Kerk mede-schuldig aan
vervreemding van God
Concilie gaat maandag
spreken over de kerk
DE DOKTER aan 'i woord
Verklaring Geref. Oec. Synode:
Een woord voor vandaag
NZV brengt leiders van
zondagsscholen bijeen
Kerk antwoordt M.H.
Het
sprookje
van
iedere
Kritiek op Zwitserse
arts afgewezen
Bt_De voorzitter van de kerkedag. dr. Leo
AEG
AEG
De bejaarde en
zijn woning
Pagina 2
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1963
Zeg eens zómaar: "Dat teas ik vergeten:
"We gaan vandaag knus ergens eten.
Laat de pannen maar staan
"En kleedje mooi aan...'*
Heus, uto vrouw zal niets feest'lijkers weten!
Aandacht voor
De kerken zijn mede schuldig
aan de algemene vervreemding j -w
van de wereld van God. De kerken OlXOLO
zijn tot ontrouw en afval verval
len, en daarom zijn zij medeschul
dig aan de algemeen heersende on
tevredenheid en zelfs afkeer van
het evangelie, een afkeer die vaak
de vormen van een groeiende vij
andigheid en grote onverschillig
heid heeft aangenomen. Deze open
taal lezen we in een officiële ver
klaring, die zojuist is uitgegeven
door het secretariaat van de Gere
formeerde Oecumenische Synode.
deze oecu-
Grand Rapids zijn
e.jan een bespreking
aantal vragen, opgesteld door
Tijdens de zittingen
menische synode t
enige uren gewijd
Vier stuurlui aan het roer
Nog twee jaar
De tweede zittingsperiode van
het Vaticaans concilie zal hoofd- 1 7 O J,an
zakelijk gewijd zijn aan een be- fJOOT C16 OOGg R K-
spreking van een nieuw rapport O vonr
over de kerk. Hoewel er 15 van de
17 rapporten (of schema's) klaar
nier op te blazen. Hij wenst dat er
iets gebeurt. Paus Johannes droomde
hervormingen en elektriseerde de
Kerk. Maar Paulus wil de her
vormingen mogelijk maken.
kerkredactie)
Wijzigingen
zijn, ziet het er naar uit dat de r.k.
bisschoppen tot december de han
den vol zullen hebben aan de pro
blematiek rond de kerk. Dit deelde
dr. L. Alting von Geusau gisteren
mede op een persconferentie in
Utrecht.
Von Geusau verwachtte dat de ko
mende zittingsperiode beslist niet dc
laatste zal zijn. Algemeen wordt er re
kening mee gehouden dat het concilie
enkele jaren zal duren. Wel komt nu
een van de meest interessante onder
werpen aan de orde. Het onderwerp dat
vooral van protestantse zijde met enige
spanning tegemoet gezien werd, nl.
rapport over de openbaring, is
steeds niet klaar en de mogelijkheid be
staat dat het als nog niet rijp zijnde
van de agenda zal worden afgevoerd
Zoals men weet werd een weg ge
zocht tussen het protestantse ..sola
scriptura" (de Schrift alleen) en de r.k.
visie die Schrift en traditie wil zien als
bronnen van openbaring.
Geopperd was een soort compromis
in de uitspraak ,,Sola Scriptura in o*e
ecclesia" alleen de Schrift in de
mond van de kerk. Maar ook dit com
promis lijkt dus nog steeds niet aan
vaardbaar.
