Commissie gaat werk van
zending coördineren
Een kanttekening
Bureau komt
in Europa!
In Baarn?
Spitsuurdiensten trekken
grote belangstelling
Een woord voor vandaag
Behoefte aan docenten in
Indonesië blijft nijpend
BOEKENHOEK
V*OAtang.z(ls_
2
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1963
HET GAAT NOG STEEDS GOED
HET Centraal Bureau voor de Statistiek zorgt met de regelmaat
klok voor nieuwe cijfers over onze economie. En dank zij deze cijfers
kunnen wij vaststellen, dat de economische wagen nog steeds een behoorlijke
vaart heeft, ja zelfs wat meer vaart heeft dan vorig jaar. Wij zullen dit met
een aantal voorbeelden illnstreren.
Wij beginnen uiteraard met de produktie, omdat die nu eenmaal de
bron van onze welvaart is. Hoe meer er geproduceerd wordt, des te meer
goederen komen er beschikbaar en des te meer kan er geconsumeerd en
uitgevoerd worden.
Nu zijn alleen de cijfers van de industriële produktie bekend, maar op zich
zelf zijn die belangrijk genoeg om ze op tafel te leggen. In januari liet die
produktie zich niet al te bemoedigend aanzien, maar sedertdien was zij elke
maand groter dan in dezelfde maand van vorig jaar. Alles bij elkaar geno
men. lag de industriële produktie in het eerste halfjaar van dit jaar bijna
3% hoger dan in het eerste halfjaar van vorig jaar. Het is niet zo bijster veel,
maar als ruggesteun voor een versterking van onze economie toch wel be
langrijk.
Maar ook met de werkgelegenheid gaat het nog best. Eind juli van dit jaar
waren er in totaal 22.200 werkloze mannen, hetgeen 1.500 minder was dan
een jaar ervoor. Precies de helft van dat werklozenleger bestond uit licha
melijk en geestelijk minder geschikte krachten, mensen die, doordat zij ge
handicapt zijn, niet gemakkelijk een werkkring zullen kunnen krijgen. Het
aantal werklozen dat volledig voor arbeid geschikt is, is dus heel gering.
Dat het aantal werklozen groter was dan eind juni, is normaal, omdat velen
de schoolbanken in die maand voor altijd verlaten en op de arbeidsmarkt
een betrekking proberen te vinden.
Toch zit er in de arbeidsmarkt wel enige beweging, en wel in die zin dat de
vraag van de kant van de werkgevers iets kleiner wordt. In de eerste plaats
blijkt dit uit de cijfers van het ministerie van sociale zaken. Er stonden eind
Geref. Oecumenische synode
Het heeft lang geduurd, maar
het is er dan toch van gekomen:
een commissie van zendingsde-
putaten, die het zendingswerk
van de kerken, vertegenwoordigd
in de Gereformeerde Oecumeni
sche Synode, zal coördineren en
stimuleren.
Het wordt een vaste commis
sie, die vermoedelijk binnen eni-
(Van onze correspondent
in Grand Rapids)
juli bij de gewestelijke arbeidsbureaus 100.800 aanvragei
open tegen 100.300 een jaar geleden. Het verschil is miniem, maar er is
verschil.
Dat blijkt bovendien uit de gegevens van de conjunctuurtest over juli, die
deze week bekend werden gemaakt Ook in juli zat er in de arbeidsbezetting
bij de industriële bedrijven een daling. Met andere woorden, de bedrijven
hadden wat minder mensen aan het werk dan een jaar geleden.
De oorzaken hiervan kunnen verschillend zijn. Door meer en betere machines
kan de behoefte aan werkkrachten kleiner geworden zijn; door het oplopen
van de lonen zijn de kosten behoorlijk gestegen en de bedrijfsleiding zal
hierdoor geen overtollig personeel meer aanhouden; men gaat weer wat
meer op de kleintjes letten en afgevloeid personeel wordt niet altijd meer
vervangen.
