Nieuwe Leidse Courant
Opnieuw ballingen
op Cuba geland
Commentaar
Formatie-De Kort nu in
een kritiek stadium
Montini als Paulus
VI op pausentroon
„Diefstal' moest Renkum lesje geven
Volgens berichten uit Miami:
Onzekerheid over de
macht der Russen
Broodoorlog
in Den Bosch
Staking bij het
Handelsblad
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
„Stentvsttigh li gh «bleven jJ,
mT|n hert in feghenspoet*
Vrij Bag 21 juni 1%3, 44stc jaargang
Tussen de
(dure) rails
Zie pagina 7
Steenstraat 37 Postbus 76
ïeuws m
één oogopslag
De Nederlandsche Spoor
wegen hebben voor het
eerst na de laatste wereld
oorlog een verlies geleden.
Door het achterblijven van
de stijging der ontvangsten
bij de kosten beliep het
verlies in 1962 een bedrag
van 34,6 miljoen.
Frankrijk heeft bekend
gemaakt de terugtrekking
van zijn Atlantische vloot
uit de Navo te zullen eisen.
De Franse regering wil
zelf de beschikking over de
vloot houden. Zij is wel
bereid tot samenwerking
in geval van vijandelijk
heden.
De oorzaak van het ver
gaan van de Amerikaanse
onderzeeër Thresher zou
volgens een commissie van
onderzoek gelegen zijn in
het plotseling onderlopen
van de machinekamer.
Weer zijn volgens de
Revolutionaire raad troe
pen Cubaanse bannelingen
die in Miami (V.S.) ver
blijven op Cuba geland om
'het eiland te bevrijden'. In
Washington twijfelt men
echter aan de juistheid van
deze berichten.
Voor vijf uur vanmiddag
moest mr. Toxopeus (lib.)
aan de kabinetsformateur
zijn oordeel over het basis
program kenbaar hebben
gemaakt. In politiek Den
'Haag acht men de moge
lijkheid dat de formatie
poging alsnog mislukt,
niet uitgesloten.
Ook de ruimtevaart van
Valentina en Valery heb
ben de Russen weer uit
gebuit om de Amerikanen
duidelijk te maken dat zij
in de race om het heelal
nu wel zeer definitief ach
terliggen. Kennedy heeft
echter niet nagelaten zijn
gelukwens aan Chroesj-
tsjef te doen toekomen.
Jhr. Loudon van de Kon
Ned Petroleummij heeft
gisteren in Frankfort ver
klaard, dat een groot deel
van de krachtsinspanning
zowel op militair als op ci
viel gebied, niet wordt ge
wijd aan oorspronkelijke
denkbeelden, maar aan de
snelle exploitatie in labo
ratoria van de weinige
ideeën, die enkelingen uit
denken.
TAE CUBAANSE revolutionaire raad heeft gisteren in Miami (in de Ame-
rikaanse staat Florida) medegedeeld, dat commandotroepen „ergens
op Cuba" zijn geland. Men weigerde te zeggen, hoeveel Cubanen aan land
zijn gegaan en waar dit is gebeurd. De schattingen variëren tussen 500
en 3.000. Op Cuba is intussen niets gebleken van grote troepenbewegin
gen. Amerikaanse functionarissen staan sceptisch tegenover de berichten.
Genoemde raad is dezelfde organisatie, die in 1961 de mislukte invasie in
de Varkensbaai op touw zette. „Er is echter een groot verschil in de nieu
we operatie", aldus dr. Luis Botifoll, woordvoerder van de raad. „De Var
kensbaai-affaire werd door Amerikanen geleid. Ditmaal staan wij op eigen
benen". In Washington is officieel medegedeeld, dat de Amerikaanse
gering niets van de inval afweet.
