Amerika neemt incident
bij Berlijn hoog op
Brood weer
duurder
Sir Alec won
verkiezing
Kardinaal Frings valt
het H. Officie aan
Antwerpen krijgt tweede
tunnel onder Schelde
Fins vliegtuig
Mededeling
Bebouwingen bedreigen
ruimte voor recreatie
CKSISTEIIJK-NATIONAAI DAGBLAD
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1963
De Bilt verwacht tot vanavond:
Wisselende bewolking met enkele ver
spreide buien. Tot matig of zwak afne
mende wind krimpend naar zuidelijke
richtingen. Over het algemeen iets la
gere temperaturen.
ZON EN MAAN
Zaterdag 9 nov. zon op 7.47. onder
17.00. maan op onder 15.06; Zon
dag 10 nov zon op 7.49. onder 16.58
maan op 1.03, onder 15.06; 16 nov.
.m. 3,.15, p.kw. 9,45 Klachtendienst bezorging 18
„Toegang tot Berlijn mag niet belemmerd worden
De minister van economische zaken,
prof. dr. J. E. Andriessen. heeft toe
stemming verleend voor een verho
ging van de broodprijs, ingaande
maandag met 1 cent per 800 gram
De Nederlandse bakkerijstichting had
de noodzaak van deze prijsverhoging ge-
Imotiveerd door te wijzen op de hogere
bloem- en meelprijs.
i Ook al als gevolg van de hogere tar
we- en dus bloemprijzen is op 20 augus
tus en 14 oktober de broodprijs telkens
met een cent verhoogd. Op 31 oktober
kondigde de minister een prijsstop af. De
bakkerijstichting heeft voorts berekend,
jdat de per 1 januari te verwachten loons
verhoging de kostprijs van het brood
(andermaal met omstreeks 2 cent zal doen
(stijgen.
Invoer goedkope
Franse boter
I In een speciale vergadering van het be
stuur van het Produktschap voor zuivel,
is de boitersituatie besproken. Men heeft
(besloten op korte termijn vijfhonderd ton
boter uit Frankrijk te importeren.
Deze zal voor dezelfde prijs als
Amerikaanse boter, en wel voor f3,60 per
kilogram, afgegeven worden aan de
jgroothandel. Deze boter zal dan op korte
Itermijn aan de consument worden aan
geboden voor fl.tot f 1.05 per pakje, dus
tegen een lagere prijs dan de binnen
landse boter. Men heeft de voorwaarde
tgesteld, dat de botoer uiterlijk op 20 nc
vember ter beschikking moet zijn.
Mijnwerkers mogen
hier op vakantie
De veertien mijnwerkers die uit d
i'mijn Mathi'lde bij Lengede zijn gered mc
gen met hun vrouwen en kinderen veei
tien dagen vakantie komen doorbrengen
aan het strand bij Groet (gemeente
Schoorl) in Noordholland.
Twaalf pensionhouders hebben besloten
de geredde mijnwerkers en hun gezinnen
hiertoe uit te nodigen. Een busonderne
ming wil de gasten gratis halen en
brengen.
Hoofdagent nam
benzine weg
De centrale recherche van de Amster
damse politie heeft de 41-jarige hoofd
agent H- B. B. gearresteerd onder ver
denking van verduistering van een vrij
'aanzienlijke hoeveelheid benzine. De
hofodagent. die als monteur-pompbe-
jdiende werkzaam was bij de autogarage
en -werkplaats van de politie, heeft be
kend gedurende ten minste een half jaar
enige honderden liters benzine te heb
ben verduisterd.
Overeenstemming bij
graanaankoop
De V.S. en de Sowjetunie zijn het e'
igisteren over eens geworden dat Ameri
kaanse graanhandelaren graan zullen
(aanbieden tegen een prijs waarbij de
(vrachttarieven naar Russiche havens
|zyn inbegrepen.
j Een voorgestelde graanovereenkomst
ter waarde van 250 miljoen dollar is
gestuit op Russische bezwaren om de
vrachtkosten te betalen op Amerikaanse
iEchepen. Deze kosten zijn hoger dan op
schepen van andere landen.
