Valkenheide" viert
gouden jubileum
Alles goed en u/el
ATTENTIE
Sunkist
-v— HUNTER!
Synagoge leert geboden
door serie geschriften
Een woord voor vandaag
Door afscheiding wordt
de kerk gebouwd
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1963
Met opening van nieuwe kerk
(Van e«n onzer
medewerkers)
T\E Nederlandse Israë
litische hoofdsyna
goge te Amsterdam heeft
kort na elkaar haar le
den twee boekjes toege
stuurd, die een begin
vormen van een serie
populaire geschriften
omtrent het jodendom.
Dit idee is door de ove
rige synagogale ressorten
in Nederland overgeno
men, zodat alle by een
joodse gemeente inge
schrevenen een dergelijk
boekje hebben ontvan
gen.
In de Talmoed staat
onder meer geschreven:
„Want de sabbat Is u
overgegeven, niet u aan
de sabbat", maar voor
velen hebben de sabbat-
voorschriften geen waar
de meer. omdat zy deze
voorschriften niet ken
nen. Het boekje getiteld
„De sjabbat" wil pogen
bij de leden van de jood'
se gemeenschap meer
begrip te wekken voor
de dag waarvan in de
bijbel geschreven staat
„Tussen Mij en het volk
Israël zal zij een teken
zijn voor alle tijden."
Welke betekenis voor
het behoud van het jood
se volk gedurende de
lange duistere diaspora
de sabbat t geweest
wordt duidelijk geschetst
in het volksgezegde, dat
eerder de sabbat het
joodse volk heeft behou
den, dan het joodse volk
de sabbat.
Het tweede boekje is
gewijd aan de hoge
feestdagen als nieuwjaar
en grote verzoendag, da
gen waarop de synago
gen niet alleen in Neder
land, maar over de ge
hele wereld overvol zijn.
Maar velen zijn er die
de betekenis van deze
dagen aanvoelenmaar
niet begrijpen. En die de
diensten niet kunnen
volgen omdat zij geen
weet hebben van de
volgorde en geen kennis
van de gebeden en waar
om deze worden gezegd.
In feite is dit een ge
volg van de oorlogsom
standigheden. Tijdens de
Duitse bezetting was het
uiteraard onmogelijk dat
de joodse jeugd joodse
les kreeg. Door allerlei
omstandigheden zijn er'
velen die dit zelfs de1
eerste jaren na de oorlog
niet hebben gekregen,
hoewel de mogelijkheid j
hiertoe openstond. En
door het vermoorden van I
ouders, grootouders en
andere familieleden za-
gen deze jongeren na de
bevrijding het joodse
leven niet meer in huis
voor zich.
Met het uitgeven van
deze serie populaire ge-
schriftjes omtrent het
jodendom hebben de
joodse gemeenten in ons
land in feite een oud
bijbels gebod op moder
ne wijze geïnterpreteerd.
Op eenvoudige wijze
worden de geboden op
nieuw geleerd.
Er is feest, omdat Valkenheide v
j 50 jaar bestaat, of liever, deze mijl- Hefw
paai die verleden jaar al werd be- goede, i
reikt wordt nu nn 4 nktnhar n oorlog een ctegeiijl
Lj P 0KZ00er a s-Valkenheide werd
bij de opening van de nieuwe kerk [zware landarbeid
terrein staat, herdacht. heid gaf
Herdenking van het feit dat men middel oi
een halve eeuw heropvoeding heeft
geboden aan ontspoorde jongens
is dat wel vreugde waard? Moest
men dat niet liever zien als voldoen
aan een tragische noodzaak? Als
men het doel van de stichting
ziet, ja, als men de resultaten be
schouwt, neen. Dan is er zeker
reden tot blijde dankbaarheid.
reg op de hei niet kon door-1 verschijnt er wel eens een berichtje in de
krant, dat er „een paar jonge.is zijn ont-j
lus een grote verandering ten (snapt al worden die dan wel weer te
kort na de eerste wereld- ruggebracht, nadat ze al dan niet iets
degelijke ambachtsschool op i hebben uitgehaald waaraan de politie op-
geopend Niet meer nieuw te pas moet komen. Aangezien
oude trant, maar echter de hekken openstaan en de jon-
vak. dat met een di-igens geenszins
worden bekroond en vastig- j bonden, zouden ze
later was nu het hulp-jnen weglopen als i
Wij behoeven de stichting Valkenheide,
eggescholen tussen hoog geboomte op
j de Maarsbergense hei, eigenlijk niet meer
U voor te stellen. Daarvoor hebben
het terrein
wel met horden kun-
HHHPHI dat bepaald wilden.
