22 Forse loonstijging maar wat kopen wij er voor? RITMEESTER Senaat bekrachtigt kernstopverdrag Paques (NAVO) kende Franse kerngeheimen Resolutie treft gaullisten Jjh een (fJOJnte hij, Uitspraak over een fusie binnen redelijke tijd Meer „sleutelsteden" WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1963 Voor het eerst op de foto drog. alsmede voor het controleren van de vorderingen op atoomgebied van de Russen en de Chinezen. Kennedy noemde in zijn boodschap het verdrag het eerste concrete resultaat van achttien jaar Amerikaanse pogingen, een halt toe te roepen aan de bewapenings wedloop. Er bestaat naar zijn mening hoop. dat dit zal leiden tot verdere maat- egelen om deze gevaarlijke wedloop tot controleren Voor het eerst in de geschiede- ,cgclcll nis van de Amerikaanse Senaat staan te brengen is er gisteren een foto genomen van een bijeenkomst van deze belangrijke instelling. De sena toren gingen er mee akkoord, dat een officiële fotograaf een plaatje maakte van de stemming over het kernstopverdrag, dat met 80 tegen 19 stemmen werd goedge keurd. Het was voor de Ame rikanen althans een historisch ogenblik. Het verdrag is dus nu ook door de VS geratificeerd. Een meerderheid van 67 stemmen was voldoende geweest. Bij de Democraten waren 55 voorstemmers en 11 tegenstemmers; bij de Republikeinen was de verhouding 25 8. De voorstem mers lieten zich leiden door een verkla ring van de stafchefs, dat de militaire risico's en nadelen aanvaardbaar zijn. als aan vier voorwaarden wordt voldaan. In een brief aan de Senaat heeft pre sident Kennedy deze vier waarborgen gegeven, te weten: het voortzetten van I een grootscheeps program voor onder- D® va".de. zc® 1an°cn van grondse proeven, het handhaven van eenide hebben hiertoe besloten naar goed opgezet laboratoriumprogram voor aa. eid'n® v,an, ee,"?c, ?e ,f Sowjet- wapenontwikkeling, het gereedblijven Iume enkele_ lid-staten_heeft gerich om proeven in de dampkring te nemen, .mat n indien de Russen bedrog zouden plegen BelSie T arief reducties voor Moskou van de EEG Dc ministerraad van de Euronese Economische Gemeenschap heeft dins dag de Sowjetunie een vermindering van de invoerrechten voor drie produkten aangeboden op voorwaarde, dat de re gering in Moskou het bestaan van de E.E.G. niet langer negeert. Dit aanbod Is vervat in een nota, die door de Ne derlandse ambassadeur in de Rusrische hoofdstad aan dc regering van dc Sow jetunie zal worden aangeboden. Deze procedure moet worden gevolgd, omdat de E.E.G. en de Sovjetunie geen be trekkingen onderhouden. Dc taak is op gedragen aan de ambassadeur van ons land. omdat Nederland het periodieke voorzitterschap van de E.E.G.-minister raad waarneemt. be- Spanje steunt Portugal in de V.N. De Spaanse minister van buiten landse zaken, Castiella, heeft tij. dens het debat van de algemene vergadering van de Verenigde Naties gisteren verklaard, dat zijn land ,,de ophitsende en bloed dorstige aanvallen" op Portugal veroordeeld. „Men poogt Portugal op deze wijze uit Afrika te verdrijven. Het schijnt zelfs dat Portugal de hoofdbeklaagde wordt geacht, wanneer het woord ..Afri ka" valt. maar het land heeft steeds bijgedragen tot de beschaving van Afri ka. waar het zich reeds vijf eeuwen bevindt. Het verrichte daar reeds zijn zegenbrengende arbeid, toen vele Euro pese staten, laat stan de overgrote meerderheid van de Afrikaanse landen, nog niet eens bestond. Portugals aanwezigheid in Afrika is wettig. Het kent in zijn Afrikaanse ge bieden geen rassenonderscheid en er is geen sprake van economische uitbui ting. Portugal poogt een maatschappij te doen ontstaan, waarin de vertegen woordigers van vele rassen die er deel van uitmaken op voet van gelijkheid met elkaar omgaan", aldus de Spaan se minister. Zuid-Afrika De afgevaardigden