Genade-aspect
Met het rapport over de functie en
plaats van de kerk koos men een on
derwerp dat in het bijzonder de belang
stelling heeft van de huidige paus. Als
kardinaal liet Montini weinig van zich
horen, maar hij sprak zich uit over het
vorige ontwerp van een rapport. Hij
vond dat toen te koud, te formalistisch,
te juridisch. Nog als kardinaal pleitte
hij voor een volledig nieuwe opzet,
waarbij meer aandacht geschonken zou
worden aan het mysterie karakter, het
Senade-aspect van de kerk. Hij wilde
at de kerk niet alleen maar zou bena
derd worden als gemeenschap van ge
lovigen, maar als de werkelijkheid,
waarin Christus als Heer aanwezig is
Inmiddels is een geheel nieuw rap-
tot de „afgescheiden broeders", zoals
Rome tegenwoordig graag zegt, en tot
de wereld. Het rapport bevat vier
hoofdstukken, waarvan het eerste aan
dacht geeft aan het mysterie-aspect,
het tweede een nieuwe bepaling zoekt
van de verhouding episcopaat en pri
maat. Het derde hoofdstuk schenkt
aandacht aan de plaats van de leken,
het laatste aan de roeping tot heilig
heid.
Eigenlijk zal dus in de komende w<
..in een veelheid van onderwerpen, di
ook de protestantse wereld boeien aa
de orde komen. In de eerste plaats zal
onze aandacht uitgaan naar wat zal
worden gezegd over de verhouding var
Rome tot de gelovigen en kerken bui
ten haar muren. Maar ongetwijfeld zal
het ook voor ons van belang zijn welke
iwe weg Rome in slaat als het gaat deelde presidium
de plaats van de paus J~ r1--'- •»-
de bisschoppen.
Aan die hervormingen moet het con
cilie meewerken. Daarom moet het tot
iets in staat zijn. Paulus wil een einde
maken aan de verwarring die de
littingsperiode kenmerkte. De
berustte in handen van een presi
dium van tien kardinalen. Het was
verdeelde ploeg, te verdeeld om
team te vormen. Tot verbazing
iedereen in Rome voegde Paulus nog
drie (conservatieve nog wel) kardinalen
Politiek gezien was het een mee
lijke zet, zeggen nu de meer pro_
sieve rooms-katholieken. Paulus werd
toegejuicht door de conservatieve scha-
Maar plotseling benoemde hij een
an vier kardinalen, die
te werken, droeg hen op
moderamen
weten
de vergaderingen
hem te lei-
Met een slag; werd het Innerlijk
de plaats vies op de achtergrond. Het gevolg is
dat de vier belangrijkste
deze tweede zittingsperiode plotseling
zijn Agagianian, Lercaro, Döpfner en
Suenens. Paus Paulus hoopt dat deze
vier stuurlui in staat zijn het concilie
schip een vaste koers uit te zetten, zo
dat het, als het maandag zijn nieuwe
rels begint noch op conservatieve, noch
el de onfeilbaarheid van de paus
vaardde, maar geen tijd meer had te Pr°8ressieve klippen zal stran-
aandacht te schenken aan de plaats
Primaat
Het is reeds duidelijk dat paus Pau
lus niet verder wil marcheren op de
het eerste Vaticaanse concilie,
worden gezegd dat heö feit dat zove-
len zich afkeren van de kerk en de
verkondiging van Gods Blijde Bood
schap, de kerk zeker niet mag doen
besluiten de wereld maar aan zijn lot I
over te laten en zich maar in een
geestelijk isolement op te sluiten. De,
kerken behoren juist het voorbeeld te i
volgen van de Goede Herder, die door I
zicteelf wegcijferende en vergevende
liefde zoekt wat verloren en afge
dwaald is.
Daarom dan mogen de kerken zich
er maar niet mee tevreden stellen
wanneer zij waarschuwen tegen het
komende oordeel tegen diegenen die
weigeren zich berouwvol aan God
over te geven, maar moeten de ker
ken ook het onverkorte evangelie aan
de gehele wereld verkondigen. De
kerk moet dan doen in de wetenschap
dat God, onze Heilandwil dat alle
mensen behouden worden en tot er
kentenis der waarheid komen. En
daarom dient de kedk dan ook met
Paulus te zeggen, dat wij ons hierom
moeite getroosten en grote inspan
ning, omdat wij onze hoop gevestigd
hebben op den levenden God, die een
Heiland is voor alle mensen, inzon
derheid voor de gelovigen (1 T&imo-
theus 2:4 en 4:10).
