Nieuwe leidse Cbmraint
PROF. DE QUAY FORMATEUR
Commentaar
Weinig interesse
voor De Gaulle
hamol weer
vanö^S'
Gezocht: Proost, Dorst, Breda, Bier
Informatie-Beel binnen een week geslaagd
Russisch - Chine es
gesprek begonnen
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Vrijdag 5 juli 1963, 44ste jaargang
Kabelbaan
Grevelinsen
„Stantvastigh Is ghableven Zie pagina
mijn herf in teghenspoat"
Girö 58936 Abonneméntsprijren
0,65, 'p.m. f 2,80, p.kw. 8,25
Klachtendienst bezorging 18—19 uijr
Nieuws in
één oogopslag
Na het debat van bijna
tien uur zijn de kabinets
informateur prof. Beel en
de leiders van de vier
niet-socialistische fracties
er gisteren in geslaagd tot
een vergelijk te komen.
Verwacht wordt dat de
Koningin vandaag nog, na
dat prof. Beel haar van
het akkoord op de hoogte
heeft gesteld, zou over
gaan tot het benoemen
van een formateur, waar
schijnlijk prof. De Quay.
Weinig enthousiasme
was er gisteren te bespeu
ren op het vliegveld van
Bonn toen president De
Gaulle van Frankrijk daar
arriveerde voor een
„werkbezoek" aan bonds
kanselier Adenauer. Het
overleg tussen beide staats
lieden heeft gisteren nog
niet tot overeenstemming
geleid.
Hoewel het Produkt-
schap voor zuivel de im
portheffing op boter dras
tisch heeft verlaagd, be
tekent dit niet dat wij bo
ter uit het buitenland no
dig zullen hebben. De ex
port van boter is aan ban
den gelegd, zodat de
schaarste niet zal toene-
De regeringscrisis in
België schijnt nog voor het
weekeinde te kunnen wor
den opgelost. Het kabinet
heeft gisteren drie oplos
singen, die in aanmerking
komen om een einde te
maken aan de taalmoei
lijkheden. die de val van
de regering-Lefèvre ver
oorzaakten, goedgekeurd.
De twee regeringspartijen
zouden vandaag de kwes
tie bespreken.
Vandaag is in Moskou
het met spanning tegemoet
geziene gesprek tussen
vertegenwoordigers van
de Sowjetunie en commu
nistisch China begonnen.
Op de valreep hebben de
Chinezen nog geprotes
teerd tegen de uitwijzing
van drie Chinese diploma
ten en twee studenten uit
Moskou.
De Indonesische rege
ring heeft gisteren de KPM
gevraagd of ze wilde in
schrijven op vervoer van
rijst van Birma en Thai
land naar Indonesië. Kort
tevoren was het verbod
van Nederlandse schepen
om Indonesische wateren
te bevaren opgeheven.
(Van onze parlementsredactie)
Het kabinet van de Koningin deelde hedenmiddag het volgende mede:
„H.M. de Koningin heeft hedenmorgen ten paleize Soestdijk de informateur
dr. L. J. M. Beel ontvangen. Dr. Beel heeft de Koningin zijn eindrapport
uitgebracht. Vervolgens heeft Hare Majesteit dr. J. E. de Quay ontvangen
en hem opgedragen een kabinet te vormen, dat zich verzekerd kan achten
van een vruchtbare samenwerking met de volksvertegenwoordiging. Dr.
De Quay heeft de Koningin verzocht de opdracht in beraad te mogen
houden".
Tevoren meldde onze parlementsredactie het volgende:
NAUWELIJKS een week na de
mislukking van de formatie-De
Prof. Beel is het gisteren in
zijn woning aan de Rijksstraat
weg te Wassenaarna urenlang
confereren eens geworden
met de fractieleiders van de
KVP, de VVD. de CHU en
ARP. Daarmee was de grond
slag van een nieuw kabinet ge
legd. Op de foto v.l.n.r. vóór het
gesprek begon: mr. E. H. Toxo
peus, dr. W.-L. P. M. de Kort,
prof Beel, mr. H. K. J. Beer-
nink en H. van Eysden.
Kort is informateur prof. Beel erin
geslaagd de weg vrij te maken voor
een nieuw confessioneel-liberaal ka
binet. Zijn marathon bespreking met
de fractieleiders van K.V.P., V.V.D.,
A.R.P. en C.H.U. heeft geleid tot
algehele overeenstemming. Prof.
