Gasveld nog tweemaal zo rijt Zeker 1100 miljard kubieke meter; kans op nog meer Thans het op een na grootste van de wereld Hoe duur nog geen akkoord Lagerhuis over het uitstel Havenstaking in Amsterdam afgelopen ,Mijn telefoon wordt afgetapt...' Bijna drie miljoen voor vluchtelingen Donderdag 24 oktober 1963, 44»te jaargang Nevelig weer Droog en nevelig weer met veel be wolking, maar ook enkele plaatselijke opklaringen In de naeht en oehtend hier en daar mist Weinig wind- Wei nig verandering in temperatuur. (Zie veritolg pagina 11) J Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Giro 58936 Abonnémentsprijien FpE schat aan aardgas in de Groningse bodem is veel groter dan men aanvankelijk heeft gedacht. Bewezen is nu, dat Nederland zeker 1100 miljard kubieke meter aardgas rijk is. Dat betekent, dat zich genoeg energie in eigen bodem bevindt om de totale behoefte aan energie in ons land gedurende 30 tot 35 jaar te dekken. De Groningse „bel" is thans gebleken de op een na grootste ter wereld te zijn. De grootste is die van Panhandle in Amerika, waarin 4000 miljard kubieke meter voorkomt. Dit veld in de Sahara is met zijn 800 mil-veld is al vijftig jaar in exploitatie. Het bekende jard kubieke meter gas aanzienlijk kleiner dan het Groningse nu blijkt te zijn. In feite is de gasvoorraad in Gronin gen nóg groter dan 1.100 miljard ku bieke nieter. Want onder „bewezen re serves" wordt het gas verstaan, dat nin of meer in de directe omge ving van de put bevindt en waarvan bekend is, dat het geproduceerd kan worden op commerciële basis. De benaming „waarschijnlijke reser- ds" wordt toegekend aan minder be kende veldgedeelten, waarvan het niet zeker is, dat er produceerbaar gas aanwe- Maar, zei ir. Bongaerts, er is al tijd vijftig procent kans, dat men er in derdaad gas vindt. Bij het onderzoek wordt dan ook nog gewerkt met het begrip „mogelijke re- Van deze gasreserves is het be- taan niet zeker of het is niet zeker dat iet commercieel kan worden geprodu- DEI Deze opzienbarende mededeling heeft de directeur van de Nederlandse aardoliemaatschappij, ir. J. M. Bongaerts gisteren op een persconferentie in Schoonebeek (Drenthe) gedaan. Bij het Groningse Bierum was een ver- kenningsboring verricht, om de hoeveelheid aardgas juister te bepalen. ,De gunstige resultaten van deze proeven," zei de directeur van de N.A.M., .hebben geleid tot een herwaardering van het gasvoorkomen. Vast is komen te staan, dat de gashoudende formatie zich over een zodanig ge bied uitstrekt, dat de bewezen aardgasreserve in Groningen mag worden gesteld op 1.100 miljard kubieke meter". Deze manier van werken is er de o> zaak van, dat er steeds nieuwe gegevt naar voren komen over de voorraad Groningen. Men waakt er steeds angst vallig voor niet te hoge getallen te men. Een te hoge raming kan de oorzaak zijn van economische moeilijkheden. Bij de nu gevolgde méthode va» onder zoek zal de bewezen reserve ten koste van de waarschijnlijke gelijke reserves. Dat is in Groningen ook gebeurd. Insiders verwachten deze aan zienlijke toename van de gasvoorraad wel. Maar voor buitenstaanders doet het vreemd aan. n nieuwe studie van alle beschikbare gegevens uit de zeven putten (Slochte- en 2, Delfzijl 1, Ten Boer 1, Noord broek 1, Schildmeer 1 en Bierum 1; heeft thans een redelijk overzicht gegeven de voorraad. En de Minister vergiste zich prijs Minister Toxopeus heejt zich gister- id op een nogal opzienbare mani rergist. Bij de begrotingsbehandelii de Tweede Kamercommissie vc binnenlandse zaken deelde hij mee, c tussen de S.R.O.G. (Samenwerking Re gionale Organen Gasvoorziening) ei Nederlandse Gasunie overeenstemming i bereikt over de prijs van het aard gas. Deze mededeling moest hy echter weer snel intrekken. „Ik heb <in commissie) iets verkeerds gezegd: er is namelijk nog géén c i eenstemming bereikt," zo moest hij de Kamerleden meedelen na een telefoon- gesprek met iemand, die kennelijk door de radionieuwsdienst was