Nieuwe Leiclse Courant
Marijnen accepteert
het premierschap
Commentaar
Russisch-Chinees
overleg hervat
Moeilijke woorden en de drankwet
Prof. Zijlstra gisteren al
vlug van de baan
Prof. Versteeg
minister van
onderwijs?
Verrassende keus van De Quay
Grieks koningspaar
in kokend Londen
Afobakka-dam
gaat dicht
IllülïïN-rlii
Woensdag 10 juli 1963. 44ste jaargang
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Jan J. Hondong
70 jaar
Zie png. 7
mijn hert In te ghee «poet"
V Telefoon 31441
n. f 2,80, p.kw. 8,25
Klachtendienst bezorging 18 19 uqr
Formateur De Quay heeft de 46-jarige KVP-minister van landbouw en
risserfj, mr. V. G. M. Marijnen het premierschap aangeboden. Deze heeft
dit aanbod geaccepteerd. De verdere formatie-De Quay zal in nauw overleg
met hem haar beslag krijgen. Hij verklaarde dit vanmorgen na een onder
houd van anderhalf uur met prof. De Quay. Mr. Marijnen is in 1959 minis
ter geworden na onder meer ambtenaar op het ministerie van landbouw
en secretaris van de Katholieke werkgevers te zijn geweest.
TTET plan van formateur De Quay om dien wilde hij meer zekerheid hebben, dat
VT min. Ziilstra aan het hoofd van het de door hem ingediende wet op de ar-
nleuwe kabinet te plaatsen, was gisteren beidsongeschiktheidsverzekering ook in-
al gauw van de baan. derdaad In de komende parlementaire
periode zal worden ingevoerd. Dr. Veld-
Koninklijke belangstelling
voor het 23ste lustrum van het
Délftse Studenten Corps. Ver
gezeld van prins Bernhard en
prinses Beatrix bracht de Ko
ningin gisteravond een bezoek
aan het lustrumspel „Specul
aas".
Nieuws in
één oogopslag
N.V.V., N.K.V. en
C.N-V. voelen zich gepas
seerd door het Centraal
planbureau dat zijn be
kende rapport over de be
steding van het nationaal
inkomen in de komende
vier jaar gepubliceerd
heeft buiten de centrale
plancommissie om. De
vakcentralen zeggen dat
zij geen gelegenheid heb
ben gehad hun bezwaren
tegen de nota tijdig ken
baar te maken,
le-lbeken betseidndeanlep
In Londen waar het
Griekse koningspaar een
driedaags bezoek aflegt is
het gisteravond tot ge
vechten gekomen tussen
woendende betogers die
wilden oprukken naar
Buckingham palace en
een op alles voorbereide
politie. Eerder op de dag
werden enkele kransleg-
gingen door leden van het
comité van honderd ver
ijdeld.
Het Russisch-Chinese
overleg, dat vandaag is
hervat, zal tenminste tot
15 juli duren. Op die da
tum beginnen de Ameri-
kaana-Russisch-Britse be
sprekingen over een kern-
stopverdrag in Moskou.
•De directie van de N.V.
Nederlandse gasunie heeft
besloten het hoofdkantoor
dat voorlopig in Den Haag
werd gevestigd, in de toe
komst in de stad Gronin
gen te vestigen. In Gro
ningen is men zeer ent
housiast over dit besluit,
dat men ziet als een be
kroning op maandenlange
acties en nota's.
De volgende week zal
ln Amsterdam het eerste
wereldcongres van cris-'
ten-artsen worden gehou
den. Tijdens het congres
wil men komen tot het
oprichten van een inter
nationale organisatie van
dhristen-artsen of van een
federatief verband waarin
alle organisaties op prot.-
chr. grondslag gebundeld
zullen worden.
