Joegoslaven
Russen
mogen
niet
de
North State
ATTENTIE
Sunkist
Tito heeft
voet bij stuk
gehouden
S Chroesjtsjef niet Tito
£3 Jwel naar New York
't is weer tijd voor
Legereenheden
uit Saigon
Delegaties Z.-Afrika en
Portugal „ongewenst"
Tien jaar conventie van
rechten van de mens
/ft eeft &Ofi£e
Zieken zonder eten
DONDERDAG 29 AUGUSTUS 1963
Opzet van Chroesjtsjef mislukt
Nu Chroesjtsjefs reis door
Joegoslavië zo goed als ge
ëindigd is althans wat het
politieke doel er van betreft
heeft het zin, de balans op te
maken. We zien dan, dat het
niet de bedoeling van de Rus
sische premier is geweest, het
conflict met China nog eens
goed met president Tito door
te spreken en een zo goed mo
gelijke vorm van samenwer
king te vinden bij het bestrij
den van de Chinese pogingen,
de leiding in de communisti
sche wereld te veroveren.
Chroesjtsjef heeft verder ge
mikt: hij heeft een eerste po
ging gedaan, Joegoslavië terug
te voeren binnen het Sowjet-
blok. En naar het zich laat
is deze poging jam-
mislukt.
(Van een onzer redacteuren)
De Russische premier heeft zijl
uiterste best gedaan, de Joegoslavische
president vriendelijk te stemmen. Hij
liet op grootscheepse wijze hulp verle
nen, toen Skopje door een allesver
woestende aardbeving werd getroffen.
En sinds zijn aankomst in Belgrado op
20 augustus jl. heeft hij vrijwel on
voorwaardelijk zijn instemming betuigd
met de onafhankelijke koers van de
Joegoslavische president. Vorige week
verraste hij zelfs de Russische deskun
digen met zijn gunstige commentaren
op de arbeidersraden in de Joegoslavi
sche fabrieken.
Zo zag Chroesjtsjef er uit, toen hij
in Joegoslavië was gearriveerd en
in een motorenfabriek in de buurt
van Belgrado een rede hield.
g J «J
opspiPremier Chroesjtsjef gaat niet
iet ui naar New York om de komende
,al e( Algemene Vergadering van de Ver.
verbu Naties bij te wonen. President Tito
rkana daarentegen verklaarde een bezoek
van (.aan New York te overwegen. Tito
1 gaat september een reis maken
wordei door Zuidamerikaanse landen. De
kie bedde staatslieden hebben op het
terras van Tito's witte villa op
zweti Brïonj journalisten gelegenheid
ni gegeven hun enkele vragen te
in stellen.
t gebi< Daarbij ging Chroesjtsjef op som-
e strd mige vragen in het geheel niet in:
ijn. het conflict ChinaRusland bleef on
besproken, evenals de verschillen in
levensstandaard tussen Zuid-Slavië en
Rusland. Wel verklaarde Chroesj
tsjef, dat Tito's politiek van niet-ge-
bondenheid beslist geen hinderpaal
vormde voor nauwere betrekkingen
tussen beide landen.
Eerder op de dag hadden Chroesjtsjef
en Tito gesproken met de voorzitter van
de Italiaanse Senaat. Merzagora. Deze
j overhandigde de Russische premier
1 copie van de film van de uitreiking
de Balzan-vredesprijs aan paus Johan-
v nes. Chroesjtsjef had met veel sympa-
:i thie over de overleden paus gesproken
en gezegd dat zijn overlijden een grote
slag voor alle volken betekend had.
In een interview met Japanse hoofd
redacteuren. dat deze week in Moskou
is gepubliceerd, heeft Chroesjtsjef nog
maals gezegd, dat het kernstopverdrag
niet het einde van de bewapeningswed
loop is en ook niet het begin van ont
wapening. Het is slechts een aanloop tot
dat begin.
