Met geweld in Jemen niets te bereiken Onderzoek tegen misdaad gestart Troepen van Nasser zijn „uitgepraat" Spionnen krijgen nieuws over radio in Duitsland Jjh een donfce Krokodil als bewaker DONDERDAG 26 SEPTEMBER 196J Een jaar na uitbreken van revolutie (Van onzer redacteuren) EEN van de slachtoffers van de revolutie in Jemen is de man, die de leiding had van de opstand, die vandaag een jaar geleden begon: kolonel (nu veldmaarschalk) Abdoel- lah Sallal. Hjj bevindt zich al geruime tjjd in de Egyptische hoofdstad Cairo, waar hij in een ziekenhuis werd opgenomen om een zenuwinzinking te bo ven te komen. Kort geleden werd de 42-jarige Sallal, die nu president van Jemen is, naar huis gestuurd. Genezen was hfj niet, ook al had men van alles en nog wat gedaan om hem wat op te vrolijken. En de artsen, die hem in Cairo behandelen, zijn er nu wel van overtuigd, dat Sallal aan een „politieke kwaal" lijdt en dat alleen goed nieuws uit Jemen hem hier van af kan helpen. Het goede nieuws uit Jemen, dat de Egyptische artsen bedoelden, kwam echter niet en naar het zich laat aan zien zal het wel niet komen ook. De kans, dat de Egyptische troepen, die zich 'bij tienduizenden in Jemen bevin den, de royalistische strijders van de onttroonde imam El Badr zullen ver slaan, is in het afgelopen jaar steeds kleiner geworden. De Egyptische divi sies hebben tot driemaal toe een offen sief tegen de koningsgezinde troepen ontketend. Alle drie eindigden ze in een smadelijke nederlaag. President Nasser greep dan ook in het begin van dit jaar met beide handen een aanbod van de Verenigde Staten aan om de strijd in Jemen haar internationale ka rakter te ontnemen. Overeengekomen werd, dat Egypte zijn troepen zou terugtrekken en dat ook Saoedi-Arabië en Jordanië hun hulp I aan de Jemenietische royalisten zouden staken. Er is tot dusver echter niets van terechtgekomen. Goed nieuws uit Jemen zou dan ook slechts kunnen zijn, dat de revolutio- Nu is dat niet mogelijk, mede omdat het republikeinse bewind van Sallal on dergraven wordt door het optreden van de 30.000 Egyptische militairen, die zich ook in het door de republikeinen be heerste gebied niet bepaald geliefd hebben gemaakt. El Badr Kort nadat El Badr vorig jaar de plaats van zijn (onder mysterieuze om standigheden overleden) vader imam Achmed had ingenomen greep de pa leiswacht onder aanvoering van kolonel Sallal, die tevens opperbevelhebber van het leger was, naar de macht. Van daag is dat een jaar geleden. Aanvan kelijk leek het er op, dat het revolu tionaire bewind weldra de macht in het gehele land in handen zou krijgen. Imam Achmed had vele vijanden, om dat hij met ijzeren hand had geregeerd. Van zijn zoon El Badr was bekend, dat hij er liberaler opvattingen op na hield en van plan was, op grote schaal hervormingen door te voeren, zowel op constitutioneel als op sociaal terrein. Maar imam El Badr, die pas een week aan het bewind was, 1« volgens de revolutionaire leiders niet meer. Hij was zo werd verklaard bij de bestorming van het paleis om het leven gekomen. In die dagen bestond er in Jemen dus een gezagsvacuüm. De vertegen woordigers van het oude regime waren zo meende men weggevallen en een geheel nieuwe wereld leek zich voor de Jemenieten te hebben geopend. Griekse premier biedt zijn ontslag aan Koning Paul gelegd, zo is gisteren doorgaans betrouwbare zijde in Athe- ernomen. De Koning heeft echter nog geen besluit genomen. Premier Pipinelis willen aftreden als dit tot een ont spanning in het politieke leven van Grie kenland zou leiden. De leiders van de drie „nationale par tijen" de nationale radicale unie, het verbond van het centrum en de progres- partij hebben gisteren met Ko ning Paul vergaderd om de maatregelen te