Peking wil nieuw stemsysteem
Het Russisch-Chinese overleg te Mos
kou werd vandaag hervat. Van Chinese
zijde is bekend gemaakt, dat het ten
minste tot 15 juli zal voortduren. Op die
datum moeten de Russlsch-Amerikaans-
Brltse besprekingen over een kernstop-
verdrag ln Moskou aanvangen. Naar aan
leiding van het feit, dat gisteren geen
bijeenkomst werd gehouden is gemeld,
dat het overleg op verzoek van China
tot heden was verdaagd om de afvaar
diging uit Peking gelegenheid te geven,
nieuwe instructies te vragen.
Geruchten als zouden de besprekingen
zijn afgebroken werden als bespottelijk
gekwalificeerd. Van betrouwbare zijde
ls vernomen, dat de Chinezen een we
reldconferentie van communistische par
tijen wensen. Zij hebben een nieuw
„stemsysteem" voorgesteld. In plaats
van een stem voor elke partij, onge
acht de omvang, willen zij dat de stem
men van elke partij beoordeeld worden
naar de omvang van de bevolking, die
door iedere partij wordt bestuurd. Hier
door zouden de Chinezen automatisch
de communistische wereldbeweging be
heersen. Want de landen met een com
munistische regering kunnen niet op
tegen de ongeveer 650 miljoen Chinezen.
Intussen hebben de Chinese leiders in
Kabinetsformateur De Quay heeft
vanmiddag om drie uur een onderhoud
gehad met het antirevolutionaire
Tweede-Kamerlid prof. mr. Th. A.
Versteeg. Aangenomen wordt dat aan
prof. Versteeg de ministerportefeuille
van onderwijs, kunsten en wetenschap
pen is aangeboden- Nu prof. Zijlstra
niet meer voor een post in aanmerking
wenst te komen, schijnt prof. De Quay
„landbouw" en „onderwijs" aan de
a.r. te willen geven.
Prof. Versteeg is hoogleraar aan de
Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij
is lid van de Chr. geref. kerk in de
hoofdstad. Voor zijn gesprek met prof.
Versteeg had de formateur nog een
onderhoud met minister Veldkamp
(soc. zaken).
Zetel van Gasunie niet in Den
Haag maar in Groningen
De directie van de N.V. Nederlandse Gasunie heeft besloten het
hoofdkantoor dat voorlopig in Den Haag werd gevestigd met
inachtneming van een zekere overgangsperiode, in de stad Gronin
gen te vestigen. Deze beslissing maakt een einde aan alle geruchten
volgens welke de zetel van de Gasunie niet in de stad van de Martini
zou worden ondergebracht.
In een communiqué wijst de N.V. Nederlandse Gasunie er op. dat
indertijd tot een voorlopig hoofdkantoor in de Hofstad werd besloten,
omdat het merendeel van het personeel, met name de functionarissen
van het Staatsgasbedrijf. aldaar gehuisvest is en omdat onmiddellijk
over geschikte kantoorruimte kon worden beschikt Voorts heeft voor
lopige vestiging in Den Haag het voordeel, dat het intensieve contact
met vele in het westen van het land gevestigde instanties, vooral van
groot belang in de aanloopperiode van de Gasunie, aanzienlijk wordt
vergemakkelijkt.
De directie van de Gasunie deelt ten slotte nog mee dat het tijdstip
van de vestiging in Groningen zal worden bepaald door de noodzake
lijkheid de werkzaamheden tijdens de aanloopperiode niet onnodig te
bemoeilijken, alsmede door het in Groningen en omgeving ter beschik
king komen van geschikte huisvesting, zowel voor het hoofdkantoor
als voor het personeel.
Uiteraard is de beslissing van de direetie van de Gaaunfe in geheel
Groningen met Instemming ontvangen. Men ziet hiermee een maandenlange
actie ln de vorm van adressen en dringende telegrammen met succes be
kroond. Het gemeentebestuur van Groningen heeft toegezegd alle mogelijke
medewerking te verlenen bij het zoeken naar een geschikte plaats voor het
kantoor en huisvesting voor het personeel.
Peking d« Sowjetunle er weer eens
beschuldigd, dat zf) de betrekkingen met
China verslechtert. Zii deden dit in ant
woord op een Russische beschuldiging
aan het adres van Peking. De Sowjet
unle gispte vooral het welkom, dat de
vijf Chinezen werd bereid, die door
Moskou waren uitgewezen. Deze
lieden hadden een Chinese verklaring
ln de Sowjetunle verspreid, wa
Chroesjtsjef werd aangevallen.
