Nieuwe Leidlse Courant
Gematigd oordeel van
socialist Vondeling
Commentaar
Elten en Tüddern
Heim ins Reich
tiamot*eer
Ondanks scherpe opmerkingen
Wel veroordeling van
fractieleider K.V.P.
LAATSTE NIEUWS
Onzekerheid over lot 40
Nederlanders in Skoplje
vandaag!
Donderdag 1 augustus 1963, 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAl DAGBLAD
TEGENVALLER
P.T.T.
Zie pagina 9
Kantoren Leiden Steenstraat 37 Postbus 76
Vieuws in
één oogopslag
De fractieleider van de
P,v.d.A., prof. Vondeling,
heeft gisteren in antwoord
op de regeringsverklaring
gezegd, dat de sfeer tussen
zijn partij en de KVP is
bedorven. Hij uitte deze
kritiek naar aanleiding van
de wijze, waarop als ge
volg van de houding van
de KVP de kabinetsfor
matie tot stand is geko-
De Nederlandse ambas
sade te Belgrado heeft uit
Den Haag opdracht gekre
gen, uit te zien naar de
Nederlandse toeristen, die
zich tijdens de aardbe
vingsramp in Skoplje in
Joegoslavië bevonden er.
van wie men niets meer
heeft gehoord.
De winst over 1962 van
de PTT is belangrijk ge
daald, ml. met 45 miljoen
gulden. Bij voortduring
van deze tendens zal
waarschijnlijk een tariefs
verhoging niet kunnen
uitblijven.
Twee Lutherse kerken
uit de Sowjetunie, nl. die
van Estland en Letland,
zijn toegetreden tot de
Lutherse wereldfederatie.
Slechts de vluchtelingen
kerken verzetten zich te
gen het besluit tot toela
ting.
Harriman. die
de V.S. het kernstop ver
drag in Moskou heeft ge
parafeerd, heeft in Was
hington gezegd, dat het
westen zich geen illusies
behoeft te maken over zijn
verhouding tot Moskou:
er is geen verschil tussen
Stailin en Chroestsjef wat
betreft hun vastbesloten
heid, de wereld communis
tisch te maken.
Zowel aan de grens met
India als in Korea probe
ren de Chinezen compen
satie te vinden voor de
betrekkelijke rust. die in
het westen is ingetreden.
Het totaal aantal kom
kommers die gisteren is
doorgedraaid wordt ge
schat op 600.000. Het
wachten is nu op het Duit
se antwoord op het Ne
derlandse voorstel tot het
garanderen van de mini
mumprijzen voor kom
kommers.
Na uitvoerig beraad
heeft de jury de Britse
osteopaat Stephen Ward
op twee punten van de
aanklacht schuldig bevon
den aan souteneurschap.
De uitspraak wordt pas
gedaan als Ward weer de
zittingen van het hof kan
bijwonen.
(Van onze parlementsredactie)
„W ij zien de taak van een Kamerlid primair ale controlerend en voorts
als stimulerend en adviserend. Bij de beoordeling van de daden der
regering zullen wij alle kanten, zowel de zakelijke als de algemeen
politieke, laten meetellen". Met deze woorden besloot gistermiddag in
de Tweede Kamer prof. dr. ir. A. Vondeling zijn rede over de 's mor
gens afgelegde regeringsverklaring. Naar deze rede was met grote
belangstelling uitgezien, omdat men zich afvroeg hoe de oppositie
leider zich na het voor de P.v.d.A. teleurstellende verloop van de
formatie tegenover het nieuwe kabinet zou opstellen. Naar ons besef
was de socialistische fractievoorzitter gematigd, hoewel scherpe op
merkingen niet ontbraken.
In het persoonlijke vlak moesten
de minister-president en de minis
ter van verkeer en waterstaat het
ontgelden. Premier Marijnen werd
„getroost" met de opmerking dat een
gezakte minister van landbouw wel
een geslaagde minister-president kan
zijn, terwfjl met het oog op minister
Van Aartsen de vraag werd gesteld
of de formateur hem voor Verkeer
en Waterstaat had gevraagd omdat
dit departement kleiner en gemak
kelijker is dan Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid. Minister Luns werd
betiteld als de „enige tiener onder de
politieke kleuters" maar dat was niet
als compliment bedoeld. Want met
instemming had prof. Vondeling ge
hoord dat de premier voornemens
was zich meer met de buitenlandse
politiek te gaan bezighouden. „Was
De Gaulle
opnieuw
naar Nederland?
t welingelichte kringen bereikt
5 het bericht dat de Gaulle voor-
i is opnieuw een bezoek te
brengen aan ons land. Hoewel het
doel van zUnreis strikt geheim is.