Daarom mag de kerk geen ver
vreemdeling voor de wereld zijn. Zij
moet haar solidariteit met de wereld
tonen door te trachten de geestelijke
en materiële nood van de wereld te
peilen en de kerk moet trachten de
ellende van de mensheid te verzach
ten op een wijze die in overeenstem
ming is met haar aard en taak,
gehoorzaamheid aan Hezus Christus.
De kerk mag niet slechts bezord zijn
om het welzijn van individuele men
sen, maar zij moet ook haar volledi
ge aandacht wijden aan het geheel van
de menselijke samenleving. Zij moet
de volle evangelieboodschap verkondi
gen voor alle levensterreinen niet al
leen maar voor het terrein der opvoe
ding en wetenschap, maar ook in be
trekking tot de sociale en politieke ac
tiviteiten op de nationale en internatio
nale niveaus. Het grootse doel van de
kerk in alle deze arbeid is de heiliging
van Gods naam en de komt van Zijn
koninkrijk.
Daarom moeten de kerken
streven, zoals de Goede Herder dat
zelf ook deed, de schapen te behoeden
tegen afval van het Woord Gods
(Matth. 18», en moeten zij tegelijker
tijd met alle middelen die haar wet-
tiglijk ter beschikking staan trachten
de dwalenden en verlorenen onder de
heerschappij van Jezus Christus, het
Lam Gods. de enige Redder der we
reld, terug te brengen.
Waarlijk kerk
Met het oog op alle onvolmaakthe-
-- den die zelfs in Woordgetrouwe kerken
de Gereformeerde Oecumenische aan de dag treden, zou men wel de
Synode, zondigen de kerken ook wan- vraag kunnen stellen of de kerken in
Christus scheu- plaats van zich eerst tot de wereld te
u«» richten, niet beter eerste een grotere
heiligmaking zouden mogen
samenleving
(Van onze medewerker
in Grand Rapids)
kondiging in een ontkerstenende
reld. Aan het eind van die besprekingen
heeft toen ds. William Reid McEwen,
de Reformed Presbyterian
Church van Ierland zendingswerk doet
Melbourne, Australië, spontaan een
motie aangeboden. In dat stuk werd
toen een samenvatting gegeven van de
problemen; het was een heel mooi
stuk, opgesteld tijdens de debatten, en
edactie droeg dan ook de sporen
de begrijpelijke haast. Het stuk
werd toen evenwel niet in behandeling
genomen doch om redenen van meer
organisatorische aard naar het mode-
ramen verwezen. Nu. een maand na
de sluiting van de synode, is er dan
een officiële verklaring van de synode
gekomen.
Professor dr. Herman N. Ridderbos,
één der gedelegeerden van de Gere
formeerde Kerken in Nederland, prof.
dr. F. H. Klooster, hoogleraar in de
systematische theologie aan de Theo
logische Hogeschool der Christian Re
formed Church te Grand Rapids,
dr. Paul G. Schrotenboer, predikant
de Christian Reformed Church te Sint
Catharines, Ontario, Canada, hebben de
voornaamste hand gehad in de samen
stelling van dit stuk, dat nu zojuist als
officieel document van de synode aan
de leden-kerken is toegezonden.
