Tm
22
RITMEESTER
Rechtvaardiger verdeling
nationale inkomen nodig
Kansen benutten
van ontspanning
President Kennedy leest
zakenlieden de les
Ernstig ongeluk
i;k4 in Californië
Afhankelijkheid Europa
kan men niet negeren
Ti
Winstgevende handel
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1963
,Er moet veel meer worden uitgevoerd
KENNEDY heeft de
j f Amerikaanse zakenlieden er giste
ren flink van langs gegeven
iet bi PRESIDENT
dej Amenkaa;
j. ren flink van ïang» gegeven vuui
feit, dat zij te weinig moeite doen
de Amerikaanse export naar de gehele
bet» wereld te vergroten. „Als de omvang
u van onze goederenuitvoer het vorige
?°._ijaar gelijk was geweest aan het aan-
lykM Jeei van de wereldhandel, dat we slechts
zoet xes Jaar geleden hadden, dan zouden
i groo vre voor 4,5 zniljard meer hebben uit
gevoerd dan in werkelijkheid, hetgeen
meer dan genoeg zou zijn geweest om
'en V4 ons gehele tekort op de betalingsbalans
lag. D weg te werken...", aldus Kennedy.
;en b De president wees erop, dat de
teg« Ver. Staten in 1962 een gunstige han-
Madj» delsbalans van twee miljard dollar
Dans; "hadden, maar dat zij. op basis van
hun bruto nationaal produkt, slechts de
helft exporteren van wat zij een eeuw
I geleden naar het buitenland verkoch
ten. Kennedy sprak gisteren op een
conferentie inzake uitbreiding van de
en r uitvoer, die in het Witte Huis werd ge
I 4__j houden.
V1d
ra
iNv£ Adenauer sprak
T-Fltül
drie kwartier
met de paus
I-Flub
I 12-:
Sntes i
,d
tijdens zijn reis langs enkele Westeuro-
pese hoofdsteden ook even bij paus Pau-
lus VI geweest, een bezoek dat gezien
g* moet worden als een poging
nieuwe paus om de Vaticaanse betrek
en kingen met Bonn te verbeteren voor
dat de kanselier de volgende maand af
treedt.
Door het hartelijke contact van wijlen
Paus Johannes XXIII met Poolse bis-
biiwi sch°PPen was in politieke kringen in de
~.J Westduitse hoofdstad een licht wantrou-
'v wen ontstaan omdat men meende dat
K.Li paus Johannes meer voelde
wer( Poolse dan voor het Westduitse stand-
V punt inzake de Duitse oostgrens. Vol-
een gi 8ens de romeinse pers had Adenauer
y ing(
ursve; jn «en toespraak zei paus Paulus
J. V£ der meer dat de aanwezigheid van Ade-
le h« nauer bij hem gedachten opriep
ïerkift Paus Pius JXII en diens „langdurige
ebracï
i aanzien van de uitdaging op han
delsgebied van Europa zei Kennedy, dat
de Amerikaanse zakenlieden tientallen
jaren lang over de gehele wereld be
kend stonden om hun agressief prijsbe
leid, terwijl „de oude wereld" de zetel
kartels en strenge prijshandhaving
„Nu heb ik vernomen, dat de uit-
van andere landen dikwijls snel-
is toegenomen dan de onze, omdat
hun zakenlieden betere concurrenten zijn
geworden. De Europese producenten, in
tegenstelling tot de Amerikaanse reage-
op overschotcapaciteit door de prij-
te verlagen terwijl de Amerikanen
de produktie verminderen ter handha
ving van de prijzen".
't Kan beter
De president zei het de zakenlieden
onomwonden dat de Ver. Staten het in
de internationale handel beter kunnen
moeten doen. „Er is geen enkele
den waarom ons land slechts vier pro
cent van het bruto nationaal produkt
kunnen exporteren, als West-Duits-
land 16 procent uitvoert, Italië 10 pro
cent, Japan 9 procent, Zwitserland 22
procent en Nederland een verbazingwek
kende 35 procent".