kunnen wjj u verklappen dat het -
hem voornamelijk gaat om de nieuwe
Ossestaartsocp van California. Hif
heeft nu eenmaal een neus voor kwa
liteit! En Haal morgen ook een
paar pakjes en proef zelf hoe geurig,
hoe krachtig, hoe smakelijk deze
nieuwe soep isl
In Tilburg is vandaag het
huwelijk voltrokken tussen de
heer Ernest L. Petronia. zoon
van de Antilliaanse minister
van onderwijs, cultuur en op
voeding, de heer E. H. Petro
nia en mej. H. Pullens uit Til
burg. Op deze foto, welke na
de voltrekking van het huwe
lijk werd gemaakt, zien we op
de voorgrond het bruidspaar
en daarachter links de ouders
van de bruidegom, rechts ach
ter de ouders van de bruid.
dat in het verleden ook maar ge
beurd", verzuchtte spr..
Prof. Vondeling was zijn rede begon
nen met de opmerking dat het verlies
van de V.V.D. bij de verkiezingen twee
maal zo groot was als het verlies van de
P.v.d.A., zodat het overdreven is om te
zeggen dat de kiezers op 15 mei hun
instemming met het regeringsbeleid heb
ben betuigd. Aangenomen ma» worden,
dat ook de K.V.P. de politieke situatie
niet zo duidelijk vond en derhalve een
onderzoek wenste
Sprekende over het verloop van de
formatiebrak de voorzitter van de
P.v.dJt.-fractie de staf over dr De Kort,
die als formateur tot de VV.D. in de
persoon van de heer Toxopeus had ge
zegd: „Weliswaar heb je niet voldaan
aan mijn verzoek om een oordeel over
m'n program te geven en weet ik niet
wat je precies wilt, maar toch kies ik
jou. En de P.v.d.A. vertel ik niet waar
om". Het dagelijks leven kent voor een
dergelijke handelwijze termen, die u,
meneer de voorzitter, 'niet zou tolereren.
Laat ik me dan ook parlementair uit
drukken en volstaan met te zeggen: dit
is niet behoorlijk. We moeten niet zeggen
dat het onhandigheid of onervarenheid
van dr. De Kort is geweest", aldus spr.
Het verloop van de kabinetsformatie
was voor hem een bevestiging geweest
van zijn opvatting dat de confessionele
partijvorming gevaarlijk is voor een goe
de werking van de parlementaire demo
cratie. De K.V.P. eet va.i twee walletjes.
Zo maakt men kwade vrienden en het
lijdt dan ook geen twijfel dat de partij
politieke strijd zal worden verscherpt.
Intussen stond het voor spr. vast dat de
meerderheid van de K.V.P.-ers deze ont
wikkeling niet heeft gewild.
Komende tot bespreking van de rege
ringsverklaring gaf prof. Vondeling
uiting aan zijn twijfel over de binding
aan het zogenaamde akkoord van Was
senaar. De heren Toxopeus en Beernink
wensten toch geen bindingen? Is de re
gering niettemin verzekerd van steun
van de partijen, die ministers leverden,
op alle punten van het akkoord? Bestaat
er volledige overeenstemming, ook met
de V.V.D.. over de herziening van de
structuur van de grote n.v.'s, over krach
tige bevordering van deelneming van de
werknemers aan ingehouden winsten
over een eventuele regeling van het sta
kingsrecht, over een goede consumenten-
politiek en over overweging van de mo
gelijkheid om industriële vestigingen in
bepaalde streken te verhinderen?
Sprekende over de belastingen vroeg
prof. Vondeling of de regering staat op
het standpunt van prof. Zijlstra, die tot
de prot. chr. werkgevers heeft gezegd
dat er voor 1964 niet te rekenen valt op
belastingverlaging, zelfs niet op neutra
lisering van de werking van de progres
siefactor. En als de regering spreekt
over de zware loon- en inkomstenbelas
ting voor de lagere en de midden-inko
mens. wat bedoelt zij dan met midden
inkomens? Inkomens van f 9000 tot
f 15.000 of inkomens van 20 tot 50 mille?
(Voor vervolg zie pagina 7)
Elten is weer Duits. Tudderen is I gebied, doch de weg, die er langs loopt
weer Tüddern. Gitsteravond vondNederlands territorium. Als eevela
de overdracht plaats. Om zeven
ondertekenden landdrost H. M. J.
Dassen en de Oberkreisdirektor, dr.
A. Kohlschutter van de Kreis Gei-
lenkirchen-Hensberg de papieren.
