„China zal Russen nooit
meer om hulp vragen"
Wilson: vestig in Berlijn
agentschap van V.N.
„Hete lijn" in
werking
10.000 Walen betoogden
- taalgrens 1111 een feit
Spion Guy Burgess (52)
in Moskou overleden
Explosieve ontwikkeling
van erfelijkheidsleer
Drink-spreekwoorden
g
MAANDAG 2 SEPTEMBER 196S
IMS? Kernstop in Opperste Sowjet
De Russische minister van bui
tenlandse zaken Gromiko heeft er
bij de behandeling van het kern-
Btopakkoord voor de Opperste Sow
jet zijn leedwezen over uitgespro
ken, dat China en Frankrijk vrijwel
de enige landen zijn die weigeren
het verdrag te ondertekenen. Wat
tweederden van de mensheid ziet
als een reële stap in de richting
van ontspanning, wordt door deze
beide landen gesaboteerd.
De Sowjetunie acht het haar plicht
de openbare mening te blijven voor
lichten omtrent het op een grote dwa
ling berustende Chinese standpunt. De
beide commissies inzake buitenlandse
betrekkingen van de Opperste Sowjet
hebben het verdrag unaniem aanbe
volen.
Twee China's
China h«eft via radio Peking laten
omroepen dat het de Sowjetunie nooit
meer om hulp aal vragen, ook al zou
den de Chinezen over honderd jaar nog
geen kernbom kunnen vervaardigen. De
verklaring van China zegt verder dat
de Russen lasteren door te beweren dat
Chroesjtsjef in Zagreb
Amerikanen mochten
hun „eigen"
fabriek niet in
Amerikaanse journalisten zijn gis
teren kwaad weggelopen nadat ge
wapende Zuidslavische bewakers hen
verhinderd hadden het bezoek dat
premier Chroesjtsjef en president
Tlto brachten aan een chemische fa
briek ln Zagreb die met Amerikaan
se en Engelse hulp is gebouwd, bij
te wonen.
De Russische premier zag hier een ty
pisch voorbeeld van hulp die Tito van
het Westen heeft gekregen. De fabriek
is hypermodern ingericht. Amerika
heeft in 1900 een lening van 23 miljoen
dollar verstrekt. Engeland leende 6.5
miljoen dollar. Maar zelfs de Ameri
kaanse ingenieurs die toezicht houden
op de bouw van het complex, moch
ten niet naar binnen. Russische en Zuid
slavische verslaggevers werden wel toe
gelaten.
Overigens vermeldt de Russische pers
weinig van het bezoek van Chroesjtsjef
aan Tito. Belangrijke zinsneden uit re
devoeringen worden gewoon weggelaten.
Het feit, dat de Russische premier ver
klaarde het eens te zijn met Tito's op
vatting dat het mogelijk is dat twee
soorten communisme naast elkaar be
staan, werd genegeerd. Hetzelfde is ge
beurd nadat Chroesjtsjef vorige week ge
zegd had dat het Instituut van de ar
beidersraden belangstelling verdiende.
Kennedy's vervoer:
Tien helikopters,
vijf vliegtuigen,
jachten en auto's
Senator Harry Byrd, voorzitter van
de financiële commissie van de Se
naat, heeft kritiek geleverd- op het
veelvuldig gebruik van regerings-
gelden door president Kennedy voor
straalvliegtuigen, jachten, auto's en
andere vormen van vervoer.
Volgens de senator beschikt het Wit
te Huis op het ogenblik over: tien
hefschroefvliegtuigen, het partiku-
liere straalvliegtuig van de presi
dent ad acht miljoen dollar, drie
Boeing-vliegtuigen die de lucht
macht ter beschikking van het Wit
te Huis heeft gesteld alsmede een
DC-6b-vliegtuig voor luchthavens,
die niet voor straalvliegtuigen ge
schikt zijn.
Verder zijn er: een 6,5 meter lange
auto voor de president en drie ande
re auto's, behalve nog die voor de
leden van de geheime dienst en het
normale wagenpark voor het Witte
Huis. Tenslotte nog een speciaal
spoorwegrijtuig, twee jachten, een
jacht van de marine en een race
vaartuig, dat de kustwacht heeft
geleverd.