Goede hoop op regeling
Indonesische schulden"
Minister Luns heeft goede hoop, dat
een bevredigende regeling van de Indo
|nesische schulden tot stand zal komen.
Hij denkt aan de vorming van een ge
missie, die speciaal het vraagstuk van
de schulden tot een oplossing zou
moeten brengen. De minister verklaar
de dit gistermiddag in de Tweede
(Kamercommissie voor buitenlandse
(zaken.
Mr. Luns stelde vast. dat de ver
houdingen met Indonesië zich in vrij
snel tempo in gunstige richting heb
ben ontwikkeld. Beide regeringen zijn
het er echter over eens. dat die ont
wikkeling „geleidelijk, voorzichtig en
(van beide zijden gelijkgericht" dient te
verlopen.
In antwoord op vragen van de heren
Patijn (soc.) en Van Dis (s.g.) zei
minister Luns. dat hij met Soebandrio
niet had gesproken over een eventueel
bezoek van Soekarno aan ons land.
De Nederlandse regering acht op dit
moment niet actueel.
(Deze pagina is gedeeltelijk
gecorrigeerd)
De Russische belemmering van het westelijke verkeer op de toegangs
wegen naar Berlijn heeft enkele zeer ernstige problemen geschapen. Dit
heef! de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken gezegd op een pers
conferentie die hij vrijdag in Washington hield. Dean Rusk zei dat het
westen erop moet staan dat de vrije toegang tot Berlijn niet belemmerd
wordt en dat de bestaande procedures volledig worden nageleefd.
Op een vraag of men iets anders
kon doen dan eenvoudig maar wach
ten tot zich op de toegangsweg nieuwe
incidenten voordoen, zei Rusk
het westen jarenlang in een reeks
voorstellen verstrekkende en funda
mentele oplossingen van de kwesties
Duitsland en Berlijn heeft gedaan. Het
De Britse premier sir Alec Douglas-
Home heeft de in Kinross en West-
Perthshire gehouden tussentijdse ver
kiezing voor de bezetting van een ze
tel in het Lagerhuis gewonnen.
Sir Alec kreeg 14.147 stemmen, het
geen betekent dat de conservatieve meer
derheid met iets minder dan 3.000 stem
men is geslonken.
De liberale kandidaat Alastair Dun
can Millar kreeg 4.819 stemmen, Andrew
Forrester van de labourparty 3.752 en de
Schotse nationalist Arthur Donaldson
Windhoos richt schade
aan in Harkema
In een onweersbui die gepaard ging
met slagregens en krachtige windstoten
is het dorp Harkema-Opeinde gisteren
getroffen door een hevige windhoos die
grote ravage aanrichtte in vier straten in
het dorp.
De beide kerken in het dorp liepen
veel schade op aan de dakbedekking. Bo
vendien moesten veel televisiemasten het
ontgelden. Draden vain het bovengronds
elektriciteitsnet knapten als touwtjes af.
Van het Groene Kruisgebouw werd
het complete dak enkele centimeters op
gelicht.
Dakpannen liggen overal verspreid en
esneuvelden een groot aantal ruiten.
Enkele autoboxen werden opgetild en
honderden meters verder in een weiland
geworpen, terwijl de auto's op hun plaats
bleven staan.
zou mogelijk zijn betere regelingen te
treffen wanneer de andere partij op
basis van waarachtige wederkerig
heid de vitale belangen van het wes
ten in deze zaak zou erkennen, zo
zei hij.
Rusk zei dat het Russische motief voor
de recente belemmeringen bij West Ber
lijn hem volslagen duister was. Volgens
hem past het westen bij het verkeer van
en naar Berlijn regels toe die al jaren
gelden en die het op geen enkel punt
heeft veranderd. Het tegengehouden kon
vooi ging volgens deze regels te- werk.
Door de andere partij aangebrachte wij
zigingen kunnen wij niet aanvaarden,
aldus minister Rusk.
