Nieuwe Leidse Courant
Vakcentrales maandag met
hun eisen over de brug
Olifant maakt ruine van winkel
In 1964 10 procent
Over 63 2 pet extra
Nog geen hogere huur
Ondernemingen vrijer
Koeriers ijlen morgen
door Nederland met
rapport Planbureau
Overval op bankwagen
levert negen ton op
Acht bandieten
ontkwamen
m
Gasunie vraagt voor
aardgas zeven cent
Commentaren
weerbericht
Zaterdag 28 september 1963, 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Telefoon 31441 0 Giro 58936 Abonnementsprijzei
BOOT
ORGELS, PIANO'S
ELEKTRONISCHE
ORGELS
Vraagt vrijblijvend
prijslijst
BODEGRAVEN TELEF. 01726—2541
Klachtendienst bezorging 18 19
(Van onze sociaal-economische redactie)
DE drie vakcentrales, de KAB, het NVV en het CNV, zullen maandag
middag tijdens het gesprek tussen de regering en het bestuur van de
Stichting van de Arbeid over het te voeren loonbeleid in 1964 een pakket
van eisen aan de orde stellen, waarvan de belangrijkste zijn:
een loonsverhoging in de orde van grootte van 10 procent;
een uitkering-in
aanwezig was;
het scheppen var
bedrijfstak oven
:ens over 1963 ter vergoeding van „niet-ontvangen
volgens de vakbeweging wel de economische ruimte
voldoende vrijheid om per onderneming boven de per
in te komen minimum loonsverhogingen uit te gaan;
géén huurverhoging in 1964.
De hoofdbesturen van de drie vakcentrales hebben over dit pakket van
eisen algehele overeenstemming bereikt na het intensieve overleg dat zij
gisteren hebben gevoerd. Deze eisen moeten evenwel nog door de ver
bondsraden worden goedgekeurd, die ze echter, naar verwacht wordt,
volledig zullen onderschrijven. De verbondsraad van de KAB is vandaag
in spoedvergadering bijeen geroepen en de verbondsraden van het CNV en
het NVV zullen maandagmorgen beslissen.
Voorts hebben de hoofdbesturen der tijen, die het over openbreken
drie vakcentrales besloten alles op al- nen worden niets in de weg i
les te zetten, om in het overleg van worden gelegd,
aanstaande maandag of in elk geval
zéér kort daarna tot principiële be
slissingen te komen over de vier ge
noemde eisen. Eventuele argumenten
van de zijde der werkgeversorgani
saties, dat zij zich nog moeten be
raden, zullen de vakbonden voors
hands niet accepteren. Dit geldt met
name ten aanzien van de eis voor een
uitkering-ineens over 1963.
De vertegenwoordigers van de vakcen
trales in de Stichting van de Arbeid zul
len er op wijzen, dat grote spoed ge
boden is om de arbeidsvredc, die nog
steeds niet is teruggekeerd (ook gisteren
gijn weer korte stakingen gehouden), te
herwinnen. Daarbij hebben zjj dan niet
alleen de metaalindustrie op het oog maar
met name ook het grafisch bedrijf. Zoals
bekend hebben de typografen in de drie
grote steden per 1 oktober ai. een loons
verhoging van 8 procent geeist hoewel
de collectieve arbeidsovereenkomst voor
het grafisch bedrijf eerst op 1 februari
van het volgend jaar afloopt.
„Zouden wij deze werknemers niet op
zeer korte termijn een vergoeding voor
„tekort gekomen loon" in 1963 kunnen
toezeggen, dan zal het heel moeilijk, zo
niet onmogelijk zijn om de weergekeerde
rust in deze bedrijfstak te handhaven.
lEn zou het hier tot een explosie komen,
idan moeten ook repercussies voor andere
sectoren van het bedrijfsleven worden
iverwaeht". zo werd ons van bevoegde
jujde verzekerd.
Twee procent?
Hoe groot de uitkering-ineens zou moe
ten zgn hangt van verschillende omstan
digheden af als bijv. de loonruimte per
bedrijfstak, de reeds ontvangen verbe
teringen in de arbeidsvoorwaarden, het
tijdstip waarop de lopende c.a
afgesloten e.d. Naar wij vernemen streeft
de vakbeweging echter in het algemeen
naar een minimumuitkering van 2 pro
cent van het jaarloon, hetgeen dus neer
komt op het loon van één week.
