Belastingverlaging niet
onwezenlijk verlangen?
Mr. Beernink blijft
bij „Wassenaar"
Dr. W. de Kort verdedigt
beleid als formateur
Enige grondslag mist in
regeringsverklaring
Vondeling
J. Smallenbroek uit twijfel
VVD slechts moreel aan
Wassenaar" gebonden
'JBsxetLcf
T
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1963
(Van onze parlementsredactie)
De voorzitter van de Chr. Historische fractie, mr. H. K. J. Beemink
heeft er gisteravond (bij prof. Vondeling en wellicht ook bij anderen)
geen twijfel over laten bestaan hoe hij denkt over de bindingen. „Ik
houd mij aan het akkoord van Wassenaar. Afspraak is afspraak. Een
handtekening is wel nooit gezet, maar in elk geval is er wel een morele
binding. Omdat de overheid geen orgaan en helemaal geen zetbaas
van de volksvertegenwoordiging is. is de c.h. Tweede Kamerfractie
nooit voorstandster van sterke bindingen of afspraken geweest, maar
zij heeft geen bezwaar tegen het vastleggen van enige hoofdpunten,
zoals in het Wassenaarse akkoord is gebeurd.
De C.H.U. heeft steeds grote waarde
toegekend aan de staatsrechtelijke
antwoordelijkheid van elk individueel
Kamerlid. De fractievoorzitter moge als
vertrouwensman van zijn groep optre
den, hij zal de fractieleden nriet kunnen
binden. Overigens is het bekend dat de
cjh. fractie de regering steeds zoveel
gelijk steunt.
Uiteraard schonk ook mr. Beernink
aandacht aan de woningbouw, waarbij
hij het centraal stellen van de optimale
benutting en uitbreiding van de bouw
capaciteit van uitermate grote betekeni;
noemde. In dit verband bepleitte iiii
wederom het nemen van een proef met
het laten vervallen van het stelsel
rijksgoed'keuringen in de kleinste
meenten en drong hij aan op een spoedig
begin van een onderzoek naa;
ningbehoefte. Aan Friesland. Groningen
en Drenthe zag hij graag extra woning-
bouwcontingenten toegewezen, zulks ter
bevordering van de industrialisatie.
Merkwaardig noemde hij het dat
vele huurders op de thans aangekon
digde huurverhogingen zitten te
wachten, omdat hun looncompensatie
hoger zal zijn dan de huurverhoging.
Bij de vaststelling van de compensa
ties zal hiermee rekening moeten
worden gehouden, evenals met het
feit dat kleine zelfstandigen en ge-
gepensioneerden en rentetrekkers
meestal de dupe van een dergelijke
huurverhoging worden
Landbouwparqgraaf
Met voldoening had spr. in de rege
ringsverklaring de constatering gehoord
dat er in landbouwkringen onbehagen
valt waar te nemen, omdat het inkomen
van de boer achterblijft bij dat in
dere bedrijfstakken. Het prijsbeleid van
het vorige kabinet was niet meer
overeenstemming met de feitelijke
nomisohe problematiek binnen de land
bouw. Met name kwamen rente en af
schrijving van de snel roulerende inves
teringen onvoldoende tot hun recht in
de prijsopbouw van de agrarische pro-
dukten. Combinatie van zuivelbeleid en
rundvleesbeleid achtte spr. dringend ge
boden en van de regering wilde hij graag
horen of hieraan dit jaar nog iets kan
worden gedaan. De situatie in de land
bouw is ernstig.
Sociale zekerheid
De c.h. fractievoorzitter wilde zich nog
niet uitlaten over de vraag hoe de ge
leidelijke opvoering van de uitkeringen
krachtens de A.O.W. en de A.W.W. moet
worden gefinancierd. Hoofdzaak is dat
de uitkeringen worden verhoogd tot een
sociaal verantwoord minimum.
De c.h. fractie heeft enig voorbehoud
gemaakt betreffende de totstandkoming
van een wettelijke regeling aangaande
een volksverzekering voor zware genees
kundige risicos', omdat zij de mogelijk
heid van een algemene verplegingskos-
tenverzekering mee in de beschouwingen
betrokken wdl zien.
Sprekende over de p.b.o. zei mr. Beer
nink, dat de gedachte gezond is, maar
de uitwerking vaak bepaald ongelukkig.
Van betekenis leek hem een onderzoek
naar de mogelijkheid en wenselijkheid de
bestuurders van de bedrijfslichamen te
doen kiezen door de individuele bedrijfs-
■genoten en de werkgevers- en werkne
mersorganisaties in de gelegenheid
stellen hun mening kenbaar te maken
ta.v. voorgenomen verordeningen.