En niet alleen in Tudderen, maar in
alle kerkdorpen van het Zelfkant-
gebied was men tot diep in de nacht
op de been.
Eén man, die zijn houding ten op
zichte van de overdracht heeft bepaald
is de 45-jarige aannemer E. Ilbrink, die
ter plaatse een speeltuin annex het
kleinste dierenpark van Nederland ex
ploiteert. Het park valt nu op Duits
ANWB-equipe zoekt onverdroten
(Van
redacteuren)
Da aanvankelijke mening als
er geen reden bestaan om aan te ne
men dat er in Skoplje mogelijk Ne
derlandse slachtoffers zijn moet
den herzien. Hoewel er geen Neder
landse slachtoffers zijn'gevonden be
staat er wel ernstige tot zeer ern
stige ongerustheid over het lot
ongeveer veertig landgenoten,
zich ten tijde van de ramp in o
de onmiddellijke omgeving van de
rampstad kunnen hebben bevonden
Tot deze voorlopige conclusie komt
men bij de zg. Alarmcentrale van de
ANWB in Den Haag, die zijn gegevens
uit de eerste hand krijgt van de spe
ciale ANWB-equipe, bestaande uit ze
ven man, die zich zoals men weet in
de getroffen stad bevindt.
De equipe die de beschikking over twee
auto's heeft is tot splitsing overgegaan:
drie man bevinden zich onmiddellijk ten
zuiden van de stad en drie man ten noor
den. Zy houden elke Nederlandse auto
aan om inlichtingen. In Belgrado zit
de verbindingsman die direct contact met
het hoofdkantoor van de ANWB in Den
Haag onderhoudt.
Na de ramp kwamen by de ANWB-
alarmcentrale ongeveer 300 verzoeken
om nadere inlichtingen over verwanten
binnen waarover men in Nederland in,
het onzekere verkeerde. De meesten sein- j
den naar Nederland dat ze veillig waren
en over een nader aantal kon de ANWB-
equipe in Zuidslavië zekerheid ver
krijgen.
Gisteravond waren er echter nog veer
tig Nederlanders over wie zo langzamer
hand ernstige ongerustheid biykt te be
staan. Van enkelen is het uit briefwisse
ling bekend dat ze in Skoplje moeten
hebben vertoefd vlak voor of ten tyde
de hevige aardbeving. En aange
zien van hen toch zeker mag worden
ïrwaoht dat ze iets van zioh zouden la-
n horen bestaat er die onzekerheid.
Het moeilijkste te achterhalen zyn ge-
;vens over die Nederlanders die zonder
vervoermiddel, dus per trein of liftend
•eis zyn gegaan. De ANWB-equipe
verzet echter byzonder veel werk om
ook meer over deze vermisten te weten
te komen. Inmiddels hebben zich acht
Nederlandse toeristen, die op het moment
van de ramp in Skoplje waren en over
wie ernstige ongerustheid heerste, zich
gemeld.
De ANWB wijst er met nadruk op.
dat vakantiegangers vaak lang wach
ten met berichten over het verloop
van hun reis. Het is dus mogelijk
dat deze vier vermisten reeds elders
zyn.
Nederlands territorium. Als gevolg
van de grenscorrectie zal hij dus met
aan-, door- en invoerproblemen te
kampen krijgen.
De „verhuizing" van het drostambt in
Tudderen had iets merkwaardigs. Papie
ren gingen naar Sittard waar een afwik
kelingsbureau voor het drostambt wordt
geopend. Andere papieren werden achter
het gebouwtje verbrand. Het statieportret
van koningin Juliana en prins Bernhard
kreeg één van de radioverslaggevers.
„Wij hebben er toch niets meer aan", zei
men in Tüdderen
In Elten werd de overdracht pas om
00.00 uur een feit. Om klokslag twaalf
zetten de landdrost H. G. I. baron Van
Tuyll van Serooskerken en de Regierings-
rat van de landsregering Noordrijn-
westfalen. dr. Giese, hun handtekening.
Voor het trapbordes van het drostambt
gebouw hadden zich duizenden mensen
verzameld om het „Heim ins Reich" uit
bundig te vieren
Smokkelaars
in Tudderen
gokten goed
De .smokkelaars" in het grenscorrec-
tiegebied Zelfkant rondom Tudderen
hebben goed gegokt. Na midder
nacht is gebleken, dat de Duitse
douane bijna alle volgeladen vracht
auto's ongehinderd naar Duitsland
liet doorrijden.
De auto's kwamen voor de overdracht
naar het drostambt, waar zij tot
's avonds laat ongehinderd konden
komen. Een Duitse douanepost hield
hen immers niet tegenNa de over
dracht. vannacht om 00.00 uur heb
ben deze auto's weer geen last van
de douane gehad.
