gebracht.
missen het fraaie steekspel dat uw
parlementaire optreden kenmerkte, de
scherpte, felheid, geestdrift, de kennis
zaken, waardoor steeds meer hel
derheid werd verkregen in de zaken
lan de orde waren".
Opvallend
Kamervoorzitter Van Thiel schetste
hoe prof. Oud in 1918 „als laatste der
Mohikanen van het districtenstelsel" de
Kamer binnenstapte, aanbevolen door
zeven partijen, wat een unicum in de
parlementaire geschiedenis genoemd
mag worden. In de jaren die daarop
volgden, is de stem van Oud in de
Kamer zowel fysiek als naar de in
houd zeer opvallend geweest Al gauw
heette het in de parlementaire wandel
gangen: „Gauw naar binnen, want Oud
begint te spreken". Na gewezen te
hebben op zijn betekenis als voorzitter
van de vaste Kamercommissie voor
justitie, richtte mr. Van Thiel zich tot
prof. Oud met de woorden: „Wat je
voor ons land hebt gedaan is veel
bijzonder geweest Ik hoop dat we
vele jaren mogen profiteren van
grote kennis en wijsheid".
Namens de oud-leden van de liberale
Kamerfractie werd prof. Oud toege
sproken door de heer Den Hartog („U
hebt voor de politiek geleefd en de poli
tiek heeft geleefd door u") en nai
het partijbestuur door de nieuwe
zitter ir. Van der Pols. Laatstgenoem
de meende, dat de oprichting var
V.V.D. de belangrijkste bijdrage
prof. Oud tot de politieke geschiedenis
van ons land is geweest Met grote
bekwaamheid heeft hU de gestadig-
groeiende partij door de moeilijkheden
heen geleid.
Dankwoord
In een slotrede dankte prof. Oud
allen die hem deze dag hadden „c
stelpt met eerbewijzen", in het bijzon
der de Koningin die hem tot minister
van staat had benoemd en de regering
die de voordracht daartoe had gedaan.
„Dit heeft op mij diepe indruk ge
maakt", zo bekende hij. Verheugd toon
de hU zich ook over de aanwezigheid
van zovele politieke tegenstanders.
„Gelukkig is het mogelijk in Nederland
om elkaar bij alle verschil in politiek
standpunt toch te waarderen".
Prof. Oud gaf toe, dat het hem
zwaar was gevallen om afstand te doen
van de actieve politieke arbeid. Het
werk in de Kamer had hem, naar hij
zei, altijd grote voldoening gegeven.
„Aan de samenwerking in de liberale
fractie bewaar ik de beste herinnerin
gen. Er zijn moeilijkheden geweest,
maar aan het einde van de rit kon
ik weggaan in de volle overtuiging
van de grote sympathie van mijn
medefractieleden. Is het laatste jaar
niet in alle opzichten makkelijk ge
weest, deze dag maakt dat in vele op
zichten weer goed".
„Het prettigst heb ik het altijd ge
vonden in posities waarin ik kon stre
ven naar samenwerking" zo vervolgde
prof. Oud. Hy sprak in dit verband
met grote warmte over de tijd toen
hU burgemeester van Rotterdam was.
„Het burgemeesterschap is een prach
tig ambt, maar in Rotterdam is het
dubbel zo mooi".
Zich tot mr. Stikker (die hy in 1951
uit het zadel lichtte) richtend, zei
prof. Oud: „Wij hebben weieens moei
lijkheden gehad. Ik wil dat niet ver
bloemen. Als ik dat zou proberen, zou
toch niemand my geloven. Maar ge
lukkig is na de moeilijkheden de band
tussen ons hersteld. Het doet mij bui
tengewoon veel genoegen dat Stikker
hier vandaag aanwezig is (ovationeel
applaus) en het verheugt ons zeer da»
man van onze richting een zo
vooraanstaande rol in de internationale
politiek vervult"
Prof. Oud hoopte nog gelegenheid te
hebben wat wetenschappelük werk te
doen en wat te schrUven over actu
ele parlementaire en staatsrechtelyke
(Vervolg van pagina 1,)
Zeer wel mogelijk
De studiecommissie realiseert zich, dal
haar aanbevelingen, die erop gericht zijn
het P.T.T.-bedrijf een positie te
schaffen, die men zou kunnen karakte
riseren als „grenzend aan het particu
liere bedrUfsleven", gezien de historie
de Nederlandse P.T.T., van tamelijk
verstrekkende aard zijn, maar zij meent,
dat er geen reaenen zijn om aan te ne
men, dat de vorm van „tak van rijks
dienst" in de geijkte zin van het woord
voor een bedrijf als de P.T.T. bij i
baat en in beginsel zou zijn aangewezen.