De raad heeft gisteravond een oor-
logscomimuniqué uitgegeven, waarin
wordt gezegd, dat de commandotroe
pen op verschillende plaatsen op Cuba
zijn geland en steun van de boeren heb
ben kregen. Zij zouden hun actie
voc jbten, die moet leiden tot de be
vrijding van Cuba. De landing letterde
geen moeilijkheden op.
In Den Bosch is een „broodoorlog" uit
gebroken. Een plaatselijke middelgro
te banketbakker wil vandaag de prijs
van afgehaald busbrood en blankbrood
met vijf cent verlagen. Het merendeel
van de overige bakkers heeft zich nu ge
noodzaakt gevoeld ook hun broodprijs
met vijf cent te verlagen.
Het voor de „overige" bakkers nadelige
verschil is echter, dat ze als service voor
bezorgd brood en afgehaald brood altijd
dezelfde prijs berekenen. Ze hebben dus
nu ook hun prijs voor brood dat aan huis
bezorgd wordt moeten verlagen, dit in
tegenstelling tot de „rebellerende" bak
ker. De bakkers in Den Bosch spreken
over de prijsverlaging van hun collega
als over een „onrechtmatige daad".
Woensdagavond heeft de plaatselijke
afdeling van de bakkerspatroonsvereni-
ging in een bewogen vergadering tever
geefs getracht de „rebel" tot andere ge
dachten te brengen.
Het veredelde busbrood en het veredel
de blankbrood werden tot dusver ver
kocht voor 47 cent. Dit was tevens de
maximumprijs die de overheid toestaat
Deze broodsoorten wei-den vandaag ver
kocht voor 42 cent. Lachende derde is
hier natuurlijk de consument, wie de on
enigheid in de bakkersgelederen een aar
dig voordeelfje oplevert.
Koningin en Prins w? gezellige
kout in het Kurhaus te Scheve-
ningen, waar zij het galaconcert
ter gelegenheid van het vijftigja
rig bestaan van de Koninklijke
Luchtmacht bijwoonden.
Dezer dagen heeft het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse zaken laten
weten, dat er nog steeds Russische mili
tairen van Cuba vertrekken en dat ei
nu wellicht te weinig op het eiland zyn
om een opstand tegen Castro te onder
drukken. Dit werd tegengesproken door
de revolutionaire raad. De Russen zou
den hun posities nog steeds versterken.
Zij zouden zich voornamelijk concentre
ren in de provincie Oriente, waar ook
een Russische onderzeebootbasis wordt
gebouwd.
Het nieuws heeft grote consternatie
verwetot in de kolonie van ongeveer
100.000 Cubaanse ballingen in Florida.
Velen veronderstellen dat de landingen
zijn uitgevoerd in het Escambraygebergte
in de provincie Las Villas ten westen
van Havanna Daar heerst nog een grote
verzetsactiviteit. De Cubaanse militie
onder Russische leiding zou voorts een
zeer laag moreel hebben. En als ze de
kans krijgen, zullen zij volgens vluchte
lingen die onlangs in Miami zijn gearri
veerd, zeiker massaal deserteren. In
Washington heeft men verklaard dat het
moeilijk is, een grootscheepse inval op
Cuba geheim te houden voor de Ver
Staten. Er surveilleren nog altijd Ame
rikaanse schepen en vliegtuigen in het
gebied rondom Cuba. De Amerikaanse
regering heeft tot dusver nog geen in
lichtingen gekregen over een militaire
operatie op grote schaal tegen Castro en
voorbereidingen daartoe.
Het gehele op dat tijdstip in dienst
zijnde personeel ven het Algemeen Han
delsblad, ruim 300 man, heeft vanochtend
half elf het werk neergelegd. Dit perso
neel is het niet eens met de toepassing
door de directie van een bepaling in d<;
C.A.O. die aldus de directie geen
invloed heeft op het loon. Over de ver
schijning van het Algemeen Handels
blad en de daar gedrukte dagbladen
Trouw en Het Parool kon de directie
slechts mededelen dat deze vandaag
minstens een kleinere omvang zullen
hebben.