Een belangrijk imiddel om de Ameri
kaanse exportmogelijkheden té vergro
ten noemde Kennedy het steeds belang
rijker wordende buitenlandse hulppro
gramma. Hij drong er bij de zakenlie
den op aan hun „traditionele geest van
vermetelheid en vernuft" te tonen door
de uitdaging aan te nemen en de Ame
rikaanse export naar de rest van de
wereld verder te ontwikkelen.
jare
tact met Duitsland, voor en- tijdens de
Tweede Wereldoorlog, een contact dat
bij de loop der gebeurtenissen wissel-
p hel,- vallig was, doch dat voortdurend
rgeze! geïnspireerd door zeer grote achting
in. J liefde voor het Duitse volk".
|l£je De paus bracht Adenauer hulde v
i diens aandeel in het herstel van 5
v land. De audiëntie duurde drie kwar-
t jam tier. Zij zou in een hartelijke sfeer zijn
p vooi verlopen.
bi Bij zijn afscheidsbezoek aan Berlijn
tan bi fop 9 en 10 oktober) zal Adenauer wor-
1 den benoemd tot ereburger van deze
1 J stad. Het Westberlijnse parlement heeft
|t„ besloten hem deze waardigheid uit na
van alle Duitse steden te verlenen.
Ongeveer 30 Mexicaanse landarbel-
r wei ders, die werkten in dc buurt van Sail-
ennini nas in Californië, zijn dinsdagavond om
het leven gekomen toen de bus waarin
zij werden vervoerd op een spoorweg
overgang bij Chuiar door een trein werd
gegrepen. Ongeveer 30 Mexicanen heb
ben verwondingen opgelopen.
Verloren
Obk de ministers van landbouw
financiën toonden met behulp van
fermateriaal aan dat de export nog
wel wat verbeterd kan worden. Dil
lon (financiën) verklaarde zonder om
haal van woorden dat de Ver. Staten
de markten in het buitenland hébben
verloren.
De speciale vertegenwoordiger
president Kennedy bij handelsbesprekin
gen, Christian Herter, was van mening,
dat het vraagstuk van de handel
landbouwprodukten waarschijnlijk ir
moeilijkheden zou opleveren dan de
handel in andere produkten tussen de
V.S. en de E.E.G.-landen.
RITMEESTER
PRESENTEERT
EEN NIEUWE SIGAAR
VOOR
kenners
steken er
de loftrompet
Ondanks alles cao handhaven
Prof. Hallstein in Europaparlement:
(Van
onzer redacteuren)
Gedurende de afgelopen we
ken doet zich op het loonfront
een ontwikkeling voor die tot
ernstige ongerustheid stemt.
Enkele markante feiten; de di
rectie van de Amsterdamse
Droogdok Maatschappij ver
hoogde de lonen in haar bedrijf
eigenmachtig met 5 procent,
hetgeen inhield dat deze onder
neming zich uit het georgani
seerde overleg ging terugtrek
ken. Ook in andere sectoren
kwamen er „ineens" balletjes
aan het rollen toen daar als eis
gesteld werd dat men in het ver
volg niet meer met enkele, maar
uitsluitend met véle procenten
loonsverhoging genoegen zal
gaan nemen. Kortom, er is on
rust in vele bedrijven gekomen,
waarbij veelzeggende kreten als
„dan meer geen cao" en (min
de cao nog handhaven" kunnen spreekt
worden gehoord.
De nogal spectaculaire ont
wikkelingen van Je laatste tyd
op het gebied van de loonvorming
brachten ons ertoe een nadere
situatietekening te vragen van dit
gebeuren. Van uiterst deskundige
zijde kregen we voorlichting, die
we in nevenstaand artikel ver
werkten.
Er kwamen ook andere punten
aan de orde, zoals: Beantwoordt
bet huidige gemiddelde loonpeil
in Nederland aan dc eisen welke
daar in onze huidige welvaartslyd
aan mogen worden gesteld? Hoe
komen we van de z.g. zwarte
lonen af? Dient het georgani
seerde overleg in bepaalde op
zichten wellicht anders te ver
lopen? Kunnen eventuele forse
loonsverhogingen plaats hebben
zonder dat de prijzen mede opge
trokken worden, waardoor die
loonsverhogingen weer ten dele
ongedaan kunnen worden ge-
Maar als waar is wat een onlang*
ingesteld onderzoek bij 3000 onderne
mingen heeft uitgewezen. namelijk
dat de achterstand van de cao-lonen
ten opzichte van de werkelijke (zwar
te) lonen, gemeten over alle bedrijfs
takken, gemiddeld 14 procent in ons
land bedraagt, dan is die afstand
toch wel erg groot geworden. Zó
groot, dat de cao voor het bewustzijn
van de betrokkenen, zowel werkgever
als werknemer, een volkomen onwer
kelijke zaak is geworden. Het komt
zonder meer neer op een gepeuter aan
de volksconsciëntie!