Minister Marynen. aldus spr„ is thans
met zijn ploeg gestart. Het is een jonge
ploeg, die naar Ik vertrouw de proble
men fris zal aanpakken. De regerings
verklaring Is een goed stuk. En wat mi
nister Andriessen betreft: de kritiek, die
hij op het sociaal en economisch pro
gram heeft uitgeoefend, heeft enkele wij
zigingen ten gevolge gehad....
P. Jongeling:
Gods naam moet
groot gemaakt
(Van onze parlementsredactie)
In zijn maiden speech heeft de
G.P.V.-er P. Jongeling gezegd, dat hij
premier Marijnen erkentelijk is voor het
feit dat deze als formateur in een moei
lijke s;'uatie snel en bijna geruisloos
heeft gewerkt,maar dat van de vooraf
gaande (in)formatieperiode weinig goeds
op te merken valt. De wil van de Kamer
fracties scheen wet te zijn en dat be
schouwde spr. als een symptoom van te
rugval in het monistische stelsel.
Graag had de heer Jongeling gezien,
dat het nieuwe kabinet als doelstelling
had gekozen: de ontwikkeling
land met het publieke oogmerk hierdoor
Gods naam groot te maken, omdat daar-
oor een klein land perspectief ligt.
Hij was er zich evenwel van bewust,
dat daarvoor verandering van de volks
geest nodig is.
Sprekende over de buitenlandse be
trekkingen, zei de heer Jongeling blij te
zijn dat minister Luns met zijn „pro-
Nederlandcomplex" ook weer van d<
partij is, maar verklaarde hij zich tegen
opsmelting van Nederland in een Euro-
Beter dan het putten uit de algemene
middelen ten behoeve van een verho
ging van de A.O.W. vond hij het streven
waardevastheid van het geld. Hij
hoopte evenals de heer Van Dis, dat de
heer Biesheuvel de oplossing van het
landbouwvraagstuk niet zou zoeken in
het laten verdwijnen van de kleine be
drijven en gaf als z'n mening alweer:
evenals de heer Van Dis dat we met
de p.b.o. niet op de goede weg zijn. Ten
slotte zei hij zich niet bij voorbaat af
wijzend tegenover het kabinet op te
stellen, maar elk voorstel op eigen me
rites te zullen beoordelen.
(Van onze psrlementsredactie)
De fractieleider van de K.V.P., dr. W. L. P. M. de Kort, heeft gisteravond de ge
legenheid aangegrepen om zijn handelwijze als formateur te rechtvaardigen. Zyn
apologie noemde de heer Smallenbroek even later zeer verhelderend. Met nadruk
stelde de heer De Kort, dat het alle betrokkenen duidelijk was geweest dat prof.
Romme als informateur evenals dr. Drees in 1956 deed probeerde met vijf
partijen over een program tot overeenstemming (c komen. Ook de vier andere par
tijen waren de mening toegedaan dat de mogelijkheden van medewerking van de
P.vJA. aan een kabinet moesten worden afgetast. Zij. die gedacht mochten
hebben, dat dit toch niet mogelijk zou blijken te zijn, hebben zich goeddeels ver
gist. Na de verkiezingen toonden de socialisten te begrijpen, dat er van verwerke
lijking van typisch socialistische wensen, die in de verkiezingstijd naar voren
waren gebracht, niets terecht kon komen.
Er was ten slotte eigenlijk maar
één obstakel: de zekerheid vooraf
dat de optrekking van de A.O.W.
direct of indirect via het algemeen
kinderbijslagfonds uit de algemene
middelen zou worden gefinancierd.
Prof. Vondeling heeft aanvankelijk
geprobeerd de ernst hiervan te rela
tiveren, maar vandaag heeft hij dit
niet gedaan. Het is inderdaad juist,
dat ik geen zekerheid had met de
heer Toxopeus tot overeenstemming
te komen, maar daarom behoefde ik
de heer Vondeling nog niet te kie
zen. Omtrent het standpunt van de
De oppositieleider, prof. dr.
r. A. Vondeling, gefotogra
feerd tijdens zijn rede in de
Tweede Kamer gedurende de
debatten over de woensdag
ochtend afgelegde regerings
verklaring.
