lil
Uw probleem is onze
lil
Ga toch vergaderen op
een conferentieoord"
Ds. A ellenga tot geref. synode:
Legerpreclikant beantwoordt
herv. kernwapenrapport
Een woord voor vandaag
Paus wilde Russen tot
r.k. geloof bekeren
Niet verscholen blijven
in eigen specialisme
masK n via-riip! een laagje limonade (of jam) in 't glas, daarop
WOENSDAG 28 AÜGDSTÜS 1963
ANDERZIJDS
DOMINEËSKERK
De serie in liet Algemeen
Doopsgezind Weekblad „Overwe
gingen van een Amerikaan na zijn
verblijf onder de Nederlandse
doopsgezinden" geeft een indruk
van hoe een buitenstaander deze
gemeenschap ziet. Het is de Ame
rikaan opgevallen dat deze kerk
dreigt een domineeskerk te wor
den. Hij zegt hierover:
pa-
andere protestantse ker
ken overgenomen. Op het ogenblik
gaan vele Amerikaanse Mennonie
ten hard in dezelfde richting. Hier
van getuigen twee dingen. Ten eer
ste is er de neiging om een „do
mineeskerk" te worden De Rooms-
Katholieken hadden al vroeg de op
vatting dat daar waar de bisschop
is. ook de kerk is, en waar de
bisschop niet is. ook geen kerk is.
Zij kwamen dan bijna tot de kon-
sekwentie dat de bisschop de kerk
is en de kerk de bisschop is. Dit is
natuurlijk een overdreven formule
ring. maar toch zit er méér dan
een kern van waarheid in. In het
protestantse patroon, waar één full
time predikant één gemeente dient,
waar de predikant niet alleen le
raar is. maar ook de gehele lei
ding heeft, waar de leken niet ak-
tief zijn in het leven van de ge-
geidentificeerd.
Het systeem waarin een predi
kant alleen bevoegd is wanneer
hij een volledige theologische on-
leiding achter de rug heeft en als
full-time kracht werkt, brengt ver
schillende moeilijkheden met zich
mee. Ik wil hiermee niet zeggen
dat het hierop in de praktijk neer
komt. maar dat het moeilijk te
vermijden is. De gemeenten moe
ten zich. hiervan bewust, ook tegen
deze neiging verzetten, willen zij
het Nieuw Testamentische karak
ter handhaven, zoals de oude do
pers dat, m.i. juist hebben begre
pen. (1). De gaven van de Heilige
Geest worden, geloof ik, te vaak
in hetzelfde vlak gezien als de in-
tellektuele bekwaamheden. <21. Een
sterke onderscheiding tussen pre
dikant en leek zal meer meebren
gen dan alleen verschil in funktie.
Bepaalde taken die in wezen beho
ren tot de opdracht van de ande
re gemeenteleden, worden langza
merhand allemaal op de schouders
van de predikant alleen geladen.
<3Men gaar veronderstellen dat
(a> alleen zij die ervoor betaald
worden voor een gemeente hoeven
ie werken: <b> alleen zij het werk
van de gemeente dragen die spe
ciaal daarvoor kunnen worden vrij-
Semaakt; <c> men terdege óeskun-
ig moet zijn om te kunnen spre
ken en oordelen over de taak van
de gemeente, over geloofsleer en
ethiek: (d) de predikant de gemeen
te beheersen inoe; iets waar
van men helemaal niet gediend is
overigens igeen hiërarchie! of
hij zal de verantwoordelijkheid voor
de gemeente moeten dragen zon
der de volle machtiging tot han
delen te hebben, omdat benaalde
dingen moeten gebeuren, als ge
volg van een treurig gebrek aan
belangstelling of bevoegdheid van
De predikant kriïgt teveel
werken, er is gebrek aan werkers
en de leden van de gemeente lo
pen weg. omdat de gemeente hen
toch niet nodig heeft: (ei het
ambt meer wordt beschouwd als
een vak. niet in de eerste plaats
als roeping van God. die de pre
dikant en de gemeente beide be
antwoorden.
Het spreekt vanzelf dat gemeen
te en broederschap mensen nodig
hebben die zich geroepen weten en
naar beste weten en kunr.en hun
gaven ter beschikking willen stel
len. Daarvoor zijn training en op
leiding onmisbaar: deze mensen
moeten voor het vervullen van hun
taak ook vrijgesteld kunnen worden.
Hoe kunnen wij in Amerika soepel
genoeg zijn om gebruik te maken
van de gaven van mensen die zich
geroepen weten, maar bij wie de
gelegenheid voor de noodzakelijke
opleiding ontbreekt, óf die mis
schien de intellectuele capaciteiten
niet bezitten maar wel de gave
voor pastorale zorg, voor admini
stratie of andere taken, die in de
gemeente nodig ter hand moeten
worden genomen? Wordt het tekort
aan predikanten misschien gedeelte
lijk ook veroorzaakt door de te ho
ge eisen die menselijkerwijs ge
steld worden met een gelijktijdige
zekere miskenning van 's predikan
ten gééstelijke gaven? Hoe kunnen
wij het verantwoordelijkheidsgevoel
van alle leden van de gemeente
het werk in de gemeente op
wekken?