De Amerikaanse onder minister van
buitenlandse zaken George W. Ball zal
tijdens een driedaags bezoek aan Bonn
het jongste incident op de aütoweg be
spreken met Westduitse leiders, aldus
heeft de bondsregering bekendgemaakt.
West-Duitsland meent, dat het incident
toekomstige pogingen voor vermindering
van de spanningen tussen oost en west in
gevaar brengt.
VN geen olie en wapens
voor Zuid-Afrika
Vijfendertig Afrikaanse en Aziatische
landen hebben bij de beheersschapscom-
le van de Verenigde Naties een
ontwerp-resolutie ingediend die met
gro'te meerderheid is aanvaard om
de leveranties van olie aan Zuid-Afr'i-
e staken. De VN-raad heeft in
deze zin een bereop op alle landen ge
daan. De raad beveelt ook stopzetting
van wapenleveranties aan Zuid-
Afrika. Nederland onthuld zich van
(temming.
Juweleiiiliefstal voor
miljoen dollar
Op klaarlichte dag zijn gisteren
New York juwelen ter waarde van
miljoen dioller gestolen. De 1
in de bestelauto, waarmee de sieraden
werden vervoerd, zijn door de dieven
geboeid achtergelaten.
Het Friese dorp Harkema-Opeinde
gistermiddag getroffen door een
windhoos. Een inwoner zag zijn aclh-
ter het huis gebouwde garage met
auto en al opgenomen worden en
op het erf van de buren belanden.
Z.-Afrika kan van
ons niets hebben
(Van c
parlementsredactie
Minister Luns meent, dat een nieuw
initiatief van de Nederlandse regering
tot oplossing van de Zuidafrikaanse
apartheidsproblematiek geen enkele zin
zou hebben. Zo er al enig succes in
die richting bereikt kan worden, is dat
alleen te verwachten van particulier
initiatief. Teneinde te bezien wat in
dit opzicht gedaan kan jworden wil de
regering gaarne contact opnemen met
de groep Nederlanders, die zeer on
langs over het rassenprobleem in Zuid
A;rika een brief aan de ministerpresi
dent heeft gezonden. Dit verklaarde de
minister van buitenlandse zaken gis
teren in de TweedeKamercommissie,
die zijn begroting besprak.
Een aanval van de Duitse kardi
naal Joseph kardinaal Frings op het
H. Officie, de Romeinse congregatie
der inquisitie, die waakt over de zui
verheid van de geloofsleer, heeft gis
teren het levendigste debat op het
concilie ontketend, dat men tol
toe heeft gekend.
Kardinaal Frings, een progressieve fi
guur. verklaarde dat de procedures
het H. Officie dikwijls onbillijk en
juist waren. De methoden van het H.
Officie dienden nodig gemoderniseerd
worden.
Na deze woorden barstte er applaus los
de conciliezaal. hoewel de bepalingen
dat verbieden.
Alfredo kardinaal Ottaviani, de secre
taris van het H. Officie, week af van zijr
tekst en zei tot de concielievaders:
„Ik moet krachtig protesteren tegen de
veroordeling die ik zo juist gehoord heb".
Kardinaal Ottaviani, een centrale fi
guur onder de conservatieve prelaten,
De vier Nederlandse deelnemers
aan de Belgisch-Nederlandse Zuid
poolexpeditie; v.l.n.r. R. J. P. H. van
Ameyde, P. H. Verschoor, ir. P. M.
Buis en ir. J. H. Rietman. Op de
achtergrond kapitein ter zee ir. W.
Langeraar, secretaris van de com-
■ie voor het antarctisch onder
zoek en ir. Warners, voorzatter.
Mr. Luns:
Positie Spaanse
protestanten
is verbeterd
(Van c
parlementsredactie)
Minister Luns vindt, dat de positie
an de protestanten in Spanje de laat
ste tijd duidelijk verbeterd is. In ant
oord op vragen van ir. Van Dis
-ees hij er gisteren in de Tweede
Kamercommissie voor buitenlandse
zaken op. dat in Spanje protestantse
kerken zijn her opend. dat aan gods
dienstoefeningen en huwelijkssluitingen
geen moeilijkheden meer in de weg
worden gelegd en dat bijbelversprei
ding door protestanten niet meer wordt
belemmerd.