Die kostenstijging speel menig bedrijf parten. Slaagt men er niet in, de
produktie op te voeren en de omzet te vergroten, dan zal de winstmarge
naar beneden gaan. Deze ontwikkeling, die wij in vele bedrijven zien, is
zonder meer een donkere wolk aan de conjunctuurhemel.
Tegenover deze kostenstijging, die grotendeels direct of indirect door
de loonstijging ontstaat, kunnen wij de vergroting van de koopkracht stel
len. Uit de nieuwste gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek
blijkt, dat de regelingslonen van volwassen werknemers in het particuliere
bedrijf eind juli van dit jaar gemiddeld 8% hoger lagen dan in 1962. Voor
de verschillende sectoren loopt dit nogal uiteen, want voor de metaalnijver
heid vinden wij een stijging van 12»/2%. Dit zijn dan gemiddelde percentages.
Nu is deze loonstijging niet voor de volle 100% vooruitgang, omdat het leven
duurder Is geworden. Zo vertellen de cijfers van de kosten van levensonder
houd ons, dat het voedselpakket eind juni van dit jaar ongeveer %Vt% duur
der was dan eind december van vorig jaar.
Dat wij in feite wel vooruit gegaan zijn, laten de cijfers van de consumptie
zien. Hierbij letten wij dan op de consumptie in hoeveelheden, waarbij de
prijsstijging is uitgeschakeld. En zo blijkt, dat de totale consumptie van de
gehele bevolking in de periode februari tot en met april 6M>% hoger lag dan
in dezelfde periode van vorig jaar. Dat is echt wel een cijfer dat gezien
mag worden.
Maar even verwonderlijk, om niet te zeggen nog verwonderlijker, is, dat
er steeds meer geld naar de spaarbank gebracht kan worden. Dit valt in de
eerste plaats bij de boerenleenbanken op. In de eerste zeven maanden van
dit jaar werd hier netto S 404 miljoen gespaard, hetgeen 151 miljoen meer
is dan in de eerste zeven maanden van het vorig jaar.
Nu kunnen wij nog zeggen dat in deze besparingen ook veel besparingen
van boerenbedrijven en kleine industriële ondernemingen zitten. Daarom
kunnen wij nog beter naar de algemene spaarbanken kijken. Welnu, in de
eerste zeven maanden werd bij deze instellingen netto 283 miljoen gespaard
tegen 210 miljoen vorig jaar in dezelfde periode. Een stijging van 73
miljoen aan besparingen is niet mis.
Er zijn natuurlijk méér cijfers die de gang van zaken in onze economie be
palen. Zo noemen wij de in- en uitvoer. Het beste zou zijn dat de uitvoer
in sterkere mate stijgt dan de invoer. Van een grote marge is echter nog geen
sprake. In de eerste zes maanden van dit jaar lag de invoer 6% en de uitvoer
1% hoger dan vorig jaar. Misschien dat juli wat gunstiger cijfers brengt, maar
op het ogenblik van schrijven waren die cijfers nog niet bekend.
Heel belangrijk zijn ook de investeringen, omdat hierdoor ons produktie-
apparaat groter en sterker kan worden. Bovendien vormen de investeringen
bestellingen bij andere bedrijven. In het eerste kwartaal lagen de totale in
vesteringen echter 270 miljoen lager dan vorig jaar. maar dit werd
sterke mate door de slechte weersomstandigheden veroorzaakt.
Al met al, de cijfers zijn nog altijd bemoedigend.
werkgevers jge jaren een eigen bureau zali aldus ds. Van Groningen,
elf
krjjgen en een secretaris in vaste Amerikaan, door de Christian Re-
voor dit bureau is nog niet be-|i
kend, maar stemmen ter synode
doen vermoeden dat het in Euro-
zal zijn. Waar „gerefor
meerd" Europa niet zo uitzon
derlijk uitgestrekt is, kan men
nog verder gissen, en dan zou
het wellicht Baarn kunnen zijn of
wellicht een bureau van een der
Ierse of Schotse kerken.
