Beveiliging middenberm
onmiddellijk aanpakken
ATTENTIE
Sunkist
North State
Ward ten dele schuldig
bevonden door de jury
Toestand gaat
vooruit
't is weer tijd voor
Felle aanval in V-raad
op Znid-Afrika
Geen illusies over
de Sowjetunie
Jjh een boette, hy
China zowel in
India als op
Korea actief
Portugal moet
koloniën
vrijlaten
Vermiste energie
5
DONDERDAG 1 AUGUSTUS 196»
Experimenten hebben weinig zin
Reeuwiik zoveelste
Twee mensen rijden.in hun auto J
met matige snelheid over de teken aail de Waild
rijksweg. Het is niet bijster druk:
een open, veilige rijbaan ligt voor
hen. Veilig? Plotseling buitelt
een vehikel door de middenberm
en voor ze zich zelfs kunnen ver
bazen is het voertuig al met groot
geweld op hun wagen geklapt, die
in enkele seconden in een wrak
is veranderd. De beide mensen
zijn op slag dood
Zo gebeurde het dezer dagen
bij Reeuwijk, zo gebeurde het 't
afgelopen jaar in steeds toene
mende mate elders, waarmee
duidelijk aangetoond werd dat in
principe geen enkele weggebrui
ker meer kan weten of hem (of
haar) niet iets dergelijks kan
overkomen. Tenzij
(Van een onzer redacteuren)
Advei tentie)
Alleen de
echte
SUNKIST sinaasappelen
zijn gestempeld met
SUNKIST
en de citroenen met
SUNKIST of SK.
Overtuig u dus dat
u de echte krijgt!
Tenzij in ons land op z
meer aan de beveiliging
bermen op rijkswegen wordt gedaan.
Want een ongeval op de eigen rijbaan
geeft nog kansener kan nog ontweken
worden en geremd, er kunnen bij vol
doende tegenwoordigheid van geest nog
noodsprongen worden gemaakt.
Maar bij het als een projectiel door de
middenberm schieten van een uit de
koers geraakte en vaak tevoren onzicht
bare tegenligger staat men machteloos.
Volkomen machteloos.
Inderdaad, er zijn meer soorten ver
keersongelukken welke een weggebruiker
tot volkomen machteloosheid doemen.
Men denke aan de kettingbotsingen, waar
bij de schuldige meestal geen schramme
tje oploopt en zich al vele kilometers
verder bevindt, als de gedupeerden be
ginnen eikaars namen op te schrijven
Maar daar kan weinig acuuts aan worden
gedaan, gezien het zich revolutionair ont
wikkelende wegverkeer. Bovendien is de
overlevingskans hieroij nog zeer groot.
Middenbermen kunnen echter onmid
dellijk veiliger worden gemaakt; daar
bestaan diverse mogelijkheden voor. Om
er enkele van te noemen z.g. olifants
draad, de guard of vangrail, een zeer
brede middenberm en de z.g. valkuilen
een soort goten in de middenberm waar
op drift geraakte auto's wel in, maar niet
meer op eigen kracht uit kunnen komen.
Een feit is evenwel dat van die beveili
ging op middenbermen waarbij het uit de
koers geraakte auto's moeilijk, zo niet on
mogelijk wordt gemaakt op de rijbaan
van tegenliggers terecht te komen, tot nu
toe in ons land niet zo bijzonder veel is
terecht gekomen.
Wikken en wegen
Zeer zeker, van overheidswege ziet men
bepaald wel de noodzaak „om hier iets
aan te doen", maar verder dan overwegen
en het plaatsen van enige proefopstellin-
men is men tot nu toe niet gekomen. En
dit, terwijl middenberm-ongelukken zich
in angstwekkend toenemende frequentie
voordoen. Tientallen argeloze weggebrui
kers hebben hierdoor de laatste tijd het
leven al verloren.
Er zijn twee oorzaken aan te wijzen
die op een snelle actie in dezen belem
merend blijken te Werken. De eerste
oorzaak is dat Verkeer en Waterstaat
proefondervindelijk wil nagaan welke
beveiligingsmethode (n) op middenber
men de beste moet (en) worden geacht.