bespreken die deze ontspanning zou den kunnen bevorderen. Pipinelis is in juni premier geworden nadat Caramanlis als gevolg van een ge schil met de koninklijke familie was af getreden. iOSRAM De strijd nairen van Sallal en de royalfsten van El Badr het met elkaar eens zijn ge worden over de vorming van een cen trale regering, waarin beide stromin gen vertegenwoordigd zijn. Het lijkt wellicht meer dan waarop gehoopt mag worden een andere oplossing behoort echter niet tot de mogelijkheden. En het is dan ook niet uitgesloten, dat de Jemenieten in beide kampen inderdaad hun toevlucht zullen nemen tot onder handelingen. Totdusver weten zij zich slechts het slachtoffer van twee rivali serende machten in de Arabische we reld. Ware dit laatste niet het geval geweest en zouden zij gelegenheid heb ben gekregen, hun meningsverschillen „onder elkaar uit te vechten", dan zou den deze al geruime tijd geleden zijn opgelost. «P Niets was echter minder spoedig bleek, dat imam El Badr kans had gezien te ontkomen aan de lijf wacht, die zich tegen hem wilde keren. Toen werd ook duidelijk, dat de revo lutie nog niet als geslaagd kon wor den beschouwd. De krijgers van El Badr slaagden er in, zich tegenover de revolutionaire strijdkrachten van Sallal te handhaven. En het heeft er zelfs naar uitgezien, dat zij een ernstige be dreiging vormen voor het nieuwe reeds door de Verenigde Staten erken- bewind. Op dat ogenblik arri veerden de eerste Egyptische troepen, op grond van een militair verdrag tus- beide landen. De strijd in Jemen kreeg toen een geheel ander karakter de vraag was gewettigd, of de krij- is van El Badr het tegen een i derne strijdmacht als die van Egyptenaren zou kunnen bolwerken. as bekend, dat zij militaire andere hulp ontvingen uit Saoedi-Ara bië, maar in verschillende opzichten waren zij toch sterk in de minderheid. Nasser zond eerst parachutisten in de verwachting, dat deze speciaal op geleide eenheden heel snel een eind zouden maken aan het verzet tegen het revolutionaire bewind. Dit eerste offen sief liep uit op een mislukking. De troepen van El Badr hielden stand. Daarna trachtte Nasser door het zen den van belangrijke versterkingen een beslissing op korte termijn te forceren. Zo bevonden zich tegen het eind 1962 ongeveer 10.000 Egyptische mili tairen in Jemen, die een tweede val op de stellingen van de royalisten ondernamen. Ook zij faalden. Toen werd het voor de Egyptische president en voor het revolutionaire regime Jemen een zaak van er op of er der. Niemand minder dan maarschalk Amer begaf zich naar het toneel de strijd. Enkele tienduizenden Egyp tische militairen volgden hem. Meer dan vijf weken verbleef Amer in Je- Op het ogenblik hebben de Egypti sche troepen in Jemen het nog steeds bijzonder zwaar te verduren. Er heerst sen. die zich afvragen, waarom zij naar het kleine land aan de Rode Zee zijn gestuurd. Bovendien kost het on derhouden van zo'n grote troepenmacht in een afgelegen gebied als Jemen Egypte schatten geld, die Nasser veel beter zou kunnen gebruiken. Voorts komt de serie nederlagen, die de Egyp tische troepen in Jemen hebben gele den het prestige van deze strijdkrach ten niet ten goede. Nasser heeft dan ook geprobeerd, de Jemenieten die ach ter Sallal staan in te lijven in een le- dat zelf de strijd tegen de roya listen ter hand zou kunnen nemen. Maar ook deze opzet is mislukt, om dat als het er op aan kwam, deze weinig voor bleken te voe len, him broeders dood te schieten. kwam de Egyptische presi dent er toe, in te gaan op het Ame rikaanse initiatief inzake een militaire „disengagement", dat beëindiging alle buitenlandse inmenging in Jemen inhield. Hoogtepunt wordt verhoor van „verklikker" Amerika gaat de strijd met de misdaad aanbinden