Het achttiende wereldcongres van padvindsters werd gisteren in Kopenhagen geopend door prinses Bene-
dicte. waar zij koningin Ingrid van Denemarken „verving", die door ziekte niet aanwezig kon zijn. Ook
het slotwoord op 29 juni zal door de Prinses, die zelf jaren padvindster was, worden uitgesproken. De ope
ningsplechtigheid werd ook bijgewoond door koning Frederik, prinses Anne-Marie en lady Baden Powell.
Mr. Toxopeus onder druk gezet
II papa fatto, ik papa fatto
kondigde de omroeper van radio-
Vaticana om 11.22 uur aan. Een
klein uur .later werd bekend ge
maakt dat het kardinaal Giovanni
Battista Montini, de 65-jarige aarts
bisschop van Milaan was, die als
paus de naam Paulus de zesde zal
dragen. Een Italiaanse paus was ge
kozen. Om 11.20 uur steeg uit do
schoorsteen van de Sixtijnse kapel
weer rook op ten bewijze, dat de
kardinalen 'hun ochtendstemming
hadden verricht. Op dat moment
was het echter niet zeker of een
paus was gekozen of niet. Wel deel
de radio-Vaticana mee, dat de rook
wit scheen te zijn. Een opgewonden
menigte van ongeveer 20.000 perso
nen op het Sint Pieterplein begon te
juichen en in de handen te klappen.
De rook was wit.
De naam Paulus is door geen enkele
paus gedragen sinds paus Paulus de
vijfde, een Romein, die in 1621 is
overleden.
Na de bekendmaking van de naam
van de paus verliet kardinaal Otta-
viani het balkon.
voor vervolg zie pagina 4
DE formatie-De Kort is in een kri
tiek stadium beland. De toe
stand is even ingewikkeld als ex
plosief geworden dank zij de moei
lijkheden, waarvoor de V.V.D.-frac-
tieleider mr. Toxopeus en de forma
teur elkaar hebben geplaatst. Beide
heren zijn de afgelopen dagen een
spectaculair steekspel begonnen. Pas
vanavond zal duidelijk zijn wie van
hen de meeste blessures heeft opge
lopen.
Zoals bekend, heeft mr. Toxopeus
woensdag geweigerd antwoord te geven
op de vraag van de formateur hoe hij en
zijn fractie staan tegenover de voorge
stelde regelingen van de geschilpunten
die het basisprogram nog bevat Een be
oordeling van het program achtte hij niet
nodig, omdat hij tóch niet wenste mee
te werken aan de vorming van een vijf
partijen-kabinet Op deze manier om
zeilde hij handig de vraag waar het op
aankwam. Hij onttrok zich aan een
standpuntbepaling ten opzichte van een
program, waarmee de V.V.D. het op ver
schillende punten (televisie, woningbouw,
belastingen, bindingen e.d.) beslist on
eens is. Mr. Toxopeus begreep, dat als
hij „neen" tegen het program zou zeggen,
de kansen van de V.V.D. op deelname
aan het kabinet zouden dalen en die van
de P v.cLA. zouden stijgen. Daarom gooi
de hij het helemaal op de afwijzing van
het vijf-partijen-kabinet
Door deze manoeuvre werd inderdaad
de gedachte van een nationaal kabinet
afdoende om zeep gebracht. Maar daar
door verviel ook automatisch de reden
(Advertentie)
VOOR A.E.G.
VOLAUTOMATISCHE
WASMACHINES
IEMCO N.V.