Beel kon dit gisteravond -telefonisch
aan de Koningin meedelen.
Het beslissende gesprek van prof.
Beel met de vier fractieleiders heefi
van gistermorgen tien uur tot 'savonds
kwart voor acht geduurd. Van kwart
over een tot half drie lunchten de
fractieleiders gezamenlijk in het Was-
senaarse restaurant „Bijhorst.
Toxopeus heeft enkele malen telefo
nisch contact gehad met zijn fractie,
die zich in en om het Kamergebouw
gereed hield voor eventueel tussen
tijds overleg. Eén van de liberale frac
tieleden, mr. Geertsema, arriveerde
tegen de avond plotseling op de plaats
van het gesprek. In zijn kwaliteit van
burgemeester van Wassenaar kwam
hij onderzoeken of de publieke belang
stelling voor de informateurswoning
de inschakeling van politieagenten
noodzakelijk maakte. Mr. Geertsema
wordt vermoedelijk fractieleider van
de VVD als mr. Toxopeus straks weer
minister zou worden.
Na afloop van het gesprek het porf.
Beel via zijn woordvoerder meedelen,
dat de besprekingen hadden geleid tot
overeenstemming over aard en onwang
der aan te gane bindingen en over de
gedragslijn, die t.a.v. de controversiële
punten zal worden gevolgd Een toelich
ting op deze wel zeer summiere verkla
ring wilde de woordvoerder niet geven.
Obk de fractieleiders weigerden elk
commentaar. De lieer Van Eysden zou
vanmiddag om vier uur de A.R.-fractie
inlichten,
Mr. Toxopeus heeft gisteravond in het
Haagse restaurant „Royal" aan het Lan
ge Voorhout zijn fractieleden geïnfor
meerd. Daarna had hij een gesprek met
minister Zijlstra.
Bewondering
Politieke waarnemers waren gister
avond vol bewondering voor de verras
send snelle wijze waarop informateur
Beel de formatie-knopen heeft ontward.
Zün reputatie van uiterst bekwaam on
derhandelaar is opnieuw bevestigd. Het
is echter nog niet helemaal duidelijk ge
worden over welke oplossingen men het
gisteren eens is geworden. Toch zijn er
wel bepaalde aanwijzingen. Deze wetti
gen de conclusie, dat mr. Toxopeus in
belangrijke mate overstag is gegaan Zo
zou hU hebben geslikt, dat geen van de
gevonden oplossingen door enige fractie
als „vrije kwestie" mag worden be
schouwd. Met andere woorden: aan alle
■iinnniiiiiimiiniiiiii
VOOR A.E.G.
VOL-AUTOMATISCHE
WASMACHINES
I IEMCO N.V.
Onder hevig spervuur
Vandaag zou in Moskou het gesprek beginnen tussen Russische en
Chinese delegaties over ideologische geschilpunten. Intussen gaat
de woordenstrijd tussen beide communistische reuzen door. De Chi-'
nezen hebben de laatste Russische aanval op hun optreden van de
hand gewezen. Moskou beschuldigde Peking van laster, bemoeizucht
en het verslechteren van de betrekkingen tussen beide landen.
Voorts hebben de Chinezen geprotesteerd tegen de uitwijzing van drie
Chinese diplomaten en twee studenten uit Moskou. De Russen beschuldigen
China er van, dat het de Russische souvereiniteit heeft geschonden door het
verspreiden van vertalingen van een brief, waarin de politiek van Chroesj-
tsjef werd veroordeeld. De uitgewezen diplomaten en studenten hadden grote
verspreidingscampagnes gevoerd in Leningrad en andere steden, waarbij
brochures werden uitgedeeld aan iedere Rus. die zij tegenkwamen. De ge
schriften werden per post naar Russen en buitenlanders gezonden. Per auto
werden zij naar fabrieken en kantoren b Moskou vervoerd voor verdere
verspreiding.
Het Chinese personeel van de Peking-Moskou-express had zelfs de tekst
van de brief omgeroepen over het luidsprekersysteem van de trein bij sta
tions in de Sowjetunie. Ook hadden zij afschriften van de brief uit de ramen
van de trein gegooid, als die de Siberische stations passeerde. Russische bur
gers protesteerden bij het treinpersoneel. Zij kregen van de Chinezen ten
antwoord: „Wij vragen niemand toestemming om onze lectuur te ver
spreiden".