gealarmeerd De bewindsman bood de Kamercommis sie zijn verontschuldigingen aan. Inmiddels heeft de voorzitter van de SROG, burgemeester James van Gouda, tegenover ANP verklaard, dat met de Gasunie slechts over één (belangrijk» onderdeel overeenstemming is bereikt. Nadere mededelingen over de aardgas- prijs zijn niet voor 31 oktober te ver wachten. Een woordvoerder van de Gas tei, dat „de zaak op een oor na is Het commentaar van de zijde va Gasunie op dit nieuws was: „We zullen langer met het aardgas kunnen doen x meer van kunnen exporteren". Veel meer kon de woordvoerder liet over opmerken, want veel hangt af ■an het tempo waarin het aardgas op de binnenlandse markt kan worden afge zet. Afgewacht moet nog worden of de con sument direct profijt zal hebben van de veel grotere voorraad. Over de prijs van het aardgas zou nog geen defini tieve overeenstemming bestaan zo als de Gasunie meedeelde. De Volks krant wist vanmorgen echter te mel den, dat tussen de delegatie van de Sa menwerkende Gemeentelijke Gasbe drijven en de N V. Gasunie een leve- ringsprijs van 7 cent per kub. meter zou zijn afgesproken Midden december zal op beperkte schaal in het noorden van het land begonnen worden met de levering van het Gro ningse aardgas. Ongeveer 1 april wordt begonnen met de aanleg van het grote net door het gehele land. Dit werk neemt ongeveer vier jaar in beslag. In deze tijd neemt de levering van het gas geleidelijk toe. Over de export van het gas kan nog weinig gezegd worden. De mogelijkheden van levering aan Duitsland, België, Noord-Frankrijk en Engeland worden onderzocht. Evenwich t Zeker is wel, hoe groot de voorraad van het gas in de Groningse bodem mag zijn, dat het aardgas nooit volledig de andere energiebronnen zal vervangen. Het is bovendien de vraag in hoeverre de industrie aardgasminded zal worden. Dan moet er streng gewaakt worden voor een verstopping van de energie markt. De minister van economische za ken kan de belangen van bij voorbeeld de staatsmijnen (die ook strategische be tekenis hebben) en van de oliemaat schappijen niet over het hoofd ziei (Vo' volg zie pag. 6i De Parisiennes vinden het kennelijk een lenk verzetje door militairen in legerwagens te worden gehesen. De regering heeft er echter aller minst plezier in dat de Parijse spoorwegen gistermorgen om vier uur een 24 uur durende waarschuwingsstaking begonnen. De spoor wegvakbonden bewerendat de regering haar toezeggingen van dit voorjaar niet is nagekomen en dat de koopkracht van de lonen met twaalf procent is verlaagd Home geeft 4 titels op De Britse regering heeft er mee ingestemd dat het Lagerhuis van daag bijeen zou komen om te pra ten over het besluit van het nieuwe kabinet om de opening van de nieuwe zitting van het parlement van 29 oktober tot 12 november uit te stellen, Zoals bekend heeft dit uitstel ten doel de nieuwe eerste minister, lord Home, gelegenheid te geven zijn titel op te ge ven en te dingen naar een zetel in het Lagerhuis. Lord Home heeft gisteren de documenten ondertekend, waardoor hij afstand heeft gedaan van zün vier Schot se en Engelse titels. De ondertekening van deze documenDen maakt van Home niet onmiddellijk een ..gewoon man". Technisch blijft hij edelman totdat de documenten gedeponeerd zijn bij de voorzitter van het Hogerhuis, die tevens de hoogste rechter in het land is. Het komt enigszins als een verrassing dat de nieuwe regering ingestemd heeft met het debat over het uitstel van ope ning van het nieuwe parlement. Welis waar had de Labouroppositie, en vooral Labourleider Wilson, veel kritiek op het besluit en noemde hij dit bijna ongrond wettig. maar het feit blijft dat de rege ring nog steeds een forse meerderehid bezit en dus kon Home dit besluit vei lig nemen. Britse diplomaten gaven te kennen dat lord Home waarschijnlijk voor het einde van het jaar een ontmoeting wil hebben met president Kennedy. Verder zou hij in het nieuwe jaar intensief contact wil len met bondskanselier Edhard