Lonalile
iers: maandag
„top" in Tunis
kAlg
Hoe kwam NAM die grote
gasvoorraad te weten?
Sisoeloe en Mandela van
hoogverraad beticht
BPVisco-Slntic
een nieuwe
motorolie mei
vee! tengere
levensduur
Home verovert
kleermakers
wereldmerk
„Be/ hébben ze niet in Slochteren j
Amerikaanse verklaring
stelt Bonn gerust
WAT IS MELK?
ZATERDAG 26 OKTOBER 1963
Libië: het kan niet in Tripoli
les
alle
Hassan wil eerst
ministers bijeen
laten komen
Zowel in Algerije als in Maro'
ko heerste gisteravond veel ve.
warring over het al dan niet door
gaan van een topconferentie ter
beëindiging van het grensconflict.
Uit Libië kwam het bericht dat
koning Hassan en president Ben
Bella geen gebruik mochten ma
ken van de hoofdstad Tripoli als
ontmoetingscentrum.
Onmiddellijk daarna werd in Algiers
bekendgemaakt dat de topconferentie
van acht Afrikaanse leiders maandag
in Tunis zou worden gehouden. In Ma
rokko bleek men daarvan echter niets
te weten. Men stemt in met een „Top",
maar dan moet deze voorbereid wor
den door de ministers van buitenlandse
zaken om een mislukking te voorko-
Het enige positieve in deze ver
warring is echter, dat beide landen
geen voorwaarden vooraf stellen. Er
wordt dus niet eerst staken van het
vuren of terugkeer tot oude posities
geëist, alvorens de onderhandelaars
om de conferentietafel gaan zitten.
Gisteravond laat werd in Algiers nog
druk beraadslaagd.
Aan de topconferentie moeten deelne
men: Ben Bella van Algerije, koning
Hassan van Marokko, keizer Haile Se
lassie van Ethiopië, president Bourguiba
van Tunesië, koning Idriss van Lybië,
president Nasser van Egypte, president
Keita van Mali en president Sekou Tou-
I ré van Guinee.
Sekou Touré en Bourguiba maakten in
eerste instantie geen deel uit van de on-
derhandelaarsploeg. Algerije had eerst
nogal bezwaar tegen deelname van Bour-
Iguiba. Later zou men echter over-
j eenstemming hebben bereikt over bezet
ting van de topconferentie.
Koning Hassan heeft gisteren ook nog
en commissie van de Arabische Liga
ïtvangen. De Liga had enige voorstel-
n die door Hassan zijn verworpen, on-
r terugtrekken op oude posities.
De Libische afwijzing werd meegedeeld
in keizer Haile Selassie en dit besluit
as genomen op grond van materiële
redenen. Onmiddellijk stelde toen Mali
zijn kandidatuur voor het houden van de
conferentie, maar Tunis lijkt de meeste
kans te hebben.
Over de oorlog is weinig n
tellen. Beide landen zeggen
boeken. Marokko verklaart dat infante-
vluchtende Algerijnen achtervolgt in
de omgeving van Hassi Beida. Dit lijkt
het meest waarschijnlijk aangezien de
Algerijnen dit bericht niet tegenspreken.
Na de gevechten van de afgelopen 48 uur
zouden de verliezen aan beide kanten
ongeveer 250 doden en gewonden bedra
gen. Van een geregelde strijd is echter
geen sprake meer.
Sir AIcc Douglas-Homc heeft gisteren
een hartelijk votum van vertrouwen
gekregen van „Tailor and Cutter", het
Engelse kleermakersvakblad.
„Tailor and Cutter" heeft herhaaldelijk
kritiek geoefend op sir Alec's voor
ganger, Harold Macmillan, die rond
liep in slobberige tweedjasjes over
dito wollen vesten en er vaak uitzag
als een niet opgemaakt bed. „We zijn
niet al te bedroefd, dat hij weg is"
aldus het blad grimmig.
Maar sir Alec is de blonde lieveling
„Tailor and Cutter" althans totdat
hij wordt betrapt op het dragen van
bruine schoenen bij een blauw pak.
„Dat we nu een premier hebben, die
er tenminste als een premier uitziet,
is althans een stap in de goede rich
ting" aldus het kleermakersorakel in
een hoofdartikel.
