Bazel viert eerste
Zwitserse kerkedag
Alles goed en u/el
Een nieuw vermaan voor
Gereformeerde kerken
Gesprek met Rome sticht
veel verwarring
Een woord voor vandaag
Concilie zal nog zeker
twee jaar duren
2
DONDERDAG 10 OKTOBER 1963
Orthodox Presbyterian Church besluit
«v»
kerkredartie)
De Orthodox Presbyterian
Charch van de Verenigde Staten
zal zich opnieuw tot de Gerefor
meerde Kerken richten met een
zusterlijk vermaan. Zij heeft be
zwaar tegen het feit dat deze
Nederlandse kerkformatie lid is
van de Nederlandse Zendingsraad
en dat er in die kerken gesproken
wordt over de mogelijkheid van
een lidmaatschap van de Wereld
raad van Kerken.
Reeds eerder heeft deze Amerikaanse
kerk zich tot de Gereformeerde Kerken
gericht. De brief met bezwaren werd toen
beantwoord door de actuaris, ds. H. W A.
van Andel. Op de synode van het vorig
jaar werd teleurstelling uitgesproken
over het antwoord dat namens de gene
rale synode van de Nederlandse kerk ge
stuurd was. 1
indentie kreeg opdracht een nieuwe
ïef te schrijven waarin nog eens duide
lijk de bezwaren worden, geformuleerd.
Volgens het blad van -de I.C.C.C. „Ge
trouw" heeft deze commissie dit niet ge
daan. De leden kwamen eenstemmig tot
de conclusie dat de brief van Nederland
niet om een antwoord vroeg. Volgens de
commissieleden zou een antwoord on
hoffelijk zijn ..en schade doen aan de
zaak van afscheiding en geloor'.
TOCH
De synode van dit jaar aanvaardde dit
arttwoord echter niet en desavoueerde de
Besloten werd dat het woord
-kerk" meer inhoudt dan alleen
vertegenwoordigers naar elkanders
synode sturen. Niet alleen ergerde de
Amerikaanse kerk zich aan het feit dat er
gesproken wordt over een mogelijk lid
maatschap van de Wereldraad van Ker
ken. maar met bezorgdheid werd in Ame
rika ook gesproken over de actie
Achttien die de Gereformeerde Kerken
willen, doen herenigen met de oude Ne
derlandse Hervormde Kerk.
Een. commissie van drie leden werd ge
kozen om een grondige gedocumenteerde
brief te richten aan de Gereformeerde
Kerken, waarin vanuit de Schriften de
beginselen van afscheiding en ongeloof
worden uiteengezet en hun betekenis
voor de betrekking van Gereformeerde
Kerken met kerken en raden van kerken,
waarin ongeloof zich duidelijk openbaart.
Het is echter niet waarschijnlijk dat deze
brief nog tijdens deze synode ter sprake
Hert be jaardenhuis
in Apeldoorn open
De minister van maatschappelijk
werk, mevrouw drs. J. F. Schouwe-
naar-Franssen, heeft gisteren in Apel
doorn het nieuwe bejaardentehuis van
de stichting hervormd bejaardencen
trum geopend. Het nieuwe bejaarden
centrum dat de naam De Loohof kreeg,
gebouwd op het perceel grond hoek
Jachtlaan-Koning Lodewijklaan. dat
voor dit doel door de Koningin is afge-
De opening werd onder meer bijge
woond door de commissaris der Konin
gin in Gelderland, mr. H. W. Bloemers
en de burgemeester van Apeldoorn, mr.
A. L. des Tombe.
Maandag 21 oktober zal in Amster
dam een kerkdienst worden gehouden
half twaalf 's morgens. Het is geen
dienst in het kader van de Alledag-kerk.
Het wordt een interkerkelijke dienst in
verband met de drie en tachtigste nata-
lis vand e Vrije Universiteit. De dienst
wordt gehouden onder auspiciën van de
kerkeraden van de hervormde gemeente,
de gereformeerde kerk en de christelijke
gereformeerde kerk. In de dienst zullen
de studentenpredikanten, ds. J. Hessels
Mulder en ds. mr. A. A. A. E. A. Voer
man, voorgaan.
Hoop voor de toekomst begint bij zelfkritiek
Contactconferenties
over werk Praagse
vredesbeweging
De komende maand zullen door „Kerk
en Wereld" te Driebergen twee confe
renties belegd worden ter bevordering
van contacten met christenen uit de
Oosteuropese landen. De eerste zal in
het teken staan van Tsjecho-Slowakije
en loopt van vrijdag 22 tot zondagavond
24 november op ..De Horst". De tweede
is in het Eykmanhuis van 23-24 novem
ber en heeft als thema Problemen van
de coëxistentie".