Gisteren is de subcommissie uit de Ameri kaanse senaat begonnen met een grootscheeps onderzoek naar de misdaadsyndicaten en de eerste die de commissie hoorde, was de Amerikaanse minister van jus titie, Robert Kennedy. Zoals be kend heeft de minister aan gedrongen op verscherping van de wetten om de oorlog tegen de onderwereld, „een van de groot ste bedrijven van Amerika", t€ steunen. Hoogtepunt van het onderzoek zal waarschijnlijk de verklaring van Joseph Valachi, de 60-jarige oordeelde moordenaar, die uit de school is gaan klappen en het F.B.l. de laatste tijd tal van geheimen over de werkzaamheden en de orga nisatie van de misdadigersbenden heeft onthuld. Valachi is aangesloten geweest Hoop De Egyptische troepen zijn nadien el voor een groot deel naar him land teruggekeerd, maar er zijn bijna veel „verse" strijdkrachten voor in de plaats gekomen. Nasser kan het zich nog niet veroorloven, het republikeinse bewind van Sallal aan zijn lot over te laten. Als hij zijn troepen terugtrekt zal dat regime vrijwel zeker binnen niet al te lange tijd ineenstorten. Dat wil hij voorkomen. De 200 waarnemers van de Verenigde Naties, die toezicht moe ten houden op het beëindigen van de buitenlandse inmenging in Jemen kun- niets anders doen dan naar New York rapporteren, dat er nog steeds geen begin mee is gemaakt. Het ziet dan ook niet naar uit, dat de rege ling. die Nasser in staat stelde, zijn gezicht te redden, het Jemenietische probleem dichter bij een oplossing zal brengen. Het Is dan ook voor alle partijen en in het bijzonder voor het volk van Je men, te hopen, dat er in Jemen zelf een politieke regeling wordt gevonden voor een probleem dat blijkens de gebeurtenissen van het afgelopen jaar niet met geweld kan worden opge lost. Ulbricht bezoekt Gomoelka De Oostduitse partijleider Walter Ul bricht is gisteren aan het hoofd van een tien leden tellende afvaardiging van re gering en partij in Polen aangekomen voor een officieel bezoek van een week. Waarnemers in de Poolse hoofdstad verwachten dat in het bijzonder zal wor den gesproken over dc economische pro blemen van beide landen. Ook zou de industriële specialisatie ter sprake ko men. De landen hebben te kampen met ernstige moeilijkheden op landbouwge bied. bij de beruchte organisatie Cosa Nostra (onze zaak), een afdeling van de gevreesde Mafia. De organi satie heeft hem vogelvrij verklaard omdat hij zich niet aan de .heilige zwijgplicht" heeft gehouden. Op zijn hoofd heeft de onderwereld een beloning van 100.000 dollar gezet. De datum waarop hij door de se naatscommissie zal worden gehoord wordt dan ook geheim gehouden. Er worden uitgebreide veiligheidsmaatre gelen getroffen om de „verklikker" te beschermen tegen een mogelijke aan slag op zijn leven, wanneer hij zich in het senaatsgebouw bevindt. „Zeer ernstig'" Minister Kennedy verklaarde giste ren, dat het door Valachi geschetste beeld van de onderwereld zeer ernstig is. De leiders van de georganiseerde misdaad genieten een jaarlijks inkomen van honderden miljarden en hun rijk is gegrondvest op menselijk lijden en morele vertering, aldus de minister. De regering had naar zijn zeggen vernomen, dat Cosa Nostra wordt ge leid door een commissie van negen tot twaalf personen, die ieder een eigen ge bied van de V.S. onder hun „beheer" hebben. De man die volgens Valachi de leider van deze bende is, de Newyorkse gang ster Vito Genovese. zit op het ogenblik gevangen, hangende zijn appel tegen een veroordeling wegens handel jn ver dovende middelen. Kennedy waarschuwde ervoor dat als Genovescs beroep wordt afgewezen en hij dus in de gevangenis zal blijven, er een grote ondergrondse machtsstrijd zal uitbreken. Waakzaamheid De minister deelde mee, dat de rege ring overweegt