Nieuwe Leidse Courant
De Gaulle over E.E.G.:
voltooien of opheffen
Skoplje zal elders
worden herbouwd
Ontwapeningsconferentie
van Grote Vier voorgesteld
Opbouw Indonesiëli jn
K.L.M. in gevaar
Noors vrachtschip op
Noordzee gekluisterd
Aardbeving
in Perzië
hamolweer
vandaag'-
Autobotsing bij Reeuwijk
eist drie mensenlevens
Éi
fclrilli
CHKISTELIJK-NATIONAAL OAGBSAO
Telefoon 31441
„Stantvsitigh it ghablsvan
mijn K«ri in taghanipoat"
Dinsdag 30 jitli 1963, 44**" jaargang
Introductie van de
EENVOUD
Zie pagina 7
p.kw. f 8,25 KUchtendienst bezorging 18—19 uq
Vieuws in
één oogopslag
De Zuidslavische stad
Skoplje wordt herbouwd.
Ergens anders. De ver
woeste plaats zal naar alle
waarschijnlijkheid met de
grond worden gelijk ge
maakt. Zo wordt het werk,
vrijdag door de aardschok,
ken begonen, voltooid.
Premier Chroesjtsjef
van Rusland maakt zich
niet ongerust, dat Rood-
China spoedig een kern
macht zal weten op te bou
wen. De industriële basis
voor het ontwikkelen van
kernwapens ontbreekt im.
mers.
Onder de gemeente
Delft is de snelheid op
Rijksweg 13 (Rotterdam
Den Haag) al enige tijd
beperkt. Cijfers wijzen
thans uit. dat het aantal
ongelukken, in de beruchte
flessenhals door deze
maatregel opvallend is ge_
daald.
jongen zijn gistermiddag
om het leven gekomen,
toen op de rijksweg naar
Utrecht onder Reeuwijk
een auto over de midden
berm schoot en op de an
dere rijbaan op een tegen,
ligger vloog.
Leden van de Neder
landse handelsmissie naar
Indonesië zijn gisteren in
ons land teruggekeerd en
zü rapporteerden dat ze
boven verwachting harte
lijk waren ontvangen.
De Nederlandse bond
voor ouden van dagen
heeft een brief gestuurd
naar de minister van so
ciale zaken met het ver
zoek aan de bejaarden va
kantiegeld uit te keren.
President De Gaulle van
Frankrijk heeft gistermid.
dag op zijn perscoferentie
de E.E.G.-landen voor een
ultimatum gesteld: de ge
meenschap moet voltooid
zijn voor de tariefbespre
kingen met de V.S. begin
nen. anders moet men de
E.E.G. opheffen.
De EEG moet voltooid zijn, voordat de tariefsbesprekingen met de Ver
enigde Staten beginnen. Zo niet, dan zal zij wellicht tot verdwijnen ge
doemd zijn. Deze krasse woorden werden gisteren gebruikt door generaal
De Gaulle, toen hij in het Elysée zijn lang te voren aangekondigde perscon
ferentie gaf. Het was de eerste sedert de veelbewogen persconferentie in
januari, waarbij hij de deur van de EEG voor de neus van Engeland dicht
smeet en een Amerikaans aanbod van Polaris-rakotten in ruil voor het
toetreden tot een Navo-kernmacht van de hand wees.
Deze voor de E.E.G.-landen zo be
langrijke mededeling ging schuil tus
sen een lawine van woorden over al
lerlei internationale problemen, als
het kernstopverdrag tussen de Sow-
Jetunie, de Ver. Staten en Engeland,
'het door de Russen voorgestelde niet-
aanvals-verdrag tussen de landen van
de NAVO en het Warschaupact, welke
overeenkomsten geen van beide ge
nade in zijn ogen konden vinden.