„Sir Alec bezit de essentiele fundamen
tele elegance, die men verwacht
een leider van een land, dat Saville
Bow binnen zijn grenzen heeft." Sa
ville Row is de Londense buurt, die
zichzelf beschouwt als het herenmode-
centrum van het heelal.
„Tailor and Cutter" waarschuwde sir
Alec, dat hij niet moet proberen, het
volk te doen vergeten dat hij zijn erf-
Tunis
Rebellen
De leider van het verzet in Kabylië,
Ait Achmed, heeft verklaard dat hij zijn
rebellie tegen Ben Bella zal voortzetten
zodra de souvereiniteit over het Algerijn-
grondgebied zal zijn hersteld. Zoals
bekend helpen de Berbers Ben Bella in
zijn strijd tegen Marokko.
l
(Van een onzer redacteuren)
ie bijzonder omvangrijke
aardgasvoorraad die in de bo
dem van ons land aanwezig
blijkt te zijn, waaruit we maar
liefst gedurende 30 tot 40 jaar
zullen kunnen putten en waar
over we de afgelopen dagen
weer uitvoerig in de krant heb
ben kunnen lezen, kan menigeen
nieuwsgierig maken naar het
antwoord op allerlei achter-
grondsvragen. We noemen er
een paar: Zit het aardgas in
derdaad als grote „bellen" in
de grond? Hoe onstond het? Hoe
komt men erachter waar het er
gens in de grond aanwezig moet
zijn? Hoe kan men eigenlijk zo
onder het aardoppervlak
de hoeveelheden bepalen? En zo
zouden we nog wel even door
kunnen gaan.
Om dan de koe maar meteen by de
horens te vatten: de veelgebezigde term v
gasbel", die_ suggereert alsof er zich dekt is meTwat de vakman noemt: jonge
"yOLGENDE week dinsdag begint in
Pretoria het grote proces tegen
elf mannen onder wi
leiders Walter Sisoeloe
Mandela die zich zullen moeten
verantwoorden tegen beschuldigin
gen van sabotage en samenzwering
teneinde de regering-Verwoerd op
gewelddadige wijze omver te werpen.
Van vele zijden is geprobeerd de
Zuidafrikaanse regering ertoe te bren
gen dit proces het grootste sinds het
hoogverraadproces van 1961 dat vier
jaar heeft geduurd en waarbij Albert
Loethoeli was betrokken niet te
doen doorgaan. De V.N. hebben een
resolutie gewijd aan deze zaak en een
„U11 I V.N.-vertegenwoordiger willen af-
iijke "adeïdöm heeTt a*fgèschud'**„doorj vaardigen om er op toe te zien dat
zich in kleren te hullen, die er het alles volgens de spelregels van de
meest toe zouden bijdragen hem gelijk internationale rechtsorde zou verlo-
Dinsdag begint proces in Pretoria
V.N. slaagden
<j?F niet in opzet
JNelson 1
te maken aan de gew
„De gewone man, in de oude betekenis
van de term, bestaat niet meer", aldus
het tijdschrift, „en waarschijnlijk zul
len In de toekomst maar weinig den
kende mensen zich laten imponeren
door een man, die er uit eigen belang
Brown
Uit Engeland komt het bericht datüe
plaatsvervangend leider van Labour,
George Brown, bij zijn terugkeer uit de
V.S. heeft gezegd, dat het „onrealis
tisch" zou zijn niet te denken, dat een
Amerikaanse president eens wellicht
„enige troepen" uit Europa zal terug
trekken uit bezuinigingsoverwegingen.
Brown heeft met Kennedy gesproken
over de politiek binnen de NAVO.
nen vier blanken, zes Afrikanen en
een Indiër betrokken geweest bij een
plan voor een gewapende inval in Zuid-
Afrika, gekoppeld aan een gewelddadige
revolutie. Zij zouden verder verantwoor
delijk zijn voor 222 daden van sabotage,
gepleegd over een periode van twee jaar.
Als zij schuldig worden bevonden kun
nen de beklaagden worden veroordeeld
tot de strop of minimaal vijf jaar gevan
genisstraf.
Bij het proces van 1961 werden alle 26
beklaagden vrijgesproken van de aan
klacht dat zij hadden samengezworen te
gen de staat. Albert Loethoeli, de latere
winnaar van de Nobelprijs voor de vre
de, is verbannen naar een afgelegen re
servaat. Hem werd ook niet toegestaan
Zuid-Afrika te verlaten om een functie
als rector van de universiteit van Glas
gow te aanvaarden.
