Uw probleem is het onze
Jongeren begonnen met
oecumenisch gesprek
Orthodoxe kerken willen
nu gesprek met Rome
Paus Paulus vraagt vergeving
aan afgescheiden broeders
Nieuwe Jaguar
op de markt
RODENT
Een woord voor vandaag
Wereldraadstemmen over
aanvaarding subsidie
„Eeniglieid des Geloofs"
wordt Woord en Wereld"
MAANDAG 30 SEPTEMBER 1963
Deur toch niet zo wijd open
Ook waarnemers
naar concilie
jnopel tegenstemden. Tot nu toe
aan dat patriarch Athcnsgoras
stander van het zenden van wi
was. HIJ is dus of door zijn eigen
in de steek gelaten of men heeft zijn in-,
zichten verkeerd geïnterpreteerd.
De panorthodoxe conferentie opOp deze conferentie waren elf kerken
het eiland Rhodos heeft besloten vcrte«enwoordisd-namelijk die van Con-
I stantinopel. Alexandrië, Antiochië. Jeru-1
mof -4-, tr I 1 siannnopex. Aiexanarie, Annocnie. jeru-
met de Kooms Katholieke Kerk zalem, Moskou. Belgrado, Boedapest. Boe-
,op gelijke voet" een theologisch karest. Sofia. Cyprus en Praag,
gesprek te beginnen. Dit plan, in- o^tn'^ÏI.ho-
gediend door de oecumenische pa- Hek-orthodox theologisch gesprek
triarch Athenagoras werd met al
gemene stemmen aangenomen. Te
vens werd besloten dat het in de
vrijheid van de zelfstandige Oos-
ters-Orthodoxe Kerken ligt om
waarnemers af te vaardigen naar
het concilie.
Deze besluiten werden bekend gemaakt
■an het einde van de conferentie die vijf
dagen heeft geduurd. Deze conferentie
werd niet bijgewoond door afgevaardig
den van de Grieks-Orthodoxe Kerk, die
geen enkele mogelijkheid zien voor een
gesprek met Rome, en de eis stellen dat
Rome eerst de zogenaamde geünieerde
kerken (scheurkerken van de orthodoxie
die naar de Rooms-Katholieke Kerk zijn
overgegaan) opheft.
Waarnemers
Het besluit om de kerken zelf toe te
•taan waarnemers te zenden werd niet
eenstemmig genomen. Eigenlijk hadden
enkele kerken, zoals de Russisch-Ortho-
doxe en de Syrisch-Orthodoxe Kerk deze
vrijheid reeds genomen. Toch bleek er o
verzet te zijn tegen waarnemers. Het op-eigen wensen onverbloemd uitgesproken,
merkelijke is dat de Servisch-Orthodoxe i Het gesprek kan plaats vinden, maar al-
i Constant!- leen op basis van orthodoxe inzichten.
ginnen. Er bestonden enkele jaren geleden
geheime plannen voor een conferentie in
Venetië, maar toen dit bekend werd dOor
een onvoorzichtige uitlating van
rooms-katholieke geestelijke, viel de
ferentie in het water.
Gelijke voel
t zeggen
Dit besluit wil echter nog
dat er nu spoedig een dergelijk gesprek
gevoerd zal worden. Iz> het besluit
melijk een zinsnede opgenomen die
lijkheden kan opleveren voor Rome. Het
gesprek moet gevoerd worden „op geHjke
voet". Dat wil zeggen dat Rome, die zich
zelf erkent als de enige ware kerk en alle
andere slechts ziet als afgescheiden broe
ders. zich voor het kerkzijn van de Ortho
doxe Kerken zal moeten uitspreken en
eerst haar gezagseis van het primaatschap
van de paus, die rechten kan laten gelden
over de Orthodoxe Kerken, moet laten
In wezen is dit besluit veel minder een
open deur voor een gesprek als het op het
eerste gezicht lijkt. De Orthodoxe Kerken
willen Ingaan op het kennelijke rooms-
katholieke verlangen om samen tot een
dialoog te komen, maar zij hebben hun
Kerk en het patriarchaat i
Duizenden in Margriethal te Utrecht
Met 5 broden
maar kijken, hoe het afloopt", meent ds.
Van Andel. De oecumenische beweging
is een bekeringsbeweging, en occume-
nisch is ieder, die z'n vijf broden en
twee vissen uit de handen wil laten ne-
(onder wie de prinsessen Irene en men, opdat allen verzadigd worden, al-
Christina), uit rooms-katholieke,|der. Praten; boe dan ook zorgjdus ds. Van Andel.
protestantse en buitenkerkelijke in ieder g®val dat het nu begon-.