(Advtrteniiet
Toxopeus niet in een
oordeling van het program had willen
treden. Formateur De Kort maakte hier
snel gebruik van. Hij zond de liberale
aanvoerder een brief, waarvan de inhoud
als volgt kan worden samengevat: „Nu
een vijf-partijen-kabinet niet meer
(Voor vervolg zie pagina 4)
(Advertentie)
BREED TAPIJT-
GEDESSINEERD BOUCLÉ
375 cm breed 59,—
DESSO - VERZET BOUCLÉ
380 cm breed 92,50
RICHELIEU - FRISÉ
366 cm breed 109,—
SUPER TWIST
366 cm breed 145,—
MADISON - FIGURE
366 cm breed 150,—
WONINGINRICHTING
BULTHUIS
BOTERMARKT 23
TAR. DE KORT heeft met z'n formatie-
werk onze bewondering tot nog toe niet
kunnen wegdragen. Z'n begin was al
vreemd. De opdracht om een kabinet te
formeren, dat van een ruime steun in het
parlement verzekerd zou zijn, zag hij als
een opgaaf om in de eerste plaats te stre
ven naar een vijf-partijen-kabinet. In de
verkiezingsuitslag lag echter geen enkele
aanwijzing opgesloten voor opneming van
de P.v.d.A. in de regering. De socialisten
verloren vijf zetels en de regeringspartijen
slechts twee. Hoewel het kabinet als ge
heel geen duidelijk vertrouwensvotum
kreeg, lag het doortrekken van de lijn
toch eerder voor de hand dan een ombui
gen in socialistische richting. Niettemin
behandelde de formateur, in het voetspoor
van Romme, de P.v.d.A. als een serieuze
kandidaat voor deelneming aan de rege
ring-
Enerzijds wilde hij de V.V.D. niet buiten
spel zetten en anderzijds de P.v.d.A. niet
voor het hoofd stoten. Ten slotte wordt er
in de K.V.P. nogal wat sympathie voor
de P.v.d.A.-als-regeringspartner gevonden.
Het gevolg was de onwezenlijke gedachte
aan een vijf-partijen-kabinet. Aan dit ge-
dachtenspel is nu gelukkig een einde ge
komen. Had de formateur ernst gemaakt
met de christen-democratische gedachte
die door de K.V.P. zelf is gepropageerd!
en samengespeeld met de A.R.P. en de
C.H.U., dan was het spelletje ons bespaard
gebleven. Want het is nu wel helemaal
duidelijk hoe de protestantse partijen er
over denken.
Door de wijze, waarop de formateur te
werk ging, ontstond een knoop, die hij
niet kon of wilde ontwarren en die daar
om door anderen moest worden doorge
hakt. Doortastendheid kan dr. De Kort
niet worden toegeschreven!_
De formateur zit nu met vfjf eindjes touw
voor zich. waarvan er vier aan elkaar
moeten worden geknoopt. Drie zitten er.
mogen we aannemen, al min of meer aan
elkaar vast: K.V.P., A.R.P. en CJH.U. Wat
moet het vierde touwtje zijn? Bij de be
antwoording van deze vraag gaat de for
mateur ook al merkwaardig te werk. Hij
tracht een vier-partijen-kabinet te forme
ren aan de hand van de reacties der frac
tieleiders op een program, dat een vijf
partijen-kabinet als uitgangspunt had!
Alsof de situatie niet ingrijpend veranderd
is! Nu vaststaat dat öf de V.V.D. öf de
P.v.d.A. afvalt, is het niet reëel een pro
gram te blijven hanteren, dat compromis
sen naar beide zijden bevht. Z'n program
had hij beter kunnen laten voor wat het is:
een ontwerp, dat op niets is uitgelopen.
Waarop we blijven wachten is een pro
gram, dat in de eerste plaats aantrekkelijk
is voor de christen-democratische partijen,
doch tegelijk de V.V.D. mogelijkheid geef'
om mee te doen. De afgelopen vier ja?-
hebben bewezen dat een dergelijke samen
werking tot een goede politiek kan leiden
Man door eigen
geweer getroffen
De 59-jarige oud-stuurman ter koop
vaardij H. L. van der List uit Herpen
is gistermiddag overleden na een schot
uit een oud Duits soldatengeweer. De
man werd in de borst getroffen toen
hij het wapen schoonmaakte. Het slacht
offer was een verwoed wapenverzame
laar. Volgens de politie was hij onbe
voegd het vuurwapen te bezitten.
onbestendig weer houdt ook
gen nog aan. De depressie, die gis
teren ten noordwesten van Ierland was
gelegen, verplaatste zich naar het zee
gebied tussen IJsland en Schotland.