De premier legde de nadruk op uitbrei
ding van de betrekkingen met Japan,
vooral op economisch en cultureel ge
bied. Zoals bekend botert het tussen Ja-
en China helemaal niet zo goed
Pseudo-Christine
in Denemarken
In Kopenhagen is een roodharige juf
frouw aangekomen die de rol van Chris
tine Keeler in de film De Christine Kee-
ler-story zal gaan spelen nu mejuffrouw
Keeler zelf door emoties overmand niet
in staat is te spelen. Op 'het vliegveld
werd zij door drommen fotografen over
rompeld die zij, al (rode) haren weg
strijkend volkomen
In plaats van dit systeem te
delen, zoals de orthodoxe communisten
sinds de breuk tussen Stalin en Tito
1948 hebben gedaan, gaf Chroesjtsjef
verstaan, dat de Russen het systeem
zelfs zouden kunnen aanpassen aan de
toestand in de Sowjetunie.
Vergissing
Chroesjtsjef deed echter meer. Hij
maakte er geen geheim van, dat hij
Joegoslavië verwachtte, dat het zich
aansluiten bij wat hij noemde de
vreedzame wedijver van het Sowjetblok
met de „kapitalistische wereld". En hij
meende wellicht, dat hij door er zo
openlijk over te spreken de Joego
slavische leiders in grote verlegenheid
kunnen brengen, wanneer zij zou
den weigeren, op zijn suggesties in te
gaan.
Wat dat betreft maakt hij eenzelfde
vergissing als Stalin in 1948: de bevol
king van Joegoslavië, hoe verscheiden
zij ook is en hoe groot de onderlinge
tegenstellingen soms nog zijn, kan door
de Sowjetunie niet tegen Tito worden
uitgespeeld en ook de mannen in de
omgeving van Tito zijn niet vatbaar
voor het gefluit van de Russische vo
gelaar. v
Mislukt
Voordat Chroesjtsjef naar Joegoslavië
vertrok stond al vast, dat hij er niet
slagen, dit land in het Sowjet
blok terug te krijgen. Sinds de dood van
Stalin heeft Chroesjtsjef op allerlei ma-
geprobeerd, de poten onder de
stoel van Tito weg te zagen. Hij deed
hetzelfde wat de Chinezen op het ogen
blik met betrekking tot hemzelf probe-
te doen: hij negeerde de Joegosla
vische regering, waarmede hij niet wil
de onderhandelen, maar probeerde een
hecht contact tot stand te brengen tus-
de communistische partijen van bei
de landen. Op deze wijze trachtte hij
navolging van Stalin een wij
ziging in het communistische regiem
Joegoslavië te bewerkstelligen, die
het land terug zou brengen in de Rus
sische invloedssfeer.
Deze pogingen waren tot mislukken
gedoemd, omdat vrijwel niemand in
Joegoslavië er iets voor voelt, opnieuw
de leiband van de Sowjetunie te
gaan lopen.
Mentaliteit
I Als men Joegoslavië bezoekt, merkt
j men direct, dat men met de Russen
j niet veel op heeft. Het heeft dan ook
{geen zin, de weinige woorden Russisch,
die men zo hier en daar heeft opge
stoken, in gesprekken met mensen in
Joegoslavië te spuien. Men hoort bij
spreken even ongaarne Rus
sisch als Duits spreken. Wat dit laat
ste betreft, zal men er in Joegoslavië
zoveel mogelijk de voorkeur aan geven,
een gesprek in het Engels en ook wel
in het Frans te voeren. Wil men snel
goede relaties met de Joegoslavische be
volking aanknopen, dan doet men er
goed aan aansluiting te zoeken bij de
landstaal en vooral er op te letten, dat
men niet per ongeluk Russische
gebruikt, die er soms verdacht veel op
Deze (bijna anti-Russische) mentali
teit is een belangrijk element, dat be
palend zal zijn voor de toekomstige re
laties tussen Joegoslavië en het Sow
jetblok.
Een grens
echter niet alleen deze factor,
die Tito er toe gebracht heeft, alles
doen wat mogelijk is om de onaf
hankelijke positie van Joegoslavië te
handhaven. Voorop staat zijn vastbe
slotenheid, de Sowjetunie niet opnieuw
gelegenheid te geven, in Joegoslavië de
lakens uit te delen. En hij realiseert
zich, dat hij daar alleen in kan slagen,
hij economisch onafhankelijk
het Sowjetblok kan blijven. Aan de
andere kant beseft hij echter terdege,
dat hij toch ook weer belang heeft bij
goede betrekkingen met de Sowjetunie.