Een sub-commissie van het huis van
afgevaardigden heeft voorts nog
een verzoek van president Kennedy
ingewilligd om twee nieuwe straal-
hefschroefvliegtuigen. die elk
1.125.000 dollar kosten.
De senator verklaarde te menen, dat
de president een goed voorbeeld zou
kunnen geven door het met wat min
der te doen.
Politicus schoot
rivaal neer
radio een verkiezingsrede hield. De
litlcua, de sociaal-democraat Euclides
Kliemann, sprak zijn rede uit in Porto
Alegre toen een politieke tegenstander
de studio binnendrong en hem dood
schoot. De luisteraars konden het ru
moer horen.
De echtgenote van Kliemann werd een
jaar geleden doodgeschoten. Deze moord
is nooit opgelost.
In Brazilië is de politieke spanning
sterk gestegen door de campagne voor
de op 3 november te houden gemeente
raadsverkiezingen.
Kerkgangers door
vuurwerk gedood
Doortdat gisteren in de buurt van het
voorportaal van een kleine Mexicaanse
kerk een driehonderdtal vuurpijlen voor
tijdig ontplofte, verloren vijf mensen
het leven en werden er tiwintig gewond.
De inwoners van Ssmta Ross, een dorpje
op een twintig kilometer van Mexico-
City. zouden juist de kerk binnengaan
om er het feest van hun beschermheilige
te vieren toen het ongeluk gebeurde.
Waarschijnlijk is het te wijten aan de
onvoorzichtigheid van een aantal dor
pelingen die. ondanks het verbod van de
plaatselijke autoriteiten, vuurwerk ont-
St alken.
de Chinezen het verdrag niet willen te
kenen omdat Rualand geweigerd heeft
technische gegevens over kernbewape-
-- itr
ning te
strekken.
China wijst het Moskou-akkoord van
de hand omdat het niet in algehele en
algemene ontwapening voorziet en in fei
te toestaat dot de imperialisten onder-
grondse proeven houden en hun atoom-1
wapens verspreiden door middel van een
multilaterale kernmacht. Het is dood- j
gewoon verraad van het socialisttschè
kamp. De Russische leiders worden er-
van beschuldigd het Amerikaanse plan
van de „twee China's" te hebben aan-,
vaard.
Volgens de Chinese woordvoerder
heeft China altijd volgehouden, dat lan
den met verschillende sociale syste-1
men vreedzaam naast elkaar behoren
te leven. Er kunnen zelfs noodzakelijke
overeenkomsten met de imperialisten
gesloten worden. Maar het is geen po
litiek van vreedzame coëxisteniie ais
men onderhandelingen als het belang
rijkste middel gaat zien om het eigen
bestaan veilig te stellen, dat is een
politiek van capitulatie.
Oud Labourplan weer van stal
De leider van de Britse Labour-
partij, Harold Wilson, heeft za-
j terdag in Hamburg verklaard
voorstander te zijn van het ves-
I tigen van een agentschap van de
I Verenigde Naties of een nieuw
j bureau voor ontwapening in Ber
lijn. Dat zou ,,een symbool van
de zorg van de wereld voor be
houd van de vrede en het herstel
Ivan de eenheid in de stad" bete-
kenen, zei hij.
i Wilson zei dit op een bijeenkomst ter j
gelegenheid van het honderdjarig be-
V staan van de sociaal-democratische par
tij (SPDi. Wanneer het voorstel zou
worden aanvaard „en bijvoorbeeld_ af-
vervulling van de beloften van d«
Engelse bondgenoten van de vrij
handelszone. het recht voor Enge
land zelf zijn economie te bepalen
en garanties voor beveiliging van de
Britse landbouw.
verbreken, en „wij dringen daarom i
op de breedst mogelijke Atlantische
groepering waarin dc E.E.G., Engeland
en de andere E.V.A.-landen, het Geme
nebest, de Verenigde Staten en Latljne-
Amerlka op basis van vrije handel koe
nen deelnemen", aldus de Brltee La-
bourlelder.