en presi dent De Gaulle. Minister Butler heeft al aangekondigd zo spoedig mogelijk een ontmoeting te willen met zijn collega van de Sowjet- ume. Gnomiko. De havenstaking in Amsterdam is weer geschiedenis. Geheel volgens dc plannen van het Amsterdamse stakingscomitc is het werk in de haven omstreeks half zes gistermiddag hervat. De avondploeg, be staande uit ongeveer 1200 man, kwam toen weer normaal in dienst bij de di verse bedrijven die in de haven werk- Minister onderzoekt aantijging Koekoek (Van onze parlementsredaetie) T~^E HEER A. KOEKOEK, leider van de Boerenpartij, heeft gis teren in dc Tweede-Kamercommissie binnenlandse zaken de beschul diging geuit, dat zijn telefoonlijn al vijf jaar lang wordt afgetapt. Als gevolg daarvan is, volgens hem, in 1959 zelfs een brief onderschept, aarin een kandidatenlijst van zijn partij zat. Dit laatste noemde minister Toxo peus „een uitermate kwalijke aan tijging aan het adres van een vorig kabinet, een beschuldiging die door niets wordt gestaafd". „Ik ben er heel zekei van, dat dit niet waar kan zijn", aldus de bewindsman. Over de bewering van de boerenleider dat In één oogopslag EEG optimistisch het gevolg van De maandagavond gehouden huis- n-huis-bliksemactie onder auspi- •n van de stichting Nederlands Comité Vluchtelingenhulp 1963 heeft over geheel Nederland een totaal bedrag opgeleverd van f 2.650.000. Bij dit bedrag zijn nog niet geteld bedrag van f 10.000 aan giro stortingen en een toezegging voor de actie van start ging van f 150.000. Dit betekent dat het streefbedrag van f 3.000.000 bijna is bereikt. De eerste mededeling van de op brengst werd door de t v. gedaan door dokter A. C. van Swol. Bijna gelijk tijdig deea dr. W. Drees hetzelfde tij dens een bijeenkomst van organisato- vai het Nederlands vluchtelingen comité en de pers in de spaarbank voor de stad Amsterdam, waar de eindtellingen van de huis aan huis actie zijn verricht. Beide sprekers wezen op het opmerkelijke feit, dat de hoogste geldelijke gemiddelden werden bereikt in het gebied dat tij dens de watersnoodramp in februari 1953 zozeer getroffen werd. Dr. Drees dankte na het geven van de exacte cijfers alle organisatoren en de tachtig duizend vrijwilligers die tot het welslagen van de actie hebben bijge dragen. Na dr. Drees wei-den nog enke le woorden gesproken door mr. C. Brou wer. vertegenwoordiger in Nederland van het Hoge Commissariaat van de V.N. voor de vluchtelingen en de heer W. L. VieAma, secretaris van de stich ting Nederlands Comité Vluchtelingen hulp 1963. Aan ac voet van het complex van spuisluizen, dat in aanbouw is in de enorme bouwput aan 't Haring vliet als onderdeel van het Delta plan, zijn betonvlechters op het ogenblik bezig met het aanbrengen van de bewapening van een groot stortbed. Hier zal binnenkort de betonnen vloer worden gestort, die moet voorkomen, dat in de toe komst bij het spuien de bodem wordt uitgeslepen De provincie met de grootste brengst was Zuid-Holland met 35 en die met het grootste gemiddelde Utrecht met/ 0.30 per inwoner. De ge- menten die de financiële kroon spanden waren Oud-Vossemeer in Zeeland Benthuizen in Zuid-Holland met beide 1.12 per inwoner. De opbrengsten van de provincies ren: Groningen ƒ15.000. Friesland f 110.000, Drente 10.000. Overijl 165.000. Gelderland ƒ300.000. Utrecht ƒ215.000. Noordholland ƒ440.000. Z land 80.000. Noord-Brabant ƒ230.000 Limburg ƒ95.000. Van de grote steden liad Amsterdam 111.000. Den Haag 177.000 en Rotterdam 175.000. Nog onrust in de R'damse haven Bij het stuwadoorsbedrijf Quick Dis patch N V aan de Merwehaven in Rot terdam hebben dertig kraanmachinisten van de ochtendploeg geweigerd aan het werk te gaan. Dit betekent dat met laad bomen moet worden gewerkt Ook in het bedrijf aan de Waalhaven is het on rustig. Inmiddels zijn besprekingen ge houden tussen 'n deputatie van de werk- :rs en de directie. Van de zijde van erknemers wordt de eis gesteld dat en uitkering ineens zouden krijgen omdat