De grenspost was nu enkele kilometers
verplaatst, tot achter de opstelplaat
sen van de auto's. Deze wagens, me
rendeels koelauto's, bevatten onder
meer vleesboter, eieren, en gevo
gelte.
De Duitse douane, nog actief ook aan
de tweede barrière (de oude grens
post), heeft vannacht wel invoer
rechten op de uit ons land naar
Duitsland gebrachte koffie, thee en
brandewijn geheven. Hoeveel er de
afgelopen dagen naar Duitsland
„Zollfrei" is uitgevoerd, is niet te
schatten.
Juwelen gestolen van
ambassadeursvrouw
De echtgenote van de Nederlandse am
bassadeur in Londen mist juwelen ter
waarde van enkele ienduizenden guldens
Barones Bentinck van Schoonbeten, wier
man is benoemd tot ambassadeur in Pa
rijs, ontdekte dit, juist toen zy en haar
man wilden vertrekken naar een af
scheidsreceptie bij de Britse minister van
buitenlandse zaken. Lord Home. Barones
Bentinck zei. dat de juwelen, ondermeer
een paar waardevolle oorbellen met sma
ragden, al enkele dagen vermist kunnen
worden, omdat zij ze niet vaak draagt.
De overdracht van Elten en Tud
deren is een feit. De Duitse brie
venbussen kunnen zonder enig be
zwaar geplaatst worden.
Mil j oenenschade
Een felle uitslaande brand heeft in
Vlijmen het bedrijf van de fa. N. V. H.
Mommersteeg, zaadteelt en zaadhandel.
lamgelegd. Het tussengebouw waarin het
machinepark was ondergebracht, een op
slagloods voor zaden en een emballage-
loods gingen in vlammen op. De schade
wordt geschat op meer dan twee mil
joen gulden.
T\e storing in de hogere luchtlagen,
die gisteren in het noordoosten,
oosten en zuiden van het land hier en
daar onweer veroorzaakte, verwijdert
zich nu weer langzaam in noordooste
lijke richting. Daardoor wordt de kans
op onweer tijdelijk minder.
Boven west-Frankrijk neemt een
oude randstoring van een Oceaande
pressie in diepte toe. Voor deze storing
uit wordt weer warmere lucht naar
onze streken gevoerd, zodat voor mor
gen weer enige stijging van tempera
tuur wordt verwacht. Met het naderbij
komen van de storing boven west-
Frankrijk neemt later op de dag de
kans op onweer vanuit het zuiden ge
leidelijk weer toe.
De Bilt verwacht tot vrydagavond:
Warm weer met aanvankeluk zonnige
perioden, maar later weer kans op on
weer. Aanvankeiyk zwakke verander-
iyke wind. later zwakke tot matige wind
in hoofdzaak tussen zuid en oost.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Strandverwachting
Via noord-Duitsland bereikt ons iets
vochtiger en warmere lucht. Ook morgen
zomers strandweer, waarbij de onweer
kans niet groot is. Zwakke wind tussen
noord en oost. In de middag 21 tot 23 gra
den. zeewater 18 graden.
Vooruitzichten: tegen het weekeinde
overwegend zonnig met stijging van tem
peratuur.
T)E VERKLARING, waarmee de minis-
ter-president, mr. Marijnen, gisteren
het nieuwe kabinet aan de Tweede Ka
mer heeft voorgesteld, heeft qua opzet
veel weg van een troonrede. Zij is alleen
heel wat kolommen langer. En een ander,
belangrijker verschil is, dat deze rege
ringsverklaring niet vergezeld ging van
een miljoenennota, een opstelling van cij
fers, waarin men het te voeren beleid te
rugvindt. Nu is dat ontbreken ook logisch:
een regeringsverklaring is nu eenmaal
geen troonrede en naar een cijferlijstje
zoekt men dus tevergeefs. Als er extra
uitgaven gemoeid zullen zijn met bepaalde
beleidsbeslissingen zal men dat straks wel
merken door de indiening van begrotings
wijzigingen.
Wat nu te zeggen over de verklaring zelf?
Hierin komt zoals de heer Marijnen het
trouwens zelf ook zei duidelijk tot
uiting een voortzetting van de koers van
het kabinet-De Quay, zij het dan met de
nodige aanpassingen. Ècn andere koers
zou men ook moeilijk kunnen verwachten
na de uitslag van de verkiezingen op 15
mei j.l. en zo kan de regeringsverklaring
ook maar weinig nieuwe gezichtspunten
opleveren. Er worden lijnen doorgetrok
ken, er worden hier en daar accenten ver
schoven, maar in het algemeen wordt de
zaak op dezelfde voet voortgezet.