Bij het indienen van de aanklacht
ge tijd geleden, is het proces twintig da-
De Zuidafrikaan.se regering heeft dit
echter opgevat als een belediging en p
aangekondigd dat een dergelijke figuur I gen uitgesteld op verzoek van de vërde-
in Pretoria t^dens het proces niet wel- j diger. Officieel heet het dat dit gebeurde
kom was. Een eventuele bezoeker van om de verdediging in staat te stellen de
het proces, die door de V.N. afgevaar- rechtzaak voor te bereiden De advo-
digd zou ztfn, zou niet kunnen rekenen i caat had echter laten weten dat zijn
tegemoetkomende houding. Even-cliënten althans sommigen van hen
w de in- niet in staat waren terecht te staan. Zij
m een I hadden enkele maanden in eenzaamheid
I opgesloten gezeten.
op
zo verging het
ternatlonale orde van jurist
waarnemer te mogen sturen.
1353) De Duitse geleerde Virchow
was een van de grootste figuren
van de 19de eeuwse geneeskunde.
Maar ook op andere gebieden ont
plooide hij een grote werkzaamheid,
zoals bijv. op dat van de anthro
pologic en dc prehistorie. Daarom
is het zo jammer van deze grote
figuur dat hij ons met enkele uit
spraken heeft opgescheept die tot
op de dag van vandaag worden ge
hanteerd om de mechanistische op
vattingen over allerlei levensver
richtingen aan de
man te brengen.
In 1855 vergeleek
hy, zoals we de
vorige maal heb
ben verteld, de
melkvormlng bij
zoogdieren met de
vorming van huid-
smeer. De primi-
tiefste vormen van
zoogdieren zouden dan zijn ontstaan
doordat het jong willekeurig een
beetje ging likken aan de moeder
huid, die door deze prikkel een
steeds grotere hoeveelheid huid-
smeer zou zijn gaan afscheiden en
daaruit zou in de loop der evolutie
de melkgift zijn ontstaan. Virchow
stelde zich voor. dat epitheelcelletjes
door vettige ontaarding afsterven en
haar inhoud in de klierbuisjes stor
ten. Om het maar eens ronduit te
zeggen: melk zou dus in hoofdzaak
bestaan uit vloeibare stoffelijke res
ten van epltheelcellen. De ontaarde
cellen zouden vervangen worden
door andere, ontstaan door krachti
ge vermenigvuldiging van de overi
ge cellen, en aldus zou de ontwikke
ling van de zoogklieren in haar
werk zijn gegaan.
Nu zijn er altijd mensen die na
het aanhoren van een theorie pot
lood en papier pakken en de zaak
TOCH IS
HET ZO'
willen uitrekenen. Dat Is ook met
de theorie van Virchow gebeurd en
de gevolgen bleven niet uit. Want
Lndicn de melk van een koe werke
lijk uit afgestorven (gedegenereer-
ie) klier cellen bestond, zou de hele
dier minstens tweemaal per dag te
gronde moeten gaan en ook min
stens tweemaal per dag ook weer
helemaal nieuw moeten worden op
gebouwd (geregenereerd). De op
vatting van Virchow is tegenwoor
dig dan ook grotendeels verlaten.
Men neemt thans
aan, dat de klier-
cellen aan het
bloed, dat In de
fyn vertakte bloed-
buisjes door de
klier stroomt, de
noodzakelijke stof
fen onttrekken en
die in de klierbuis
jes lozen. (Daarby
kan het wellicht voorkomen dat
enkele kliercellen zich delen en dat
een afgestoten cel met celkern in de
klierbuisjes belandt, waardoor in
melk vaak celkernen te vinden zyn,
maar dit verschynsel stelt Virchow
nog niet in het gelyk).
Nu kan er natuurlijk getwist wor
den over de vraag, hóe de kliercel
len de specifieke bestanddelen aan
het bloed onttrekken, of over de op
vatting dat de vorming van melk al
leen zou kunnen worden verklaard
door aan te nemen, dat de kliercel
len uitsluitend als fHter werken,
maar dit gaat ons werkelijk te ver,
We willen alleen nog maar aan
tonen, dat melk heus wel iets anders
is dan een veredelde huidsmeer en
dat voor al dit soort verschynselen
een organisatie nodig is die voort
durend over het hoofd wordt gezien.