Harriman
Chroesjtsjef heeft
3 redenen voor
Moskou-akkoord
De Amerikaanse onderminister van
buitenlandse zaken W. Averell Harri
man heeft verklaard dat premier
Chroesjtsjef de Russische militaire uit
gaven wil besnoeien om geld te kun
nen investeren in dc economie van dc
Sowjetunie. Hij zei dit in een tevoren
opgenomen radio-interview.
Harriman suggereerde dat dit een van
drie redenen was waarom Chroesjtsjef
heeft ingestemd met het beperkte kern-
stopverdrag.
De eerste en voornaamste reden, al
dus Harriman, is dat Chroesjtsjef uit
de Cubaanse crisis van herfst 1862 heeft
Ileleerd dat „spelen met oen kernoor-
og een zeer. zeer gevaarlijke zaak Is
en dat hij en zijn collega's niet willen
vernietigen wat zij hebben opgebouwd
in de Sowjetunie."
Als derde reden zag Harriman de
kloof tussen de Sowjetunie en commu
nistisch China. Chroesjtsjef zou door
zijn optreden de Chinezen hun aanspra
ken op het communistische leiderschap
willen ontnemen,
De rechtstreekse „hete lijn" tus
sen Moskou en "Washington bestemd
voor contact tussen de staatshoofden
in noodgevallen, is zaterdagochtend
om elf uur in gebruik genomen. In
Washington staan Russische telexap
paraten opgesteld, in Moskou Ameri
kaanse. De kamer in het Pentagon
waar de telex een onderdak heeft ge
vonden, is slechts voor enkelen toe
gankelijk. Het akkoord tot vestiging
van deze lijn- en radioverbinding was
op 20 juli in Genève getekend.
Vlamingen werden verwijderd
Op tien betogers
één politieman
J?EN groep waarnemers van de
Verenigde Naties genoten bij
aankomst in Siboe (Sarawak)
een warme ontvangst. Zo onder
namen demonstranten een aan
val op een politie-auto. Dc waar
nemers moeten onderzoeken of
de bevolking van Sarawak voor
of tegen toetreding van het land
tot de Maleise Federatie is.
Overal, met uitzondering dus van de
j Voorstreek, ging gisteren aeze wijziging
zonder strubbelingen gepaard en werd
de administratieve wijziging zelfs met
vriendschappelijke woorden bezegeld.
Via Nederland
Naar schatting 10.000 Walen heb-i De rl,kswacht had ln de voerstreek
ben gisteren een betoging genou- geen halve maatregelen genomen. Langs
Hen teaen de overheveling van de-He route, die de stoet nam waren ver-
aen leye ue f i sperringen aangebracht van spaanse
zes dorpen van de Voerstreek xn rU|ters en oen helikopter was ingezet
de Waalse provincie Luik naar de'om de omgeving te verkennen. Dit
tTi r T_ I voorkwam echter niet, dat een zestal
Vlaamse provincie Limburg, xU autobussen met Vlaamse tegenbetogers
honderden auto's en tientallen! er in slaagden 's-Gravenvoeren binnen
autobussen trokken zij in optocht
naar 's-Gravenvoeren om daar
uiting te geven aan hun misnoegen
over deze maatregel, die een ge- aanplakbiljetten het ontgelden!" Het
vola is van de wet op de vaststel-1*™"» ordebewaarders trouwen» enl-
a 'ge moeite om de Vlamingen weer ln
hng van de definitieve taalgrens inide bussen te krijgen, du lukte geiuk-
België waarbij het land in een
Franstalig en een Nederlandstalig
gebied wordt verdeeld.
De Belgische rijkswacht had een
legertje van 1.000 manschappen, uit
gerust met Spaanse ruiters, waterka
nonnen en traangasbommen, gemo
biliseerd om dc betoging ln goede
banen te leiden. Vlaamse tegenbeto
gers werden verwijderd.