Tijdens deze conferenties zal men de
gelegenheid krijgen kennis te maken
met het werk van de Praagse christe
lijke vredesbeweging en met name het
land Tsjecho-Slowakije wat beter te le
ren kennen.
Belangstellenden kunnen zich opgeven
bij het conferentiesecretariaat van Kerk
•n Wereld, De Horst-1. te Driebergen.
Saambinder wordt
vergroot
,,De Saambinder" het weekblad van
de Gereformeerde Gemeenten zal ver
groot worden. Het verschijnt nu in vier
pagina's. De hoofdredacteur, ds. R.
Rijksen van Rotterdam schrijft dat
reeds eerder de behoefte gevoeld werd
om het blad te vergroten omdat er
steeds met de ruimte gewoekerd moest
worden. Het blad heeft de laatste ja
ren zijn lezerskring aanmerkelijk uit
gebreid. Het wordt ook steeds meer ge
lezen door mensen buiten de gemeen
schap van de Gereformeerde Gemeen
ten. Daardoor is een vergroting moge
lijk geworden. Om financieel uit te ko
men zal de abonnementsprijs echter
verhoogd worden met vijftig cent.
G.Z.B. zoekt een
technisch leraar
'Van onze kerkredactie)
De synode van de Toradja-kerk op Ce
lebes heeft de Gereformeerde Zendings-
bond gevraagd om minstens vier zende
lingen. Het hoofdbestuur heeft, naar wij
vernemen, reeds besloten om in ieder
geval aan het verzoek te voldoen om een
leraar ter beschikking te stellen voor de
pas geopende Middelbare Technische
School te Rantepao, die 239 leerlingen
telt.
Voor deze school hebben zich 500 leer
lingen gemeld, maar er is geen plaats
om hen allemaal op te vangen. Uitbrei
ding op korte termijn is een absolute
noodzakelijkheid. Juist daarom wil de
G.Z.B. op dit .unt zo spoedig mogelijk
hulp bieden In het blaa van deze zen
ding ..Alle den Volcke" wordt een op
roep geplaatst voor een leraar.
(Van een onzer medewerksters)
Het embleem van de eerste Duits-Zwitserse Ker
kedag, vorig weekeinde te Basel gehouden, was niet
ieder van de 6.000 deelnemers terstond duidelijk
Men moest elkander er wel even op attent maken,
dat dat embleem in zijn strakke, moderne lijnen en
vlakverdeling een kraaiende haan voorstelde. Maar
als men dat eenmaal wist, dook overal in het Baselse stadsbeeld die
hanekop, een ontwerp van de artistieke kerkedag-medewerker Celes-
tino, op in etalages en op reclamezuilen, in advertenties en spe
ciale uitgaven van de kranten. Overal kraaide de haan. Een roep
tot bezinning, een roep tot vergeving en een roep tot de daad,
schreef de Baseier dominee Werner Pfendsack in een plaatselijk
dagblad en daarin zag hij dan ook de zin en betekenis van deze
eerste kerkedag in het Duitssprekende Zwitserland.
Er is een lange geschiedenis aan voor
afgegaan. Reeds in 1961 kwamen de or
ganisatoren met een werkgroep van ge
meenteleden en predikanten voor d<
dag om de plannen op stapel te zetten.
Zij wilden er allerminst een verkleinde
afbeelding van de bekende Duitse Kir-
chentag van maken. Het zou Zwitsers
zijn en door de eigen aard en gesteld
heid der Zwitserse kerken gestempeld
zijtn. Ook daarom minder massaal en
meer op de diepte dan op de breedte
gericht. Zodoende waren de 6.000 deel
nemers aan „Basel" slechts een deel
van hen. die de eigenlijke kerkedag reeds
wéren, nog vóór hij gehouden werd,
de ruim 30.000 gemeenteleden van alle
Zwitserse protestantse kerken, die ge
durende een heel jaar met het voorbe
reidingsboekje bezig geweest
in onderlinge bijbelstudie en gemeen
schappelijk gesprek de stof rondom het
thema van de kerkedag te behandelen:
Hoop voor onze toekomst!
Frisse wind
Eén blik in het programma bewees, dat
dat thema allerminst bedoeld
hoop voor de zalige toekomst
hemelingen. Ik herinner me niet, dat
de hemel erg nadrukkelijk aan bod ge
komen is in de bijbelstudie, de refera
ten of de discussies. Het was integen
deel allemaal erg aards gericht, de i
op de harde feiten, christenen in de
reld van nu, in hun eigen, Zwitserse
reldl(je) en hoe moeten ze daar staan
en wat hebben ze te zeggen'
Dat was de frisse wind, die door deze
eerste kerkedag van Helvetia waalde.