Protestantse zender
komt op Bonaire
Het radiostation van de Trans World
Radio van een Amerikaans protestants
zendingsgenootschap te New Jersey zal
niet op Curasao maar op Bonaire ge
vestigd worden. Het bestuurscollege op
Curagao meent, dat dit geschiedt omdat
men vreest met de sterke zenders het
radioverkeer voor de luchtvaart te sto
ren. Het college heeft dan 100.000 An
tilliaanse guldens overbodig voor voor-
bereidingskosten uitgegeven. Het ge
nootschap kreeg in juni 1962 vergun
ning en wil in twintig talen program
ma's uitzenden voor Europa en het wes
telijk halfrond. De zenders zullen een
vermogen hebben van 250.000 en 100.000
watt. De eerste investering zou ander
half miljoen dollar bedragen.
Geheel overeenkomstig de v<
tingeii liet de K.V.P.-fractie gistel
ten, dat zjj prijsstelt op een premier uit
eigen kring. Dit werd verklaard na af
loop van een zeer bewogen K.V.P.-fractie-
vergadering, waarin van verschillende
kanten vrU ernstige kritiek werd geleverd
op de paragraaf „Sociale zekerheid"
het vorige week bereikte „akkoord
Wassenaar". Het hele akkoord én dus ook
formatiepoging-De Quay kwamen
daardoor plotseling op losse schroeven te
staan, want de K.V.P. wenste ln de para
graaf een verbetering aan te brengen, die
echter door V.V.D.-fractieleider Toxopeus
materieel en principieel onaanvaardbaar
werd geacht. Ook de leiders van de pro
testantse fracties, de heren Van Eysden
Beernink (c.h.), wilden niet
meer op het akkoord terugkomen. Na
druk onderling overleg tussen de vier
fractievoorzitters bleek de K.VJ'.-fractic
ten slotte bereid het akkoord ongewijzigd
aanvaarden. Van de 42 aanwezige
K.V.P.-Kamerleden stemden er 39 vóór,
terwijl 3 zich van stemming onthielden.
Naar verluidt begonnen de moeilijk
heden ln de K.V.P.-fractie toen tijdens
de morgenvergadering de demissionaire
bewindsman van sociale zaken dr. Veld
kamp zijn fractiegenoten meedeelde, dat
hij niet meer voor een ministerschap in
aanmerking wenste te komen als de sociale
paragraaf van het akkoord in de door
prof. Beel gekozen formulering zou wor
den gehanribaafd. De kritiek van dr.
Veldkamp richtte zich vooral tegen de
vage, terughoudende en weinig positieve
bewoordingen waarin in het akkoord
wordt gesproken over de mogelijkheid
medefinanciering van de kinder
bijslag uit de algemene middelen.
I Hij wenste de veel concretere „bouw-
steen-Romme" op dit stuk terug. Boven-
Gisteren kwam het Griekse
koningspaar aan op Victoria-
station voor een bezoek aan de
Engelse hoofdstad. Terwijl ko
ningin Elizabeth koningin Fre-
derika begroette verwelkomde
prinses Margaret koning Paul.
hie haar op hoofse wijze i
handkus gaf.
kamp kreeg een meerderheid
tractie achter zich en het gevolg was. dat
fractievoorzitter De Kort erop uitgestuurd
werd om de gewenste wijzigingen van de
sociale paragraaf in de wacht te slepen.
Dit betekende in feite een desavouering
van het beleid van dr. De Kort, die Im
mers medeverantwoordelijk is voor de
totstandkoming van het Wassenaarse
akkoord.