TT"OOR de eerste maal in de his-
torie van ons land hebben af
gelopen zaterdag 5000 jongeren
en 2 vissen
kring, de gelegenheid gekregen
met elkaar van gedachten te wis
selen over problemen betreffende
de oecumene. Zij hebben van de
door de Oecumenische Jeugdraad
en de Katholieke Jeugdraad gebo
den gelegenheid ten volle gebruik
gemaakt. Dit bleek uit de, aan de
gezamenlijk gehouden maaltijd,
gevoerde discussies die ds. A.
Klamer na geruime tijd, voor ve
len ongetwijfeld te vroeg, afbrak
met de woorden: „Maak voor
vanavond maar een afspraak om
ergens in de stad met elkaar ver-
Vaticaans concilie weer begonnen
En schenkt
vergiffenis
aanwezigen,
ken hadden
■gelijkenis vl_.
der 5000 (het thema
de balletgroep van Rudi Mees (uitmun
ten begeleid door het trio Pim Ja
cobs) kwamen de gesprekken los over
vragen als: „Wat betekent oecumene
in de kerken, voor de wereld, bij je
zelf; hoe raak je de vooroordelen over
andere geloofsgroeperingen kwijt".
Moeilijke vragen voor de oud-katho
liek. de rooms-katholiek, de baptist.
Moeilijk te beantwoorden voor mensen,
die zoals dr. Alting von Geusau het
formuleerde, „elkaar en de wereld
slechts de steeds dikker wordende mu-
tonen". Dr. Von Geusau hield zijn
jeugdig gehoor voor diat er toch ondanks
de „historische werkelijkheid" van ge-
scheurdheid en verdeeldheid in Neder
land veel verandert.
Met heel wat minder luister en
vertoon dan vorig jaar heeft paus
Paulus gisteren de tweede zitting
van het Vaticaans concilie in de
Pieterskerk geopend. De paus en
Pieter vanuit zijn paleis via de
„koninklijke" trap en het binnen
hof zodat de duizenden toeristen
en belangstellenden op het Sint
Pietersplein werden gemeden.
Maar de rede die de paus hield
ter opening van deze tweede zit
ting was de wereldbelangstelling
meer dan whard. Hij hei'haalde dht
h\j het werk van zijn voorganger
pau. Johannes, wilde voortzette-
en bracht een .viervoudige doel- zijn rede bevatte
plechtige
gebeuren,
de woorden van Christus
zelf. Dan kan de theologie hier later
verder op voortbouwen.
duidelijk dat de huidige
paus evenals zijn voorganger dit
concilie wil zien als een concilie
dat de weg opent naar vernieuwing.
Het concilie moet de deur open doen,
dan kunnen de theologen de gedach
ten wel verder ontwikkelen.
stelling naar voren.
Het concilie moet de kerk be
wust maken van haar eigen
wezen.
Het concilie moet de kerk de
weg wijzen om zichzelf te her
vormen.
Het concilie moet de weg ope
nen tot het herstel van de een
heid van de christenen.
Het concilie moet de dialoog
tussen de kerk en de moderne
wereld mogelijk maken.
Paus Paulus ging op alle vier punten
nader in. Sprekend over de eis dat de
kerk zich bewust moet worden wat haar
eigen wezen is. waarschuwde hij er
nogmaals tegen dat het niet noodza
kelijk is dat dit in juridische woorden
wordt geformuleerd (zoals het rapport
over de kerk, aangeboden en verworpen
op de eerste zitting probeerde*. Hij
ging vooral in op het eerste hoofdstuk
van het nieuwe rapport dat in de ko
mende weken ter sprake zal komen.
EIGEN WEZEN
niet alleen bij de rooms-kathol leken
wordt dit verlangen naar een diepere
kennis over het wezen van de kerk open
baar. Alle christelijke kerken zoeken
ir. Dit diepste
ook aandacht aan de verhouding van
het primaatschap tot het episcopaat,
~"~i de macht van
de bisschoppen,
erkapte
NOTU wil ook in de
pacificatiecommissie
De Nederlandse Organisatie van Tijd
schrift-Uitgevers (NOTU) is er niet over
te spreken dat de Onafhankelijke Tele
visie-Exploitatie-Maatschappij (OTEM)
geen vertegenwoordiger(s) van de tijd
schrift-uitgevers als lid van de pacifi
catiecommissie (voor het onderzoek in
zake het tweede televisienet) heeft voor
gesteld. De NOTU heeft de minister van
onderwijs, kunsten en wetenschappen,
mr. Th. H. Bot, een telegram gestuurd,
waarin de minister met klem wordt
herinnerd aan het schriftelijk verzoek
om vertegenwoordiging in de pacifica
tiecommissie.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hillegom (vac. J. Veenen-
daal): J. Bronsgeest te Hansweert; te
Soest (vac. dr B. M. Maarsingh) toez.:
te Bilthoven.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Emmer-Compascuum: C.