Nadruk verboden.
H. Pétillon
De kwestie van de verminde-
rnig van de Amerikaanse troe
pensterkte in Europa schijnt te
zijn opgelost nu de Amerikaanse
minister voor het leger, Vance,
op een persconferentie in Frank
furt heeft verklaard dat de V.S.
er niet aan denken om een van
de zes divisies terug te trekken
die in Europa zijn. Er bestaat ook
geen enkel plan in die richting.
Met deze verklaring heeft de
Duitse regering, die nogal on
gerust was geworden naar aan
leiding van speculaties die de
operatie Big Lift begeleidden, ge
noegen genomen.
Ook minister van buitenlandse za
ken Rusk is naar Bonn gereisd. Hij
heeft gesproken met bondskanselier
Erhard en had later een ontmoeting
met oud-bondskanselier Adenauer en
minister van defensie von Hassel. Dei
besprekingen die voornamelijk gingen I
over de jongste Oost-West-peilingen en I
de vermindering van de troepensterk-1
te, hadden een bijzonder vriendschap
pelijk en prettig karakter.
In het communiqué dat later werd uit
gegeven, kwam tot uiting dat de Bonds
regering erop had gewezen dat de troe
pen in Europa op peil dienden te blij
ven en dat Amerika zich niet mocht
onttrekken aan eerder aangegane NAVO-
verplichtingen. Op alle punten waren de
staatslieden het eens geworden, ook over
de gemeenschappelijke verdedigingspoli-
tiek. Daarmee werden de woorden van
de minister voor het Leger, Vance, vol
ledig onderstreept.
De Amerikaanse minister voor de
luchtvaart, Zuckert, die zich ook al
op Westduitse bodem bevindt, zei,
dat in vredestijd in veertig uur een
volledige divisie van de V.S. naar
Europa kan worden gevlogen. In
oorlogstijd zou dit slechts 36 uur
vergen. De oefening Big Lift, die
een pantserdivisie betrof, werd in 63
uur en 40 minuten voltooid - ruim
8 uur sneller dan was voorzien.
De openbare aanklager maakte echter
bezwaar tegen te lang uitstel omdat hij
vreesde voor het leven en de veiligheid
van enkele getuigen voor de staat.
Mevrouw Goldreich, in wier wo
ning de meeste beklaagden zijn gear
resteerd en de vrouw van degene,
die volgens de politie de voornaam
ste beklaagde zou zijn, indien hij
nog in het land was, schijnt een voor
de beklaagden belastende verklaring
te willen afleggen. Zij is drie
den vastgehouden en verhoord
Uit de goede
oude tijd...
Nu we byna allemaal binnen
afzienbare tyd lot de aardgasaf
nemers zullen gaan behoren, alles
vanwege onvermoede rijkdommen
in onze bodem, wordt het interes
manier waarop aardgasarealen
worden ontdekt, hoe de grootte
van „gasbellen" (maar dat woord
mag u nóóit meer zeggen) wordt
bepaald en wat dies meer zij.
Énkele deskundigen op dit
boeiende vakgebied alsmede lite
ratuur over het bewuste onder
werp hebben ons (en hopelijk
6traks ook wat meer wegwijs
gemaakt. Hetgeen ons nuttig lijkt,
ondergronds langs natuurlijke weg
me „tanks" hebben gevormd, waar:
aardgas netjes zou zijn opgeslagen,
'olkomen misplaatst,
uitgedacht door
toestand, die in ons land
het ais gebruikelijk dient te worden geken
schetst. moet men zich hier van andere
dige die
hebben gevonden.
Want het aardgas
vindt zich niet in
grote hólle ruimte, i
in allerlei spleten e
openingen, die met elkaar
staan en zich uitstrekken
leuk woord moet seismische onderzoek,
n Groningen be-
sen ondergrondse
aar is opgeslagen
kleinere poreuze
Eerst globaal
indruk te geven van de wijze hoe des
kundigen in dit opzicht te werk gaan.
Een werkwijze die ook bijzonder veel
tijd vergt.