55
In Groningen i-s gistermiddag
de gereformeerde synode bijeen
gekomen om een mammoet-agen
da met meer dan 400 punten te
gaan verwesten. Begonnen werd
met een enorm aantal medede
lingen en de vermelding van in
gekomen stukken. Het enige op
merkelijke stuk was een brief van
kardinaal Alfrink, waarin deze,tie ging zelfs zo ver
dankte voor een condoleantie !de vervolg-zittingen
Kavel. Alfrink
dankte voor
condoleantie
kerkredactie)
Tom uit Alphen a d Rijn meende dat!
dit kerkorderlijk niet kon. Hjj wilde niet j
dat de synode er haar afkeuring over!
zou uitspreken, maar vroeg wel een on
middellijk einde te maken aan deze situa
tie. Mej. "t Land was oorspronkelijk de
opvolgster van ds. Ch. M. ten Cate in de
hervormde gemeente van Parijs, maar
deze gemeente is opgeheven.
Niet ieder was het eens met ds. Tom,
want de commissie zelf die rapport uit-
bracht juichte deze medewerking juist
toe. De rapporteur, de heer A. Warnaar
dat hij voorstelde l Jz"-- meende tevens dat de bijzondere
in februari niet in iP°s'tie 'n het °°S moet worden gehouden
een conferentie- en daarom was hiJ hoewel hij zei de
nnr, J,-mnjornmo„ ,„jnaam te hebben critisch te zijn ten op
ram pn in vprhanrl mpt hpt ovpr houden. Het moderamen ±al zichte van andere kerken - van oordeel
ramen in verband met net over- zich op deze motie bezinnen eer er dat er geen bezwaar ingebracht moet
lijden van paus Johannes. Het: een stemming komt. worden. Mej. 't Land is „confessii
was voor het eerst dat een r.k. aa5e^eder§eli;'Jt,voorsteLls .reeds_üI^!r in d?.goede
prelaat een dergelijk schrijven synode
aan de gereformeerde synode ziJ stakende stemmen, verworpen,
richtte. Miljoenennota
De wat dorre opsomming van ha- j De synode is reeds in mei officieel
merstukken werd echter plotseling on- geopend, maar opnieuw sprak de voor-
derbroken toen de olaats voor de vol- I zitter, dr. P. G. Kunst, een hartelijk
geilde synode aan de orde kwam. Zee- welkomstwoord. Daarin deelde hl,
land wilde een synode in Goes, het
moderamen kwam met Zuid-Holland,
maar volkomen onverwacht kwam er
een motie van ds. G. Y. Vellenga om
nu eindelijk eens te breken met het
roulatiesysteem. Ga toch naar een
goed geoutilleerd conferentie-oord, zei
deze Apeldoornse predikant. Zijn mo-
stemming komt.
Een dergelijk voorstel is reeds eerder in de goede zin des woords". Ds. Tom
i de orde gekomen op een vroegere maakte van zijn bezwaar toch nog een
op het nippertje, dank officieel voorstel om uit te spreken dat
Niet door risico, maar door genade alleen
Machtsevenwicht
de dat voor het eerst in de geschiedenis
van de Gereformeerde Kerken een „ge
neraal overzicht van het kerkelijk be-
ordt gepresenteerd,
weging
Er kwam vanmorgen evenwel zoveel
verzet uit de synode naar voren tegen
het feit dat zij gedwongen werd zich voor
of tegen dit voorstel te moeten uitspre
ken dat ds. Tom het uiteindelijk toch
Een legerpredikant heeft zich in
een brochure gekeerd tegen het
bekende en omstreden her
vormde rapport over de kernbewa
pening. In een zojuist, verschenen
geschrift, „Vrede en vrijheid", dat
onofficieel de „imprematuur" ge
kregen heeft van de hoofdlegér-
predikant, die opdracht gaf het ge
schrift aan de pers ter recensie te
sturen, wijst hij vooral de gedachte
af dat wij het risico moeten nemen
om van de kernwapenen geen ge
bruik te maken. Ds. mr. C. Brou
wer gelooft niet dat het de „taak
van de kerk kan zijn om deze weg
van het door risico alleen aan te
prijzen".