Hoe dan ook, de Gereformeerde Oecu
menische Synode van Grand Rapids
heeft besloten dat het zendingswerk zal
woyden gecoördineerd, en dat is al heel
wat. Want reeds jaren geleden heeft
men dit onderwerp op achtereenvolgen
de oecumenische synodes besproken:
Resoluties werden braaf aangenomen,
- uiteindelijk gebeurde er niets,
was dan ook de grief die door
klonk in de debatten, die over dit punt
werden gevoerd in het grote audito
rium van Calvin College te Grand Ra
pids, waar de synode haar zittingen
Vooral van de kant van de jonge ker
ken werd voortdurend op daden aange
drongen. De jonge pastor A. I. de
Graaf van Wellington. Nieuw-Zeeland,
die de Reformed Churches van dat
mooie eiland vertegenwoordigt. sloeg
met de vuist op de synodale tafel fi
guurlijk wel te verstaan om de eer
waarde heren en broeders toch vooral
duidelijk te maken waarom het ging:
:en gezamenlijk bureau om de gecom-
(liceerde zaken van de zendingswereld
e kunnen
Hij werd in dit nobele streven
trouw ter zijde gestaan door de Aus
tralische professor G. van Groningen,
die de synode er een verwijt van
maakte dat tot dusver niets maar
ook niets was gedaan. „Het gaat hier
om een bescheiden poging, om al:
Gereformeerde Oecumenische Syno
de nu eens iets samen te doen. Ei
zijn in het jongste verleden reeds
verscheidene fouten gemaakt,
voorkomen hadden kunnen worden,
(Advertentie)
Kamer-vragen over
mosselverwatering
Als het visserijlaboratorium in We-
meldinge wordt overgeplaatst naar het
Waddenzeegebied, wordt dan ook afge
zien van een onderzoek naar de mo
gelijkheden om de mosselverwatering in
Zeeland te behouden?
Deze vraag heeft het Tweede Kamer
lid drs. Th. J. Westerhout (soc.) schrif
telijk gesteld aan de minister van land
bouw en visserij, mr. B. W. Biesheu
vel. Als niet van dat onderzoek wordt
afgezien, wil de heer Westerhout weten
of een onderzoek in het Waddengebied
voldoende kan worden geacht
de mogelij:
mosselverwatering in
vraagt het Kamerlid of over de verplaat
sing van het visserijlaboratorium over
leg is gepleegd met het provinciaal be
stuur van Zeeland en vertegenwoordigers
van het bedrijfsleven, die hierbij zijn
Tien minuten met God
m de Theologische School te Gee-
ng.
OPPOSITIE
De Afrikaanse kerken hadden niet zo
veel oren naar zo'n centraal bureau.
Waarom is het eigenlijk nodig? wilde
dr. J. D. Vorster weten. En hij maak
te dan ook duidelijk, dat hij wel enige
moeite zou hebben om een dergelijk
voorstel aan zijn „thuisfront" te verko
pen. Zijn kerk die Nederduits Gere
formeerde Kerk met 1.177.958 leden de
grootste van de gereformeerde gezind-
besteedt jaarlijks zes miljoen dol-
ir aan zendingswerk.
Niemand zou dus zijn kerk mo
gen verwijten dat zij geen ernst
met de zendingsopdracht maakt,
maar een speciaal bureau voor co
ördinatie en voorlichting ging hem
wel iets te ver. Ook de zendings
hoogleraar prof. Du Plessis van Die
Gereformeerde Kerk van Suid-Afri
ka was die mening toegedaan.
Dr. Vorster's suggestie om het voor
tel om een centraal zendingsbureau te
stichten naar een regionale studiecom-
te verwijzen, werd echter afge-
door de Amerikaanse prof. dr.
J. Kromminga (Christian Reformed
Church). Zoiets betekent alleen maar
vertraging van opnieuw vijf jaar
de G.O.S. vergadert om de vijf jaar
en dat kunnen we eenvoudig niet doen,
aldus prof. Kromminga. We moeten nü
beslissen.
Ook de Nederlander prof. dr. H. N.