Koekoek poneert
antithese
«Van
parlementsredactie)
De heer Koekoek van de Boerenpartij
heeft gisteravond in zUn maiden speech
die herhaaldelijk tot grote hilariteit
aanleiding gaf een nieuwe antithese g
poneerd, die tussen dirigisten en niet-
dirigisten. Hij legde er de nadruk op,
dat hetpartijenstelsel ten onzent onzui
ver werkt omdat men voor deze tegen
stelling geen oog heeft.
Met name de confessionele partijen,
maar ook de V.V.D., verweet hij
tweeslachtige houding, omdat zij geen
duidelijke keuze doen tussen dwang
vrijheid.
De heer Koekoek wraakte voorts het
optreden van pressiegroepen
onder hij ook de hervormde synode
rangschikte en kritiseerde het
formeren". In dit verband noemde
hy de naam van de heer Bieuwenga,
een man, „die geen enkel contact
met de boeren heeft". Tenslotte zei
hij dat zijn fractie alle steun zal
geven aan de voorstellen, die ont
plooiing van de mens in vrijheid en ver
antwoordelijkheid beogen en hem helpen
om z'n door God opgedragen taak te
vullen. „Tegen voorstellen, waardoor de
mens in een van de staat afhankelijke po-
Ir. C. N. van Dis van oordeel:
(Vervolg van pagina I
Prof. Vondeling herinnerde er in di
verband aan, dat prof. Andriessen in eei
bespreking van het sociaal en economisch
program van de C.H.U. de vervulling
allerlei desiderata op belastinggebied
mogelijk en onwenselijk heeft genoemd,
omdat de overheid nog zoveel taken
heeft te vervullen. Met zichtbaar genoe
gen las spr. uit het artikel in het C.H.
tijdschrift de zinsnede voor, waarin prof.
Andriessen zich afvroeg of hij wel hele
maal in de C.H.U. paste hebt u. zc
vroeg prof. Vondeling, dit gevoel ook
niet enigszins ten aanzien van dit ka
binet?
Volkshuisvesting en
sociale zekerheid
De woningbouwparagraaf gaf de sc
cialistische fractieleider aanleiding tot
de opmerking dat de benoeming van
drs. Bogaers tot minister van volkshuis
vesting en bouwnijverheid hooggespan
nen verwachtingen had gewekt, omdat
men de nieuwbenoemde had leren ken
nen als een man, die weet wat hij wil.
Ik hoop dat hij ook kan wat hij wil, al
dus spr., er de vraag aan toevoegend
wat minister Bogaers over huurverho
ging denkt. In de formatieperiode is ook
gesproken over een meerjarenplan voor
de woningbouw, maar dit is kennelijk
uit de regeringsverklaring weggeval
len.
De verhoging van de AOW-uitkerin-
gen noemde prof. Vondeling een uiter
mate belangrijke zaak en hij herinnerde
prof. Andriessen (instemmend knik
kend) er aan, dat deze dit een zaak van
de allerhoogste prioriteit had genoemd
In de slotfase van de formatie heeft de
heer Veldkamp terecht hierover hoog
spel gespeeld, maar de vraag is nu wie
de knikkers in de zak heeft gekregen
of gehouden. Spr. veronderstelde dat het
de heer Witteveen was. Zich kennelijk
met name tot hem richtend, noemde hij
financiering van de verhoging der AOW
uifc de algemene middelen de best denk
bare belastingverlaging. Op sociaal ge
bied zou het kabinet een heel goed be
gin maken, wanneer heit kwam met een
voorstel tot toekenning van vakantietoe
slag aan bejaarden.
In bat vervolg van zijn rede memo- heren De Groot en Lankhorat het woord.
(Van onze parlementsredactie)
„De regeringsverklaring mist de eni
ge grondslag, waarop ons volk werke
lijk wel zou varen. De welvaart wordt
nu eenmaal het best gediend, wanneer
we leven naar Gods Woord".
Aldus betoogde gisteravond in
Tweede Kamer ir. C. N. van Dis (staatk.
ger.), die er geen onzekerheid over
bestaan, dat hy in het nieuwe kabinet
niet het minste vertrouwen heeft als het
gaat over het tegengaan van de zeden
verwildering en de ontheiliging van Gods
naam en dag. Weliswaar wordt in de
regeringsverklaring gezegd dat de chris
telijke grondslag van onze beschaving het
beginsel is, waarop ook dit kabinet rust,
doch dit zegt op zichzelf niets. De aan
duiding christelijk" wordt immers maar
al te veel misbruikt: men spreekt van
christelijke dansclubs, christelijke toneel
clubs, ja zelfs van christelijke carnavals
verenigingen.