De hoop van de wereld bestaat niet
uit een al of niet eenzijdig besluit het
kernwapen nimmer te gebruiken, maar
„daaruit, dat God deze wereld, die een
strijdperk is van de satan er van Gods
oordelen niet heeft prijsgegeven en af-
f;eschreven, maar dat God met vurige
etters het woord ..genade" boven deze
3arde heeft geschreven, en dat woord
heeft bekrachtigd in het Lijden en Ster
ven van Zijn Zoon. Jezus Christus"
mogelijk voor
int. rechtsorde
(Van
kerkredactie)
als de bijbelse beginselen gepredikt
worden aan mensen, volkeren en ge
meenschappen, die dood zijn in zonden.
Is daarmee het kernwapenvraagstuk
meteen van de baan? Hoe kan een dic
tator aan de teugel van de duivel, een
politiQus zander, GocJ, een volk zander
geloof opereren met het evangelie? Hij
vervolgt: „De enige boodschap aan een
ongeloyigpi wereld -is-:in,-.eerste instantie
geen gekweel over,, verbeter de wereld
en begin bij jezelf", maar: oordeel
Rechtsorde
Zijn oordeel over het spreken van de
synode over dit probleem is dai deze is
uitgegaan van de extreme situatie: .7ij
namelijk uitgegaan van de gedachte
n de totale vernietiging, en dit uit
gangspunt beheerst de conclusies, dat
afstand gedaan dient te worden van het
wapen, dat een dergelijke vernietiging
mogelijk maakt.
Deze legerpredikant vat dan zijn be
zwaar samen in de zin: „Er is niet
uitgegaan van de concrete situatie".
Volgens de schrijver worden momen
teel de vrede en de vrijheid bedreigd.
Wij leven nog in een internationale
anarchie, waarin alleen partieel wat
internationale rechtsorde heerst, maar
nog geen werelddelen of wereldomvat-1 eenzijdige afschaffing van kernwapens
tende supranationale rechtsorde aan- zou dit machtsevenwicht doorbreken en
wezig is. dan z°u de kans op een dergelijke in-
1 ter- of supranationale rechtsorde verke-
Ds. Brouwer vervolgt: „Dit zoeken ken z,jn."
naar een inter- of supranationale reel
orde is er op uit het leven op aarde
dit zoeken is thi
Vanuit deze visie kan ds. Brouwer
schrijven: ,.Wij staan op het standpunt,
dat het kernwapen niet eenzijdig dient
te worden afgeschaft, zolang nog geen
internationale rechtsorde effectief het
gebruik van dit wapen kan voorkomen.
We staan op dat standpunt, omdat wij
niet geloven, dat recht zonder macht be
staan kan."
Hij voegt daaraan toe: „Wij geloven,
dat juist in het huidige machtseven
wicht kansen zitten en grote mogelijk
heden om op den duur tot een Interna
tionale rechtsorde tc komen. Juist i
Recht
boseh, is sinds 1961 legerpredikant In evenwicht'
vaste dienst. Hij wijst er op dat wc j
eigenlijk niet zuchtend kunnen klagen
„oh, als de bom nog eens wordt gc-|
hruikt, dan...." Hij meent dat dit een Een ander bezwaar van ds. Brouw,
foutief spreken is, want de kernwapens 'ogen de wijze waarop vaak
als afschrikwekkend wapen.
oord gezocht wordt op deze problema
tiek is dat vaak al te gemakkelijk bij
belteksten worden geciteerd. Hij wijdt
(Advertentie)
Opleiding
Organisatie
Adviseur
Schriftelijke kursus van de NEDER
LANDSE VERENIGING VAN OR
GANISATIE ADVISEURS. Prak
tisch gericht: individueel karakter;
jaarlijks examen. Vrijblijvende in
lichtingen: Secretariaat. Belgische
plein 6, "s-Gravenhage, tel. 070-551763
i geheel hoofdstuk aan teksten
Bergrede (Mattheüs 5-7).
Naar zijn inzicht fulmineert Christus
j legen het feit dat de farizeeërs en
schriftgeleerden vergeten hadden dat
de wetsregels uit het Oude Testament
in handen van de magistraten waren
gelegd. Zij pasten deze regels toe op
het particuliere leven en namen daar-
door het recht dat in handen was ge
legd van de overheid in eigen handen.
'Christus richt een aooel op onderling £a'n°, K, mon naar Israel. Van de
dienstbetoon in partiïïtliere conflicten'"aelische regering verlangde ht,
pchtshanHh=Tr.T,<» nn 1dat z') hem de Israëlische nationaliteit
i schenken gelijk dat voor alle joden
Eerste r.k. priester
tot Israëliër
ge n a l u raliseerd
drijf
joenennota, die
- In zijn openingswoord zei hij onder
meer. dat er de laatste tijd gesproken
wordt over ..leugens" in de kerk. Daar
door komt de kerk er opnieuw voor te
staan de belijdenis trouw te blijven. Men
moet er voor oppassen dat de belijde
nis in plaats van pijler van de waar
heid een kerkelijke-raad-voor-het-mo-
ment wordt. Anderzijds moet beseft wor
den dat de kerk met de ..drie formu
lieren van enigheid" midden in het zoe
ken en vragen van deze tijd kunnen en
mogen staan.
