Nieuwe Leidse Courant
Metaalbonden verzwaren hun
aanvankelijke eisenpakket
Orkaan Flora: 400 doden,
30.000 evacuees
Spanningen in sociale vlak duren voort
Grafische bonden willen
met spoed overleg
Koninklijke gasten
in het oude Ispahan
Elf doden bij
gevechten
Ramp treft
President
wijst eis
van rechtbank
van Staat toe
Haïti
Maandag 7 oktober 1963, 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Half- tot zwaarbewolkt
Vannacht: weinig: wind cn op enkele
plaatsen mist. Morgen: half- tot zwaar
bewolkt met later plaatselijk enige regen
of motregen. Matige tot krachtige en aan
de kust mogelük tot hard toenemende
zuidwestelijke wind. Iets zachter.
(Zie ook pagina 4)
Kantoren Leiden Steenstraat 37
Abonnementsprijzen
(Van onze sociaal-economische redactie)
TVI AAR wij vernemen zal de Vakraad voor de Metaalindustrie aanstaan-
de vrijdag in vergadering bijeen komen om de onderhandelingen te
openen over de nieuwe collectieve arbeidsovereenkomst voor de hand
arbeiders in de metaal- en elektrotechnische industrie, die op 1 januari a.s.
van kracht moet worden. De drie werknemersvakorganisaties zullen bij
dit overleg met de werkgeversvertegenwoordigers vasthouden aan hun
reeds op 11 september jl. bekend gemaakte eisen voor een loonsverho
ging van 8 procent en uitbreiding van de vakantie met 2 dagen, doch zij
zullen met het oog op de gebeurtenissen aan het loonfront van de laatste
weken hun eisenpakket verzwaren overeenkomstig het eisen-program van
de drie vakcentrales, het NVV, de KAB en het CNV.
Ja, morgen bellen ze weer. die
gezonde, vlugge schoolkinderen.
Dan staan ze weer hij u op de
stoep met hun enveloppen voor de
Kinderpostzegelactie. Hij op deze
foto is er nog niet bij. Nog niet....
misschien later wel? Nu is hij nog
een van de vele duizenden kinde
ren die niet thuis kunnen zijn, om
welke reden dan ook. Maar ze kij
ken allen, net als deze kleine
jongen, hoopvol de onbekende
toekomst in. Wilt u helpen, die
toekomst voor de vijftigduizend
kinderen die in tehuizen van de
kinderbescherming worden ver
pleegd, lichter te maken? Er is
zo ontzaglijk veel nodig. Koop dan
morgen uw eerste kinderpostzegels
en prentbriefkaarten met een blij
hart en een gulle hand. Koop
méér, écht meer dan verleden
jaar. Verras het schoolkind dat
aan uw deur komt om uw bestel
ling op te nemen, verras uzelf door
guller te zijn dan u dachten
help daarmee de talloze kinde
ren, die juist uw gave zo nodig
hebben!
Dit betekent, dat de Algemene Ne
derlandse Metaal Bedrijfsbondde
Chr. Metaal Bedrijfsbond en de Ne
derlandse Katholieke Metaalbedrijfs
Bond „St. Eloy" tevens zullen aan
dringen op o.m. het verlenen van een
uitkering-ineens over 1963 ter hoogte
van één weekloont op een mini mum-
beloning van f 100 per week (of f 2.25
per uur) en op het openen van de
mogelijkheid, om per onderneming
van de c.a.o. naar boven af te wijken.
Daarbij zullen zij duidelijk stellen, dat
deze eisen zullen worden verhoogd in
dien door huurverhoging en/of andere
maatregelen „teveel" van de beoogde
loonsverhogingen zou worden afge
roomd.
CPB „onjuist"
Intussen heeft de voorzitter van „St.
Eloy", de heèr P. Brussel, op een zater
dag te Utrecht gehouden vergadering
i van deze metaalbcdryfsbond verklaard,
dat naar zijn mening door een forse
j loonsverhoging de spanning op de
beidsmarkt stellig zal verminderen, zulks
in tegenstelling tot de verwachting
het Centraal Planbureau.