Ernstig bezwaar had ir. Van Dis tegea
het feit, dat de fracties zo nauw bij de
formatie betrokken zijn geveest. Hij ge
bruikte in dit verband het woord „koe
handel" en zei, dat het er veel van weg
heeft of de ministers door de Staten-Ge-
neraal naar welgevallen worden benoemd
ontslagen. Dit is in strijd met de grond-
reerde prof. Vondeling de ernstige kri
tiek, die het landbouwbeleid
Marijnen had ondervonden. Deze kritiek
gekomen van de landbouw
organisaties in een stuk, dat als eerste
ondertekend was door mr. Biesheu
vel! Ook met betrekking tot de voorzie
ningen, die op landbouwgebied getrof-
*en moeten worden, zijn in de regerings-
'erklaring geen bedragen genoemd, het
geen spr, een ernstig bezwaar vond
De P.v.d.A.-spreker legde de minister
president verder de -vraag voor
hoe deze zich zijn bemoeienissen met de
buitenlandse politiek voorstelt
Wat de bezetting van het tweede tele
visienet betreft, betreurde spr. het dat
het kabinet zelf geen keuze heeft ge
daan maar heeft vastgehouden aan de
gedachte van een pacificatiecommissie.
Maakt het kabinet zich er enige illusie
ir, dat deze commissie het over dit
omstreden onderwerp eens zal wor-
vroeg hij. Voor hem stond het
vast, dat de commissie gebonden is aan
de uitspraak van de Kamer in deze. maar
hij wilde toch wel graag horen of dit
ook het standpunt van het kabinet is-
Een beetje vreemd vond hij het in de
regeringsverklaring niets te hebben ge
hoord over reclame in de televisie, ter
wijl hij tevens wel eens wilde weten hoe
het kabinet denkt over de bezetting van
het derde radionet.
Tenslotte liet prof. Vondeling uitko
ten dat hij op Financiën als staats
secretaris liever een meer politieke fi
guur had gezien.
Na de heer Vondeling voerden de
wet, die deze bevoegdheid aén de Ko.
ning toekent.
Sprekende over punten van praktische
politiek, bepleitte spr. ingrijpende belas
tingverlaging, waardoor er meer van be
zitsvorming terecht kan komen en de be
drijven beter kunnen expanderen, belang
rijke verlaging van de staatsuitgaven
hetgeen een voorwaarde voor belasting
verlaging is en meer armslag voor de
particuliere bouw. 45.000 woningwetwo
ningen vond hij veel te veel. Voorts keer
de de SGP-fractieleider zich tegen de pbo,
maakte hij bezwaar tegen het opruimen
van kleine landbouwbedrijven en zei hij
het te betreuren, dat in de regeringsver
klaring wel gesproken wordt over het
herstel der betrekkingen met Indonesië,
doch gezwegen wordt over de republiek
der Zuid-Molukken en over Nieuw-Gui-
(Van onze parlementsredactie)
„In de Bijbel wordt telkens gespro
ken over gerechtigheid en dat moet
de norm van ons handelen zijn. Dat
betekent dat we bereid moeten zün
om offers te brengen bijvoorbeeld
ten behoeve van de ontwikkelingslan
den. Dit zou wel eens de doorvoering
van belastingverlaging kunnen belet
ten. Steeds zal aandacht geschonken
moeten worden aan het zwakke in de
samenleving, in de eerste plaats aan
het vraagstuk der invaliden".
Aldus de heer J. Smallenibroek, dia
thans optreedt als voorzitter van de
anti-revolutionaire fractie. Zoals te
wachten was, liet hij zich in positieve
zin over het kabinet uit. De regerings
verklaring kwalificeerde hij als ..goed''
en de uitvoering daarvan zei hy me
vertrouwen af te wachten.
De a.r.-woordvoerder was van oordeel
dat het beleid van het kabinet-De Quay
door de kiezers niet is gedesavoueerd
Voor 'n vijf-partijen-kabinet voelde hij
niets en hij zou dan ook liever hebben ge
zien dat formateur De Kort in een eerder
stadium voor de liberalen had gekozen.
Niet omdat de a.r. principieel de V.V.D
boven de P.v.d.A. verkiezen, maar om
dat deze keuze, ook om redenen van con
tinuïteit meer voor de hand lag dan
'orming van een kabinet met dp
P.v.d.A.
Vervolgens ging de heer Smallenbroek
in op het voor en leigetl van het maken
afspraken. Daarbij gaf hij als z'n
mening, dat het goed is om over punten.
verschil van mening te ver
wachten valt. deugdelijke afspraken te
maken.
