Kleurentelevisie binnen
drie jaar gemeengoed
PuaaelU
Lekkere hapjes
in
het
Nederlands filmarchief
Nieuwe opneembuis ontwikkeld
Zwart-wit blijft
hoofdzaak
Schooltelevisie start
op 22 oktober
DAMESBEURS
Onrust
flauw
op Tahiti
zangstuk
Da Vinei
tfèirm
13
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1963
In het Philips-laboratorium is een
bijzonder soort televisie-opneembuis
ontwikkeld, die de naam Plumbicon
heeft gekregen. Deze buis, die zeer
geschikt is voor zwart-wit televisie
en zich bovendien bij uitstek leent
voor het opnemen van kleurentele-
visiebeelden, belooft bij een toekom
stige invoering van de kleurentele
visie in Europa een interessante rol
te gaan spelen.
De nieuwe Plumbicon-buis is voort
gekomen uit een langjarige ontwikke-
Zonnige perioden
T\E STORM heeft zich vanvacht ver-
plaatst naar Midden-Noorwegen.
De luchtdruk stijgt nu onder invloed
van een flinke rug van hoge lucht
druk, die de Britse eilanden van de
Oceaan uit nadert. Tussen beide druk-
systemen staat een krachtige, weste
lijke tot noordwestelijke wind die vrij
koude en enigszins onstabiele lucht
aanvoert. Hierin worden opklaringen
afgewisseld door enkele buien die bo
ven de Noordzee tot ontwikkeling
komen en daarna landinwaarts drij
ven. Midden op de Oceaan is een
nieuwe depressie tot ontwikkeling ge
komen, waarvan het zich laat aanzien
dat deze evenals zijn voorganger in de
richting van Schotland koerst. Maar
zijn snelheid is niet groot. Na een hel
dere en koude nacht zal morgen het
weer overwegend zonnig zijn. De'wind
neemt verder af, wordt matig tot zwak
en draait later naar zuidelijke rich
ting. Onder invloed van de depressie
neemt morgenmiddag de bewolking
toe in de hogere niveaus. De buien
activiteit wordt geleidelijk onder
drukt.
ZON EN MAAN
Zaterdag 28 september. Zon op 6.34.
onder 18.27; maan op 16.41, onder 00.07.
3 oktober volle maan.
HOOGWATER SCHEVENINGEN
28 september: 10.38 v.m.; 23.24 n.m.
HET WEER IN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Temper.
Station
Wefers-
gesteldh
it
f?
Sa
klSï
z-3
14 1U 12
12 lï 14
14 17 12 10
;w 4 16 11 6
6 13 13 11
windstil 14
windstil 13
windstil
windstil 25
Kr nis woordpuzzel
Ir. F. J. PHILIPS
kleuren
ling, is eenvoudig en klein van afme
tingen, is gemakkelijk te bedienen en
wordt gekenmerkt door een grote ge
voeligheid, alsmede door een zeer ge
ringe traagheid, die bovendien onaf
hankelijk is van het lichtniveau. De
grote gevoeligheid maakt de buis
dit opzicht gelijkwaardig aan de
voeligste opneembuizen, die thans voor
de omroeptelevisie in gebruik zijn (de
beeldorthicons) en voor wat de kleu
rentelevisie betreft is zij zelfs enige
malen gevoeliger.
De invoering van de kleurentelevisie
ln ons land is nog afhankelijk van vele
factoren, aldus de Philips-directie,
monde van ir. F. J. Philips. Men
wacht, dat kleurentelevisie eerst ovei
aantal jaren van enige betekenis zal
Totdusver sprak men b(j Philips in dit
verband steeds over een periode var
jaren, maar mede als gevolg van de ont
wikkeling van de Plumbicon-buls wordt
nu gesproken over een periode van drit
jaren (1966), alvorens kleurentelevisie ir
ons land min of meer gemeengoed za!
gaan worden
Het ligt niet in de bedoeling van Phi
lips om ..gekleurde" proefuitzendingen,
zoals destijds met zwart-wit televisie wel
gebeurde, te verzorgen. Wel heeft mer
vergunningen voor incidentele uitzendin
gen, doch deze programma's zijn alleen
bestemd voor intern gebruik. Overigens
leeft bij Philips de overtuiging, dat ook
na de invoering van de kleurentelevisie
een heel groot deel van het Nederlandse
tv-programma nog zwart-wit zal blijven.