ïn totaal zijn bij het van kracht
worden van de taalgrens 109.702 Bel
gen ..administratief verhuisd". Ruim
86.000 die tot dusver in Vlaamse pro
woonden. gingen daarbij.naar
Klein sportvliegtuig
verongelukt
Bij een poging om te landen is een
driepersoons sportvliegtuig gistermiddag
omstreeks zes uur op het vliegveld
Teuge verongelukt. Het toestel schoot
door en kwam in botsing met een hekje.
De twee inzittenden, onder wie de bur
gemeester van Denekamp. jhr. A. J.
E. E. C. van der Heyden van Doornen
burg, liepen lichte verwondingen op.
Het vliegtuigje werd ernstig bescha
digd.
het ondenkbaar zijn dat
Hereniging
slechts
,000 zogen zich door wijzigingen
van de provinciale grenzen van Wal
lonië naar Vlaanderen overgeheveld.
De voormalige Britse diplo
maat Guy Burgess, die in 1951
samen met zfjn vriend en col
lega Donald Maclean naar de
Sowjetunie uitweek na jaren
voor de Russen gespioneerd te
hebben is vrijdagochtend op 52-
jarige leeftijd in het Moskouse
Botkinziekenhuis in zijn slaap
aan een hartkwaal overleden.
Donald Maclean heeft dit in Moskou
meegedeeld. Mevrouw Eve Bassett. de
moeder van Burgess, is telegrafisch
van dc dood van haar zoon op de
hoogte gesteld. Er was aanvankelijk
enige verwarring. Burgess stond name
lijk niet onder zijn eigen naam in het
ziekenhuis ingeschreven, maar als Jim
Andreyewitsj, de naam die hem door
Russische vrienden was gegeven.
Phllby?
Aan het sterfbed schijnt nog een
Engelsman geweest te zijn. maar dit kan
Maclean niet zijn geweest. De vroegere
vrienden gingen al lang niet meer met
elkaar om. Maclean liet ook duidelijk
uitkomen dat hij niet zou zorgen voor
verdere regelingen, Men neemt aan dat
de mysterieuze derde persoon, Harold
Philby is geweest, de Britse journalist
die enige tijd geleden achter het ijzeren
gordijn verdween en die genoemd wordt
als degene die Burgess en Maclean de
tip gaf dat zij moesten verdwijnen
wilden zij niet gevangen genomen wor-
Het Russische ministerie van buiten
landse zaken zou onmiddellijk een visum
laten uitschrijven voor mevrouw Bassett
om haar in staat te stellen tegenwoor
dig te zijn bij de begrafenis van haar
zoon. Burgess heeft herhaalde malen te
der te bezoeken.
Maclean deelde in Moskou mee, dat
Burgess al jaren hartklachten had. Op
het laatst kreeg hij acht injecties
dag ter verlichting van de hevige
pijnen. Op 20 augustus was hU
ziekenhuis opigenomen waar men consta
teerde dat hU aan aderverkalking leed.
Burgess was in Engeland op het mir
sterie van buitenlandse zaken. In zijn
studietijd was hij lid van een uiterst
linkse studentenorganisatie.
klg voordat de eerste Waalse demon
stranten arriveerden. Enkele ruiten
sneuvelden daarbij.
Tijdens de massabijeenkomst in
's-Gravenvoeren, waarmee de Waalse
betoging werd afgesloten, was het the
ma van de redevoeringen voortzetting
van de strijd om de Voerstreek totdat
de zes dorpen weer bij de provincie
Luik zijn teruggekeerd. Dat was een
thema, dat door de duizenden demon-
Rümke tijdens genetisch congres
Mr. Bot verricht
Duits blad:
KPM-ers joegen
400 Duitsers
dood in
Het Hamburgse zondagsblad
Welt am Sonntag heeft in een
uitgebreid artikel de beschuldi
ging uitgesproken dat Nederland
se bemanningsleden van twee
K.P.M.-schepen in 1942 in het
toenmalige Nederlands-Indië ruim
400 Duitsers de dood hebben inge
jaagd.
