Nieuwe Leidse Courant
0
Zuid-Slavië in rouw
na aardbeving
Ook aardschokken
aan Franse Rivièra
TIENDUIZEND VERMISTEN
Branden in Skoplje
nog niet uitgewoed
Geen duizendjarig
rijk door kernstop
Zaterdag TT jtili 1963. 44ste jaargang
ORGELS, PIANO'S
ELEKTRONISCHE
ORGELS
BOOT Vruft vrijblijvend
BODEGRAVEN TELEF. 01726—2541
Vieuws in
één oogopslag
De aardbevingsramp in
Zuid-Slavië begint zich in
zijn volledige afschuwe
lijke gedaante af te teke
nen: naar schatting moe
ten er reeds 2000 doden in
Skoplje zijn. Militairen
werken tot ze erbij neer
vallen om (nog altijd) zich
onder de puinhopen be
vindende mensen te red
den.
Kennedy heeft in zijn
toespraak voor radio en tv
gisteren over de bereikte
kernstop gezegd, dat men
de betekenis ervan niet
moet overdrijven: het is
slechts de eerste stap, weg
van de oorlog. Het blijkt
intussen dat in senaats
kringen steeds meer over
bange voorgevoelens wordt
gesproken. Men herinnert
daarbij aan allerlei ver
dragsschendingen door de
Russen. Wat de Russen
zelf betreft. Zij gaven dit
nieuws een nogal opper
vlakkige routinebehande
ling in hun pers. Dit in te
genstelling met de V.S. die
er grote koppen aan be
steedt.
Een reisbureau biedt
aan alle liefhebbers een
interessante reis door In
donesië aan. De reis duurt
precies veertien dagen en
is zeer luxueus opgezet. De
excursie bepaalt zich tot
Java en Bali.
Het voetenfeest in Nij
megen en ook dat in Apel
doorn is weer ten einde.
Allemaal blijde, ferme ge
zichten die (eventueel)
blarenleed niet lieten blij
ken en bloemen, veel bloe-
Ondanks een urenlang
kruisverhoor blijft Ward
zijn schuld aan zekere in
de dagvaarding genoemde
zedenmisdrijven ontken
nen. Natuurlijk, ik ben een
immoreel mens, zei hij,
maar ontkende het ten
laste gelegde. Op de vraag
of dan iedere getuige heeft
gelogen, antwoordde Ward
met stemverheffing: ja.
REDDINGSPLOEGEN hebben de gehele nacht gewerkt om naar schat
ting 500 mensen te bevrijden die bij de aardbevingsramp in de Mace
donische hoofdplaats Skoplje onder puin bedolven zijn geraakt. Men hoopt
nog levenden aan te treffen. Gisteravond laat waren ongeveer 500 lijken
geborgen. Ruim 2.000 gewonden zijn in ziekenhuizen opgenomen. Volgens
het Zuidslavische blad Borba zijn er volgens onofficiële ramingen 2.000
doden en vele duizenden gewonden; 10.000 mensen worden nog vermist.
In de stad, waarboven een grote stofwolk hangt, woeden talrijke branden.
De elektriciteitsvoorziening is gestoord.
Onderzoek naar
Nederlanders
in Skoplje
Een woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse zaken in
Den Haag heeft meegedeeld dat
het ministerie telefonisch contact
heeft gehad met de Nederlandse
ambassade te Belgrado. In dat te
lefoongesprek bleek dat in de
Zuidslavische hoofdstad nog geen
berichten zijn ontvangen over Ne
derlanders in het rampgebied in
Macedonië. De ambassade heeft
de autoriteiten in Belgrado ver
zocht om doorzending van berich
ten over Nederlanders zodra de
Zuidslavische autoriteiten dergelij
ke berichten zouden hebben ont
vangen.
Een kolonne auto's met stafle
den van de verschillende ambas
sades is van Belgrado naar het
rampgebied vertrokken. Hierbij
is ook een lid van de staf van de
Nederlandse ambassade die ter
plaatse gegevens zal verzamelen.