In Wenen heeft de Oostenrijkse minister Kreisky bij zijn terugkeer uit
Roemenië verklaard, dat dit land nauwere ec nomische banden met het
Westen wil aanknopen om zijn industrieel potentieel buiten het Sowjetblok
te versterken. Deze contacten zullen regelrecht ingaan tegen de Russische
opzet van „arbeidsverdeling" binnen de Comecon, de organisatie voor weder
zijdse economische bijstand van het oostelijke blok.
Rusland wil. dat Roemenië zijn zware industriële produktie vermindert ten
gunste van andere geindustrialiseerde leden van de Comecon en zich con
centreert op de landbouw en de chemische industrie. Roemenië verzet zich
hiertegen, steun zoekend bij Rood-China.
akkoorden" zullen de frac
ties (dus ook die van de VVD) straks
gebonden zijn.
Weliswaar gaat het hier niet om een
individuele binding van elk fractielid aan
de betrokken programpunten, maar om
een garantie, dat de meerderheid der
fracties straks aan de gevonden oplos
singen hun steun zullen geven.
Volgens onbevestigde berichten zou
de bereikte overeenstemming op het
volgende neerkomen
Voor wat betreft de woningbouw is
het basisprogram-De Kort gehandhaafd:
voor 1964 zal gestreefd worden naar de
bouw van 45.000 woningwetwoningen.
25.000 premiewoningen en 20.000 wonin
gen in de vrije sector Een eventuele
„uitloop" boven de 90.000 zal voor de
vrije sector zijn. Het nieuwe kabinet zal
zich sterk moeten maken voor opvoering
van de bouwproduktie.
Na de woningbouw heeft de land
bouw de hoogste prioriteit Er zijn echter
voor de landbouw en de defensie nog
geen bedragen vastgesteld. Dit wordt
overgelaten aan het te vormen kabinet
Voor wat het fiscale beleid betreft
zal primair gestreefd worden naar „neu
tralisering" van de progressiefactor in
de belastingheffing, maar tevens zal een
onderzoek worden ingesteld
gelijkheid van een structurele belasting
verlaging. Deze mogelijkheid wordt af
hankelijk gesteld van de beschikbare
budgettaire en sociaal-economische ruim
te. Voorts is de beginseluitspraak gehand
haafd, dat t^.v. hert tweede en eerste
kind van loontrekkenden en zelfstandi
gen geleidelijk zal moeten worden ge
streefd naar bekostiging uit de algeme
iddelen.
Dit laatste leek voor de VVD onver
teerbaar. Als mr. Toxopeus er inderdaad
ee akkoord is gegaan, heeft hij een
•uzezwaai gemaakt; in het besef overi
gens dat er van die financiering uit de
schatkist voorlopig toch niets kan komen.
11
Prinses Beatrix verrichtte gisteren
aan boord van Nederlands groot
ste koopvaardijschip, de tanker
Esso Den Haag (91.000 ton) de
doopplechtigheid. De Prinses
hakte de lijn van de champagne
fles met een zilveren bijltje door,
doch het glas wilde niet stuk
springen. Scheepsbouwer C. Ver-
olme hielp haar de lijn weer bin
nen te halen, en bij de tweede
poging spatte de fles uiteen. De
Esso Den Haag was gedoopt.
Fundamentele verschillen
Het bezoek van De Gaulle en diens
jevolg" aan Bonn is geen specta
culaire gebeurtenis geworden. Op
het vliegveld bevonden zich nog
geen honderd toeschouwers, toen de
Franse president arriveerde. Kenne
dy werd vorige week toegejuicht
door ca. vijfduizend mensen. Langs
de weg naar Bonn stonden enkele
duizenden. Bij Kennedy waren het
enkele honderdduizenden. Voor de
ambtswoning van. Adenauer wacht
ten er slechts enkele dozijnen. Dat
was het begin van het bezoek van
De GauHe.
Gaulle en Adenauer en hun medewer
kers er niet in, op belangrijke punten
overeenstemming te bereiken. Er werd
slechts vooruitgang geboekt op de pun
ten „jeugdsamenwerking" en culturele
uitwisselingen". Over het moeilijke punt
van de landbouw heeft r
onrtweken door het gehele complex
strijdvragen te laten wachten op een rap.
port van deskundigen »van de E.E.G.
De contacten van de E.E.G. met Enge
land kwamen gisteren niet eens aan de
beurt. Dit was ook het geval met de
politieke unie, die nog altijd in de mist
hangt.