Aan een deze week verzorgde en door
Leen Timp geregisseerde televisie-proef-
uitzending werkten mee o.a. Ellis Bergen
als omroepster en Pierre Janssen,
„gekleurde kunstgrepen" op het beeld
scherm bracht. Deze met zang en film
omlijste proefuitzending oogstte bijzon
der veel succes en onderstreepte de uit
spraak van de Philips-directie dat Neder
land op het terrein van de kleurentele
visie wetenschappelijk niets ten achter
staat, zelfs „geen stap", bij Amerika.
Dinsdagmiddag 22 oktober om
twee uur zal het eerste televisiepro
gramma (van 25 minuten) voor de
Nederlandse scholen worden uitge
zonden. Dit is het begin van regel
matige tv-uitzendingen voor het la
ger en voortgezet onderwijs. Neder
land is het twintigste in de reeks
landen dat sedert Frankrijk in 1951
daarmee begon de onderwijs televi-
De programma's zullen tot stand ko
en in nauwe samenwerking tussen de
i 1962 door vertegenwoordigende
instanties van drie levensbeschouwelijke
groeperingen in het onderwijs op
gerichte stichting Nederlandse onder
wijstelevisie en de NTS.
De uitzendingen zullen op het noi
le kanaal dinsdag en vrijdags om
of 14. uur geschieden. Zij kunnen
hun aard in twee groepen worden
derscheiden: die van levensbeschouwe
lijke aard, welke door de drie sam
werkende onderwijsinstanties worden
gebracht, en algemene uitzendingen. De
structuur van het Nederlandse onder
wijs brengt mee dat bijzondere
dacht wordt besteed aan uitzendingen
r speciaal zijn gericht op
leerlingen van prot. chr. r.k. openba-
neutraal-bijzondere scholen,
een gisteren in Amsterdam ge-
houden persconferentie waar deze
„start van de schooltelevisie" werd be
kend gemaakt, is voorts medegedeeld
dat de eerste twee jaar het karaktei
zullen hebben van een proefperiode.
Het eerste jaar dat 29 mei 1964
eindigt zullen 20 programma's
den uitgezonden bestemd voor vier
schillende groepen leerlingen.
(Advertentie)
Noviteitencentrum
De uitstalkast van Nederland op de
Trein te laat doorj
woordenwisseling I
met antisemiet I
In een trein uit Amsterdam, die naar Z
het noorden onderweg was, is het giste-
ren tussen een aantal pasagiers tot moei-
hjkheden gekomen. De trein kwam daar-
door een kwartier te laat aan. Het ging
om anti-semitische uitlatingen van een
passagier.
Deze man, uit Heerenveen afkomstig.
had in een gesprek dat hij zeer luid
voerde, van anti-Joodse gevoelens blijk Z
gegeven. Een Amsterdammer van mid-
delbare leeftijd voelde zich hieroor
stig gegriefd en sprak dit uit.
Hü kreeg onmiddellijk bijval van an
dere reizigers, die zich eveneens aan 's
mans woorden hadden geërgerd
Via de conducteur werd de politie van
Amersfoort gewaarschuwd die inderdaad
op het Amersfoortse perron aanwezig
99
Ook de t.v. profiteert ervan
Weggescholen in een bunkerach-
- tig bouwwerk ergens in de veelbe-
zongen duinen van Castricum, ligt
- z het archief van het Nederlands ^yng
s z filmmuseum. Een heerlijk plekje,
n en vooral: veilig. Want zeer brand
baar materiaal als oude films dient
bewaard te worden ver van de be
bouwde kom en daarom hebben
weinigen zo'n schilderachtig en
rustig hoekje om het dagelijks werk
te verrichten als de heer D. M.
Huizinga.
Als het niet zo
wil er nog wel eei
door de open deur
ten gebouwtje dat vlak voor de bunker
staat, binnenwippen. Of er komt ge
woon eens een eekhoorn langs, als er
geen wandelaars in de buurt zijn.
Er groeien wat bonte bloemen bij de
ingang, daarvoor zorgt
groot nut. Men denkt zo gauw. dat oude
films alleen maar belachelijk zijn, maar
zij vormen in de eerste plaats een le-
end historisch bezit, dat alle bescher-
zorgvuldige verzorging ver
dient en waaruit voortdurend wordt
geput door film- en televisiemakers.
Merkwaardig, dat zo'n heel filmmu
seum waarvan men hier dan het ar
chief heeft is voortgekomen uit een
hobby. Want het was de huidige direc
teur van het Nederlands Filmmuseum
de beer J. de Vaal, die 17 jaar geleden
de stoot gaf tot oprichting van de stich
ting, louter gedrongen door liefhebberij
en door uitstekend Inzicht.