Bij herhaling, zo zei hij, is de va
weging in de afgelopen jaren gemaand
met de looneisen voorzichtig te zijn,
omdat „elke procent loonsverhoging de
werkgelegenheid aan tienduizenden zou
ontnemen of althans de werkgelegen
heid ernstig in gevaar zou brengen En
uitgerekend nu. nu de vakbeweging eer
forse loonsverhoging voor de werkne
mers noodzakelijk acht, komt het Cen
traal Planbureau tot de conclusie, dat
een flinke loonsverhoging op de werk
gelegenheid in de eerstkomende jaren
geen invloed zal hebben", aldus de heer
Brussel, die er in dit verband ook op
wees, dat de werkgevers vorig jaar zelfs
een loonstop bepleitten „met een be
roep op de dreigende onvoldoende werk
gelegenheid".
Ministersvrouwen
De voorzitter van „St. Eloy" uitte ook
kritiek op de door de regering aange
kondigde maatregelen. Zo vroeg hij zich
ietwat sarcastisch af. of ook ministers
straks op weg naar hun werk „een
wegje maken om hun echtgenotes bij
de fabriekspoort af te zetten en of ook
de echtgenotes van werkgevers bereid
zouden zijn „hun waardevolle bijdrage
m de nationale produktieslag te leve-
Waarschijnlijk echter is het de bedoe
ling. aldus de heer Brussel, dat uitslui
tend een beroep wordt gedaan op de
arbeidersvrouwen, die ..geen dure ge
zinshulp kunnen betalen"
weekloon, die de vakcentrales wen-
Ook in Rotterdam hebben typografen,
bijeengeroepen door een „commissie van
voortgekomen uit het grafisch
personeel van de Nieuwe Rotterdamse
Courant, een soortgelijke motie aange
nomen. Het enige verschil met de
„Amsterdamse motie" was, dat per 1
februari a.s. geen 12, maar 10 procent
wordt gevraagd, terwijl er een extra
loonsverhoging zou moeten komen, indien
;n huurverhoging en een verhoging
in de indirecte lasten doorgang vinden.
Deze vergadering, die zaterdagavond
werd gehouden, werd bijgewoond door
ongeveer 400 typografen, waaronder 100
uit Amsterdam en 40 uit Den Haag. Be
sloten werd ook om een landelijk comité
actie op te richten, samengesteld uit
vertegenwoordigers van personeelscom-
'es van kranten- en grote handels
drukkerijen, met de bedoeling om de
wensen „binnen de bestaande vakbon
den te realiseren of anders tot eigen
optreden over te gaan". Daarbij werd
duidelijk gesteld, dat het comité geen
stakingen zal propageren, maar de weg
het overleg zo lang mogelijk zal
p een vergadering van vierhonderd
typografen en arbeiders van met de gra
fische bedrijven verband houdende on
dernemingen zaterdagavond, in Rotter
dam, is begonnen met de vorming van
een landelijke krantencommisie. Het is
de bedoeling, dat daarin elk technisch
bedrijf in het krantenwezen met drie
man zal zijn vertegenwoordigd.
Als eerste doel werd gesteld het on
der druk zetten van de vakbondsbestu-
ren uitgaande van een te Amsterdam op
een vergadering van de Algemene Ned.
Grafische Bond aanvaarde motie: 8 pet.
loonsverhoging met terugwerkende
kracht per 1 oktober, 10 procent van het
0 De 50-jarige mevrouw H. Rozeboom
uit Veenendaal, moeder van acht kinde
ren. is zaterdagavond op de kerkewijk
te Veenendaal door een bromfietser aan
gereden toen zij met haar fiets linksaf
wilde slaan, zij overleed op weg naar het
ziekenhuis.
In één
oogopslag
De christelijke politiek moet
op de helling, betoogt dr.
Bruis Slot. Het liberalisme
zit er nog te diep in. En de
macht van de vakbonden is
nihil pag. 2.