van de Afrikaanse landen naar de vergadering van de we reldgezondheidsorganisatie te Genève hebben gisteren de zaal verlaten uit pro test tegen de aanwezigheid van de ver tegenwoordigers van Zuid-Afrika en Por tugal. De zitting werd toen voor onbe paalde tijd geschorst. Op een vergade ring in Wenen van het internationale bu reau voor kernenergie heeft een verte genwoordiger van Zuid-Afrika een be roep op de vergadering gedaan zijn land niet om politieke redenen uit te slui ten. Een Ghanese woordvoerder zei. dat men althans voorlopig gehoor zou ge ven aan deze oproep. Frankrijk, Duitsland vaarin werd geprotesteerd tegen de discriminatie van Rusland op het gebied van douanetarieven tegenover de tolrechten, die tussen de leden van de E.E.G. gelden. In de nota wordt gezegd, dat deze klacht voor de E.E.G. onaanvaardbaar is. doch dat de gemeenschap in de geest van de ontwikkeling van het vrije han delsverkeer bereid is daartoe een bij drage te leveren. Schroder sprak met Kennedy De Westduitse minister van buiten landse zaken, Schroder, heeft gisteren op het Witte Huis een onderhoud van een uur-met president Kennedy gehad. Er is gesproken over de vooruitzichten van ontspanning tussen Oost en West. het toekomstig overleg tussen de V.S. en West-Duitsland en een kernvloot met bemanningen van verscheidene nationa liteiten. De Duitse minister zei na afloop van het onderhoud, dat de landen die voor de vorming van de bedoelde kernvloot voelen, zich niet moeten laten afschrik ken door de gereserveerde Britse hou ding ten opzichte van het project. Men zou integendeel Engeland moeten trach ten over te halen er aan deel te nemen. Schroder verklaarde, dat het gesprek met president Kennedy zeer hartelijk was geweest. „Wat is dat?" vroeg de zoon „Da's m'n oude kous" zei de vader „Haha" zei de zóón. „Nee, serieus", zei de vader, „daar stop ik m'n spaargeld in. De moderne manier, weet je". „Wat betekent dat dan - Deposito-boekje?" „Dat 't van De Twentsche Bank is. Krijg ik proeent rente van. Niet gek". „Oh Zou d'r genoeg rente zijn, voor een... eh... werphengel?" „Wil jij eens vlug aan je huiswerk beginnen?" kunt óók per giro Horten en tot 25.000 gulden - ontvangt U per jaar 31/* procent rente De Twentsche Bank Prijzen moeten óók mee (Van een onzer redacteuren) Van alle kanten horen, zien en lezen werknemers het: er is iets niet in orde met het loon- front, dat in beweging is ge raakt. Daar moet wat aan gedaan worden, zo nodig ook ten koste van de prijzen, zegt de vakbe wegingsspreker voor de t.v. Forse loonsverhogingen zullen noodzakelijk zijn, staat in ons land j 1 woord: omdat onz de krant. althans nominaal Ja, hier en daar kan men van dere E.E.G.-landen werknemerszijde kennelijk zijn Dal kllnk, d„, beel mooi ongeduld niet bedwingen en dat zou het ook zijn, indien wordt de een of andere wilde Nog altijd kan de ontwikkeling op hel gebied van de lonen menige lezer blijven intrigeren, eenvoudig, omdat het nieuws daarover blijft komen en omdat hijzelf er zirh zo nauw bij be- trokken kan voelen. Vandaar dat we, na vorige week onze infor matie* uit werknemers, zo u wilt: vakhewegingskring te hebben be trokken, ons ditmaal tot de zijde mentaar hebben gewend. Met één franc. lonen Cen prijzen), ergeleken met an- an de lage kant zijn. Arrestatie verontrust militairen a 1 i fnage voor „een grote oostelijke Aangenouaen toen [mogendheid", die volgens welinge- lichte zegslieden Rusland is. l\US 013 Zlin Reden van ongerustheid in militaire 1-®- kringen is vooral het feit dat Paques 7- n m pi' \A70C voordat hij in zijn Navo-funktie werd V.aIllCJL W ao i benoemd, werkzaam is geweest bij de I generale staf van de Franse nationale In Franse militaire kringen afdeli?s voorlichting. Op dit bureau kreeg hn te maken met alle heerst