Het spreekt vanzelf dat een aardolie
maatschappij met inhoudsschattingen al
tijd aan de uiterst voorzichtige kant
blijft. Maar men kan er dan ook van
op aan. dat indien de N A M over een
aardgasvoorraad van 1100 miljard ku
bieke meter gaat spreken, zoals dat de
afgelopen week het geval was, dit dan
ook beslist waar is.
Deze voorzichtige houding is te ver
gelijken met de gesteldheid van de ge
middelde belastingbetaler, die óók aan
de inspecteur niet gaat opgeven wat hfj
het komend jaar mogelykerwyze
hoopt te verdienen. Zo ooit, dan houdt
de belastingplichtige zich angstvallig
'en terecht aan de nuchtere feiten.
Kan tenslotte tot afgifte aan de ge
bruikers worden overgegaan, dan moe
ten er bovengronds nog heel wat voor
zieningen worden getroffen. Zo dient
om te beginnen op zo'n commerciële
„put" een z.g. spuitkruis te worden ge
plaatst, door de mannen die ermee wer-
.ken ook wel de kerstboom (Christmas
treei genoemd. Een spuitkruis is een
verdeelstuk met aftakkingen die o.a.
voorzien zijn van hogedrukafsluiters;
het is in feite de kraan waarmee de
„put beveiligd en de produktie ervan
geregeld wordt.
Andere voorzieningen zyn het bou
wen van een drooginstallatie inclusief
fornuis om het gas te kunnen ontwate
ren en verwarmen. Dit is nodig om te
voorkomen dat water en andere stof
fen In het gas tot bepaalde chemische
verbindingen kunnen lelden welke aan
leiding zouden kunnen geven tot ver
stopping in de pypleiding.
rDe gravimetrische methode is zeer
verbinding globaal: met fijngevoelige instrumenten,
------ de gravimeters, kan de zwaartekracht
gebreid ondergronds gebied dat omsloten of aantrekkingskracht
wordt door ondoordringbare gesteenten, (die minder wordt nas
zodat het goed bewaard kon blijven, ten zich dieper in de a
Men noemt dat omsloten gashoudende den) worden gemeten: de verschillen
gebied daarom geen „bel", maai
Instortingen?
duiden dan de „welvingen" der gesteen
ten aan. In ons land zyn al ruim 30.000
van die metingen uitgevoerd.
Na dat globale onderzoek wil de on
derzoeker natuurlijk wel graag een ver
fijnder inzicht hebben. Dit kan hem de
seismische research geven, waarvan
het beginsel het volgende is. In enkele
ondiepe gaten welke in de bodem ge-
explosieven ont-
'n reservoir maakt zyn laat
branden.
De daardoor veroorzaakte trillingen
worden weerkaatst op de scheidings-
Nu wordt wellicht meteen een andere
vaak verkondigde misvatting ontzenuwd:
zelfs als men honderden miljarden ku
bieke meters aardgas aan zo'n reservoir
onttrekt, dan nog bestaat er geen enkel
ondergronds „instortingsgevaar", even
min als dit trouwens het geval is indien
olie aan de bodem wordt onttrokken, vlakken denverschiuende"gesteenten'
Gas noch olie vervullen in de diepte vervolgens opgevangen door
immers een dragende functie; het een
en het ander wordt alleen tussen de
poriën weggezogen, om het eens heel
simpel te zeggen, en in de dragende
functie van die ondergrondse lagen komt
daarom geen enkele verandering. Men
zou dit kunnen vergelyken met een be
tonnen bouwskelet, dat dan
kanten open mag zijn, u
niet minder stevig dan een massief be
inblok van dezelfde grootte genoemd
behoeft te worden.
nadat zij uit de gevangenis kwam nog niet
legde zij tegenover de staat een ver
klaring af. Zij wilde zich niet b;
haar man voegen die in Engelan
verblijft.
Het lijdt geen twyfel dat dit proc<
waarschijnlijk duurt het zes weken -
de gemoederen in Zuid-Afrika en daa
buiten lange tyd zal bezighouden. Ve
schillende vooraanstaande figuren staa
terecht, waaronder vooral mannen als d
negerleiders Sisoeloe en Mandela tot d>
verbeelding spreken van de Zuidafri-
jaren kwam dit „organisatie
Op deze wyze kan de selmoloog zich
een al veel duideiyker beeld vormen
van het verloop der gesteentelagen,
waaruit het mogeiyk aanwezig zyn van
gas of olie kan worden afgeleid. De
daarom nog selsmografle vermag te pellen tot dlep-
ten van wel 4 kilometer.