Deze constatering kan voor een ieder
die het wel meent met de cao, die de
goede zeden bij het sociaal overleg
wenst te bevorderen, slechte tot één
conclusie voeren, namelijk dat het
officiële loonpeil in Nederland veel en
veel te laag is.
Die conclusie wordt gesteund door
de volgende nuchtere feiten. In de eer
ste plaats door het reeds genoemde be
staan in grote omvang der zwarte lo
nen. In de tweede plaats door het
feit dat de cao alleen in s c h ij n wordt
nageleefd door toepassing van aller
lei „handige" foefjes die alleen maar
dienen als dekmantel voor het uitbe-
er koopwaar van maken, talen van het „zwarte" surplus. In de
an vraag en aanbod zon- derde plaats door de enorme grens-
dan denatureren we de overgangen van Nederlandse werk-
dc i
Weggezogen
|N Straatsburg is gisteren de
jaarlijkse conferentie van hef
Europese. Parlement en de As
semblee van de Raad van Europa
begonnen, waarbij vooral de
vraagstukken rond de Europese
eenwording en de Atlantische
samenwerking een belangrijke
plaats innamen. De eerste dag
werd volledig inbeslaggenomen
door redevoeringen van enkele
afgevaardigden die een toelich
ting gaven op hun periodieke ver
slagen, die vandaag in bespre
king zouden komen.
uitvoerig uiteen op welke wijze de
EEG-landen met het machtige Amerika
moeten samenwerken. Hallstein was
van mening, dat het Europese antwoord
op het Amerikaanse aanbod van een
Atlantisch deelgenootschap als leidende
gedachte moet hebben, dat er m de
vrije wereld, in het Atlantisch gebied
een onloochenbareonderlinge afhanke
lijkheid bestaat, pplitiek, militair en;
economisch. Déze ondërlinge afhanke
lijkheid kan men niet negeren, zonder
de veiligheid en welvaart van Europa
in gevaar te brengen, zo zei de heer
Hallstein.
Hij bestreed de voornamelijk Franse
kritiek op een atlantisch deelgenoot
schap met de verklaring, dat het niet
:r een organisatie zou zijn, als wei
politiek, een proces. Er bestond
volgens hem geen alternatief. „Ook het
schijnprobleem van de derde macht"
en het vraagstuk van de hegemonie
werden er door opgelost. Men behoefde
bovendien niet te kiezen tussen een at
lantische en een Europese gemeen
schap, aangezien het atlantisch deel
genootschap de verbinding, het sai
gaan van deze beide was.
MUTATIES GEVANGENISWEZEN
Het ligt in het voornemen om op korte termijn de combinatie ir
gevangenis te Breda van langgestraften met gedetineerden die met het
oog op hun vlucht- en gemeengevaarlijkheid een meer dan normale be
veiliging nodig hebben, te beëindigen en voor laatstgenoemde categorie
een afzonderlijk gesticht te bestemmen, nl. de gevangenis te Winschoten.
In de praktijk is gebleken, dat de aanwezigheid van de vlucht- en gemeen-
gevaarlijken in Breda een belemmering vormt voor een evenwichtige
ontwikkeling van het regiem voor de langgestraften. Gezien het betrek
kelijk geringe aantal gedetineerden dat meer dan normale beveiliging
behoeft is voorts het inrichten en exploiteren van een klein gesticht voor
dit doel economisch en financieel te verkiezen boven het instandhouden
van de grote gevangenis te Breda als meer dan normaal beveiligd gesticht.
Aldus deelt minister Scholten (justitie) mee in de toelichting op zijn
begroting. Uit dit stuk blijkt tevens dat de categorie gevangenen die vooi
plaatsing in een open gesticht in aanmerking komen, per 1 oktober enigs
zins zal worden uitgebreid, gezien de bevredigende ervaringen die met het
systeem van open gestichten voor criminelen zijn opgedaan. De minister
meldt verder nog. dat voor gedetineerden wegens verkeersovertredingen
een afzonderlijke afdeling is ingericht in het onder de gevangenis „Norger-
haven" ressorterende gesticht „Bankenbosch" te Veenhuizen.
T ANDER MELKPRIJSJAAR
v- Y® De regering overweegt om voor de zuivelsector het melkprijsjaar voort -
en^ aan van 1 april tot 1 april te doen lopen. Hiermee zou overeenstemming
t worden verkregen met het melkprijsjaar dat voor het gemeenschappelijk
zuivelbeleid in de E.E.G. wordt vastgesteld. Tevens wordt daardoor een
betere coördinatie verkregen tussen de vaststelling van de richtprijs ener
zijds en de jaarlijkse inleveringsprijs voor zuivelprodukten anderzijds.