Belgische leger predikanten bezorgd
(Van onze kerkredactie)
De Belgische legerpredikanten
zijn „bewogen, bekommerd en be
zorgd". Dat hebben zij uitgespro
ken in een brief van 400 woorden
één enkele zin ondergebracht
aan de leiding van de verschil
lende kerken. Ze zijn bezorgd, be
kommerd en bewogen over het
huidige gesprek met Rome dat
volgens hen veel verwarring
sticht. In de brief die reeds maan
den geleden werd opgesteld, maar
nu openbaar gemaakt is door de
„Kruisbanier" wordt de kerke
lijke leiding gevraagd in te grij
pen, opdat het apostolisch erfgoed
niet langer veracht maar stout
moedig verkondigd zal worden.
De legerpredikanten hebben deze brief
opgesteld tijdens hun jaarlijkse studie
bijeenkomst in Namen. Zij zijn
bewogen en verontrust over de huidige
discussie betreffende evangelisatie en
proselytisme,
bekommerd om de misverstanden die
geschapen worden door openbare i
plechtigheden, waarop priesters
predikanten als gelijken optreden
hetgeen hen scheidt tot
herleiden.
bezorgd om de waarheid en trouw aan
het Woord Gods. waarmee geen enkel
compromis aangegaan mag worden.
Onaanvaardbaar
In hun brief stellen zij vast dat noch
de paus. noch het Vaticaanse concilie
de bedoeling hebben om op de afge
kondigde dogmata terug te komen,
zoals die van de onbevlekte ontvan
genis. de pauselijke onfeilbaarheid of
de ten hemelopvaring van Maria, die
niet op bijbelse openbaring maar op
een onaanvaardbare overlevering be-
7,ij keren zich vooral tegen het huidige
„gesprek" dat verwarring zou scheppen
en tegen de bezoeken van nlet-roomse
hoogwaardigheidsbekleders aan het
Vaticaan en de kardinaal-aartsbisschop
van Mcchelen. Zij keren zich ook tegen
het feit dat sommige predikanten open
lik hebben uitgesproken geen weg
meer te weten met de zogenaamde her
vormingsdag. die gevierd wordt op de
laatste dag van oktober.
Gevaarlijk
Zij vinden de huidige situatie gevaarlijk
voor de zuiverheid van het geloof in
een tijd waarin het politiek katholicis
me een steeds groter wordende druk
uitoefent zowel in België als in de rest
van de wereld.
Daarom verzoeken ze om een in
grijpen van de kant van de kerkelijke
leiding en zij vragen een openbare
verklaring waarin de predikanten en
gelovigen gewaarschuwd worden voor
een bedriegelijke samenwerking, zodat
zij hun taak voort kunnen zetten in!
een zuivere objectieve sfeer, die be- nieuw gevraagd
dreiydwordt door de huidige onder- rigeils, „t dr" Bovet niet alsnog „e-
handelingen. schorst moest worden, waar het pre-
Geen geijkte stichtelijkheid, geen doek
jes voor het bloeden, maar eerlijke en
soms zelfs uiterst scherpe ontmaskerin
gen en analyses van wat er achter
vroomheid en fatsoen allemaal verbor
gen kan zitten. Onze kerkedag zal een
Zwitsers forum zijn, zegt het program
ma onbevreesd, waar open en radicaal
gesproken zal worden over de misstan
den in ons volk en over de wijze,
op wij die kunnen opheffen.
Eigen boezem
De onverschrokken dr. Walter Lüthi.
bekend ook door zijn bijbelstudies op
de Duitse Kirchentag, opende in de
Münster, Basels historische kathedraal,
de Kerkedag met een prediking
Jeremia 31:17. Er is nog één hoop
toekomst, spreekt de Heer. Het
troostend en voluit evangelie der
geving, wat hij zei, maar tevens
een dergelijke onverbloemde kritiek op
kerk en volk van Zwitserland, dat de
buitenlandse gasten wat verlegen voor
zich zaten te kijken. Moeten wij dan al
tijd, aldus Lüthi, het dikke, verwende
schootkind van het Lot blijven? Kunnen
wij niets anders dan geld verdienen
aan internationale parasieten en oplich
ters. die hier hun schunnig verdiende
geld komen onderbrengen, terwijl wij
dan als de betrouwbare bewakers
hun goed gevulde safe optreden?
De schuld van het brave, neutrale
Zwitserland spreekt ook daaruit, dat
wij In het befaamde toneelstuk „Der
Stellvertreter" niet eens genoemd wor
den. Hollanders en Denen en Fransen
hebben voor de Joden op de bres ge
staan en hun mond opengedaan. Wij
hebben gezwegen en onze grenzen voor
de vertwijfelde vluchtelingen gesloten.