Het blad beschrijft hoe op 19 januari
1942 een van de schepen van de k.p.m..
de Van Immhoff. de Sumatraanse haven
iSibolga met bestemming Ceylon verliet
Westelijke .troepen in dje stad zolang met aan boord 478 geïnterneerde Duit
sers. Op de Indische Oceaan werd het
schip door een Japans vliegtuig gebom-
barcfeerd. waarop de Nederlandse beman
ning van honderd koppen het schip ver-
de llet'
,.eeil Volgens het Hamburgse blad zou de be-
grootse en fantastische conceptie",] manning 477 van 478 Duitsers zonder red-
van grote betekenis in Westeuropees' dingsmogelijkheden hebben achtergela-
verband. De Labourpartii is op vijf te" °P het zinkende schip, terwijl in de
voorwoord
In een kleine sloep en op vlotten wis
ten nog 170 Duitsers het schip te verla
ten. maar van hen verdronken er meer
dan honderd De andere 300 Duitsers
die aan boord van de Van Immhoff wa
ren gebleven kwamen om het leven toen
het schip kort na het bombardement
zonk.
Wilson verklaarde dat zijn partij blijft
streven naar Duitse hereniging met de
mocratische middelen. Hij herhaalde
tegenstander te zijn van een Westduitse
onafhankelijke atoommacht en zei het
zeer belangrijk te vinden dat er doel
matige maatregelen getroffen worden
ter voorkoming van de verspreiding van
kernwapens.
De Berlijners hebben een onver
vreemdbaar recht hun eigen manier van
samenleving te bepalen. onder een
grondwet en een regeringsvorm die be
paald worden in vriji
dat nodig blijkt, aldus Wilson.
Voorwaarden?
gedeelte van de betoging had de rijks
wacht enkele tientallen arrestaties vér-
richt.
De meeste gearresteerden werden
weer vrijgelaten. Een man met een pis-
é|gj^~ twee jongelui, die in het bezit
Prinses Alexandra
ernstig ziek
Prinse» Alexandra van Grieken
land, de echtgenote van ex-koning
Peter van Zuid-Slavlë ligt momen
teel in een coma ln een ziekenhuis
in Venetië, waarin zij werd opgeno
men nadat zij een te grote dosis slaap
middelen heeft Ingenomen. Een
woordvoerder van het ziekenhuis
heeft gisteren meegedeeld dat de toe
stand van de 42-jarige plnses zeer
ernstig is.
ln Venetië. Zij trouwde op
1944 met ex-koning Peter, die toen in
Engeland in ballingschap leefde. Ex-
koning Peter heeft zich op weg naar
Venetië begeven. De 18-jarige zoon van
de prinses, prins Alexander bevindt zich
het bed van zijn moed;
Moeilijkheden voor
Zuidafrikaners
Steeds meer moeilijkheden gaat
Zuid-Afrika ondervinden van de Afri
kaanse maatregelen om Zuid-Afrika
politiek en economisch te boycotten.
Op alle conferenties wordt tegen de
aanwezigheid van Verwoerds vertegen
woordigers geprotesteerd en dikwijls met
succes. Zaterdag ondervonden 66 Zuid
afrikaners die per vliegtuig van Luxem
burg, via Tripoli, op weg waren naar
Johannesburg dat het de Afrikaanse lan
den ernst is. In Tripoli had het Luxem
burgse vliegtuig al enige moeilijkheden.
In Fort Lamy, de. hoofdstad van Tsjaad,
werd het toestel een nacht vastgehouden.
De passagiers moesten de nacht in het
vliegtuig of in het restaurant van het
vliegveld doorbrengen In de loop van
JJH eea hij
l In Vaticaanstad Is een
nieuwe telefooncentrale
in gebruik genomen. De
centrale beschikt over
niet minder dan 1.800
lijnen. Paus Paulus VI
gebruikt, in tegenstel
ling tot zijn voorgan
gers, dc telefoon ook
voor het opbellen van
personen, die niet tot zijn
directe omgeving beho
ren. De centrale van het
Vaticaan weigert echter
nog steeds beleefd wan
neer men de paus zelf
zou willen opbellen....
I Op de wijze waarop
prins Philip van Enge
land zich ln het open
baar pleegt te bewegen,
namelijk met de handen
op de rug, is een dans
pas gebaseerd die voor
komt in de nieuwe rage
voor „The blues", zo
weet het Britse blad The
Sunday Mirror te melden.