Adenauer heeft kritiek op
hulpprogram aan Rusland
pag. 5
Communisten de aanstokers
in onrustig Honduras?
pag. 5
Maleiers betogen tegen Indo-
nesisohe leiders pag. 5
„Peking in nieuwe fase van
scheurmaking" pag. 5
Persepolès, bakermat van
Perzische monarchie
pag. 4
En de sport op verschei
dene pagina's
Grafici
Inmiddels hebben de besturen der drie
erkende werknemersorganisaties in het
grafisch bedrijf in een brief aan dc Fe
deratie van Werkgeversorganisaties ir
het Boekdrukkersbedrjjf in verband met
de huidige loonpolitieke situatie de
te kennen gegeven op korte ter
mijn te komen tot besprekingen met
ertegenwoordlgers van deze federatie.
Bij dit beraad kan de verklaring dei-
drie vakcentrales als uitgangspunt die-
aldus de vakbonden, terwijl tege
lijkertijd een begin kan worden gemaakt
met de onderhandelingen over de
nieuwing van de collectieve arbeidsover
eenkomsten in het grafisch bedrijf, die
op 1 februari a.s. aflopen.
8 plus 12
op 1 februari na deze loonsverhoging te
verdienen bedrag extra loonsverhoging.
Mochten regeringsmaatregelen het ef
fect van deze loonsverhogingen vermin
deren, dan een extra compensaie.
Brand in Veghel
schade: miljoen
Een felle, plotseling uitslaande brand
heeft in de nacht van zaterdag op zon
dag de coöperatieve Zuidnederlandse
kruidendrogerij te Veghel voor het groot
ste gedeelte in de as gelegd.
Aangenomen wordt, dat de schade een
miljoen gulden zal overschrijden. Het
bedrijf is zeer ernstig gedupeerd, tei
daar het thans voor het drogen var
neeskrachtige kruiden de geschikte tijd
is. Een kostbare voorraad van deze krui
den is verloren gegaan. Verzekering dekt
de schade.
Koningin Juliana en prinse Bea
trix op bezoek bij het Sarah Pah-
levi-kindertheuis in Teheran.
tuig uit Teheran vertrokken voor een|
bezoek van drie dagen aan het midden
en zuiden van Iran. Gistermorgen vlo
gen de Koninklijke gasten naar de
oude hoofdstad Ispahan, vanwaar zij
doorvlogen naar Shiraz voor een be
zoek aan de ruïnen van Persepolis.
Daarna zullen oude monumenten wor
den bezichtigd in Shush en Hafttapeh
in de provincie Khuzistan.
De Sjah en keizerin Farah konden
's morgens de reis niet meemaken,
omdat zij aanwezig moesten zijn bij
de plechtige opening van het parle
ment- Later op de dag hebben zij zich
echter ook naar Ispahan begeven.
Zaterdagmorgen hebben de konink
lijke gasten de particuliere Nederlandse
school te Teheran bezocht, waar de kin
deren van de Nederlandse kolonie te
Teheran voor het grootste gedeelte
kinderen van werknemers van de KLM
en een olieconlsortium de lessen vol-
De Nederlandse kolonie telt twee
honderd gezinnen met in totaal duizend
personen.
In Caracas:
Bjj vuurgevechten die zich in de nacht
van vrijdag op zaterdag in de Vene
zolaanse hoofdstad tussen „terroristen"
en ordetroepen hebben voorgedaan,, zijn
elf personen gedood onder wie twee le
den van de burgerwacht, zo bericht het
blad EI Mundo. Er is een tiental arres
taties verricht en een grote hoeveelheid
wapens in beslag genomen.
President Betancourt van Venezuela
heeft een beroep op de strijdkrachten
gedaan tijdens de komende verkiezingen
de orde in het door communisten be
dreigde land te handhaven.
De autoriteiten zoeken naar 17 per
sonen in verband met de laatste terro
ristische campagne. Zes-pro-Castro com
munisten wachten nu op berechting voor
een krijgsraad.
jaar het Caribische gebied treft,
trekt op het ogenblik voor de twee-
Naar wij vernamen staan de grafische
vakbonden nog geen concrete verlan
gens voor ogen. Zij wensen de ontwikke
ling nog een poosje „aan te zien" en
het eerste gesprek met de werkgevers
vertegen- oordigers zal dan ook vermoe
delijk niet meer dan een oriënterend
karakter dragen.