Zwitserse geweerkolven hebben Joodse
grijsaards, vrouwen en kinderen over
de grens terug gejaagd In de armen
van hun beulen. Aan elke kilometer van
onze grens kan Joods bloed kleven.
Maar zelfs voor ons land. (met 70.000
officieel fiF zfekeffiuizen gfcrégtilréefSe
abortusgevallen per jaar, met zijn
teriallsme en welvaartsaanbidding)
er nog een toekomst, maar dat ls de
toekomst der vergeving, die de Verlos
ser aan het kruis en in zijn opstan
ding voor ons volbracht heeft.
Bestreden Bovet
De andere spreker in het brand
der belangstelling was ongetwijfelc
arts dr. Theodor Bovet. ook ten
zent uit tal van publicaties bekend. Als
deskundige op het gebied van huwelijk
en gezin. Ook hier op de Baseier Kerke
dag had hij zijn aandeel in de voor
drachten reeks met een referaat over
Gehuwd en ongehuwd zijn", waarin
ij een overvolle kathedraal een evan
gelische benadering van de hier liggen
de problemen bijbracht.
Kort tevoren was dr. Bovet. zoals be
kend, sterk aangevallen door figuren
uit de kring der Morele Herbewape
ning. maar de leiding van de Kirchen
tag had hem niet laten vallen en hem
integendeel haar ongeschokt vertrouwen
geschonken. Nog op de persconferentie
ter opening van de Kerkedag werd op-
dezelfde kring ove-
idium ook nu niet op inging. De c
grote belangstelling voor de rede
de bekende arts en raadsmen der ker
ken bewees trouwens dat hij niets van
het algemene vertrouwen verloren had.
zaterdag was gevuld met bijbel
studie, aansluitende referaten van des
kundigen en discussies ln kleinere groe
pen. Vooral ln de laatste bleek hoe
goed men voorbereid was door reeds
zo lang met de stof in eigen gemeente
bezig te zijn geweest. Er werd, voor
zover na te gaan was, ln de meer dan
50 gespreksgroepen niet gezwamd; wie
er zo maar binnenliep, wist bij
tweede zin al welk thema aan de
de was. Daarbij was het opmerkelijk
stU, wat de theologen betreft. Het
eenvoudig, fris en op de concrete
ken betrokken gemeenteleven ln zijn
Wensen
Het hoort niet bij een dergelijke
nuchtere, vooral naar binnen kritisch
gerichte opzet, dat er grote resoluties
of gewichtige boodschappen uit de bus
zouden komen. Toch kwamen er een se
rie wensen voor de dag. die uit de
werkgroepen opgekomen waren en in
slotbijeenkomst op de Münsterplatz
de openlucht door diverse gemeente
leden publiek gemaakt werden. Om
slechts enkele te noemen:
Plaatselijk moet ieder zich ervi
inzetten, dat er meer goedkopere v
ningen voor jonge gezinnen en v^u.
kinderrijke echtparen komen. Er moet
een bijbels verantwoorde visie op de
geboorteregeling komen. De kwestie
van net gemengde huwelijk mag niet
lichtvaardig afgedaan worden.
Op sociaal gebied moet het baas-
in-eigen-huis-standpunt in de bedrijven
overwonnen worden door erkenning
van de vakorganisaties, door betere
voorlichting en medezeggenschap van
de werknemers. Allen moeten gelijke
ontwikkelingskansen hebben, er moet
meer kerkelijke zorg aan vreemde ar.
beidskrachten besteed worden.
Over kerk en gemeente: Meer lei
ding inzake actuele vragen s.v.p.
Heeft de kerk een woord over de wo
ningnood, over de macht der reclame,
over de verontreiniging van lucht en
water, over de rechtvaardige verde
ling van de bodem? Laat de predi
king en liturgie mede voorbereid wor
den door telkens wisselende gemeente
leden. Laten ouders dooponderricht
ontvangen, jonggehuwden huwelijks
catechisatie. Er moet spoedig eer
leiding van gemeenteleden komen
met-theologische dienst en het leiden
van kleine gemeenschapsvormen bin
nen de kerken.
En hier?
(eF ii arên ïelfs afgevaardigden uit Ja
pan en Bulgarije, voor Nederland: dr.