Deelnemers aan
Zuidpoolexpeditie
aangewezen
(Van een onzer verslaggevers)
De namen van de vier Nederlandse le
den van de Belgisch-Hollandse expeditie
naar de Zuidpool zijn bekendgemaakt.
Het zijn de 23-jarige P. H. Verschoor uit
Voorburg, korporaal-telegrafist op de
onderzeebootjager H. Ms. Friesland, de
24-jarige ir. P. M. Buis, wetenschappelijk
ambtenaar bij de T.H. in Delft, de 25-ja-
rige ir. J H. Rietman uit Haarlem, me
teoroloog bij het K.N.M.I. in De Bilt en
de 42-jarige J. P. H. van Ameyde uit Drie
bergen, eveneens verbonden aan het
K.N.M.I. Van de vier deelnemers is al
leen de heer Van Ameyde gehuwd (drie
kinderen).
Op een persconferentie zijn de vier
Zuid poolreizigers, die op 8 december met
de Deense ijsbreker Magga Dan samen
met 10 Belgen naar het zuiden vertrek
ken. gisteren voorgesteld.
Zij waren geselecteerd uit de ruim 400
gegadigden, die zich na de oproep van
de Kon. Marine hadden opgegeven. Da
genlang zijn zij onderworpen aan vrij
zware keuringen, o.m. op het luchtvaart
geneeskundig centrum in Soesterberg en
nu zijn zij druk bezig met de voorberei
dingen.
De expeditie (kosten van Nederlandse
deelname zeven ton, betaald door de
stichting Z.W.O blijft ongeveer 15 maan
den weg. De Nederlandse wetenschaps
mensen zullen zich o.m. bezighouden met
meteorologische waarnemingen en met
observaties op het gebied van de atmos
ferische elektriciteit.
Na jarenlang overleg is gisteren de
beslissing gevallen: Antwerpen krijgt
een tweede tunnel onder de Schelde.
De kosten worden geraamd op twee
miljard frank ongeveer 150 miljoen
gulden. Met de aanleg zal nog deze
winter worden begonnen. De werk
zaamheden zullen vier jaar duren.
De afgelopen weken was er in Ant
werpen een ware strijd ontstaan tussen
de voorstanders van een tweede tunnel
en de verdedigers van een brug.
Een brug zou minstens vijftig meter
boven het hoogwaterpeil van de Schelde
hebben moeten liggen om geen belem
mering te vormen voor de zeeschepen
Dit zou tot gevolg hebben gehad, dat de
op- en afrit te steil wa6 geworden.
Minister Bohy deelde mede, dat boven
dien de militaire autoriteiten uit strate
gische overwegingen de voorkeur had
den gegeven aan een tunnel.
De nieuwe tunnel wordt ongeveer een
kilometer lang en zal voor wegvervoer
en voor een nieuwe spoorverbinding tus
sen debeide Schelde-oevere dienen.
De afgelopen maanden zijn er herhaal
delijk enorme verkeersopstoppingen in
Antwerpen geweest, omdat de huidige
tunnel, die slechts twee rijbanen heeft,
het groeiende aantal vrachtauto's en per
sonenwagens niet meer kan venverken.
Sinds kort wordt de tunnel beurtelings
voor beide rijrichtingen opengesteld. Een
telling in oktober heeft uitgewezen, dat
meer dan 700.000 voertuigen per maand
van de „Konijnenpijp zoals de tun
nel in Antwerpen ivordt genoemd ge
bruik maken.
Luns zoekt tweede
staatssecretaris
(Van
parlementsredactie)
Minister Luns overweegt een tweede
staatssecretaris voor buitenlandse zaken
aan te trekken. Het beleid inzake de
hulpverlening aan minder-ontwikkelde
gebieden zal één van diens voornaamste
taken zijn.èèè
Mr. Luns liet dit gisteren doorsche-
merent ij den de openbare vergadering
van de Tweede-Kamercommissie, die
zijn begroting besprak. Hij zei erbU.
dat de benoeming „waarschijnlijk,
maar nog niet zeker is". Voor het
Europese beleid heeft de minister in
de persoon van mr. De Block al een
staatssecretaris. In politieke kringen
verwacht men, dat de tweede onder
minister iemand uit christelijk-histo-
rische kring zal zijn.
herinnerde er de vergadering aan, dat de
paus zelf altijd de prefect is van het H.