Deze danspas wordt nu
„The Philip" genoemd.
I Het leven ln Londen
heeft vorige week zater
dag weer eens voor kor
te tijd stil gestaan, al
thans het uurwerk van de
bekende Big Ben. Maar
aangezien de klok een
zeer dominerende plaats
in de Britse hoofdstad in
neemt, dacht iedereen
het wel kalmpjes aan te
kunnen doen. De trams
reden langzamer daar de
bestuurders van mening
waren dat ze anders
voor tijd in de remise
zouden aankomen. Oor
zaak: een schilder had
een kwast op het trans
missie-mechanisme van
de Big Ben laten liggen.
Een speler van de
voetblaclub Boekingen
was tijdens een wed
strijd zo verbolgen over
het feit, dat de scheids
rechter een doelpunt van
zijn club wegens buiten
spel afkeurde, dat hij
meende zijn woede te
moeten koelen op een van
de doelpalen van de
goal waarin hij zojuist
gescoord had. Onder
luid gekraak zeeg het
houtwerk ineen. Omdat
de gastheren de zaak
niet zo snel konden her
stellen, moest de wed
strijd na 38 minuten
worden gestaakt.
I De genie van het
de opening
De erfelijkheidsleer bevindt zich
in een periode van explosieve ont
wikkeling en vele beoefenaren van
deze wetenschap zijn geneigd haar
als de belangrijkste tak van de bio
logie te beschouwen. Inderdaad
dringt de erfelijkheidsleer door ii
zo uiteenlopende vakken als bio
chemie, plantensystematiek, em
bryologie en medicijnen, maar ook
kan men zeggen dat deze vakken
de erfelijkheidsleer binnendringen.
De grens tussen biochemie en erfe
lijkheidsleer is bijvoorbeeld onmo
gelijk te bepalen. Toch lijkt het
verkeerd te trachten de erfelijk
heidsleer op de eerste plaats te
stellen. Zij is belangrijk, maar toch
slechts een van de vele met elkaar
samenhangende sectoren van het
algemene gebied der biologie.
Prof dr. c. L. Rllmké, zelf hoogleraar
in de erfelijkheidsleer in Utrecht, zei dit
vanmorgen te Scheveningen in de ope
ningsbijeenkomst van het elfde interna
tionale genetische congres in zijn kwa
liteit van voorzitter van de Nederlandse
organisatiecommissie. Deze congressen
worden om de vijf Jaar gehouden. Prof.
Rümke vertelde dat er nu ongeveer 25
■procent meer deelnemer* zijn dan vi'f
Jaar geleden In Montreal en honderd
procent meer dan tien jaar geleden in
Bellagio.
zal gaan, omdat een aantal jonge landen
'd li.
n plicht de beoofening
de erfelijkheidsleer in deze landen te
bevorderen en meende dat het verlenen
van een groot aantal reisbeurzen om in
woners van die landen ln staat te stel
len congressen bij te Wonen, daartoe een
belangrijk middel zou kunnen zijn. Hij
Tevoren had de minister t
tenschap die zo diep in so veel verschil-
lende gebieden kan doordringen als de
erfelijkheidsleer, zo meende de minister,
moet wel een aanzienlijke invloed heb
ben op onze maatschappij, zeker als we
bedenken dat we behoren tot een we
reldgemeenschap.
„In minder dan zestig laar nadat Gre-
gor Mendel het belangrijke pionierswerk
deed zo zei de minister, "hebt gij een
nieuwe wetenschap geschapen, die niet
alleen ons loken met bewondering en
verbazing vervult, maar die ook allen,
die er actief bij betrokken zi.',n, onder
haar bekoring brengt. U tracht het diep
ste wezen, het diepste geheim van hot
leven zelf te benaderen, en het feit dat
u daar steeds dichter bij komt verklaart
misschien de hartstocht voor het onder
zoek. die allen die uw beroep kiezen
aan de dag leggen, Hoewel do beoefena
ren van deze betrekkelijk Jonge weten
schap steeds dieper graven In de myste
riën van het leven, zijn ze realist ge
noeg om het contact met de hun omnn-
ÏDnde wereld te bewaren. Iedere stap
ie de wetenschap vooruit doet komt
nmiddellljk aan ons dagelijks leven ten
:oede. Men denke slechts aan de ver
bazingwekkende verbeteringen van plan-
ten- en dierenrassen", aldus mr. Bot.