Ridderbos bleek daar meer voor te
voelen. De behandeling van dit voor
stel heeft nogal wat tijd gevergd en
gaandeweg voegden zich meer stem-
i in het debat: rev. William V. Mul-
(Igreja Evangelica Reformada Bra
zil), ds. P. van Strien (Geref. Kerken,
Nederland), rev. A. Parera (Dutch" Re
formed Church, Ceylon), prof. dr. J.
Murray (Orthodox Presbyteriaanse
Kerk, Ver. Staten), en prof. dr. M. H.
Woudstra (Christian Ref. Church, Yer.
Staten).
BESLUIT
Het oorspronkelijke voorstel om da
delijk een internationaal gereformeerd
zendingsbureau (International Reform
ed Missionary Agency) te stichten
kwam er niet door, maar met wat pas
sen en meten werd dan eindelijk
formulering gevonden die de voor
tegenstanders aanvaardbaar voorkw
In plaats van het bureau, dat de v
standers zo vurig wensten, kwam
dan toch een commissie van deputaten
uit de bus.
De synode ging er mee akkoord dat
iedere kerk, die in de Geref. Oecume
nische Synode is vertegenwoordigd,
een correspondent zal aanwijzen om
voortdurend contact met de andere
deputaten te onderhouden. De zen
ding sdeputaten worden dan gemach
tigd om regionale commissies in te
stellen voor het bestuderen van zen
dingsproblemen, voor onderling over
leg of wederzijdse bijstand.
Voorlopig zullen de zendingsdeputaten
een part-time secretaris tot hun be
schikking krijgen, doch men verwacht
dat binnen enige jaren deze functie zal
uitgroeien tot een volledige dagtaak.
Voorlopig de Gereformeerde Oecu
menische Synode is nog jong en veel
zaken verkeren in het stadium der
voorlopigheid zal de algemene se
taris van de Synode ook optreden als
secretaris voor de zendingsdeputaten.
De kerken, die in de Geref. Oecume
nische Synode zijn vertegenwoordigd,
zullen gezamenlijk de financiële verant
woordelijkheid voor het zendingswerk
dragen.
Die Nederduits Gereformeerde Kerk
van Suid-Afrika draagt 21 pet. vai
kosten, de Geref. Kerken in Nederland
20 pet., de Christian Reformed Church
van Amerika en Canada 20 pet., die Ge
reformeerde Kerk van Suid-Afrika
„Wees niet bevreesd, gij klein kuddeke! Want het heeft uw
Vader behaagd u het Koninkrijk te geven" (Lucas 12:32). Zie,
een woord voor hen, die altijd maar ach en wee roepen en
leven uit de bezorgdheid. Bezorgdheid om dit en om dat. De
Here somt het allemaal op: bezorgdheid over het voedsel, over
de kleding, over alles wat nodig is voor de mens om te
leven.
Er is wel eens gezegd, dat mensen, die al-maar klagen teveel
met het hoofd omlaag lopen in plaats van de ogen naar boven
te heffen. Zij zien alleen de grond maar niet de hemel.
Jezus probeert zijn discipelen er van te overtuigen, dat be
zorgdheid geen zin heeft. Kunt gij haar wegnemen? Kunt
ge een él aan uw lengte toevoegen? Geen bezorgdheid, geen
angst, geen vrees, geen neerknielen voor de materie. Kijkt
naar de raven, kijkt naar de leliën kijkt naar God. Kijkt
naar uw Vader, Die in de hemelen is, Die deze hele wereld
met alles wat er op is bestuurt, in Zijn machtige hand
houdt.
Wij spreken over de grootheid Gods, over Zijn geweldige
macht, Zijn trouw maar intussen gaan wij voort met ons
bezorgd te maken, gaan wij gebukt onder in wezen nietig
heden, waarover God slechts kan glimlachen.
Richt op het hoofd en durft het alles naast u neerleggen. Want
gij zijt te groot om u ter neer te laten slaan door al die
beuzelingen. Te groot? Ja, zo groot, dat de Vader het heeft
behaagd ons het Koninkrijk te geven. Te groot, omdat wij
Koningskinderen zijn.