Belastingverlaging
Komende op de inhoud van de
regeringsverklaring, schonk spr al
lereerst aandaoht aan de clausule
over belastingverlaging. Verwijzend
naar de nota van het Centraal plan
bureau waarin de geringe econo
mische ruimte geplaatst wordt tegen
over een lange rij van redelijke wen
sen zei hij te betwijfelen of er van
belastingverlaging wel iets zal kun
nen komen. Men moet geen verwach
tingen wekken, die niet kunnen worden
vervuld. Spr. zal al blij zijn als 't mo
gelijk blijkt de progressiefactor te
neutraliseren
Volledig was spr. het er mee eens dat
het kabinet aan de woningbouw de
hoogste prioriteit heeft gegeven en da-,
daarvoor een ambitieus program is op
gesteld. Daarbij moet worden gezegd dat
i minister Bogaers voor een moeilijke
taak staat en niet te benijden is. Graag
zou spr. nadere inliohtingen hebben
het voornemen huurverhogingen door te
voeren. Het stond voor hem vast dat
we nog jarenlang goedkope woningwet
woningen en premiewoningen zullen
moeten bouwen
In overweging gaf de heer Smallen
broek decentralisatie van het goedkeu-
ringsbeleid, terwijl hy tevens graag de
mogelijkheid bestudeerd zag om mensen
een inkomen boven een bepaalde
grens te dwingen goedkope woningwet
woningen te verlaten.
Sociale politiek
Na z'n volledige vertrouwen in de
capaciteiten van zijn partijgenoot Bies
heuvel te hebben uitgesproken, ging de
a.r. spreker in op de sociale problema
tiek. Daarbij merkte hy op met de c
grote meerderheid van zijn fractie geen
bezwaar te hebben tegen een aanvul
lende bijdrage uit de schatkist voor het
dichter bij elkaar brengen van de kin
derbijslagregelingen voor loontrekken-
den en zelfstandigen. *Wat het putten uit
de algemene middelen betreft, ligt het
voor hem bij de A.K.W. tooh nog weer
wat anders dan bij de A.O.W.
Ten slotte sprekende over het tweede
t.v. net, zed de heer Smallenbroek dat
de A.R.P. volledig een open bestel aan
vaardt, maar meent dat het systeem
moet rosten op in het volksleven worte
lende organisaties. Met het voorlopig toe
vertrouwen van het tweede net aan de
huidige concessionarissen in afwadh-
ting van de definitieve bezetting kon
hij zich geheel verenigen.
heer Vondeling bestond zekerheid
het zij toegegeven maar het was
de zekerheid, dat ik niet met hem
klaar zou komen zonder de toezeg
ging, dat er in belangrijke mate uit
de algemene middelen zou worden
geput.
Nog dieper ingaande op de A.O.W.-
problematiek, legde dr. De Kort de na
druk op het verzekeringskarakter van
deze wet, zodat in principe aan het pre
miestelsel de hand moet worden ge
houden. Spr. was er zich evenwel van
bewust dat de premiedruk ook te zwaar
kan worden en in dit geval had hij geen
bezwaar tegen een tijdelijke of zelfs een
blijvende bijdrage uit de algemene mid
delen, bijvoorbeeld via het algemeen
kinderbijslagfonds.
Terugkomende op zijn besluit om de
V.V.D. als regeringspartner te kiezen,
wees hij er op dat de drie christelijke
partijen op 15 mei als bescheiden win
naars uit de strijd zijn gekomen, zodat
het voor de hand lag dat het door deze
partijen gesteunde beleid met vermij
ding van de zwakke punten (landbouw
volkshuisvesting) moest worden
voortgezet Dit beleid was mee gedragen
door de V.V.D. en hoewel deze partij
relatief meer verloor dan de P.v.d.A.,
geeft de trendmatige ontwikkeling van
beide partijen toch een voor de V.V.D.
gunstiger beeld te zien. Spr. achtte het
dan ook juist, dat ook de heren Beel en
Marijnen voor de V.V.D. als vierde re
geringspartner hebben gekozen. Dat
daardoor tussen de K.V.P. en de P.v.d.A.
volgens de heer Vondeling een vertrou-
wenskloof is ontstaan, noemde spreker
„jammer maar niet terecht".
Ten slotte betuigde hij z'n instemming
met program en beginselen van het ka
binet. Het vertrouwen in de coördineren
de talenten van de heer Marijnen is de
laatste tijd nog verstrekt. De K.V.P.-
fractieleider verbaasde zich er alleen
dat er nog geen staatssecretarissen
zUn benoemd. Hy nam aan dat er ook
staatssecretaris voor middenstands-
zaken zal komen.