in te grijpen in de strijd tussen twee benden in Brooklyn, die tot nu toe vijf moorden, tien schietpartijen, twee mishandelingen en een poging tot wurging heeft veroorzaakt. Dergelijke gebeurtenissen doen zich echter niet alleen voor in New York of Chicago, zo zei hij. Er zijn sinds 1960 37 moorden onder gangsters voorgeko men en in het gebied van Youngstown (Ohio) sinds 1950 70 bomaanslagen. Hoewel nieuwe wetten in de strijd tegen de misdaad nodig zijn, benadruk te de minister dat de enige kracht die dc georganiseerde misdaad kan be strijden de „waakzaamheid van de 1 gers in elke gemeenschap" is. De misdadiger is niet iemand in zwart hemd met een witte das en diamanten dasspeld. Hij draagt delijk een grijs pak en zijn invloed is meestal even groot als die van een be- j langrijk industrieel. Het offensief van de 30.000 Egypte- aren (drie divisies) duurde ongeveer weken, maar het stond al geruime jd voor het eind er van vast, dat het ïn grandioze mislukking zou worden, ofidanks het feit, dat gebruik werd ge maakt van vliegtuigen en tanks. Opperste Sow jet ratificeert nu ook kernverdrag Het presidium van de Opperste Sowjet heeft gisteren met algemene stemmen het kernstopverdrag geratificeerd, dat de vorige maand in Moskou is getekend door de Sowjetunie, de V.S. en Engeland President Brezjnoef die de ratificatie oorkonden tekende, noemde het verdrag de eerste steen voor het fundament algemene vrede en veiligheid. Hij kritiseerde in dit verband de Chi nese leiders, „die thans in het gezelschap verkeren van de krachten der imperialis tische reactie welke de vermindering internationale spanning verhinderen". De Chinese leiders scharen zich door hun verzet tegen het verdrag achter de Krachten die de wereld willen brengen op de weg welke in laatste instantie naaf de oorlog leidt, aldus de Sowjetpresident. Premier Chroesjtsjef was niet bij de plechtigheid tegenwoordig. Hy verblijft thans in de Kaukasus. Zoals bekend keurde dinsdag de Amerikaanse Senaat het verdrag goed. Voor de vijfde maal na de oorlog kie zen de inwoners van de stad-staat Bre men, de kleinste van de elf Westduitse deelstaten, komende zondag hun parle ment De ongeveer 525.000 stemgerechtig den kunnen kiezen uit de volgende par tijen: de sociaal-democraten (1959: 55,5 procent), de christen-democraten (15 pro cent), de vrjje democraten (7.3 procent), de conservatieve Duitse partij (13,3 pro cent) en de neutralistische Duitse vredes- unie, die vier jaar geleden nog niet aan de verkiezingen voor de landdag deel- Contraspionage voor puzzel Elke avond kunnen de luiste raars in West-Duitsland over de radio door zenders achter het ijze ren gordijn uitgezonden spionage- programma's horen. Deze program ma's, die in code de ether ingaan, zijn bestemd voor de communisti sche agenten, die in het Westen werkzaam zijn. De programma's worden uitgezonden op de korte golf. zy bestaan uit het voorlezen door een heldere onbewogen stem van reeksen cüfers, gegevens in code, die door de luisterende spionnen worden genoteerd en gedecodeerd. Naar de uitzendingen wordt uiter aard ook geluisterd door de West duitse contra-spionage, die de puz zels probeert op te lossen en de in lichtingen, die eventueel verkregen worden, te gebruiken in haar strijd tegen de spionage, die in West-Duits land ieder jaar toeneemt. Naar schatting zijn er thans meer dan 16000 spionnen werkzaam in West-Duits land, van wie 80 procent in dienst is van Oost-Duitsland. Zij voeren een soort on bloedige oorlog tegen hun vroegere land genoten. Een probleem voor de contra spionage is, dat ze moeilijk te grijpen zijn (hoewel er elk jaar nog 2000 wor den gearresteerd) omdat zij dezelfde taal spreken, de gebruiken en gewoonten van de Duitser kennen en zich