Nieuwe Leidse Courant
Koppelbazen
alleen na
inschakelen
rleg
ove
Einde wilde autohandel in zicht
Ex-buurman pleegt
aanslag op echtpaar
bij
Desnoods staken
wijze van sanctie
Scotland Yard vordert
in affaire posttreinroof
Vijf mensen op Texel
aan dood ontkomen
T„
Vrijdag 23 augustus 1963, 44ste jaargang
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGB'.AD
„Stantvartigh ii gh*bl*v*n Zie pagina
mijn h»rt In Ughanspoef
EX-PRESIDENT
Youlou
Lisse
Metaalarbeiders stellen werkgevers voor:
Een beeld, van het bezoek, dat premier Chroesjtsjef gisteren met zijn
gastheer president Tito, aan de door een aardbeving verwoeste stad
Skoplje heeft gebracht.
Kneedbom in Venlo
(Van onze correspondent)
Op de Hogeweg te Venlo is een nachtelijke bomaanslag gepleegd
op het bejaarde echtpaar H. Horsten-Valize. Wonder boven wonder
raakte niemand gewond. De dader, de vroegere buurman Piet S.
(27) is gearresteerd. Hij had een massa kneedbare springstof op het
raamkozijn van zijn vroegere buren aangebracht, de springstof voor
zien van een vuurkoord en slagpijpje en vervolgens op veilige af
stand voor zichzelf het vuurkoord aangestoken. De explosie ver
nielde het raamkozijn en een deel van de huiskamerinventaris.
ezien stond het zwart Hij had wat bier gedronken, waarna
in de drukke arbei- zijn haat tenopzichte van zijn vroegere
dersbuurt. Nog voor de komst van huurlieden naar boven was gekomen,
de politie had de menigte reeds de Thuis haalde hij de springstof tevoor-
puzzel opgelost en was men eens- schijn en volvoerde toen zijn gevaarlij-
luidend in het oordeel omtrent de ke daad De explosieven had hij ont-
Sr, van »,e de pol.t.e alle b„- vreemfl in ee„ DuIlse zoutmijn waar hlJ
lerheden op een presenteee- „erkzaam was Bu een huiszoeki
e^fader léon^lan ook gëmakke- -<»«* 1»'- - -■
De heer Hendrik Horsten (68),
een gepensioneerd vakman der
P.T.T. toonde zich bijzonder kalm
over de aanslag.
„Het is gelukkig allemaal nog
goed afgelopen, doch toevallig lo
geert mijn dochter met haar twee
kinderen hier en zij slapen precies
boven de nu vernielde kamer".
lijk in de kraag worden gegrepen.
Zonder veel omhaal gaf de 1
zijn daad toe.
Nieuws in
één oogopslag
Venlo is opgeschrikt
door een aanslag met een
kneedbom. De dader had
het voorzien op een be
jaard echtpaar en heeft
vermoedelijk gehandeld
terwijl hij door haat was
gedreven.
Engeland en de Verenig
de Staten zijn door hun
NAVO-bondgenoten op de
vingers getikt. Ze hadden
niet buiten hun partners
om het kernstopverdrag
met Moskou mogen sluiten.
De drie metaalarbeiders
bonden willen een einde
maken aan de aktiviteiten
van de koppelbazen door
de CAO te wijzigen. Vol
gens de nieuwe bepaling
zou de vakraad van de me
taalindustrie elke gebruik
making van uitleenbedrij
ven moeten goedkeuren-
Een onderzeebootbestnj-
dingsvliegtuig van de Ma
rineluchtvaartdienst heeft
gisteren op de zuidpunt
van Texel twee raketten
boven een weiland afge
vuurd, waarop zich een
aantal mensen bevonden.
Een landbouwer, die op
korte afstand stond werd
tegen de grond geslingerd;
een Kotterdams gezin zocht
in paniek een goed heen
komen in een auto- Men
neemt aan dat de vlieger
door de regen is misleid.
In Zuid-Vietnam is de
toestand op het ogenblik
rustig, al hebben verschei
dene mensen hun onge
noegen over de gang van
zaken uitgesproken. De
minister van buitenlandse
zaken heeft zijn ontslag
aangeboden en de ambas
sadeur van Zuid-Vietnam
in de VS heeft zijn voor
beeld gevolgd. Het blijkt
dat het aantal arrestaties
meer dan duizend be
draagt.
Het onderzoek van de
VN-commissie op Borneo
dreigt nu al spaak te lopen
door de Indonesische eis
meer waarnemers te stu
ren. Zowel Noord-Borneo
als Serawak houden echter
vast'aan het overeengeko
men aantal van twee.