Zakkenrollers zijn
actief in treinen
Gedurende de laatste tijd is by de
Nederlandse Spoorwegen veelvuldig aan
gifte gedaan van gevallen van zakken
rollerij. Voorts vormt handbagage, in
het bijzonder damestassen, het middel
punt der belangstelling van gauwdieven
die van de drukte in de treinen gebruik
maken om hun slag te slaan.
55
(Van onze parkementsredactie)
„Formeel zijn alleen de fractie
voorzitters aan de gemaakte afspra
ken gebonden. Zij hebben zich tij
dens de slijtageslag in Wassenaar
sterk gemaakt dat het grootste deel
van hun fracties hen zou volgen,
maar zij waren, juridisch uitgedrukt,
niet gerechtigd om hun fracties in
rechte te vertegenwoordigen bij het
aangaan van een akkoord". Aldus de
nieuwe voorzitter van de VVD-frac-
tie, mr. W. J. Geertsema, die hieraan
evenwel toevoegde: „Maar om elke
eventueel opkomende ongerustheid
weg te nemen al zijn we dan niet
formeel gebonden, moreel voelen we
het ons wel".
Enig opzienbaarde de liberale spreker,
toen hy voorts verklaarde dat zijns in
ziens de fractieleiders met het maken
!en convenant in Wassenaar te ver
zyn gegaan. Dit hield evenwel geen desa
vouering van mr. Toxopeus in. Deze
stond, aldus spr.. A-oor het alternatief dat
prof. Beel zich tot de P.v.d.A. zou wenden,
wanneer hy zyn medewerking aan de
totstandkoming A-an het akkoord zou wei-
niet in het landsbe-
geren. En dit zc
lang zyn geweest.
Met de geest van het program zei mr.
Geertsema het volledig eens te zijn, ter
wijl hij tevens van mening was, dat mr.
Marijnen er in korte tijd in was geslaagd
om een aantal bekwame bewindslieden
aan te trekken. Hy wilde het kabinet dan
ook volledig vertrouwen toezeggen.
De lberale fractievoorzitter Avilde van
de gelegenheid gebruik maken om tegen
te spreken, dat de V.V.D. zou hebben ge
weigerd om voor Defensie een bewinds
man te leveren. De liberalen hebben ech
ter steeds op het standpunt gestaan dat
de zetel van Defensie het best door een
geestverwant van de KVP kon worden
Wanneer verlaging van de loon- en in-
bezet.
komstenbelasting niet mogelijk zou blij
ken te zijn, hoopte spr.. dat er 'n ver
schuiving van de belastingdruk van de
directe belastingen zou plaatsvinden.
Ook sprak hij de hoop uit dat het prijs
beleid minder star zou worden dan het
de laatste tijd is geweest Het bouw
programma voor 1964 had hij graag
anders gezien, maar hij was bereid
om het te accepteren. Hij achtte
het zeer de vraag of de voorlopige be
zetting van het tweede televisienet door
de huidige concessionarissen wel de meest I Monjengebed,
gelukkige oplossing
'anavond
19.50 Lichte gram 20.00
""ugurkumcr mu=
SPI. avondconcert in
de open lucht 21.30 Klass pianomuz (gr)
22.00 Orgelconcert 22.3o Nws en SOS-ber
22.40 Avondoverdenking 22.55 Boekbespre-
- king 23,00 Lichte gram 23.30 Vers in 't
gehoor, literair progr 23,5524.00 Nw*
Hilversum II, 298 m. 19.00 Carrousel,
licht programma 20.00 Nwe 20.05 Radio-
philharm orkest en soliste: moderne muz
21.35 In Holland staal een krot klank-
beeld 22.05 Licht orkert 22.30 Nws 22.40
Actualiteiten 23.00 Sportactuallteiten met
wereldkampioenschappen wielrennen 1963
te Rocourt 23.'i0 Discotaria 23.5324.00 Nws
aw 15.15 Pauze 15.30
NTS: 19.00 Euro-
reportage uit Han-
—15.45 V d klev
visie: atletiek: dii
nover van een gedee!t<
locting tussei
19.55 Het 1
VARA: 20.20 Achter het nieuws 20.45 Acht
aan een draadje, muzikaal incident 21.15
Hughle. toneelstuk f~ m
"-ials. documentaire
Programma voor morgen
i en bcrich-
i 8A5 Lichte
9.35 Water-
.40 V d jeugd 10.15 Moderne
So Overweging 8.00 1
59
niet
„Maar mijnheer Geertsema, neem
kwalijk, heb ik ook maar één ogenblik
twijfeld, dat u het recht aan uw zijde had. Nie
mand heeft daar aan getwijfeld. Twijfelt iemand
aan het recht van de huisjesmelker, die een huur
der, die door ziekte of overmacht in huurschuld
is gevallen, op straat laat zetten en zijn meube
len in beslag neemt? We moeten alleen maar
al te zeer de macht van die dode wetsletter er
kennen, mijnheer Geertsema, maar daartegen
over staat, dat ook niemand twijfelt aan het vol
slagen gebrek aan gevoel voor de medemens
Maar dat verwachten wij ook niet van zakenmen
sen, die hun eigen ideeën over fatsoen en net
jes zaken doen er op na houden."