Overleg
De K.V.P.-aanvoerder begaf zich gister
middag om twee uur naar formateur De
Quay. Tegen drieën riep hij zijn fractie
opnieuw bijeen. Omstreeks vier uur ging
deze weer uiteen en werden ook de frac
tievergaderingen van V.V.D. en A.R.P.
onderbroken. Inmiddels was ook de
C.H.U.-fractievoorzitter mr. Beernink op
geroepen. Van vier tot half zes gingen de
vier fractieleiders in conclaaf om de be
zwaren van de K.V.P. te besprekea
Spoedig daarna werd bekend, dat mr.
Toxopeus geen enkele concessie wilde
doen. Dr. De Kort stelde zijn fractie daar
van in kennis. Om half acht pleegden de
vier fractievoorzitters opnieuw overleg.
(Voor vervolg zie pag.9)
Politie had handen vol
Het zwaar bewaakte koningspa;
van Griekenland, dat gisteren onder de
strengst denkbare bewaking in Londen
ls aangekomen heeft weliswaar weinig
van demonstreren kunnen bespeuren,
de Londense politie heeft tijdens een
schitterend staatsbanket de handen
meer dan vol gehad om de oprukkende
betogers op Trafalgar Square terug te
dringen. Ten slotte moesten in allerijl
versperringen worden opgeworpen.
Naar schatting zesduizend geünifor
meerde politiemannen, 1500 speurders
en ongeveer 150 specialisten zijn be
trokken bij de veiligheidsmaatregelen.
In het begin van de dag hebben zich
volgens de politie enkele kleine inciden
ten voorgedaan. De leider van het „comité
van honderd" tegen de atoombom. Terry
Chandler, zei dat hij „met andere leden
van het comité door de politie werd tegen
gehouden toen zij wilden demonstreren
tijdens de rit van de koninklijke gasten
naar Buckingham Palace. Hun spandoe
ken werden door agenten vernield.
Terry Chandler werd later gearresteerd,
toen hij probeerde de Westminster Abbey
binnen te komen om een krans te leggen
ter herinnering aan de Griekse afgevaar
digde Lambrakis, die onlangs bij een
motorongeluk overleed. Op dat moment
bevonden de Griekse koning en koningin
zich eveneens in de kerk om hetzelfde te
doen. De Griekse mevrouw Ambatielos
probeerde eveneens de kerk binnen te
dringen om een krans te leggen met het
opschrift: „Ter herinnering aan de vijf
honderd politieke gevangenen die in de
Griekse gevangenissen zijn overleden".
Zij kreeg te horen dat er geen enkele
krans op het graf van de onbekende sol-
daart gelegd mocht worden zolang het
koningspaar aanwezig was. Onder tranen
gaf zij daarop de krans aan de portier.
De gevechten tijdens het banket braken
ui' toen woedende demonstranten pro
beerden op te rukken naar Buckingham
Palace. Aanvankelijk werd de politie door
een schreeuwende menigte teruggedron
gen, maar men kon op het laatste moment
de zware hekken van bet marinemonu
ment Admiralty Arch sluiten. Verschei
dene brandspuiten werden te hnlp geroe
pen toen de gevechten heviger werden. De
demonstranten werden door de politic
ruw In gereedstaande overvalwagens ge
worpen.
Koningin Elizabeth heeft koning
Paul de Orde van de Kousenband
toegekend. De Koning gaf de Britse
vorstin het grootkruis van de Orde
van de Verlosser.
yANDAAG ZIJN de verkiezingen acht
weken oud. maar op het moment waar
op wij dit schrijven, in de prille uren van
de dag, lijkt de situatie rondom de kabi
netsformatie wederom zeer verward. In
dien we niet oppassen, wordt het samen
stellen van een kabinet ten onzent meer en
meer een beschamende vertoning en, ook
ten overstaan van heel ons volk, een bewijs
van staatkundige machteloosheid.
Een zwak punt is al dadelijk de grootste
partij, de K.V.P. ook een politieke partij
draagt nu eenmaal verantwoordelijkheid
naar haar grootte. Helaas echter waarborgt
de grootte van een partij nog niet een even
redige bekwaamheid, het komt ook op de
samenstelling van de grootte aan. En dan
treedt ditmaal de K.V.P. niet bijster ge
lukkig tevoorschijn.