Vooral voor de jonge kerken, met na-
ne die van Australië en Nieuw-Zeeland,
is het besluit van de oecumenische sy
node aanleiding tot vreugde. Zij bevin
den zich in een geïsoleerde positie, en
beschikken niet over een goed geoutil
leerd bureau dat de kerken in ieder op
zicht dienen kan.
De gedachte om het zendingswerk
van de gereformeerde kerken over de
gehele wereld te coördineren is niet
nieuw. Al 17 jaar geleden, toen de eer
ste gereformeerde oecumenische syno
de te Grand Rapids bijeenkwam, werd
er gesproken over de wenselijkheid van
een Internationale Gereformeerde Zen
dingsraad. Drie jaar later werd zulk
een raad dan ook metterdaad gevormd,
de daden bleven uit. Intussen
1 de vragen waarvnnr rlp
zich ziet geplaatst
soms ontstonden i
en ook kwam het o_
taken van de verschillende kerken el
kaar min of meer „overlapten'
Gelukkig schijnt de toekomst
opgeklaard, en veler ogen in verschei
dene continenten zijn dan ook vol ver
wachting gericht op de zendingsdeputa-
Dr. Locher in Nederland terug
Herv. plannen
op komst
dit Nederlandse woord komt zelfs
in de officiële Engelse stukken voor!
en op het werk dat zij zullen preste-
In Grand Rapids vergadert op
het ogenblik 'de Gereförmeèrtye
Oecumenische Synode, onder lei
ding van een moderamen dat op
de eerste zittingsdag gekozen
werd. In dit moderamen hebben
zitting, zittend van links naar
rechts ds P. G. Schrotenboer uit
Canada, en prof. dr. F. H. Kloos
ter uit de Verenigde Staten en
staand van links naar rechts,
prof. dr. Murray uit de V.S., prof.
dr. H. N. Ridderbos uit Neder
land en de voorzitter prof. ds.
G. N. M. Collins uit Schotland.
Dezer dagen is een van de se
cretarissen van de Raad voor de
Zending der Nederlands Her
vormde Kerk, dr. G. P. H. Locher
uit Indonesië teruggekeerd. Dr.
Locher is in de tweede helft van
juni vertrokken als lid van een
delegatie van de Westeuropese
zending.
De delegatie was samengesteld
uit leden van de Nederlandse
(hervormde en gereformeerde),
de Barmer en de Bazeler zen
ding.
Toen de contacten met Indonesië her
nieuwd werden, bleek dat de Raad' van
Kerken van Indonesië prijs stelde op een
watontmoeting met de kerken, die steeds
'u~s zendingsarbeid in het land verricht had
den. De delegatie heeft vele gebieden in
Indonesië bezocht. Dr. Locher was in
Sumatra, waar hij de Karo-Batakerk be
zocht, in Makassar, de Minahassa,
Noord-Celebes, Oost- en Midden-Ja va.
De Ned. Hervormde Kerk heeft nog
steeds contacten met zestien Indonesi-
sche kerken, die uit het- werk van de
hervormde zending zijn voortgekomen.
Met dertien van deze heeft dr. Locher
een ontmoeting gehad.
Docenten
Bij al die bezoeken is het duidelijk
geworden dat de Indonesische kerken
dringend behoefte hebben
worden. Ook een tiental docenten
de theologische opleidingen zouden
welkom zijn.
In Berlijnse
Gedachtniskirche
Bij het zwemmen
bij Zandvoort is vrijdagmiddag de 51-
jarige Duitser R. J. Geringhoff uit Os-
nabrück verdronken.
In de buurtschap Haarle bij' Nij-
verdal is het tweejarig zoontje van het
gezin Besten door een achteruitrijden
de bestelwagen overreden en gedood.
(Van onze correspondent
in Duitsland)
De nieuwe hypermoderne „Ge
dachtniskirche" aan het einde
van de Kurfürstendamm in Ber
lijn heeft een nieuwe taak te ver
vullen gekregen. Deze kerk, die
de Noordzee gebouwd is naast de ruïne van de
oude Wilhemskirche is in de
vooravond twee maal tien minu
ten open voor korte meditatie
diensten. Ze worden gehouden
om half zes en om zes üur op het
spitsuur van het vooravondver-
keer en trekken opmerkelijk veel
mensen.