Het hoofdkantoor van de stichting is
gevestigd in het Stedelijk Museum in
en boos regent, Amsterdam, waar ook elke winter
n brutale mees hoogst interessante voorstellingen van
het kleine hou- oude films worden gegeven, waar fi]m-
vormingscursussen lezingen en exposi
ties worden georganiseerd. Eveneens in
toen de trein binnenrolde. Tot ar
restatie van de man meende de politie
echter niet over te kunnen gaan, omdat
niet aan de daarvoor benodigde formali
teiten kon worden voldaan.
Door een en ander kreeg de trein ech
ter een kwartier vertraging.
Venlo staakt boycot
van rij-examinator
Het bestuur van de vereniging van
rijschoolhouders in Noord-Limburg Z zinga. die niet alleen een vurig
heeft gisteren besloten de boycotactie ster is. maar haar man ook bij zijn werk
tegen de rijexaminator F. T. te staken. assisteert.
Dit besluit hebben zij' telegrafisch mee- - jn het kleine kantoor-werkplaatsje de hoofdstad
gedeeld aan de directeur van het CBR wordt bij onze komst het werk
(Centraal bureau voor afgifte van rij- onderbroken
vaardigheidsbewijzen). zellig, maar het binnentreden
Het bestuur kwam tot dit besluit bunker zelf
naar aanleiding van de brief van de di- bepaald een
recteur in antwoord op een verzoek je met vermanende stem
van het bestuur der rijschoolhouders ogen gefouilleerd bent op het stiekum
om een bespreking over de moeilijkhe- meedragen van een brandende sigaret
den bij de rijexamens. De directeur
heeft toegezegd dat hij bereid
ken te bespreken, als de actie tegen S
de betrokken examinator werd ge-
staakt.
Teneinde de komende besprekingen
niet te bemoeilijken, heeft het bestuur droorlotf Ctöch'dnigen'dë
daarom aan de boycotactie een einde Z sporen van Duitse bezetting, die
gemaakt. Het bestuur heeft gevraagd maal een commandopost in had geves
deze besprekingen te beleggen uiterlijk
1 oktober a.s. Z
de afdeling documenta
tie met bibliotheek, leeszaal, foto- en
dan heel ge- affiche-archief, oude apparaturen en
eden van de curiosa gevestigd en in Castricum be-
buitenstaander vindt zich dus de kluis en het eenvou-
soort plechtigheid. Nadat dige laboratorium, waarin de films wor-
strenge den gecollectioneerd en geconserveerd.
Voor iedereen
Het is trouwens pas vijf jaren gele
den, dat de Castricumse kluis van de
gemeente Amsterdam in huur overging
aan het Ned. Filmmuseum. De filmvoor-
raad van het museum was toen op drie
plaatsen ondergebracht en in de tuin
het Stedelijk Museum stond
durven!
de bunker en dan
"e een levend stuk
begeef je je naa
stormt als het v
historie op je af.
Al is de veilige bergplaats al in 1938
door de gemeente Amsterdam gebouwd
ter bescherming van kunstschatten
Het ligt in de bedoeling deze ui'
dingen van het begin af op de scholen
doen begeleiden vanuit het gezichts
punt van een wetenschappelijk verant
woord onderzoek naar de effecten daar-
Deze begeleidende research zal
sehieden door het Centraal bureau
de statistiek op een landelijke
presentatieve groep scholen.
De programma's die het eerste jaar
worden uitgezonden afin in zeven
brieken onder te brengen, nl. maat
schappelijke informatie, natuurweten
schappelijke ontwikkelingen, aardrijks-
kunde-uitzendingen, verkeersopvoeding,
moderne talen (Engels), Nederlands to
neel en (drie) levensbeschouwelijke uit
zendingen.
Het geringe aantal uitzendingen sluit
de mogelijkheid uit programma's te
verzorgen voor alle schooltypen afzon
derlijk. De oplossing meent men te
hebben gevonden in de richting van
royaal genomen leeftijdsgroepen en
van groepen van schooltypen. Deze in
deling is: groep I 11 a 12 jaar, 5e
en 6e klas g.l.o.: groep II 12-16 jaar.
lager beroepsonderwijs en v.g.l.o.: groep
III 12-16 jaar. eerste drie klassen u.l.o.
en eerste drie klassen v.h.m.o.: groep
IV 15-20 jaar, 4e klas u.l.o. tweede
helft v.h.m.o en beroepsgericht onder
wijs boven u.I.o.-niveau.
