GASWOLK BOVEN
ZD.-HOLLAND
Monotoon getik in mijn:
slechts druppels water
Brand in opslagloods met
mengkunstmest
maatregelen om
Tal van
gevaar te beteugelen
Vergeefse poging naar
Berlijn door te stoten
Russen snijden
Amerikanen
de pas af
Andere vijf kompels niet gevonden
Grote redding
van elf pas
donderdag
Wurgpoging op jonge
vrouw (17) mislukt
De elf moeten
zelf houwen
Kabinet-Pengel
treedt af
Commentaren
Marokkaans-Algerij ns
bestand nu van kracht
Din»jag 5 neverobCT^63j_44ste_jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Leiden Steenstraat 37 1Postbus 76 Telefoon 31441
Zacht weer
Zacht weer met opklaringen en slechta
hier en daar enige regen. Matige ooste
lijke wind.
(z\e voorts pagina 7)
p.frw. 9,45 Klachtendienst bezorging 18
Arrestatie in
verband met
wurgmoord
Verdacht van de wurgmoord op de
65-jarlge mevrouw F. Peenstra-Vel-
linga te Oldeboorn is aangehouden de
24-jarige J. K., afkomstig uit Broek bij
Joure. De man is sedert twee weken
in de kost bij de familie Steenstra,
buren van de familie Peenstra. Hij
werkt bij de houtbewerkingsfabriek
Halbertsma in Grouw. Over de aanwij
zingen, die tot de arrestatie van K.
hebben geleid, kon de officier van jus
titie te Leeuwarden nog geen mede
deling doen.
Uitkering Nazi-
vervolgden
verruimd
Bij Koninklijk besluit is enige uitbrei
ding gegeven an de groep personen, die
op grond van de regeling uitkeringen
aan nazi-vervolgden aanspraak kunnen
maken op uitkering wegens invaliditeit
Thans kunnen ook personen, die ten
minste 40% invalide zijn geweest gedu
rende ten minste vijf aangesloten jaren,
of wel op 1 novemiber 1963 ten minste
40% invalide waren, tot en met 1 de
cember een aanvraag voor uitkering in
dienen. Tot dusverre was dit 70%.
(Van een onzer verslaggevers)
T^EN gigantische gaswolk, die is vrijgekomen na een brand die
gen om vijf uur is uitgebroken in een opslagloods van de N.V. Delta-
chemie in Vlaardingen, drijft op het ogenblik boven westelijk Zuid-Hol
land. De wolk bestaat uit rook die afkomstig is van vierduizend ton meng
kunstmest, die vermoedelijk door zelfontbranding in vlam is geraakt.
Daarbij is later op de morgen nog bijgekomen dat het vuur oversloeg naar
een zwavelloods, waardoor de wolk zwarter werd.
De commissaris der Koningin in Zuid-Holland heeft de territoriale
commandant van Zuid-Holland gevraagd hem mede te delen welke moge
lijkheden er zijn om militaire bijstand te verlenen. Ook is gevraagd of er
eventueel gasvèrkenners beschikbaar zijn. Aan de luchtmacht is verzocht
elk uur een luchtfoto van het betrokken gebied te maken, opdat kan wor
den nagegaan in welke richting de oranjekleurige gaswolk zich beweegt.
Zij ging aanvankelijk in westelijke richting.
Een fotovliegtuig is inmiddels bijna
constant in de lucht. Verder hebben
de militaire autoriteiten achthonderd
diverse garnizoenen (onder
Leiden en Schoonhoven) ge
consigneerd met transportroaterieel.
De brand ontstond in mengmest,
waardoor ammoniumhoudende nitreuze
dampen vrijkwamen, die voor astma-
bronchitispatiënten een gevaar kunnen
betekenen en die op zjjn minst ongezond
genoemd kunnen worden. Om tien v
werden daarom boerderijen aan
Zuidbuurtseweg en irt de Sluispolder
Vlaardingen ontruimd.