De diensten zijn opgezet door de
euwe directeur van het stedelijk evan
gelisatiewerk, een van de vroegere se
cretarissen van de Duitse Kerkedag,
ds. Heinrich Giesen. Toen hij met het
plan kwam zei hij: „De mensen moeten
even stoppen op weg naar huis en een
kort bezoek aan de kerk brengen om zo
even uit het lawaai weg te kunnen ko-
De belangstelling voor deze diensten
is veel groter dan zelfs ds. Giesen had
verwacht. Juist als het verkeer op de
Kurfürstendamm het drukst is. om
kwart over vijf beginnen de kerkklok
ken te luiden. Menige automobilist ver
laat dan de eindeloze file om een par
keerplaats te vinden bij de kerk en
gaat naar binnen.
Tussen de 200 en 400 mensen ko
men tien minuten naar de kerk en velen
van hen komen regelmatig. Zij luiste
ren naar wat orgelspel en een hele kor
te meditatie van ongeveer vijf minuten.
Als de dienst is afgelopen zoeken ze
hun auto weer op en schuiven weer de
file in om naar huis te gaan.
Belangstelling
De diensten in deze „Gedachtniskir
che" hebben zozeer de belangstelling ge-
j trokken dat heel wat grotestadsdomi-
nees het voorbeeld van ds. Giesen wil
len volgen. Maar dit is lang niet altijd
eenvoudig, omdat vele Westduitse ste-
I den geen kerken hebben die zo dicht
bij het verkeer liggen, dat zij zich ook
gebouwd
als een zogenaamde „open kerk". De
wanden bestaan geheel uit glas in beton,
waardoor tegen het avonduur het licht
uit de kerk naar buiten stroomt. Zij
ligt op een knooppunt van wegen en
beschikt over een groot parkeerterrein.
Daardoor is zij uitermate geschikt voor
deze nieuwe taak.
Oorspronkelijk leidde ds. Giesen zelf
deze wel heel korte diensten.
Maar dat heeft hij toch niet vol kun
nen houden. Hij wordt nu geholpen door
tal van Westberlijnse predikanten, die
allen echter in de prediking zijn voor
beeld volgen en kort, krachtig cn zon
der pathos proberen te spreken. Zij
moeten In drie- a vierhonderd woorden,
of ongeveer twintig zinnen alles zeggen
wat zij te zeggen hebben.
Dr. H. Daalder: benoemd aan de Rijks
universiteit van Leiden tot gewoon
hoogleraar in de faculteit der rechts
geleerdheid om onderwijs te geven in
de wetenschap der politiek.
Goedkoper vliegen
naar New York
bepleit
De vice-president en directeur-gene
raal van de K.L.M. in New York, de
heer F. G. Kielman, heeft gisteren ge
zegd dat hij ervoor is om de huidige
passageprijs in de economy-klasse op
de route LondenNew York van 263
dollar (946 gulden) te verminderen tot
200 dollar (720 gulden).
De heer Kielman sprak tevens de
ning uit dat een enkel tarief in een
ste klasse-service misschien verstandig
zou zijn voor het Noordatlantische ge
bied. Dit zou hoger moeten liggen dan
de prijs van de huidige economy-klasse,
maar niet zo hoog als de eerste klasse-
prijs moeten zijn.
De directeur-generaal gaf zijn stand
punt bij de besprekingen van de mo
gelijkheden op de tarieven-conferentie
van leden der internationale, vereniging
voor luchttransport (IATA) die op 9 sep
tember in Salzburg begint.
Mr. C. Kroon: benoemd aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht tot buitengewoon
hoogleraar in de faculteit der rechtr
geleerdheid voor het geven van or
derwijs in het recht van de intellec
tuele eigendom.
Naast de theologische opleidingen
moeten er opleidingen komen voor do
centen, die op de scholen in Indonesië
godsdienstonderwijs kunnen geven,
onderwijs is op d!e lagere en middelba
re scholen verplicht en wordt dus ge
heel bekostigd. In Indonesië zijn thans
ongeveer vier millioen protestantse
christenen op een totale bevolking van
bijna honderd millioen. Na de oorlog be
droeg het aanital twee millioen.