Vandaar, dat hij heel ver wil gaan
m Chroesjtsjef tegemoet te komen.
Het is echter een feit, dat er voor Tito
grens is, die hij niet mag en die
hij niet wil overschrijden. En dit laat
ste heeft de Russische premier onge
twijfeld ervaren tijdens zijn bespre
kingen met Tito in diens vakantiever
blijf op het eiland Brioni.
dienst
verbouwde Deense boerderij zullen
de opnamen voor de film worden ge
maakt, waarvan de regisseur zegt dat
het slechts een documentaire is. Deson
danks wordt de Deense toneelspelers
van alle kanten afgeraden aan
vaardiging van de film mee te
zo zacht
zo geurig
Enkele legereenheden zijn uit Sai
gon teruggetrokken, kennelijk met de
bedoeling om enige ontspanning te
brengen in de stad. De eenheden, die
de vorige week Saigon zijn binnen
gerukt in verband met de afkondiging
van de staat van beleg, zijn nu echter
vlak buiten de stad gelegerd.
De scholen zullen morgen weer begin-
;n. Rond 600.000 mensen hebben in de
afgelopen dagen massabijeenkomsten ge
houden in de hoofdsteden van de pro-
es. Op deze bijeenkomsten had
zijn goedkeuring gehecht aan de
jongste regeringsmaatregelen. Voorts
i een groep studenten en hoogleraren
Hue president Ngo Dinh Diem om
„vergiffenis" gevraagd.
Van welingelichte zijde is intussen ver
omen, dat twee van de groep boed
dhistische leiders die het tegen de re
gering hebben opgenomen aan arrestatie
ontkomen zijn. Men vermoedt dat zij
hun toevlucht bij de Amerikanen hebben
gezocht.
President Ngo Dinh Diem heeft Do Van
Ly, consul-generaal van Zuid-Vietnam
in Nieuw Delhi, benoemd tot ambas
sadeur in Washington. Hij zal daar de
opvolger worden van Tran Van Tsjuong.
die de vorige week aftrad uit protest
tegen het optreden van de regering tegen
de boeddhisten.
Radio-Moskou heeft gisteren voor
?rst sinds twee maanden weer een Chi-
„ees programma uitgezonden in de
Russische taal. Het betrof de beoorde
ling van een Russisch dichter door een
vooraanstaand Chinees literator. De om
roeper kondigde het programma aan
met de woorden: „Hallo, beste Russi
sche vrienden..."
V.N.-conferentie voor toerisme:
Wedijvi
er
Afgewacht moet worden, in hoeverre
Chroesjtsjef er in geslaagd is, „zaken
te doen" met Tito. Want afgezien van
het feit, dat hij er niet in geslaagd
is, Joegoslavië terug te brengen in het
Sowjetkamp. zijn er toch wel moge-
llijkheden, die de Sowjetunie kan uit-
'erken. buiten. Het land van Tito heeft een
in de Afro-Aziatische wereld,
de meeste landen het zgn. neu
tralisme aanhangen dat Tito sinds
1948 met toenemend succes heeft v
kondigd. Maar het is de vraag, of
juist de Sowjetunie hier garen bij kan
spinnen. Wanneer de Sowjetunie haar
invloed in de wereld wil vergroten, dan
zal dat met vreedzame middelen
ten gebeuren.
Het voornaamste wapen, dat haar
ten dienste staat is het aanknopen
economische relaties met zoveel
gelijk van deze landen om op die wij
gestalte te geven aan de economi
sche wedijver, waarvan Chroesjtsjef
blijkbaar zoveel verwacht.
Kortste eind
Ook hier lijkt de Russische premier
in het kortste eind te zullen trekken.
Chroesjtsjef heeft de Joegoslaven ge
vraagd, de Sowjetunie zoveel mogelijk
te steunen in deze eonomische oorlog
-oering tegen de westelijke mogendhe
den. Tito heeft hier aanvankelijk met
een ijzig stilzwijgen op gereageerd.