De eerste aardschok die zich vrij
dagochtend om kwart over vijf voor
deed, was zo krachtig dat tachtig pro
cent van de gebouwen in Skopjle werd
verwoest of beschadigd. Daarna volg
den lichtere schokken.
In het centrum van de stad werden
o.m. het station, de legerclub, de natio
nale bank, het gemeenteziekenhuis, het
nationale theater, alle scholen en de ho
tels Macedonia en Skopjle verwoest.
De hulpverlening is op grote schaal
georganiseerd. Vooral de militairen doen
onnoemelijk veel. Alle hotels en vakan
tiehuizen in Macedonië zijn gevorderd
om onderdak te geven aan de talloze
daklozen uit Skoplje.
Volgens het Italiaanse persbureau Ansa
zijn twee vrouwelijke Duitse toeristen
uit het hotel Macedonia ontkomen kort
voordat het Instortte. Zij zouden 's och
tends het vliegtuig naar Belgrado nemen
en renden zodra zij de schokken voelden
in paniek de straat op.
Een piloot van een vliegtuig, dat een
paar minuten voor de ramp van het
vliegveld in Skoplje was opgestegen, zei
dat de ramp. die hij beneden zich zag
gebeuren veel erger was. dan de meest
verschrikkelijke scènes tijdens bombar
dementen in de oorlog.
In Belgrado en in de provinciale ste
den van Zuid-Slavië stonden bloeddo
nors in de rij om hun bloed ten bate
van de slachtoffers af te staan
De regering heeft twee dagen van na
tionale rouw afgekondigd en alle open
bare vermakelijkheden en feestelijkhe
den gedurende die tijd verboden.
President Tito heeft de families van
de getroffenen een telegram van deel
neming gezonden. Hij beloofde, dat hij
tezamen met alle Zuidslaven zal trachten
om het ongeluk, dat de Zuidslavische
republiek heeft getroffen, te lenigen.
De correspondent van het Zuidslavi
sche blad Politika meldde gistermiddag,
dat de toestand in de stad nog zeer ver
ward was. Overal liepen radeloze men
sen in het puin naar mogelijk omgeko
men familieleden te zoeken. Voor hotel
Turist in het centrum van de stad stond
een totaal verbijsterde man die iedere
voorbijganger aanklampte om te vragen
wat er van zijn gezin geworden was.
Enkele straten verder knielde een vrouw
bij de lijkjes van haar twee kinderen
Volgens de correspondent van het blad
zijn tijdxs de aardbeving tal van pa
tiënten door paniek aangegrepen, uit de
ramen van het grote ziekenhuis gespron
gen. Velen braken daarbij armen of
Boven Skoplje hingen vrijdagavond
nog grote stofwolken. Vanuit Belgrado
wordt drinkwater aangevoerd om het
gevaar van een epidemie zoveel moge
lijk te beperken. Het gebouw van Radio-
Skoplje is ernstig beschadigd. Het sta
tion is nu verplaatst naar het nabijgele
gen Kumanovo.
De Zuidslavische spoorwegen hebben
meegedeeld, dat de spoorbaan bij Skoplje
over twee kilometer is beschadigd.
Een contactman van de A.N.W.B is
naar Belgrado vertrokken om gegevens
te verzamelen over de welstand van de
Nederlandse toeristen in Skoplje. Gister
avond vertrok ook een hulpverlenings-
ploeg van de A.N.W.B. bestaande uit eer
repatriëringsauto met aanhangwagen er
de speciale „rampenbus" met beman
ning naar Zuid-Slavië. De bus vervoert
ravitailleringsmateriaal, EHBO-middelen
en een aantal kampeeruitrustingen. Via
zijn alarmcentrale zal de ANWB contact
onderhouden met zijn hulpploeg in Zd.-
Slavië.