In het bijzondei wees dr. Kunst de
synodeleden er r.og op dat juist nu de
kerk groeit, zij een grote ..oecumeni
sche verantwoordelijkheid heeft. Hij
zag dat woord eigenlijk niet alleen in
moderne betekenis van contact tus-
de kerken, maar in de oude bete
kenis van een verantwoordelijkheid voor
de gehele bewoonde wereld.
Advies
De synode begon met een groot aantal
weinig belangrijke zaken. Er werd beslo
ten geen subsidie te verlenen aan het
„Centrum voor de protestantse kerk
zang." Het bezwaarschrift van de heer
P. Knotters uit Bpdegraven,. die crema
tie Veroordeelt en zich verzet tegen een
uitspraak van de synode van Apeldoorn,
AVMjró vplgensvhem,sprake,zou zijn van
gelijkstelling van begraven en crematie;
vond bij de synode geen open oor. Zij
wilde niet ingaan op zijn verzoek het
twee jaar geleden genomen besluit te
herroepen omdat het bezwaarschrift
onjuiste interpretatie geeft.
Hoewel het onderwerp van de zending
nog lang niet aan de orde is, droeg de sy
node de studiecommissie x
deputaten wel reeds op nog
de van deze synode van Groningen ad
vies uit te brengen over de vraag 0f een
subsidie van regeringswege (die overwo
gen wordt) voor zending en r.k. missie
in ontwikkelingslanden aanvaardbaar is.
Formulieren
In de middagvergadering kwam de kri
tiek, aan de orde. die van verschillende
kanten kwam over de mogelijkheid van
wijzigingen in de verschillende nieuwe
formulieren. Vooral is er kritiek geuit op
het nieuwe huwelijksformulier. Er barst
te een langdurige, en zeer verwarde dis
cussie los waaruit zich vooral het feit
kristalliseerde dat de Gereformeerde
kerken nog lang niet aan een dienstboek
met formulieren voor doop, jftondmaal
Helmelvaartsdag
kan toogdag
blijven
(Van onze kerkredactie)
De hemelvaartsdag kan voor
de gereformeerde jeugdbonden
toogdag blijven. De kleine aan
val van de kerkeraad van Den
Haag-Loosduinen opde traditie
werd afgeslagen. Niet de twee
de pinksterdag, maar de hemel
vaartsdag blijft toogdag.
Het voorstel van deze kerke
raad kwam voort uit een be
zorgdheid over het slechte kerk
bezoek op deze feestdag. De sy
node deelde deze bezorgdheid
wel, maar meende dat er nog
wel andere ivegen zijn om het
kerkbezoek te stimuleren. Een
driekwart eeuw bestaande tradi
tie behoeft daarvoor echter niet
doorbroken te worden.
Steeds weer zijn wij geneigd te denken, dat i>an een mens toch
eigenlijk niet meer kan worden gevraagd dan dat hij fatsoen-
lijk leeft., ieder het zijne geeft en verder er maar voor pro
beert te zorgen, dut hij met zo weinig mogelijk kleerscheuren
door het leven komt. Het is de hoogste wijsheid, waartoe
uolc behoort de opvatting, dal een mens maar één keer leeft
en zoveel mogelijk van zijn leven moet profiteren uiter
aard zonder de anderen al teveel reden tot ergernis en kri
tiek te geven.... Misschien begrijpt u niet direct het verband,
als u nu leest wat er in Deuterönomium 28 vers 66 staat:
„Zonder ophouden zal uw leven in gevaar verkeren; des
nachts en des daags zult u opschrikken en van uw leven
niét zeker zijn. Des morgens zult u zeggen: was het maar
avond, en des avonds: was het maar morgen vanwege de
vrees, die uw hart vervuil, en vanwege het schouwspel, dat
uw ogen zien". Natuurlijk: met deze ivoorden schildert Mozes
de gevolgen van Jsraëls verlaten van God en dus is dat ge
schiedenis! Maar wie zo redeneert bindt zichzelf, een blind
doek voor. Het kon soms gebeuren, dat. een mens verteerd
wordt door onrust, dat de dood hem zeer dichtbij lijkt en dat
hij. tot het uiterste gespannen, meent, dat alle .vensters zijn
gesloten. Hoeveel is er dan nog overgebleven van die hoogste
wijsheid, van het „fatsoenlijke leven"? Vrees vervult uw hart
en er is misschien geen enkele aanwijsbare reden te noemen.
Of toch: God is bezig u aan u zelf te ontdekken!