E. Emmen en ds. G. P. Klijn) kon je
gevoel van lichte jaloezie niet on
derdrukken bij het zien van zoveel har
telijke toewijding, vrolijk geloofsopti-
nisme en nuchter realistisch op de fel-
en van de dag ingaan. En onwillekeu-
ig rijst dan de vraag: kan zoiets ook
hier te lande? Wanneer komen de Ne-,
derlandse kerken samen tot een berke
dag? Niet als ééndaagse demonstratie,
maar als resultaat van een even gede
gen bezinning en voorbereiding als men
In Zwitserland wist te bereiken.
Er is geen reden om te verlangen naar
;n imitatie van de grootse manifesta
ties, die de Duitse Kirchentage te
Wat gij gereedgemaakt hebt, voor wie zal het zijn? Deze vraag,
aan de klem waarvan niemand wie dan ook kan ontko
men, wordt door God gesteld aan de rijke boer, wiens oogst
zó overvloedig was, dat hij zijn schuren moest laten vergroten.
Jezus vertelt het verhaal en het is opgeschreven in Lucas
twaalf. In theorie weten wij het antwoord ook wel: wat wij
moeten nalaten is voor onze kinderen of onze familie. Maar
wij nemen in de praktijk van het leven zaken als deze heel
wat ernstiger. Het is zelfs zo, dat wij er meestal niet los van
kunnen komen en dat het vaak moeilijker is van ons bezit
afstand te doen dan ervan te leven! Toch komt voor iedereen
eenmaal dat moment. Als wij weinig bezitten is het probleem
minder moeilijk. Jezus zegt, dat het voor een rijke moeilijk
zal zijn het Koninkrijk Gods binnen te gaan. Onmogelijk is
het niet gelukkig niet. Maar er wordt van die rijkdom wel
veel gevraagd. En tot allen, maar vooral tot hen komt de
dringende vraag van Jezus: „Wat gij gereedgemaakt hebt,
voor wie zal het zijn?"
In Rome wordt er nu rekening °Pen &ezet)
mee gehouden dat het Vaticaans
concilie dat nu in zijn tweede zit
ting is, zeker vijf perioden zal ver.
gen. Dat wil zeggen dat het zeker
nog twee jaar kan duren eer het
gesloten wordt. Zelfs wordt er nu
reeds rekening mee gehouden dat
de definitieve stemming over het
rapport betreffende de kerk, niet
deze zitting aan de orde zal ko
men, maar pas op de volgende
Kennelijk wil men straks tussen de
twee perioden rustig de tijd hebben
de voorgestelde amendementen te
studeren, zoals men ook gedaan heeft
met het rapport over liturgie. Een ge
deelte van de discussietijd werd giste
ren gebruikt om de amendementen op
het tweede hoofdstuk van het rapport
liturgie in stemming te brengen. Met
overgrote meerderheid werden een acht
tal voorstellen aanvaard.
De deur is een heel, heel klein kiertje
Ernst Sillem-hoeve
wordt uitgebreid
(Van i
kerkredactie)
De Ernst Sillem-hoeve moet worden
uitgebreid. Dit conferentieoord van het
Christelijk Jongerenverbond (C.J.V.)
wordt te klein. Steeds meer grote be
drijven en instellingen maken gebruik
van de hoeve voor het geven van cur
sussen aan hun personeel. Maar veel
aanvragen moeten worden afgeschreven
omdat eenvoudig de ruimte ontbreekt.
Het verbond heeft nu besloten onder
de leden van de christelijke jongeren
verenigingen een actie te beginnen
100.000 gulden bijeen te brengen
uitbreiding. De actie zal worden ge
voerd onder het motto „Een bon
een ton."
geven. Wij zouden het ten onzent veel
eerder met het Zwitserse schema van
opzet moeten wagen. En er is in dit op
zicht reeds allerlei aanzet en paralelle
activiteit. Zie het werk van de Acht
tien, zie het Oecumenisch Jongerencon-
gres van 28 sept. te Utrecht.
Het zou m.i. een stap terug en
igenlijk al haast onmogelijk zijn,
lat één kerk voor zichzelf in Neder
land een soort kerkedag ging orga-
De bekende predikant van de
„Open Deur'* ds. G. P. Klijn
bezocht dezer dagen de eerste
Zwitserse kerkedag die in Basel
werd gehouden. Hij schreef voor
onze krant een impressie van
deze kerkedag, die voor Neder
land belangrijk was omdat deze
als een voorbeeld zou kunnen
dienen van een Nederlandse op
zet. Herhaaldelijk is in Neder
land geprobeerd om te komen
tot een kerkedag, maar steeds op
een te kleine schaal en te inci
denteel. Zwitserland liet zien dat
een kerkedag gehouden kan
worden.
-de volkstaal in de mis.