I Ook de mogelijkheid van het openbre
ken per 1 januari a.s. van c.a.o.'s. die ver
in 1964 doorlopen, is ernstig overwogen.
(De vakcentrales geven echter de voorkeur
aan uitkeringen-ineens, hoewel aan par-
Nachtelijk beraad
De dag van gisteren, de laatste „werk
dag" voor maandag, stond in het teken
van intensief en veelvuldig overleg. Zo
heeft het kabinet zich in zijn wekelijkse
gadering van de ministerraad opn
gebogen over het immense complex pro
blemen op het terrein van de loon-
prijspolitiek. Tot ver na middernacht kon
aan het Binnenhof de lampen
branden.
In deze vergadering moesten de minis
ters komen tot een omlijnde visie
het aanstaande overleg met de Stichfïng
de Arbeid. In hoeverre zjj d:
geslaagd zijn is nog een vraag. Tot op
noment werd van de zijde der
ring een diep stilzwijgen bewaard
concrete gedachten, die er met betrekking
tot de te voeren loonpolitiek in 1964 ir
haar boezem léven.
Roemers bij minister
De voorzitter van het N.V.V., drs. D
Roemers, heeft gistermiddag een - onder
houd gehad met de minister van econo
mische zaken, prof. dr. J. E. Andriessen
(Voor vervolg zie pag. 6>
In één
oogopslag
De minister van onderwijs,
mr. Bot, heeft verklaard
niet erg gelukkig te zijn met
de uitlatingen van de leider
der studentendelegatie, die
in Indonesië is geweest, mr.
Scholten pag. 2
Op de bres voor ware een
heid in de Benelux pag. 5
Wallace geeft Kennedy
schuld van onlusten
pag. 5
Verrassing in Moskou: Chi
nezen arriveren pag. 7
Mijnwerkers ontslagen we-
gensroken pag. 7
en zes pagina's
ZONDAGSBLAD
HAMMOND
ORGELS
PRIJZEN V.A. 3450..
importeur
Studie komt vannacht gereed
(Van onze soc.-econ. redactie)
Naar wij in Haagse kringen ver
nemen zal het rapport van het Cen
traal Planbureau over de mogelijke
gevolgen van forse loonsverhogingen
1964, waarop alle bij de loonvor
ming betrokkenen in grote spanning
zitten te wachten, in de komende
nacht gereed komen. Enkele speciale
koeriers zullen de studie morgen
ochtend in ijltempo bezorgen bij de
leden van de O.N.E.-commissie van
de Sociaal Economische Raad. die
„met de meeste spoed" om het rap
port hadden gevraagd.
Zoals bekend heeft dc commissie Ont-
ikkeling Nationale Economie van de
S.E R. (doorgaans ONE-commissie ge
noemd) kort nadat duidelijk werd. dat
de vakbeweging voor 1964 aanzienlijk
hogere lóonsverhogingen zou eisen dan
de 4 procent, waarvoor het Centraal
Planbureau de ..verantwoorde ruimte"
aanwezig acht, het Planbureau verzocht
om op zo kort mogelijke termijn te be
rekenen wat de gevolgen zouden kunnen
zijn van een stijging van de c.a.o.-lonen
met 3, 10 of 12 procent en van een uit
breiding van de vakanties met één of
twee dagen bij elk van deze percent;
De ONE-commissie bereidt het
jaarsrapport van de S.E.R., waarin straks
de loonruimte voor 1964 wordt
aangegeven en op basis waarvan de
regering en de Stichting van de Arbeid
overeenstemming moeten bereiken over
de definitieve lijnen van de te voeren
loonpolitiek.
Men kan niet zeggen, dat het Centraal
Planbureau niet alles heeft gedaan
de opdracht zo snel mogelijk uit te
ren. De ,,plan"-deskuncligeii hebben bijna
dag en nacht koortsachtig gewerkt
zo nauwkeurig mogelüke berekeningen
binnen de kortst mogelijke tijd op papi»
te krijgen. Dit zal vanavond dan binne
veertien dagen gelukt zijn
Een dergelijke omvangrijke prestat:
is waarschijnlijk uniek in de geschiedi
nis van het bureau.
Waarom zo n haast?
Aangezien de leden van de ONE-con
missie de volgende week dinsdag we.
in vergadering bijeen komen., kan m<
zich afvragen waarom de studie van h
CP. nog morgen (zondag) door speciale
koeriers bij hen moet worden bezorgd.