Gescheidenheid
De kerken dragen ook bij aan de
vervreemding van het evangelie wan
neer zij zich verwijderen van de eni
ge grond en zekerheid, die Christus
aan de apostelen en profeten heeft ver
leend (Efeze 2:20» en zij niet meer
de volledige raad Gods aan de wereld
verkondigen. Datzelfde is het geval
wanneer de kerken het toelaten dat
predikanten verklaren dat belijdenisge
schriften verouderd zijn en wanneer zij
de onfeilbaarheid der Heilige Schrift
ontkennen. Wanneer dat gebeurt looche
nen zij het evangelie en bevorderen zij
de toenemende vervreemding. Maar de
kerken staan ook in de schuld wanneei
zij met de mond een rechtzinnige be
lijdenis verdedigen maar in gebreks
blijven deze belijdenis na te leven,
want de levenskracht van het evangelie
de krachts Gods tot zaligheid. Ten
slotte, zo zegt de officiële verklaring
De ontroering tijdens het afscheid, dat de apostel Paulus
moet nemen van de oudsten van Epheze, is ook het deel van
degeen, die nu, na zovele eeuwen, deze geschiedenis in Han
delingen 20 leest. Paulus heeft het hun gezegd: u zult mijn
aangezicht niet meer zien. Hij is op weg naar Jeruzalem, waar
hem boeien, en verdrukkingen te wachten staan. Dit is de
laatste ontmoeting met een man, die hen in het Koninkrijk
van God heeft ingeleid, die door de prediking van het Evan
gelie der genade een nieuwe inhoud heeft mogen geven aan
hun bestaan. Straks moet ook de gemeente van Epheze verder
zonder Paulus. Zij hoort van hem, dat haar toekomst niet
gemakkelijk zal zijn: grimmige wolven zullen binnenkomen,
die haar niet zullen sparen. En in de gemeente zelf zullen
mannen opstaan, die verkeerde dingen zullen spreken. De
gemeente is nu gewaarschuwd en zij zal straks Paulus niet
om advies kunnen vragen of te hulp kunnen roepen. Dit is
een afscheid met grote pijn en de vraag zal zijn gerezen waar
om het niet anders kan. „En nu", zo zegt Paulus. „ik draag u
op aan de Here en het woord van Zijn genade". Daarmee
moeten de gelovigen van Epheze het doen. Zij zullen be
merken, dat het genoeg is, dat God, Die Paulus hun heeft
gepredikt, hen niet aan hun lot zal overlaten. Maar aan Paulus
zullen zij een goede herinnering bewaren en vele malen zullen
zij denken aan zijn verkondiging. De dienstknecht wordt los
gemaakt, de dienst blijft!
Zaterdag jl. is in Leeuwarden
de eerste van de reeks regionale
conferenties gehouden, die de
Nederlandsche Zondagsschool
Vereeniging (N.Z.V.) op elf plaat
sen in Nederland wil beleggen.
Op deze bijeenkomsten verwach
ten de organisatoren gezamenlijk
drieduizend bezoekers uit
kringen van de zondagsschool
werkers. Daarnaast zijn
ouders van de zondagsschoolkin
deren uitgenodigd, zodat
totaal aantal deelnemers de vier
duizend zal kunnen overschrijden.
De laatste conferentie is vastge
steld op 30 november in Deven
ter. Eén tentoonstelling van de
hulpmiddelen is overal te bezich
tigen.
De voorbereiding voor deze conferen
ties. die elk najaar tot één van de
belangrijkste activiteiten van de Ne
derlandsche Zondagsschool Vereeniging
behoren, is al vroeg gestart. Op de
zij de Kerk
ip een wijze, die in het licht
Gods Woord niet kan worden verde-1 mate
digd. Immers door hun gescheidenheid nastre
doen de kerken, die overigens trach
ten te leven in overeenstemming met
Gods Woord het aan de wereld voorko
men alsof Christus' Kerk is als een
huis dat in zichzelf is verdeeld.
Echter, het moet met grote nadruk
Het z
i dan evenwel e
verstand zijn wanneer men zou denken
dat het ene zonder het andere zou
kunnen worden gedaan, want de Kerk
kan niet waarlijk kerk zijn zonder ook
daadwerkelijk in de wereld geïnteres
seerd te zijn. De kerk kan slechts dan
tot zegen van de wereld zijn indien zij
in haar leven, belijden, Woordverkon-
diging, haar tucht en heiligmaking ir
haar eenheid en in haar katholiciteit
zich onderwerpt en bindt aan
eeuwige en onvergankelijke Woord
God, kortom indien de kerk waarlijk
kerk is.