Bepaalde stukken uit de bijbel en de
teksten die door de kerkgangers worden
gezegd en gezongen, zoals de openings
gebeden in de voormis, het gloria, het
credo, en dergelijke, zullen, als de bis
schop dat tenminste toestaat, in het ver
volg in de volkstaal plaats vinden.
Ook zal het in het vervolg mogelijk
zijn dat de rooms-katholieke gelovigen
in het vervolg niet slechts het brood,
maar ook de wijn mogen ontvangen.
Nog altijd duurt het debat voort over
de verhouding van primaat en episco
paat. al worden er de laatste dagen nau-
ren zo duidelijke goodwill winnen.
Een kerkedag in Nederland kan al
leen maar oecumenisch zijn. En mis
schien zelfs, op practische gronden,
alleen maar oecumenisch-regionaal.
De winst van kerkedagen ligt altijd W. Scholten die een terugblik zal ge
in het grondvlak van de kerk, in de ven °P de algemene politieke beschou-
vernieuwende werking in de gemeen-!win8en en de heer D. Zuiderhoek, archi-
ten en aan de gemeenteleden. Dat
voor eigen leden, gezien de heeft ook bij ons iedere kerk hard
welijks i
ren gebr
kardinaal Ruffini, die heel strak het
primaatschap van de paus wil handha
ven ten koste van het gezag van de bis
schoppen (zoals velen dat voelen), wei
nig steun zal krijgen.
Een nieuwe kritiek is naar voren geko
men op het rapport „Kerk" by monde
van een Ierse bisschop. Hy zei dat het
eerste Vaticaanse concilie de bisschop
pen had verwaarloosd, maar dat dit
tweede Vaticaanse concilie de priesters
dreigt te verwaarlozen. Aartsbisschop
Willian Conway sprak er zijn bezorgdheid
over uit dat van dit rapport negen pagi
na's handelen over de plaats van de bis
schoppen, zeven over de leken en slechts
een halve pagina over het priesterschap.
Beroepingswerk
te Meerkerk: te Barneveld (vac.
Vroegindewey) (toez.): J. H. Cirkel te
Huizen; te'Kamerik (toez.): J. T. Ca-
zander te Oosterwolde.
Aangenomen naar Nij verdal: D. H.
Bosma te Kortenhoef, die bedankte voor
Nieuw-Vennep (toez.).
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Wieringerwerf: J. van
Drie te 's-Gravenmoer; te 's-Gravenha-
ge-Escamp (vac. A. W. Meeder): A. C.
Kersten te Utrecht: te Dordrecht (vac.
S. R. Smilde): A. Nagelkerke te Rotter-
dam-OVerschie.
Bedankt voor Beilett: J. van Dalen te
Uithoorn.
CHR, GERÉF. KERKEN nan
Beroepen te Dordrecht-Zuid: J. J.
I. de Bruyne te Rotterdam-
uemrum.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Middelharnis: P. Blok te
Dirksland en W. C. J. Bosschaart te
Slikkerveer.
Najaarsconferentie
e.li. jongeren
De Federatie van christelijke histori
sche jongerengroepen houdt haar na
jaarsweekend op zaterdag 12 en zon
dag 13 oktober in het conferentieoord
„Ingeborg" te Leusden. Tijdens de bij
eenkomst op zaterdag treden als spre
kers op het Tweede Kamer-lid de heer
stedebouivkundige te Baan..
een inleiding zal houden over kerken-
bred?.- va" alvers.Jaarbij masten1Stt
I Eindhoven over „Jeugd en cultuur".
ontmoetingen, die de laatste ja-'kaar als kerken helpen.
KERNEN VAN INGEZONDEN STUKKEN
Lonen oriijseil II eigenaars zijn zeer te beklagen, want de Kruis in Zwitserland opgericht. Wel-
hot onderhoud (waar vele eivenaren nu. teen «Ie viae mrwc* irnrH.n
Bydrmgen voor deze ingezonden-stukkenrubriek kunnen door alle lezers
(en lezeressen!) worden geleverd en worden geplaatst buiten verantwoorde
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich het recht voor stukken
te weigeren en in te korten schryft u dus zéér kort! Er kan alleen
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en woonplaats.
Anonieme brieven krygen geen plaatsruimte. Waar nodig kan in een by-
sehrift van redactlewege een korte toelichting worden gegeven.
Iedereen in Nederland spreekt
10 procent loonsverhoging voor d<
taalindustrie. En terecht, want als je selijk duur.
38 jaar met het metaalbijltje hakt, Vraag:
weet je, dat het loonpeil daar niet op
peil is! Nu doe ik ook aan Economie,
maar dan met een kleine e en zonder
nachtelijke vergaderingen. In mijn
krant lees ik: de prijzen van levens
onderhoud gaan met 3 procent stijgen.