(Van een onzer redacteuren)
De drie metaalarbeidersbonden hebben gistermiddag in de vakraad voor
de metaalindustrie voorstellen gedaan, die een einde moeten maken aan
de hand over hand toenemende „ronselarij" van arbeiders door zoge
naamde koppelbazen. Tegenover de werkgeversbonden hebben zij als hun
standpunt kenbaar gemaakt, dat in de cao een artikel moet worden opge
nomen volgens welke elke gebruikmaking van uitleenbedrijven dient te
worden onderworpen aan het oordeel van de vakraad. Tegenover de werk
gevers, die zonder toestemming van de vakraad gebruik maken van de
diensten van onderaannemers, willen de werknemersorganisaties de han
den vrij hebben, zodat zij eventueel zelfs naar het wapen van de werk
staking kunnen grijpen. De werkgeversorganisaties hebben toegezegd zich
over de voorgestelde regeling die op 1 september al van kracht zou
moeten worden te zullen beraden.
De drie bonden van werknemers in.
de metaal- en elektronische industrie
er van uit, dat ook de onderne-
gediend zijn met een goed so
ciaal klimaat. Slechts op formele gron
den kunnen zij betogen, dat zij vrij uit
gaan. Zij moeten er zich niet van af
maken met te zeggen, dat de looncon-
troledienst maar moet uitzoeken of de
koppelbazen de loonregeling van het
college van rijksbemiddelaars naleven,
aldus de heer I. Baart, voorzitter van
de Alg. Ned. Metaalbedrijfsbond na af
loop van de vakraadsvergadering. Aan
gezien de administraties van de kop
pelbazen meestal niet kloppen de
daarin voorkomende namen stemmen
dikwijls niet overeen met die in de
Burgerlijke Stand is de controle
uitermate moeilijk. Werkgevers- en
werknemersorganisaties dragen beide
een stuk verantwoordelijkheid voor de
sociale rust in de metaalindustrie en
moeten dan ook gezamenlijk tot een
oplossing van het probleem zien te ko-
Wijziging van CAO
De situatie is dermate ernstig, dat vol
gens de werknemersbonden gesproken
kan worden van een „uiterste nood
zaak" om over te gaan tot een tus
sentijdse wijziging van de c.a.o. Er moet
een artikel worden ingevoegd, krachtens
welk de werkgevers alleen met toestem
ming van de vakraad van de diensten
van (bona fide) uitleenbedrijven gebruik
mogen maken. Voor de verkrijging var
de gevraagde toestemming zou uiter
aard aan bepaalde voorwaarden moe
ten zijn voldaan. Deze voorwaarden zou
den nog nader moeten worden gecon
cretiseerd, maar in elk geval zouden
de werkgevers moeten worden
Scotland Yard heeft gisteren in haar
jacht op de treinrovers een zeer onge
bruikelijke stap gedaan: men heeft
een beroep gedaan op het publiek te
helpen bij de opsporing van drie per
sonen die de Yard bijzonder graag
aan de tand wil voelen. Foto's en na
men van de drie gezochten zijn in het
gehele land verspreid. Dat het ver
zoek resultaat heeft gesorteerd bleek
uit het feit, dat twee uur na het ver
zoek tot opsporing van het trio een
van hen. de 31-jarige bookmaker
Charles Wilson is gegrepen en voor
ondervraging naar Scotland Yard
overgebracht.
Intussen zijn ook meer bijzonder
heden bekend geworden over de
blonde vrouw, die gisteren in Londen
werd gearresteerd. Het blijkt ene
Mary Mason te zijn, de vrouw die de
zwarte personenauto had gekocht, die
zondag op de parkeerplaats van een
Londens vliegveld werd aangetrof
fen. Zij is in hechtenis genomen op
verdenking van heling van 835 pond,
afkomstig van de treinroof. Alle ge
tuigen. onder wie de verkopers van
de auto hadden haar beschreven als
een brunette. Zij had de wagen met
biljetten van vijf pond betaald. Gis
termiddag werd zij voor de rechter
van instructie geleid, die haar tot za
terdag zal vasthouden.
Tot nu toe zijn zes mensen, drie
mannen en drie vrouwen gearres
teerd. sinds de klopjacht op de rovers
begon. De foto's van de andere twee
mensen die Scotland Yard zoekt.
White en Reynolds, staan in vrijwel
alle Engelse bladen op de voorpagina.