Aanvankelijk kwam de bedrijfsbrand-
eer alleen in actie. Ondanks haar uit
stekende uitrusting had zij toch
tentie nodig die verkregen werd van de
brandweren van Vlaardingen en Rotter-
Amerika is ernstig bezorgd over
het feit dat de Russen op de auto
snelweg naar Berlijn opnieuw een
militair konvooi van de V.S. hebben
tegengehouden. Russische pantser
wagens en Duitse personenauto's
versperden het konvooi gisteravond
dc weg, toen het poogde naar Ber
lijn door te breken, na sinds de
vroege ochtend te zijn vastgehou
den.
Men spreekt in Washington van een
incident van ernstige afmetingen, hoe
wel het Witte Huis en het departement
van buitenlandse zaken eerder op de
dag hadden verklaard, niet al te veel
aandacht aan het incident te willen
schenken. De zaak is thans onderwerp
van diepgaand overleg tussen Amerika,
Engeland, Frankrijk en West-Duits-
land.
Het konvooi had tegen middernacht
bij Marienborn ongeveer 400 meter af
gelegd, toen de Russische pantserwagens
dwars over de weg werden geplaatst
Een Amerikaanse militaire woordvoerder
noemde deze daad een flagrante schen
ding van het onbeperkte recht van toe
gang tot Berlijn van de Westelijke mo
gendheden. .,Voor deze daad moeten de
Russen de volledige verantwoordelijkheid
voor alle consequenties dragen", zo ver
klaarde hij.
Eerder op dag had de Amerikaanse
minister Rusk telefonisch tegenover de
Russische zaakgelastigde in Washington
zijn bezorgdheid uitgesproken over het
In één
oogopslag
Politieke interesse groot in
Indonesië pag. 2.
Politiek in Griekenland; be
schouwing van een onzer re
dacteuren pag. 5.
Stikker: „Verwijdering tus
sen Amerika en Europa een
ramp" pag. 5.
Vals geld in het Toplitz-
meer pag. 5.
Burgemeester en vodden
koopman pag. 7.
Schirra's capsule in Amster
dam pag. 7.
Beschuldigingen in Lengede
pag. 9.
Na Adenauer Erhard: rook
verbod opgeheven pag. 9.
aanhóudèn dóór de Russen vgn het kon
vooi van 44 man. De Russen hadden ge-
eist dat de mannen zouden uitstappen
om geleld te worden. Ru3k gaf te ken
nen, dat de Russen blijkbaar de sinds
jaren gevolgde praktijk ten aanzien van
militaire konvooien willen wijzigen.
De oefening die de Amerikanen giste
ren zouden beginnen in het Berlijnse
Grünewald is in verband met het op
houden van het konvooi uitgesteld. In de
desbetreffende mededeling stond, dat niet
de Russen, maar de geallieerden tezamen
uitmaken, hoe het verkeer van en naar
West-Berlijn wordt geregeld.
Mislukte aanslag
op premier Ikeda
De Japanse premier, Ikeda, is vandaag
na een verkiezingstoespraak in Koe-
rijama in de provincie Foekoesjima aan
gevallen door een 24-jarige man die ge
wapend was met een dolk. De politie
kon de aanvaller grijpen en de premier,
die geen enkel letsel opliep zette zijn
bezoek qan de Noordjapanse stad voort.
De aanvaller, die de premier bena
derde toen deze van het podium was
gestapt, verklaarde tegenover de politie
dat hij de voorzitter was van de Liga
van jeugdige patriotten van Groot-Ja
pan. Hij had bij zijn arrestatie een witte
enveloppe in zijn hand. Daarop stonden
de woorden „hemelse straf" Dit is een
formule die voor de oorlog door ultra
nationalisten werd gebruikt om hun po
litieke aanslagen te rechtvaardigen.