de jongens tot kalmte te bren-.Want het beste toezicht valt nu eenmaal
i harmonisch levensritme. wel eens te misleiden. Dat dit niet ge-
I beurt, dat er slechts zelden weglopers
de geest, die
Dat betekende al snel nieuwbouw. En jlita'^preett^Wdoende
'u Valkenheide^ altijd blijven |0p Valkenheide heerst. Ze weten het
al te goed, de jongens, dat allen
ook al zijn verscheidene
huidige gebouwen van buitenaf gezien ec.n gemeenschap samenwerken
nog ouderwet*. Langzamerhand ontstond Die openheid uit zich ook nog op an-
een complete nederzetting, een dorp als dere wijze Niet alleen kunnen de jon-
het ware met gebouwen, werkplaatsen en gens van Valkenheide deelnemen aan
woonhuizen voor directie, staf en perso- Bpo,-t en andere evenementen buiten de
neeh j stichting, maar de uitstekende technische
Tn «r.i school wordt ook. en zelfs veelvuldig, be-
En nu weten we het wel, hoe Valken- -a-u» dnor j -
heide zich vertoont met brede oprijlanen j„ -
'nM^ri"«rïf J Op h« o,en),lik telt de school eel 1. 275
„IValkenheide Ulieeelinten tan buitenaf tegen 200 van de
nimmer beroerd door het sentiment van géick»in» Een bewifs dat men hier te
de pavehologiach.pedagogiach l*»^ JZTÏLïïL
de, onschuldig aandoende „jongensstad
Voordat de apostel Paulus de reis naar Jeruzalem onderneemt
komen de oudsten van de gemeente van Epheze bij hem op
bezoek. Het wordt een ontroerend afscheid, omdat ieder weet,
dat dit de laatste ontmoeting zal zijn. Er hangt boven dit
afscheid een dreiging van ramp en tegenslag, komend van
binnen en van buiten. En dan volgt dit dramatische woord
van Paulus in Handelingen 20: Waakt dan en herinnert u,
dat ik drie jaren lang nacht en dag niet heb opgehouden ieder
afzonderlijk onder tranen terecht te wijzen." Wat een ziels-
zorger moet deze Paulus zijn geweest! Men spreekt wel eens
over een tot het uiterste volgehouden solidariteit. Hier is zij:
Paulus zal nooit hebben gezegd: dit is een hopeloos geval, als
de mensen dan per se verkeerd willen, laat ze dan hun gang
maar gaan, ik trek er mijn handen van af en mijn verant
woordelijkheid houdt hiermee op. Niets van dat alles: indivi
dueel heeft Paulus al die mensen benaderd en aangesproken.
Hij kende hun omstandigheden èn al hun persoonlijke fouten.
Hij heeft hen, elk afzonderlijk, terechtgewezen en hun gezegd:
God heeft recht op uw leven en als u Hem niet toelaat, als u
weigert naar Hem te luisteren, loopt het verkeerd met u af.
Er zullen in Epheze mensen zijn geweestdie de schouders
hebben opgehaald of meewarig hebben geglimlacht: waar
maakt die man zich druk over? Dit is Paulus' laatste verant
woording: drie jaar lang heb ik voor en mèt u gestreden. Wat
bent u nu van plan te gaan doen?
I Schooldag Ger. Kerken vrijgemaakt
Zeer nuchter
Al mogen de inzichten radicaal zijn ge
wijzigd, al is (in 1956) de muur rondom
het „gesloten gedeelte" met de afzonde
ringscellen neergehaald, al staan de hek
ken wijd open en zijn de deuren niet alle
op slot. toch heeft men op Valkenheide
nuchterheid bewaard.