Houtman, laatstelijk predikant te Zwolle;
te Katwijk a. d. Rijn: D. W. Dondorp te
Antwerpen; te Maassluis; W. Dekker
van Noordw(jk-Binnen.
Aangenomen naar Haulerwjjk: J. van
teur van de Rekkense Inrichtingen te
Rekken: Th. Rienks te Sittard; voor
Amsterdam-West; F. J. van dei; Wal te
Zwolle.
Zendlnrsdlenst: Ds. M. van der Werff.
die zojuist met verlof teruggekeerd is
van Soemba. zal op medisch advies niet
naar het zendingsveld mogen terugkeren.
felle aanval op de conservatieve
groep In Rome, die meent dat het vorig
concilie het primaatschap van de paus
scherp heeft omschreven, dat een
bisschoppelijk concilie nodeloos is ge
worden. De paus gaf de aanwezigen
HERVORMINGEN
Sprekend over de noodzakelijke her
vormingen van de Rooms Katholieke
Kerk wees de paus op drie punten:
EENHEID
Het opmerkelijkste gedeelte van de
uiteenzetting van paus Paulus over de
eenheid van de christenen was de alinea
waarin hij zich richtte tot de waarne
mers van niet-rooms-katholieke kerken
die opnieuw hun ereplaatsen vlak bij
het grote altaar van de kerk hebben in
genomen. Paulus sprak zich uit voor de
noodzaak van een zichtbare eenheid die
bereikt wordt door een volkomen een
heid in geloof, deelneming aan dezelfde
sacramenten en door de organische
harmonie van één enkel kerkbestuur.
Deze eenheid behoeft echter volgens
Tot de waarnemers zei paus Pau
lus: Onze stem beeft en ons hart
slaat sneller, omdat wij een onuit
sprekelijke vertroosting en hoop voe
len, die uw aanwezigheid oproept;
maar tegelijkertijd voelen wij een
diepe droefheid omdat u nog steeds
gescheiden bent van ons. Indien die
afscheiding hoe dan ook onze schuld
is, dan vragen wij God nederig om
vergiffenis en ook onze broeders, die
zich door ons gekwetst voelen. Wij
Zeemansgraf niet
in deze tijd
Kapitein Francesco Tolomeo van de
Italiaanse marine bepleit in een door hem
geschreven boek een einde te maken aan
de instelling van het zeemansgraf. Eens,
zo schrijft hij, was een dergelijke begra
fenis misschien nodig, omdat zeilschepen
soms maanden op zee bleven. Maar op de
moderne snelle schepen is een dergelijke
„wrede begrafenis" niet langer gerecht
vaardigd.
Opleiding tot
Belastingconsulent
nen gesprek voortgezet wordt".
Het gesprek is in de Utrechtse Mar
griethal dan toch begonnen. Het eerste
gedeelte van de dag feitelijk slechts
gevoerd door dr. L. G. M. Alting von
Geusau. gedelegeerde van de bisschop
van Groningen voor oecumenisch werk,
en ds. H. van Andel, secretaris van do
Oecumenische Jeugdraad. Maar naar
mate de dag vorderde en de jeugdige
jg t(jt 2Q jaar, geke-
de uitbeelding van de
de wonderbare spijziging
de dag) door
Durf
van onze kant vergeven gaarne het
leed dat ons is aangedaan tijdens de
lange reeks van onenigheden en af
scheidingen.
DIALOOG
In het laatste punt van zijn rede ging
de paus in op de huidige wereldsituatie.
In het bijzonder schonk hij aandacht
aan de lege stoelen van bisschoppen
achter het ijzeren gordijn, die geen
gekregen hebben. Hij zei: „Wat doet het
ons verdriet te zien hoe in bepaalde
landen de godsdienstvrijheid en andere
fundamentele mensenrechten worden
vertrapt door principes en methoden
van politieke, racistische of tegen de
godsaiénsl' gerichte "onverdraagzaam
heid." Hij legde er echter de nadruk op
dat de kerk de wereld niet wil-verloo
chenen, maar wil dienen.