Dit deelt minister Biesheuvel (landbouw) in de toelichting op de begroting-
et bd 1964 voor het Landbouw-Egalisatiefonds mede.
WEEKENDS ACHTER TRALIES
Op het departement van j'ustitie wordt de invoering overwogen van
de mogelijkheid, dat korte gevangenisstraffen in de weekends worden
ondergaan. Deze mededeling doet de minister van justitie, mr. J. Scholten.
in de toelichting op de justitiebegroting voor 1964. Een en ander wordt
ten departemente reeds op zijn uitvoerbaarheid getoetst en het ligt in de
bedoeling binnen afzienbare tijd met dit systeem in eén of meer plaatsen
een proef te nemen alvorens tot landelijke invoering over te gaan.
Generaal Speidel
Uitgeleide gedaan door de lt.-generaal
A. V. van den Wall Bake is vanmorgen
van het vliegveld Ypenburg vertrokken
de generaal Speidel en zijn gezin die een
tweedaags bezoek aan ons land hebben
gebracht. De bestemming van de generaal
as Parijs.
Generaal Speidel, oud-bevelhebber van
de landstrijdkrachten in Centraal-Europa
heeft in ons land afscheid genomen van
de staatssecretaris voor de landmacht,
zijne Excellentie J. C. E. Haex, en van
andere hoge militairen van de landmacht.
Tarieven
Hallstein legde in dit verband uiter
aard de nadruk op de komende tarief
onderhandelingen met de Ver. Staten in
het kader van de G.A.T.T. Het afbre
ken van de tariefmuren op zichzelf
echter niet voldoende. Men zou
moeten streven naar bundeling vai
conjunctuurpolitiek en men zou geza
menlijk zijn krachten moeten inspan
nen om het monetaire wereldprobleem
op te lossen.
Voorts zouden de G.A.T.T.-onderhan
delingen, alleen kans van slagen heb
ben. als ze rekening hielden met de
gehele draagwijdte van het landbouw
probleem en men zou zich in het alge
meen bezig moeten houden met de vraag
hoe een bevredigende ordening van de
handel met de onderontwikkelde landen
kon worden bereikt.
Het Nederlandse lid van de Euratom-
commissie, mr. E. M. J. A. Sassen,
wijdde een groot deel van het verslag
van deze gemeenschap van de Zes aan
de noodzaak van een politieke unie als
kroon op de Europese gemeenschap, die
zich nu uitstrekt van kolen, staal cr
kernenergie via landbouw en buiten
landse handel tot ontwikkelingspolitiek
en sociaal beleid. Die politieke unie ver
eiste echter een afzonderlijk politiek
wilsbesluit, aangezien zij niet automa
tisch uit de economisch georiënteerde
gemeenschappen zou voortkomen.
De Nederlandse afgevaardigde geloof
de, dat Euratom zich krachtiger had
kunnen ontwikkelen, als de onderhande
lingen over toetreding van Engeland er
andere landen waren geslaagd. Dt
breuk van januari had gelukkig echter
geen einde gemaakt aan de reeds be
staande vruchtbare samenwerking van
Euratom met andere landen die sa
menwerking was in een aantal geval
len zelfs nog uitgebreid.
arbeider: als God in de bijbel spreekt
over loon, dan bedoelt hij de méns.
Derhalve wie het over het een heeft.
Ofschoon deze „explosie' voor insi- praat tegelijkertijd over de ander; deze
ders bepaald geen donderslag bij hel- twee zijn niet te scheiden,
dere hemel was, kan deze ontwikke- Als arbeid dan onlosmakelijk verbon-
ling voor enige „buitenstaander" toch den is met de mens, als de arbeider
wél een verrassing hebben betekend en zyn ioon waardig is, als het in concre-
is hij zich misschien gaan afvragen: to moet gaan over de hoogte van dat
Waar gaat dat heen? Want dat we in j0on dan is daar overleg tussen beide g^n w®r«Rn
een kritieke situatie zijn komen te ver- partijen voor nodig. Dat vloeit eruit aangetroKKen.