De Gaulle sprak op gematigde toon,
wüdde zelfs vriendelijke woorden aan
liet adres van de Verenigde Staten en
de NAVO, maar liet verder aan dui
delijkheid niets te wensen over. Zijn
worden waren volkomen in overeen
stemming met de totdusver door hem
gevolgde lijn en in de eerste plaats In
gegeven door de zorg om het behoud
van Frankrijks nationale onafhankelijk
heid.
De Gaulle zei. dat het kernslopakkoord
geen enkele verandering brengt. Onder
deze omstandigheden zal Frankrijk zijn
kernproeven niet staken, die ten doel
hebben, het land een volwaardig lid van
de atoomclub te maken. Wel is zijn land
geïnteresseerd in ontwapening. De ge
neraal zei, een aantal denkbeelden te
hebben over het controleren van afle
veringssystemen voor atoombommen via
de ruimte, uit de lucht en uit zee. HU
is van plan, voor het einde van dit jaar
de belanghebbende landen uit te nodigen
voor een ontwapeningsconferentie. Hier
over betoonde hij zich echter niet al tc
optimistisch
Frankrijk is voorts niet bereid, andere
verdragen, die uit het akkoord van
Moskou kunnen voortvloeien, te tekenen,
voor zover zü buiten de Franse regering
om tot stand komen In een niet-aanvals-
pact tussen de NAVO en de Warschau-
groep ziet De Gaulle niets. Wat Frank
rijk betreft verklaarde de president
plechtig, dat het nimmer agressie zal
plegen. In Washington verklaarde men
dat als een domper te zien op de plan
pen om verdere stappen te nemen ten
einde de spanning tussen oost en west
te verminderen.
De generaal verklaarde, voor handha
ving van de NAVO te zijn. doch de
structuur ervan te willen wijzigen. De
betrekkingen tussen Amerika enerzijds
en Europa anderzuds en met name
Frankrijk, zijn volgens De Gaulle sterk
gewijzigd. Frankrük houdt zich dan ook
gereed om zich hierover met de Ver.
Staten te volstaan. De president zei met
nadruk, dat noch de vriendschap, noch
het bondgenootschap tussen Frankrijk en
de V.S. op het spel staan. Wel is het
waar, dat de politiek van beide landen
niet altijd overeenstemt. De Gaulle weet
dit voor een groot deel aan „het ge
schrijf van de pers"
Over het Chinees-Russisch conflict zei
hij: „Het Is mogelijk, dat zich een be
paalde humaniserende ontwikkeling ln
het communistische blok zal voordoen,
speciaal met het oog op de tegenstelling
tussen de Sowjetunlc, deze grootste ko
loniale macht van onze tijd en het on
metelijke, niet voor vernietiging vatbare.
Chinese rijk. Wellicht zal deze toestand
enige welgemeendheid verwekken ln
het lied over vrede en vreedzame inter
nationale samenwerking, dat het Krem
lin zingt."
Daarna verklaarde de generaal, dat
voor eind 1963 een oplossing moet wor
den gevonden voor de landbouwvraag
stukken, waarmede de Europese econo
mische gemeenschap te maken heeft.
„Het was op de voorwaarde, dat hierin
overeenstemming wordt bereikt, dat de
zes van de E.E.G. na te hebben ge
constateerd. dat Engeland thans nog niet
kan toetreden tot de E.E.G, er mee
hebben ingestemd, het overleg met En
geland in het kader van de Westeuropese
unie voort te zetten. Als de E.E.G. niet
voltooid is, voordat de tariefsbesprekin
gen met Amerika beginnen, zal zij wel
licht gedoemd zyn te verdwynen," aldus
De Gaulle.
Skoplje zal met tic grond worden
gelijk gemaakt. Voor de overleven
den zal ergens anders een nieuwe
stad worden opgebouwd. Dynamiet-
ploegen zijn begonnen de ruïnes var
de verwoeste stad tc slopen. En
daarmede voltooien zij het werk,
dat vrijdag door de aardbeving be
gonnen is de dood van de stad,
die zo oud is als de Europese be-
Ook aardgas
in Friesland
De N.V. Nederlandse Aardolie
Maatschappij in Oldenzaal.
zamenlijke onderneming
Koninklijke/Shell groep
Standard Oil Company (Ne
sey) heeft laten weten dat zü met
haar exploratieboring ..Sonnega I"
het bestaan van aard&as in de bo
dem van de provincie Friesland
heeft aangetoond. De put w
aan de gebruikelijke proeven
derworpen.