In het slot van z\jn rede liet deze
paus doorschemeren dat men van hem
niet een enorm aantal encyclieken
moet verwachten. Hij zei overwogen
te hebben een encycliek te richten tot
de bisschoppen voor het begin van
deze tweede zittingsperiode, maar had
ervan afgezien, omdat hij meer waarde
hechtte aan het levende woord. Ook
in de toekomst zou hij zijn gedachten
liever via de weg van het levende woord
openbaren dan in lange geschriften.
Studieconferentie
A.R.-jongeren
„Kleine partij in een grote wereld"
is het onderwerp dat dit seizoen op al
le Anti-Revolutionaire Jongeren Studie
clubs in ons land zal worden besproken.
Teneinde de discussies op de clubs zo
vruchtbaar mogelijk te doen zijn zal
het kader van de ARJOS zich op 4 en
5 oktober intensief met dit onderwerp
gaan bezig houden. Niet zo lang gele
den heeft de oud-fractievoorzitter van
de A.R.P. in de Tweede Kamer, dr. J.
A. H. J. S. Bruins Slot een boekje ge
schreven dat deze titel meekreeg. Hij
zal dan ook enkele kernpunten hieruit
op deze conferentie nader toelichten.
Vrijdagavond 4 oktober houdt de heer
Bruins Slot zijn referaat, terwijl dit
daarna in discussiegroepen zal worden
besproken, 's Zaterdags gaat de spre
ker op gemaakte opmerkingen in. Een
algemeen gesprek besluit de conferen
tie.
Mej. Rutgers ook
lid Europarlement
Het eerste vrouwelijke anti-revolutio
naire Tweede-Kamerlid mej. mr. J. C.
Rutgers is benoemd tot lid van het
Europese Parlement. Zij neemt in dit
lichaam de plaats in van de onlangs
tot minister van landbouw en visserij
benoemde mr. B. W. Biesheuvel, die
sinds het overlijden van de heer Ha-
zenbosch in 1961 lid van dit orgaan was.
Ook is inmiddels de vacature-drs. M.
M. A. A. Janssen vervuld. Zijn plaats
wordt ingenomen door ir. P J. Lardi-
nois (evenals de heer Janssen lid van de
K V.P.i. De afvaardiging van de Sta-
ten-Generaal naar het Europarlement,
dat politieke controle uitoefent over de
EEG, Euratom en EGKS, omvat in to
taal twaalf leden.
Op de Parijse autosalon, welke 3 ok
tober geopend wordt, zal een nieuwe
Jaguar, het type S rp zien zijn. Die is
bedoeld om de leemte tussen de Mark 2
en de grote Mark X op te vullen.
sedan lijkt op de Mark 2.
Trouw
„Wij staan thans aan het begin van
de eigenlijke oecumenische ontmoeting.
Het enige wat van ons gevraagd wordt,
Is: datgene waar te maken, wat wij al
len belijden: het geloof in Christus en
in de ene heilige kerk, zo betoogde dr.
Von Geusau. Dit betekent onder meer
trouw zijn aan de eigen concrete kerk.
Deze bijeenkomst is geen oecumenische
stunt, wij zullen elkaar de waarheid
moeten vertellen, maar niet in de sfeer
van gelljkhebberU", zo besloot dr. Alting
Ds. Van Andel sneed hierna het niet
in beweging kunnen komen van de jon
geren aan. Het ontbreken van iets con
creets bij het woord oecumene maakt
het begrip tot een dood ding. Als eni-
'ge mogelijkheid ziet ds. Van Andel eer
volledig nieuwe vorm van kerk-zijn
.We-zullen-op pad moeteivgaar.- met
de vijf broden en de Iwee vissen
de gelijkenis in onze handen en
Prof. Haitjema 75 jaar
Op woensdag 2 oktober zal prof. dr.
T. L. Haitjema, die thans in Apeldoorn
woont, zijrt 75ste verjaardag vieren. Prof.
dr. Haitjema diende van 1914 tot 1933 als
predikant achtereenvolgens de hervorm
de gemeenten van De Meern (classis
Utrecht), Hoogmade (classis Leiden) en
die van Apeldoorn en Het Loo. Hierna
aanvaardde prof. dr. Haitjema het hoog
leraarschap vanwege de Nederlandse Her
vormde Kerk aan de Rijksuniversiteit te
Groningen. Hij heeft dit ambt tot 20 sep
tember 1959 vervuld.
Vredesbeweging van
Bertrand Russell
De 91-jarige Britse wijsgeer Bertrand
Russell heeft de stichting bekendgemaakt
van twee vredesbewegingen waarvan hij
de leider is. Het zijn de „Bertrand Rus-
sell-stichting voor de vrede" en „De At
lantische stichting voor de vrede". De
eerste stichting heeft ten doel een on
derzoek in te stellen naar de oorzaken
van de koude oorlog en naar methoden
te zoeken, die het oorlogsgevaar kunnen
verminderen en uitbannen. De laatst ge
noemde stichting zal het voor de eerste
stichting nodige onderzoekingswerk ver
richten.