dit ook in andere bedrijven zou zijn gebeurd. Het blijft in het bedrijf rommelig. Bij het transportbureau NTB aan de Waalhaven zijn vanmorgen vijftig men- n weggelopen. De scheepvaartvereniging Zuid is er nog niet in geslaagd tot overeenstemming te komen met de Spaanse arbeidskrach ten die door deze organisatie naar Rot terdam waren gehaald. Van de 150 man zijn er ruim tien aan het werk gegaan maar een kleine 140 menen nog altijd dat dc voorwaarden waaronder zij zijn aan genomen niet integraal worden uitge voerd en weigeren daarom aan hef werk te gaan. Zeer vermoedelijk zullen zij vandaag of morgen naar Spanje worden teruggestuurd. Kerk gedeeltelijk door brand verwoest In het dorp De Weere bij Hoorn is de r.k. kerk gistermiddag gedeeltelijk door brand verwoest. De brandweer, die met een ladderwagen snel ter plaatse wist de toren te behouden. Vanuit de toren (brandweerlieden hadden deze be klommen) werd het vuur van binnen uit bestreden. Enkele arbeiders waren 's middags bezig geweest de kerk schoon tc maken en de balken te bespuiten met een brandbaar anti-houtwormmiddel. Vlak onder het dak brak door onbekende oorzaak de brand later uit hij al jarenlang het slachtoffer van aftapperij is, zei mr. Toxopeus later: „Ik ga er vanuit dat dit onmogelijk is, maar ik zal het laten onderzoe ken". De heer Koekoek repliceerde „Ik heb voor mijzelf bewijzen ge noeg, maar werkelijke bewijzer zijn natuurlijk niet te leveren. Di minister en ik zijn dus quitte". De opmerkingen van de heer Koekoek veroorzaakten in dc Kamercommissie die dezer dagen de begroting van binnen landse zaken bespreekt een kleine rel. Vooral de socialist Schcps maakte zich kwaad. Dat was geen wonder, want de heer Koekoek probeerde in eerst» stantie met name de socialisten voor democratisch" uit te maken, omdat vol gens hem in 1959, toen zijn brief werd onderschept, de P.v.d.A. het in het kabi net nog voor het zeggen had. Die bewering was er volslagen naast want vóór de verkiezingen van 1951 regeerde het interim-kabinet-Beel. waar in geen socialisten zaten en de K.V.P.- minister Struycken de portefeuilles var binnenlandse zaken én justitie beheerde. Maar hoe dan ook, de heer Scheps met stemverheffing, dat de Kamer de aantijgingen van de heer Koekoek niet zomaar tot de orde van de dag kan gaan. doch er straks uitvoerig ove moeten spreken. „Ik verklaar dat het hier niet bij zal blijven", zo riep hij uit. Het aftappen van telefoonlijnen is deze week ook ter sprake gebracht in de vc lopige verslagen van de Kamer over begrotingen van justitie en verkeer waterstaat. Voor een zeker ochtendblad, dat zijn sympathie voor de Vryc Boeren nooit onder stoelen of banken heeft ge stoken, is dit aanleiding geweest om be schuldigingen te uiten van dezelfde soort als die welke de heer Koekoek zich meende te kunnen veroorloven. D« C.P.N.-fractieleider Bakker viel de heei Koekoek gisteren by. (Zie voorts pag. 15) Auto tegen stier drie gewonden In Friesland kwam gisteravond in d omgeving van Sneek een personenauto met zeven inzittenden in botsing met een stamboekstier die op de weg liep. Alle zeven personen moesten naa ziekenhuis worden gebracht, waar bleek dat drie van hen ernstige verwondingen hadden opgelopen. De stamboekstier moest worden af gemaakt. Commentaren MEN SPITST vanzelf de oren wan- neer men een Tweede-Kamerlid hoort betogen dat het „onbijbels en weinig democratisch" zou zijn om in de grondwet de belijdenis op te nemen dat de overheid Gods diena resse is. We tekenden dit gistermid dag op uit de mond van de socialis tische afgevaardigde Fransscn, die c.r nadrukkelijk bij zei, dat hij als hervormd man persoonlijk wel de overheid als zodanig erkent. De uit spraak van Paulus, waarop deze be lijdenis is gebaseerd „zij staat immers in dienst van God. u ten goede" is echter geen fundament, waarop men een staatkundig gebouw kan optrekken. Zij is (slechts) een troostwoord aan het adres van de christenen te Rome, die het onder keizer