De tweede oorzaak is de kwestie van
's rijks financiën, die samenhangen met
het onvermijdelijke prioriteitenschema
volgens hetwelk zou moeten worden ge
werkt. Hetgeen dus in tweede instantie
op „wikken en wegen" neerkomt,.
Over belde factoren enkele opmerkin
gen. In de eerste plaats dus dat proef
ondervindelijk nagaan welke beveillglngs-
methode (n) het nn moet (en) zUn. De
vraag mag ln dit verband worden ge-
steld Is het van de Nederlandse
held eigenlijk geen hoogmoedig en ireëel
standpunt, als zij eerst nog eens zelf
tig een zaak wil gaan overwegen er
derzoeken, terwijl er in het buitenland
reeds gedetailleerde en grondige rappor
ten over bestaan Want we behoeven
korte termijn helemaal niet te experimenteren,
de midden- dat heeft het buitenland al voor ons
daan en dat nog beter dan wjj het ooit
zouden kunnen.
Unanieme mening
van deskundigen
Het catastrofale ongeluk bjj
Reeuwijk waarbij drie mensen
de dood vonden heeft opnieuw
het ontbreken van een z.g. mid
denbermbeveiliging op de mees
te rijkswegen zeer schrijnend
aangetoond. Hier moet onmid
dellijk, dus zonder verder uit
stel om welke reden dan ook,
ALLES aan gedaan worden. Dat
is de unanieme mening van alle
deskundigen die wij over dit
onderwerp spraken. Want uitstel
betekent alleen maar meer ver
liezen aan mensenlevens, zo is
hun oordeel.
Hoe lang
nog.'
Wat heeft nu „ergens een proefopstel
ling" in feite voor zin Moet dan eerst
nog eens een tijd gewacht worden of
uitgerekend op dat stuk weg, waar
proefopstelling is geplaatst een stuk of
tien uit de koers geraakte auto's-en-wat-
daarmee-gebeurde zijn voorgekomen
Aangenomen dat die methode juist
zijn, wat hij tussen haakjes niet is
lang gaat dat allemaal nog duren.
Als bijv. in het buitenland overvloedig
z.g. vangrails die de auto weer terugkaat
sen op zijn eigen rijbaan, worden toege
past en er bestaat daar ook uitgebreide
documentatie over de doeltreffendheid
van dit systeem, op grond van erv
gen, opgedaan met duizenden kilometers
van dit soort beveiliging, waarom deze
dan niet zonder méér op onze daarvoor in
aanmerking komende rijkswegen, bij
voorkeur die met smalle middenbermen,
toegepast
Men kan hier tegenover stellen dat ze
wellicht niet altijd, dus voor de volle hon
derd procent, blijken te voldoen. Maar
wat dan nog Is er in het verkeer ooit
één veiligheidsmaatregel toegepast, die
volkomen waterdicht was. Werkelijk
honderd procent wil, kan lang wach
ten. Derhalve dienen we in dit geval op
wegen ook dan nog bepaalde veilig
heidsvoorzieningen te treffen indien het
effect misschien minder goed zou zijn dan
we hadden gehoopt
Het effect met die vangrails is overigens
goed tot zeer goed te noemen. We kunnen
er onmiddellijk mee aan het werk. Zoals
gezegd daar, waar de middenbermen be
trekkelijk smal zijn. Voor bredere mid
denbermen komen bijv. eerder genoemde
valkuilen in aanmerking, een systeem dat
in de V.S. op de meeste grote verkeers
aders wordt toegepast. Ook hierrappor
ten waaruit de deugdelijkheid van
systeem blijkt, ter inzage.
En dan de financiën. De beveiliging
middenbermen zou een kostbare onder
neming zijn. Maar mag er eigenlijk nog
wel over geld gesproken worden als er
tal van mensenlevens mee gemoeid zijn?
Want dat is toch een zaak die in geen
geldswaarde is uit te drukken? Dat „het
geld er niet voor is" kan alleen maar een
dooddoener worden genoemd, even levens
groot als het destijds - voor februari 1953 -
een dooddoener moest worden genoemd
toen zoiets als een Deltaplan niet eens in
overweging genomen werd. Na de ramp
bleek het geld er ineens wèl te zijn
Samenvattend de thans nagenoeg ge
heel ontbrekende beveiliging van de mid
denbermen op onze rijkswegen gedoogt
geen verder uitstel meer. Er dient onmid
dellijk gehandeld te worden. Dat is
voudig de plicht van de overheid. Want
in feite kan die overheid, bij het ont
breken van elke beveiliging, voor elk
middenbermongeluk linea recta verant
woordelijk worden gesteld.