Medeoprichters van de bewegingen zijn
de hertog van Bedford, de Nobelprijs
winnaars dr. Max Born en lord Boyd Onr,
de musicus Pablo Casals, Dnilo Dolci.
koningin-moeder Elisabeth van België,
premier Nehroe van India en dr. Albert
Schweitzer.
Schriftelijke - praktisch gerichte -
kuraus van het NEDERLANDS
COLLEGE VOOR BELASTINGCON
SULENTEN. Individueel karakter
mede door - facultatieve - mondelin
ge toelichting. Opleiding en examens
door hoofdinspecteurs (-tit.) van
'b Rijksbelastingen. Vrijblijvende
Inlichtingen: Secretariaat, Belgi
scheplein 6, 'e-Gravenhage, tel.070-
De nieuwe
is groter gemaakt i
de inzittenden
fort
het i
verbeteren
grotere brandstoftank mogelijk te ma
ken.
Het type S zal verkrijgbaar zijn met
een motor van 3,4 liter of 3,8 liter. De
maximum snelheid is 192 km u. De
twee types zullen in Groot-Britann ver
kocht worden voor 1 669 en 1.885 pond
inclusief weeldebelasting.
Zeer kritisch en reëel, besprak het
forum (bestaande uit een rooms-katho
liek, een gereformeerde, een buitenker
kelijke en de twee inleiders) 's mid
dags de stappen die er „morgen" ge
nomen zullen moeten worden. Het
kwam tot de uitspraak dat men zich
niet mag verliezen in acties voor on
derontwikkelde gebieden, maar zal
moeten durven gaan erkennen op vele
vragen de antwoorden niet te weten.
Men zal vooral de wereld anders gaan
zien. en van het leven een grote ont
dekkingstocht gaan maken. Het fo
rum was van oordeel dat de kerk dan
door alle bestaande organisaties heen
zal komen.
De r.k. geestelijke Joop Mittelmeyer
gaf in zijn geestige conference („De
pastoor houdt vandaag geen preek,
want hij heeft nu iets te zeggen")
prachtige staaltjes van rooms-katholie
ke zelfkennis en zelfspot. De cabare
tier Seth Gaaikema waagde zich in zijn
optreden aan een definitie van het be
grip oecumene. Hij zag het als een
„begrijpen van eikaars standpunt en
dan zeggen: we bellen nog wel".
Er zijn op dit, ongetwijfeld vrucht
bare, oecumenische jongerencongres
vele nieuwe dogma's uitgevonden, en
nog meer afgeschaft waarschijnlijk.
s veel gepraat, maar ook geluis
terd. Deze 5000 weten dat er door ve
le belangstellenden, met name door
het Vatikaan en de Wereldraad van
Kerken, zaterdag op hen gelet is.
Als het aan hen ligt gaat het oecu
menisch gesprek voort.
nieuw VAn!7f?;
muizén\pasta
vlokken
ROEIT ZE GENADELOOS UIT
Voor hetgeen een vorige generatie bezielde heeft het jonge
geslacht geen belangstelling meer. De ouderen zeggen dan,
dat het goud wel erg verdonkerd is en dat hun strijd blijkbaar
tevergeefs is gestreden, dat de idealen zijn vervaagd en dat er
over de gehele linie sprake is van verwatering. U kent die
verhalen wel. Dikwijls is het bijzonder moeilijk objectief te
oordelen en er achter te komen of de generatie van nu inder
daad het pad der vaderen bewust heeft verlaten, of dat het
alleen maar een kwestie is van andere vormen en andere
methoden. Men zegt het ook wel eens zo: velen zien op chris
telijk erf de vormen, waarin men zijn geloof beleeft, vaak aan
voor het geloof zelf. En dan ontstaat de spraakverwarring,
dan wordt er hopeloos langs elkaar geredeneerd, dan komt
het tot een ernstige verwijdering, die volstrekt niet nodig is.
Maar het gebeurt ook, helaas, dat er regelrecht sprake is van
prijsgeven van hetgeen het voorgeslacht als het wezenlijke
heeft gezien en dat ook was. Dan worden metterdaad andere,
verkeerde wegen ingeslagen, dan gaat het niet om de vormen
van geloofsbeleving, maar om het geloof zelf. Dan is de ver
vlakking tot in het essentiële doorgedrongen en dan geldt
maar éen oproep: die tot radicale omkering. Wilt u een voor
beeld van dit verlaten van de goede weg? Leest u dan het
boek Richteren maar eens!