Nero zo moeilijk hadden. We vinden het een vreemde rede nering. De eeuwen door heeft de kerk Romeinen XIII niet gelezen als een tijdgebonden woord, maar er een universele betekenis aan toege kend. De uitspraak van Paulus werd tot een belijdend getuigenis, door Guido de Bres geformuleerd in de Nederlandse geloofsbelijdenis en door de hervormde kerk anno 1949 in artikel 16 van „Fundamenten en perspectieven" herhaald. In dat artikel lezen we o.a.: „Daar om mogen de regeringen terwillc harer roeping niet neutraal zijn noch eigen gekozen wereldbeschou wingen volgen, maar moeten zij in haar heerschappij de koningsheer schappij Gods zoeken te vertegen woordigen en Jezus Christus als de overste van de koningen der aarde zoeken te prijzen." Wanneer de heren Beernink en Jon geling pleiten voor opneming in de grondwet van de zinsnede, dat de overheid Gods dienaresse is zoals wij gisteren deden treden zij op als tolken van deze belijdenis. Het zou tot grote dankbaarheid stemmen indien deze bclijdenisuit- spraak zo onder ons volk bleek te leven, dat zij in de constitutie, dc regel voor onze staatsorde, kon wor den neergelegd. Van „dwang en drang in geloofszaken", van een „be schouwen van niet-gelovigen als tweede rangs-burgers", waarover de heer Fransscn sprak, wil uiteraard niemand weten. De christenen in de Partij van dc Arbeid hebben het altijd weer moei lijk met dit vraagstuk, lid als zij zijn van een partij, die inzake het over heidsgezag geen principiële uit spraak doet. De partij waardeert het wel wanneer e.r leden zijn, die in hun arbeid voor het socialisme er blijk van geven, dat zij leven vanuit de christelijke le vensovertuiging, maar tegenover deze overtuiging staat zij zelf neu traal. Tegenover de bijbelse waar heid. dat de overheid Gods diena resse is, een waarheid van beslis sende betekenis zegt zij ja noch Het moest nog maar eens worden gezegd, nu weer blijkt, dat men bij een neutrale staat uitkomt wanneer men voor een neutrale partij kiest. TJET kabinet heeft zich als parle- mentair aangediend, maar de binding aan het parlement is niet zo sterk, dat de regering er de voor keur aan geeft voor de circa twaalf „staatssecretariaten" parlementa riërs aan te trekken. In de vijftien jaar, dat we de staats rechtelijke figuur van de staats secretaris thans kennen, zijn slechts twee volksvertegenwoordigers voor dit hoge ambt uitgekozen: de heren Cals en Calmeyer. Een goed Kamerlid is in Nederland niet vanzelfsprekend „un ministre future", een man die goede hoop mag koesteren dat hij eens de mi- nisterssteek zal kunnen opzetten. Prof. Vondeling heeft deze situatie onlangs beledigend voor het parle ment genoemd. We willen niet zo ver gaan als hij en niet van „con tempt of parliament" spreken, maar wel vragen we ons af, of het aanbe veling verdient, van de aantrekking van buitenstaanders eerder regel dan een uitzondering te maken. De benoeming van drs. Van de Laar tot staatssecretaris van O., K. en W. zal wel niemand hebben verwacht. Hij heeft noch parlementaire noch departementale ervaring. Aan zijn publieke gezindheid behoeft niet tc worden getwijfeld, maar daarmee is al heel wat gezegd. Goed, als geschiedenisleraar weet hij stellig veel van oudheidkunde. En ook op het terrein van de schone kunsten is hij geen vreemde. Voor een plaatselijk r.k. dagblad placht hij dc minder-belangrijke muziek recensies te schrijven. Meer op het departement zal hij zich behalve met oudheidkunde cn met kunsten moeten bezighouden met vrijetijdsbesteding, volksontwik keling. natuurbescherming, lichame lijke opvoeding en sport. Ga er maar aan staan, zeggen ze tegenwoordig. De handigheid, die hem wordt toegeschreven, zal hem dan zeker te stade komen. Koningin, Prins en Prinses thuis H.M. de Koningin. Z.K.H. de Prins en H.K.H. prinses Beatrix zijn gis teravond 6 uur in Nederland op de luchtbasis Soesterberg teruggekeerd van hun bezoek aan Perzië en Thai-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1