Kort nadat zij
werden zij namelijk ontdekt aoor een
andere K.P.M.-schip, de Boelongnn. Toen
de bemanning van dit schip echter hoor
de dat zich aan boord van de sloep en
vlotten slechts Duitsers bevonden draai
de het schip af en voer verder.
Circusartiest schiet
dochtertje dood
Te Calexico. in Califbrni*. heeft een
circusartiest gisteravond ten aanschou
wen van ongeveer driehonderd mensen
zijn vijf tienjarig dochtertje -tijdens een
voorstelling door een mislukt pietooi-
schot gedood. De „scherpschutter", onder
ballonnetjes die hert mcleje op haar hoofd
had kapotschlerten. Do eerste kogel misto
zUn doel al en sloeg ln het hout echter
hert meisje, de tweede trof ihaer midden
ln het voorhoofd
Met nog weinig of geen zekerheid
over het slagen van zijn financiële on
derhandelingen ten bate van de woning
bouw is zaterdag de Surinaamse mi
nister van sociale zaken, de heer j. P.
S. Kraag, van Schiphol naar Parama
ribo teruggekeerd. „Ik meen resultaat
te hebben geboekt", was het enige com
mentaar, dat hij wilde geven.
BENOEMINGEN
Dr. A. G. dc Wilde: benoemd tot ge-
oon hoogleraar ln de faculteit der
mecskundc aan de Rijksuniversiteit
Groningen, om onderwijs te geven
in de anatomie en embryologie.
Israëlische arts
was SS-officier
Een Israëlisch blad meldde zaterdag
een wel heel merkwaardige ge
schiedenis. Het verhaal van dr.
Alexander Syrt, die in 1949 uit
Duitsland naar Israël vluchtte en
daar tot 1953 als arts in de Negev-
woestijn werkte. Hij vertrok naar
Argentinië waar hij zijn praktijk
voorzette en vele contacten met
Joodse gemeenschappen in dat land
onderhield.
Australische leger stoot
te bij het als oefening
aanleggen van een weg Ij
bij Brisbane op een I
broedende kievit. Ze I
eni^meterr^ïLd3^ Twet wekcn 6e,eden is in
een bMd geplaatst met 1 fiSSf? "."iW4 2j>«
het opschrift: „Gevaar,
broedende vogels."
I Steeds sterker worden
Ae verhalen over de
leeftijden die mensen te
genwoordig bereiken. In
het Perzische dorp Back-
Adan zou een man wo
nen die 191 jaar is en
vijfmaal getrouwd zou
zijn. ZIJ laatste vrouw,
die nog leeft, zou 105
jaar oud zijn. De zeer
oude man, die wel siga
retten rookt, maar niet
drinkt, zou vijf sjahs heb
ben meegemaakt.
kelijke naam luidde Hermann
Schmidt en in de oorlog was hij
een officier van de SS. Hij zou deel
hebben uitgemaakt van de staf van
het vernietigingskamp Treblinka in
Polen. De echte dr. Syrt kwam
daar om het leven in de gaskamer.
Schmidt zou zich de papieren van
dr. Syrt hebben eigen gemaakt.
In het sportfondsenbad te Amers
foort is zaterdagmiddag de achtjarige
Jos van Doornebal uit Amersfoort ver
dronken. Een van de zwemmers dook in
het diepe bad en ontdekte daar het toen
reeds verdronken jongetje. De oorzaak
van het ongeluk is niet bekend. De jon-
gen kon niet zwemmen.