Vandaar dat ditmaal als onwillekeurig de
gedachten kennelijk zijn uitgegaan naar
een man die niet tot de K.V.P. behoorde,
maar wiens bekwaamheid ter dege vast
stond, de heer Zijlstra. Dat zijn aanwijzing
als minister-president op bezwaren zou
stuiten, moest echter voor de hand liggen.
Het zou een erkenning, ook naar buiten.
Inhouden van de werkelijke swakte der
K.V.P.
In dit verband moet ons van het hart, dat
de verklaring die de A.R.-fractie thans
heeft uitgegeven naar inhoud en woordkeus
wel wat anders en tegelijk gelukkiger had
kunnen uitvallen. Nu werd de K.V.P. wel
heel duidelijk op haar eigen onbekwaam
heid teruggeworpen. Dat de A.R.-fractie de
voorwaarde van steun, ook van de zijde
der K.V.P., stelde, was overigens weer vol
komen redelijk. Betoont de K.V.P. zich
weinig sterk, hiertegenover is de verdeeld
heid onder de protestantse politici, naar
partijkeuze reeds, dubbel te betreuren. Ons
standpunt ten deze is steeds geweest dat de
partijen ook in dit opzicht zelf hadden te
beslissen wat zij wilden, dus eveneens in
hoeverre zij de onderlinge eenheid wensen
te verwerkelijken. Op grotere eenheid heb
ben wij intussen als onafhankelijk protes
tants-christelijk dagblad telkens weer aan
gedrongen.
Nu. in deze belangrijke weken, waarin het
gaat om de regering voor de komende jaren,
bevindt politiek Nederland zich voor de
situatie van een K.V.P., groot, maar zwak
en met te sterker neiging wellicht om zich
te laten gelden en daarnaast van een poli
tiek verdeeld protestantisme, dat bij een
heid ook naar organisatie stellig meer
kracht zou kunnen ontplooien.
Dus zijn de moeizame weken die aan een
kabinetsformatie voorafgaan wel in staat
om verdrietelijkheden aan de dag te bren
gen. Moet dan de enige troost hierin liggen,
dat wat de oppositie weet op te brengen al
evenmin verleidelijk en indrukwekkend
heten mag?
De Suralco verwacht dat 18 juli de
dam in de Surinamerivier bij Afobak-
ka (het zogenaamde Brokopondo-
plan) gesloten zal worden. Dam en
waterkrachtcentrale moeten begin 1965
klaar zijn.
jyE scheidingslijn tussen koude
oorsprong arctische lucht, en min
der koude maritieme lucht strekt zich
uit van Zuid-Zweden over Midden-En-
geland en Noord-Jerland naar de zuid
punt van Groenland. De grenslijn ver
plaatst zich slechts langzaam naar het
zuiden, zodat zich in onze omgeving een
stroming handhaaft die vochtige lucht
met veel bewolking aanvoert. Over de
Golf van Biscage trekt een kleine sto
ring Frankrijk binnen, waardoor de
luchtdrukverschillen tijdelijk kleiner
worden en de wind iets afneemt. Omdat
het koufront dicht b(j ons land vertoeft, oosten. Aanvankelijk veel bewolking met
zal het -morgen over het algemeen Plaatselijk wat lichte regen. Matige wes-
zwaar bewolkt blijven en zullen de re- telUke wind. Te koel. In de middag 15 tot
genkansen iets toenemen. In de tempe- 17 graden, zeewater 15 graden.
raturen, die twee tot vier graden bene- Vooruitzichten: na morgen kan ons
den normaal zijn voor de tijd van het wat drogere lucht bereiken waarin het
jaar, komt weinig verandering. strandweer wat zonniger wordt, maar
D, BH. T.rw.chl
Veranderlijke bewolking maar geen
renden* dalend
betekenis. Matige tot zwakke
zuidwestelijke wind. Dezelfde of ietz
hogere temperaturen. (Opgemaakt te
11.15 unr).
Zon en maan
Donderdag 11 juli: zon op 4.32. onder
20.58 uur, maan op 23.39, onder 9.34 uur.