Secretaris wijlen paus Johannes:
De overleden paus Johannes
XXIII heeft, volgens zijn particu
lier .scretaris mgr. Loris Capovil-
la, de gedachte gehad Rusland
tot het rooms-katholicisme te
kunnen bekeren. Mgr. Capovilla
deelde dit mee nadat hij enige
bijzonderheden had gegeven over
het nogal opzienbarende bezoek
van Chroesjtsjefs schoonzoon,
Adzjoebei, aan het Vaticaan.
Nieuwe opperrabbijn
,De ressortale raad van" het synago-s.
gaal ressort 's-Gravenhage heeft in zijn
vergadering van 25 augustus jl. met al
gemene 'stemmen tot opperrabbijn van
dit ressort benoemd de weleerwaarde
heer S. Beeri uit Helsinki.
In 1962 schreef de paus in zijn
aantekeningen: Vanavond heb ik
veel nagedacht en nadat ik he
voorwoord van een Russische gram
matica had gelezen, heb ik mijn ge
hele wezen aan de Heer toegewijd
voor deze grootste bekering van Rus
land tot de rooms-katholieke kerk".
Over de twistgesprekken die w
ontstaan door de toenadering vai
paus tot dc communistische wereld, had
deze eens tot mgr. Capovilla gexegd:
„Het kan een illusie zijn, maar toch
zou liet ook een directe draad va:
Voorzienigheid kunnen zijn cn ik heb
niet het recht deze te verbreken".
Rozenkrans
Op vragen van verslaggevers be
schreef mgr. Capovilla het bezoek van
Alexis Adzjoebei en diens echtgenote,
'de dochter van Chroesjtsjef.
Nadat de paus zijn bezoekers de be
tekenis van de, schilderijen aam^e. muur.
fibö uitgelegd, bood hij mevrouw Adzj
oebei een rozenkrans aan en zei hij
in het Frans: „Mijn medewerkers heb
ben mc gezegd dat ik aan niet-rooms-
katholieke prinsessen twee medailles
of twee geldstukken moet geven.
Paus Johannes zei daarna ook de
kinderen van zijn bezoekers te willen y
vroeg hoe zij heetten. Ver- y
Hel Israëlische ministerie van binnen
landse zaken heeft medegedeeld, dat
het goedgunstig heeft beschikt op het
verzoek van Oswald Rufeisen hem de
Israëlische nationaliteit te verlenen. Hij|kan gedaan
is hiermee de eerste rooms-katholieke nr"
Organisatoren genetisch congres:
heft de rechtshandhaving nie.
De overheid blijft verantwoordelijk 3
j de uitoefening van het recht, waar
dig met het zwaard in de hand.
Zestienhonderd geleerden uit
vijftig landen zullen van 2 tot en
met 10 september in Schevenin-
gen deelnemen aan het interna
tionaal genetisch congres. Een
dergelijk congres wordt om de
wordt reeds io jaar aan gewerkt vijf jaar gehouden onder auspi-
prof. C. van der Woude ziet het over T - T T
io jaar nog niet klaar. Ouderling Meise cien van de „International Union
uit Leiden vroeg zich zelfs af of hij het of biological scientists." Dit is
msfde"™: het elfde in de reeks. Aanvanke-
treffende deputaten om te zien wat er lijk wa-3 het de bedoeling het
I» Duitsland te houden,
rdie het Israëlische staatsbur-1werd n°S met gevonden. maai de Duitsers wilden liever
gerschap heeft verworven. i nog vijf jaar wachten, waarop ons
Verleden jaar november heeft Os- Doillllia land werd benaderd,
b^hooid UtotS hit 'kkjoster ^van^de ^orde i Geheel onverwachts kwam het theolo-j Een uit Nederlandse genetici bestaand
der Karmelieten te Haifa de Israëlische «^he vraagstuk van „de vrouw in het organisatiecomité waarvan prof dr. C.
regerin" een proces aangedaan Hij ambt 111 de avondvergadering aan de L. Ruemke uit Utrecht voorzitter en
werd in Polen uit joodse ouders gebo- orde- In een rapport van deputaten voor j prof. dr. S. J Geerts uit Nijmegen se-
ren In 1942 ging hij tot het christen-ide geestelijke verzorging van verstrooide cretaris is. heeft volmacht gekregen om
kwam in 1959 als rooms- i gereformeerden in Frankrijk, deelden zij het wetenschappelijk programma samen
mede dat de hervormde domina. mej. F. te stellen. Voorzitter van het congres is
't Land. die wacht op een predikant?- prof. dr. E. Hadorn uit Zurich, sinds
plaats in de Franse hervormde kerk. demaart van dit jaar eredoctor van de
gereformeerde predikant ds. H. J. Winter rijksuniversiteit in Utrecht en in ons
helpt met catechetisch onderwijs. Ds. W. Iland voorts bekend door de vogelexcur-
mogelijk
Het congres brengt velen te
dié de erfelijkheid van mens, dier, plant,
bacteriën en virussen bestuderen, zowel
theoretici als beoefenaren van de toe
gepaste wetenschap. Er komen vooral
biologen, maar ook andere in de erfe
lijkheidsleer geïnteresseerde geleerden,
zoals medici en biochemici.