gemakkelijk vermengen met de gewone bevolking. Behalve Westduitse belangen staan ook Amerikaanse geheimen, die via de NAVO met West-Duitsland worden gedeeld, op het spel. Bij de arrestaties, die tot nu toe zijn verricht, is wel komen vast te staan dat zich onder de Oostduitse spionnen man nen bevinden, die in West-Duitsland dik wijls hoge functies bekleden. Zoals Otto Jahn. het hoofd van de contra-spionage, die in 1954 naar Oost-Duitsland over liep. Of als het parlementslid Alfred Frenzel, die in 1960 werd veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf wegens het doorgeven van defensiegeheimen aan het oosten. Heinz Felfe, ook een hoge offi cier van de contra-spionage, is dit jaar betrapt. Hulpmiddelen In het hoofdkwartier van de contra spionage heeft men een uitstalling inge richt van apparaten en andere hulpmid delen die gevangen genomen spionnen gebruikten bij hun werk. Zo ziet men er een klein, ouderwets standbeeld van een half naakte vrouw- met binnenin op micro-film vastgelegde tekeningen en geld voor een van de 7/lc 17li££anV PINDAKAAS rijk aan eiwitten en vitaminen ders van de ondergrondse misdaad. In de afgelopen twee jaar moesten drie zorgvuldig voorbereide vergaderingen van de commissie van het syndicaat afgelast worden omdat de leiders ont- i dekt hadden dat hun vergaderplannen bekend waren geworden. 1 I In Utrecht was men reeds enige tijd ontevre den over de behandeling van de begroting in de raad. Men heeft nu een aantal maatregelen inge voerd zoals een spreek tijdbeperking (in eerste instantie 20 minuten, in tweede termijn 10 minu ten) en een speciaal on derzoek door commis sies. Er komen speciale commissies die zich be zig houden met zeer be langrijke onderwerpen, zoals verkeer, openbare werken en onderwijs. Trein- en busreizi gers in het Gooi en de Vechtstreek hebben van daag een kaart aangebo den gekregen waarop zij speciale wensen met be trekking tot het verkeer konden invullen. De en quête gaat uit van de provinciale planologi sche dienst van Noord- Holland. Doel is het ver voer in de toekomst doel matiger te doen verlo pen. Gisteren zijn de eerste duikers op weg gegaan om te trachten de schat ten van het gezonken schip Andrea Doria te bergen. Zoals bekend be vat het schip brandkas ten, waarin zich een for tuin aan geld en siera den moet bevinden. Ze ven jaar geleden is het schip gezonken. Dit zal de eerste serieuze poging zijn de buit binnen te slepen. I In Kenia heeft men ein delijk een volkslied. Ove rigens is dat niet gemak kelijk gegaan. Er waren drie composities. Zij werden aan regerings functionarissen voorge speeld, maar geen ver- duidelijke wierf eer meerderheid, te hebben zeshonderd schoolkinderen beslist. Een van de liederen sloeg geweldig in. I De consumptie van „frisdranken" is de laat ste tien jaar in ons land geweldig toegenomen. In 1950 bedroeg het ge bruik per hoofd van de bevolking nog maar zes liter, in 1959 was dat al gestegen tot twaalf liter, terwijl men voor dit jaar een verbruik van twintig liter verwacht. Toestand Spanje weer normaal De toestand in het door een wolkbreuk getroffen gebied bij Alicante in Spanje is ïhans weer normaal. Het verkeer op de hoofdwegen vindt ongestoord door gang. De buitenlanders hebben geen let sel opgelopen, zo delen Spaanse autori teiten mee, Meer dan honderd toeristen, die hun bezittingen verloren zagen gaan, worden door de Spaanse autoriteiten ge holpen met kleding, onderdak en maal- spionnen, die de inlichtingen van Fren zel naar het oosten moest doorgeven. Als dc politie het beeld zou openbreken, moest er een explosie plaats hebben, maar dit is nooit gebeurd. De uitstalling bevat gewone voorwer pen voor dagelijks gebruik, die gediend hebben als bergplaatsen: sigaretten, pij pen, potloden, bretels, munten, batterijen, stukken zeep en haarborstels. Ook ziet men er camera's van niet meer dan twee centimeter groot. Japans rijstpapier dat kan worden ingeslikt als arrestatie dreigt; het lost op en laat geen sporen na. Voorts zijn er radio-zenders, valse pas poorten, codes en nog vele andere zaken. Dat alles niet om nieuwsgierigheid te be vredigen, maar om leden van de veilig heidsdienst bekend te maken met de ge raffineerde methodes die spionnen ge bruiken om hun doel te bereiken. 