Men hoopte gisteren nog, dat vandaag
een formule zou worden uitgevonden om
de mogelijkheid van een uiteindelijke
Britse toetreding open te houden en de
Britse denkbeelden regelmatig aan de
orde te stellen in de E.E.G.
Het gebrek aan overeenstemming vloeit
voort uit fundamentele verschillen.
West-Duitsland is niet bereid, de sa
menwerking binnen de NAVO en de
EEG afbreuk te doen voor steun aan de
plannen van De Gaulle. De Westduitsers
zijn in bet algemeen grote voorstanders
van een Frans-Duitse verzoening, maar
de politieke lün van De Gaulle vindt
weinig aanhang bij politici en bevolking.
Alleen het optreden van bondskanselier
Adenauer heeft tot dusver de president
in staat gesteld, Duitsland nauw aan
zich te binden.
Daarin gaat nu blijkbaar verandering
komen. De gekozen opvolger van Aden
auer, minister Erhard, heeft gisteren een
uur met De Gaulle gesproken over de
landbouw, de economische samenwerking
in de E.E.G. en de N.A.V.O. Na afloop
verklaarde Erhard, dat het Duitse volk
blij is met de Frans-Duitse verzoening,
zonder welke geen Europese politieke
samenwerking mogelijk zou zijn. Hij
voegde er echter aan toe. dat zij niet los
gezien mag worden van de Europese sa
menwerking en het Atlantische bond
genootschap. Dit heeft hij de Franse pre
sident duidelijk gemaakt.
Bij een verkeersongeval in Silvolde
zijn gisteravond twee personen om het
leven gekomen. De 40-jarige mevrouw
W. J. Schut uit Gendringen, moeder van
vier kinderen, werd, toen zij per fiets
plotseling de Ulftse weg overstak, aan
gereden door de 24-jarige motorrijder
T. H. W. Tiemesen uit Terborg. Ze werd
ongeveer 40 meter meegesleurd. Zowel
de vrouw als de motorrijder was op
slag dood.
Kruiken gifgas in
oude bouwput?
Op het bouwwerk aan het Jollenpad
n Amsterdam Zuid zijn arbeiders tij
dens graafwerk in de bouwput gestuit
;en tweetal stenen kruiken waarbij
ogen en gezicht prikkelend gas ont
snapte. zodat de mannen niet in de put
konden blijven.
Een deskundige van de dienst Be
scherming Bevolking heeft de twee
kruiken naar de chemische afdeling van
de keuringsdienst van waren gebracht,
waar de inhoud van de veel op gene-
verkruiken lijkende kruiken onderzocht
wordt. De deskundige heeft opdracht
gegeven in het gegraven gat 250 kg
chloorkalk te storten ter desinfectie en
:o vierentwintig uur te laten liggen.
/"APPOSITIE is voor ons ook in poli-
tiek opzicht constructief denkend
volk geen aantrekkelijke zaak. Ook niet
in die zin, dat zij geen kiezers pleegt aan
te trekken. Vandaar dat er zowel de libe
ralen als de socialisten iets aan gelegen
was, aan de regering te kunnen deelnemen.
In overeenstemming met de uitslag der
verkiezingen hadden ditmaal de liberalen
de eerste kans. Zij hebben die, naar thans
is gebleken, aangegrepen. Welke concessies
hunnerzijds hieraan zijn voorafgegaan, is
op het tijdstip waarop wij dit schrijven
nog niet bekend. Aangenomen moet wor
den, dat van hen de nodige inschikkelijk
heid is verlangd. Liberalen zijn niet altijd
gewisse partners geweest. De andere deel
genoten in het te voeren regeringsbeleid
zullen een redelijke mate van zekerheid
wenselijk hebben geoordeeld.
Het komt dus neer op een voortzetting van
het reeds gevoerde regeringsbeleid en dat
is iets waartegen moeilijk bedenkingen
kunnen rijzen. Ook is het trouwens in over
eenstemming van de verkiezingsuitslag.
Dat, naar het schijnt, bijzondere aandacht
zal toevallen aan de woningbouw, is ook
volgens ons vanzelfsprekend.
Het blijft een beschamend ding, dat we,
bij alle technische mogelijkheden waarover
we beschikken, nog met deze nood zitten.