Evenwel: hoe vernuftig genoemde op
sporingsmethoden ook mogen zijn het
is ten slotte de harde boorbeitel die
pas kan vertellen of er wérkelijk aard
de bodem zit. Dat boren is het
irste werk van alles.
_J«P Eén boring vergt een bedrag dat zich,
diertjes die naar gelang de diepte waarin door
bezonken. gedrongen moet worden, beweegt tus-
de één entwee miljoen gulden. En
Hoe aardgas moet zijn ontstaan weet
eliswaar zo ongeveer maar be-
g niet in detail te verklaren. Aan-
:n wordt dat aardgas is ontstaan kostbaarste werk
it resten van in zee levende
isch kleine plantjes
gelijkertijd met slib ii
als r
i dan bedenkt dat tientallen
leidelijk al dieper te liggen, waarbij die boringen zonder resultaat hebben
temperatuur toenamen. Daar-
or kon in allerlei poriën van onder-
ondse gesteenten, ook bacteriën schij-
plaats gegrepen vóór Slochteren, dan
krijgt men al een aardig idee welke
bedragen ,met het zg. exxploratierisico
n daarby een rol te hébben gespeeld, gemoeid kunnen zijn.
ardjgas ontstaan. Een proces dat ui ter- 1-1 U!!4J
iard nog altijd doorgaat.
AOSRAM
De diepte waarop aardgas in Gronin
gen werd gevonden was niet mis: 2700 wel:
meter of wel byna 3 km grondinwaarts precies te zijn
Daarby moeten dan nog worden ge
teld de kosten van o.m. het seismische
onderzoek dat ongeveer anderhalf a
tweeduizend gulden per km vergt. Let
i. Gr0ningen en Friesland zijn om
1200 km seismisch
Boortoren
Hoe het seismisch onderzoek ge
schiedt: in het midden ziet men
de explosie in beeld gebracht,
waardoor trillingen de onder
grond indringen om vervolgens
teruggekaatst te worden naar het
aardoppervlak. Hier worden de
trillingen opgevangen door seis
mometers en naar de meetauto
„geseind", waar er op papier een
„verzamelstaat" van wordt ge
maakt, het z.g. seismogram.
trof men het aardgas aan! Opzienbaren- bewerkt!
der Is misschien nog wel de ouderdom
van het „gasveld" te Slochteren, name
lijk ca. 250.000.000 jaar.
Maar hoe komt men er nu achter dat Maar goed, terug naar de boortoren,
ergens in de bodem aardgas aanwezig die inmiddels is opgericht, nu het seis-
is? Dat is een omvangrijke en kostbare mische onderzoek (we gaan van hel
procedure, die begint met het opsporen gunstigste geval uit) de waarschijnlyk-
en verkennen van die aardkorstgedeel- heidsgraad van de aanwezigheid van
de structuur zodanig is „dat aardgas zodanig heeft verhoogd, dèt dit
liet er wel eens
In gebieden u
oppervlakte liggen
kunnen zitten",
gesteentelagen aan
Zuid-Lim
burg kan de velgeoloog „met blote komen of zowel de kwaliteit
gas als de hoeveelheid tot het exploita
bel maken van zo'n reservoir zullen
ht eeft &ontc lij,
Niet alleen Nederland
wordt door de loonkoorts
bevangen. Zelfs het Va-
ticaan 'heeft met deze
moeilijkheden te maken.
Nu is het daar niet ge
paard gegaan met stakin
gen. Paus Paulus heeft
het zien aankomen en
heeft last gegeven tot een
salarisverhoging van zo
wel geestelijken als leken.
Personeel met een maand
salaris van minder dan
580 gulden, krijgt een ver
hoging van 20 procent.
Voor degenen, die meer
verdienen, bedraagt de
verhoging tien procent.
I Er zijn al vele ingenieuze
lieden geweest die de si
garetten een ander smaak-
je hebben willen geven.
In Zweden is er een inge
nieur die patent heeft ge
kregen op zijn methode
om sigaretten te aromati
seren. Volgens dit systeem
kunnen sigareten smaken
naar citroen, honing of
whisky.