De Belgische „Regie" en de Amerikaan
se telefoonmaatschappijen zUn daar
te bewijzen, dat diensten als deze
wel ook door een semi-overheidsbedrijf
of zelfs door zuiver particuliere maat
schappijen verzorgd kunnen worden.
Wat de verhouding van het bedrUf tot
de minister betreft meent de commissie,
dat tA.v. het bedrUf-nieuue-stUl, zoals
haar die voor ogen staat, des ministers
zeggenschap over en verantwoordelijk
heid voor het bedrUf zuiverder worden
bepaald. De commissie heeft gemeend,
ln verband met de baast waarmee haar
rapport moest worden uitgebracht, i
bij te moeten gaan aan het overigens
zeer belangryke vraagstuk van de struc
tuur en werkwUze van de leiding van
het P.T.T.-bedrUf en aan dat van
toezicht op het bedrUf door een t
tueel daartoe te creëren orgaan. In ver
band met de geboden haast heeft zij er
eveneens van afgezien haar adviezen
uit te werken ln de vorm van een wets
ontwerp.
Ook belasting betalen
Als konsekwentle van de gedachte,
dat de P.T.T. meer is te beschouwen als
een werkelijk bedrijf dan als een „tak
van rijksdienst" ln engere zin, moet
naar de mening van de commissie wor
den aanvaard, dat het bedrijf wat be-
eft belastingen en andere publiek
rechtelijke heffingen in beginsel in een
zelfde positie behoort te verkeren als
elk ander bedrijf, in het bijzonder wat
de vennootschaps- en de omzetbelasting
betreft Eenvoudigheidshalve zou mis
schien voor de P.T.T. ta.v. sommige hef
fingen een wat eenvoudiger en meer glo
bale vaststellings- en invorderingspro
cedure kunnen worden gevolgd dan
de letter van de desbetreffende wetten
is voorgeschreven.
Wat de pensioenvoorzieningen voc
personeelsleden betreft, dient het bedrijl
ook als rechtspersoon daarvan ten volle
de kosten te dragen, aldus de commissie
verder. Volgens haar kan de procedure
voor de behandeling der P.T.T.-begro
tingen (afgezien van de termijn waar
voor deze zullen gelden) in hoofdzaak
ongewyzigd worden gelaten. Waar het
P.T.T.-bedrijf in feite ook in zijn ni<
gedaante staatsbedrijf zal zijn, ziet de
commissie geen reden om de inspraak
en controle van de volksvertegenwoor
diging op dit punt te beperken.
In haar overwegingen constateert de
commissie o.m., dat het P.T.T.-bedrUf
zyn taak in het geheel der moderne sa
menleving slechts dan op de Juiste wyze
kan vervullen, indien het ln staat is te
drogen In met Purolpoeder.fi.60enfi.-
vraagstukken. Aan het eind
speech wenste hy de minister-president
en diens ambtgenoten Gods zegen toe.
„Er zyn thans vele moeilUke proble
men, maar duizendmaal liever die, dan
de afschuwelijke crisis-vraagstukken
wU in de jaren dertig (prof.
1933 tot '37 minister
Oud
financiën-red.) elke dag te maken had
den. WU zonden het in deze tyd v
schUnlyk anders doen. De economische
wetenschap is ook zo vooruitgegaan.
Maar laten we er voor bidden dat de
ellende van toen nooit meer terug
keert", zo besloot de scheidende
V.V.D.-Ieider.