keren wordt met de dag duidelijker. voort. Niet de verhouding van (ar-
Zeker is, dat geen mens nog weet beids)markten hoeveel invloed die
waar we, nu de ontploffing eenmaal tot marktverhouding ook moge hebben
stand is gebracht, terecht zullen ko- maar alleen de gedachte van het eer-
men. Daarbij staat er heel wat op het overleg tussen werkgever en
spel. Vandaar dat het geen kwaad kan werknemer, dat o.a. berust op de me-
tEVtüJSr*** va° de taidige Sitaa' de arbeider in zijn m'Limburï worden «eer vele
g loonvorming, kan daarbij de norm zijn. werknemers weggezogen. Ook tal van
Beweging in het loonfront dus. Daar- En nu komt het belangrijke punt: het textielarbeiders uit het oosten glippen
bij dient voorop te worden gesteld dat Js deze gedaehtenwereld die aan de cao over-
wat er ook gebeuren moge, het insti- grondslag ligt! Vandaar, dat de Wat deden we tot nu toe anders dan
tuut van de collectieve arbeidsover- cao behouden moet blijven. Vandaar be7ig zjjn met het continueren
eenkomst __koste wat kost behouden daj niemand in een opwelling kan -
dient te blijven. Dit is uit ethisch en so- mag zeggen: dan maar géén c
ciaal, ja uit christelijk-sociaal oogpunt Want dan belanden we zonder meer
de anarchie op het stuk van de
beidsverhoudingen.
Wat dat laatste betreft men weet
niet half welke grote vormen deze
grensovergangen hebben aangenomen.
In een stad als Enschede b.v. is het
bijzonder moeilijk om gebouwen tot
stand te brengen omdat voor de bouw
geen werkkrachten kunnen worden
tebrek aan bouwvakkers niet kan
en uitgevoerd, omdat elke dag bussen
vol arbeiders over de grenzen gaan:
in Overijssel, in Groningen, in Fries-
Limburg worden
absolute noodzaak.
Waarom?
Omdat terecht altijd, is beklemtoond
dat arbeid geen koopwaar is. Het is
gezegd zowel in tijden van overvloed
aan werknemers (werkloosheid) als in
tijden van arbeidsschaarste. Met ande
re woorden: deze waarheid blijft al
tijd van kracht.
een zaak die eenvoudig niet
tinueren valt? Wat deden we tot nu
toe anders dan het instituut van de
ondergraven waardoor de greep
de vakbeweging op het georgani-
- seerde overleg losser dreigt te wor-
hn?' v,ira,H r> 5r 71?n den om noB "iet van erger te spreken?
oor het behoud van de cao, er zijn Daar moet natuurlijk een oplossing
nog tal van praktische argumenten te voor komen Welke? In dit verband
zouden enkele mogelijkheden in over
weging kunnen worden gegeven.
D
Westduitse minister van
buitenlands zaken Schroeder
meent, dat in de kwestie-Duits-
land en de kwestie-Berlijn eerder
een dynamische dan een stati
sche politiek moet worden ge
voerd. Wanneer zich in deze
kwesties kansen voordoen moei
ten deze worden benut. In dit ver
band heeft de Westduitse minis
ter vertrouwen in de Amerikaan
se en Britse peilingen van het
Russische standpunt na het slui
ten van het kernstopverdrag van
Moskou.
Deze zienswijze van de Westduitse mi
nister is bekend geworden, na de be
sprekingen, die hij gisteren in Parijs
heeft gevoerd met zijn Franse collega,
minister Couve de Murville. De Franse
bewindsman was het echter hier niet
helemaal mee eens. Hij stond duidelijk
sceptischer tegenover een verdere ont
spanning tussen Oost en West.
Wel waren de ministers het er over
eens, dat een verdere ontspanning in
geen geval ten koste mag gaan van
een bevriezing van de tegenwoordige
toestand in Duitsland.
Voor minister Schroeder weer naar
Bonn vertrok, verklaarde hij:
„Wij hebben besloten, dat niets ge
daan mag worden dat ongunstig is
voor de hereniging van Duitsland. Dit
is ons gezamenlijk standpunt, dat bij
de volgende onderhandelingen naar
voren zal worden gebracht. De ver
minderde spanning is gunstig voor de
ze onderhandelingen."
De Westduitse minister van buiten
landse zaken voegde hier nog aan toe:
„In onze ogen heeft de verminde
ring van de spanning geen waarde,
wanneer ook niet de grondoorzaak
van de spanning tussen Oost en West
wordt weggenomen. En deze oorzaak
is de verdeling -
Zij spraken af, dat tegen het eind
van het jaar overeenstemming bereikt
moet worden over de gemeenschappe
lijke regelingen voor vlees, zuivelpro
dukten en rijst. Ook de vraagstukken
rond de landbouwpolitiek moeten voor
31 december a.s. zijn opgelost.