De boodschap van de Gereformeer
de Oecumenische Synode aan de ker
ken inzake de vervreemding vai
mensheid van het evangelie is deze:
laat de Kerk van Jezus Christus een
waarachtige Kerk in liefde, in waar
heid en in gehoorzaamheid aan haar
Heer zijn. In haar zorg voor de we
reld moet de kerk ook aandacht aan
zichzelf geven. Late haar liefdevolle
zorg voor de wereld toenemen
neer zij er naar streeft in genade
en in kennis van haar Heiland te
groeien.
jaarvergadering in Leiden in mei jl. it
een enquête ingesteld naar gewenste on
derwerpen, waarmee bij de samenstel
ling van het programma rekening it
gehouden.
Zo komen in de morgenvergaderingen
..Opvoeding en oecumene" aan de orde,
ingeleid door de heer A. Kroese te Am
sterdam. directeur van de N.Z.V. en
door een lid van de vereniging uit het
betrokken district. De voorzitter van de
conferentie (in elk district een andere)
zal een „bezinning op onze voorlich
ting" geven.
Len geheel nieuw element in deze
conferenties is de aanwezigheid van vele
ouders van zondagsschoolkinderen. Voor
de middagvergadering zijn ze speciaal
uitgenodigd. Daar schuilt van de zijde
van de zondagsschoolleiding de wens
achter, om ook de ouders in het over
leg te betrekken en hen te raadplegen
bij de voorbereiding van allerlei acti
viteiten, zoals kerstvieringen en ouder
avonden.
Daarom ziel men in de verschillende
districten rnet hooggespannen verwach
tingen deze conferenties tegemoet. Men
gelooft, dat het door deze ontmoetingen
van leiders en ouders tot een gedachten-
wisseling komt, die de kinderen ten
goede zal strekken.
Mejuffrouw T. de Vries te Amsterdam,
adjunct-directrice van de N.Z.V. zal de
vraaggesprekken; „Wat doet uw kind op
de zondagsschool?" en de heer A. Kroe
se zal spreken over „Het gebed met en
voor de kinderen". Aan de hand van
dia's komt dan nog het onderwerp ter
sprake „Uw kinderen op onze zondags
school".
In de avondbijeenkomsten, waar even
eens de ouders kunnen komen, zal de
film „De Vreemdeling" worden ver
toond. Deze film heeft grote indruk ge
maakt op de vele bezoekers van de
jaarvergadering en gaf veel stof tot
nadenken. Deze film geeft de reactie
van kinderen weer, die in een „onder
gedoken misdadiger" de teruggekeerde
Christus dachten te ontmoeten. Wat gaat
er in de kindern om, als de ouderen
hun geloofsvoorstellingen uitbeelden in
verhalen, platen èn in levenshouding?
Dit is de vraag die naar aanleiding
van deze film besproken zal worden.
Van de elf conferenties worden er dit
jaar slechts twee in het westen van ons
land gehouden en wel in Amsterdam op
26 oktober en in Zwijndrecht op 2 no
vember. De andere plaatsen zijn Hen
gelo (Ov.), Tilburg, Emmen, Nijmegen,
Goes, Emmeloord, Groningen en De
venter.
de bisschoppen. Velen in de curie,
de kerkregerlng, dreven in een monar
chale of zelfs dictatoriale richting met
de paus boven allen en allea.