Ikeda is de zevende Japanse premier
op wie een aanslag werd gepleegd. Van
de zes vórige werden er drie gedood
en een gewond.
dam. By het blussen werden vier brand
weerlieden licht gewond toen een muur
tje omviel. Met gasmaskers voor ver
richtten hun collega's hun moeilijke
taak. Zij richtten vijftig stralen op d6
vuurhaard om deze te „verdrinken".
Ramen dicht
Inmiddels waren reeds enkele boe
ren bij het melken onwel geworden.
Al spoedig zag mm mensen met natte
doeken voor het gezicht om de kwa
lijke dampen zo goed mogelijk te we
ren. De burgemeester van Vlaardin
gen heeft het bevel gegeven dat de
bewoners van het westelijk stadsdeel
hun ramen en deuren gesloten moe
ten houden. Aan de Spoorwegen werd
gevraagd de treinen die Vlaardingen
en Maassluis passeerden goed af te
sluiten; Het zich bedraagt soms niet
meer dan vijftig meter.
De bevolking van het getroffen ge
bied wordt —et geluidswagens op de
hoogte gehouden. Onder meer heeft
men daarvoor uit Den Haag een wa
gen ter beschikking gekregen.
(Voor vervolg zie pag. 9i
Een autowrak langs de rijksweg
bij Borger: triest en stil getuige
van het verschrikkelijke ongeluk,
waarbij gisteren acht jonge men
sen om het leven kwamen. In de
mist vloog een zware vrachtauto
bij een inhaalmanoeuvre op het
busje, waarin tien leerlingen van
de Chr. kweekschool uit Gronin
gen onderweg waren naar Em-
men. Zes waren op slag dood en
van de drie zwaargewonden be
zweken er twee in het ziekenhuis.
(Zie voorts pag. 7)
LENGEDE, dinsdagmorgen
TNE eerste proefboring bij
kerkhof van Broistedt heeft
niets opgeleverd. Vannacht tussen
Echtgenoot in arrest
(Van on%e correspondent)
Tot in de loop van gisteren heeft de
!l-jarige schilder W K. uit het Bra
bantse plaatsje Eoxtel in de veronder
stelling geleefd dat hij zijn 17-jarige
echtgenote S. K-C vermoord had. De
politie wist al eerder dat zulks niet
het geval was, doch liet K. in ver
band met het onderzoek een tijdje in
die veronderstelling.
Toen de zich in arrest bevindende K
gisteren werd medegedeeld dat zijn
vrouw nog leefde, was hij nauwelijks
blij ep toonde hij zich niet eens opge
lucht dat zijn poging was mislukt. Het
echtpaar K-C. had drie jaar geleden
reeds reden om te trouwen, doch de
wet liet dit niet toe. Mej. S. C. bleef
daarna met h^ar baby inwonen bij haar
ouders in Best, terwijl de vader van
haar kipd ook bij zijn ouders bleef in
wonen. Verleden jaar in september huw
den zij nadat de huwbare leeftijd van
het meisje was bereikt. Het paar ging
inwonen bij de ouders van de vrouw
Het ging een hele poos goed. doch toen
er moeilijkheden van ernstige aard kwa
men, ging K. weer terug naar zijn ouders
in BoxteL Hy kreeg echter heimwee naar
zijn jonge vrouw en trachtte haar op
allerlei manieren te benaderen. Via een
vriendin van haar maakte hij een af
spraakje. Hy haalde haar zaterdagavond
van de trein om te trachten de bestaande
moeiiykheden uit de weg te ruimen. Het
paar heeft toen van half negen tot half
twaalf 's avonds op en neer gelopen in
een donker laantje. Men heeft niet al
leen gepraat en gewandeld, doch er ie
toen ook nog stevig gevryd. De bestaan
de moeiiykheden konden echter biyk-
baar niet uit de weg worden geruimd en
toen zulks duideiyk vststond, heeft K
zyn vrouw by de keel gegrepen en net
zo lang vastgehouden, totdat ze bewuste-
U os op de grond neerviel. Daarna be
gaf K. zich naar de politie en deelde
daar lakoniek mede dat hy zyn vrouw
gewurgd had. De man gaf duideiyk dc
De situatie bij Lengede: op de
kaart boven staat bij punt 1 de plek
waar vorige week drie mijnwer
kers werden gered. Bij punt 2 is de
plek waar de elf zijn opgesloten.