Ook de „kippenoorlog" kwam ter
sprake. De Franse regering zal waar
schijnlijk bereid zijn, zo liet minister
Couve de Murville weten, de laatste
voorstellen van de E.Ê.G.-commissie te
aanvaarden volgens welke de invoer
rechten op Amerikaanse kippen enigs
zins moeten worden verlaagd.
Tenslotte spraken de ministers af nog
voor het einde van het jaar nog eens
met elkaar te praten.
tot 1940, ging het
J "er minimumar-
de bevrijding
die tegen het „dan
hals brengen van het instituut
de cao pleiten. We noemen er slechts
één van. Men kan de cao van thans Vroeger,
zoveel beschouwen als een „grondwet" jn cao's uitsluitend
van het arbeidsleven waarmee weer beidsvoorwaarden; r
allerlei „organieke wetten samenhan- gold de bedrijfstaksgewijze cao ais de
gen die zaken als de bedrijfsfondsen, de aanduiding van de werkelijke arbeids-
bedrijfsrechtspraak, de pensioenfondsen voorwaarden in de volle zin van het
regelen. woord.
In het instituut van de cao is dus Vraag: Moeten we misschien niet
niet uitsluitend sprake van de lóónvoor- naar de minimum-voorwaarden, maar
waarden, er zit nog een hele serie én- dan per bedrijfstak, terug, waarbij
vast. een grotere vrijheid op het stuk
dere sociale verworvenheden iaTJJ|
Anders gezegd: de cao is veel méér de loonvorming aan de* ondernemingen
i De maatschappelijke
alleen een stelsel. Zet men de wordt, gelaten?
i dus overboord, dan staan meteen ontwikkeling gaat immers het accent
verschuiven in de richting van de on
derneming? Maar dan moet de cao zo
gemaakt worden dat daar ruimte voor
komt. Ruimte voor een gedifferen
tieerde loonvorming dus per onderne
ming. Op deze wijze zou het loon-
overleg ook weer dichter bij de oi>
In doodsnood
Overigens moeten we helaas vast
stellen dat dit instituut thans in doods
nood verkeert. Waarom? Omdat de
werkelijkheid van de loonvor
ming in belangrijke mate afwijkt van
hetgeen daarover in de verschillende
cao's staat.
Akkoord, in een tijd van gebrek aan
arbeidskrachten kan het een op zich
zelf begrijpelijk verschijnsel zijn dat er
enige afwijking naar boven optreedt,
hoger dan het in de ci
dus. Gaat het daarbij
centen, dan is daar toch eigenlijk geen mand
kritiek op mogelijk.
middellijk-betrokkenen komen.
Geen kiekeboe meer
Duitsland."
hi een fioKÉe
EEG en landbouw
De ministers hebben ook nog gespro
ken over de vraagstukken van de E.E.G.
en in het bijzonder over de landbouw
politiek.
I Een passagier van een
Brits vliegtuig dat met
124 vakantiegangers van
Rimini (Italië) op weg
was naar Londen, zag
een luchtkoker aan voor
een asbakje en doofde
daarin zijn sigaret. De
gezagvoerder, die even
later uit een andere
luchtkoker rook te voor
schijn zag komen, dacht
dat er brand in het vlieg
tuig was uitgebroken en
waarschnwde het grond
personeel van het Lon-
dense vliegveld, waar
brandweerploegen, am
bulance-auto's en ander
reddingsmatcriaal in ge
reedheid werden ge
bracht. Na een vlotte
landing kwam het mis
verstand aan het licht.
Steeds sneller volgen
de berichten elkaar op
over bijzondere geboor
te van kinderen in de
wereld. Dit is stellig een
gevolg van het feit, dat
zich twee vijflingen aan
kondigden in nog geen
zeven dagen. Gisteren
stond een ziekenhuis van
Rome in het centrum
van de belangstelling.
Hier werden in een paar
uur tijd twee moeders
van een tweeling en een
moeder van een drieling
bevallen. De zeven
baby's en hun moeders
maken het, volgens het
persbureau Associated
Press, uitstekend.