Nuchterheid, waarmee men constateert
Ned. Hervormde kerk, door koningin dat het niet zomaar ongelukkige jongens
Emma werd geopend. lziJn die hi®r binnenkomen. Laten we
maar ronduit stellen: Er zijn dieven
sexueel
voor gestruikelde jongens van 1
jaar.
Maar het is goed, bij tijden, ee
te gaan in de herinnering. Het
t oktober 1912 toen het „opvoedings
gesticht Valkenheide", gebouwd door de
Alleen al de oorspronkelijke naam op
voedingsgesticht" maakt duidelijk hoe
veel er sindsdien is veranderd aan in
zichten bij overheid en kinderbescher
ming. Dit woord immers kennen wij niet
inbrekers, messentrekkei
ontspoorden bij. Een stel „harde jon
gens". die niet met zijden handschoen
tjes kunnen worden aangepakt, dat ook
niet zouden begrijpen en appreciëren.
Maar men ziet deze knapen niet m
als jonge misdadigers Men ziet ze
iwat ze zyn: kinderen, die door milieu of
Was het doel vroeger, naar de geest geboorte, door fatale omstandigheden,
van de tijd, jongens die met de justitie geestelijke onevenwichtigheid of ook on-
in aanraking waren geweest ergens vei- herstelbare defecten, tot ernstig verkeer-
lig buiten achter gesloten deuren door de daden zijn gekomen en door de justi-
GEREF. GEM. IN NEDERLAND
'tel van de nieuwe kerkzaal,
cultureel centrum, op Valken-
De laatste hand uordt gelegd
aan het schilderwerk.
hard werken onder streng regime tot
betering te brengen, al betrekkelijk snel
kwam men van die opvattingen terug.
Enkele jaren lang had Valkenheide be
staan. toen men begreep dat men op deze
negatieve wijze van moeilijke jongens
geen goede burgers in de maatschappij
kon maken. Immers, wanneer zij na de
hun opgelegde jaren van heropvoeding in
de maatschappij zouden terugkei
tie hier werden geplaatst.
In wezen dus wél ongelukkige kinde
ren, die een goede levenskans moeten
krijgen. En daarvan gaat men bij deze
her-opvoeding uit. Met dit doel voor ogen
werken directeur, psycholoog, psychiater
en predikant en met hen de groepsleiders
en de leraren, samen.
Ook door het persoonlijk gesprek, maar
behoorlijk
vooral door het leren
Beroepingswerk
Bos te
NED HERV. KERK
Beroepen te Maarssen: P. J
Sprang.
Aangenomen de benoeming der gen
synode (legerpredikant): J. Venema,
vroomshoop.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Ermelo (vac. R. J. Bei
kema>: E J. Wassink te Zwolle.
GEREF. KERKEN (VRUG.)
Beroepen te Axel (tweede pred.pl.
M. van Doorcn te Rouveen.
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Vlissingen: H. van Gilat
Lisse en H. Ligtenberg te Oudemirdum.
Bedankt voor Rilland Bath: A. Kok te
Leerdam.
Alleen de
echte
SUNKIST sinaasappelen
zijn gestempeld met
SUNKIST
en de citroenen met
SUNKIST of SK.
Overtuig u dus dat
u de echte krijgt!
den zij wèl het odium van „het gesticht" vak en door het zich eigen maken
op zich geladen, maar geen vak geleerd creatieve vrijetijdsbesteding, wil men de
ze Jongens tot een harmonieus leven met
zichzelf en met heel de hen dikwijls vij
andig voorkopende maatschappij bren
gen.
Dat dit geen eenvoudig karwei is, en
dat er tenslotte ook jongens zijn die men
moet leren met een niet te herstellen de
fect (het beheersen van aangeboren drif
ten bijv.) behoeft geen verklaring. Te
meer. omdat men hier jongens heeft van
allerlei rang cn stand, van het miljonairs-
zoontje af. tot kinderen die zóveel vaders
en moeders hebben gehad dat zij in feite
allang alleen staan, toe.
En de resultaten? Met een zekere trots
en veel dankbaarheid vertelt ons drs.