De commissieleden zouden immers
nog ruimschoots van het rapport ken
nis kunnen nemen, indien zij het bijv.
maandagmorgen zouden ontvangen.
Dc veronderstelling ligt dan ook voor
de hand. dat het rapport zo snel wordl
verspreid met het oog op het overleg
dat maandagmiddag om half drie in
Den Haag begint tussen de regering en
de Stichting van de Arbeid. De moge
lijkheid is geenszins uitgesloten, dat ook
enkele niet-leden van de ONE-con
Na treinroof bij Cheddington:
het stuk morgen in hun bezit zullen
hebben. Hierbij denken we dan aan
enkele ministers, met name aan de be-
vindsman van sociale zaken en volksge-
ondheid, dr. G M. J. Veldkamp. Deze
heeft weliswaar verklaard met het C.P.-
rapport „niets te maken te hebben",
omdat niet hü, maar de ONE-commissie
m heeft gevraagd, doch niettemin
is het onvoorstelbaar dat de regering
zo snel mogelijk van dit uiterst be
langrijke rapport kennis zou willen
Daar het bovendien te verwachten is.
dat de leden van de ONE-commissie hun
geestverwante bestuurders in de Stich-
van de Arbeid op de hoogte zullen
stellen van de mérites van het rapport,
achten wij het geenszins uitgesloten dat
conclusies van het Centraal Plan
bureau maandagmiddag in het gesprek
regering-Stichting van de Arbeid in dis-
;c zullen worden gebracht.
Indonesische troepen
naar West-Borneo
Twee compagnieën stoottroepen van d
Indonesische luchtmacht zijn naar West-
Borneo gezonden om dtótot bij de grens
met Serawa'k vliegvelden aan te leggen
of te verbeteren, aldus meld* Antara
dat tevens bericht, dat de luchtmacht ge-
vechtsklaar en op een bevel wacht op
Schiphol, vrijdagmorgenDe stof
felijke resten van de in 1907 ge
storven Koreaanse vrijheidsstrijder
Li Tsjoeng worden het vliegtuig
ingedragen, om in zijn vaderland te
worden begraven. De kist stond op
een passagiersstoel
-juj
Voorlopige prijs uit de bus
Na overleg met de vertegenwoor
digers van de samenwerkende re
gionale organen gasvoorziening
(S.R.O.G.) heeft de N.V. Nederlandse
Gasunie de besturen van gemeen
ten in de provincies Groningen.
Friesland, Drenthe, Overijssel, Gel
derland en Utrecht, alsmede van
nog enkele andere gemeenten, die
op het ogenblik reeds hun gasdistri
butie volledig op basis van aardgas
verzorgen, een voorstel gedaan.
Dit voorstel behelst dat zolang de
definitieve prijs voor levering van
aardgas aan de openbare gasvoorzie
ning nog niet is vastgesteld, aardgas
leveranties zullen worden afgerekend
tegen een voorlopige prijs van 7 cent
per m3 Gronings aardgas (7.980
kcal/m3).
Dit voorstel werd gedaan tijdens
gisteren in Zwolle gehouden bespreking
tussen de -Gasunie en de besturen
de regionale organen. Hierdoor i
enige tijd geleden aan de S.R.O.G. ge-
\OG maar nauwelijks bekomen van
de emoties die de grote treinover-
val in Engeland teweeg hebben ge
bracht, hebben de Britten gisteren
weer een overval te verwerken ge
kregen. Bandieten zijn er namelijk i;i
Swanley, in de buurt van Londen in
geslaagd een vrachtauto van een bank
klem te rijden.
j wisten de bewakers van de auto
uit te schakelen en zich met een be-
van naar schatting 900.000 gulden
uit de voelen te maken.
De acht mensen, die de overval hebben
uitgevoerd, maakten gebruik van twee
oude vrachtauto's. Toen zij zich van het
geld hadden meester gemaakt, verdwe
nen zij in een derde auto. die in de buurt
gereed stond.
Eén van de zes bewakers heeft zijn
pogingen om de buit te behouden
ten bekopen met zodanige verwondingen,
dat hij in een ziekenhuis moest worde.:
opgenomen.
enkele
De gehele affaire heeft zich
conden afgespeeld. De wagen, die van
Martin Bank bleek te zijn werd op een
afgelegen gedeelte van zijn rou'.e
overvallen. De bewakers hebben welis-
kunnen noteren van
overvallers de wijk
hebben genomen, maar men kan wel als
aand aannemen dat het een vals
geweest.