Helemaal op zijn gemak voelde Geertsema zich
niet meer. Nukkig haalde hij zijn schouders op.
Maar de strijd opgeven, dat nooitI
„Dat mag allemaal zo zijn, maar het veran
dert niks aan de feiten. U zit hier achter, mijn
heer Bodenstein en ik zou wel eens willen we
ten, wat uw spelletje is. De Martijns hebben
ineens hun achterstallige rente te voorschijn ge
toverd en de tweede hypotheek afgelost cn daar
weet u meer van."
„Maar mijnheer Geertsema, mag ik misschien
weten, wat u eigenlijk wenst. Voor zover mij be
kend had u beide hypotheken in handen. U in
sisteerde op uw, overigens goed, recht om de
rente binnen te krijgen. U hebt zelf de hypotheek
opgelegd: u had, wanneer u wist waar de „Ka-
trynsveen" uithing, het schip aan de ketting laten
leggen
„Juist," viel Geertsema in, „waar is de schuit?
U weet het en de Martijns weten het."
„U vergist u deerlijk, mijnheer Geertsema. Ik
eet het zeer zeker niet en, voor zover mij be
kend, weten de heren Martijn het evenmin. Maar
bovendien: u geeft zelf toe, dat u uw geld hebt
gekregen. Wat wilt u dan eigenlijk verder? Is dan
mijn veronderstelling, dat het u niet zozeer om
uw geld, dan wel om het schip te doen is. toch
juist?"
„Waarom zou ik anders die hypotheken over
genomen hebben? Dacht u, dat ik geen veiliger
belegging weet? Waarom zou ik de interest zo
hebben laten oplopen? Ik ben toch niet helemaal
gek."
GINDER
VALSE
VLAG
Bodenstein stond op, als wilde hy te kennen
geven, dat hij althans het onderhoud als geëindigd
wenste te beschouwen.
„Juist mijnheer Geertsema. Dan hebben we nu
eindelijk de kaarten op tafel. Aan de éne kant
ben ik blij, dat ik weet waar we aan toe zijn;
aan de andere kant spijt het me te weten, wat
voor een verfoeilijk individu u blijkt te zijn. Hoe
iemand het in zijn hoofd kan halen om twee door
en door fatsoenlijke mensen als de heren Martijn,
willens en wetens, om zeep te brengen, is mij on
verklaarbaar. Mijn vertrouwen in mijn medemens
heeft alweer een gevoelige knak gekregen. Maar
dan wil ook ik open spel met u spelen, mijn
heer Geertsema. U kunt gaan, mijnheer, en u
zult me een groot genoegen doen dit kantoor in
het vervolg niet meer te bezoeken. Ik kan u
verzekeren, dat uw spel uit is. Het zal u niet-
gelukken, mijnheer, deze mensen in het ongeluk
te storten. Al zou ik mijn laatste cent er in moe
ten steken, dan zal ik van nu af aan achter de
Martijns staan. Uw eerste hypotheek neem ik
over...., ik, persoonlijk, begrijpt u? Al druist
het nog zo tegen myn principes in, ik zal niet
tolereren, dat twee behoorlijke mensen het be
staan onmogelijk wordt gemaakt door ik zal
niet het woord gebruiken, dat mij op de tong
brandt door iemand van uw kaliber."
Bodenstein liep naar de deur van het bedien
denkantoor, die hij wagenwijd open wierp.
„Bernard, laat deze mijnheer uit."
Er ging bijna de hele fles cognac aan, voor
dat captain Winfield zijn handtekening „for the
owners" had gezet. Het document was met de
meeste zorg door zijn collega Beunders in diens
beste Engels geredigeerd. Als ware het een in
ternationaal verdrag, waaronder beide ministers
met gouden vulpennen hun handtekening hadden
gezet, schudden ze elkaar de hand en ten slot
te zei Winfield sportief: „Wel kerel, voor mij is
en blijft het zuur, maar ik wens jou geluk met
dit hofje. Als je me nu nog veilig en wel binnen
weet te slepen, dan zijn we tenminste allebei on-
der de pannen."