Hulp aan ontwikkelingslanden
Op voorstel van de secretaris-gene-
iaal Dr. W. A. Visser 't Hooft heeft het
Centrale Comité van de Wereldraad
van Kerken in zijn jaarlijkse zitting be
sloten tot verdere bestudering van het
vraagstuk of voor kerkelijke hulpverle
ningsprojecten op sociaal terrein gelden
mogen aangenomen worden uit over*
hcidsfondsen. De kwestie was aanhan
gig gemaakt door kerken in West-
Duitsland, die van hun regering een
aanbod kregen van meerdere miljoenen
marken voor projecten in onderontwik
kelde landen.
De afdeling voor Interchurch Aid en
het uitvoerend comité van de Wereld
raad hadden hierop gunstig geadviseerd
om te voorkomen, dat kerken in ont
wikkelingsgebieden zelf incidenteel der
gelijke hulp uit de Duitse fondsen zou
den aanvaarden. Een principiële beslis
sing ter zake werd nu van het centrale
comité gevraagd.
In de vergadering kwamen verschil
lende meningen tot uiting. De director
van de Evangelische Kerk in Duitsland,
Dr. G. Brennecke uit Oost-Duitsland,
had het bezwaar, dat de Duitse zending
en kerk de eenheid wilde handhaven,
terwijl deze fondsen slechts van één zij
de komen. Zo is er gevaar bij aanvaar
ding voor het thuisfront in Oost-Duits
land. Bovendien noemde hij de dreiging
van het verlies van de onafhankelijk
heid der zending als in de tijd van het
koloniaal bestel. Ook een der zes presi
denten van de Wereldraad, Dr. D. G.
Moses had bezwaren.
Daarentegen bepleitte bisschop Chan-
du Ray uit Pakistan aanvaarding van
dergelijke hulp: de kerk als een boven
nationale gemeenschap kan gebruik ma
ken van mogelijkheden, die haar gebo
den worden. Bisschop Lilje uit Hanno
ver betoogde, dat het aanbod niet aan
voorwaarden gebonden was en voort-
.JYieiutz, gereformeerd opinieblad
(Van onze kerkredactie)
Het blad „Eenigheid des Ge-
loofs" gaat tegen het einde van
dit jaar verdwijnen om wederge
boren te worden als een groter en
meer omvattend blad dat naar
alle waarschijnlijkheid de naam
„Woord en Wereld" zal dragen.
„Eenigheid des Geloofs" is nu een
blad, voor de gehele gereformeer
de gezindte en tevens het orgaan
van de Vereniging tot herstel van
de kerkelijke eenheid der gere
formeerde beleiders.
Het blad staat nu onder redactie van
ds. F. Boonstra, dr. F. L. Bos. ds. F.
J. Broeyer, dr. A. Dondorp. prof. dr.
in Genderen, ds. P. A. A. Kluse-
ds. M. W. Nieuwenhuyzen en ds.
i. van Teylingen. Een van de be
kendste medewerkers aan dit blad is
prof. dr. K J. Popma.
Het aantal medewerkers zal sterk
worden uitgebreid. Nieuwe krachten zijn
aangetrokken uit de Gereformeerde Ker
ken, de Hervormde Kerk, de Christelijk
Gereformeerde Kerken en de Gerefor
meerde (vrijgemaakte) Kerken.
Bekende namen die volgend jaar de
artikelen zullen ondertekenen zijn de
oud-staatssecretaris B. Roolvink en on
der meer de hoogleraren prof. dr. J. P
A. Mekkes, prof. dr. L. Onvlee en prof.
dr. L. W. G. Scholten
Nieuwe rubrieken
Het blad zal aandacht blijven schen
ken aan kerkelijke zaken. Maar voorts
zullen rubrieken worden toegevoegd
over huwelijk, gezin en opvoeding, als
mede onderwijs. Tevens zullen politieke
en sociale vraagstukken worden behan
deld en zal het blad aandacht gaan
schenken aan literatuur, kunst en de
ontwikkeling der tegenwoordige weten
schap.
Volgens een bekendmaking in het zo
juist verschenen nummer wordt gezegd
dat het blad uitgebreid zal worden tot
een algemeen blad voor de gereformeer
de gezindte, een opinieblad dus. Voor
lopig echter zal het nog niet als week
blad gaan verschijnen. Het verschijnt
op het ogenblik om de veertien dagen
en dat zal volgend jaar ook gelden voor
het nieuwe blaa.