Na afloop volgde een receptie
vele prof. Oud de hand kwamen druk-
71
Zijn laatste woorden sprak hij tegen de muur,
want Perquin zat al in Clementine en drukte
de starter in.
De gepensioneerde brigadier van de recher
che Cornelis Van Tol draaide een tweede oogje
in de lijst en mompelde zelfvoldaan, dat als het
nu niet hield het nooit hield. Vervolgens haal
de hij door beide oogjes een staaldraad, nam
een ander schilderij van de haak en hing er
zijn handwerk aan op. Over het algemeen ge
nomen was hij er tevreden mee. Het zou na
tuurlijk mooier geweest zijn in die vergulde
lijst, die er nu toch maar voor niets stond,
maar de jongen was zo tekeer gegaan, toen hij
voorstelde van dat schilderij van hem een stuk
je af te nemen om het pas te maken, dat hij
het hart niet had gehad te blyven aandringen.
Alles goed bekeken was dit maar een mager
lijstje, ook al had hij er zijn best op gedaan.
Maar het schilderstukkie zelf was ook niet veel
bijzonders. Hij kon er tenminste het mooie niet
afzien, maar de jongen was er gek op. Nu,
geef hem maar liever zo'n bloemstuk met ro
zen en lelies. Of met chrysanten zoals dat boven
de schoorsteen. Of een mooie zonsondergang in
de Alpen. Dit was maar een saaie bedoening,
geen kleur of fleur aan.
De bel luidde en Van Tol liep haastig naar
de kamerdeur.
„Niet opendoen, mevrouw De Vries. Laat u
mijn liever naar de deur gaan. Je ken nooit
weten of die schurk het nou niet hier probeert",
zei hij tegen zijn hospita, die bezig was in de
keuken, maar op het eerste geluid van de bel
was blyven staan als de vrouw van Lot.
De verdwenen
door MARTIN MONS
„Ik zal maar liever naar beneje gaan, want
astie goser d'r eenmaal in is, moet je maar
weer zien hoe of dajje 'em d'r uit krijg",
voegde hij er aan toe.
Hij ging de trap af en opende voorzichtig de
voordeur op een kier.
„Ja, wat is ter?" grauwde hij door de smal
le opening.
„Sjongejonge, Tolletje, wat mankeert jou. Je
lijkt wel een kwaadaardige kettinghond", zei
Perquin stomverbaasd. „Heb je er wat op
tegen als ik binnenkom?"
„Wel, grote grutten, inspecteur!" antwoordde
een dood verlegen Van Tol, terwyl hy de deur
wijd openzwaaide. „As ik nou toch niet had ge
dacht, asdat het die schurk was."
„Eerlyke Fransje?"
„Ja, die doerak, Verekskuseer, inspecteur,
maar
„Hij heeft een jongen, die je goed kent, van
diefstal beschuldigd niet?"
„Ja, die schobbejak! Een jongen, die zo eer
lijk is as goud de kroon van z'n hoofd te ne
men", zei brigadier Van Tol stotterend van ver
ontwaardiging „en aster geen agent was an-
gekomme zou ie dat schaap geworgd hebben
ook nog."
„Wat? Op het bureau?"
„Nee, niet op het bureau. Op straat. Astie
agent niet op tyd was langs gekomme, wie
weet wat of ter dan gebeurd zou zijn. Nou
moestie wel een smoes verzinne en meegaan
naar het bureau. Nou, om smoessies heb ie
nooit verlege gezete, wat u, inspecteur. Maar
komp u bove".
„Verkijk beschuldigde dat jongmens er toch
immers van, dat hij een schilderij bij hem had
gestolen?"
„Ja, de brutale hond. De jongen heb het eer
lijk van hem gekoch, amper veertien dage ge-
leje. Voor een tientje. Maar komp u nou toch
bove".
„Neen, ik heb haast. Ik kwam alleen maar
hier om je de naam en het adres van dat
jongmens te vragen".
„Het adres van Karei? Maar die woont toch
ommers hier? Hij is de zoon van mevrouw De
Vries. Ik ben haar commesaal, zo te zegge.