Wel zijn, door bondsafdelingen en ac-
tiecomité's. reeds allerlei eisen geformu
leerd, doch het staat niet vast in hoever
re deze zullen „doorwerken" in de ver
langens, die de hoofdbesturen der bon
den uiteindelijk ter tafel zullen brengen.
De afdeling Amsterdam van de Alg.
Nederlandse Grafische Bond (N.V.V.)
heeft zaterdag in een rumoerige, door
ruim 1100 personen bijgewoonde verga
dering. een motie aangenomen, waarin
over de periode 1 oktober jl. tot 1 febru
ari a.s. een loonsverhoging wordt ge
vraagd van 8 procent, gevolgd door een
loonsverhoging van 12 procent van de
dan geldende lonen. Deze motie werd
ingediend door één der vertegenw*
digers van het technisch personeel
een Amsterdams dagblad. (De gevraagde
8»/o komt ongeveer overeen met de uit
kering-ineens over 1963 ter hoogte
Geen dwangsom
betalen aan
Ambonezen
De president van de Haagse recht
bank, mr. G. Witsen Elias, heeft van
morgen uitspraak doende in een kort
geding de Staat in het gelijk gesteld
waarbij deze zich verzette tegen uitbe
taling ener dwangsom van f 50.000 aan
elk der twaalf Ambonese gezinnen,
waarvan overbrenging naar Nederland
was gevraagd.
In het eerste kort geding had de pre
sident de Staat bevolen alles te doen wat
mogelijk was, om de gezinnen voo
overdracht van Nieuw-Guinea op 1
naar Nederland over te brengen.
Nar het oordeel van de eisers, w
voor mr. A. G. Maris optrad, zoi
Staat niet aan het vonnis op juiste wijze
uitvoering hebben gegeven, reden waar
om uitkering van de dwangsom werd ge
vorderd.
De president van van oordeel, dat de
Staat voorshands niet kan worden ver
weten iets te hebben nagelaten om aan
het vonnis uitvoering te geven. Het ver
wijt dat aan de Nederlandse vertegen
woordiger in Hollandia, de heer Goed
hart, geen bevestiging van het telegram
van de Staat tot overbrenging van de ge
zinnen was gevraagd, vond de president
niet zulk een ernstig bezwaar, omdat de
heer Goedhart gevraagd was te melden
welke maatregelen hij had genomen om
aan de opdracht uitvoering te geven. Er
kon dus een antwoord worden verwacht.
Dat geen gebruik was gemaakt van
de telefoon vond de president begrij
pelijk. omdat de telegrammen tot slechts
enkele dagen tevoren op bevredigende
wijze overkwamen. Er mocht worden
aangenomen, dat de heer Goedhart in
Hollandia voldoende bekendheid bezat,
zodat adressering aan de Liaison Mis
sion duidelijk genoeg kon worden ge
acht. Bovendien had de Staat op 29
aprii een afschrift gezonden aan de
Ver. Naties met hét verzoek de Untea
om medewerking voor de maatregelen
te vragen Hierdoor is mede de grond
slag ontvallen aan de bewering, dat de
Staat geen andere wegen zou hebben
ingeslagen om uitvoering aan het vonnis
te geven.
Dat de heer Goedhart op het telegram
niet in actie kwam vond de president
wel begrijpelijk omdat op hem wel een
zware wissel werd getrokken. Er kon
niet worden voorzien, dat hierbij een
misverstand zou ontstaan. Het verwijt,
dat de Staat na 1 mei nog maatregelen
had nagelaten, achtte de president niet
binnen zijn beoordelingsbevoegdheid,
omdat het daarna regeringsbeleid be
trof.
de maal in dc richting Cuba, waar
hij op zijn eerste tocht reeds grote
schade heeft aangericht. Volgens ra
dio-Havanna zijn reeds ongeveer
dertigduizend mensen geëvacueerd.