Randstoringcn van de depressie trekken
snel achter elkaar over Zuid-Engeland
en ons land naar Duitsland. Een volgen
de randstoring zal de komende vieren
twintig uur weer enkele buien veroor
zaken. In het temperatuurverloop komt
niet veel verandering. De temperaturen
blijven enkele graden beneden normaal.
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Half tot zwaarbewolkt met hier en daar
enkele buien. Weinig verandering in tem
peratuur. Aanvankelijk krachtige tot ma
tige, later matige tot zwakke wind tussen
zuidwest en west.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
ZON EN MAAN
Zaterdag 22 juni: zon op 4.19, onder
21.04; maan op 5.18, onder 22.05.
juni: eerste kwartier.
69
Tendens stugend
Strandverwachting
Morgen meer opklaringen en op enkele
plaatsen nog een bui. Matige tot vrij
krachtige nog te frisse zuidwesten wind.
In de middag 15 tot 17 graden, zeewater
15 graden.
Vooruitzichten: een kleine verbetering
door opklaringen, maar nog te koel door
zeewind.
HET WEER IN EEROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
per
•tattoo
Weer»,
gerteldh.
4$
u
4
tu
M E
^/AGENINGSE studenten,
die gistermiddag in en
kele Betuwse boomgaarden
appel- en perenbomen op hun
vruchtzetting controleerden,
hebben in een boomgaard
nabij Hiem (gemeente Doo-
dewaard) het sinds dinsdag
te Renkum vermiste bijen
monument teruggevonden.
Het plastiek stond op een
paal tussen de vruchtbomen.
Fruitkweker H. Veer, ver
klaarde dat hij geenszins de
bedoeling heeft gehad het
monument te ontvreemden,
doch dat hij, met enkele an
dere Betuwnaren, Renkum
en dc Vcluwczoom slechts
een lesje heeft willen leren.
„Renkum kan zich met zijn
nationale bijenmarkt wel aan
matigen bijenplaats bij uit
stek te zijn getuige het
trotse monument men ver
geet daarbij echter, dat de
bij daar geen enkele functie
heeft te vervullen. Die heeft
zij wel aan de andere Rijn
oever, in de Betuwe waar
de bij in de fruitteelt een be
langrijke economische rol
speelt", aldus de heer Veer.
nog voor de grote bijenmarkt
van zaterdag en maandag op
zijn sokkel terug. De streek-
V.V.V. Zuid-Veluwezoom en
die in de Over- en Midden-
Betuwe zullen hiervan een
feestelijke gebeurtenis ma
ken. Vrijdagavond om half
acht komt het monument, ge
laden op een boerenkar, on
der muzikale begeleiding,
over liet gepavoiseerde Ren-
kumse veer in Renkum aan.
Loco-burgemeester H. J. Kla-
sen, directeur Van Helbergen
van de streek-V.V.V. Zuid-
Veluwezoom en organisato
ren van de bijenmarkt, zul
len ter verwelkoming aan
wezig zijn. Na de herplaat
sing, zal de heer J. B. R. van
der Meulen, oud-burgemees
ter van Gendt en waarne
mend voorzitter van de Be
tuwse streek-V.V V. het woord
voeren.
De BUI
Eindhoven
Zd.-Limb.
Helsinki
Slockh.
Oslo
Kopenhagen
Londen
A'dam
Brussel
Luxemb.
Parijs
24 15 14
indstil 21 10