I Mevrouw Kennedy, de
echtgenote van de Ame
rikaanse president, zal
in oktober een bezoek
van twee weken aan
Griekenland brengen. Zij
zal zich daar bij haar
zuster, prinses Radziwill
en haar echtgenoot voe
gen. Mevrouw Kennedy
is nog herstellende van
de geboorte van haar
derde kind, dat, zoals ge
meld, korte tijd later is
overleden. Zij bevindt
zich op het ogenblik in
New Port met haar twee
kinderen, Caroline en
John jr.
De eerste Duitse on
derzeeër, de 113 jaar ge
leden gebouwde Brand-
taucher, zal blijkens een
bericht van het Oostduit-
se persbureau in Pots
dam in het legermuse
um worden onderge
bracht. Het schip zonk
bij zijn proefvaart in de
haven van Kiel in 1851
en werd 32 jaar later ge
licht.
I In West-Duitsland is
een van elke acht inwo
ners in het bezit van een
auto. Op 1 juli jl. be
droeg het aantal autos'
6,85 miljoen tegen 5,94
miljoen op dezelfde da
tum in 1962. Hamburg
staat vooraan met 134
auto's per duizend inwo
ners. Saarland staat met
106 per 1000 het laagst.
Kiel gelegd voor
Westduits schip
met kernreactor
In de Westduitse havenstad Kiel is
die in de Bondsrepubliek wordt gebouwd.
Het schip zal ongeveer 45 miljoen gul
den gaan kosten. Men verwacht dat het
vaartuig, dat 16.000 ton meet, in 1967
zijn plaats zal kunnen innemen tussen
het Russische zusterschip Lenin en het
Amerikaanse vrachtschip Savannah.
Eerst zal het enkele korte reizen ma
ken voor onderzoekingen. De Westduit
se regering zal zestig procent van de
kosten dragen, terwijl de rest verdeeld
wordt over de vier deelstaten aan de
kust: Hamburg, Bremen, Sleeswijk-Hol-
stein en Neder-Saksen.
Het tweede punt is, dat we van het
kiekeboe-spelen van thans af moeten,
dat de cao's dus om te beginnen weer
moeten gaan beantwoorden aan de wer
kelijke toestand. Hoe ver we daar-
mee zullen moeten gaan en in welk
bepaalde loon tempo is een beleidsvraag die pri-
- enkele pro- mair het bedrijfsleven aangaat. Nie-
jggfj&l mand moet zich echter tot „op hol
slaan" laten verleiden. Dat is alleen al
oogpunt van overleg-strategie
1319) Toen in het begin van de
16e eeuw de winstgevende handel in
Afrikaanse slaven een aanvang
nam, waren de Nederlanders er als
de kippen bij om zich een deel van
de fabelachtige winsten te verzeke
ren. Sinds 1517 bezaten verschillen
de Nederlanders dan ook het recht
(„asiento") Afrikaanse slaven in
Amerika in te voeren. Dat duurde
Lot 1552, en in 1580 stond Philips II
het monopolie af aan de Genue-
zen. bij wie hij in de schuld stond,
zodat hij aan deze handelaren be
ter voorrechten kon afstaan dan aan
zijn vijanden, de Nederlanders.
Het bezit van deze
winstgevend, dat er
:elfs oorlogen om
werden gevoerd.
Bij de vrede van
Utrecht wisten de
Engelsen in 1713
het voorrecht van
de slavenhandel
voor 30 jaar in de
wacht te slepen, maar de met dit
doel gevormde Engelse Zuidzee Com
pagnie benadeelde door sluikhandel
de Spaanse belangen zodanig, dat de
Spaanse regering er toe overging de
Engelse schepen zelfs in volle zee
te onderzoeken. Hieruit ontstond in
1739 een oorlog, die eindigde met
de vrede van Aken in 1748, waarbij
de „asiento" nog vier jaar aan de
zelfde compagnie werd toegekend.
Maar twee jaar vóór de „asiento"
verliep, stond de Engelse compagnie
het recht weer af aan de Spaanse
regering voor een bedrag van 1,2
miljoen gulden.
Naast de officiële import van Afri
kaanse slaven bestond er dus ook
nog de sluikhandel in slaven, die
voor de negers nog catastrofalere
gevolgen kon hebben, bijv. wanneer
een slavenschip dreigde aangehou
den te worden.