De zending van de Nederlandse Her
vormde Kerk heeft nog geen beslissing
genomen wat de uitzending van nieuwe
krachten betreft, maar het staat wella:
vast dat over niet al te lange tijd plan-
hiervoor zullen worden gemaakt.
De kip die kraaide, door S. Greup-
Roldanus. Uitgave N.V. De Arbeiders- H
pers, Amsterdam. Deze ABC-pocket i!
uitgave in enigszins bekorte vorme
de in 1955 onder dezelfde titel ver-j'j
schenen roman over een bedilziek«|
Omslag Jan Ikelaar.
13 witte tulpen, door Frances Grane116
Uitgave N.V. De Arbeiderspers, Am.0
sterdam. Spannende detective in de se-»
rie ABC-Pockets. Oorspronkelijke tdtePts
13 wh-te tulips. Vertaling E. Smit. Om-fic
slag Bart van Leeuwen.
De r
•i'bei )e
derspers, Amsterdam. Spannend boei
ir .ei
jongens en meisjes van 11 jaar
ouder. ABC-pocket. Oorspronkelijk Tn
back. Vertaling Lies
en omslag Waldema
beth van Weezei
Post.
fyj
Geef rnij maar kaviaar, door Ariur
Buchwald. Uitgave N.V. De ArbeK
derspers, Amsterdam. Deze ABC-poc;oc
ket brengt heel wat humor van de bejjn
kende geestige Amerikaanse journalist^
Oorspronkelijk I chose caviar. Vertalinjer
Nico Polak, omslag Ton Hoogendoorn'en
Dat malle geval, door Grace AliejÜ1
Hoga-rth. Aaridige ABC-pocket voo:
meisjes van 12 jaar en ouder. Oorsprong
kelij-k The funny guy. Vertaling Rïa vai
Haaster, omslag Nico van Schaffelaarji
illustraties Fritz Wegner.
O dorpje mijn, door Jean Cau. Uir
gave N.V. de Arbeiderspers. Vertaling
door Ria van Haas-ter von I"
Village, een boekje vol wonderlijke i
halen uit een Franse dorpsgemeenschap
De tekeningen zijn van Siné.
Over de toekomst van Noord-Gronin
gen. Uitgave Boekencentrum N.\—
-Gravenhage. Opnieuw een interessant
Het verworpen beeld. Juli-augi
nummer van Wening. Uitgavi
centrum N.V.. 's- Gravenhage. Ook
maal een opmerkelijk en voortreffel
nummer van dit maandblad 1
gelie en cultuur, met een keur
rdige beschouwingen,
h
vertoont.
Dit witte bungalow, door Aimée
kinderen van 11 jaar en ouder. Vel*
taling uit het Noors door Johan Win
Ier, illustraties Ulf Aas.
Kom maar gauw terug!, door Dof,
Verroen. Uitgave H. P. Leopold N.l
Den Haag. Leuk kinderboek van de cj,
dit gebied al bekende schrijver. Onf
slag en illustraties Babs van Wely. f
„Als het buiten woedt, is het binnen zoet", zei
mijn moeder vroeger altijd. Jaren heb ik geloofd
dat deze kreet zonder meer waar was, later ben
ik pas gaan zien, dat mijn moeder zelf voor het
zoete zorgde. Hoe ze dat precies klaar speelde
weet ik niet, het had geloof ik iets met magie te
maken. Of was het weer een andere kreet van
haar (een vriendelijk gezicht geeft overal licht)
waarmee ze de zaak redde?
Vandaag hebben haar spreekwoorden me als
obsessies gevolgd. De regen striemde fel tegen de
ruiten, buiten „woedde" het, mag ik wel zeggen,
maar ik kon het binnen niet direct „zoef vinden.
Hulp met vakantie, man en twee bloedjes van
kinderen koortsig in bed.