De organisatoren hopen, dat liet
gres ertoe zal bijdragen, dat niet ieder
in zijn eigen specialisme verscholen
blijft, maar door een veelzijdig weten
schappelijk contact met het hele terrein
kan overzien.
De belangstelling voor dit congres is
volgens de organisatoren zo groot, om
dat er ook op het gebied van de gene
tica. zoals in alle natuurwetenschappen,
de laatste jaren een explosieve ontwik
keling is ingetreden.
De analyse van het erfelijke bezit van
planten, dieren en mensen, met de proc-
bicd u echter niets minder dan mijn
rozenkrans aan, zodat men weet dat
de paus. behalve de grote gebeden van
de Psalmen, ook dit gezinsgebed ge
bruikt. dat hij thuis voor de haard heeft
geleerd toen zijn moeder de povere j,
maaltijd klaarmaakte. Dit gebed bidt L
de paus iedere dag voor alle kinderen
die ter wereld komen, opdat ieder,
rooms-katholiek of niet. zijn zegen en
welkom moge ontvangen."
Voorbeeld
Adzjoebei:
zegenen.
legen mompelde
.Nikita, Alexei
drie mooie namen", zei de paus.
herinnerde eraan dat Ivan hetzelfde is
als Johannes en zei: „Wanneer u weer
thuis komt, liefkoos uw kinderen en n
vooral Ivan, van mij, de anderen moe
ten dat niet kwalijk nemen."
Daarna haalde de paus tegenover:
Adzjoebei enige verzen uit de Bijbel|di
de Schepping aan. „Deze audiën-3
zo besloot mgr. Capovilla, „was
'oorbeeld van herderlijke theologie u,
Werkbijeenkomst van
Wereldraad "c
„Het gaat thans uitsluitend om deP(
Vraag, of de Rooms-Katholieke Kétkp'
en de andere kerken tot een wezenlijke
dialoog kunnen komen, niet of zij eea|
éénheid kunnen gaan yormen". Met at"-
ze woorden opende dr. W. A. Visser 't[je
Hooft, de secretaris-generaal van deon
werkbijeenkomst van de raad die tot 2
september te Rochester in de staat,
New York zal worden gehouden. Kl1
Hij verklaarde, dat de basisvraagsluk-i 1
ken „die ons tot op heden van elkaarin>
worden nog altijd
gescheiden hebben gehouden, ondanks i
introsectieve geest die thans.
r.k kerk geconstateerd kan!r»
wezenlijke be-«n
Hij juichte de toenadering tussen dcHj;
kerken toe. die mogelijk is geworden;
door het tweede Vaticaanse concilie,b
maar waarschuwde zijn ongeveer 200
toehoorders ervoor, al te veel beteke-,
nis te hechten aan de ontwikkeling totj
dusver p0
Op de conferentie zal onder meer ge-»n
sproken worden over de betrekkingenjoo
met de Rooms-Katholieke Kerk die tweeEC,
waarnemers heeft gezonden.
Vakantiecursus voor L
leraren natuurkunde
Prof. dr. H. Brinkman, directeur vaiv^
het natuurkundig laboratorium van d<£
Rijksuniversiteit te Groningen, heefP
vanmorgen in het natuurkundig labora4j<
torium een landelijke vakantieeursiiiu:
natuurkunde officieel geopend. Deze curi
sus gaat uit van de Nederlandse na-dni
tuurkundige vereniging en de vereni4Lt
ging van leraren in natuur- en scheikun^
de bij het voorbereidend hoger en midi."
delbaar onderwijs. De cursus duurt to"
en met 30 augustus.
Deze cursus wil het onderwijs in cor
tact brengen met nieuwe resultaten va
wetenschappelijk onderzoek. De aai
dacht is vooral gericht op enkele ranc
--- gebieden van de natuurkunde, zoals bic
Mendel in 1865 begonnen, gaat fysica, medische fysica en geo-fysici
nog steeds voort en leidt tot een dieperVerder zijn er demonstraties van weter
inzicht over de fijnere bouw van de er- schappeli ke opstellingen in het labor;
felijkheidsdeeltjes genen i en de regels torium. De deeii
i overerving en uitwisseling hiervan.
Onderwijsvernieuwer
overleden
Zondeval
(Advertentie)
I hoofdstuk van de zondeval der
sen, waarin de rol van de tegenstan-
Op 75-jarige leeftijd is te Bergen der van God en Jezus Christus en di
(N.H.) overleden de heer D. L. Daalder, j Heilige Geest, zo ontzettend groot is
bekend onderwijzer en strijder voor dc Hij waarschuwt er in dat verband dan
haar uitspraak, dat geen enkele Israe-
Tevens is ds. Brouwer van mening Uische wet omschrijft wie als jood moet
it in het duel om het kernwapen in!worden beschouwd, doch dat erkend
het vergeetboek dreigt te raken het d,ent ,e worden, dat de joodse cultuur
1 i?i* I Plezierige vakantie-tip: maak 'n vla-flip! Doe
onderwijsvernieuwing.