Na een uitvoerig beraad heeft
de jury de Britse osteopaat Step
hen Ward op twee punten van de
aanklacht schuldig verklaard aan
souteneurschap. Het betreft de
eerste twee punten: het geheel of
gedeeltelijk leven van uit prosti
tutie verkregen inkomsten. In de
betreffende perioden leefde Ward
samen met Christine Keeler en
Mandy Rice-Davies.
De jury sprak het niet-schuldig uit
met betrekking tot drie punten van
de akte van beschuldiging die onder
meer het aanzetten van minderjarige
meisjes tot het onderhouden van on-
Ben Bella dient
grondwet in
Premier Ahmed Ben Bella heeft
gisteren een grondwet voorgesteld
die de president grote bevoegdheden
geeft, evenals in Frankrijk.
In ene rede zei Ben Bella, dat het
land goede vorderingen maakt maar
dat het tijd wordt de democratische in
stellingen te verstevigen in een grond-
Volgens de grondwet zal de president
van de republiek tevens de leiding heb
ben van de rechtspraak, het leger en
allg nationale raden zoals de economi
sche raad.
Hij zal gekozen worden voor vijf jaar
met een onbeperkt aantal ambtstermij
nen. Een motie van afkeuring moet
door een derde van de afgevaardigden
in de Nationale Vergadering geëist
worden, maar goedgekeurd worden door
de helft.
De Mohammedaanse godsdienst wordt
•taatsgodsdienst en Arabisch wordt de
Officiële taal. Het Frans zal geduren-
4» een interimperiode gebruikt worden.
geoorloofde betrekkingen met een der
de behelsden.
De president van de rechtbank heeft
meegedeeld, dat er pas uitspraak zal
worden gedaan als Ward „fysiek" in
staat-is in de rechtszaal te verschijnen.
Ward moest, zoals bekend, gistermorgen
in een Londens ziekenhuis worden op
genomen, omdat hij een te grote dosis
slaapmiddelen heeft ingenomen. Hij was
gisteravond nog steeds buiten bewust
zijn, maar van de zijde van het zieken
huis is vernomen dat zijn toestand voor
uit schijnt te gaan. Hij zal echter nog
minstens 48 uur in het ziekenhuis moe
ten blyven.
De advocaat van Ward heeft inmid
dels laten weten, dat hij hoger beroep
zal aantekenen.
De jury kwam tot haar uitspraak na
vier uur en twintig minuten beraadslaagd
te hebben. De rechter ging akkoord met
een voorstel van de openbare aanklager,
Mervyn Griffith-Jones, om een tweede
akte van beschuldiging aan te houden
tot de volgende zitting. Tijdens het voor
onderzoek zijn tegen de osteopaat zeven
beschuldigingen ingebracht
Vijf daarvan werden in de eerste akte
van beschuldiging opgenomen. Het Hof
gaat tot 10 september op reces. Het von
nis zal echter, mocht de toestand van
Ward dat toelaten, eerder worden uit
gesproken.
Drie beelden die zeer duidelijk de
werking van vangrails demonstreren.
De auto botst er met grote snelheid
tegenaan (1); de rails kaatsen de
wagen terug op dezelfde weghelft
(2), waar de wagen in dit geval
ondersteboven op terechtkomt (3).
Conferentie Manilla:
Oe Thant krijgt
bevoegdheid
De besprekingen, die president Soe-
karno, president Macapagal en pre
mier Rachman achter gesloten deuren
over de toekomstige federatie Maleisië
hebben gevoerd, werden voor een deel
bijgewoond door de V.N.-ambtenaar
Alfred Mackenzie, die door de secre-
taris-gejjeraal tot verbindingsambte
naar naar deze topconferentie was ge
zonden.