Eind vorige week werd het eiland
Haïti een prooi van de orkaan. Een
etmaal lang beukten de hevige
stormwinden op huizen en gebou
wen. Zeker vierhonderd personen
zijn hierbij om het leven gekomen.
De berichten die over de ramp op
Haïti binnenkomen zijn schaars, aan
gezien vrijwel alle verbindingen met
Je hoofdstad Port-au-Prince zijn ver
broken. Er is op Haïfii een groot te
kort aan drinkwater ontstaan, terwijl
ae sanitaire omstandigheden met het
uur slechter worden.
De meeste wegen verkeren in een
deplorabele toestand. Volgens het blad
Miami News zouden hele steden zijn
verwoest. De lijken drijven in de stra
ten van deze stad, zo meldt het blad.
Ook op Jamaica heeft de orkaan zijn
verwoestende werk gedaan. Langdurige
siagregens zetten huizen en straten on
der water en deden rivieren buiten hun
oevers treden. Ook hier zijn de telefoon-
en telegraafverbindingen verbroken. In
de omgeving van de hoofdstad Kingston
moesten zeker duizend personen hun
Ned. parlement:
goedkoopste
van Europa
Nederland heeft het goedkoop
ste parlement van Europa: het
kost ons per hoofd van de bevol-
king slechts 48 cent per jaarzo
blijkt uit cijfers, die Europa-
Union, het orgaan van de West- J
duitse Europese Beweging, pu-
bliceert. J
De andere Europese landen
2ijn aanzienlijk duurder uit: de
Britten betalen per hoofd van
de bevolking per jaar 56 cent
voor hun parlement, de Duitsers J
67 cent, de Oostenrijkers 90 centJ
de Italianen 1.19, de Noren
ƒ1.77, de Zweden f 2.39 en de
Fransen f 2.46. Het duurst zijn
de Luxemburgers uit: f 3.22.
In de Verenigde Staten liggen
de kosten op 2.56 per hoofd
per jaar.
huizen verlaten. Zij moesten hun toe
vlucht zoeken in schoolgebouwen.
Op Cuba is vrijdag vooral de provincie
Orlënte getroffen. Grote delen vai
koffie- en caoao-oogst zijn verloren ge
gaan. Volgens radio-Havanna zijn veel
gebouwen ingestort, maar van slachtof
fers is nog geen melding gemaakt. Pre
mier Fidel Castro heeft voor sommige
gebieden de noodtoestand afgekondigd.
De orkaan trekt met snelheden van bijna
200 kilometer het eiland voorbij. Vrijdag
werd het oostelijke deel van Cuba ge-
De meteorologische dienst van Miami
(Florida) verwacht, dat de orkaan in
kracht zal afnemen als hy over land
trekt. Het centrum van de orkaan ligt
nog ongeveer zeshonderd kilometer van
net Amerikaanse vasteland.
onder Nederlandse investering 60.000 ra
diotoestellen per jaar worden gemaakt.
aantal, döt te beginnen met 1064 tot
100.000 zal worden verhoogd.
Het laatste bezoek van de ochtend
bracht de Koningin aan de Nederlandse
ambassade, waar zij kennis maakte met
enkele vooraanstaande leden van de
Nederlandse kolonie te Teheran en hun
vrouwen.
Alvorens hun bezoek aan het oudheid
kundig museum en het Iraanse instituut
schone kunsten hebben de Neder
landse vorstelijke personen in het Go-
les tan-paleis aangezeten aan hun beslo-
lunoh. 'sAivonds zaten zij aan aan
banket, aangeboden door premier
Een hofdignitaris deelde mede. dat de
Sjah en keizerin Farah Diba de Neder
landse vorstin grote paketten met ge
schenken hebben doen toekomen, waarin
zich van zijden garens vervaardigde Per
zische tapijten, zilverwerk uit Ispahan
met imozaïdk ingelegde sigarettenko
kers uit Shiraz bevonden.