Officie. Hij noemde de aanvallen op het
H. Officie een bewijs geven van een „ge
brek aan kennis of nog erger".
Joden
Gisteren is ook een document verspreid
over de verbetering van de betrekkingen
tussen de rooms-katholieken en de
Dit document, getiteld „de houding van
de katholieken tegenover de niet-christe-
nen en speciaal tegenover de Joden" zal
het vierde hoofdstuk vormen van een
oratwerp-verklaring over de oecumene.
In dit document wordt de beschuldi
ging, dat het Joodse volk schuldig is aan
..Godsmoord" wegens de kruisiging van
Jezus Christus, als onrechtvaardig van de
hand gewezen.
De verklaring over de oecumene is het
volgend punt op de agenda van het con
cilie.
Een vliegtuig van de Finse maat
schappij Aero is vrijdagavond kort
voor de landing in Mariehamn od de
Alandseilanden verongelukt.
Negentien inzittenden zijn omgekomen.
Twee passagiers en de stewardess heb
ben het ongeluk overleefd.
Bij het bedrijf waar de tech*
nische vervaardiging van ons
blad plaats heeft, duurde de
wilde staking van een gedeelte
van het personeel vanmorgen
voort. Daarom ook vandaag
een krant bescheiden van om
vang en onvolledig in haar be
richtgeving.
Inmiddels beraden wjj ons
op maatregelen om de achter
stand ten spoedigste in te ha
len. Het ziet er gelukkig naar
uit, dat wij van maandag af
weer een „krant van formaat"
kunnen brengen.
DE DIRECTIE
Celstraf en geldboete
geëist - ontduiking
belasting f17.000
„Elke geldboete, die ik u opleg, wordt
e ensdhot in (het duister." verzuchtte de
president van de Rotterdamse strafka
mer tegen de 61-jarige Rotterdammer H.
J. Z., oud-afdèlingsohef van een grote
scheepvaartonderneming, die terecht
stond wegens belastingontduiking tot een
bedrag van 17.000 gulden over een pe
riode van vier jaar.
De president doelde daarbij op de
Slechte financiële positie van de ver
dachte, die na het ontslag door zijn
maatschappij geen venmogen heeft en nu
leeft van slechts enkele inkomsten uit
kamenvei'huur. „Alle navorderingten zijn
oninbaar." Maar de officier van justitie
eiste één maand en een boete van 19.000
gulden (eventueel acht maanden).
De verzwegen inkomsten betroffen niet
het salaris van de Rotterdammer, die
goed gehonoreerde functie had', maar
giften en steekpenningen van andere fir
ma's en bedrijven. „Ik zat voortdurend
in geldmoeilijldheden." verklaarde hff
tijdens de aitting, „als gevolg van d«
schulden die ik bij mijn terugkeer uit
Indonesië had moeten maken en de vele
extra onkosten in de nieuwe betrek
king."
SCHEVENINGSE LOGGER
IN MOEILIJKHEDEN
De Scheveningse motorto gger Soh
233 Dirk is er omstreeks half zes gis
teravond in geslaagd dicht onder de
Nederlandse kust ter hoogte van Sche-
vendngen een sleepverttinding tot stand
te brengen met de Sch 47 Oceaan 2,
die door motorschade in het stormweer
(leeds dichter naar de kust dreef.
De sleep kwam na elf uur in de
haven van Schevendngen aan.
De zesjarige Dingena Hiemstra
uit Roggebotsluis is gisteren in haaf
woonplaats door een autobus aangero
den. Het kind is tijdens vervoer naar
het ziekenhuis overleden.
Studiedag ANWB in Rotterdam
Nederland heeft nog vele ruimten
die voor de recreatie zullen kunnen
worden benut, zodra zij toegankelijk
en voor dit doel ingericht zijn.