Na afloop van het geheime overleg
verklaarde premier Rachman van de
Maleise federatie, dat de kwestie van
het zelfbeschikkingsrecht van de bevol
king van Brits Borneo thans in handen
Oe Thant ligt. Tot dusver had pre-
Rachman steeds verklaard, dat de
gebieden van Brits Borneo automatisch
deel van de nieuwe federatie zouden
gaan uitmaken, doch thans liet hij door
schemeren erin te willen toestemmen,
dat de conferentie in Manilla wat Borneo
betreft aanbevelingen aan de secretaris
generaal zal doen.
Zoals gemeld eist president Soekarno,
at in Brits Borneo een volksstemming,
onder toezicht der V.N., zal worden ge
houden over toetreding tot Maleisië.
De Indonesische legerleiding heeft
medegedeeld dat het garnizoen van Dja.-
karta thans is uitgerust met drie bat
terijen luchtdoelgeschut. De batterijen,
die met radar zijn uitgerust, omvatten
te zamen 54 kanonnen. Zij zijn opgesteld
om de Indonesische hoofdstad te be
schermen tegen luchtaanvallen, indien
deze, in verband met het geschil om
Maleisië, zouden worden uitgevoerd.
De Veiligheidsraad is gisteren
op verzoek van tweeëndertig onaf
hankelijke Afrikaanse landen bij
eengekomen om de wat deze lan
den noemen „explosieve toestand
in Zuid-Afrika, geschapen door de
apartheidspolitiek van de Zuid-
afrikaanse regering" te bespreken.
De Zuidafrikaanse delegatie bij de Ver-
ligde Naties had de voorzitter van de
tad, de Marokkaan Achmed Benhima,
?n verklaring doen toekomen waarin zij
opmerkte dat met deze bespreking geen
nuttige zaak wordt gediend. Zuid-Afrika,
dat was uitgenodigd om het debat bij te
wonen, liet weten hierop geen prijs te
stellen.
Dr. John Karefa-Smart, minister van
buitenlandse zaken van Sierra Leone, was
de eerste spreker in het Veiligheidsraad
debat. Hij zei dat de raad krachtige,
positieve en gepaste maatregelen tegen
Zuid-Afrika moet nemen. Volgens hem
vormen de bewapening van dit land en
de vele tegen de vrijheid gerichte wetten
de grootste bedreiging voor de vrede en
de veiligheid op het Afrikaanse continent.
Dr. Kamefa-Smart, een van de vier
Afrikaanse ministers die door de Afri
kaanse topconferentie zijn aangewezen
om Zuid-Afrika in de Veiligheidsraad
te beschuldigen, zei dat het tot zijn taak
behoort de raad aan te sporen niet te
wachten tot het tegenwoordige even
beeld van het vroegere nazibewind zal
leiden tot uitroeiingskampen, die vrien-
Harriman over kernstop:
Doelstellingen
onverzoenlijk
delijk als autonome Bantoegebieden wor
den gecamoufleerd. De apartheidspolitiek,
aldus dr. Karefa-Smart, leidt eerder
vroeger dan later tot een ongeëvenaarde
explosie.
Mongi Slim, minister van buitenlandse
zaken van Tunesië, zei vervolgens dat
Zuid-Afrika's „tarten" van de Verenigde
Naties en hun besluiten, om een „histo
rische beslissing" vragen, die in overeen
stemming is met het doel van de organi
satie. Een dergelijke beslissing moet vol
gens Mongi Slim rekening houden met
de vorig jaar november aangenomen
resolutie.
„Rood-China schaadt
economieën van
Sowjet-landen"
De Russische pers Is van ideologi
sche kritiek op communistisch Chi
na overgeschakeld op harde econo
mische feiten. Gemeld werd dat
China in de communistische wereld
een economische kloof teweeg brengt.
Het blad van de Russische vakbewe
ging, Troed, schrijft, dat in de afge
lopen drie jaar China's handel met de
andere communistische landen met meer
dan 50 procent verminderd. ,,De schen
ding van eerder getekende overeenkom
sten door China heeft de nationale eco-
i van enkele socialistische lan-
ook die van China zelf ernstig
afbreuk gedaan.
Troed bevestigde vervolgens op indi-
rekte wijze wat sommige Westerse des
kundigen reeds zeiden, namelijk dat het
groeitempo van de communistische eco-
het verminderen is.