De AVRO-reporters Wim Ruth er
Joop van Zijl zijn gisteravond van Schip-
Enkele foto's uit het Zuid
slavische rampgebied. Van
links naar rechts: 1) Wat er
overbleef van de militaire club
in Skoplje; 2) Militairen hel
pen uit alle macht bij de red-
dings- en opruimingswerk
zaamheden. 3) Een aantal inge
storte gebouwen in de zwaar
geteisterde stad.
hol naar Skoplje gegaan om radio- en
televisieopnamen te maken. Deze opna
men zullen morgen worden uitgezon
den, te weten in het radio-programma
om 12.45 uur (herhaling in het radio
journaal 's avonds tussen 22 40 en 23.00
in het AVRO-televisieprogram-
ongeveer 20.30 i
i Link van Bruggen
in Zuid-Slavië
Link van Bruggen, onze spe
ciale verslaggever, zal onze le
zers op de hoogte stellen van zijn
j bevindingen in Zuid-Slavië. Hij
is, kort nadat de eerste berichten
over de aardbeving waren ont-
I vangen, daarheen vertrokken. In
de afgelopen nacht is hij in het 1
rampgebied gearriveerd en
dra hij kans ziet contact te i
ken met onze redactie (zoals
men weet zijn de verbindingen
volkomen gedesorganiseerd) zal
hij ons zijn eerste reportage
doorgeven. Maandag hopen wij
deze te kunnen plaatsen. j
Link van Bruggen was, zoals
I onze lezers zich zullen herinne
ren, ook een van de eerste ver-
slaggevers, die enige jaren ge-
leden het rampgebied van Aga-
dir betrad.
Kennedy tot Amerikanen:
„Dit verdrag is niet het Duizend
jarig rijk. Het zal niet alle conflicten
oplossen of de communisten bewegen
hun ambities te laten varen of een
einde maken aan de oorlogsgevaren.
Het zal onze behoefte aan kernwa
pens of bondgenoten of de program
ma's van bijstand aan anderen niet
kleiner maken. Maar het is een be
langrijke eerste stap, een stap weg
van de oorlog", aldus de kern van de
toespraak, die president Kennedy
gisteravond heeft gehouden naar
aanleiding van de parafering van het
kernstopverdrag tussen de Grote
Drie.
Kennedy sprak voor radio en tv op
een tijdstip, dat de Amerikaanse Se
naat steeds luider begint te spreken
over vroegere verdagsschendingen
van Rusland en blijk geeft van bange
voorgevoelens, die herinneren aan de
afwijzing van de Volkerenbond door
de Senaat, nu een generatie geleden
Kennedy sprak in zijn boodschap v3n
oen sterke voorkeur van de Ver. Staten
voor een verdrag, waarbij alle kern
proeven verboden worden. De Sowjet-
unie wenst echter geen inspectie toe
te staan. Daarom kan met niet met ze
kerheid voorspellen, welke verdere ak
koorden op de fundamenten van het don
derdag geparafeerde verdrag kunnen
worden gebouwd. „Dit mag ons er ech
ter niet van weerhouden, het te aan
vaarden," aldus Kennedy aan het adres
van de senatoren. Er is een meerder
heid van tweederden vereist
DUITSLAND
Chroesjtsjef. die gisteren nog gespre
ken voerde met de Amerikaan Harri-
man en de Brit Hailsham. zeide te ho
pen. dat de westelijke mogendheden het
regelen van grote internationale vraag
stukken nu zullen voortzetten met het
sluiten van een vredesverdrag met
Duitsland, het voornaamste probleem
voor de vrede. Hij wees er op. dat er
geen eind is gekomen aan de bewape
ningswedloop en dat het gevaar van
een oorlog niet is afgewend door het
paraferen van het kernstop-akkoord.
V oor vervolg zie pag. 6
Al 29 doden in Italië
Aan de Franse Rivièra werden van
morgen twee aardschokken gevoeld.