grote verbijstering over delspecten va de Fra„se dctensic, mrt arrestatie van Georges Paques, uitzondering van technische kwesties, adjunct-hoofd van de NAVO-voor-jdie meer van rechtstreeks belang wa- lichtingsdienst in Parijs. Zoals wijlren voor de strijdkrachten, gisteren meldden, is Paques gear resteerd op verdenking van spio- duktie maar geiUke tred zou kunnen houden met onze exportorderpositic. staking begonnen om zoveel Dit is echter niet het geval. Wegens een cent verhoging per uur. Alsof tp.k"rt aan arbeidskrachten kunnen we r nle( mPer aan de vraag beantwoorden. I de loonvorming per onderne- En in zo n geval baat geen enkele con- ming al volledig een uitgemaak- curerende prijs. Immers: het gevraagd, te zaak zou zijn. Tot dc algemene nervositeit schijnen Met andere woorden als de zaken i nog bij te moeten dragen berichten die er zo voorstaan, zou het wel eens kun- melden, dat een aantal ministers er hun nen zijn dat we in ons land blijkbaar nachtrust voor blijkt over te hebber. TE voorzichtig zijn geweest doordat we I gehad om de ontwikkeling te bespreken de ionen en de prijzen te laag hebben en dat de regering het Centraal Plan- gehouden. En dat we deze dus nu bureau onverwijld aan het rekenen moeten gaan verhogen om weer in een heeft gezet. gezondere situatie te belanden. Ergo Is het wonder dat dit alles zekere dat onze export door enige prijsverho- verwachtingen bij de doorsnee werkne- ging iets werd geremd, hetgeen op zijn mer wekt, die bij deze ontwikkeling beurt de arbeidsmarkt weer enige ont- bijzondcr wel denkt te varen? Voor zijn spanning zou kunnen geven. Voorts, dat geestesoog wordt de vele jaren onmoge- nominaal 1 lijk gebleken vakantiereis naar het wegzuigen buitenland, samen met zijn vrouw, reeds krachten gingen verhinderen, hetgeen ontspannende ijskast, lelijkheid wascombinatie die anders nog jaren op zich zouden Ij ten wachten ziet hij zich binnen zienlijk kortere tijd als vervulde w< aan) arbeidsmarkt zou kunnen werken Israël De Israëlische regering heeft beslo ten haar gezant in Zuid-Afrika, die de vorige week werd teruggeroepen, niet te vervangen. Men weigerde in Jeruza lem commentaar te geven op dit be sluit. maar wees er op dat Israël door deze stap in de geest handelt van de VN-resolutieg over Zuid-Afrika. Noorse regering geïnstalleerd Elnar Gerhardsen heeft gisteren zijn nieuwe socialistische minderheidsrege ring bekend eemaakt, die vandaag offi cieel is geïnstalleerd na cen nict-socia- listische regeringsperiode van precies vier weken. De 66-jarige Gerhardsen, die sinds de oorlog steeds premier van Noorwegen is geweest op vier jaar na. heeft het meerendeel van zijn ministers gehand haafd. Onder hen bevinden zich Halvard Lan ge, minister van buitenlandse zaken en de voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Trygve Lie. die thans minister van industrie is. In politieke kringen merkt men op dat Gerhardsen door het handhaven van de ministers voor industrie en defensie 'Har lem) niet heeft toegegeven aan de ei sen van de links-socialistische volkspar tij om hen niet meer in de nieuwe rege ring op te nemen. De volkspartij, die vooral verantwoor delijk is voor de val van de vorige re gering. is tegen Lie. omdat zij hem be schouwt als een ..lakei van het Ameri- j kaanse dollarimperialisme". PRESENTEERT EEN NIEUWE SIGAAR kenners steken er de loftrompet Paques moet dus op de hoogte zijn geweest, aldus militaire waarnemers, met alle militaire beleidskwesties be treffende de Franse kernbewapening, behalve met de vervaardiging van STILZWIJGEN Men bewaart zoveel mogelijk het stil zwijgen over de juiste werkzaamheden van Paques bij de generale staf nationale defensie, later het pei te secretariaat-generaal van de nationale defensie genaamd In zijn laatste funk- tie