Kom mou, inspecteur, uws herinnert uws Ka-
reltje toch nog wel? U hebt toch zo vaak een
lollie voor 'm meegebroch. En prenteboekies.
Hy was gek mee prenteboekies".
„Kareltje. M-yir natuurlijk", zei Perquin. Hoe
dom, dat hij aan die mogelijkheid niet had ge
dacht. Kareltje, het zwakke, kleine Kareltje.
dat eeuwig en altijd kouvatte en gelaten voor
het raam zat te kijken, terwijl zyn kornuitjes
buiten ravotten.
(Wordt vervolgd)
voldoen aan elke redelUke vraag: naar
zijn „produkten" en aan elke redelUke
eis. die m.b.t. die produkten wordt ge
steld. Het bedrUf behoort op elk ogen
blik zonder noemenswaardig uitstel een
grote diversiteit van diensten van vol
doende kwaliteit te kunnen leveren
Onder de huidige constellatie is dit he
laas niet het geval: het dienstbetoon
schiet op verscheidene punten te kort,
aldus de commissie.
Groeiende wachtlijst
Bij de postdienst en de postcheque-
en girodienst treden nu en dan stagna
ties op cii bij de telefoondienst bestaan
lange wachtlUsten. Bevatte de lUst van
wachtenden op een telefoonaansluiting
per ultimo 1958 nog „slechts" 27.000 na
men, in 1959 groeide dit aantal tot
28.000, in 1960 tot 36.000, in 1961 tot 49.000
en in 1962 tot 64.000.
In dit dienstonderdeel doet, aldus de
commissie, de overbelasting van de ap
paratuur en de verbindingsmiddelen
zich gevoelen in de vorm van verkeers
stremmingen, een bedenkelijk verschijn
sel, aangezien de intensiteit en de effi
ciency van het gebruik van de telefoon
verbindingen geheel en al door het pu
bliek worden bepaald. De bedrijfsleiding
kan daarop, afgezien van drastische
maatregelen in tijden van nood, geen en
kele invloed uitoefenen. Dit impliceert,
dat in de capaciteit van de beschikbare
technische middelen steeds een verant
woorde marge dient te zijn.
De commissie is van mening, dat de
expansie van de capaciteit van hel
staatsbedrijf der P.T.T. in zodanige mate
en in zodanig tempo dient te worden
\erzekerd, dat niet alleen de huidige
achterstanden en daaruit voortvloeiende
stagnaties uit de weg worden geruimd,
maar bovendien bij voortduring de ca
paciteitsvergroting gelijke tred houdt
met de trendmatige toeneming van de
vraag naar de diensten van het bedrijf,
zulks gegeven een juiste tariefstelling.
De investeringen van het bedrijf dienen
dan ook volgens deze objectieve behoef-
tennorm te worden bepaald.
Spectaculair
De omvang van de voor die investe
ringen beschikbaar te stellen financie
ringsmiddelen mag volgens de commis
sie daarom niet afhankelijk worden
gesteld van het trendmatige accrès in de
rijksbelastingenopbrengst, welk accrès
door de regering als objectieve structu
rele norm voor de begrenzing van he)
accrès van het totaal der rijksuitgaven
is aanvaard.
Alles wijst er op, dat de behoefte aan
financieringsmiddelen van het P.T.T.-
bedrijf in de toekomst een voortdurende
groei te zien zal geven. Hoewel de tele
foondichtheid in Nederland uitgaat bo
ven het gemiddelde van de E.E.G.-lan-
den, staan wij op dit punt nog ver ach
ter bij landen als Zweden en de V.S.