Er werd de nadruk op gelegd, dat de
politie slechts in uiterste nood tot
een dergelijke maatregel overgaat,
omdat de verdedigers dit later dik
wijls aanvoeren om aan te tonen dat
de jury bij de rechtzitting bevoor
oordeeld is.
Onmiddellijk na het vrijgeven van
de portretten werd de telefooncentra
le van Scotland Yard overstroomd
met tientallen meldingen De meeste
mensen hopen ongetwijfeld op een
deel van de enorme beloning die in
uitzicht is gesteld. Het aantal perso
nen dat de beloning te zijner tijd zal
moeten delen is nu echter al zo groot,
dat volgens juridische deskundigen
geen mens er een fortuin aan zal
kunnen overhouden.
Tenslotte heeft de Yard gisteren
een anoniem telefoontje gekregen.
Een man vertelde dat een bende een
overval wilde plegen op een post
trein tijdens de rit van Penzance
naar Londen. Toen de trein te Rea
ding stopte stapten er vijftien politie
mannen in, die het transport hebben
geëscorteerd, zonder overigens een
hand te hoeven uitsteken.
plicht zich ervan te vergewissen, dat
de arbeidsovereenkomsten van de on
deraannemers en hun werknemers in
overeenstemming zijn met de loonrege
ling. Voorts zou nimmer toestemming
mogen worden gegeven voor het op za
terdag en zondag inschakelen van uit
leenbedrijven, die gedurende de week
ends met vaste arbeidskrachten wer
ken. Zo zou een einde komen aan de
dwaze situatie, dat een bus met bij
voorbeeld Verolme-arbeiders bij Zoeter-
woude een bus met arbeiders van de
Amsterdamse Droogdok Mij tegenkomt,
die op eikaars bedrijven gaan werken!
(Voor vervolg zie pagina 5)
Blijde gebeurtenis
aan Belgische
liof
Wordt aan het Belgische hof een
blijde gebeurtenis verwacht? Volgens
radio-Brussel is van de zijde van het
hof verklaard dat het „voorbarig" zou
zijn te spreken over een komende blij
de gebeurtenis „Maar een zeker opti
misme is gerechtvaardigd", werd er
aan toegevoegd.
Talloze Belgen zijn er echter al van
overtuigd binnenkort de geboorte van
een prins of prinses te kunnen vieren.
Zij baseren uit optimisme op een com
muniqué van het Brusselse paleis. Hier
in wordt gezegd, dat „hoewel de ge
zondheidstoestand van koningin Fabiola
uitstekend is, worden haar voor het
ogenblik lange reizen afgeraden".
Aanleiding tot dit communiqué was
het feit dat de koninging niet, zoals aan
vankelijk was meegedeeld, haar vakan
tie in Spanje zal onderbreken om twee
plechtigheden in België bij te wonen.
Konmg Boudewijn komt nu op 24 en 25
augustus alleen naar België.
In Brussel wordt nader vernomen dat
koningin Fabiola niet ziek is en ook niet
ziek is geweest. Het Belgische konings
paar trad op 15 december 1960 in het
huwelijk.
Deze drie portretten zijn giste
ren door Scotland Yard ver
spreid in verband met de na
speuringen inzake de grote
treinroof. Het zijn v.l.n.r.
caféhouder James White, de
bookmaker Charles Wilson (die
inmiddels door de politie is at
gehouden) en de antiquair
autohandelaar Bruce Reynolds.
White zou in gezelschap zijn
van een vrouw, een baby en een
poedel.
Gisteren is een van de kabels van de kabelbaan, die gebruikt zal wor
den bij de afsluiting van de Grevelingen, bij het spannen gebroken.
De bijna 10 centimeter dikke staalkabel knapte als een draadje wol en
de uiteinden ploften in het water. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor. doch het werk zal aanzienlijke vertraging ondervinden,
aangezien eerst een nieuwe kabel gemonteerd moet worden.
Raketten verkeerd afgevuurd
(Van een onzer redacteuren)
Gistermiddag omstreeks drie uur
heeft een onderzeebootbestrijdings-
vliegtuig van de Marine Luchtvaart
dienst, een tweemotorige machine van
het type Grumman S 2 F nabij Den
Hoorn op de zuidpunt van Texel twee
raketten afgevuurd boven een wei
land, waarop zich een aantal mensen
bevonden. De projectielen die ongela
den koppen hadden anders was het
een ramp geworden schoten met een
snelheid van 6 tot 700 km per uur in
de drassige bodem onder geweldige
stoomontwikkeling. De landbouwer C.