1325) In primitieve samenlevin gen zijn ook de bezittingen der men sen nogal schamel. Beginnen we op de laagst denkbare trap, dan zijn het uitsluitend levensmiddelen, kle ding, sieraden en eenvoudige wa pens die de mens zijn eigendom kan noemen. Maar desondanks be staat al vrij gauw dc behoefte deze voorwerpen tegen de hebzucht van anderen te beveiligen. En zoals een hond een been begraaft, zo hebben ook de primitiefste mensen gaten in de grond gemaakt en met zware ste nen afgedekt, ofwel uitgeholde boom stammen, grotten en spelonken be nut om hun schatten in op te ber gen en voor anderen onbereikbaar te maken. Een volgende stap was de hut of pri mitieve woning, waarin de mens zijn bezittingen kon onderbrengen, dan ook als els ge steld moest wor den, dat zij kon worden afgesloten, zodat bij afwezigheid niet ledereen vrij toegang had. Zo'n afsluiting kon worden verkregen door een uitneem- bare deur of draaiwand, die geslo ten kon worden met uit vezels ver vaardigde koorden, op kunstige en hoogst vernuftige wijze dichtge knoopt. (Hoewel onze zeelui ln bet leggen van knopen nog grote vaar digheid aan de dag leggen, mogen wc toch veronderstellen dat de kunst van het knopen in de loop der tij den verloren 1 sgegaan.) Éen voor beeld van een dergelijke moeilijk te ontwarren knoop, is ons door de ge schiedenis overgeleverd. Hij bevond zich aan een van kornoeljebast ver vaardigde band, die het juk ver bond aan de disselboom van een wapen; die op de burcht van het Phrygische stadje Gordion werd bewaard. De knoop had ogenschijn lijk begin noch eind en een voor spelling zei, dat degecn die hem TOCH IS HET ZO! zou losmaken, de heerschappij over Azië zou verkrijgen. Over wat er verder is gebeurd, bestaat geen eenstemmigheid, want volgens ver schillende schrijvers zou Alexander de Grote, op zijn veroveringstocht te Gordion gekomen, dc knoop heb ben losgemaakt door hem met zijn zwaard door te hakken. Volgens an deren zou hij de stang die door juk en disselboom ging en met de band omwonden was, er uit getrokken hebben. Hoe het zij, Alexander de Grote heeft Klein-Azië aan zich onderge schikt gemaakt en een deel van In- die er bij en ,,de Gordiaanse knoop doorhakken" betekent nog steeds dat een moeilijk probleem door een resolute daad kan worden opgelost Maar diezelfde' re solute daad,kon men in primitieve tyden óók verwachten van de hebzuchtige mens, die wilde binnen dringen in de met kunstige knopen verzegelde hut. Daarom mogen we u een eenvoudig middel aan de hand doen, dat vroe ger in het oosten in gebruik was ter bewaring van kostbaarheden en wel ke methode tot voor kort (en mis schien ook nu nog) door de keizer van Annam werd toegepast. Schat ten en sieraden werden in uitgeholde hardhouten blokken of boomstam men gestopt, vervolgens met een deksel met klelzegels afgesloten en daarna in dc krokodillcnpoel gewor pen, die zich binnen de muren van het palels bevond. De reusachtige krokodillen, die schrale maaltijden kregen, zorgden er dan wel voor dat de schatten daar veilig waren 'oor iedere onbevoegde! Maar een paar oude sloten moe ten we u toch ook laten zien. Daarover een volgende keer! (Nadruk verboden).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5