Omtrent de grootte van de
vondst wordt medegedeeld dat het
hier een gasvoorkomen betreft dat
van beperkte omvang lijkt te zijn
en te vergelijken is met een van
de kleinere door de NAM in
Overüssel gevonden gasvelden.
De exploratieboring „Sonnega-I"
werd eind vorig jaar aangevan
gen Hieraan ging een .seismisch
onderzoek vooraf.
Het gasvoorkomen in Sonnega
wordt in NAM-kringen vergeleken
met de kleinere gasvelden in Over
ijssel zoals deze werden aange
troffen in Tubbergen. Rossum. De
Lutte en in De Wijk.
Enge/and wil tussenlanding
Het ziet ernaar uit dat de moei
lijkheden in de wereldburgerlucht
vaart de KLM opnieuw parten zul
len gaan spelen thans bij het weer
onderhouden van zijn drieweekse
Het Noorse vrachtschip Leknes, 1901 ton cn eigendom van de rederij
K. Jebsen te Bergen, heeft vannacht op de Noordzee een /.eer bijzondere
ervaring opgedaan. De schroef van het Noorse schip raakte namelijk
vast in de ketting van een ET-ST-boei op enkele mijlen ten Noorden
van het lichtschip Tesscl. Het schip lag hierdoor op de Noordzee ge
kluisterd cn zelfs sleepboten slaagden er niet in het schip naar een
haven te slepen om daar boei, ketting cn steen, waaraan de boei ver
ankerd lag. te verwijderen.
De Noorse reders hebben nu de assistentie ingeroepen van het bc-
tonnings- en duikvaartuig Friesland van N.V. Bureau Wijsmuller uit
IJmuiden. De Friesland was omstreeks zeven uur vanmorgen ter plaatse.
Duikers zouden trachten met onderwatersnijbranders de ketting van de
boei door te branden en de schroef van de Leknes vrij te maken.
Het wrak van de personenauto
van de heer Van Domburg, na
het ernstige ongeluk, dat giste
ren plaats vond op de rijksweg
van trecht naar Den Haag, onder
Reeuwijk. Drie personen kwa
men hierbij om het leventwee
werden zwaar gewond.
dienst op Indonesië. Naar gisteren
heel duidelijk is gebleken bij een
onderhoud tussen onze ambassadeur
in Londen en de Britse minister van
buitenlandse zaken wil Engeland
slechts aan de KLM een concessie
geven voor één tussenlanding in Sin
gapore per week. Deze beslissing,
althans: deze richting waar Enge
land kennelijk heen wil, heeft in
Haagse diplomatieke kringen grote
verbazing gewekt.
Dit temeer, daar er geen mondelinge be
lofte van Engeland bestaat dal, moch
ten ooit de KLM-dienstcn op Djakarta
weer worden hervat het driemaal lan
den te Singapore opnieuw zou worden
toegestaan. Toen onze nationale lucht
vaart maatschappij de diensten op Indo
nesië in 1958 moest staken cn eenmaal
per weck naar Singapore ging vliegen'gaan van de eigen maatschappij, die
als eindstation bleef de concessie voor evenals de KLM de laatste tijd grote
Singapore als tussenlandingsstation ge- verliezen lijdt.
durende meermalen per week aanvankc- Temeer acht „Den Haag'' deze handcl-
lijk bestaan. wijze opzienbarend, daar Nederland, met
Het was de genationaliseerde Britse'name bij het EEG-conflict, een van de
maatschappij Boac die bewerkstelligde warmste pleitbezorgers is geweest voor
dat de oude concessie werd omgezet in toetreding van Groot-Brittannië tot dc
een andere, die het eenmaal per weck|Euromarkt.
vliegen op Singapore als eindstation be
helsde. Daaraan werd evenwel door de
toenmalige Britse minister van buiten
landse zaken, Sellwyn Lloyd, toegevoegd
„dat mocht de KLM weer op Djakarta
kunnen gaan vliegen, de concessie op
nieuw zou worden omgezet in een lan
dingsvergunning voor Singapore van
driemaal per week".