B. uit Den Hoorn werd door de enor
me luchtdruk tegen de grond geslagen.
Eén projectiel sloeg een felle vuur
straal achterlatend, op 6 tot 8 meter
afstand van deze landbouwer in de
grond.
Een aantal vakantiegangers, dat zich
eveneens op het weiland bevond, zocht in
paniek een goed heenkomen in hun na-
bijstaande auto. Naar later bleek had de
vlieger, wellicht misleid door het regen
achtige weer. een vergissing begaan. Hij
vuurde de twee projectielen in plaats van
op het oefenstrand nabij het zuidelijker
gelegen De Mok. dat in dergelijke geval
len voor het publiek wordt afgesloten,
verscheidene kilometers noordelijker af.
De vakantiegangers die door het oog
van de naald kropen was de familie L.
Oosterwijk uit Rotterdam (man, vrouw
en twee kinderen!. De projectielen sloe
gen enkele tientallen meters van hen met
een klap in de grond.
Het stuk weiland waarop een en ander
gebeurde ligt enkele kilometers ten noor
den van Den Hoorn. Na ongeveer een uur
verschenen enkele marinemensen per
jeep, die de twee projectielen uitgroeven.
De raketten bleken een lengte van onge
veer anderhalve meter te hebben en wor
den onder de vleugel van een gevechts
vliegtuig meegevoerd.
De M L.D. bleek reeds vanuit het vlieg
tuig van de foutieve handeling op de
hoogte te zijn gesteld, maar kwam pas
via de politie, die door de landbouwer en
de vakantiehoudende familie was verwit
tigd te weten wéér de raketten waren in
geslagen. Het schijnt de eerste keer te
zijn dat zoiets is gebeurd.
Echter vragen verscheidene bewoners
van de zuidpunt van Texel zich af of de
oefenende vliegtuigen die alvorens een
duikvlucht op het strand nabij De Mok te
gaan ondernemen rondjes draaien tot tien
kilometer landinwaarts, deze vluchten
niet beter overwegend boven zee (het
Marsdiep) kunnen houden. Vooral omdat
de zuidpunt van het eiland thans dicht
bevolkt is met vakantiegangers. En
er wordt thans druk geoefend!
Want ook al is er sprake van ongeladen
raketkoppen, de projectielen zijn beslist
niet ongevaarlijk als ze op een verkeerde
plaats neerkomen. Hetgeen gisteren ten
overvloede is aangetoond.
aan de gang van zaken rondom de jong
ste kabinetsformatie. Daartoe is aanlei
ding. De formatie gaf er reden toe en
die reden is er in het bijzonder voor de
K.V.P.
Deze partij is van onze politieke partijen
de grootste, en zonder zich onredelijk
breed te maken in de eisen die zij stelt
laat zij zich daarop ook voorstaan. Dat is
haar goed recht, al mag van de andere
kant nu ook worden verwacht dat zij
een staatkundige inbreng verzorgt als
met haar getalspositie in overeenstem
ming.
Zoals bekend is dit laatste ook bij de
jongste kabinetsformatie niet altijd het
geval geweest. Er zijn vooral van de zijde
der K.V.P. nogal wat fouten gemaakt,
zoals daar nu ook openhartig wordt toe
gegeven.
Dus is er voor de K.V.P. aanleiding tot
spijtbetuiging over begane tekortkomin
gen. We behoeven overigens niet voorbij
te zien aan het feit, dat de kritiek die de
K.V.P. levert, en die dus overwegend
neerkomt op zelfkritiek, als de meeste
kritiek het karakter draagt van kritiek
die achteraf wordt geoefend.
Zal zij tegelijk kunnen strekken tot
lering voor de toekomst? Het formeren
van een kabinet is in onze Nederlandse
politieke verhoudingen een moeilijke cn
dus ook moeizame aangelegenheid. Dit
lijkt als een ban op ons staatkundig be
stel te rusten. Dit laatste zelfs zozeer dat,
terwijl toch aanvankelijk leek alsof de
formatie zich betrekkelijk vlug zou kun
nen voltrekken, niettemin ook ditmaal
eerst weer allerlei problemen werden op
geworpen die een eenvoudige situatie al
leen maar ingewikkeld konden maken.
Dermate scheen men bevangen door de
gedachte dat bij ons een kabinetsforma
tie wel onvermijdelijk moeilijk is. dat
men, ook toen de moeilijkheden er nau
welijks waren, deze maar zelf in het le
ven ging roepen. Het Nederlandse volk
heeft het als belangstellend toeschouwer
moeten ervaren.