Want voldoen aan het verzoek van de
Sowjetpremier zou neerkomen op een
Joegoslavische capitulatie voor de
Sowjetunie. En dat op een moment, dat
nota bene een land als Roemenië, nog
steeds deel uitmakend van het Sowjet
blok, openlijk in verzet is gekomen te
gen de „imperialistische politiek" van
Moskou, die gestalte heeft gekregen in
de Comecon, een communistische orga
nisatie, die als tegenhanger van de
EEG (Europese economische gemeen
schap) werd opgericht. Tito zaj er niet
aan denken, de banden met het Wes
ten door te snijden, die er toe bijge
dragen hebben het bestaan van de Joe
goslavische bevolking leefbaar te ma
ken.
Op de conferentie van de Ver.
Naties inzake toerisme in Rome
gisteren een geamendeerde
resolutie aanvaard waarin Zuid-
Afrika en Portugal uitgenodigd
worden zich terug te trekken,
aangezien de aanwezigheid van
beide delegaties „ongewenst en
ongeschikt" is.
De resolutie was ingediend door der
tien Afrikaanse landen. Deze ontwerp
resolutie wilde Portugal en Zuid-Afrika
zonder meer uitsluiten, maar het amen
dement van Zuid-Slavië „nodigde beide
landen uit zich terug te trekken". Deze
formulering kreeg een meerderheid van
38 tegen 25 stemmen, bij negen onthou
dingen.
De conferentie heeft ten doel midde
len te vinden om het reizen in de ge
hele wereld te vergemakkelijken ei
ontwikkelingslanden te helpen mee:
komsten uit het toerisme te halen.
Geen politiek
Van meet af aan heeft de leiding
van de conferentie alle politieke
kwesties buiten discussie willen hou
den. maar het communistische blok
heeft de resolutie gesteund. Vrijwel
alle westerse landen stemden tegen.
Amerika liet zelfs weten zich te zul
len beraden of zij verder aan de
conferentie zal deelnemen.
Premier Verwoerd heeft In een rede
in Durban gezegd, dat zijn land
past een bondgenoot van het Westen te
zün, als het Westen biyft weigeren
politiek van constructieve samen'
king te voeren. In zware tijden, aldus
Verwoerd, is Zuid-Afrika goed genoeg
om te helpen, maar dan moet het Wes
ten ook nu bereid zijn meer voor Zuid-
Afrika te doen.
Vluchtelingen
Inmiddels zijn in Beetsjoeanaland,
vanwaar enige weken geleden een
kleurling, dr. Abrahams, door Zuidafri-
kaanse politiemannen is ontvoerd, weer
vier vluchtelingen uit Zuid-Afrika aan
gekomen. Het betreft hier personen van
„de grote vissen van de politieke onder
grondse beweging in Zuid-Afrika zijn".
Het zijn Arthur Goldreich, een talent
vol schilder, en Harold Wolpe, die op
11 augustus erin geslaagd zijn uit het
hoofdbureau van politie in Johannes
burg te ontsnappen. Zij waren als pries
ters vermomd per vliegtuig in Francis-
town aangekomen.
Moosa Moola en Jassat, twee Indiërs
die indertijd tegelijk met Goldreich en
Wolpen wisten te ontsnappen, zijn in-
els in het Britse protectoraat Swa
ziland aangekomen.
Oostduitse kritiek
op Peking
De Oostduitse ambassade in Peking
heeft een verklaring van de Chinese re
gering van 15 augustus jl. over de on
dertekening van het beperkte kernstop
verdrag teruggestuurd, waarin Moskou
werd verweten de internationale positie
van Oost-Duitsland op te offeren ter wil
le van een samengaan met de westelijke
mogendheden.
In verband hiermee publiceerde het
Oostduitse persbureau ADN een ver
klaring waarin- ongewoon scherpe kritiek
op de Chinese verdachtmakingen wordt
geleverd. De Chinezen lijden aan grote
zelfoverschatting daar zij zich een oor
deel aanmatigen over de vraag of het
verbod van kernwapenproeven de belan
gen van Oost-Duitsland al dan niet dient,
aldus de verklaring waarin de Chinese
leiders worden beschuldigd van in
menging in de Oostduitse politiek.