Hiervan bhjkt Londen zich plotseling
niets meer te herinneren. Kennelijk om
de Boac die van het destijdse wegval
len van de KLM-diensten op Indonesië
gebruik maakte door terrein te winnen
in het Verre Oosten te steunen.
In een gesprek dat onze ambassadeur
baron A. Bentinck van Schoonheten had
met de Britse minister, lord Home, een
onderhoud dat als een voortzetting van
het gesprek kan worden beschouwd lus-
laatstgenoemde en minister Luns
enige tijd g_ leden, heeft de Britse
minister gezegd dat ons land alleen kan
rekenen op een concessie van een tus
senlanding per week.
Een poging van Nederlandse zijde
dan twee tussenlandingen per week
iverweging te nemen werd zonder
schaving zelf. Met dynamitcrcn is
gisteravond een begin gemaakt. Het
begon aan het einde van de dag,
waarop tien mensen levend uit de
puinhopen werden gehaald, waar
onder zij vier dagen lang begraven
hadden gelegen. Het aantal geborgen
lijken is tot 1.000 gestegen.
Uit vrees voor enidemieën heeft de
regering te Belgrado be/el gegeven,
de nog overenid staande gebouwen
van de stad op te blazen om de weg
vrij te maken voor definitieve oprui
mingswerkzaamheden. Aanvankelijk
werd gemeld, dat twintig mensen le
vend onder de puinhopen vandaan wa
ren gehaald. Dertien van hen zouden
nagenoeg orjgedeerd uit de tunnel van
het verwoeste spoorwegstation zijn ge
haald. waar vermoedelijk nog veel
meer mensen opgesloten zitten.
Het bericht is echter niet bevestigd.
Premier Grlikof van de Macedonische
republiek heeft verklaard, dat zich
naar aangenomen wordt geen over-
Dood van een
van Europa s
oudste steden
levenden meer onder het puin bevinden.
De reddingsbrigades zullen niet verder
gaan met hun werk en de opruimings-
ploegen zullen van nu af meer spoed
achter hun werk zetten. Hü zei dat er
ongeveer 700 mensen worden vermist
en dat er 2170 gewonden zijn, van wie
een aantal zeer ernstig.
De premier verklaarde voorts op een
persconferentie, dat drie inwoners van
de stad die by plundering op heterdaad
werden betrapt, door een woedende me
nigte bijna ter dood werden gebracht.
Een politieman werd gewond cn een
politieauto beschadigd, toen de politie
poogde de plunderaars in bescherming
te nemen om .te voorkomen dat ze zou
den worden gelyncht. Gisteren stonden
dan ook later op de dag met machine
pistolen gewapende militairen op wacht
bij de puinhopen van Skoplje.
Inmiddels staat wel vast. dat de
Joegoslavische jeugd het grootste aan
deel zal nemen in de bouw van de nieu
we stad.
Gisteren heeft zich in Skoplje weer een
lichte aardschok voorgedaan. De beving
veroorzaakte opnieuw schade aan gebou
wen. Niettemin kan men op verscheidene
plaatsen in de stad groenten, fruit er.
aardappelen verkrijgen, die door boeren
uit de omtrek gratis worden aangeboden
President Charles de Gaulle tij
dens de gisteren gehouden pers
conferentie.
Een hevige aardbeving heeft giste-
n het dorp Gaghoem in zuidelijk
Perzië verwoest.
De Perzische organisatie van de
Rode Leeuw en zon (rode Kruis)
mellle dat het dorp totaal is verwoest.