De informateur heeft, geheel naar zijn aard
en gewoonte, snel gewerkt. Waarom ge
talmd als het ook vlug kan? We doen ook
als volk beter, niet gewend te raken aan
de mening, dat een kabinetsformatie bij
ons iets is wat zich onvermijdelijk lang
zaam voltrekt
Aanwijzing van de heer De Quay ligt, ter
wijl we dit schrijven, in de lijn der ver
wachting. Het is van belang, dat de toe
komstige minister-president zijn eigen
kabinet formeert en dat dit dan meer be
helst dan een formaliteit. De aanwijzing
van een informateur betekent al voldoende
aanduiding van de problemen die de for
matie plegen te omgeven. Formatie van zijn
eigen kabinet leidt voor de minister-presi
dent tot verhoging van zijn prestige.
Er komen overigens straks nog wel enige
kwesties. Men denke aan zetelverdeling en
bezetting ervan. Vooral de bezetting is bij
het vorige kabinet niet vlot gegaan. Enkele
partijen hadden moeite met het ter be
schikking stellen van bekwame bewinds
lieden. Er waren aanwijzingen, dat het
ministerschap niet altijd hoog genoeg stond
gewaardeerd. Men mag hopen, dat het dit
maal anders zal zijn. Want 's lands belang
is belangrijk genoeg om door de besten te
worden gediend.
QSta)
T
7V7A het wegtrekken van een voor
lage luchtdrukdie donderdag
leiding heeft gegeven .tot lokale
buien, kwam het weer vandaag onder
invloed van een rug van hoge luchtdruk.
Deze rug van hoge luchtdruk vormt een
uitloper van een krachtig hogedrukge-
bied op het noordelijke deel van de oce
aan. Nabij de Azoren ligt een depressie,
die maar langzaam beweegt. Het lage-
druk gebied bij Ierland wordt nu gelei-
delijk minder diep. Het weer in Neder
land zal ook morgen onder invloed staan
van de genoemde rug van hoge luchtdruk.
Het blijft zomers en vrij warm weer met
zwakke wind. De kans op een bui is niet
groot. meer.
De Bilt
wacht tot zaterdagavond
Tendens stationair
Hoogwater Scheveningen
6 juli: 2.43 v.m.; 15.09 n.m.
HET WEER IN EVROPA
en slechts i
Vannacht op enkele plaatsen mist. (Opge
maakt te 11.1 uur). atatloD
Zon en maan: zaterdag 6 juli: zon op
4.27, onder 21.01. maan op 20.47. onder
4.00. zaterdag 6 juli: volle maan Ypenburg
Vlissingcr
Stran dverivachti ng Sut
Morgen perioden van zonnig strand-
weer en vrijwel nergens buien meer. zdl-Limb!
Zwakke zeewind met in de middag ma- Helsinki
xima van 21 22 graden, zeewater 16 Stockholrr
graden. Kopenh.
Vooruitzichten; uit het zuidwesten na- Aberdeen
dert een hogedrukgebied, waarbij ook .vdam"
tijdens het weekeinde zonnig en goed Brussel
strandweer verwacht mag worden. Luxembur
A LS een van de uitingen op schrijver, wiens werk de men, uit zich voor 20 juli bierfestival zullen genieten, enigingen is reeds contact op-
eultureel gebied op het meeste „le ensblijheid" heeft bekend te maken bij de VVV Per naam zullen tafels wor- genomen waarbij elke ver-
Breda-bierfestival zal tijdens uitgestraald. Breda. De dragers van deze den gereserveerd. eniging een „Katootje van de
dit festival een jaarlijkse namen zullen nadien schrif- botermert" afvaardigt plus
bierfestival-prijs worden in- De festivaleommissie nodigt telijk worden benaderd, Tijdens het festival zal op Cen andere figuur uit het be-
gesteld voor schrijvers en ieder, die de naam „Proost", waarbij zal worden uiteenge- de historische botermert een v
journalisten. Een nog nader „Dorst", ..Breda" of „Bier" zet welke faciliteiten zij, als verkiezing plaatsvinden van 1 e VU1 a~
te vormen jury zal daarbij draagt of in wiens naam deze speciale gasten op de ope- „Miss Katootje". Met ruim res s^at de kroon van het
een prijs toekennen aan die woorden als zodanig voorko ningsavond van het Breda- zestig Bredase carnavalsver- festival ter beschikking.
22 11 0.2
20 H 2
18 14 0.3
indstil :6 12 0.5
indetil 28 15