De politie heeft intussen alle wegen
in het graafschap Kent afgezet.
Tenslotte heeft een bediende van de
bestolen bank verklaard, dat de biljet
ten allemaal oud en bezoedeld waren en
afkomstig waren van verscheidene b(j-
de bank.
dane suggestie van de Gasunie met be
trekking tot de aardgasprijs automatisch
komen te vervallen.
De voorlopige prijs van 7 cent per m3
Gronings aardgas zal ingaan op de da
tum, waarop dit gas in het net dat de
Gasunie van het voormalige Staatsgas-
bedrijf heeft overgenomen, beschikbaar
komt. De prijs zal gelden tot de onder
handelingen met de S.R.O.G.. die goede
voortgang maken, zullen hebben geleid
tot de definitieve vaststelling van
prijs en leveringsvoorwaarden voo:
vering aan de openbare gasvoorziening.
Deze definitieve prijs zal met terugwer
kende kracht worden berekend tot het
tijdstip waarop de voorlopige regeling
is ingegaan.
Het ligt in de verwachting, dat met de
levering van het Gronings aardgas
begin kan worden gemaakt zodra de
Gasunie in de loop van december
koppeling tot stand zal hebben gebracht
tussen het afnamestation te Iloogezand
en het bestaande net.
Met het voorstel beoogt, de Gasunie
de desbetreffende gemeenten in staat tc
stellen, nieuwe lagere tarieven, in hel
bijzonder voor het gebruik van gas vooi
verwarming, voor te bereiden en zo spoe
dig als mogelijk is, in te voeren. De daar
door te verwachten stijging van de gas-
afname in het bedoelde gebied in de ko
mende winter zal dank zij het beschik
baar komen van Gronings aardgas in he"
bestaande net, geheel kunnen worden
opgevangen.
Het m.s. Leliegracht is ter hoogte
van Kruiteiland bij Vlaardingen aa
grond gelopen en zat met het voorschip
geboeid. Het sohip was van Vlaanddng'
binnendoor op weg naar Antwerpen. De
sleepboot Australië heeft de Leliegracht
vlot getrokken. Het sdhip zette op eigen
bracht de tocht voort naar Anitwerpen
Benoemd tot rechter in de arrondis-
sementsreohmbanik te Amsterdam: mr. A
Oosterbaan, thans substituut-griffier bij
die rechtbank, wonende te Amstelveen
en mr. J. P. Janssen, referendaris bij
het ministerie van economische zaken,
tevens rechter-plaatsvervanger in de ar-
rondissementsreoh'fcbank te Amsterdam,
wonende aldaar.
I int vs
Link van Bruggen
was in
Perzië
Vandaag, in ons Zondagsblad.
vindt u het eerste artikel van
Link van Bruggen over Perzië.
Kort voordat koningin Juliana
en prins Bernhard een officieel i
bezoek aan dat fascinerende l
land zullen brengen heeft Link
van Bruggen een reis door Iran
gemaakt en van zijn bevindin- l
gen en belevenissen hoopt hij in
een serie reportages de lezers
verslag te doen. Vandaag vertelt
hij over de situatie in Dousadj, S
het Perzische dorp, dat bij een
aardbeving werd verwoest, maar
mede met Nederlands geld
wordt herbouwd. Aan dit dorp
hoopt prinses Beatrix die ere-
voorzitster is van het Dousadj-
comité op 9 oktober een hc-
zoek te brengen.
L^EN 13-jarige circusolifant,
J die gisteravond in Lan
sing in de V.S. midden in een
voorstelling uit de arena brak
en er vandoor ging is na een
jacht van drie km door poli
tieagenten en tenminste 4000
mensen uiteindelijk dood
geschoten.
De vrouwtjes-olifant, Raj-
jee genaamd, ging een wa
renhuis door de hoofdingang
binnen, stampte dwars over
toonbanken en geëtaleerde
goederen heen, richtte voor
duizenden guldens schade
aan en verliet het gebouw
door een nooduitgang.
In de omgeving van het
warenhuis gooide zij een 67-
jarige man omver. De man
is gewond in het ziekenhuis
opgenomen.
Doordat velen der achter
volgers schoten losten, werd
het dier hoe langer hoe ra
zender. Sommige politie
agenten probeerden het dier
met politiewagens dc pas af
te snijden, maar zij sloegen
op de vlucht wanneer Raj-
jee op hen afgestevend kwam.