J. F. Haeck. sinds 1945 directeur van Val
kenheide. dat ongeveer 75 pet. van de
jongens goed terechtkomt, en ja. dat die
andere 25 pet. de zorgenkinderen blijven.
opvoedingswerk hebben te maken, les
Dit betekent voor de jongens een ster
ke morele steun: nu al beseffen zij dat zij
niets minder zijn dan anderen die gewoon
thuis zijn bij hun ouders, en dat zij dus
ook straks, zelfstandig in de maatschap
pij, niet „anders" zullen zijn.
Sommige, geestelijk wat zwakker be
gaafde jongens, behalen aan deze school
uitsluitend een praktijkdiploma, anderen
het gewone overal geldende einddiploma,
nog anderen volgen de cursus die aan
sluiting geeft op HTS, zeevaartschool,
machinistenschool enz. Een enkele zelfs
gaat studeren en onlangs nog behaalde
een Valkenheider zijn ingenieursdiploma
in Delft.
Na het werk
De huidige samenleving gaat echter
steeds meer eisen stellen aan het nuttig
besteden van vrije tijd. Vooral voor deze
jongens, die eenmaal hebben bewezen dat
zij hun „vrije tijd" niet aankonden,
het dus van groot belang dat zij zich be
halve het werk ook goede ontspanning
en andere creativiteit eigen maken. Daar
om wordt er niet alleen zeer veel aan
clubwerk gedaan op Valkenheide, maai
ook aan eerlijke cultuurbeleving.
Van groot belang is het dus. dat nu
eindelijk, na 25 jaren streven en arbeid,
de grote nieuwe kerk-recreatiezaal kan
worden geopend. Het ruime, moderne ge
bouw. dat de sfeer van een kerk zowel
als van een gehoorzaal draagt, kan ge
makkelijk van interieur veranderd wor
den. Bij de kerkdiensten staan kansel,
doopvont en Avondsmaaltafel in het
centrum.maai- zijn deze (weggezet dan
geeft een vouwwand toegang tot een
groot toneel, waar alles voorradig is voor
het geven van concerten of toneelvoor
stellingen. En dat is wat directie en staf
de jongens verlangen: het aantrek-
•an orkesten en „echte" toneelgezel
schappen. die kunst en cultuur brengen
op Valkenheide.
Het is een hele geschiedenis geweest
met de kerkbouw. Al in 1937. bij het 25-
jarig bestaan van de stichting, werd een
bedrag geschonken voor de bouw van een
kapel. Eind augustus 1939 ging de spade
in de grond: de bouw zou helemaal door
de jongens, onder leiding van de leraren,
geschieden.
„Misschien sis w<
Kinderbescherming
te komen, dst
meer geld in de
n tot goede nazorg
In de
n vast-
dikwjjls
niet op slot. Daarom
Stagnatie
Er kwam
dagen uitbreken van de wereldoorlog
(voor Nederland werd dat mobilisatie)
stagneerde het werk. Na de oorlog wer
den de plannen gewijzigd en in 1953 gaf
men opdracht aan ir. J. B. baron van As-
beck een gebouw te ontwerpen dat als
kerk en als cultureel centrum kon wor
den gebruikt.
De bestedingsbeperking In 1956 was
lorzaak dat de inmiddels nodig geworden
rijkssubsidie werd Ingetrokken en ten-
De Theologische Hogeschool van
dat de kerk zich moet afscheiden van
de ongelovige wereld.
ilotte kwam In november 1961 de goed
keuring af voor een groot vernieuwings
project van Valkenheide: bouw van de
kerk. drie nieuwe paviljoens, een nieuwe
keuken en veel verbouwingswerk.
Het gebouw is nu gereed en opgetrok
ken uit lichte baksteen en binnenmuren
perusosteen. De zijwanden hebben 42
gekleurde glas-in-beton ramen en de
voorgevel is gesierd met een in gekleur
de baksteen uitgevoerd mozaïek. De bouw
heeft tezamen met de inrichting ƒ610 000
- afscheiding
inden van het ontrouw geworden bonds
volk. Door afscheiding wordt de kerk
opgebouwd. Door scheiding te maken
met mensen, die zeggen God wel te die
nen. maar dat doen in eigenwilligheid.
Het gaat om de gezondheid van de
kerk.