Zeven miljoen man
staan op springen
Te Djakarta is bekend gemaakt dat
zeven miljoen Indonesiërs klaar staan
om boven Noord-Borneo te worden uit
geworpen ten einde de „vrijheidsstrij
ders" te helpen.
Te Koeala Loempoer hebben 20 000 oud
strijders in Maleisië plechtig beloofd het
land te zullen verdedigen De minister
van verdediging heeft verklaard dat hij
onmiddellijk zal beginnen met militairen
Ziekenhuiswezen j
nog in opmars
De voorzitter van de beheersraad van Z
het centraal bureau voor het rooms-ka-
tholiek ziekenhuiswezen, mr. J. Th. de I
Vreeze, heeft gisteren het congres van
het r.k. ziekenhuiswezen dat tot en met Z
zaterdag a.s. in het Kurhaus te Sche-
veningen wordt gehouden, geopend met
een toespraak waarin h(j onder meer zei
dat de minister van sociale zaken en
volksgezondheid er bljjk van heeft ge- Z
geven het moeilijke probleem van een
vernieuwing voor de totale gezondheids- Z
organisatie op publiekrechtelijk niveau
iet te willen ontlopen.
Mr. De Vreeze meende dat het con.
gres een speciale belichting zal geven Z
op de sterke en snelle ontwikkeling van
het ziekenhuiswezen. Deze ontwikkeling
het gigantische sociaal bedrijf dat
het ziekenhuis is geworden hebben wij
voor een deel in de hand en voor een Z
deel niet. Het wordt bepaald door
houten keetje, waar de binnenkomende
films werden behandeld.
Intussen was er aan de bunker nog
niets gedaan nadat de Duitsers die had
den verlaten en hij zag er dus uit zoals
alles kort na de oorlog: uitgewoond en
grond en "er was geen deur meer te
bekennen.
Maar er werd stug en doeltreffend
veilige
kluis was voor het filmarchief. En het
houten gebouwtje uit de museumtuin
orQfvliritrehm«n werd gewoon afgebroken en bij de bun-
grafkelder betreden kef weer opgezet „aar het de weldse
naam „kantoor-laboratorium" kreeg.
De heer Huizinga had meteen de han
den vol, want bij al die gedecentrali-
ILV£^;Ö seerde opslag was er slechts weinig ge-
nat-ilnoicbPrH
Dat was al nadat de bunker in het
begin van de oorlog aan zjjn doel had
beantwoord: er werden vee! schilderijen f—^p'" pSc'n £Sn
in weggestopt en zelfs de Nachtwacht
is hier tweemaal over de drempel ge
gaan. Indertjjd zijn de schatten weer
weggehaald om de rest van de oorlog ,eweri,=totdirdë"SllXër
door te brengen ln de catacomben - - -
de Pietersberg.
deur opengaat,
het alsof
zal. Het is er koel en niet te droog. De
heer Huizinga knipt de lichten aan er
vertelt vrolijk onderdehand, dat de ver
warming ervoor zorgt dat er een voort
durend gelijke temperatuur
heerst: 12 d 13 graden bij e
heidsgraad van 55.
En dan vertonen zich de stapels
stapels filmdozen, tot aan de nok
is de kluis, van rijen stellingen
zien, volgepakt. De kluis is 12
diep, 6 meter breed en 3 meter hoog
zo op het oog, helemaal vol.
Maar al mag dat zo zijn, de heer
Huizinga stouwt er altijd nog meer bij,
wekelijks komen er nieuwe zendingen
oude films binnen en alles wordt ge
controleerd, ingeschreven en opgebor-
catalogiseerd en het heeft jaren werk
oen g- gekost eer althans een groot deel van
die zes- of zevenduizend films behoor
lijk overzichtelijk geborgen en geregis
treerd waren. Klaar is dit werk nog
meter n'et- °°k al omdat er voortdurend
nieuwe voorraad binnenkomt, die met
een behandeld wordt.
Bovendien wordt elke film eerst zorg
vuldig nagekeken en voor zover nodig
en mogelijk, gerestaureerd, want het is
de bedoeling dat het oude materiaal
weer kan worden gebruikt.
gen.
Hier is dan het domein waar zoveel
geregistreerde en op banden vastgeleg
de beweeglijkheid is ingeslapen
In vijf jaren
het plotseling
tot
leven of bepaalde dingen zoekt, open. Niet al-
bruikbaar materiaal kan zijn
nog eens in de historie wil duiken.