De geschenken waren naar 't Golestan-
paleis gezonden en werden aan de Ne
derlandse vorstelijke personen aangebo
den door dr. Luighman Adham, groot -
ceremoniemeester van het keizerlijk hof.
Vietnamese president:
Kwestie boeddhisten
„is opgelost", waarom
dan op VN-agenda?
President Ngo Dinh Diem van Zuid-
Vietnam heeft vandaag in een openings
rede tot de nieuwe Nationale Vergade
ring gezegd, het te betreuren, dat de
Boeddhistische kwestie op de agenda
van de Algemene Vergadering der VN
is geplaatst, daar dit probleem „reeds is
opgelost".
„De internationale politiek van Viet-
jm wordt beïnvloed door hot interna
tionale communisme, dat uiterste span
ning en een blijvende bedreiging van
de wereldvrede heeft geschapen", aldus
~De tijdelijke sluiting van onze ambas
sade in Vientiana (Laos) en de beslis
sing van Cambodja om de diplomatieke
betrekkingen met onze regering te ver
breken zijn het bewijs".
„Sommige landen worden misleid door
valse inlichtingen over de toestand in
Vietnam en in het bijzonder over de
Boeddhistische kwestie. Vietnam heeft
geleidelijk aan zijn plaats ingenomen
onder de landen met volledige binnen
landse soevereiniteit om zijn internatio
nale positie te bestendigen".
De redevoering van Diem werd in Sai
gon door luidsprekers op de straten en
via de radio uitgezonden. In Saigon wa
ren streng,e veiligheidsmaatregelen ge
troffen. Vietnamezen werden uit de di
recte omgeving van het parlements
gebouw gehouden en de identiteit van
alle buitenlanders werd gecontroleerd,
voordat zij doorgang verkregen.
0 Uit het water van de Kloveniersburg
wal te Amsterdam is gisteren het stoffe
lijk overschot opgehaald van de 75-jarige
heer B. S. Tax. bewoner van een be-
jaardenthuis aan de Plantagemiddenlaan.
In Leeuwarden is gisteren de vierja
rige Geert van der Vlag bij het spelen
te water geraakt en verdronken. De jon
gen, die op een brug speelde, struikelde
en kwam in het water terecht.
Bejaarde man
doodgereden
NA ongeluk
Bij een ongeluk op rijksweg 13 onder
Rotterdam is zondagmiddag een man ge
dood en zijn zes personen gewond. Als
gevolg van een klapband was een auto
over de kop geslagen. De vier inzittenden
werden alle gewond, maar niet ernstig.
Zij zijn naar een ziekenhuis in Rotter
dam gebracht. Een automobilist op de
andere rijbaan, die het ongeluk had zien
geburen, stopte, parkeerde zijn wagen in
de parkeerstrook en stak de rijksweg
over. De man, de 82-jarige J. Roest uit
Rotterdam, werd hierbij gegrepen door
een scooter. De berijder daarvan, de 51-
jarige Haagse bakker M. Moijses, en zijn
evenoude echtgenote, die op de. duo zat.
werden ernstig gewond. Zij werden naar
het ziekenhuis in Rotterdam gebracht,
waar de heer Roest korte tijd later over
leed.
Op de rijksweg Nijmegen's Herto
genbosch is de 73-jarige zwerver H. O.,
door een personenauto aangereden toen
hij plotseling overstad. Hij was vrijwel
op slag dood.
In Sas van Gent Is zaterdagmiddag
de zes-jarige Jacobus Timmers onver
wacht overgestoken en aangereden door
een personenauto. Het jongetje was op
slag dood.
De 21-jarige militair M. van der Ham
is zaterdagavond in een bocht van de
weg NieuwlandMeerkerk met zijn mo
tor geslipt cn tegen een boom geslagen.
HU is aan zün verwondingen overleden
0 De 42-jarige H. L. Baas uit Alblasser-
dam is zaterdagavond met zyn brom
fiets op een kruispunt in zyn woonplaats
tegen een van rechts komende personen
auto gebotst. Zondagmorgen is hy over
leden.
(Advertentie)
geef mij maar
vruchtenyoghurt
WM*