Er waren niet onmiddellijk bijzonder
heden beschikbaar over slachtoffers.
De Perzische organisatie meldde dat
en het gebied te hulp snelt. De aard
schok was de tweede die de afgelopen
dagen in Perzië is gemeld.
VOORNAAMSTE punten, welke pre
sident De Gaulle gisteren op zijn
persconferentie aan de orde heeft gesteld,
hebben betrekking op de ontwapening en
de E.E.G. Zeer duidelijk heeft de Franse
president nu gezegd, dat zijn land niet
van plan is zich bij het akkoord van Mos
kou inzake een beperkt verbod van kern
proeven aan te sluiten. Pas wanneer de
Ver. Staten en de Sowjetunle hun atoom
wapens vernietigen zal Frankrijk de ont
wikkeling van zijn eigen kernmacht sta
ken. Tot dat tijdstip ziet Frankrijk zich
verplicht waakzaam te blijven.
De Gaulle wil wel iets anders. Hij wenst
namelijk nog dit jaar een volledige ont
wapeningsconferentie. waartoe hij de drie
atoommogendheden de V.S., de Sowjetunle
cn Engeland, zal uitnodigen. Daar zullen
dan van Franse zijde constructieve voor
stellen worden gedaan. Op zo'n conferentie
zal De Gaulle dan een troef in handen
hebben: een eigen, zij het nog in ontwik-
wikkeling verkerend atoomwapen.
Of met dit plan het initiatief in Franse
handen is overgegaan wat betreft de in
ternationale politiek? Wij zullen dat moe
ten afwachten.
Het lijkt ons vrij moeilijk een uitnodiging
van De Gaullc om te praten over een
zaak. waar de toekomst van de wereld
afhangt, te weigeren. Waarom zouden de
grote mogendheden de Franse president
de eer niet gunnen van een initiatief, hoe
veel bezwaren Washington en Londen dan
ook terecht mogen hebben tegen het ge
hele optreden van De Gaulle?
Het tweede belangrijke punt van De
Gaulles persconferentie betrof de E.E.G.
Wanneer voor 31 december alle nog be
staande problemen binnen deze gemeen
schap niet zijn geregeld en dc Euromarkt
dus op die datum niet is voltooid, zal zij
moeten verdwijnen, aldus heeft de Franse
president gedecreteerd. Het was een ulti
matum, dat er niet om loog. De Gaulle
vergat er men mag aannemen zeer be
wust een ding bij te zeggen, namelijk,
dat het juist Frankrijk is dat steeds weer
de grootste obstakels opwerpt op de weg
naar een voltooide gemeenschappelijke
markt. Men denke slechts aan de land
bouwproblemen. In wezen komt het drei
gement van Dc Gaulle erop neer, dat de
E.E.G. zal moeten verdwijnen, als Frank
rijk niet over de hele linie zijn zin krijgt.
Het is op dit punt bij Dc Gaulle nooit
een kwestie van geven cn nemen, maar
voortdurend wil hij nemen. Het voordeel
is. dat ieder weet wat hij aan de Franse
president heeft, maar daar houdt het dan
ook mee op. Overigens ziet het er nog
niet naar uit, dat hij zijn dreigement zal
uitvoeren: weinig landen als Frankrijk
hebben tot heden zo van de gemeenschap
pelijke markt geprofiteerd!
ÏAE luchtcirculatie bov
van Europa wordt nog altijd bepaald
door een hogedrukgebied dat de oceaan-
Mepressies dc doorgang verspert. Het
hogedrukgebied strekt zich van Zuid-
Skandinavië tot Noordoost-Rusland uit
zowel aan het aardoppervlak als in dc
hogere luchtlagen. Op deze hogere ni
veaus bevindt zich echter ook een twee
tal kleine lagedrukgebieden. Een ervan
heeft de afgelopen vierentwintig uur in
Polen en Hongarije plaatselijk flinke
regenval veroorzaakt. Het andere lag
vanmorgen bij Kopenhagen en ging ver. 2034;
gereld van enkele buien van minder
betekenis. Het vedplaatst zich langzaam
in de richting van Noord-Duitsland en
zal het weer in ons land woensdag nau
welijks beïnvloeden. Het blijft overwe
gend zonnig weer en in de temperatuur
komt niet veel verandering.