Wel wordt het blad uitgebreid. Het zal
i een groter formaat gaan verschijnen
dan tot nu toe en het aantal pagina's
wordt uitgebreid van vier tot voorlopig
acht. Tevens zal het blad gaan ver
schijnen op beter papier De uitgever
van het blad is de uitgeverij Guido de
Bres in 's-Gravenhage.
kwam uit de wens van volken, die zo
veel hulp ontvangen hebben, om nu hun
nerzijds ook anderen te helpen.
Het centrale comité besloot, dat de
bestudering van deze zaak in het licht
van deze verschillende meningen moest
geschieden door de staf van de Wereld
raad in nauw overleg met de nationale
christenraden ln de betrokken landen en
met i-esp. de EACC, de Oostaziatische
christelijke conferentie en de AACC, de
Tanafrikaanse conferentie van Kerken.
Pinkstergemeenten
beleggen landdag
(Van
kerkredactie)
Nauwelijks is een tweede Volle Evan
gelie Vreugde-dag in Utrecht gehouden of
ook de pinkstergemeenten besluiten een
landdag te beleggen. Ook zy hebben
Utrecht uitgekozen als centrum om sa
men te komen en voor zaterdag 5 oktober
de grote zaal van Tivoli afgehuurd.
In een officieel perscommuniqué delen
zij mede, dat deze manifestatie niet
slechts bedoeld is als een ontmoeting van
leden en sympathiserenden van de pink
stergemeenten, maar evenzeer een getui
genis wil zijn van hetgeen tot de bona
fide pinkstergemeenten behorende chris
tenen belijden en geloven.
In de morgendienst zullen eigen voor
gangers uit Nederland het woord voe
ren. Tevens zal dan het Heilig Avond
maal worden gevierd.
Na een gezamenlijke lunch voor alle
deelnemers en genodigden volgt 's mid
dags een demonstratie van de jongeren
uit deze kring, die een programma pre-
Waldenzen willen
spreken tot volk
In het centrum van de Waldennen, ln
Torre PelHce, heeft de jaarlijkse syno
de der Waldenzenkerk plaatsgehad. De
ze synode heeft een boodschap gericht
aan de gemeenten, waarin de nadruk
wordt gelegd op de noodzaak nieuwe
aandacht te schenken aan de arbeid der
verkondiging.
De synode heeft de indruk, dat het
voor de kerk als geheel niet duidelijk
genoeg is hoe groot de verantwoordelijk
heid is, die de Heer der kerk ons ge
geven heeft voor de verkondiging van
het evangelie. Het bijzondere geeste
lijke klimaat van onze tijd en wellicht
ook de nieuwe contacten tussen de be
lijdenissen kunnen wel verklaren hoe
het komt, dat de verkondiging eigenlijk
tot stilstand is gekomen, maar zij kun
nen die niet rechtvaardigen.
Wij moeten erkennen, dat wij tekort
geschoten zijn in onze taak en meer
denken aan ons voortbestaan en aan een
goed functioneren van de kerkelijke or
ganisatie dan aan de mens, voor wie
Jezus Christus is gestorven.... Wij zijn
echter geroepen getuigen te zijn.
Daarom roept de synode alle ge
meenten en alle leden op zich in te
zetten voor deze dienst persoonlijk, en
als gemeente. De synode vraagt de
schikt en dan niet slechts tot de be
perkte kring der gelovigen, maar tot
het hele volk. Wij zijn er diep van over
tuigd. dat het meer dan ooit nodig is de
boodschap van het evangelie aan het
volk te brengen, zowel wat betreft de
inhoud van het geloof als wat betreft
zijn consequenties in het zedelijke, cul
turele, sociale en politieke vlak.
Vraag: Ik heb brandweerslangen grond door de vorst hard wordt, moet den.
voorzichtig oprooien,
breken, en inkuilen
ik graag zand. De witte peen wordt bereid
willen hebben gegeten
middel om de slangen
behandelen ter voorkoming van bederf smaakt het goed.
en verstikking.
Antwoord: Dat brandslangen
blijven, hindert niet. als ze maar
gerold en zo opgeborgen worden.
Hang de slangen nadat ze goed af- dubbeltje per kubieke meter.
r groot voordeel van de
is de eenvoudige bediening,
geen as, stof, kolenopslag, enz. Een
-interpeen met peterse- nadeel is dat de gashaard 's nachts
sausje. Vooral bij vis wordt uitgedaan (uit veiligheidsover
wegingen), waardoor de temperatuur
sterk daalt en u dus 's morgens in
een ijskoude kamer komt.
niet te verwachten, gezien
doorgespoeld zijn,
uit de zon, bijvoorbeeld onder
dak, over een paar houten pinnen.