Tegenwoordig heeft ieder zijn visie op
de kerk. Het woord solidariteit is in de
mode. afscheiding niet. De kerk moet
de gevaren zien die haar bedreigen en
een grens om eigen kring trekken. Ze
moet haar eigen leven ontwikkelen, o.a.
lagere, middelbare en hogere scho-
die
de Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt) geniet grote belangstelling
van de leden dezer kerken. Uit alle
provincies waren gisteren de be
zoekers van de jaarlijkse hoge
schooldag naar Kampen gekomen.
Het waren er in totaal ongeveer
achtduizend. Ze kwamen met 96
bussen, achthonderd personen
auto's en met treinen die waren
verlengd.
gebouwen konden zij
luisteren naar sprekers, die op de len. Anders staat ze, hoe vi
betekenis van het predikambt en van machteloos, aldus ds. De Vries,
de Schriftstudie wezen. Enkele spre
kers stelden de afnemende belang
stelling voor het ambt van dienaar
des Woords aan de orde.
Ds. J. van Bruggen uit Assen weet
het aan een tekort van liefde voor de
kerk, maar ds. J. O. Mulder uit Kam
pen meende dat de oorzaak mede moet
worden gezocht in de geschillen in de
kerken discussie over de z.g.n. door
gaande reformatie en de scherpe kri
tiek. die meermalen op dominees wordt
geoefend.
De geschillen in de kerken werden in
de referaten niet breed uitgemeten,
maar ook niet verzwegen. Ds. D. van
Dijk uit Groningen meende dat de enige
weg om uit de moeilijkheden te komen
lat men steeds de gehoorzaamheid
Schrift en belijdenis in spreken en
handelen centraal stelt, anderen vulden
dit aan door op te roepen tot krachtig'
gebed.
Een van de sprekers was ds. W.
G. de Vries uit Helpman. Hij zei
met een beroep op de Bijbel (2 Cor
6 vers 17, Handelingen 19 vers 9)
'oorts opmerkte dat de strijd
theologie in Nederland vandaag weer
gaat over de Dordtse leerregels. Dordt
moet het in de gebonden kerken ont
gelden, zei ds. De Vries.
Hij merkte op dat de lijn van Dordt
via de afscheiding (in 1834) wordt
voortgezet aan de Theologische Hoge
school aan de Broederweg.
God bracht scheiding bij de vrijma
king. We zijn niet blij met de nood
zaak van de vrijmaking, wel met het
feil. Men verheugt zich niet over een
inbraak, wel over het afslaan van een
inbraak. De lijn van de afscheiding
voortzettend, wil de Theologische Hoge
school God en Zijn kerk dienen.
Andere sprekers
Op deze hogeschooldag sprak ds. H.
H. va.i der Linden uit Kaapstad over het
kerkelijk leven in Zuid-Afrika, ds. A. I.
Krijtenburg uit Zaamslag refereerde
over de betekenis van Woord en sacra
menten en prof. H. J. Schilder besprak
o.a. de betekenis van de overleden paus
Johannes XXIII. Een andere hoogleraar,
professor J. Kamphuis, ging in op de
betekenis van de pauselijke zegen „Ur-
bi et Orbi".
Er waren verder nog toespraken van
prof. dr. L. Doekes over het gebed
voor kerk en school en van de predi
kanten L. J Goris uit Wezep, C. G.
Bos uit Zwolle. D. Vreugdenhil uit
Zwolle. J A. Vink uit Amersfoort en
Jac. van Nieuwkoop uit Seheveningen.
(Het is ons niet mogelijk van al deze
toespraken in verschillende gebouwen
op dikwijls dezelfde tijden gehouden.
Bidstond
dag
Op 4 oktober a.s. wordt de kerkzaal in
gewijd. Minister mr. Y. ScholteA zal dc
opening officieel verrichten, nadat dej lus gebed
-oorzitter van de Ned. Herv. Synode, dr.
G. van den Hooff. heeft gesproken.
Mr. Scholten zal dan zijn eerste toespraak
in het openbaar houden als minister van
ravond van de Hogeschool-
bidstond gehouden, waarin
rgïng ds W. Scheele uit Arnhem.
wettig gedeponeerd
mets van actie
tegen bisschop
Ruim eei) jaar geleden werd de
anglicaanse wereld plotseling op-
geschrikt door het nieuws dat twee
bisschoppen door de Ghanese
regering het land uit waren ge
zet. Zij zouden zich verzet hebben
tegen een trend in de politieke
jeugdbeweging van de regerings.
partij, die president Nkroema
vergoddelijkte. Dezer dagen is
bekend geworden dat de presi
dent niets afwist van de order die
de bisschoppen Richard Rose-
veare en dr. Paterson als onge
wenste burgers Ghana uitzette.