op de afdeling voorlichting van de Navo hielp hij mee de vergaderingen van de nationale defensieraad voor te berei den. welke dikwijls door president De Gaulle werden voorgezeten. In 1958 trad Paques, die eerder leraar as. in dienst bij de generale staf De 49-jarige ambtenaar maakte op journa listen altijd een hoffelijke indruk, vrien delijk maar gereserveerd en enigszins ironisch. In datzelfde jaar zou hij ook met zijn spionage zijn begonnen. Hoe hij daartoe gekomen is, schijnt vooralsnog een raadsel te zijn. vrienden zagen hem altijd als schapen man. Paques is de eerste Franse ambtenaar, die sinds de oorlog wegens militaire spionage voor een vreemde mogendheid is gearresteerd. Hij blijkt reeds begin au gustus in zijn woning in Parijs te zijn gearresteerd. nt zit dat er allemaal voor werknemer „in"? Wie hier antwoord op wil zoeken, zou eerst raag kunnen gaan stellen. Maar wacht eens even: was dat waar" Het zou waar zijn als een Duit se arbeider in Duitsland voor één franc evenveel zou kunnen kopen als een Nederlandse arbeider voor één franc in Nederland Maar hier komt nu het gro te verschil: voor die ene franc deed de Nederlandse arbeider méér. Zóveel meer dat zowel het Duitse als het Nederlandse werkelijke loon op gelijk niveau lagen: de Duitser in Duitsland en de Nederlander in Neder land konden cr ongeveer precies even veel voor kopen: hun lonen behoorden beide tot het gemiddelde type in de EEG-Ianden. Met andere woorden: ook al liggen lonen en prijzen in een land lager, daarom behoeft er de wel vaart nog niet lager te zijn! Want uit welke hoek kan uitsluitend een werkelijke, een reële verhoging van onze welvaart en daardoor ook van ons persoonlijke werknemersinkomen worden gehaald? Uit die van een ver hoogde arbeidsproduktiviteit, uit die van een stijgende produktie! En hoe kan de produktie stijgen als de omstandigheden daartoe gunstig zijn? Indien er onder meer en dat vormt toch wel een voorname factor wordt geïnvesteerd, m.a.w. indien de mechanisatie en automatisering verder kunnen voortschrijden, immers belang rijke voorwaarden voor een stijgende produktie. Een stijgende produktie, die het tenslotte moet doen; waar we het van hebben moeten! I HP Ofschoon er in verband met een ver- erhogen arbeidslonen het wachte verdere stijging der produktie nodige arbeids- ongetwijfeld reden zal zijn te hcoen op eveneens verdere reële loons verhoging, moet deze verhoging in fei te geheel los worden gezien van de sanering inclusief loonsverhoging welke thar.s door velen, en blijkens haar ac tiviteiten ook door de regering, nood zakelijk wordt geacht. Bijzonder vreemd mei ijk: Hoe komt het; eigenlijk precies de oorzaak s land niet hele- Overigens moet een te remmen Ne derlandse export menigeen, die opge- een voed is bij „exportbevordering en nog na- eens exportbevordering" bijzonder nu vreemd in de oren klinken Die klank „dat IS ook vreemd en kan alleen Te laag Het antwoord hierop kan heel kort z(jn. namelijk omdat volgens velen ons loon- en prijspeil te laag is. hetgeen heeft geleld dat ons land thans in ter" maakten :odanige overspannen arbeidsmarkt- situatie is komen te verkeren, dat daar op de kortst mogelijke termijn tets aan dient te worden gedaan. Met als voorbeeld onze huidige ex portpositie moge dit verduidelijkt wor den Als we de Nederlandse export positie overzien, dan kunnen we daar enkele sectoren uitgezonderd zoveel orders ontwaren als we. bij wijze van spreken, maar hebbep willen. Alleen: het ontbreekt ons aan voldoende ar beidskrachten om al die opdiacnten te kunnen uitvoeren; we kunnen het werk eenvoudig niet aan. Tot overmaat van ramp lopen er bovendien nog hele ichting. namelijk die van een momentele onhoudbare situatie, welke dringend om ingrijpen vraagt. Een ingrijpen in de lonen, maar