Averell Harriman, de Ameri
kaan die in Moskou het kernstop-
verdrag namens zijn land heeft
geparafeerd, heeft in Washington
gewaarschuwd tegen een te groot
optimisme. De onderminister ver
klaarde, dat de doelstellingen van
de Ver. Staten en de Sowjetunie
onverzoenlijk zijn, dat er geen
verschil is tussen Stalin
Chroesjtsjef wat betreft hun
vastbeslotenheid, de wereld com
munistisch te maken en dat we
ons geen illusies moeten maken
over onze verhouding tot Moskou.
Volgens Harriman Wil Chroesjtsjef
slechts een allesvernietigende kernoor
log vermijden, omdat die alles zou ver
woesten, wat in de Sowjetunie is opge
bouwd. De Chinese uitdaging aan Mos
kou om het leiderschap acht hij „van
lange duur". Naar zijn mening hebben
de Chinezen na de Cubaanse crisis meer
invloed gekregen op de communistische
partijen in de gehele wereld.
Harriman zei niet te begrijpen, v
m Chroesjtsjef zo gebrand is op gelijk
tijdige ondertekening van het kernstop-
verdrag en een nlet-aanvals-pact tussen
de landen van de Navo en het Warschau
I Ex-president Eisenhower
schijnt niet genoeg te
kunnen krijgen van het
oude Europa. Hij maakt
nogal eens een reis naar
ons werelddeel. Gisteren
is hij met zijn echtgenote
aan boord van de Queen
Elizabeth voor een va
kantie in Engeland uit
New York vertrokken.
Hij zal ook naar de stran
den van Normandië gaan
voor opnamen van een
korte televisiedocumen
taire. Tegen de journalis
ten zei h)j: „Het verwon
dert me dat jullie nog
zo'n belangstelling heb
ben voor een boer uit
Gettysburg", daarmee op
zichzelf doelend.
I De bioscoop schijnt in
Frankrijk iets van zijn
populariteit te gaan ver
liezen. Het theaterbezoek
daarentegen neemt toe.
Een op de vier Fransen
gaat nooit naar een bios,
maar de bezitters van een
televisietoestel gaan even
vaak naar de film als zij
die geen televisie in huis
hebben. De „terugkeer
naar het theater" is voor
al in Parijs, dat natuur
lijk op dit gebied meer
mogelijkheden biedt dan
waar ook, opvallend. In
de afgelopen tien jaar is
61 procent van de inwo
ners van Parijs en om
streken wel een of meer
dere malen naar het
theater geweest. In 1956
was dit percentage veel
lager, namelijk 41.
I In Thailand wordt al
druk gepraat over het
bezoek dat koningin Ju
liana in oktober aan dat
land zal brengen. De
Thailandse minister van
defensie heeft al laten
weten dat onze Koningin
graag olifanten wil zien.
De Koningin zou ook
graag een bezoek bren
gen aan Tsjiengmai, een
bergoord in Noord-Thai-
land.
I Luigi Costarelli, alias
„the chief, is gisteren
overleden. Deze romeinse
cowboy bereed jaren
lang op zijn tweewielig
„paard" de straten
Rome, gestoken in
volledig cowboykostuum
met twee speelgoedpisto
len opzij. Hij werd vooi
de Romeinen een beken
de figuur, die vaak met
zijn fiets waarover
wild-west-zadel was ge
drapeerd, bij de restau
rants stopte. Hij placht
dan even aan zijn gordel
te rukken, zijn breedge
rande hoed iels naar
achteren te duwen, op de
tafels op het trottoir af
te stevenen en zijn beide
speelgoedpistolen uit de
holsters te wippen. „Al
len dood", schreeuwde
hij dan en fietste verge
noegd door.
pact. De Russische premier heeft echter
de erkenning van Oost-Duitsland niet als
voorwaarde voor een kernstopverdrag
geëist. Als ook het Oostduitse regiem
het verdrag ondertekent, zal dat dus
geenszins betekenen, dat de andere on
dertekenaars dit bewind erkennen.
In Bonn is men nog niet helemaal ge-
ïst en gaat men dan ook met de nodige
omzichtigheid te werk. Men is van oor
deel, dat Ulbricht, de Oostduitse partij
chef, verdacht snel heeft laten weten,
dat hij het kernstopverdrag aanvaardt.