Een kluis vol lekkere hapjes, van pas-
uitvertoond tot oud en stokoud toe.
Speelfilms, journaalopnamen, documen- weg
taires, er is van alles te vinden.
„En niet alleen om te lachen",
de heer Huizinga, „maar vooral
nodig hebben
stellen van overzichten of van docu
mentaires. maar ook buitenlanders en
veel televisie-medewerkers kennen de
het archief.
Simon van Collem heeft er
zegt wat uit tevoorschijn gehaald
van „Oude draaidoos" en dr. L. de Jong is
al heel
Com mentaar
discn, sociale, politieke, economische. Z WOrdt gewekt, omdat het zulk heerlijk leen Nederlandse cineasten die oude op-
organisatorische en technische factoren. Z -
Verduistering van j
85.000 gulden j
bij N.V.S.H.
De 48-jarige kantoorbediende J. S.
uit Amsterdam is in de hoofdstad aan- Z
gehouden verdacht van verduistering
van naar schatting f70.000 ten nadele Z
van de Nederlandse Vereniging voor
Sexuele Hervorming in Amsterdam. Z
Eveneens is aangehouden, maar naar -
verhoor weer op vrije voeten gesteld,
de 59-jarige boekhouder W. K„ die er- Z
van wordt verdacht een bedrag van
f 15.000 ten nadele van genoemde ver-
eniging te hebben verduisterd.
Beide verdachten waren werkzaam Z
bij de N.V.S.H. De kantoorbediende, die
zijn frauduleuze handelinj
komt zelf tot een bedrag
De boekhouder, die eveneens de ver-
duistering toegeeft en het zich toege-Z
eigende bedrag op ongeveer f 8000
schat, heeft via een lening bij een be-
vriende relatie de f 15.000 op tafel kun-
nen brengen.
formaat", een „kamer-musical".
vlaktemaat, 10. bosgod, 11. eer. 12.
een der Verenigde Staten, 14. honingbij,
15. voorzetsel, 16. telwoord (Eng), 17.
oude lengtemaat, 19. overeenkomst. 22.
teken in de dierenriem, 24. Europeaan,
25. vod, 27. reeds. 30. soort onderwijs
afk), 32. stuk hout, 33. vordering, 35.
bijb. figuur, 37. bedehuis, 39. doorweekt,
40. stronkje, 41. meisjesnaam, 42. kalm
te. 43, hemellichaam.
Verticaal: 1. mannelijk beroep, 2. vo
gel, 3. Dorp in Gelderland, 4. sluiskolk,
5. voorzetsel. 6. gemeente in N. Bra
bant. 7. dorpje onder de Drentse ge
meente Sleen, 8. plaats in Groningen.
10. vogel, 13. zee (Eng). 14. myth, fi
guur, 16. mening, 18. werkplaats (afk).
20. steen, 21. traag van begrip. 23. wit
bloempje met jasmijngeur ilnd), 26
vreemde munt, 28. teken in de dieren
riem. 29. snoer van een hengel. 31. mo
gelijkheid tot een gelukje, 34. spade
steek. 36. aanwijzend voornaamw., 37.
gesloten. 38. gemeente in Gelderland,
40. oude inhoudsmaat (afk
L— verraad, 9.
doorstaan, 6. Courseulles, 7. beteuterd,
8. stellig. 9 lelie. 10. men, 11. S.
Verticaal. 1. Courseulles. -
34
„Er kan iets zijn veranderd in de constella
tie". „Iets, waardoor het onnodig werd de Da
Vinei op te offeren? Ja, dat zou natuurlijk kun
nen. Als men dat andere, grotere plan heeft la
ten varen Och, neen, Pieter Auguste, dat is
alles maar malligheid. Zo belanden we nog bij
de meester-misdadiger uit een krantenstrip
zei Susanne onwillig. „Vergeet die onzin van me
maar."
„Dus jij ziet er ook geen licht in.'
„Ik ben bang van niet. Je hebt gelijk, het is
een heel vreemde, verwarde geschiedenis."
„Ja, en een. die nu al twee mensenlevens
heeft' gekost. En misschien nog meer zal gaan
kosten als we de kluwen niet gauw ontwar-
„Die arme Altringham houdt maar vol, dat
het schilderij nog hier moet zijn. Zijn theorie is,
dat de dief geen flauw idee heeft gehad van
de waarde ervan en het voor een appel en een
heeft weggedaan."