Bij de pijl stuat het bassin waar de
instorting is geschied. De doorsnee
tekening onder laat zien hoe hoog
de waterstand in de mijn is. In hef
midden (boven het water) bevin
den zich de elf mannen. Hierboven
is de twedselbuis aangegeven.
Links onder een mijngang op 70
meter diepte
plaats op waar hy zyn daad had verricht i
en werd toen ingesloten.
De politie kon echter geen lyk vinden
en schakelde tenslotte een speurhond in.
Ten langen leste begaf men zich naar de
ouderiyke woning van het slachtoffer.
Daar trof de politie de gezochte aan met
een zeer ernstig gekneusd strottenhoofd
en diverse bloeduitstortingen. Zy werd
meteen naar een ziekenhuis overge
bracht. De jonge vreuw die drie kwar
tier lang bewusteloos op de grond heeft
gelegen, was, toen zy weer by haar posi
tieven kwam. naar huis gestrompeld. Zy
weigerde echter by de politie aangifte
te doen tegen haar echtgenoot. De dader
die zegt veel van zyn vrouw te houden,
heeft ccn volledige bekentenis afgelegd.
Hy zou tot zyn daad gekomen zyn door
wanhoop. Hem zal poging tot doodslag
c.q. zware mishandeling ten laste worden
gelegd. Zyn vrouw is er ernstig aan toe
en zal voorlopig in het ziekenhuis moeten
biyven.
(Telefonisch van onze speciale
verslaggever Link van Bruggen)
half drie en half vier hadden dc
redders een diepte van 80 meter be
reikt, ruim voldoende om een mi
crofoon naar beneden te laten zak
ken. Het ingespannen luisteren le
verde slechts een monotoon getik op.
Het bleken droppels water te zijn,
die in de mijngang, die was aangè-
boord, van het plafond naar bene
den drupten.
Niet lang daarna werd een wekker
omlaag gebracht die enkele minuten
later afliep. Ook op dit, zich kilome
ters ver voortplantende geluid, Werd
geen reactie vernomen. Vanmorgen
ouden de redders nog sterke lampen
xaar beneden laten zakken. Ook zou
men het beeld van de aangeboorde
mijngang door een kleine televisieca
mera laten registreren.
De proefboring, die zonder succes bleef
werd zondag nodig geacht omdat een van
de elf opgesloten mijnwerkers had ge
meld dat hij op de dag van de ramp
inmiddels al weer twaalf dagen geleden
n zijn kameraden tot aan de
et water naar de betreffende
hoek had zien vluchten. Men hoopte op
luchtzak, evenals dit het geval is
geweest met de drie kompels, die de
vorige week uit hun ondergrondse ge
vangenis werden gered. Om dezelfde re
ien een paar honderd meter
verder met nog een proefboring bezig,
die thans op 60 meter diepte is gevor
derd. In de loop van de middag hoopt
op deze plaats de mijngang te be-
De grote reddingsboring is vanmorgen
oor enige tijd stopgezet. De redders zijn
op hardere steenlagen gestuit, en hebben
andere apparatuur nodig om hier door
heen te komen. De diepte, die sinds gis
termorgen werd bereikt, bedraagt 41
ter. Zoals bekend bevinden de elf kom
pels, die hun twaalfde dag onder de
grond zyn ingegaan, zich op een diepte
van 62 meter in een spelonk, die als ge
volg van een instorting in een niet meei
gebruikte mijngang is ontstaan.