Dan volgen vanzelf huurverhoging, be
lasting en sociale lasten.
Met een eenvoudige berekening, vrij
van bepaalde invloeden, vraag ik me
af: zou er met die 10 procent in mijn
loon een dubbeltje voordeel zitten, of
zou er net een dubbeltje bij moeten?
Is het dan onmogelijk werkelijk loons
verhoging te geven? Zoals het nu gaat
komen die 10 pet. ten goede aan 1.
de schatkist (belastingen), 2. de mid
denstand (handel). 3. de huiseigena- Ir
ren. En daar is het toch niet om be- het
gonnen??
Schiedam. G. DE BEER-KALDEN-
BERG
het onderhoud twaar vele eigenaren
bepaald ogenblik nil
gehoord blijken te hebben)
die komedie?
Economie, Rotterdam
Lonen en prijzen IV
de vlag moest worden ont
worpen koos men voor de vormge
ving het „negatief" van de Zwitserse
vlag; derhalve niet een rood veld met
een wit kruis, doch een wit veld met
een rood kruis. Red.)
Kinderbijslag II
Misschien mag ik de veeleisende
vakbonden óók eens wat geven: een
leks: om aan de muur te hangen:
..Zoek éérst het Koninkrijk Gods en
z'n gerechtigheid en alle dingen zullen
u toegeworpen worden". (Matth. 6:33).
Den Haag. G. PRINS taan
Zending en subsidie II
De brief van de heer Kloetstra uit
Arnhem (d.d. 4-10), waarin deze
ageerde tegen het subsidiebeleid voor
zogenaamde onderontwikkelingsgebie
den. is mij uit het hart gegrepen. In
dezelfde krant als deze brief stond af
gedrukt, viel van de hand van uw
speciale verslaggever Van Bruggen ook
duidelijk te lezen, wat
volgende willen opmerken. Dat er né
de stadhouder-koning Willem III géén
Oranje meer in Ulster (Noord-Ierland)
geweest zou zijn is onjuist. Dat de
pers naar aanleiding van het bezoek
van H.K.H. prinses Beatrix aan Noord-
Ierland dit bericht gaf is te wijten aan
het feit, dat het bezoek van H.K.H.
prinses Wilhelmina tijdens de tweede
wereldoorlog aan Noord Ierland, op
doortocht naar Canada, zeer goed ge-
B dreO^JSsSV^S tSUZt «KhWAS
jaar 1963 geen kinderbijslag hebben ont
vangen.
Hoewel deze klacht ons niet recht
streeks heeft bereikt, hebben wij spon-
Betekenis Roode
Kruisvlag
uw blad las ik een artikel over
erk van Henry Dunant tijdens en
de slag bij Solferino. Deze ge
schiedenis is bij velen bekend
onderzoek ingesteld
gegrondheid ervan. Daarbij is ons ge
bleken dat de klacht van alle grond
ontbloot is; betrokkene heeft dat tegen
over ons ook erkend.
Dit geval illustreert opnieuw, dat het
verstandig is zich met klachten recht-
«tiruriio iroHo „nmerxen
van ondergetekende, die als ingenieur
in Perzië werkzaam is. pleegt even
eens zeer schamper te spreken over
de Nederlandse pogingen
Lonen en prijzen III 's bekend, ik geloof ïelfs
streeks tot de directie van de Raad
«.«c Arbeid te wenden. Indien de klacht
hij bewogen was over'af het'ÏÏjden dat gegrond is wordt op de meest doeltref-
oorlog meebrengt. Maar één ding fende wyzejiandacht eraan geschonken. Zwijndrecht,
dan ook telaten
wil helpen, terwijl hij daar (via Ame
rikaanse bladen) verneemt, dat het
aan het sociale front in zijn vader
land blijkbaar ook nog lang niet deugt.
In Perzië daarentegen zou weinig
dit ook tot uiting l 0_JP
met Zijne Excellentie Lord Wakehurst.
Gouverneur van Noord Ierland, die
de veronderstelling was. dat er
jde stadhouder
ontevredenheid,
min als van de steun, die van buiten
wordt aangedragen.
boe sedert de komst
bet Koning <14 juni 1690 landing te Car-
rickfergus) geen Oranje meer in Ul
ster geweest was. Dit geheim mag
ruim twintig jaar na het bezoek toch
wel worden prijsgegeven.