De laatste duurde vier seconden. Tal
van inwoners vluchtten de straat op
Van slachtoffers of materiële schade
werd evenwel nog geen melding ge
maakt-
Voor de zesde achtereenvolgende dag
is Italië gisteren door onweders ge
teisterd. Het aantal slachtoffers van het
barre weer is thans tot 29 gestegen. In
de nacht van donderdag op vrijdag zijn
in midden- en zuid-Italië acht personen
om het leven gekomen. Zowel onder
de plaatselijke bevolking als onder de
toeristen, die in het betrokken gebied
verblijven, ontstond paniek.
Van de omgekomenen werden er
door de bliksem getroffen, een jongen
werd gedood door een vallende stroom-
Amsterdammer in
Italië bestolen
De 51-jarige Amsterdammer Jacques
Prevay heeft gisteren bij de politie te
Voghera (Italië) aangifte gedaan van
diefstal van fototoestellen, draagbare
radio's, boeken en andere goederen tot
een totale waarde van ongeveer f 1100
uit zijn auto, die hij donderdagavond te
Voghera had geparkeerd.
Indonesië verwijdert
Bribe vice-consuls
Indonesië heeft twee Britse vice-con
suls tot ongewenste personen verklaard
en hun een week tijd gegeven om het
land te verlaten als vergelding voor de
verwijdering van twee Indonesische con
sulaire ambtenaren uit Noord-Borneo.
Terwijl de minister van buitenlandse za
ken. Soebrandio, dit bekend maakte, be
toogden tachtig jongelui voor de Britse
ambassade te Djakarta als protest tegen de
Britse steun aan de federatie Maleisie en
tegen de uitwijzing vn Indonesiërs uit
Noord-Borneo.
In Schiedam is gisteren Hr. Ms.
patrouillevaartuig Queen Wilhel-
mina overgedragen aan de Nige
riaanse marine, die het schip van
de Nederlandse marine in bruik
leen heeft ontvangen. De over
dracht geschiedde aan de staats
minister van de Nigeriaanse ma
rine. Z.Ex'c. Mbu. die hier gefoto
grafeerd is, terwijl hij aan de chef
van de marinestaf, vice-admiraal
H. A. J. van der Schatte Olivier
als aandenken aan de overdracht
een fraai bewerkte olifantstand
overhandigt.
kabel, een man verdronk in de ri
die buiten haar oevers trad en een ander
viel in paniek uit het raam tijdens
aardbeving en overleed in het zieken
huis. In de industriestad Terni, ze
tig kilometer ten noordoosten van Rome,
ontstond paniek tijdens een serie aard
schokken. De inwoners van Terni ren
den de straftt op. De aardbeving richtte
geen schade aan. Ook in Palermo op
Sicilië kwam een aardschok voor.
Ned. toeristen in
quarantaine
Meer dan 250 toeristen, onder wie
vele Nederlanders, zijn donderdag op
een kampeerplaats bij de Sorpestuwdam
bij Arnsberg (Noordrijn-Westfalen) tot
maandagnacht onder strenge quarantaine
gesteld. De gezondheidsautoriteiten in
Arnsberg deelden gisteren mee, dat een
tienjarige Duitse jongen en zijn zesjarig
broertje aan de uiterst besmettelijke
nekkramp (meningokokken-meningitis)
lijden. De twee kinderen zijn met de
overige leden van het gezin in het zie
kenhuis van Arnsberg streng afgezon
derd.
De 48-jarige J. de Boer uit Roer
mond is gisteravond bij Budel met zijn
auto over de kop geslagen. Hij is op weg
naar het ziekenhuis in Weert overleden
RPNIEUW is de wereld opgschrikt door
een natuurramp van een huivering
wekkende omvang. Op het alleronver
wachts is de aarde in Zuid-Slavië in be
weging gekomen. In luttele seconden had
de ramp zich voltrokken: een groot deel
van een stad werd een onafzienbare puin
hoop. waaronder mannen cn vrouwen, jon
gens en meisjes een gruwelijke dood von-
Wat moet, wat kan, nog onder de indruk
van zulk een gebeuren, worden gezegd"
Het lijkt soms. of de rampen elkaar steeds
sneller opvolgen. Dan is het Pakistan, dan
Bali, of Perzië, en nu weer Zuid-Slavie.