Toen ik met drie glazen „zuu", zoals bij ons
een uitgeperste sinaasappel heet, naar boven wip
te, schoot er iets vlijmends door mijn rug. Een
acute spit. Ik heb een spetter Fries bloed in mijn
aderen, die bij mij wat belangstelling op deed
borrelen voor de Friese taal. Zo weet ik toevallig,
dat als een Fries last van spieren of botten heeft,
hij zich „krebintig" noemt. Nu mag iedere fana
tiekeling blijven beweren dat Fries geen taal is,
maar in welke taal vind ik een woord dat zo goed
weergeeft hoe je je voelt als je van trap-op-wip-
pen ineens alleen nog maar strompelen kunt. In
krebintig hoor je spieren schuren, botten kraken,
schouders hangen, zachtjes kreunen en tranen
p rikken.
Wel, ik sjokte krebintig langs de bedden, schud
de krebintig de kussens op, deelde aspirines uit
en zeulde krebintig weer naar beneden. De dag
kroop traag voorbij alsof hij ook spit had.
's Avonds zakten de temperaturen van alle pa
tiënten aanzienlijk, zodat te verwachten was dat
het de volgende dag alleen nog verhoging zou he
ten. Natuurlijk was ik daar blij om, maar ik be
greep ook dat er de volgende dag wel het één en
ander van mijn krebintig persoon gevraagd zou
ivorden. Immers, koortspatiënten geef je zuur en
■ie schudt hunlieder kussentjes op en daarmee
basta, maar aan de beterende hand zijnde kinde
ken willen een voorlezende, spelletjes doende en
grapjes bedenkende moeder. En herstellende echt
vrienden hebben dringend behoefte aan een Flo
rence Nightingaleachtig individu met koele han
den en warme blikken. Als je een formulier in
moet vullen staat er nog weieens: doorhalen wat
niet verlangd wordt. Ik kon niets doorhalen om
dat het allemaal verlangd werd. Ik had geen zin
in die volgende dag, laat ik het nu maar eerlijk
zeggen. Eigenlijk zag ik er zelfs erg tegen op.
In de stille kamer probeerde ik me er een beet
je np voor te bereiden. Tik-tik, zei rustig de klok.
Tikke-tikker pinde driftig de regen op de ruiten.
Ikke-ikke, zei mijn hart en dat had voorlopig hL.
laatste woord. Ik kon niet loskomen uit mijn ei0*L
nauwe cirkeltje. De krant bracht schipbreuken el
overstromingen de kamer binnen en foto's vaL
totaal in elkaar gereden auto's, maar ik bleef
onverschillig onder. Soms zijn we zo a/gestoind
dat het one niets meer doet dat blank en zwart ef
haan te worden. En Sharif hield receptie. WdC
wel, hij.... toen ging de telefoon, 't Was mi)m
moeder. |d
„Nou, alles best hoor", deed ik opgewekt. Tei&
peraturen zakken lekker". „Fijn", was het anr^.
woord doe ze allemaal de groeten. Zeg en er L
een pakje onderweg met voor allemaal wat. Mafcj
die doos bonbons is voor jou hoor". „Voor mijiQ
,,Ja voor jou, opknappende zieken zijn soms
vermeiend, dat jij ook wel even een beetje vef
wend mag worden, 't Zijn van die dikke wulpi
bonbons, weet je wel? Kind en iedere keer als
iemand roept en jij denkt verhip, neem je er éélP'
doen hoor. Zeg ben je er nog? Hallo, ik hoor F
niet, waarom zeg je niets?" F
,,lk kan niets zeggen, ik jank", snotterde ijl
„Nou kind dan hang ik nu maar op, jank /ei
maar even lekker uit neem dan een glas wijn c
ga vroeg naar je bed, ben je morgen weer fit".
Als een gehoorzaam kind zei ik: ja mam, d<L
mam, bedankt mam.
Ik voelde me ponden lichter toen ik uitgehuifp
was en ging naar bed met het overmoedige gf
voel, dat ik morgen geen enkele maal verhip hoej
de te zeggen.
MINK VAN RIJSDIJ}