Wassenaar,
F. TH. ROETERS VAN LENNEP
P. VAN GRONINGEN
Trilogie
Jaarlijks gingen de lonen na veel ik het aan iedereen. Henry Dunant stelling te vagen
loven en bieden, zelfs over 0.1 procent kwam tot de conclusie: ..Vrede alleen
"aar door het bloed des kruises: dat alleen
die brengt de mensen tot elkaar" en hij
ontwierp deze vlag: het rode kruis op
of minder, wat omhoog. Ma a
praktisch niemand *ield zich
cao-lonen. Ik ken het geval
onderaannemer die maximaal 115 het
mag betalen, doch wiens arbeiders met
ƒ200 schoon naar huis gaan. Er kan
dus blijkbaar wél meer betaald wor-
Mr. G. A. A. M. BOOT
'Voorzitter Raad van Arbeid
's-Gravenhage
Karakterloosheid II
vitte veld.
Maar nu deze hele voor-de-gek-hou-
derij officieel aan het licht is geko
men: nu er terecht over 10 tot 12 pro
cent loonsverhoging wordt gesproken. Wanneer
Helaas heb ik niet zijn levensbe
schrijving. maar van huis uit is mij
deze betekenis bijgebleven. Henry Du
nant was een christen. Wijlen mijn va
der. in leven redacteur bij het dag
blad „De Nederlander", vertelde ons
als kinderen ook deze geschiedenis.
Met instemming las ik het ingezon
den stuk „Karakterloosheid" van de
heer A. J. Dominicus uit Oud-Beyer-
land betreffende Soekarno. Wij verge
ten gauw, maar inderdaad, als wij de
verschillende kwesties van vroeger
een weer eens onder ogen krijgen, is het
ïme- inconsequent om deze man met hoera-
her- geroep binnen te halen. En dat gebeurt
mnering dat er in Italië nog negendui- zeker. Dezer dagen hoorde ik nog via
zend ex-priesters zijn die uitsluitend de radio, dat Soekarno ook al kostbare
Predikant'priester
Kennisnemend van het bericht dat de
gehuwde ex-predikant drs. J. Loos in
Groningen tot priester is gewijd, een
gebeuren dat hij van grote c
nische waarde acht, kwam mij
doen vele geleerde heren alsof
land daarmee naar de ondergang zou
gaan. Op zijn minst kunnen we nu
echt niet aan prijsverhoging ontkomen,
bijv. in de huursector.
Want, nietwaar, nog veel meer
oude woningen die vóór de oorlog
twee tot drie mille kosten.
nodige waardevermindering
ondergaan, moeten nodig naar ae
100 per maand toe. Ja, ja, de huis
deze diepe betekenis op grond van hun huwelijk zijn geëx-
i de Roode Kruisvlag kende zouden communiceerd. d.w.z. door de
al die andere kruisen die
hebben gekozen, bijv. 't Groene Kruis,
't Witgele Kruis en andere.
Den Haag. M. E. VISSCHER-JONKER
(Naar het Hoofdbestuur van het Ned.
die de Roode Kruis ons meedeelt berust bo-
hebben vengenoemde gedachte over de oor-
lar de sprong van de Roode Kruisvlag op een
misverstand. Zoals u weet is het Roo-
niet kerk als straf op doodzonde
medische installaties uit een zieken
huis te Hollandia weghaalt en dat er
Papoea's ontvoerd en mishandeld wor-
werden. Met de bekende den. Ik zou voelen
J. Hegger zou ik drs. Loos demonstratie bij eventueel bezoek,
ragen: „Vindt u het bijbels
hel i
ds. H.
willen vragen: „vinui u nei oijoeis n t
dat één enkele handbeweging van de p'
paus de ene getrouwe priester naar
de hemel laat gaan en zijn gehuwde
medepriester die géén predikant ge
weest is. naar de hel?"
Scheveningen, A. SPAANS Nederland—Noord Ierland
Goed geheim gehouden
I Loonbeheersing, loonpolitiek Wor
den de inkomens ook beheerst? En
wordt er ook inkomen-politiek ge
voerd? Want het is toch zo, dat alle
functies en taken in het openbare leven
in gelijke mate onmisbaar en belang
rijk zijn?
II Nu nog wat anders: het intrek
ken van de subsidie op schoolmelk is
een verzwakking van onze defensie:
zonder melk minder mans! Die jonge
tjes worden soldaten en de meisjes sol
datenmoeders.
III Is het u ook zo opgevallen, dat
de Nederlandse regering, in tegenstel
ling met de Belgische en Franse, nog
immer hardnekkig blijft weigeren een
bijdrage te leveren voor een „Memori
al" in Auschwitz onder het motief, dat
vroegere regeringen het ook steeds af
wezen? Het is dat ik Drees en De
Quay zo goed ken, anders zou ik vra
gen: waren zij dan zó deutsch-freund-
lich dat zij dat de Duitsers niet aan
konden doen?
W. F. BINGLEY SR.