„De olifant liep over mijn
achtererf en nam mijn was
mee. Ik zag haar over het
aangrenzende erf lopen, ter
wijl zij mijn was achter
zich aansleepte. Ik kon mijn
ogen gewoonweg niet gelo-
Volgens de politie is de
olifant ook nog tegen veran
da's gebotst en heeft zij lan
taarnpalen en schuttingen
omgegooid. De omvang van
aangerichte schade is nog
niet precies vastgesteld.
Langs de kust, windkracht acht,
meldde de nieuwslezerIn Amster
dam op het Frederiksplein kwam
een hoge boom terecht op het dak
van een auto. Er waren geen per
soonlijke ongelukken
TAE MINISTER van economische
zaken, prof. Andriessen, heeft
in de memorie van toelichting op
zijn begroting een aantal zeer inte
ressante opmerkingen gemaakt over
het regionale industrialisatiebeleid.
H(j is niet van plan een geheel an
dere koers te gaan varen, maar hij
wil wel door het invoeren van
een nieuw element komen tot een
grotere soepelheid in dit beleid. Dat
nieuwe element kan met een woord
worden aangeduid: spreidingsgeblt-
den.
Zoals men weet zijn nu al weer een
aantal jaren geleden bepaalde stre
ken van ons land tot probleemgebied
verklaard. Onder andere behoren de
drie noordelijke provincies daartoe.
Als voornaamste motief gold het
scheppen van werkgelegenheid daar,
waar sprake was van een structu
rele werkloosheid. Sluitstuk was het
aanwijzen van enkele tientallen ge
meenten tot industriële ontwikke-
Gezegd mag worden, dat dit beleid
over het algemeen zeer gunstige re
sultaten heeft afgeworpen. Er zijn,
vooral in het noorden van ons land,
duizenden nieuwe arbeidsplaatsen
geschapen en daarmee is tegelijk be
reikt. dat aan de massale trek naar
de Randstad Holland praktisch een
einde is gekomen. Daardoor zijn hier
de problemen, welke het gevolg zijn
van de snelle groei der bevolking,
in ieder geval niet nog groter ge-
Minister Andriessen wil nu nadat
de resultaten hekend zullen zijn van
een omvangrijk onderzoek naar de
mogelijkheden van een meer ver
antwoorde spreiding ook op lange
termijn overgaan tot het aanwij
zen van industriële spreidingsgebie-
den naast de probleemgebieden. Het
criterium bij de aanwijzing van
spreidingsgebieden zal niet liggen bij
het vraagstuk van de structurele
werkloosheid, maar bij de vraag, of
een verdere industrialisatie een be
langrijke bijdrage zal kunnen leve
ren op het punt van dc noodzakelijk
geachte spreiding. In beide gevallen
zullen van overheidswege bepaalde
faciliteiten worden verleend.
Wij zijn van mening, dat minister
Andriessen met zijn voornemens
midden in de roos schiet. Langza
merhand komen wij in Nederland in
een situatie, waarin de probleem-
gebieden-oudc-stijl niet langer de
grootste zorgenkinderen zijn, al blij
ven daar voorlopig nog de nodige
specifieke problemen om een oplos
sing vragen. Maar daarnaast komen
gebieden op de voorgrond, waar uit
stekende kansen blijken te liggen op
een (verdere) industrialisatie zonder
dat er sprake is van een structurele
werkloosheid. Het zijn dikwijls ge
bieden met goede vestlgingsmogc-
lijkhedcn voor ondernemingen, die
niet per se in dc toch al zo volle
Randstad Holland behoeven neer te
strijken. Vaak echter zijn. de alge
mene voorzieningen daar (de z.g,
infra-structuur) nog onvoldoende.
Welnu, juist op dit punt zal dan de
rijksoverheid daadwerkelijk kunnen
helpen. Met zo'n beleid wordt uit
eindelijk een evenwicht bereikt,
waarmede een nationaal belang van
de eerste orde wordt gediend. Van
daar. dat wij met belangstelling uit
zien naar de realisering van de mi
nisteriële voornemens.
Minder wind
Flinke zonnige perioden en nog maar
enkele verspreid voorkomende buien.
Krachtige toi matige noordwestelijke
wind. Mlddagtemperaturen van om
streeks 15 graden.
(zie voorts pagina 7)