Paulus VI heeft nu duidelijk gemaakt
dat hij die kant niet uit wil. Dit is in
het bijzonder duidelijk geworden door
zijn rede tot de curie van zaterdag jl.,
waarin hij ingrijpende hervormingen
aankondigde. In een typisch Italiaanse
stijl overgoot hij de curie met lof,
maar deze saus was pikant genoeg. De
lofprijzing ging gepaard met de aan
kondiging van ingrijpende veranderin
gen. Voor wie goed verstond was de re
de bijzonder scherp, gericht tegen con
servatieve elementen, bureaucratie, en
bepaalde kardinalen die allesbehalve
loyaal vernieuwingen probeerden onmo
gelijk te maken.
ven. Hij wenst kennelijk
tief machtsblok dat veel hervormin
gen in de weg staat op een zachte ma-
Beroepingswerk
NED. KERV. KERK
Beroepen te Kethel en Spalland (verb,
ber.l: H. Bossenbroek, te Rijsoord; te
Herwijnen (toez. K. van der Sluijs,
kand. te Amsterdam; te Beesd: H. v. d.
Beid, kand. te Scheveningen; te Tho-
len: A. Stekelenburg, te Eist.
Beroepen te Stadskanaal (verb, ber.):
J. Th. W Quak, te Mijnsheerenland.
Aangenomen benoeming tot bijstand in
het pastoraat te Hoogmade: F J.
Broeyer, bijstand in het pastoraat te
Holten.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Doornspijk: J. van
Doorn, te Tholen.
1 Bedankt voor Ermelo: J. Kampman,
te Rijnsburg.
Ds. P. J. de Bruin, te Boskoop, heeft
tegen 1 februari 1964 emeritaat aange
vraagd.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Amsterdam-C.: P. Blok,
(Van onze kerkredactie)
Kwam de beweging van de
Morele Herbewapening dezer
dagen in ons land in botsing
met de vrijzinnige radio-omroep
in Zwitserland kwam het tot een
Kardinaal Spellman. aartsbisschop
van New York, is dinsdag naar Rome
vertrokken voor het tweede gedeelte van
het algemeen concilie. In antwoord op
vragen van journalisten zei de kardinaal
voor zijn vertrek uit New York, het
niet eens te zijn met de aartsbisschop
van Rio de Janeiro, kardinaal Camara
die onlangs de kerkvorsten opriep hun
titels als excellentie, of eminentie te la
de Zwitserse Evangelische Kerkenbondjf" ^r®n "iet meer luxe automo"
richtten met het verzoek dr. Bovet af te bielen te "in
voeren van de sprekerslijst van de Zwit-j
sersduitse kerkedag die binnenkort
Bazel wordt gehouden. De predikanten i vreemding hebben wij uit de kranten
zijn nauw verbonden met de Morele her-[kennis genomen van de petitie van twee
bewapening. Dr. Bovet was een van de predikanten uit Bazel gericht aan de
sprekers op de jongste Duitse kerkedag Zwitserse Evangelische Kerkenbond.
II in Dortmund en zou ook in Bazel het waarin gevraagd wordt om dr. Bovet
woord voeren. van onze sprekerslijst af te voeren. Wij
DOtSing met de kerk. Vanuit krin-! Zowel het bestuur van de Zwitsers- kunnen ons alleen maar distantiëren
gen der Morele Herbewapening duitse kerkedag als het moderamen van yan de beledigende en verschrikkelijke
werden aanvallen gelanceerd op
de bekende Zwitserse arts dr.
Th«odoor Bovet. Inzichten van
deze arts, die veel gevraagd wordt
om voor kerkelijke bijeenkoms
ten te spreken over huwelijks- enHet moderamen van de kerkenbond
gezinsproblemen, werden fel ge-
en ds. Remhard Kuster met hun eis
kwamen, omdat zij dr. Bovet veroor
deelden op grond van citaten die uit hun
Bevreemding
kritiseerd.
De kritiek op deze arts richt zich
vooral op de antwoorden die hij heeft
gegeven toen hem vragen gesteld wer
den over homoscxualiteit en geslachtsge
meenschap voor het huwelijk. Deze kri
tiek bereikte dezer dagen een hoogtepui
officieel t
Bazel.
toen twee predikanten zich officieel totILejeune, verklaarde: „Met zeer veel be
verband zijn gerukt. Bovendien zegt het
moderamen geen enkele verantwoorde
lijkheid te dragen voor de kerkedag
beschuldigingen die worden ingebracht
tegen deze arts die getoond heeft ver
antwoordelijkheidsbesef te bezitten, en
internationaal bekend is.