De Westduitse regering wil alles doen
om te voorkomen, dat het verdrag leidt
tot een „geleidelijk hogere waardering"
van het communistische bewind in de
Sowjetzone. Zij heeft zich nog niet bezig
gehouden met de kwestie van een even
tueel non-agressie-pact tussen Oost en
West
Vermelden we nog, dat Rusk, de Ame
rikaanse minister van buitenlandse za
ken, morgenavond met een groot gezel
schap naar Moskou hoopt te vertrekken,
waar maandag het kernstopverdrag of
ficieel zal worden ondertekend.
Zowel aan de grens met India als
in Korea proberen de Chinezen com
pensatie te vinden voor de betrekke
lijke rust die in het Westen is inge
treden.
De Amerikaanse brigade-generaal
Pershing Brown heeft gisteren meege
deeld dat Amerikaanse soldaten op Ko
rea gistermorgen voor de derde maal
schoten met Noordkoreanen hebben ge
wisseld. Sedert zondag sneuvelden bij
botsingen drie Amerikanen, een Zuidko-
reaan en vier Noordkoreanen. De gene
raal zei, dat er (meer vuurgevechten
zijn geweest in de afgelopen dazen dan
er ooit in zijn Koreaanse carrière zijn
voorgevallen.
India heeft bij Peking uiting gegeven
aan zijn bezorgdheid over de toenemen
de Chinese troepenconcentraties aan de
grens van Tibet. Peking heeft geprotes
teerd tegen het feit, dat Indiase troepen
de Tibetaanse grens hebben geschon
den. Vorig jaar waren dergelijke pro
testen de inleiding tot de gewapende
actie van China.
f:aan om een akkoord over de vaststel
ing van de grens tussen beide landen
te tekenen.
De Italiaanse president Antonio,
Segni is gisteren met zijn echtgenote!
in München aangekomen voor een be-j
zoek van drie dagen aan West-Duits-1
Spion veroordeeld
De 28-jarige Westduitse dubbele agent
Bode Schoenrock is tot 18 maanden ge
vangenisstraf veroordeeld wegens spion-
nage voor de Poolse inlichtingendienst.
De handelsagent en vroegere journalist
uit WesLBerlijn werkte ook als free
lance voor de Westduitse inlichtingen
dienst. In die tijd zou hij contact heb
ben gehad met de Poolse inlichtingen
dienst die hem soms 2000 mark per
maand betaald had voor inlichtingen.
V eiligheidsraad
De Veiligheidsraad heeft giste
ren de Afrikaans-Aziatische reso
lutie goedgekeurd, waarin Portugal
wordt verzocht, onverwijld het
recht van de bevolking van de
Portugese gebieden in Afrika op
zelfbeschikking en onafhankelijk
heid te erkennen en met spoed
andere maatregelen tot dekoloni
satie te treffen, waaronder het
staken van alle onderdrukking en
het verlenen van onvoorwaardelij
ke pohtieke amnestie.
Voor de resolutie stemden Brazilië,
Ghana. Marokko, nationalistisch China,
Noorwegen, de Philippijnen, de Sowjet
unie en Venezuela. De Verenigde Sta
ten, Frankrijk en Gr.-Brittannië onthiel
den zich van stemming. Er waren geen
tegenstemmers.
In de resolutie wordt voorts alle lan
den verzocht, „onmiddellijk op te houden
met het verlenen van die bijstand aan
de Portugese regering die haar in staat
stelt, de onderdrukking van de bevolking
in de door haar bestuurde gebieden
voort te zetten". Daarom moet alles in
het werk worden gesteld „om de ver
koop en de levering van wapens on mi
litaire uitrusting aan de Portugese rege
ring té verhinderen".
In het verleden heeft Portugal soort-»,
gelijke resoluties van de Verenigde Na
ties genegeerd. De Ghanese ambassa
deur, een van de ondertekenaars, ver
klaarde dat de resolutie zwak was ge
steld maar dat bij de belangrijkste
voorzieningen bevatte die door de Afri
kaanse staten werden gewenst.