Dezer dagen heeft bisschop Roseveare
president Nkroema vrijgepleit van enige
verantwoordelijkheid voor de order die
hij in augustus van het vorig jaar ont
ving. Nieuwe feiten zijn dezer dagen
openbaar geworden en het is gebleken,
dat de order afkomstig was van een
kabinet-minicter die er op uit was Nkroe
ma ten val te brengen.
Bisschop Roseveare verklaarde: ..Het
is nu wel duidelijk, dat toen ik uit het
land werd gezet, de president veel infor
matie onthouden werd door enkele hoog
geplaatste regeringspersonen, die het
plan hadden opgevat de regering omver
te werpen. Hy vertelde mij zelf later,
dat hij pas van het besluit hoorde toen
ik het land reeds verlaten had".
Drie weken nadat bisschop Roseveare
uit het land was gezet, werden in Accra
een aantal mensen gevangengenomen die
beschuldigd werden van hoogverraad.
Zy zouden het plan hebben gehad Nkroe
ma te vermoorden. Ook een van de mi
nisters van het kabinet van Nkroema
werd gearresteerd. Deze zou verantwoor
delijk zijn voor de felle campagne die
zeven dagen lang in een deel van de
Nigeriaanse pers gevoerd werd tegen
bisschop Roseveare. Deze minister had
ook het besluit ondertekend om hem het
land uit te zetten.
Toen Nkroema achter de feitelijke
situatie kwam. gaf hij bisschop Rose
veare onmiddellijk toestemming om
terug te keren.
KERNEN VAN INGEZONDEN STUKKEN
BMdragen voor deze ingezonden-stukkenrubriek kunnen dot
(en lezeressen!) worden geleverd en worden geplaatst buiten
lijkheid der hoofdredactie. De redactie behoudt zich hel recht voor
te weigeren cn in tc korten schrijft u dus zéér kort! Er ka
worden gepubliceerd met volledige vermelding van naam en wo
Anonieme brieven krijgen geen plaatsruimte. Waar nodig kan in
schrift van redactiewegc een korte toelichting worden gegeven.
S.v.p. géén dwang
Onlangs las ik in uw blad een ar
tikel waarin werd gemeld dat kappers
vakscholen in Duitsland die vrouwelij
ke herenkappers opleiden op een veel
hoger niveau zouden staan dan soort
gelijke scholen hier te lande. Er zou.
zo werd o.m. gezegd, een betere tucht
heersen. Als directeur van een kappers
opleiding zou ik willen opmerken, dat
bij ons het accent niet zo op tucht
behoeft te liggen, want een naar onze
mening goede psychologische aanpak
maakt nl. elke dwangmaatregel over
bodig. Inderdaad is aan dit facet der
opleiding in het verleden onvoldoende
aandacht besteed. Wie het echter in
praktijk brengt zal bemerken dat zo
wel het opnamevermogen voor theorie
als praktijk hierdoor blijkt te worden
vergroot. Ons streven is erop gericht
vakmensen te kweken die naast een
i het
spreiden, eén combinatie van een
kwaliteiten die in een dienstverlenend
bedrijf als het onze zowel aangenaam
aandoet als respect afdwingt.
Leiden. J. P. VAN HOVE
Eet meer vis...
In de krant las ik dezer dagen met
ïtte letters: „Vaste wal kan de haring-
aanvoer niet verwerken". In IJmuiden.
Seheveningen, Katwijk. Vlaardingen
wist men met de haring geen raad
er. In de viswinkel werd echter der
tig cent voor de gezouten haring ge
vraagd. Vragen: hoeveel kost een ha
ring in IJmuiden; hoe wordt het prijs
verschil verklaard: let de economische
controle niet op de visprijzen? Laat het
volk eens goedkope haring eten. Er is
slagzin: Eet meer vis!