In de verklaring wordt bovendien
gezegd dat men het betreurt dat dc bei
de predikanten en de Morele Herbewa
pening zich niet rechtstreeks hebben ge
richt tot het presidium van de kerke
dag. Daardoor verliest hun stap iedere
morele rechtvaardiging. De voorzitter
van de kerkedag stelt dan opnieuw
dat de sprekers van de kerkedag geen
„koekkoek één zang" zijn. maar ledei
hun persoonlijke bijdrage leveren cn di
vrijheid hebben hun persoonlijke Inzich
ten naar voren te brengen.
Dr. Bovet zal in ieder geval spreken
voor dc kerkedag.
Uw ideale kontaktlijm iS BEVER SNELFIX: lijmt snel en muurvast
Uw was
of wasje
gedroogd
in de beste
centrifuge
uit de
grootste
fabriek voor
electrische
huishoudelijke
toestellen
in Europa
centrifuge type 25 f 230.-
Klein, zeer stabiel, zeer
licht en handelbaar, met
een grote inhoud (2^- kg
was droog gewogen).
Ideaal. Veilig, want draait
alleen met gesloten dek
sel.. Er zijn ook typen
AMSTERDAM
met de producten AEG,
Telefunken en Osram
sneldrogende en betrouw
baarste centrifuge, AEG
wereldvermaard sinds mensenheugenis
'ragen up medisch gebied zenden aan de redactie van ons
ilad met linksboven op de envelop: „Medische rubriek"*.
Intnoord op vrngen van algemeen belang wordt in deze
angs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief.
De lezer van deze rubriek zal zich wellicht af
vragen, of we nog wel met een medische rubriek
te maken hebben, na enige artikelen over de be
jaarde en nu nog wel over de bejaarde en zijn
woning. Wij menen met recht in deze rubriek toch
aandacht te mogen schenken aan de woonmoge-
lijkheden van de bejaarden, omdat de geestelij
ke gezondheid zo nauw verbonden blijkt te zijn
de directe omgeving van de bejaarde, waar
onder ook zeker de woning moet worden gere
kend. Laten we slechts enkele punten noemen:
voldoende lucht en licht is voor ieder belangrijk.
De inwonende bejaarde, die meestal slechts een
klein kamertje is toegewezen en weinig of niet
buiten komt. komt hieraan vaak tekort. De voe
ding is in vele gevallen niet. aangepast aan de be
hoeften van de bejaarde, en hoewel dit niet di
rect met de woning te maken heeft, zal straks blij
ken, dat de wijze van onderbrenging van de be-
jaar toch vaak invloed hierop kan hebben. Op
de eenzaamheid hebben we reeds in een vorig ar
tikel gewezen. Dit zijn slechts enige van de vele
problemen die de these verdedigen: Bejaarde
goede woning gezondheid.
We willen ons bezig houden met de wijze waarop
men in Nederland streeft naar een zo goed moge
lijke oplossing van dit probleem. Hoe is de bejaar
de momenteel gehuisvest? Uiteraard wonen vele be
jaarden in eigen woningen zonder bepaalde dienst
verleningen van buiten af. Deze groep, die volkomen
onafhankelijk is, willen we buiten beschouwing la
ten. Iets anders wordt het, wanneer de bejaarden
wonen in speciaal voor hun gebouwde flatjes. Dezr
flatjes zijn gebouwd in het kader van de normale
woningbouw, en zijn gelegen tussen flats van niet
bejaarden. Deze bejaarden zijn ook op zichzelf aan
gewezen of krijgen hulp van familieleden, of bu-
nodig mocht zijn. Uiteraard zullen al
leen gezonde bejaarden deze flatjes die voor hun
zo geschikt mogelijk gemaakt zijn gaan bewonen.