„Onzin. Waarom heeft de dief dan uit die flat
in Limestone geen dingen meegepikt, die in
zijn ogen waardevoller moesten zijn. En daaren
boven gemakkelijker te transporteren en van de
hand te doen? Trouwens Roelfs heeft de hele
geschiedenis verteld aan mijn zegsman, de slin
geraap. Die had nog een appeltje met hem te
schillen, omdat hij Roelfs ervan verdacht opzet
telijk sporen te hebben nagelaten, die in zijn
richting wezen."
„Ja, de theorie van die jongen is even on
houdbaar als de mijne zoëven. Maar hij klemt er
zich aan vast. De stakker ziet er uit als een
geest, hoorde ik van tante Coralie, die me
vrouw Tergaard weer kent. Zijn vriend is van
vakantie teruggekomen, zodra hij van de dief
stal hoorde en hij sjouwt nu maar goedig met
hem mee om als tolk te dienen bij zijn omzwer
vingen op markten en bij opkopers
„Hij zou zich de moeite kunnen sparen, maar,
enfin, als het hem gelukkig maakt", meende
Perquin droog.
„Die afdruk op mevrouw Tergaards tas, daar
aan heb je niet veel, wel?"
„Zeg maar gerust niets. Neen, we kunnen
zeggen, dat we zitten met een diefstal, waar-
„Ne<
De verdwenen
door MARTIN MONS
van de motieven een raadsel zijn en twee uit
die diefstal voortkomende moorden. Het heeft er
veel van alsof er een krankzinnige aan het
werk is geweest. En een gevaarlijk krankzinni
ge. Het was me heel wat liever geweest als de
radio-omroep voor de man, die met een be
bloede hand de avond van de moord op Joyce
Buurman is opgelop,en tegen
maar achterwege was gebleven.'
„Ja, het was heel interessant", zei Marius
Rappaport. „Ik heb een heel mooie Braque
weten te bemachtigen. En een Dufy. Het is toch
jammer Anne, dat je zo helemaal niets voelt
voor de modernen. O, ja, moet je eens horen
Terwijl ze luisterde naar zijn verhalen over de
grote Parijse kunstveiling en over zijn ontmoe
tingen vroeg Anne Tergaard zich af; Zal ik
met hem spreken over dat kokertje of niet?
Zij was er zichzelf volkomen van bewust, dat
ze daarvoor terugdeinsde, omdat, wat ze te ho
ren zou krijgen, alleen maar haar vermoedens
kon bevestigen en haar gruwelijke angst ver
groten. Maar de drang naar zekerheid won het.
„Je ziet er niet goed uit? Toch niet van de
gelegenheid gebruik gemaakt om te veel te
doen, terwijl ik weg was?"
Zeg, Marius, herinner jy je ooit een
rood kokertje van ivoor of van een heel harde
houtsoort te hebben gezien. Met een heel pri
mitieve, ingekerfde versiering?"
„Afrika. Een kokertje voor vergiftige naald
jes voor blaaspijpen. Bosjesmannen. Waarom
vraag je dat? Je wilt me toch niet aandoen,
dat je je gaat bemoeien met ethnographica?
Als er iets is, waaraan ik het land heb In
Parijs heb ik hopen van die dingen gezien. Ne
gerkunst. Jawel, met een oogje naar de toe
rist. Ik geef toe, dat je wel een?, een enkele
keer een mooi ding ziet. Maar dat dateert dan
van voor de tijd, toen ze met Europeanen in
aanraking kwamen. Of in elk geval van voor de
tijd van de vreemdelingenindustrie. En zelfs die
zeggen mij even weinig als jou de moderne
schilderkunst. Doe me een plezier, mijn lieve
Anne en blijf met je mooie vingers van ethno
graphica af."
„Had ik dat maar gedaan, dat zou me heel
wat narigheid bespaard hebben," antwoordde ze
kwasi luchtig.
„Bedoel je dan, dat je je hebt laten overha
len daar een collectie van te kopen? Dat lijkt
me niet svoor jou."
„Neen, ik bedoelde het in de letterlijke zin.
Marius, die vitrinekast in de zaal, links van de
deur, kun je je herinneren daarin ooit zo'n ko
kertje te hebben gezien als ik je beschreef?"
..Welnee, daar staan alleen Europese ivoortjes
en bronsjes in".
„Dat had ik ook altijd gedacht Daarom was
ik zo verwonderd, toen ik dat kokertje zag. Ik
heb het open gemaakt, me geprikt aan een van
die naaldjes. Zoals die erin zaten, moest je je
wel prikken, als je dat kokertje opende. Ik ben
er flink ziek van geweest. Dokter Valkema zei
me, dat het mijn geluk was geweest, dat het
gif op die dingen al zo oud was. Anders had
het wel eens scheef kunnen gaan."