Die hoge AOW premie Jeugd en politiek II
De hoge AOW-premie die we telkens
moeten betalen komt maar voor de
helft ten goede aan ouden van dagen.
Waarom komt de premie hun niet he-
lemaól ten goede; want die mensen
kunnen er toch best wat bijgebruiken?
Wij als premiebetalers hebben het
recht te weten wat er met die miljoe
nen gebeurt die overblijven; anders
zou ik premieverlaging willen eisen.
Het geld dient besteed te worden voor
het doel dat men ermee beoogt.
De Lier F. H. DIKKENBERG
(U mag natuurlijk nooit vergeten dat
de hele „administratie" van de AOW
óók geld kost. Thans is het inderdaad
zo, dat er meer uit de premies zou
kunnen komen. Maar dat gaat, n»ar
de minister zeide, binnen afzienbare
tijd gebeuren, als de AOW tot aan het
niveau van het befaamde sociale mi
nimum zal worden opgetrokken.
Red.)
Dure schoolmelk
Mag ik u er op wijzen, dat er in het
bericht over de schoolmelk dat u dezer
dagen plaatste wel het nodige ,,fout
zit?" U schrijft dat wij, ouders voor
schoolmelk de prijs van losse melk be
talen minus 6 cent. Dat zou dus zijn
ƒ0,43 0,06 ƒ0,37 per liter. Maar
J. H. NIEUWENHUIS
(Terecht heeft het bedrijfschap een
minimumprijs voor haring vastgesteld.
Wordt deze niet „gehaald" dan ver
dwijnt de vis naar de vlsmeelfabriek.
marktoverwegingen heeft men lle-
dat u één haring voor dertig cent
(Ons voorbeeld betrof een gemeente
waar een subsidieregeling gold; zo
wel rijk als gemeenten hebben de
schoolmelk gesubsidieerd. Oegstgecst
Is kennelijk een gemeente waar géén
subsidie nodig werd geacht omdat men
van mening was dat de ouders dit be
drag wel zelf zouden kunnen opbren
gen. Dat de schoolmelk aldaar per II-
Met genoegen las ik het verzoek van
de heer G.Roodbeen om in de krant
meer aandacht te schenken aan poli
tieke vorming onzer jeugdige lezers-
fessen). Hoewtl zelf niet tot de jeugd
behorende, is me telkens gebleken, dat
onze jeugdorganisaties en jeugdvereni
gingen weinig aandacht besteden aan
christelijke politieke vorming en dat
juist in onze tijd van steeds meerdere
politieke spanningen, zowel nationaal
als internationaal..
Er bestaan christelijke-politieke-jon-
gerenorganisaties en ik zou onze jeugd
van harte willen opwekken zich daar
bij aan te sluiten en daarom in iedere
stad of dorp een of meerdere clubs
te vormen om door persoonlijke en ge
zamenlijke studie kennis te nemen van
de rijke schat van politieke voorlich-
tingslectuur onzer voormannen. Ook
onze christelijke pers zou, zoals de
heer Roodbeen suggereert, een dienen
de taak kunnen vervullen. Op ons als
ouderen rust de plicht om in ons con
tact met de jeugd, de politiek onder
haar aandacht te brengen.
Delft W. BERGHUIS
Alden Hatch
Er duiken weer geruchten op dat het
verschrikkelijke boek van Alden Hatch
tóch verfilmd zou worden. Dat zou wel
de onbeschaamde brutaliteit ten top ge
dreven zijn! Waar ziet men het Ne
derlandse volk wel voor aan? De plaats
en functie van Prins Bernhard in onze
moderne monarchie is uitsluitend die
van gemaal van onze constitutionele
Koningin. Daar is niets Kennedy-ach-
tigs aan. Maar een Amerikaan kan dit
nooit begrijpen.
's-Gravenhage W. F. BINGLEY SR.
Westerse cultuur
In Birmingham. Alabama, zijn vier
kinderen vermoord bij een bomaan
slag in een kerk (nota bene!), en twee
zijn er doodgeschoten, In Nederland
worden meisjesstudenten nog ingedikt
of ingeblikt. Als de dames nu geen
ander cultuur-evenement kunnen' op
brengen dan apen na te apen, kunnen
zij beter weer aan het traditionele
sokkenstoppen beginnen.