En wie kan zeggen wat ons, die wonen
in landen waar aardschokken tot de zeer
hoge uitzonderingen behoren, aal over
komen?
Het gevaar bestaat, dat wij immuun gaan
worden, nu steeds meer rampen zich vol
trekken. Nog gebeurt het, dat de berich
ten daarover pas later tot ons doordringen,
doordat zij zich afspelen in geïsoleerde
streken ergens in een minder-ontwikkeld
land. Dan weer horen wij ervan enkele
minuten nadat het is gebeurd.
Maar hoe dit ook mag zijn: steeds weer
veroorzaken zij de dood van honderden, ja
van duizenden mensen. En vaak gaan er
jaren overheen, voordat het maatschappe
lijk leven in het betrokken land of gebied
zich weer enigermate heeft hersteld.
Wij zullen hoe „ouderwets" het voor
velen misschien ook moge klinken in
al deze rampen iets moeten zien van de
slaande hand van God. Laten wij leken
vooral niet proberen verband te leggen
tussen het leven of de levenswijze van de
mensen, die worden getroffen, en de ramp
zelf. Wie dat wil gaan „uitrekenen" be
gaat een ernstige fout. Zulk een oordeel
(want daar komt het dan op neer) kom'
ons niet toe. Is het niet een gunst dat
zulke rampen ons niet treffen?
Twee dingen moeten wij doen, ook nu onze
medemensen in Zuid-Slavië zo zwaar zijr
getroffen. Bidden voor de nabestaanden
van de slachtoffers en helpen met ons geld
Het Rode Kruis heeft zijn speciale giro
nummer voor het storten van bijdragen
geopend. Het is: gironummer 777 in Den
Haag.
De Rotterdamse rivierpolitie heeft
gisteren in de Leuvëhaven het stoffelijk
overschot gedregd van de 59-jarige schip
per B. Lok uit de Maasstad. De man was
gisteren tijdiens zijn weric onwel gewor
den en door zijn baas naar huis gestuurd.
Maar zonder dat iemand het bemerkte
keerde hü terug naar de haven, ver
moedelijk omdat hij dacht dat zijn
scheepje niet was afgesloten. Het slacht
offer kwam in hot water terecht en ver-
hamo\*eer
AIA de achteruitgang van donderdag
met koel en regenachtig
vrij snel een hogedrukgebied komen op
dagen, dat ons een zomers weekeinde
brengt. Het centrum lag gisteravond nop
bij Zuidoost-Engeland en trekt dit week
einde langs ons land in de richting van
Denemarken. Hierdoor heeft het weer
een voorlopig zomers karakter gekregen,
waarbij de wind naar oostelijke riching
draait. Hierdoor kan de middagtempera-
tuur weer stijgen. Dc depressies worden
nu in de richting van IJsland verwe-
Wanneer het hogedrukgebied in de
omgeving van Zuid-fcand inavië weel
stand te houden, kan dit het begin i
Fend ens stijgend
De Bilt verwacht tot zondagavond:
Droog en overwegend zonnig weer.
vakke tot matige nooroostelijke
periode betekenen. wtnd ,ets ho)fere temperaturen overdag.
Hoogwater Scheveningen
28 juli: 7.55 v.m.; 20.21 n.m.
29 juli: 8.46 v.m.; 21.14 n.m.
Opgemaakt om 11.15 l
ZON EN MAAN
Zondag 28 juli: zon op 4.54. onder
20 38: maan op 13.lT, onder 23.40.
Maandag 29 juli: zon op 4.35, onder
20.36: maan op 14.23. onder
Zondag 28 juli: eerste kwartier.
HET WEER IN EiROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
Temper.
Ïïfê
Vlieringen onbew
Eel de 1. bcw
De Bilt L Iww
Twente 1. bcw.
'arlta
iordcauj
München
ZUrich
"1
2-» :2 0.3
W 6 :a
windstil :7
windstil 20
windstil :-t
windstil 32 37
w 2 20 y,
windstil 32
windstil 3'. 2'