„En verder?" vroeg hy scherp.
„Verder?" zei ze verwonderd. „Wel, niets na
tuurlijk. Zoals je ziet, is alles goed afgelopen.'"
„Wil je daarmee zeggen, dat je de politie niet
in de zaak hebt gemengd?"
(Wordt vervolgd
er voor ziju reeks „De Bezetting" als
het ware kind aan huis.
„En geen wonder", vertelt de heer
Huizinga, „wij bewaren hier ook het
hele filmarchief van de oorlogsdocu
mentatie. Verder hebben we verschil
lende historische verzamelingen van be
drijven en ook particuliere bezittingen.
Ja, die bewaren wij graag. Wjj doen al
tijd weer een beroep op degenen die
oude films thuis bewaren, ze liever bij
ons te geven, want dan blijven ze beter
beschermd tegen ontbinding. Natuurlijk
houden de bezitters ze in eigendom".
..En kan iedereen nu zomaar die kos-
bare films meekrijgen?"
„O nee, dat gebeurt nooit Men mag
ze hier bekijken en films of fragmenten
uitzoeken, maar dan zenden wij die zelf
naar het filmlaboratorium en laten de
gemerkte fragmenten overbrengen op
onbrandbaar negatief-materiaal, dat
kan tegenwoordig gelukkig. Daarna
wordt er een positief van gemaakt en
dat mag worden gebruikt. Het negatief
blijft eigendom van het museum en op
die manier kan veel goed houdbaar ma
teriaal voor het nageslacht worden be
waard. Dat wordt allemaal apart weer
gecatalogiseerd".
„Agiiig-test"
„We zouden het liefst al dit oude,
brandbare materiaal op die manier wil
len vernieuwen, maar helaas, dat is veel
te kostbaar! Daarom beginnen we al
leen met het- meest nodige".
Om dat te bepalen wordt er gebruik
gemaakt van een oorspronkelijk in
Amerika ontwikkelde en later door En
geland overgenomen methode, „aging-
test" genaamd.
Dit is een chemisch onderzoek van
oude filmstroken, een werk, waarmee
mevrouw Huizinga zich heeft belast
Men kan daarmee bepalen welke films
het meeste gevaar opleveren om hele
maal tot ontbinding over te gaan en
dus op den duur voorrang moeten heb
ben bij het conserveren. Nederland be
hoort tot de eerste landen van het Euro
pese continent, die de methode hebben
toegepast en liet Nederlands Filmmu
seum heeft zijn ervaringen doorgegeven
aan verschillende landen, o.a. aan De
nemarken en aan de Wetenschappelijke
Film in Duitsland.
We zijn intussen weer uit de bunker
gekomen en bekijken in de werkplaats
de draaitafel, waarop de heer Huizinga
de vele duizenden films die door zijn
handen gaan bekijkt, alvorens ze op te
bergen.
Dit is het plaatsje, waar kort geleden
nog een Amerikaan zat en een Poolse
cineast, die een film maakt over con
centratiekampen. Waar de heer Rutten
voor z(jn film over koningin Wilhelmi-
na oude journaalopnamen bekeek en
waar voor vele televisiedocumentaires
een historisch steuntje wordt gezocht.
Overigens zal er toch voor nieuwe
huisvesting moeten worden gezorgd,
want al weten de heer en mevrouw
Huizinga voortreffelijk van stotNven,
toch raakt de kluis overvol. Het Ne
derlands Filmmuseum is zoekende
maar waar vindt men een groter,
door zwaar beton brandvrij onderko
men ergens ver van de bebouwing?
Dat is de voorlopig onbeantwoorde
vraag.
vanavond
'9 :0 Muzie
!9 30 Uit dc
20 0o Nw?