I Ook in de wereldpolitiek
worden grapjes gemaakt.
Vele Amerikanen hebben
zich ongerust gemaakt
over het feit, dat de Rus
sische vissersvloot zo
dichtbij de Amerikaanse
kust patrouilleert. Een
admiraal echter beziet
deze zaak van de zonzij.
Hij zegt dat de Russische
treilers zijn trouwste toe
schouwers zijn, als er
NAVO-manoeuvres wor
den gehouden. Tijdens de
jaarlijkse herfstoefenin-
gen waren ze er al weer.
Frankrijk is de Duitse
stad Heilbronn nog heel
wat geld schuldig. Uit ver
geelde oorkonden is ge
bleken dat deze stad in
1591 een oorlog gesteund
heeft van de Franse ko
ning Hendrik IV met de
ronde som van 2000 „gul
den". Er is nu uitgerekend
dat het geleende bedrag
bij vijf procent rente is
kostbare werk kan worden aangepakt.
Wordt by dat boren een gaslaag aan
getroffen. dan is het zaak te weten te
^FlmT - reservoir zullen
fotografie een goed beeld kan geven kunnen leiden. Dat laatste: het bepalen
Hg- ""~i :'~ivan de omvang van de reservoirs is op
nieuw een vak op zichzelf dat door
z.g. reservoir-ingenieurs wordt beoefend.
Over het beginsel van het zo diep
onder de grond de inhoud kunnen be-
palen van een gasreservoir kan wel iets
gezegd worden. Diep onder de grond
heerst er in het aardgasreservoir een
bepaalde, zeer hoge, druk. Wordt daar
nu een bepaalde, niet eens zo grote,
hoeveelheid gas van afgetapt via de
boortoren, dan wordt door die afgeno
men hoeveelheid gas een zekere, inder
daad zeer minieme, daling van de druk
in het reservoir bewerkstelligd.
Met de aldus verkregen twee facto- I
ren, namelyk de afgenomen gashoeveel-
heid en het (minieme) drukverschil In
het ondergrondse gasreservoir voor en
na de afname, welke „vry eenvoudig"
kan worden gemeten, is met behulp
van een bepaalde formule de Inhoud,
of liever: de vermoedeiyke Inhoud,
want het blyvcn natuurlijk altyd
schattingen, van dit gasreservoir te be
palen.
Uiteraard is dit beginsel wel zéér ge- I
populariseerd weergegeven en schui-
len er bovendien nog tal van addertje;
onder het gras bij dit soort inhoudsbe-
palingen. Zoals bijv. het rekening moe-
ten houden met het poreus zijn der re-
servoirwanden, daar heel ver in de diep
te. Maar de bedoeling was alleen
/rrUl4
Jx otit-
opgelopen tot 37.200 „gul
den", een som die men op
100.000 mark heeft ge
steld. Of generaal De
Gaulle echter over zal
gaan tot uitkering aan
deze stad, ook al zijn de
betrekkingen tussen bei
de staten nog zo goed,
valt te betwijfelen.
I Utrecht heeft de schrik
te pakken. B. en W. heb
ben voorgesteld voor
233.000 gulden materiaal
te kopen voor sneeuwrui
men en gladheidsbestrij-
ding. De strenge winter
van dit jaar heeft de vroe
de vaderen van Utrecht
iets geleerd.
Neutraal Onderzoek van
internationaal-bekend
Instituut
BP steeds 'n stap vóór
vyf maanden lang heeft de EMPA
(Zwitserse T.NO) 7 typen auto's onder
extra zware weg- en weersomstandig
heden getest. Elke w agen reed tweemaal
zolangraetBPLongUfe.alsmet normale
olie gebeurd zou zt(n. „Na 40.000 km.
kouden wy vaststellen dat siytagc aan
cylinders, zuigers, lagers, etc. te ver
waarlozen was en soms zelfs niet meet
baar", verklaart de neutrale EMPA.
ploffing voorgedaan die aan een man
het leven heeft gekost en een ander
zwaar heeft gewond.
De ontploffing deed zich voor in de
electriciteitscentrale en bracht de ge
hele omgeving in opschudding. Prins
Bernhard zou het bedrijf, dat nog slechts
gedeeltelijk werkt, in december openen.