Dinsdag 3 september is het tien
jaar geleden dat de Europese „Con
ventie ter bescherming van de
rechten van de mens en de funda
mentele vrijheden" van kracht
werd.
De conventie, die in 15 van de 17 lan
den van de Raad van Europa geldig is
(Frankrijk en Zwitserland hebben haar
niet bekrachtigd) is weliswaar later tot
stand gekomen dan de universele ver
klaring van de rechten van de mens, die
in 1948 door de Verenigde Naties werd
goedgekeurd, doch zij gaat veel verder.
Op Europees niveau is het nl. niet by
een „verklaring" gebleven: er Is een
bovennationale rechtspraak opgezet die
toeziet op de naleving van de conventie.
Dit geschiedt door een Europees hof en
een Europese commissie, beide zetelend
in Straatsburg, voorts is aan het comité
van ministers van de Raad van Europa
een taak bij de internationale rechts
bedeling toegewezen. Bovendien kent de
conventie niet alleen een klachtrecht
tussen de staten, maar ook van indivi
duele personen tegen staten. Dit laatste
is door acht van de vijftien contracteren
de landen, w.o. Nederland, erkend.
Op 3 september zullen in Straatsburg,
waar de Raad van Europa en het hof
zetelen, geen speciale herdenkingsplech
tigheden worden gehouden. Men wacht
daarmee tot 18 september. Dan is de
raadgevende vergadering waarin parle
mentaire afgevaardigden uit de 17 lid
staten van de Raad van Europa zitting
hebben, in Straatsburg bijeen voor de
herfstzitting. Op die 18e september zal
de voorzitter van de raadgevende ver
gadering, de Franse oud-premier Pierre
Pflimlin, die burgemeester van Straats
burg is, de eerste steen leggen voor een
eigen gebouw voor het hof, dat tot op
heden gehuisvest is in het gebouw van
de Raad van Europa. Ook staat voor die
dag een academische zitting van de raad
gevende vergadering op het programma.
In de afgelopen jaren zijn meer dan
duizend klachten over vermeende schen
dingen van de conventie in Straatsburg
binnengekomen, voornamelijk van indi
viduele klagers. Slechts enkele tientallen
ervan bleken ontvankelijk te zijn en
leidden tot een procedure.
(Advertentie)
Algerijnse grondwet
werd goedgekeurd
De Algerijnse nationale vergade
ring heeft gisteren alle artikelen van
de nieuwe grondwet goedgekeurd,
waardoor Algerije een republiek met
een presidentieel bewind en een staat
met één partij is geworden.
Algerijes grondwet werd met 139
stemmen voor. 23 tegen en 8 onthou-
dingen goedgekeurd. "ïtelag
echter nog met oHjcKei. Volgen» de
de republiek zal worden. Vermoe
delijk zal er op 8 september een volks-
Lijm snél en muurvast met Ceta-Bever CM Tl TIY i
Dc ideale kontaktlijml wlltLI m
Groningen heeft giste
ren het 28 augustusfeest
gevierd, de herdenking
van Gronings ontzet in
1672. Hoogtepunt van het
programma was weer
het concours van eenge
spannen tulgpaarden
aan de hand en voor de
wagen midden op de
met zand bestrooide Gro
te Markt. Het is een
unicum in Europa, dat
een dergelijke paarden-
keuring midden in de
stad wordt gehouden.
Koningin Juliana heeft
nlt haar vakantieverblijf
gram gestuurd aan de
burgemeester van Am
sterdam, mr. G. van
Hall, met de volgende in
houd: „Verzoek u bewo
ners van Jordaan mijn
hartelijk meeleven met
herdenking 350-jarig be
staan over te brengen".
Het telegram is doorge-
gegeven aan de voorzit
ter van het organisatie
comité van de feestelijk
heden in de Jordaan.
De VW Breda heeft dc
VW's in Orange (Frank
rijk), Diest (België) en
Dillenburg (Duitsland)
voor een toeristische rou
te langs deze steden, ver
bonden in de unie van
Oranjesteden. Het voor
stel is inmiddels aan
vaard.