Het gevolg was, dat de activiteit rond
om de kabinetsformatie ook ditmaal het
ons allengs vertrouwde beeld ging ver
tonen van de uitputtingsslag, waarin toe
gewijde politici afknapten en erkende
reputaties aan een ernstig slijtageproces
werden blootgesteld. Totdat nu een aan
tal overbodige fasen toch nog vrij snel
een zelfs niet onredelijk kabinet uit de
bus kwam. Intussen echter waren weer
enkele maanden voorbijgegaan sedert de
verkiezingen.
Kritische beschouwingen, achteraf dus
geleverd, zijn nuttig. Zelfkritiek moet
bovendien jegens wie er zich aan waagt
leiden tot gevoelens van respect. De
vraag zal alleen zijn, wat men er zich bij
een volgende kabinetsformatie naar
wij hopen eerst over vier jaar nog van
zal blijken te herinneren.
JT\E depressie die ten noordwesten van
Ierland sterk vertraagd werd, be
gint zich langzaam in de richting van
Schotland te verplaatsen. Daardoor
breidt het vrü krachtige windveld aan
zijn zuidflank zich de komende 30 uur
over de Noordzee uit. In de aangevoerde
lucht, die iets onstabieler wordt, kunnen
enkele buien worden verwacht. Midden
op de oceaan ten noorden van de Azo-
ren beweegt een oceaanfront naar het
oosten. Dif front kan ons land morgen
avond bereiken. In de temperaturen
komt weinig verandering.
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Nu en dan zon en slechts enkele verspreid
voorkomende buien. Matige, aan de kust
vrij krachtige zuidwestelijke wind. Wei
nig verandering in temperatuur. (Opge
maakt te 11.15 uur).
Zon en maan
Zaterdag 24 aug. zon op 5.37, onder
19.48, maan op 11.02, onder 22.03. Dinsdag
27 aug.: eerste kwartier
Strand verwachting
Enkele zonnige perioden met vr(j goed D Helder
strandweer, maar zaterdag later op dc Ypenburg
dag weer een storingsfrontje. Zwakke Vllaslngen
tot matige wind tussen zuid en zuid-west.
In de middag 1719 graden, zeewater Twenttie
17 graden. Eindhoven
Vooruitzichten temperatuur af en toe Zd.-Limb.
vrij aangenaam maar door westelijke
stroming zal ons tijdens het weekeinde Oslo
Tendens stationair
Hoogwater Scheveningen
24 aug. 6.03 v.m.; 18.23 n.m.
HET WEER l/V EVROPA
Rupporteri hedenmorgen zeven uui
Per.
INttMK.
1?
If
a
d
li
U
nog
gen passeren.
i oceaanfrontje met wat re- Kopenhagen
Aberdeen
Luxemburg
TLTET gemeentebestuur van als parkeerruimte beschikbaar wanneer de te verhandelen streren, ten verkoop aanbie-
AJ- Amsterdam is herhaalde- is. concentreert deze handel auto's dubbel werden gepar- den, ter bezichtiging geven,
lijk benaderd door bewoners in tweedehandsauto's zich op kcerd dan wel op de trottoirs, laten beproeven en verhande
van het Stadionplein
Seroosker- kon verbaliserend worden op- len
missie voor de strafverorde
ningen van de gemeenteraad
waarna het bij goedkeuring
auto's, terwijl als di.nt te worden vastgesteld
de overlast, die kenweg en naaste omgeving getreden. In overleg met de automarkt wordt aangemerkt door de gemeenteraad.
Tot nu toe kon door de po- justitie in de hoofdstad
litie vrijwel niet worden op- daarop door het gemeentebe- weg i
plaats op de openbare
Het gemeentebestuur
dionplein wordt gehouden, getreden, omdat de auto's stuur een artikel voor de al- den gebracht met het kenne- wacht dat bij het
tentoongesteld werden op het gemene politieverordening lijke doel dez«> aldaar of el- worden van dit artikel de po-
parkeerterrein, dan wel op ontworpen,
dionplein tengevolge van fes- plaatsen waar geen wacht- baar wordt gesteld het op e
tiviteiten of anderszins niet of stopverbod geldt. Slechts automarkt aanprijzen, demon-
i. straf- ders te verhandelen. Dit ont-
litie beter tegen het euvel a
deze wilde automarkt zal
kunnen optreden.
ZUrlcii
Genève
Locarno
17 14 0.6
vlndetll 21 10 1