Daarnaast tekenen zich nieuw6
spectaculaire ontwikkelingen af op het
gebied van de zgn. data-transmissie
In de V.S. verwacht men zelfs, dat
over een aantal jaren het telefoonver
keer nog slechts voor 50% zal bestaan
hiit traditionele telefoongesprekken en
voor het overige uit data-transmissie,
die ook kan worden aangewend voor
verschillende administratieve doel
einden, de besturing van machines op
afstand e.d. Ot» al deze ontwikkelingen
dient het P.T.T.-bedrijf voorbereid tc
Toenemende spanning
De commissie vreest, dat wanneer ei
in de financieringsmogelijkheden van
het bedrijf geen duidelijke verruimin|
mocht komen, de spanning tussen het
geen beschikbaar zou moeten zijn en
hetgeen beschikbaar komt, nog steeds
zal toenemen. Daarom bepleit zij plan-
ning-op-lange-termijn en, wat de finan
ciering betreft, o.m. toelating op de
cpenbare kapitaalmarkt, evenals de
P.T.T.-bedrijven in België en Duits
land. terwyl in het Verenigd Koninkrijk
de P.T.T. leningen op lange termijn kan
sluiten bU de schatkist
Wat de tarievenpolitiek betreft,
meent de commissie, dat deze in be
ginsel dienen te worden vastgesteld
op commerciële basis, derhalve in het
algemeen los van overwegingen van
bijv. sociale aard, terwijl deze poli
tiek een zeker verband dient te hebben
met de conjunctuur. In concreto be
tekent dit dat het streven van dl
P.T.T. gericht moet ziin op een ren
dement, dat (op wat langere termijn
aezien) min of meer gelijk is aan dal
van exvandprende particuliere bedrij
ven. Hierbij denkt de commissie aan
een rendement van 7 a 9 procent (na
aftrek van eventuele belastingen op
de winst) van het aeïnvesteerde ka
pitaal, zulks naar Engels voorbeeld.
Star personeelsregime
Ten aanzien van het personeelsbeleid
merkt de commissie o.m. op, dat het bij
zonder onbevredigend is voor het P.T.T.-
bedrijf, dat qua omvang en outillage in
staat geacht mag worden zelfstandig
regelingen te ontwerpen en toe te pas
sen, wanneer het daartoe nochtans niet
de vrijheid krygt
By de P.T.T. leeft een bilIUk verlangen
naar een systeem van regelingen, dat
minder stroef functioneert en dat meer
is afgestemd op de omstandigheden en
behoeften van de P.T.T. als bedrijf. Men
nu tc zeer de mogelijkheid van tij
dige aanpassing. „Het ambtelijke perso
neelsregime, waaraan de P.T.T. thans is
onderworpen, staat, gekenmerkt als hel
is door een zekere starheid, daaraan
menigmaal ln de weg", aldus de com
missie.
Daar komt nog bij, dat de positie van
het P.T.T.-bedrijf op de arbeidsmarkt
in de loop der jaren ongunstiger is ge
worden, hetgeen o.m. tot uiting komt
in de personeelstekorten, waarbij met
voor goede krachten de zuigkracht
het particuliere bedrijf wordt on
dervonden. Daarom zou het volgens de j
verf en lak
(Vervolg van pagina 1)
Sjiro Soezoeki (38) was een van Üe
eersten, die na de ontploffing afdaalden
via een onbeschadigde mijnschacht op
anderiialve kilometer afstand. Beneden
vond. hij in ihet donker overal lijken.
„Het lidht wa6 uit en ook de telefoons
werkten niet. Maar zelfs in het donker
kon ik steunende mannen ondenschea-
den." Op één plaats werden meer dan
honderd lijken gevonden van mensen, die
zidh verdrongen hadden rondom de wa
gentjes. die hen naar 'boven hadden moe4
ten brengen.
In een andere gang werden 114 mijnr
werkers gevonden, die allen door gas
vergiftiging om 'het leven waren geko
men. De rij spoorwageutjes uit de schacht
leek eindeloos lang te zijn. Boven de
ingang van de schacht stond een bord:
„Wenkt u s.v.p. veilig» dank u zeer." kon
men er op lezen
Steun
De ontploffing was zaterdagavond zo
hevig, dat zelfs mijnwerkers, die boven
de grond in de buurt van de mijn werk
ten, gewond raakten. Ook huizen op 300
meter van de mijn werden beschadigd.