Voor de stemming waren de opstel-
irs van de resolutie (Ghana, Marokko
.1 de Philippijnen) nog akkoord gegaan
met enkele door Venezuela voorgestelde
amendementen. Deze hadden tot doel,
de resolutie niet onder hoofdstuk zeven
maar onder hoofdstuk zes van het Hand
vest der Vrenigde Naties te laten val
len. Onder hoofdstuk zesfvreedzame re
geling van geschillen) hebben voorge
stelde maatregelen slechts het karakter
van aanbevelingen, terwijl deze onder
hoofdstuk zeven (bedreigingen van de
vrede) verplichtend zijn.
1277) Enkele jaren geleden ver
scheen in de pers het bericht dat in
een laboratorium neutrino's waren
aangetoond. Dat zijn zeer kleine
deeltjes, die door de atoomkern wor
den uitgestoten en een grote energie
bezitten.
Dit bericht zal de meeste lezers
niet veel zeggen, maar wanneer hun
was verteld dat eindelijk de hoofd
daders van een opzienbarende ener
giediefstal waren gesignaleerd, zou
de belangstelling aanzienlijk zijn ge
stegen. En terecht, want de neutri
no's stonden reeds lang te slechter
naam en faam be
kend en hun signa-
iedere onderzoeker
doorgegeven. Het
wachten was nog
slechts op de aan
houding.
Het gaat hier na
tuurlijk weer om
de atoomkern, die
deels uit neutro
nen, deels uit (positief geladen)
protonen bestaat. Wordt nu deze
kern in het laboratorium beschoten,
waardoor neutronen of protonen in
de kern worden gebracht, dan wordt
het evenwicht in de kern verstoord,
zodat de elektriclteitsvoorraad moet
worden herzien. Dit kan gebeuren,
hetzU doordat protonen in de kern
overgaan ln neutronen, hetzjj door
dat neutronen ln protonen worden
veranderd. In het eerste geval wordt
door de kern een negatief elektron
uitgestoten, in het tweede geval wor
den positonen uitgezonden.
U kunt dit allemaal desnoods da
delijk weer vergeten, want waar het
om gaat, is het feit dat het op or
de brengen van de elektrlciteits-
huishoudlng in de kern volgens een
bepaalde stof elektronen (bétastra-
afgepaste hoeveelheden energie ge
moeid zijn. Op grond daarvan ver
wachten de natuurkundigen dat een
TOCH IS
HET ZO!
bepaalde stof eiectronen (bètastra-
len) zal uitstoten, die alle gelijke
snelheden, dus gelijke energie be
zitten. Die verwachting ls werkelijk
niet opgerijmd cn toen bleek dat de
kerndeeltjes, ln de bêtastraling van
een bepaalde stof, geen gelijke snel
heden, maar snelheden wisselend
van nul tot een bovenste grens ver
toonden, waren de onderzoekers
minstens even teleurgesteld en be
drogen als de brandweerman die tot
de ontdekking komt dat zijn spuit
minder water geeft dan door de
brandkraan werd aangevoerd.
Nu staat de
brandweerman er
iets gemakkelijker
voor. want hi) kan
direct tot een lek
in de slang beslui
ten. De natuurk'ui-
digen bleven echter
zitten met bet pro-
bleem van de ver
miste energie. En
een probleem was
het inderdaad, want een van de
natuurkundige hoofdwetten vertelt
uitdrukkelijk dat energie niet uit
niets kan ontstaan, noch kan ver
loren gaan. Zou men aannemen
dat energie tóch kan verdwijnen, dan
werd de belangrijkste pijler onder
het bouwsel weggeslagen. Dat
nooit! De energie kon immers ook
gestolen zijn? Het was de Zwitserse
onderzoeker Paull die dit Idee aan de
hand deed en meteen de naam aan
de daders gaf: neutrino's, kern-
deeltjes zonder elektrische lading en
met een massa gelijk of kleiner dan
het electron. Maar te vatten waren
die energiedeeltjes niet, want ze gin
gen overal doorheen. Tot ze nu dan
eindelijk zijn gesnapt.
Het is overigens niet onmogelijk
dat de neutrino's voor het opvlam
men van sommige sterren aanspra
kelijk zijn. (Nadruk verboden).
H. PétUIon.