m. :9 00 V d kinderen
kinderen (gr). VPRO:
veertiendaags magazine
«ven op het land. ge-
mensen. muzikale schets
-'U.40 scnepping en Evolutie - opleving van
do evolutie-gedachte, gesprek. VARA: 21 00
Tango-rumba orkest en zangsolisten 21.20
Signalementen van het andere ik. klank
beeld 22.00 't chansonnetje in huie. liedjes
22.30 Nw
VARA: 23 00 Socialisti
ranto 23. lo Lichte gr;
Hilversum II. 298
Actualiteiten 19 30 Ver
de militairen 20.30 De bruid
Jean de Luz. hoorspel 22.05 Orgetepel 225
22.25 Boekbespreking 22.30 Nws 22 40
Strijkorkest: lichte muziek 23,00 Radio-
De stijl van de muziek, van de songs.,
„Onrust oo Tahiti nu een opera van de orkestpartij, volgt de traditie
te noemen, lijkt ons veel gevergd, van de Amerikaanse operette a la Rom-
Wat wij gisteravond op het t.v.- berg, Hammerstein enz. en Leonard
scherm konden meemaken, leek nog Bernstein kent zijn metier te goed om
het best op een „musical in klein hiervan niet iets aardigs te maken.
'■navond
KRO: '.9 30 V
de grond ernstige gegeven
de dreigende verveling in een huwelijk
werkt hij langs deze weg uit. maar hü
spint het wel wat lang verder en niet
elke tong is even geslaagd. Men pleegt
„Onrust op Tahiti" te beschouwen als
voorloper van Bernstein's wereldsucces
..Westside Story". Nu dat kan best
zo wezen. Maar o.i. heeft „Westside
Story" het meest te danken aan de
fantastische choreografie van Jerome
Robbins. En deze „opmaak" mist „On
rust op Tahiti". Zelfs het goede spel en
het goede zingen van Cora Canne
Meyer en Peter van der Bilt konden de
langdradigheid niet verbergen Want
de t.v. presentatie was heus wel in
orde- al konden wjj de Nederlandse
vertaling van Michel v. d. Plas niet
altijd even zangbaar vinden. Het
camerawerk voldeed over het algemeen
ook wel en Wim Bymoer had decors
gemaakt, waarmee te werken viel. Leo
Ned Opera dat lang niet slecht voor
Driehuys dirigeerde het orkest van de
de dag kwam Maar om nu te zeggen,
dat wij naar nog zo'n dergelyk zang
stuk uitkijken nee. dat is zeer be
paald niet het geval. Als men het eens
met wat spirituals probeerde
Dra. H. E. KOKEE-VAN DEN BERGE
Opening concilie
op liet scherm
De NTS zal zondagmorgen (29 sep
tember) een rechtstreekse Eurovisiere
portage overnemen van de plechtige
opening van het tweede Vaticaanse
Concilie in Rome. Ook de rede welke
de paus hierbij zal houden, wordt uit
gezonden.
De heren drs M. van Buuren en Jan
Dijkgraaf geven Nederlandse toelich
ting. De reportage duurt van 9.25 tot
plm 11.30 uur.
i. NTS; 20 00
KRO: 20.20
punt 20.55 Les
1.25 Dc Fuik.
Programma voor morgen
7 0 Ochtendgym
7.35 Var
'enberichten t
i 9 10 Klussicl
lezing. VARA: lO.Oi
zicht (0.15 Klass erar
herhaling 12 15 1
Medcd ten behoeve van land- en
uinbouw Aansluitend, postdulveuberich-
en '2 34 Actueel sportnieuws 13-00 Nws
3.'.5 VARA-Varia '.3.20 Lichte gram v d
ecnagers .4 .0 Programma voor dr twin-
igers .4.45 Radio Jazzclub 15.15 Van de
rieg tot het graf, vragenbeantwoordlng
5.30 Lichte muziekmatinee (stereofoni-
che uitzending) 16.30 Boekenwijsheid 16.50
12.30 Meded
gram 9 00 DJi
KRO: 7.00 Nws 7.10
ss gram 7.45 Gere-
•ging 8 00 Nws
1: gevar progr
tuinbouw '.2i33 Licht instrumentaal ensem.
ble en zangsolisten 12.53 Katholiek nws
'.3.0o Nws 13 15 Volksmuziek uit Engeland,
Schotland en Wales 13.4o Franse les 14.00
V d jeugd .5 00 Lichte gram 15 15 Tiere
lantijnen Tops 16 00 Klass orkestmuziek
(gr) 16 30 Lichte muziek 17.00 V d jeugd
uit Ljubljana (op
TELEVISIE
NTS: 14 00—5.04
d rijpere Jeugd 17.00—17
n !930 Luipaard op scho
inneke. NTS: 20 00 Journa
icht. AVRO: 20.2o Pinky
i? Mijn naam is Cox. detective-
In AVRO* Teievizier 21.30 Julie
Hall; show program-
film 2'.
en Carol in Carnegi
- - - Rijke Land,
NTS: 22.50—22.55 Journa;