's-Gravenhage W. F. BINGLEY SR.
Prinsjesdag
Ik ben heel blij dat de prinsessen
er z> goed zijn afgekomen op Prins
jesdag. En hoe gaat het met de rij
knecht, die van zijn paard en tegen
een boom is gevallen?
's-Gravenhage W. F. BINGLEY SR.
Rassenprobleem (III)
Met grote verbazing las ik het stuk
van H. van Bloois over de Joodse
groep in Nederland (Rassenprobleem
II). Weet H v. B. niet, hoe de Joden
in ons land kwamen? 't Was Philips
II. die in de 16e eeuw de Spaanse en
Portugese Joden voor de keus stelde:
dopen of de brandstapel, waarbij de be
zittingen aan de Koning kwamen.
Dit had een massale vlucht tengevolge
en een stroom Joden kwam in Amster
dam aan. Men kreeg woonruimte aan
de Oostkant. Rijke Joden bouwden gro
te panden aan de Wallen en steunden
financieel Prins Willem. De armeren
trokken verder oostwaarts. Zo ontstond
de Jodenhoek met kerken en winkelstra
ten. waar men ook later niet vandaan
wilde De Joden hadden dezelfde rech
ten en plichten aLs de anderen en
mochten overal gaan wonen. Steeds
meer vluchtelingen kwamen overal van
daan. Mokum (een joods woord) werd
een tweede Jeruzalem. Later kwamen
duizenden vluchtelingen uit Polen op
doorreis naar Amerika. Ze werden zó
goed geholpen, ook door christenen,
dat velen liever hier bleven. Ze wer-
den ondergebracht in grote pakhuizen,
maar na een brand in zo'n huis. waar
bij tachtig mensen omkwamen, bouwde
men steeds meer huizen. Inmiddels
zorgde Frankrijk voor vluchtende Hu
genoten. die ten westen van Amster
dam mochten wonen zo ontstond de
Jordaan.
Men hechtte aan zulke gezellige
buurten en niemand achtte een Jood
beneden zich integendeel! De Joden
meenden meer te zijn als uitverkoren
volk en ieder gunde hun dit ook van.
harte. 't Was allemaal echt plezie
rig. Men kocht graag en veel, zowel
van de Joden als van de Jordaners en
men hield van hun grappen en snedige
gezegden; bij deze mensen leefde men
op.
Vanzelf hadden de mensenrovers hier
gemak van. Vele Joden bij elkaar
werkten vlugger. Dat Mokum hierbij
onbewogen bleef, is onzin. Denk aan
het verzet in allerlei vorm. Men deed
vele Joden onderduiken en bracht ze
buiten de stad. Joden verbergen was
levensgevaarlijk en iedereen is geen
held. Daarom een vol saluut voor de
flinks ten.
Geen vergelijk dus met apartheid
van negers. Wij, Mokumers, kénnen
geen rassen en misschien de andere
Nederlanders ook niet. We gunnen ieder
een plaatsje in de zon en in onze
buurt.
Leiden G. VAN DIJK; P. BOSMA
Spek en Blek
Ik wil u even bericht sturen, dat uw
blad een gezellige krant is. Maar dat
verhaal van vriend Spekkie en Blekkie
dat begint mij r.u zo langzamerhand
de koel uit te hangen. Ik hoop dat u
ons een klein plezier wilt doen. Plaats
s v p. een ar.der verhaal Als ik zo de
boeken eens naga, dan zijn er nog ge
noeg gebeurtenissen beleefd, nietwaar?
Een paar jaar geleden stond er een
verhaal in van „Janek de vluchteling".
Dat was nu echt eens een fijn verhaal.
Daarom hoop ik nog heel wat gezel
lige uren met uw krant te hebben door
te lezen over nieuwe spannende avon-
turen, maar niet »an Spek en Blek.
Maar een ander spannend verhaal en
ik hoop dat u allen inziet dat Spekkie
en Blekkie niet meer zo leuk is. want
het is altijd het zelfde. Daarom! BlJ
voorbaat mijn hartelijke dank.
Oud Alblas LIDA TOOM (12 JAAR)