Het contact met de buitenwereld wordt op deze wij
ze zoveel mogelijk gehandhaafd.
Een stap verder zijn de bejaardenflatjes met vol
komen onafhankelijkheid, doch ondergebracht onder
het dak van een bejaardenhuis. Zij worden cen
traal verwarmd, door de gemeenschappelij-
ke centrale verwarming. In de moderne bejaarden
huizen vindt men deze flatjes meestal op de boven
ste verdiepingen of in zijvleugels. De bewoners heb
ben het voordeel.dat zij zonodig warme maaltijden
uit het huis kunnen betrekken, aan bepaalde ge
meenschappelijke activiteiten kunnen deelnemen, en
wanneer de omstandigheden zich wijzigen op
genomen kunnen worden in het verzorgingsgedeelte
van hetzelfde tehuis. Uiteraard draagt het bestuur
van het tehuis geen verantwoordelikheid voor de be
woners van de zelfverzorgingsflats
Nieuwer van opzet zijn de zogenaamde „hulpver
leningscentra". Temidden van een wijk waar vee)
bejaarden wonen bevindt zich een hulpverlenings
centrum. dat in staat is veelzijdige hulp te verle
nen. bijvoorbeeld het verschaffen van maaltijden,
verzorging van de was, hulp bij administratieve pro
blemen zoals invullen van belastingformulieren, or
ganisatie van bejaardensociëteit, geregelde spreek
uren van een arts, voedingsvoorlichting, hulp vaa
de wijkzuster, hulp in huis. enz. In Leeuwarden is
men op dit gebied proefondervindelijk, een derge
lijk hulpverleningscentrum aan het opzetten. Men
verwacht in de toekomst op dit gebied een snelle
ontwikkeling, omdat het grote belang van zelfstan
digheid van de bejaarde hiermee eer aangedaan
wordt. In dezelfde geest zijn de „service-flats" opge
zet. Deze flats, speciaal voor bejaarden gebouwd,
zijn over het algemeen vrij kostbaar wat de huur
betreft, terwijl men bovendien een contributie be
taalt voor verschillende faciliteiten zoals centrale
verwarming, maaltijden, schoonhouden van gebouw
en woningen, verzorging gemeenschappelijke tuin,
lift. verzekeringen enz. Gelukkig wordt ernaar ge
streefd de „service-flats" ook betaalbaar te maken
voor financieel minder draagkrachtigen.
Tenslotte zijn er dan de verzorgingstehuizen, veel
al grote gebouwen voor 100 of meer bejaarden, waar
aan zoals reeds gezegd veelal zelfverzorgings-
flat zijn toegevoegd. De eenheden in een verzor
gingsflat bevatten over het algemeen een zit-slaap-
kamer, kitchenette, eigen toilet, voordeurbel en ei
gen brievenbus. De kamers worden door personeel
onderhouden. De maaltijden worden op de kamers
bediend of gemeenschappelijk in een eetzaal genut
tigd. Er zijn verder nog recreatieruimten even
tueel geschikt voor bejaardengymnastiek hobbie-
kamer. kerkzaal en enkele rustige zitjes. Voor zie
ken zijn er enkele kleine ziekenzaaltjes. Over het
algemeen kunnen de bejaarden hun eigen huisarts
behouden. Er wordt dus zoveel mogelijk met de
zelfstandigheid en onafhankelijkheid van de bejaar
de rekening gehouden, terwijl daarnaast bescher
ming is gewaarborgd.
Na de oorlog zijn ongeveer 300 bejaardentehuizen
gebouwd, die alle onder voortdurende controle van
hogerhand staan, hetgeen wettelijk is geregeld. Op
de hierboven genoemde wijzen tracht men in Ne
derland zo goed mogelijk te voldoen a
die de bejaarden met recht stellen cn c
zijn op vrijheid en onafhankelijkheid.