óók een ingrijpen in de prijzen. Want stel dat alleen de lonen hoger werden en de prijzen onveranderd zouden (kun nen) blijven, dan werd een ervarings feit automatisch de consumptie gro- legerscharen Nederlandse arbeidskrach ten de grens over. Reden: ze kunnen 'ér verdienen, dus de huidige zeer gespannen Vraag: arbeidssituatie. zijn Russische vrienden, die later, samen met een lid van de Russi sche ambassade in Parijs, is uitgewezen. Zijn vrouw, een letterkundige, was toen met hun 8-jarig dochtertje op vakantie. Bom in school: loos alarm telefoontje over een bom Amerikaanse school gelegd u zijn heeft de autoriteiten genood- akt 1450 leerlingen te evacueren uit de Amerikaanse lagere en middelbare Tho- ias A. Roberts-school in Berlijn. Deskundigen in explosieven van het le ger en leden van de militaire politie zochten vijf uur lang in het gebouw, aar vonden niets. Het telefoontje werd aangenomen door _jn van de onderwijzers. Hij vertelde de politie dat de Engels sprekende schrik- aanjager door de telefoon zei ,.Er is een bom in uw school maar u zult geen tijd hebben om er iets aan te doen" rat anders besparingen, lees: vesterinigen zouden zijn geweest. En aangezien investeringen de bedoeling hebben een toekomstige stijging van het nationale inkomen, een toekomstige welvaartsverhoging te veroorzaken, zou den we deze bespraingen wel eens niet kun missen en dus uit (verhoogde) prij zen moeten halen. Hetgeen betekent met alleen een aan passing van de lonen maar ook een aan passing van de prijzen in de richting van het peil der andere Europese landen. Maar dit zou dan kunnen bciekenen (stijgende lonen en prijzen) dat de werk nemers wel eens niet zoveel konden opschieten met hun te verwachten forse loonsverhogingen, omdat de mede hoger wordende prijzen die loonsverhogingen wel eens grotendeels teniet zouden kun- i11 .Kan nen doen. Inderdaad is dat een zeer „.nnvlf' y?Yeifl, ?L iCrs- 1J^en" Ant" realistische gedachtengang: werkelijke ïr- 1 f Jn jnjfen VOOr" loonsverhogingen (waar de werknemer deli„ is, omdat het (meer dan) concur- dus echt wat aan heeft) zijn bij de hui- [®nd kan werken. Vraag: waarom kan dige discussie over passende maatrege- Icn die door de regering zouden moeten worden genomen volgens velen dan ook niet het eigenlijke punt! Zyn in dit opzicht dan geen correcties nodig? Dat zouden we eens nader kun nen bezien. Vast staat dat in ons land thans (nog) vergeleken bij andere Euro pese landen een laag loon- en prijspeil van kracht is. Maar dit houdt niet auto matisch in dat dan ook onze welvaart wel op een veel lager niveau zou liggen. Enkele cijfers kunnen dit treffend iluus- treren. Het zijn officiële EEG-cijfers die, of schoon van 1959 dus bepaald niet gloed nieuw, toch tot de laatste gegevens be horen. Omgerekend in Belgische francs bedroeg het gemiddelde nominale uur loon, inclusief alle werkgeverslasten daaraan verbonden, in Duitsland toen globaal 40. in België 40. in Frankrijk 40. in Nederland....35 en in Italië 32. Men zou nu kunnen zeggen: in dat Doorgaande weg Om die sanering gaat het in eerste instantie, dat moeten we goed begrij- Sen. Zij is nodig omdat we thans aan et einde van een weg staan die tot een overspannen arbeidsmarkt heeft gevoerd, een weg, die in feite dóód bleek tc lopen. De eerste en voornaam ste opdracht is vooralsnog dat een nieuwe, cen doorgaande weg gezocht en gevonden zal worden. Indien daarbij van de gele genheid gebruik gemaakt zou kunnen worden los te komen van kunstmatigheden zoals ons huidige huurniveau, onze huidi ge landbouwprijzen, dan zou on ze regering wel een zeer be langrijke bijdrage tot een gezon de verdere ontplooiing van 's lands economie hebben gele verd! Kampen in China voor Russen? In een van de Russische bladen en bericht gepubliceerd