De Bilt verwacht tot
Tendens stationair
ZON EN MAAN
Woensdag 31 juli: zon op: 4.58, onder
1.34; maan op 16.35, onder 0.45.
Maandag 5 aug.. volle maan.
HOOGWATER SCIIEVENINGEN
31 juli: 11.02 v.m.; 23.37 n.m.
woensdagavond:
Droog en overwegend zonnig weer.
Zwakke tot matige wind tussen noord en
oost. Ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
Op de rijksweg onder Reeuwijk heeft
„istcren een ernstig auto-ongeluk aan 3
personen het leven gekost.
i Een personenauto uit dc richting
Utrecht kwam in de middenberm te
recht. waarbü de chauffeur de macht
de hand gewezen, bang als Engelandover het stuur verloor. Dc auto ging
is blijkbaar dat een uitbouw van de door de berm heen cn kwam op dc lin-
KLM-dienst alleen maar ten koste kankerbaan in botsing met een personen
auto uit de richting Rotterdam
Dc beide inzittenden, het echtpaar H
J. Mellegers Bezcmer uit Rotterdam
werden op slag gedood.
In de andere auto kwam dc zeven
jarige Gerrie van Domburg om het
leven. Zijn ouders, de 33-jarige G. A- v.
Domburg cn diens 35-jarige echtgenote
A. P. van Domburg-Bakhuisen
uit Nicuwcrkerk aan dc IJssel, werden
Dc veertienjarige F. Travaille uit
Tzummarum is gisteravond in Pieters-
bierum «Fr.» met zijn bromfiets tegen
een stilstaande personenauto gereden.
Ernstig gewond werd hij opgenomen in
een ziekenhuis in Harlingcu. waar hij
vanmorgen is overleden.
Gisteren is dc 31-jarige 11. Ronkartz
uit Tuddcrcn op de Maastrichter baan tc
Sittard van een met kolen geladen aan-
hanganwagen van een tractor gevallen
en door een juist passerende vrachtauto
overreden. De man was op slag dood.
Stranil verivachting
Ook morgen fraai zonnig strandweer
met een matige wind tussen noord cn
oost. In de middag 22 tot 24 graden, zee
water 18 graden.
Vooruitzichten: hogedruk met uitloper
van Noorwegen tot West-Frankryk blyft
zomers strandweer brengen.
HET WEER l/V EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
tAtlon
«♦«tó'dh.
Den Holde
vfiaaingen
Eelde
onbew.
no° 2
21 15 0
24 2 0
24 :.i O
23 0
Twente
Eindhoven
Zd -Limb.
Helsinki
Stockh.
onbew
onbew
rw. tx-wr.
no 2
no 2
no T
ono 2
23 9 0
:s o
:i r. o
2'. .5 0 6
Kopcnhagc
Aberdeen
Londen
A'dam
zw. bew
1 bew.
onbew
windstil
n
windstil
ono ,-»
24 '2 o
:o 14 0
17 0
27 112 0
Brussel
Luxemb.
Parijs
Bordeaux
Grenoble
onbew.
onbew.
o 2
no 4
windstil
24 '3 0
24 13 O
27 :2 0
30 18 0
Nice
Berlijn
Frankfort
MUnchen
ZUrleh
1. bew
onbew
onbew
ono 2
25 13 0
2tl 0
22 1 0
Genëve
Locarno
Wenen
onbew
gh bew
windstil
n nw 2
23 0
30 o
Innxbruck
Belgrado
Athene
1 bew
windstil
nw 4
25 8 O
25 2 O
Rome
AJaccio
Madrid
onbew
ono 1
o
Mallorca
Lissabon
onbew
wlndutll
nw 4
22 20 0
34