De heer Daalder is vooral bekend ge
worden door zijn publicaties over kin
derboeken, als docent en als pedagoog.
De heer Daalder was onderwijzer in
Den Haag, Bloemendaal, Laren, op Java
en in Hilversum. Van 1922 tot 1947
werkte hij als leraar Nederlands aan
de h.b.s. te Alkmaar, daarna aan de
m.m.s. in Bergen, als directeur.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zonnemaire: K. v. d
Sluijs, kand. te Diemen: te Leerbroek:
B Haverkamp, te Blauwkapel; te Dalen
I Dr.) <toez.>: Y Strikwerda, te Mars-
sum (Fr): te Elkerzee-Scharendijke: F
C. M. Roodenburg. kand. te Vlaardingen.
Bedankt voor Zunderdorp:
Plaat. kand. te Weesp;
alle problemen tot op de
grootste toe alleen maar te wijten aan
menselijke, politieke, economische.loe
internationale of sociale of militaire ten'
motieven en oorzaken en dus het duel
waarin satan partij is te vergeten.
■erbonden is met het joodse volk.
Wie een andere religie ambieert breekt
met de joodse cultuur en daarmee met
het joodse volk.
De hoge raad ontkende de mogelijk
heid die de verdedigers van vader Da
niel aanvoerden, dat hij jood was ge
bleven met de christelijke religie. Dc
Israëlische regering heeft thans erin
toegestemd dat broeder Daniel als chris-
Israeliër wordt genaturaliseerd.
vanillevla en bovenop wat yoghurt... heerlijk!
menten doen over een aar tal moderne'
onderwerpen uit de natuurkunde. Q
Ook wordt het gebruik van radio-ac-*J
tieve isotopen in de hydrologie besc
ken, waardoor herkomst en b
van grondwater, de waterbewe.
ondergrondse en bovengrondse
en de waterhuishouding van d<
in het algemeen kan worden bestudeerdjdr
A.
S bewegirjj
■weging in
se riviererl
de aards"'
bestudeerdJdr
Vraag: Ik wilde graag indien mo
gelijk in de douchecel mijn wasma
chine plaatsen. Zijn daarvoor bijzonde-
veiligheidsmaatregelen nodig?
Antwoord: Als vooropleiding
Kard. Mindszenty niet
naar concilie niet goed machines en instrumenten
Kardinaal ^Koenig heeft verklaard dal vocht is. Er zal ^dan gauw roest ont-
akte K wordt vereist het mulo-diplo-
la. diploma V.V.I.O. algemeen vrou
elijke vorming L of het diploma han
Antwoord: Over het algemeen is het delsdagschool e.d. De opleiding
D. A.
vanuit Heemstede De weense aartsbisschop heeft ook
j meegedeeld dat hij verwacht naar Boe-
'dapest terug te keren om de Hongaarse
primaat te bezoeken.
Kerken gaat op 15 Kardinaal Koenig is in het afgelopen
september een gereformeerde avond- voorjaar voor paus Johannes de 23ste
Brlnkerïnk te Geesteren maalsdionst uitzenden. In deze dienst onderhandelaar achter het Ijzeren gor;
(Van onze kerkredactie)
Het Convent
(Gld.i.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Dokkum vac. G. Oppe-
dijk) W. Stuursma. te Stadskanaal.
Aangenomen naar Dokkum (,4c pred.
pi A. Prins, te Wormerveer, die be
dankte voor Marknesse.
CHRIST. GERFF. KERKEN
Bedankt voor Dordrecht—C. E. Vene-
ma. te Zwijndrecht.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen tc Souburg-Vlissingen: J.
Geertsema. kand. te Groningen.
wordt de naar oude gegevens herziene i dÜn geweest. Hij is toen
avnndmaalsliturgie gevolgd, zoals deze is en Warschau gereisd,
geformuleerd door de gereformeerde
werkgroep voor de liturgie. Voorganger
in deze tv-dienst is drs. G. N. Lammens.
De uitzending wordt ingeleid door dr.
A. Dondorp Beide predikanten staan in
Heemstede. Dit wordt de vierde gerefor
meerde tv-dienst uit
bekend is die kerk ii
gewezen als tv-kerk
dienst vindt plaats om
Boedapest
jcnschijnlijk
privé-bezoeken. In werkelijkheid
echter heeft hij daar gesproken over de
betrekkingen tussen staat en kerk. zo
wel met r.k. bisschoppen als met de
communistische autoriteiten.