waarin mei- ding wordt gemaakt van het bestaan van concentratiekampen voor niet-Chine- zen (dat zijn dus Russen in dit geval) in China. Iemand die vier jaar in een dergelijk kamp heeft doorgebracht en naar Rusland wist te ontkomen, heeft verklaard dat er vele „minderheden" worden verdrukt. Als men openlijk zijn sympathie voor de Russische regering Raad van Europa Dc raadgevende vergadering van de Raad van Europa heeft gisteren het debat over de politieke en econo mische ontwikkeling van Europa afge sloten met een resolutie, waarin wordt verklaard, dat de verantwoordelijk heid van Europa voor het formuleren en leiden van de politiek der Atlan tische wereld in al haar aspecten moet worden vergroot. Dit dient <e geschieden door ontwikkeling van ge meenschappelijke Europese politieke instellingen en niet door autonoom nationaal optreden. De resolutie is aangenomen met 63 stemmen voor en zeven (van de Fran se gaullisten) tegen en één onthouding. Het debat heeft voor het eerst sinds lange tijd weer eens een fikse discus sie tussen gaullisten en anderen opge- Ministers in Brussel bijeen I De campagne voor de verkiezing van een bur gemeester en leden van de gemeenteraad van het dorp Sulphur Rock in de Amerikaanse staat Arkansas gaat ditmaal tussen de mannen en vrouwen. Op het ogen blik zijn de mannen in het dorp aan het bewind. De vrouwen, die de man nelijke dorpsregering moe zijn, hebben zich echter verenigd in een partij die zeven kandida ten heeft gesteld om de mannen te vervangen. De presidente van de partij zei: het blijft een vriendschappelijke strijd. Wanneer wij winnen zul len we de verliezers een maaltijd aanbieden. Op de lijst van gevon den voorwerpen van de Londense politie kwa men gisteren twee ba- bies voor. Een pasgebo ren meisje werd gevon den in een boodschap- penmandje in het da mestoilet van een sta tion en een jongen van een week werd aange troffen in een telefoon cel. Italiaanse recher cheurs zijn er in ge slaagd vier vooraan staande leden van de Si- ciliaanse Mafia te arres teren. De rechercheurs hadden zich in Mafia- kringen weten in te drin gen door zich voor te doen als werklozen Na dat zij de wens te ken ken hadden gegeven ii de organisatie te worden opgenomen, werden zij in contact gebracht met de mannen, die zij zoch ten. Deze zouden o.m. hebben deelgenomen aan cen aanslag op Sicilië, die aan negen mensen het leven kostte. Het internationale ver bond voor het behoud van de bronnen der na tuur heeft cen beroep op alle regeringen gedaan om direct toezicht te gaan uitoefenen op de in- en uitvoer van huiden van panters, jaguars en andere „gevlekte kat- achtigen". Het verbod zegt in een resolutie dat de huidige mode om kle ren te maken huid van deze dieren hun voortbestaan dreigt. I De Zuidafrikaanse vei ligheidspolitie heeft gis teren een Afrikaanse predikant, Joseph Ma- loekazi, ervan weerhou den voor drie dagen in het openbaar te gaan vasten als demonstratie voor rassengelijkheid. Toen hij zijn hongersta king wilde beginnen werd hij door de politie naar het hoofdbureau gebracht waar hem werd verteld dat een openba re hongerstaking niet is toegestaan. De ministerraad van de Euro- staal en de ministerraden van de drie gemeenschappen, die later zou moeten worden gevolgd door de fusie van de drie gemeenschappen als geheel. pese Economische Gemeenschap j heeft gisteren in Brussel besloten ide regeringen van de zes lidmaten te verzoeken zich „binnen redelijke tijd" uit te spreken over de samen smelting van de drie Europese ge meenschappen. Het initiatief tot deze fusie is reeds in juni 1961 I genomen door de Nederlandse mi nister van buitenlandse zaken, mr. Luns. De zes regeringen zouden zich eerst moeten uitspreken over de samen smelting van de Europese commissie van de EEG, de commissie van de Eu- De, tegenkanting van Luxemburg te- rnnese zemeensohan voor atonmenor sen de plannen tot samensmelting van de lu ÜZ Jóvfe?» T. F, i gemeenschappen komt voort uit het feit. gie en de Hoge Autoriteit van de Eu-.