Wanneer er in de slangen geen
Vraat,: Wij zijn van plan een nieu-
nat we kachel aan te schaffen en beschik-
op- ken op het ogenblik over mijngas. De
prijs hiervan is op het ogenblik een
dubbeltje per kubieke meter. Wat is
plaats het goedkoopste voor een kamer van
af- 54 kubieke meter, een kolenhaard of
een gaskachel, moeten er later bij een
mogelijke overgang van mijn- op aard-
Brieven, die niet zijn voorzien
van naam cn adres, kunnen niet in
behandeling worden genomen Ge
heimhouding Is verzekerd. Vragen,
die niet onderling met elkaar ln
verband staan, moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld Per
brief dient een gn'den aan post
zegels te worden ingesloten
de
Voorts vonden wij sporen
geen factor te zijn bij de
wegingen. Inderdaad zal er een ver-
--randering moeten worden aangebracht,
ook met gas nog veranderingen aangebracht indien men te zijner tijd zou over-
gaan van mijn- op aardgas.
st$r-
i dit
zal de 0
beschadigen. Ook zijn er verschillen- worden? Verwacht u dat de prijs
de slangendragersin de handel, die aardgas belangrijk lager zal zijn dan
tegen een muur kunt bevestigen.
Vraag: Voor het eerst in mijn le
ven zaaide ik een bed „pastinaken"
Deze planten zijn voorbeeldig ge
groeid, doch nu weet ik niet wannéei
uit de grond moet halen en hoe WeUcg
mijngas?
Antwoord: Het valt niet
te zeggen wat voordeliger
gas- of kolenhaard.
Het hangt er voornamelijk
verder mee gehandeld moet
stelt. Hoe is de samenstelling
irden dan mijngas. Dit behoeft dus de tien tot veertien dagen
herhalen. Deze middelen zijn bij een
goede loonsproeier of in een zaak van
bestrijdingsmiddelen te krijgen. DDT
helpt niet. Wel is een bespuiting met
6 pet. vruchtboomcarbolineum in de
winter goed tegen bladluizen, enz.
Vraag: Ik heb een pruimeboom in
mijn tuin, die ongeveer 5 tot 6 jaar
zwarte geleden geplant is. Vorig jaar groei-
maar den er enkele pruimen aan, maar dit
jaar heel wat meer. Maar toen ze zo
de verwarming kele blaadjes bijgevoegd. We zouden groot waren als een kersepit. vielen 7
Vraag: Onze rozestruik is in prima
staat, maar de rozen deugen niet. Er
komt geen enkele gave roos aan. Reeds
als het knoppen zijn, zitten
randen aan en je kunt ze
i elkaar knijpen We hebben hier
i het
gezin? Bijvoorbeeld zijn er kleine kin- pen-
- dankbaar zijn als u ons kan hei-
ze plint onbekend.
Antwoord: De pastinaak, pinkster-
nakel, witte wortel of witte peen laten branden, of bestaat
wordt vooral op tamelijk zware gron
den veelal als veevoeder geteeld. Ze
heeft een veel hogere voedingswas:
deren waardoor het nodig is de gas
haard onafgebroken de hele dag te
laten branden, of bestaat uw gezin
gron- uit volwassenen, die overdag uit huis zaak moeilijk
A zijn? In dat geval kan de gashaard ter is het deze in
dikwijls worden afgezet.
verrot in
menselijke voeding. Het gewas verbruik
op te rooi- is gas duurder dan kolen, hoewel de 10 liter water. Verder moet
het najaar kolenprijs steeds stijgt
blijven groeien. Voordat echter de schil dus geleidelijk kleiner kan
Antwoord: De bladeren van uw ro-
zestruik kwamen tussen het plastic bij-
bezit zodat de oor-
r is na te gaan. Be-
een doosje, blikken
busje of glazen buisje te versturen
We vonden op de bladeren sporen
van roest (phragmidium mucronatum).
Deze kan bestreden worden met 35
50 gram spuitzwavel op
Antwoord: Wij nemen aan dat er
verzuimd is de pruimeboom te snoeien.
Als men niet op tijd snoeit, krijgt men
te veel dood hout en de boom verliest
kracht aan te lange uitschieters. Te
vens ontvangen de vruchten geen licht
en lucht, hetgeen afvallen in de hahd
werkt.
Haal
;r- gevallen bladeren oprapen
gen.
:ens een deskundige tuin
man dij en laat de boom tevens eens
vernieti- bemesten Dan zullen het volgend jaar
uw kansen betor staan.