Kardinaal Koenig waarschuwde dat de
Heemstede" Zoals uiteindelijke oplossing van de zaak
a die plaats aan- Mindszenty niet uitsluitend
het jaar. De iVatikaan afhangt. Dit impliceert dat de j tingen hebben
staan en dat zal uw machine niet ten
goede komen. Verder droogt de machi
ne van binnen niet snel genoeg, zodat
ook van binnen roest kan ontstaan,
waardoor uw was kan bederven. Waar
schijnlijk zal u geen wandcontactdozen
hebben, zodat u met verlengsnoeren
naar binnen moet. Wij raden u ten
sterkste af dit te doen.
Vraag: Hoe komt de kaart, behoren
de bij een stratengids of City-plan tot
stand? Ik wil graag aannemen dat dit
een zeer nauwkeurig en moeizaam
werk is en alleen aan bekwame vaklui
kan worden toevertrouwd.
Antivoord: Hierbij past men twee
technieken toe: Luchtfotografie en
landmeting. Uit luchtfoto's kan men al
veel opmaken en door alles na te me
ten, wordt de zaak gecontroleerd.
Vraag: Gaarne zou ik enige inlich-
de akte K duurt één jaar met acht
lesuren in de week. die voor de akte CC11 uu,„auK„Jt
jaar^ met zestien tot achttien We hebben de cel
de hand betreft, ofwel een kopie, of een
origineel. Mocht dit laatste het geval
zijn, dan heeft het zeker waarde. Wend
u eens tot de conservator van een mu
seum of een goed antiquair.
Vraag: Is er gevaar bij a's men
oliekacheltje in een douchecel zet
Briei
die niet
Graag hadden wij
lesuren in de week of twee jaar met gen en hebben al
acht tot negen lesuren. deil gehoord, dat er
Vraag: In mijn bezit is een bijouterie- cheltje geen zuurstof
doosje. Op het deksel staat een me-
daillon met een miniatuurportret, een
schilderijtje met een dame uit de prui
kentijd of uit de Napoleontische tij
den, als ik het goed zie. Het is gesig
neerd „Lebrun". Op de achterzijde
staat met verbleekte inkt een naam.
waaruit ik lees „Mrs. Harrlngway".
waarschijnlijk de naam vs
de dame. Nu meende ik
te hebben dat genoemde Lebrun
verschillende zij-
,CDr
.1 iuG-
behandeling worden genomen Ge*63
heimhnuding is verzekerd Vragen.{we
die niet onderling met elkaar in,
verband staan, moeten in afzonder
lijke brieven worden gesteld Per
brief dient een gu'den aan
zegels te worden Ingesloten
Antwoord: De meest bet!
irwarming van een douchect
n die op geen enkele wij
■zie is" 6pbruikt om anderen te bevoordelen]
hier Waar is het ambtenarengerecht
welke plaats of stad is dit gevestigd.
Antwoord: De minimum diensttijJ
wbare voor het recht op uitgesteld pensioei
bedraagt bij eervol, niet op eigen
bekend miniatuur-schilder
Is dit zo?
waarde?
Antwoord:
'Elisabeth) was in haar tijd
1842) een gevierd portrettiste
Seweest. waarmede u niet veel moeilijkheden
Heeft dit miniatuur enige dervindt. U moet dan wel zorge:
goede ventilatie, daar andi
r. - TI1L zoek verleend ontslag
raking kan komen. Het beste eervol ontslag op verzoek of niet
ontslag :ien jaren 'art. 48 pensioeS
weg 1922 staalsb'ad 240'. Verlaat u binf
nen die tijd de gemeentedienst, dai
zijn de gestorte premiën verlorenl
Hierbij moet men in aanmerking nel
men. dat gedurende die korte dienstl
dan wel zorgen yai.' tijd het pensioenfonds groot risico he
j de gelopen. Men kan hierover nadere
zijn de centrale verwarming en de spe-
ciaal daarvoor geconstrueerd» elektri-
de genoem- sche stralers. Die zijn goedgekeurd voor
Selezen het gebruik en veilig. Verder kan u
nn pm natuurlijk een oliekacheltje gebruiken
Madame Vignee-Lebrun verbrandingsgassen met de waterdamp lichtingen vragen bij de pensioenra;
vijf 1
het behalen
andere I de "akte K en U voor handwerkonder-
I wijs. Hoe lang duurt deze opleiding?
der bekendste schilderessen
de 18de eeuw. Langs deze weg is
niet mogelijk te beoordelen of het
te dichte en ongezonde atmosfeei
gold doen ontstaan.
Vraag: Ik heb in gemeentedienst ge
werkt en heb wel achthonderd gulden
aangezien dit t
in Den Haag.
wettelijke bepaling i_,
hieraan niets veranderen. Bij
kan men binnen een maand
rschrift indienen tegen c
die raad.