Voorbereiden
De elf ingesloten mijnwerkers In
Lengede weten nog niet, dat de boor
niet in hun ruimte terecht zal ko
men maar daarnaast, zodat zij zich er
een weg naartoe zullen moeten hou
wen. Men heeft dit met opzet verzwe
gen om te voorkomen dat zij zich on
nodig zorgen maken en op het beslis
sende ogenblik in verwarring raken.
Wanneer het zover is zullen zij aan
wijzingen krijgen hoe precies te han
delen.
op het eigenlyke moment van de redding
aanvankelijk vanmorgen gepland,
maar door het oponthoud mogelyk uit
gesteld tot donderdag heeft man be
sloten nog een tweede verzorgingsboring
met een bredere buis naar de spelonk te
beginnen.
Stempels en stutten van een grotere
omvang kunnen dan naar beneden wor
den getakeld, daar de versterkingen, die
de ingeslotenen tot nog toe hebben kun
nen aanbrengen met dunnere con
structiebuizen, die men door het reeds
bestaande verzorgingsgat heeft laten
zakken toch wel miniem worden ge
acht
Zoals reeds eerder gemeld, worden de
laatste meters van de grote reddingsbo
ring het moeilykst geacht, in verband
met het groter instortingsrisico.
Zie verder pagina 9
Premier J. A. Fengel heeft gisteravond
m de Surinaamse Staten medegedeeld
dat hy en de overige ministers van de
Nationale Party Suriname hun porte
feuilles ter beschikking zullen stellen De
ministers van de Verenigde Hindoestaan-
se party zullen dit voorbeeld volgen,
ecenals minister mr. C. D. Ooft.
"I7ANDAAG en de komende dagen
geniet ons land de eer van hoog
buitenlands bezoek. Immers zullen
de vice-president van de Verenigde
Staten en zijn echtgenote onze gas
ten zijn.
In de wereld van heden, zeker in de
westelijke wereld, neemt Amerika
de bij uitstek leidende positie in.
Ook wanneer de regering der Ver
enigde Staten zich beijvert, haal
bondgenoten in de belangrijke we
reldproblemen te raadplegen, blijft
dit onverminderd het geval.
In dat leidinggevende Amerika
neemt onze hoge bezoeker na de
president zelf de tweede plaats in.
Zijn aanwezigheid, met die van zijn
echtgenote, mag ons alleen een voor
recht zijn. WJj mogen er een bewijs
temeer in zien, hoe het machtige
Amerika zich ook aan zijn kleinere
bondgenoten gelegen laat liggen.
In dat bondgenootschap van groten
en kleinen mag trouwens naar
de mens gesproken een waarborg
worden gezien voor de bestendiging
van ons aller vrede en vrijheid.
termorgen in Drentse land. Jon
ge levens, blij op weg naar een
schoolfeest, op de meest plotselinge
wijze afgesneden.
Wie denkt hier niet aan de vrienden
van Job, die aanvankelijk slechts
konden zwijgen bij de smart waarop
zij stuitten? En toen zij gingen spre
ken. bleken zij nog niet anders dan
moeilijke vertroosters.
In eerbied om hun verdriet behoort
onze deernis uit te gaan naar de
ouders en de andere verwanten.
Naar de schoolgemeenschap ook.
waarin straks zovele plaatsen leeg
blijven.
Wat kunnen wij machteloze mede
mensen overigens meer doen dan
schuchter heenwijzen naar Hem die
zijn enig Kind afstond opdat wij het
naast ons zouden vinden in de raad
selen van het leven?
Zou het niet zo zijn, dat hier een
ander feest was bereid?
QP ZICHZELF is het een loffelijk
streven, dat de studentendelega
tie, die een bezoek aan Indonesië
heeft gebracht, alles in het werk wil
stellen om de verhoudingen tussen
de republiek en Nederland te ver
beteren. Onze lezers weten, dat wij
ons hebben uitgesproken voor het
maken van een nieuw begin en er
allerminst behoefte aan hebben over
onaangenaamheden in het veriedèn
na te wrokken.