De ruimten worden echter in toe
nemende mate bedreigd door bebou
wingen en uitbreidingen voor ver-
keersvoorzieningen en om op de hiermee
samenhangende problemen nog eens
duidelijk de aandacht te vestigen be
legt de Koninklijke Nederlandsche toe
ristenbond A.N.W.B. dit jaar voor
het eerst en wel op maandag 25 no
vember in het Hiltonhotel te Rotter
dam een recreatiestudiedag.
Na het welkomstwoord door de
zitter van de ANWB. ir. F. H. van
Linde van Sprankhuizen, zal het woord
worden gevoerd door dr. D. de Jonge,
lid van de wetenschappelijke staf van de
afdeling bouwkunde aan de Technische
Hogeschool te Delft, die nader zal ingaan
op ,,de behoefte van de stedeling aan
recreatie". Na dit betoog zal dr. A. K.
Constandse, lid van de wetenschappelijke
staf van de afdeling sociologie en socio
grafie aan de landbouwhogeschool te
Wageningen het probleem aan de orde
stellen van: „de invloed van de recreatie
der stedelingen op de plattelandssamen-
Hierna zullen de heren A. G. M. Boost,
directeur wegen en verkeer van de
ANWB. en H. Molendijk, voorzitter van
de Stichting Recreatie, respectievelijk
spreken over: „Verkeer en recreatie" en
„Overheid en recreatie". Ir. G. C. Lange,
plv. directeur van de Provinciale Planolo
gische Dienst van Zuid-Holland, ten
slotte zal het probleem benaderen van
de „Ruimtelijke ordening en recreatie".
Een samenvatting van de redevoeringen
zal worden gegeven door prof. dr. H. D.
de Vries Reilingh, hoogleraar aan de
universiteit van Amsterdam, die tevens
als voorzitter van deze studiedag zal
optreden. Vele autoriteiten van rijk. pro
vincies en gemeenten zullen deze eerste
recreatiestudiedag bijwonen.
De ANWB meent.dat deze recreatie
studiedag 1963 wellicht het begin kan
vormen van een jaarlijkse bezinning op
een aantal problemen rond de recreatie.
Mooie herfst
met weinig
regen
(Van onze weerkundige medewerker)
Na een wat guur en regenrijk begin
(eind september - begin oktober) heeft
de herfst zich snel hersteld. De laatste
weken is van gunstig herfstweer sprake.
Wel komen er veel mistdagen voor het
geen samenhangt met de vaak rustige
atmosfeer die vochtig is en geleidelijk
afkoelt hetgeen mistvorming in de hand
werkt. Oktober bleef iets aan de koude
kant met S3 uren zon tegen normaal
102 uren.
Teveel regen viel er plaatselijk in de
kustgebieden en op de Waddeneilanden
waar Schiermonnikoog op 112 mm kwam.
De laatste jaren is de herfst dikwijls
belangrijk te nat geweest. Normaal geeft
oktober in onze omgeving 80 mm regen.
Van onze waarnemers ontvingen wij de
volgende opgaven over oktober: Den
Haag 70, Leiden 62. Dordrecht 62. Rot
terdam 56, Koudekerk 47, Katwijk 71,
Boskoop 58, Hazerswoude 67, Alphen a. d.
Rijn 39, Noordwijkerhout 79, Pernis 52,
Willemstad 74. Sliedrecht 50, Oud-Beijer-
land 58, Dirksland 50, Schoonhoven 71,
Heiningen 49 mm.
Twee kinderen
onder trein
Twee kinderen zijn gistermiddag op de
beveiligde overweg te Schalkwijk door d
extra forensentrein Utrecht—Den Bosch
gegrepen. Zij waren op slag dood.
De machinist van dc trein zag ongeveer
tweehonderd meter voor het voormalige
station van Schalkwijk drie kinderen tus
sen de rails spelen. Hij trachtte te rem
men en met signalen dc kinderen te
waarschuwen. Een van de kinderen holde
weg. De twee anderen bleven rustig tus
sen de rails zitten.