Een houten gebouw werd geheel ver
nield. Alleen de stalen binten, waarmee
het in de grond was vastgemaakt, ble
ven overeind staan. Door de explosie
werd het luchtverversingssyteem vernield
en kon de mijn vol gas stromen. De
slachtoffers zijn omgekomen door ver
branding of gasvergiftiging, of ziin in
instortende mijngangen verpletterd. De
directie van de mijn heeft evenals die
van de spoorwegen alle gezinnen van
de slachtoffers ,*an de ramp een bedrag
van 100.000 yen toegezegd (dl ongeveer
900 gulden). Qmoeta ls een welvarende
industrie- en havenstad op het noorde
lijke deel van Kioesjoe, het zuidelijkste
Japanse eiland.
Verbrand
De sladhtoffers van de mijnramp wor
den in de komende dagen verbrand, zo
als in Japan de gewoonte is. De as wordt
in familiebagraafplaatsen bewaard. De
scholen van Omoeta zijn vancohtend
weer opengegaan.
De treinramp heeft zich in een halve
minuut voltrokken schatten deskundi
gen. Een goederentrein van Tokio naar
Yokohama ontspoorde. Uit tegenoverge
stelde richting reed een volle passagiers-
trein op volle snelheid op de ontspoorde
trein in, schoot van de baan en boorde
zich in de vierde en vUfde wagon van
de trein met forensen die uit tegenge-.
stelde richting kwam.
De stalen wagons en de passagiers
werden letterlijk aan stukken gereten.
Sommige slachtoffers waren zo zwaai
verminkt, dat het voor de identificatie
nodig zal zijn vingerafdrukken te ne
men. Omtrent de oorzaak van het onge
luk tast men nog volkomen in het duis
ter. Intussen heeft de president-direc
teur van de Japanse nationale spoorwe
gen, Reizuke Ishida, zijn ontslag aange
boden aan de Japanse premier, daar hy
zich verantwoordelijk acht voor de ramp.
Dit is in Japan overigens een traditio
neel gebaar. De procedure is dat premier
Ikeda zal bepalen of hij het verzoek om
ontslag wel of niet zal inwilligen.
Vreselijke tonelen speelden zich af op
het terrein van de ramp. Honderden
huilende vrouwen en kinderen verdron
gen zich by de boeddhistische tempel
waar de zwaar verminkte lijken tijdelijk
waren ondergebracht Bij de ramp is
onder meer omgekomen de president van
de universiteit van Yokohama, Saegusa,
een geleerde die internationale faam ge
noot.
,Jk had acht kinderen. Vier sneuvelden
er in de laatste oorlog, nu heb ik er nog
twee verloren". By stukjes en beetjes
kwam het intens droevige verhaal over
de lippen van Eizaboeroe Tajiri. HU had
na een troosteloze speurtocht twee van
zyn kinderen herkend temidden van de
vele verminkte lyken. „Wat moet ik
doen? Ik word oud", zei de 58-jarige Ta
jiri, terwUl hU met zUn vuisten door zUn
ogen wreef.
Op een station bij Hirosjima zijn van
morgen tvyee exprestreinen met elkaar in
botsing gekomen. De botsing had geen
ernstige gevolgen, slechts twee mensen
werden licht gewond.
commissie wenselijk zyn, dat de directie
het bedrUf een zekere vrijheid zou
genieten in het bepalen van haar belo
ningsbeleid en speciaal ook in de hono
rering van hen, wier prestaties voor het
bedrijf van bijzondere waarde zUn, zoals
bijv. technici van allerlei niveau en des
kundigen op het gebied van de automa
tisering. Het geldende bezoldigü gssys-
laat daarvoor te weinig speling.
In dit verband wijst de commissie ook
op het belang van regionale differen
tiatie. Ook zou het voor bepaalde cate
gorieën van personeel mogelijk moeten
zijn loonsverhogingen aan dc orde te
stellen. Een ander middel is bijv. het be
schikbaar stellen van woningen.
In kringen van de bonden van over
heidspersoneel was men nog niet in
staat commentaar op het rapport van
de commissie te geven, omdat, zo
vernamen wij, het rapport nog niet
in hun bezit is.