Overschatten de studenten echte»
hun belangrijkheid niet, wanneer zij
verwachten door de minister-presi
dent en de minister van buitenlandse
zaken in gehoor te worden ontvan
gen om hen duidelijk te maken wat
de regering moet doen en laten? Zij
hebben een belangwekkende reis
achter de rug, maar zijn daardoor
nog geen Indonesië-kenners gewor-
Kritische zin zouden we hen geens
zins willen ontzeggen, maar wel heb
ben we de indruk gekregen, dat zij
nogal suggestibel waren ten aanzien
van de Indonesische benadering.
Opgevoed als zij zijn in de westerse
denkwereld, aanvaarden zij de
juistheid van de regel „pacta sunt
servanda", verdragen moeten gehou
den worden, maar in hun hart zou
den zij het liefst zien, dat er geen
„drukte" werd gemaakt over het na
komen van de bepaling dat de be
volking van West-Irian zich in 1969
over haar staatkundige status zal
dienen uit te spreken. De overeen
komst van New York zou kunnen
worden herzien of als een pure for
maliteit kunnen worden beschouwd.
Het is een gedachtengang die wij
niet vermogen te volgen.
ZESENDERTIG UUR OVER TIJD
Voor het eerst sinds op 8 okt. de I verzocht van de ministers van buiten-
Marokkaans-Algerijnse grensoorlog 'a°d® aaken Van d« «reanisatie
uitbrak, is het rustig langs het ge
hele front. Twee Malinese officieren
die deel uitmaken van de gemengd-
Malinees-Ethiopische bestandscom
missie hebben het gebied rondom de
Marokkaanse oase Figuif bereikt en
houden toezicht op naleving van de
overeenkomst van Bamako.
Het bestand is dus werkelijkheid
geworden ruim zesendertig uur na
de gestelde tijdslimiet. De Ethiopi
sche leden van de commissie wer
den vandaag verwacht.
Zowel van Marokkaanse als van Al
gerijnse zyde is bevestigd dat er niet
meer geschoten wordt, hoewel beide
partyen de schending van het bestand
wyten aan de tegenstander. Het is wel
zeker dat de Algerynen Figuif aange
vallen hebben en de Marokkanen Benj
Oenif hebben beschoten. Wie begonnen
is, is niet uit te maken.
Inmiddels worden de pogingen om het
bestand doorgevoerd te krygen met ver-
dubbelde kracht langs diplomatieke weg
voortgezet. Keizer Haile Selassie heeft
met Tito besprekingen gevoerd over dezt
kwestie en is gisteren in Cairo aange
komen voor een gesprek met president
Nasser. Dit gesprek zal ongetwyfeld ook
gaan over de grensoorlog.
De Marokkaanse minister van buiten
landse zaken heeft om een byeenkomst
Afrikaanse eenheid die de oorzaak van
het conflict zullen moeten vaststellen.
Enige van hen zullen vandaag naar Ra
bat komen voor besprekingen met Ko
ning Hassan.
Uit Rabat werd bericht dat Marokko
niet van plan is een byeenkomst van dc
Veiligheidsraad der V.N. te verzoeken.
Kinderen Nhoe
naar Rome
De kinderen
vanmorgen vroeg van Bangkok naai
Euro-pa vertrokken.
Zij kwamen gisteravond uit Saigon in
Bangkok aan aan boord van een speciaal
Amerikaans militair vliegtuig.
Officiële bevestiging dat zij vertrok
ken zyn, was niet te krygen. Zegslieden
hebben meegedeeld, dat het vervoer van
de kinderen strikt geheim gehouden
wordt.
Later werd meegedeeld, dat de kinde
ren met hun moeder herenigd zullen
•vorden in Rome.
De kinderen bevonden zaeh in Dalat
een badplaats in de bergen, 225 kilome
ter ten noordwesten van Saigon toen de
opstand uitbrak. Zy werden vandaag
overgebracht naar de kuststad Phong
Rang en daarna naar Saigon.