Zondag 14 juli: laatste kwartier.
Hoogwater Schevenlngen
11 juli: 5 49 v.m., 18.15 n m.
Strandverivachting
Een storingsfront boven de Noordzee
trekt uiterst langzaam naar het zuid-
HET WEER IIS EVROPA
'inpportert hedenmorgen zeven uur
kelen uit de drankwet, een ning ingetrokken en daarbij heden van een stevedore in kleine bootjes de rivier op-
vergunning en een paar moei- onder meer overwogen, dat het begin van de twintigste voer. de zeevaarders tege-
lijke woorden: ziehier de de heer Smit aan wie een vol-pna» 'mm
cocktail, waarvan Gedepu- ledige vergunning is gegeven
teerde Staten van Zuid-Hol
land morgen zal gaan
geheel verschillend zijn moet,
de stuwadoor van met de gezagvoerders onder-
oor de Politie is het beroep
vrije aannemer, die met stevedore identiek aan dat
stuwadoor. B. en W. zijn
mening, dat de werk-
nog op de stroom zaamheden van de stevedore
(hans op modernere wijze ge-
iid-Hol- in 1935 sinds 1937 stuwadoor thans. Waarom dan de stu- handelde over het lossen van schieden, doch dat het beroep
nippen, is, hetgeen volgens B. en W. wadoor 1963 vergelijken met de schepen. Maar B. en W. principieel geen wijzigingen
principieel geen wijzigingen
de stevedore van 1935? Er pakten het Woordenboek der heeft ondergaan. De inspec-
werden woordenboeken bij Nederlandse Taal en zagen teur van de volksgezondheid.
beroep van J. Smit aldaar te- stevedore. Was hij in 1935 gehaald en de raadsman van daarin, dat bij het woord stu- belast met het toesïcht onde'
gen de intrekking van de op reeds stuwadoor geweest, dan de heer Smit bracht naar vo- wadoor werd verwezen naar naleving van de drankwet is
staande volledige had hem toen de vergunning ren, dat het woord stevedore het Engelse woord stevedore, van oordeel, dat de vergun-
vergunning, worden behan- geweigerd moeten worden, moet worden opgevat in de
deld. B. en W. van Middelhar- aldus B. en W. van Middel- betekenis, die de drankwet Ook volgens het Handboek
ning terecht is ingetrokken
StatSoe
D. Helder
Y penburg
VIlMlngen
Eelde
Du Bilt
Twente
regenbui
zw. bcw
regen
gh. bew.
gli bcw
WZW6 -fi 14 0
wzw 6 '7 4 0 1
zw 6 '7 12 0'
zzw 4 1G 12 0.1
zzw a 0 :2 0
zzw 4 9 12 o
Zd.-Llmb.
Helsinki
Stockholm
zw. bcw.
zw. bcw
regenbul
zw 4 .9 U 0
zw 9 U 0
z 3 17 11 o
zw 4 20 13 3
Kopenh
zw. bew
zw 1 '.9 13 1
zw 6 16 13 1
Londen
Adam
gh. bew
nw 4 15 9 2
zw 4 30 13 0-
zzw S 17 13 0 2
Luxemb.
Parijs
zw bew
zw bew
zzw 2 20 10 0
wnw 4 22 13 0
Grenoble
Nice
zw bew
zw hew
wzw 3 27 16 0.1
windstil 25 t o
gh. bew
zw bew
w 2 20 15 0
München
ZUrlch
regen bul
ZW 2 23 11 0
o 2 23 :.7 o:
Loci r no
gh. bew
WZW 2 24 15 0
windstil 26 10 o
Belgrado'
regen
L bew
ono 2 26 -2 0
Windstil 2f> 2 0
Athene
Rome
AJaccle
on bew.
on bew
onbew.
zzw 2 2» 23 o
windstil 32 16 0
Madrid
Mallorca
Lisa. bon
onbew.
zw. bew
zw. bew
zzw 2 :.2 16
wlndetll 29 20 o
w 1 27 '.t