Ook het kabinet-Marijnen zal met een
prioriteitenregeling werken. Deze opzet
blijkt in de praktijk zeer bruikbaar te zijn
en op dat lijstje van prioriteiten prijkt ook
het punt belastingverlaging.
Het staat bij lange na niet bovenaan
en men kan daar vrede mee hebben, wan
neer men ziet wat er de eerste jaren nog
allemaal nodig zal zijn om een groot aan
tal objecten te kunnen financieren.
Het Centraal Planbureau heeft onlangs
een (overigens nogal omstreden) nota ge
maakt. waarin alle wenselijkheden in gul
dens werden omgerekend. De teneur van
deze nota was voor iedereen duidelijk:
Wij kunnen niet verder springen dan onze
stok lang is. En die lengte valt niet mee.
Het is verblijdend, dat deze teneur in de
regeringsverklaring niet ontbreekt, dat er
geen beloften worden gedaan, waarvan
men nu al weet dat zij voorlopig toch niet
kunnen worden vervuld.
De woningbouw staat bovenaan en wie
zou zich daarover niet verblijden? Een
groot aantal mooie volzinnen wordt aan
dit onderwerp gewijd. En daarmee maakt
deze regeringsverklaring geen uitzonde
ring op de regel van alle troonredes en
regeringsverklaringen na de oorlog. Nu
wordt het jaar 1970 genoemd als het jaar,
waarin een bevredigend evenwicht op de
woningmarkt kan worden bereikt. Het
duurt dus nog zeven jaar. als tenminste
alle pogingen om de woningbouw op te
voeren slagenBijzondere maatregelen
worden aangekondigd en als het nodig is
moeten de lasten worden verzwaard, zo
wordt gezegd: Maar ook wordt tijd ge
vraagd om „complex van middelen uit te
werken, in praktijk te brengen en de re
sultaten ervan te registreren." Het is naar
onze smaak allemaal nogal vaag en het
is zo vreemd, dat wij na de duizenden
één rapporten, nota's, missives, voorne
mens en plannen van de afgelopen jaren
maar liever even afwachten, wat er nu
precies uit de bus zal komen? Ten zeerste
juichen wij toe de instelling van een on
derzoek naar het woningbestand en de
woningbehoeften.
Ieder weet dat er door opschuiving nog
heel wat te bereiken is. Maar zal deze
regering, niet door dwang, maar door
overreding, in staat zijn hier successen te
boeken? Wij hopen het!
De landbouw zal (hoe kan het anders?)
de bijzondere aandacht krijgen van het
nieuwe kabinet. De verbetering van de
structuur in deze zeer belangrijke bedrijfs
tak zal uitgangspunt en doel zijn van het
te voeren beleid. Woorden als „sanering"
en „vrijwillige bedrijfsbeëindiging" wor
den hier gebruikt. Wij geloven, dat daar
mee inderdaad enkele wegen worden aan
gegeven, waarlangs onze landbouw weer
gezond kan worden gemaakt en daarmee
in staat zal zijn ook in E.E.G.-verband
zijn concurrentiekracht te vergroten. Maar
dat de nieuwe minister van landbouw
voor een gemakkelijke taak komt te staan
nee, zeer beslist niet!
De kwestie van een minister voor Euro
pese zaken is elegant omzeild door de in
stelling van een vast college voor Euro
pese aangelegenheden uit de ministerraad.
De al bestaande interdepartementale coör
dinatie krijgt hiermee een wat vastere
vorm, nu zij primair in de sfeer van het
beleid wordt gebracht. Wij mogen vertrou
wen, dat het overleg in dit college reële
inhoud zal hebben.
En verder zullen wij moeten afwachten.
De regeringsverklaring ook op punten
als defensie, sociaal beleid, de verhouding
tot Indonesië, onderwijs e.d. is een de
gelijk stuk werk. En de ploeg, die voor
nemens is het beleid te gaan uitvoeren,
ziet er sterk uit. Daarmee is aan twee
belangrijke voorwaarden om resultaten te
boeken voldaan. Wij hopen vurig, dat zij
tot welzijn van ons volk in al zijn ge
ledingen in de komende vier jaar mogen
blijken.
RIJNSBURG
LEIDEN
1e zaterdag in augustus
Vertrek 13.30 uur vanuit Rijnsburg.Bezichtiging der corso
wagens de vrijdagavond en zaterdagmorgen tot 12 uur y. m.
voorafgaande aan het corso, in de hallen van de Veilings
vereniging Flora" te Rijnsburg.