Het was een uitermate voordelige
driehoeksroute die de slavenhalers
ondernamen. Van de thuishaven
werd met een schip vol handels
goederen, resp. mm, naar de Afri
kaanse kust gevaren, waar de goe
deren van dc hand werden gedaan
en het schip vol slaven werd gela
den. Dan werd, vaak onder de af
schuwelijkste omstandigheden
TOCH IS
HET ZO!
voor de in het ruim geborgen sla
ven, althans koers gezet naar
Amerikaanse en Westindische ha
vens, waar de negers van de hand
werden gedaan en de thuisvracht
suiker, rijst, of tabak werd in
gekocht. Elk traject van deze drie
hoeksroute leverde zodoende het vol
le profijt. Van die winsten moest door
de illegale handelaar echter heel
wat worden afgestaan. Want, zo le
zen we in de mémoires van een sla
venhaler, voordat zijn schip kon
uitzeilen naar de kust van Afrika,
moesten eerst de havenautoriteiten
van Havanna worden omgekocht.
Een ander bedrag
was bestemd voor
de Kaap Verdische
eilanden; werd het
schip opgebracht,
dan gaf de kapitein
een som gelds om
losgelaten te wor
den. Dan waren er
bij aankomst in
Cuba omkoopgelden voor de kapi
tein-generaal. voor zijn secretaris en
voor verschillende plaatselijke auto
riteiten. Soms moest zelfs alle winst
aan omkoopgelden worden neerge
teld.
Om zo groot mogelijke winst te
behalen, moesten zoveel mogelijk
slaven in één reis worden ver
voerd, zodat ze als de spreekwoor
delijke sardines op elkaar werden
gepakt. Zo vervoerde een kleine
kustvaarder eens 747 negers, van
wie er tijdens de reis 136 omkwa
men. Zo'n sterftecijfer was niets on
gewoons. De slaven werden op hun
zij gelegd als lepels, zodat de gebo
gen knieën van de één in de knie
holten van zijn voorman pasten. Op
sommige schepen konden de slaven
niet eens liggen en moesten zij de
hele reis op elkanders schoot zitten.
De onzindelijkheid en de stank was
verschrikkelijk en een Engels offi
cier getuigde eens, dat een slaven
haler vijf mijl beneden de wind kon
worden geroken.
Toen eindelijk de handel in slaven
werd afgeschaft, begon de ellende
voor de negers pas goed.
H Pétilion
Nadruk verboden.
volkomen fout.
Op zijn minst staat het vast dat bin
nen een half jaar het werkelijke loon
peil met enige procenten omhoog moet.
Want de huidige globale verdeling van
ons natiopale Inkomen is op zijn zachtst
gezegd helemaal niet rechtvaardig. Zo
lang vandaag een werknemer bij een
openbaar vervoersbedrijf slechts met
85 naar huis gaat; zolang menige
geoefende werknemer in deze tijJ van
welvaart minder dan 100 aan zijn
vrouw kan afdragen zodat laatstge
noemde erop uit moet om ook te gaan
werken, dan klópt er iets niet en dan
is er geen rechtvaardige verdeling
van dat nationale inkomen.
Men zal vragen: is er voor
een forse verhoging der lonen
dan wel plaats zonder van in
vloed te zijn op de prijzen? Het
antwoord moet bevestigend lui
den. Als er gemiddeld 14 procent
aan zwarte lonen meer wordt
uitbetaald fterwijl dit officieel
„niet mogelijk was"; als tot de
erkenning kan worden gekomen
dat de andere produktiefac-
toren, waaronder het kapitaal,
in de onderneming dan maar
met wat minder genoegen moe
ten nemen hetgeen op zich
zelf al een zeer positief gebaar
zou zijn! dan behoeft, een en
kele uitzondering daargelaten,
niet gevreesd te worden dat elke
loonsverhoging bij voorbaat al
tot prijsverhoging aanleiding
zou moeten geven.
Boeddhist schrij ft
met eigen bloed
brief aan Thant
De secretaris-generaal van de wereld
organisatie van boeddhisten, prof.
Nguyen Than Thai, heeft gisteren
Pan)s met z')n eigen bloed een brief
geschreven aan de secretaris-generaal
van de Ver. Naties. Oe Thant. waarin
protesteert tegen de anti-boed-
dhistische maatregelen in Zuid-Viet-
nam Ten aanschouwen van een groot
aantal betogers, journalisten en fotogra-
fen gaf deze hoogleraar zich een snee
in de borst en schreef met het daar
uit vloeiende bloed dc brief. Hij eist
Jl* -Ti?anj. verdor on<*er meer dat
M de schending van de rechten van
ae mens in Zuid-Vietnam veroordeelt,