1305) P. J. Harrcbomée, die in
de vorige eeuw leefde, moet een vol
ijverig man zijn geweest, want hij
bracht niet minder dan 42.500
spreekwoorden, spreuken en zegs
wijzen bijeen, waarvan hij het eerste
woordenboek van die strekking ver
vaardigde. Misschien was Harrcbo
mée zelfs wel wat fcl te volledig,
want het merendeel van zijn verza
meling heeft niet betrekking op
spreekwoorden, maar op figuurlijk
gebruikte uitdrukkingen. Dat doet
aan onze waardering echter weinig
af, want zijn verzameling, waaraan
hij een lijst van ongeveer 200 ge
raadpleegde werken toevoegde, blijft
desondanks een stuk pionierswerk
waar we dankbaar
voor moeten zijn,
ook al stamt het
dan uit 1874, zodat
de gemiddelde le
zer het weinig on
der ogen zal krij
gen. Ieder onder
zoeker kan er ech
ter naar hartelust
in grasduinen.
Harrebomée heeft zich echter niet
alleen verdienstelijk gemaakt op het
wel zéér uitgestrekte terrein van
spreekwoorden, gezegden en figuur
lijk gebruikte uitdrukkingen, maar
óók op wat scherper afgebakende
gebieden. Iemand kan postzegels
sparen en de hand leggen op alle
zegels die hij kan bemachtigen, uit
welk land ze ook afkomstig mogen
zijn. Maar een ander zal uitsluitend
postzegels van één bepaald land
verzamelen, of alleen die willen heb
ben, waarop staatslieden, of schil
ders, of sportgebeurtenissen, bloemen
of dieren zijn afgebeeld. Dat zijn dc
meer gespecialiseerde verzamelaars.
Welnu, Harrebomée deed het één,
én het ander. Niet op het gebied
van postzegels, maar op dat van
spreekwoorden en gezegden. En zo
kwam hij er toe zich te specialise
ren op de spreekwoorden en zegs
wijzen die betrekking hebben op
het drinken, op dc drinkers zelf en
op de drinkgewoonten. Hij schreef
dit werk onder het pseudoniem A.
E. B. Herroem en bracht er 972
TOCH IS
HET ZO!
spreekwoorden, gezegden en verge
lijkingen in onder, alle betrekking
hebbende op de spiritualiën en wat
daarmee annex Is.
Dat was vooral ln de vorige eeuw
geen gek idee, want er werd gedron
ken op een schaal, zoals nooit eer
der was voorgekomen. En dat wilde
wat zeggen in ons land. Bier was
ln dc 19e eeuw weliswaar bij lan
ge na niet meer zo populair als in
vroeger tijden, maar hiervoor was
de sterke drank ln de plaats geko
men. waarvan het overmatige ge
bruik speciaal door de arbeiden
de klasse rampzalige gevolgen
had. In de bittere armoede die toen
geleden werd, gold do alcohol als
een prikkel tegen
de smakeloze meel
spijzen die bUkans
het enige volks-
voedsel vormden.
Maar de drank was
tevens wie sal
het willen ontken
nen? een verdo
vingsmiddel tegen
de uitzichtloze el
lende. Nleuwenhuys gaf voor het ge
middelde Jeneververbrutk van vol
wassenen in Amsterdam In 1816 17,5
mengelen per jaar. En aangezien één
mengel ais brandewijn ma at ruim 1,5
liter bevatte, kwam dit overeen met
een gemiddeld jaarlijks verbruik van
70 liter! Coronel schatte het verbruik
aan jenever omstreeks 1860 te Hil
versum op 24 kannen per hoofd en
dr. A. van der Boon schatte het ver
bruik te Zaandam op 30 liter de man
(gelukkig niet per dag, maar per
jaar!).
Lang niet altijd bleef het verbruik
tot de volwassen mannelijke bevol
king beperkt, want ook jongens van
14 of 15 jaar deden hieraan mee,
zoals bijv. de zoons van veenarbei
ders in Drente, die soms driemaal
per dag een glas jenever namen.
Nu een vraag, die met het voor
gaande eigenlijk weinig te maken
heeft: is het waar, dat bij ongezon
de mensen het bicrschnlm tijdens
het drinken direct neerslaat?
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden. H. Pétlllon.