De Britse medische
vereniging heeft vandaag
de eerste moeder die kan
aantonen dat zij, toen zij
ouder was dan 53 jaar,
zeven maanden en twaalf
dagen, nog een levend
kind ter wereld heeft ge
bracht, een beloning van
25 guineas (ruim 265 gul
den) in het vooruitzicht
gesteld. Vaderschap op
hoge leeftijd komt nogal
eens voor, maar er is in
Engeland maar één ge
val bekend van een
vrouw die na haar 52ste
jaar nog het leven schonk
aan een baby.
I Het bierverbruik in de
wereld is met 3,6 procent
in vergelijking met 1061
gestegen tot 43.312.000.000
liter. De Belgen drinken
het meeste, namelijk 122
liter per persoon. Daar
na komen de Westduit
sers met 109 liter en de
Nieuwzeclanders. Neder
land staat op de veer
tiende plaats met 28 li-
tor per hoofd per Jaar.
1302) Een Europeaan die opgeno- kenhuis dag en nacht voor Jan
zal tot zijn verbazing en ongenoegen
bepaalde zieken bestemmen.
netjes met allerlei etenswaren door aten en zich bovendien nog bedron
ken ook. Ook kon het gebeuren dat
een patiënt, goed
bedacht door zorg
zame verwanten of
vrienden, heerlijk
smulde van de hem
gebrachte kostjes,
terwtfl anderen met
uitgeteerde licha
men (eventueel nog
bedgenoten van de
schrokker) dit ge-
zwelg moesten aanzien.
Ook in Nederland was de voeding
in veel ziekenhuizen zó gering, of
familieleden worden aangedragen
ten behoeve van
vrienden en ver
wanten die in deze
inrichting ver
pleegd worden. Of
deze maaltijden
steeds in overeen
stemming zijn met
de noden van de
patiënt, is een
vraag waarover
men zich in dergelijke landen min
der bekommert. De hoofdzaak is. dat
de zieken niet van honger sterven,
hetgeen zonder deze vriendelijke be
moeiingen
het geval
TOCH IS
HET ZO!
Hoe
slecht, dat de meeste zieken zich
buiten waarschijnlijk spijzen en dranken van buiten lie-
zijn. ten brengen. Dat wil nogal wat zeg-
>n dergelijke middel- gen, want zieken namen meestal
toestanden ons ook mogen pas dan hun toevlucht tot deze in-
i dienen te bedenken stellingen, indien ze geen middelen
de milddadigheid van gasthuis te Amsterdam zich eten
zij voornamelijk
i buiten lieten brengen. Dat i
ingesteld op hulp aan armlastigen, weliswaar tegen de regels
kon het herhaaldelijk voorkomen dat huis, maar dat was In die nagen
r voor dc verpleegden onvoldoende, met zoveel dingen het geval. Teke-
of zelfs helemaal geen eten
Zeer grote instellingen waren boven
dien niet ingericht do honderden zie
nend voor de toestanden in die tijd
was ook het feit, dat deze inrichting
tot 1820 geen enkele badkuip telde
eten te voorzien. In het °m de verpleegden bij binnenkomst
ken
Hótel-Dieu te Parijs, waarover
de vorige keer reeds een boekje
open deden, werd men door welge
stelde inwoners van de stad van
goed voedsel voorzien, maar deze
hoeveelheden waren nooit voldoen
de en werden op zeer ongeregelde
tijden verstrekt. Juist met het oog op
deze giften en gaven stond het zle-
te kunnen reinigen. En toen in dat
jaar dan eindelijk één badkuip ar
riveerde, werd hij hoogst zelden ge
bruikt! Om door te gaan met de
voeding, moeten we nog vertellen
dat de mensen ten slotte met been
derlijm werden gevoed'.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
(Advertentie)
Alleen de
echte
SLTNKIST sinaasappelen
zijn gestempeld met
SUNKIST
en de citroenen met
SUNKIST ofSK.
Overtuig u dus dat
u de echte krijgt!
wettig gedeponeerd