^at de zctcl van de Hoge Autoriteit in ropese gemeenschap voor kolen en Luxemburg is gevestigd! Aan de vertegenwoordigers van de zes lid-staten in Brussel is opgedragen de aan cen samensmelting verbonden vraag stukken tc bestuderen en voor het einde van dit jaar voorstellen in te dienen. De Luxemburgse minister van buiten landse zaken. E. Schaus. verklaarde naar aanleiding van dit besluit, dat „het noch op het beginsel, noch op de inhoud van de fusie vooruitloopt". „Slechts in deze zin heeft dc Luxem burger regering zich bereid verklaard met haar partners de politieke, juridi- i institutionele vraag- 1324. In vlotte journalistieke ver slagen, waaraan vooral beginnende of weinig talentvolle sportverslagge vers zich nogal eens te bulten gaan (en waarvan we sommige radiovir tuozen zeker niet willen uitsluiten), wordt Leiden bij voorkeur ,,de sleu telstad" genoemd en de uit Leiden afkomstige sportlui dragen in het verslag dienovereenkomstig de naam „sleutelstadbewoners". We laten hier natuurlijk volkomen buiten discussie, dat dergelijke termen wanhopig ver velend zijn en een volslagen gebrek aan smaak, eigen stijl en originali teit vertonen. Afgezien daarvan, is het fout en in ieder geval verwar ringwekkend. Leiden als „de sleutel stad" aan te duiden. Leiden is niet dè sleutelstad, maar hoogstens een sleutelstad, d.w.z. één uit de vele sleutelsteden. Was in vroeger tijden St. Pleter met de sleu tel in het Leidense «apen afgebeeld, ook thans nog voe ren verschillende meenten in Noord- hrabant en Limburg deze schutspa troon met de sleu- TOCH IS HET ZO! tel zonderlijk voor, Ion afgeleid va St. Pleter. met het wapen van meente Berg in de meeste geval- i het embleem van 5t. Servaas, bijv. in de Limburgse ge- Terblijt. en in de Schijndel In Noordbrabant. Ook bi de wapens Rhenen, Axel en Terneuzen komen sleutels voor en het wapen van Vught toont twee kerken met een sleutel tussen de torens. De voormalige gemeente Breuke- len-St. Pieters en Abcoude-Proosdv hadden sleutels in hun wapens, even als Nigtevegt en Loppersum, welke laatste plaats, als vroegere proost dij, een zwaard en sleutel voert als symbool van het wereldlijke en ker kelijke geizag. We behoeven de sleutel in het stadswapen overigens niet altijd als een overgebleven kerkelijk symbool te zien, want ook hartstocht voor re bussen kan hieraan ten grondslag liggen. Het Friese stadje Sloten bracht dit aardig tot uitdrukking door ons een burcht (slot) tc tonen met twee sleutels en dc vroegere ge meente Sloten in Noord-Holland gaf zelfs een afbeelding van drie hang sloten. Onnodig te zeggen, dat dit sprekende voorbeeld van ideografie van zeer jonge datum is. Ook in het buitenland zijn de sleu telsteden niet van de lucht, en we vragen ons af, wat de sportcommen- tatoren ons zouden voorschotelen, in dien een elftal uit Leiden eens tegen cen vertegenwoor digende ploeg uit Bremen, Regens- burg. Naumburg of Soest (In West- falen) zou moeten spelen. Want In dc wapens van al deze steden worden sleu- tels te kust en te keur aangetroffen. Ook Le Mans in Frankrijk dat de verslaggevers toch zeker niet onbe kend kan zijn wegens het hoge dodencijfer dat jaarlijks uit een sportieve gebeurtenis voortvloeit, heeft een sleutel in het stadswapen. En dacbt u dat Schlüsselburg, vlak bü Leningrad gelegen, het zonder sleutel had willen stellen? We zullen thans maar eindigen, niet echter zonder een hoogst origi nele methode te hebben aangege ven, waarop in de oudheid kostbaar heden konden worden beveiligd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5