Bart Beunders lachte tevreden, maar het kost-
bare document borg hy veilig in een binnenzak.
voordat hy antwoordde.
„Nou...., ik zal maar eens eerst terug naar
boord gaan, want we moeten kijken, wat we
aan volk kunnen missen om in de eerste plaats
die lading voor een deel om te stuwen, ging hij
voort: „Zelfs al zou je stoom op de winches
vooruit kunnen krijgen, dan zou ik het nog niet
aandurven."
„Neen, kapitein, ik vast niet," en de „mees-
ter" schudde bedenkelijk zijn kop. „Ik ben eris
in luik 2 wezen kijken en het lijkt wel een alpen-
landschap. Dat ruim zat maar voor een goeie
driekwart vol en is aan het werken getrokken
A-an jewelste. Balen door elkaar, bergen uit el-
kaar gebarsten zakken en een partij „dunnage"
er tussen door. Een liefhebberij om aan te kij-
ken. Als je daar één sling uithaalt heb je een
prachtkans, dat de hele boel aan het schuiven
gaat en de mensen levend onder de „nassi" be-
graven worden."
„En dan weet je nog niet eens, hoe de schuit
er op zal reageren," vulde Beunders aan.
„Ik ben bang, dat we minstens een. 2000 balen
met de hand zullen moeten verwerken en daar-
na zullen we wel 's kijken, hoe ze komt te lig-
gen. Da s zowat een gewicht van een 120 ton.
Natuurlijk niet van veel belang, maar het is toch
altyd wat,
„Niet veel belang? Dat ligt er maar aan, hoe
je stuwt. Als je het gewicht inderdaad van bak-
boord naar stuurboord weet over te hevelen, dan
is het 240 ton en dat telt zeker. Enfin, we moe-
ten eerst de mensen op onze kant hebben en ze
op de hoogte brengenSimon, blijf jij hier
wacht, even vragenen Bart richtte zich tot
captain Winfield.
(Wordt vervolgd)
orkestwerk!
Middagkiok-noodklok 12.04
S !2.30 Meded ten behoeve van land. en
tuinbouw 12.33 Licht instrumentaal en-
semble en zangsolJsten 12.56 Katholiek nws
13.0o Nws 13J15 PlatennieuwB 13.20 Or
kestenparade (gr) 13.45 V d A-rouw 14.00L
Utrechts Stedelijk orkest en solisten: klass
muz '.4.20 Lichte gram 15 00 V d Jeugd
15.30 V d zieken 16.30 Viool en cello:
moderne muz 17.05 Lichte gram 17.40
Beursberichten 17.45 Lichte gram 18.10
Promenade-orkest cn zangsolisten: klass
muz 18.50 Regeringsullz. Bescherming Be
volking.
Hilversum II, 298 m. VARA: 7.00 Nws
7. o Ochtendgym 7 20 Socialistisch strijd-
- o» repor-
9 !0 Moderne
derkunst In i
wijding. VA1
9 00 Ochtendgym
0 20 Babysitten: lichte
gram mei comm 1050 Zigeunermuz (gr)
11.00 V d kleuters ::.:5 Radiophilharmo-
nlsch sextet: moderne muz 11.45 Lichte
gram AVRO: 12.00 Zang en plano 12.30
Meded ten behoeve van land- en tuin
bouw 12.33 Sport en recreatie, afgewis
seld met gram 13 00 Nws 13.15 Meded,
eventueel actueel of gram 13.25 Beurs
berichten '.3.30 Lichte gram 14.00 Ge
mengd zangkaoor '.4 25 Voordracht 14.45
Mezzo-sopraan en piano: moderne liederen
15.00 Gastenavond. gevar progr. VARA:
lit de muziekgescliiedens,
16.30 Licht ork en zang-
17.30 Griekse
18.00 Nws
18.75 Gesproken brief i
Licht ensemole met zangsolisten 18.30
Draaiorgelklankcn.
TELEVISIE
KRO' 19.30 Er moet iels gebeuren
keer. NTS- 20 00 Journaal en weerovcr-
zlcht. KRO: 20 20 De Fuik. TV-spel 20.55
Schatten op zolder 2:.25 Als tk koning
was. k' mische opera 2" 45 Epiloog. NTS:
