DRUM Overschot assistenten voor grote cultures 4. Plantentuin STEEDS MEER MANNEN ROKEN HALF ZWAAR - HEEL LEKKER 1 Ben Goerion afgetreden :Vl«de slachtoffer Esjkol opvolger? Chinese nota voor „top aan Sow jetunie /ft eeft dofite Kij. Relletjes in Jackson na rouwdienst Evers ,*tEN Atmosfeer isoleert Akkoord met boeddhisten in Z.-Vietnam MAANDAG 17 JÜNI 1963 Ml D0G0R, juni De beroemde v Plantentuin, in 1817 ge- 1H JjOffOl" ffOCCl Bui»êticht, nu al bijna honderdvijftig D»jaar oud. Met z'n vijfentachtig 011001*110110611 Doahectaren grenst hij aan het bui- „Alles ivordt misschien weer goed angetrokken, is men thans wel tot roegtijdige pensionering overgegaan (45 jaar). T enachter Een andere oorzaak is dat de ontwik keling van de cultures de laatste jaren tenachter is gekomen. Dit geldt in 't tenverblijf van president" Sockar- <Vim sPeclDale verslaggever J r Link van Bruggendoor minder goed beheer en beleid, is Vip» vropo-prp het zowel op het punt van de capaciteit als op dat van de produktie bergaf- residentiële paleis van de gouver- waarts gegaan. neur-generaal waar de herten op de gazons voor het blinkend- witte hordes bijzonder talrijk zijn geworden. De oorzaak hiervan is dat ze niet meer op gezette tijden worden afgeschoten. Grote pot De hortulanus van het botanische meesterwerk, de in Nederland gestudeerd hebbende Soedjana Kassan, leidt me rond. Hij praat aan één stuk door. Over de vele professoren uit Klein Bo gor (Wageningen), die hij in z'n leven heeft ontmoet. Over de geschiedenis van de tuin. welke onder de grote Treub een hoogtepunt beleefde. Over de zich bij de ingang bevindende graftombe van mevrouw Stamford Raffles, naar wie de grootste bloem van de wereld, de Rafflesia (meer dan een meter in ic doorsnee), is genoemd. Over de Victo- Sja ria Regina, waarvan de bladeren, die een kind kunnen dragen, als ronde scho tels met opstaande randen in een vij ver drijven. Over het grachtenorgel in Amsterdam, waar hij zoveel aangena- herinneringen heeft liggen. .Alles wordt nou misschien weer id", zegt hij. ,,Het wordt hoogtijd dat weer contact met elkaar krijgen. We kunnen gegevens uitwisselen. We kunnen onze kennis en ervaring in één grote pot gooien". Orchideeën Soedjana Kassan. die ov variëteiten van bomen, planten regeert. laat n hij zich. als ee r tienduizend heesters en i z'n kassen persoonlijke Z hobby, met de kweek van orchideeën bezighoudt. Met het oog van de kenner en vooral met dat van de liefhebber keurt hij de meer dan drie meter hoge cactussen, die binnen niet al te lange tijd tot de nok van het glas zullen rei ken. Bij de gifstigste plant van de we reld, de Adenesia, blijft hij staan. Hij breekt er een blaadje af, en op de „wond" verschijnt onmiddellijk een truppel glashelder levenssap. t, „Kijk", zegt hij. „Vergis je niet In k schoonheid van die scharlaken bloe men. Zie je die druppel daar? Als min der dan de helft ervan in het bloed van komt, is deze onherroepelijk verloren. Het gif heeft een verlammen de werking op de spieren. De ademha lingsorganen en het hart houden op te Ni Doceren de orchideeën, die hij als geliefde planten koestert en vertroetelt, doceert de hortulanus zeker wel een half uur «chter elkaar. ,,Ik heb net een grote tentoonstelling in Djakarta gehad", verklaart hij en thousiast. „Je had de kleuren daar moe- 't Beste van 't beste; 't mooi- 't mooiste. De opkweek van plant kan gemakkelijk tien jaar duren. Het kruisen is bijzonder moeilijk, maar als 't lukt, kan je wel de lucht springen. Ja, we hebben hier nog wel exemplaren, waar- ie namen je zullen aanspreken. Die heet Oranje Boven; er is een ko ningin Wilhelmina, een koningin Julia- i, een prinses Margriet. Ze zijn alle- aal officieel geregistreerd naams verandering zou dan ook geen zin hebben Soedjana Kassan voert me over de bekende Kanarielaan er zijn er te genwoordig trouwens twee langs de ijzerhoutbomen, waar de sterkste cirkel zagen op kunnen breken, en bezijden het thans buiten gebruik zijnde badhuis van de voormalige gouverneurs-generaal. Overal zijn tuinlieden aan het werk tot in de dichtst beplante uithoeken onderhouden indruk. De hortulanus van de Planten tuin in Bogor, Soedjana Kassan, naast enkele reuzen-cactussen. Berlijn herdenkt opstand Ongeveer 100.000 mensen zullen naar verwachting deelnemen aan een bijeen komst voor het Westberlijnse stadhuis ter herdenking van de opstand in Oost- Duitsland. tien jaar geleden. Prof. Ludwig Erhard, de Westduitse vice-kanselier en minister van economi sche zaken, en burgemeester Willy Brandt, zullen het woord voeren. pokken in Zweden Te veel Niet n de Plantentuin staat één Middelbare landbouwscho len, welke over heel Indonesië verrezen zijn. Elk jaar worden ongeveer vijfhon derd jongemannen en jongevrouwen af geleverd, die gedurende 3 jaar een spe cialistische agrarische opleiding hebben gevolgd. Ongeveer drie procent zet de studie voort aan een Landbouwhoge school. De grote rest moet in banen worden ondergebracht: bij de bevolkings voorlichting op het platteland bijvoor beeld, of bij de cultures. ..Waar het momenteel aan schort", brengt de directeur van de Middelbare Landbouwschool te Bogor, de heer Soe- narto, naar-voren, „is voldoende plaat- siftgsmogelijkheid op de plantages. De rubber de thee, de koffie, de suiker, de alles zit vol met assistenten, el zuur voor m'n studenten. Hun liefde gaat in 't algemeen naar de cultures uit, maar slechts een kwart van hen kan daar geplaatst worden, terwijl de wachttijd wel eens zeven maanden bedraagt. Het aantal leerlingen loopt, over heel Indonesië genomen, dan ook enigszins achteruit. Voor een functie in staats-, provinciaal, of districtsverband bestaat weinig animo, ook al, omdat de honorering aanzienlijk lager is". Spoedcursus Het feit. dat de cultures nu al vol zitten, wekt mijn grote verbazing. Maar na enig heen en weer praten, komt de aap uit de mouw. Toen alle Nederlanders zich van de plantages terugtrokken niet vrijwillig maar gedwongen! is er meteen een enorm tekort aan assistenten ontstaan. Indonesië heeft dit gat toen opgevuld met vrijwilligers onder wie nogal wat militairen die door middel van een spoedcursus voor hun taak werden klaar gestoomd. Door de bank geno men, waren het jonge mensen, die nog een hele loopbaan voor de boeg hadden. Toen er, spoedig daarna, vakkundige krachten beschikbaar kwamen, werden de invallers niet vervangen. Ze hadden eenmaal een baan en het beleid was niet op gericht hen elders onder te brengen. Omdat er in die eerste moei lijke periode nogal wat non-valeurs wa- Gewelddadige revoluties nodig Scherpe kritiek op Zuid-Slavië Zaak van Duitse geleerden de reden? Premier Ben Goerion is giste ren na een kabinetszitting afge treden. De redenen zijn persoon lijk en houden geen verband met staatsproblemen of recente ge beurtenissen, aldus is meege deeld in een officieel regerings communiqué. Ben Goerion heeft zijn ontslag aan geboden aan president Zalman Sja- zar. In de verklaring staat voorts dat de premier het betreurt dat de wet het noodzakelijk maakt dat de '«üjN gehele regering moet aftreden als Ben Goerion aftreedt. ,,Dit was niet i zijn bedoeling", aldus de verklaring I die verder meldt dat de premier de leden van het parlement heeft ver zocht de bestaande coalitie te hand- ihaven. Ben Goerion is sedert 1948 de stich ting van Israël premier geweest, be halve een korte tijd in 1954, toen hij het premierschap opgaf omdat hij leed aan „geestelijke moeheid". Hij is als David Green geboren in het Poolse dorp Plonsk en werd reeds op jeugdige leeftijd zionist. Op 17-jarige 'eeftijd ging hij naar Palestina om te werken vóór een joodse staat. Palestina maakte toen nog deel uit van het Otto maanse rijk. In de eerste wereldoorlog werd hij uit het land verwijderd. Hij hielp bij het organiseren van het Joodse bataljon in het Britse leger. Later speelde hij een grote rol in de zionistische beweging. V) Communistisch China heeft op nieuw een nota gezonden aan de Sowjetunie over de discussie van ideologische geschillen tussen de twee landen. Dit meldt radio Pe king in een in Tokio beluisterde uitzending. De nota die een antwoord is op een Russische brief van 30 maart, is in Moskou door de Chinese am bassadeur Pan Tzoe-Li overhan digd aan M. A. Soeslow, lid van het presidium van de communis tische partij. In de brief worden op 25 punten de inzichten van Peking weergege- welke op de topconferentie van volgende maand besproken kunnen worden. Er wordt gezegd dat men hoopt dat deze opsomming zal leiden tot een wederzijds begrip tussen de twee partijen. Behalve de 25 punten van de brief wil Peking ook nog andere punten de orde stellen, zoals „de kritiek ©p Stalin", aldus de brief. De Chinezen leggen er de nadruk op dat alle landen het proces van een ge welddadige revolutie moeten doorma ken om het socialisme te kunnen be reiken, zoals ook in Rusland is gebeurd de oktoberrevolutie van 1917. De brief zegt dat de bestaande te genstellingen in de wereld onvermijde lijk zullen leiden tot volksrevoluties als de enige manier om deze tegenstel lingen op te heffen. Ook achten de opstellers van de brief h?t standpunt onjuist dat de tegenstel lingen tussen socialisme en kapitalisme automatisch zouden verdwijnèn in de loop van de economische concurrentie strijd en dat daardoor een wereld zon der oorlogen zou ontstaan. ZUID-SLAVIË de Zuldslavische moderne revisionisti sche groep kortelings nieuwe fanatieke aanvallen op de Chinese partij heeft ge daan. Het artikel is ondertekend met „waarnemers" en is door het pers bureau Nieuw-China aangehaald. Er staat in dat president Tito op de voltallige vergadering vorige maand van het centrale comité van de Zuidsla- vische communistische liga de leiding heeft genomen van „moord-en-brand-ge- schreeuw" tegen China. De groep-Tito probeerde nu openlijkzich J"*_ Mej. Susan Harris, een 24-jarige secretaresse, heeft voor vandaag een snipperdag opgenomen en plaatste zaterdag al haar kam peer bed voor het Lagerhuis. Zij open de daarmee een rij van liefhebbers voor een plaatsje op de publieke tribune gedurende het debat over het schan- daal-Profumo. Zij was voorzien van appelen, noten en (hoe kan het anders in Engeland) een fles thee De 24-jarige knappe Ca nadese sopraan Theresa Stratas is vrijdagavond tijdens een opvoering van Eugene Onegin van Tsjaikofsky in het Mos- kouse Bolsjoi-theater weggelopen, omdat het Russische publiek niet voldoende applaudisseer de. Drie Nederlandse zee lieden die elkaar 18 jaar geleden voor het laatst hadden gezien in een Ja pans werkkamp voor ge allieerde krijgsgevange nen, ontmoetten elkaar tot hun stomme verba zing in East London in Zuid-Afrika. Nederland is kennelijk toch nog niet zo'n klein land. I Een rechtbank in Rouaan heeft een 40- jarige arbeider een scha devergoeding van 90.000 gulden toegekend we gens het feit, dat men in een plaatselijk zieken huis een schaar in zijn buik had achtergelaten na een operatie. I Een Nigeriaanse aan nemer, Jaiye, heeft een 64 jaar oude schuld van sir Winston Churchill betaald. Volgens een ar tikel in een Nigeriaans blad had sir Winston in 1899 tijdens de boeren oorlog niet betaald voor knippen en scheren in de barbierswinkel van Charles Welgemoed in Pretoria. Jaiye stuurde de 5 shilling naar de kapper, naar hij zei, uit bewondering voor Chur chill. De kapper heeft ge zegd dat hij een kwitan tie naar Churchill zal sturen. I Vrijdag is een geslaag de proef gedaan met het bedienen op afstand van een zetmachine ïn Enge land vanuit de V.S. door middel van de verbin dingssatelliet Relay 1. De zetsignalen werden in Cornwall geregistreerd en doorgezonden naar Londen. NIEUWE REGERING Politieke waarnemers geloven dat pre sident Sjazar de minister van financiën Levi Esjkol zal vragen een nieuwe gering te vormen. De 68-jarige Esjkol wordt beschouwd als de sterke man in de socialistische partij en in de zittende regering na Ben Goerion. Het besluit van de 76-jarige premier kwam als een volkomen verrassing het land en naar verluidt ook hadden gevraagd. Ben Goerion antwoord de: „Die houd ik voor me". Ben Goerion zal aan het hoofd van de regering blijven totdat een nieuwe re gering is gevormd. Als andere mogelijke kandidaten wor den genoemd minister van landbouw Mosje Dayan die ook gewezen stafchef ï--. Y.—Kii. |p {Je O**- DUITSE GELEERDEN Velen houden rekening met de moge lijkheid dat het besluit van Ben Goerion verband houdt met zijn behandeling van de zaak van de Duitse geleerden die voor Egypte werken. Ben Goerion zou volgens hen onjuist hebben gehandeld door het ontslag van het hoofd van de veiligheidsdienst te aanvaarden. De mil de uitspraak van de rechtbank in Bazel tegen twee Israëlische agenten zou het hoofd in het gelijk hebben gesteld, me nen zij. Zaterdagavond laat is in Stockholm een vierde persoon aan de pokken ten slachtoffer gevallen. Het is de 47-jarige vader van een 19-jarige jongeman die op 29 mei aan de ziekte is overleden. De vrouw van het laatste slachtoffer, die drie weken in het epidemisch zie kenhuis geïsoleerd is geweest waar haar man en haar zoon overleden, is intus sen uit het ziekenhuis ontslagen, aldus de autoriteiten. Zij is volkomen gezond. Advertentie) Twintig negers gearresteerd Kennedystrijd voor rechtvaardige zaak Een lijkwagen met het lichaam van de vermoorde negerleider Medgar Evers is gisteren uit Jackson vertrokken voor de eerste etappe naar Washington. Zoals be kend zal hij daar worden begra ven op het federale militaire kerk hof in Arlington, vlak bij Wash ington. Duizenden negers hadden zich za- kabinet. De woordvoerder van de rege-terdag voor de rouwdienst in rouw ring zei dat de kabinetsleden Ben Goe-1 kjeding gehuld en trokken zaterdag langs de open kist. De kist kalmeert de zenuwen zonder slaap te verwekken! kunnen putten uit het besef van de rechtvaardigheid van de zaak waarvoor uw echtgenoot zijn leven heeft gege ven. Het bereiken van de doelstellin gen die hij zozeer heeft helpen bevor deren, zal zijn kinderen en de volgen de generaties in staat stellen volledig en in gelijke mate te delen in de voor delen die ons land heeft te bieden." DEMONSTRATIES Ook in Danville (Virginia) zijn de monstraties gehouden. Enkele tientallen negers trokken luids zingend door de straten. In de stad is onlangs een ver bod op demonstraties van kracht gewor den. 19 demonstranten werden gearres- Verscheidene honderden negers en blanken raakten zaterdagavond in Ox ford (Carolina) slaags nadat blanke jon gelui in de negerwijk waren doorgedron gen. De politie scheidde de vechtenden en stelde efen strook „niemandsland" in. Vijf blanke jongelui werden opgeslo- het voeteinde van de kist grote krans geplaatst van de natio nale vereniging tot lotsverbetering van kleurlingen (NAACP). Een krans van familieleden stond aan het hoofd einde. Na de rouwdienst moest de poli tie snel optreden tegen een massale demonstratie. Twintig negers wer-, den daarbij gearresteerd, 14 politie mannen werden gewond. De relle tjes hadden plaats in het centrum van de stad, dat door politieauto's ge heel werd afgezet. Vele demonstran ten riepen: „Wij willen de moorde naar, wij willen vrijheid. De vrijheid komt, het duurt niet lang meer". In een condoleancebrief aan de we duwe van de vermoorde negerleider zegt president Kennedy o.m.: „Ik zend u en uw kinderen mijn meest oprechte con doleances bij de tragische dood van uw echtgenoot. Hoewel troostende woorden op een tijdstip als dit moeilijk te vin den zijn, zal u toch zeker enige troost In Cleveland (Ohio) werd de internationale communistische beweging om geweten loze sabotage te plegen en dit geschied de om aan de verlangens van het Ame rikaanse imperialisme tegemoet te ko- In Peking wordt er op gewezen dat deze aanval van Zuidslavische zijde ge schiedt nu over enkele weken in Moskou besprekingen moeten beginnen over het Chinees-Russische ideologische geschil en drie dagen voor een belangrijke bij eenkomst van het Sowjetrussische cen trale comité. Moskou: nazi-methode tegen de Koerden De Sowjetunie heeft zaterdag de Iraak- se regering beschuldigd van het gebruik van nazi-methoden van massale uitroei ing van de Koerden in Noord-Irak. In de verklaring, die door het persbureau Tass werd verspreid, wordt gezegd dat de „po litiek van massale uitroeiing" een fla grante schending is van het handvest van de Verenigde Naties Dg Iraakse rege ring treedt tegen de Koerden op omdat deze „een onafhankelijke ontwikkeling van het land voorstaan, zich tegen de onderwerping van de regering aan de imperialistische kringen keren en voor- stander zijn van de vestiging van een I democratische orde in het land, berus tend op broederlijke samenwerking tus sen Arabieren en Koerden. 1137) Van de atmosfeer kunnen in, dat wc de aarde in lagen zachte uiteraard allerlei lofwaardige dingen watten van vele kilometers dikte gln- worden opgesomd. Alleen al het feit gen verpakken om te trachten de dat we onze zuurstof er uit betrek- warmte te bewaren. Hoe zouden we ken moet tot tevredenheid stemmen, ons dan ooit kunnen koesteren In een want zonder die atmosfeer zouden we lekker zomerzonnetje! al direct naar adem happen. Verder Thans kunnen de zonnestralen voor speelt de atmosfeer een grote be- een belangrijk deel tot ons doordrin- middelende rol bij de waterkringloop, gen, omdat de atmosfeer bij afwezig maar daarover zijn de meesten hier beid van wolken de stralen groten- te lande minder te spreken, zodat we deels laat passeren. Deze dringen tot moeten volstaan met de verzekering in het aardoppervlak door en worden dat landbouwers op gezette tijden toch als warmtestralen naar de atmosfeer wel erg blij zjjn met deze gratis be- teruggekaatst. Deze warmtestralen sproeiing. hebben overwegend een langere golf- Vervolgens dient de atmosfeer als lengte en worden nü niet door de at- vervoermedium voor planten, waar- mosfeer doorgelaten, maar geabsor- door de verspreiding van stuifmeel, beerd en te gelegenertijd zelfs weer zaden en sporen wordt bevorderd en naar de aarde teruggezonden. Een i tevens leent zi) zich het het TOCH IS HET ZO! ander heeft tot ge volg dat èn de da gelijkse tempera tuurwisseling van de aardbodem èn de gemiddelde tem peratuur over een heel jaar gedempt Ware de atmos feer afwezig, dan ook de dagelijkse temperatuur ardbodem aan geweldige en bagage. Enkele eenuwen geleden zou het moeilijk zijn geweest be- wijzen voor deze laatste mogelijkheid aan te maar de luchtvaart van oi heeft in dit opzicht voor het ontbre- schommelingen onderhevig zijn. Ter kende gezorgd. vergelijking kunnen we wijzen op een Buiten de zuurstofvoorziening voor temperatuurdaling die op de maan bijkans alle leven en de koolzuur- tijdens een maansverduistering werd voorziening voor de planten, is de gemeten ln 1927, toen het aan de zon- belangrijkste functie van de atmos- zijde 80° was en in de schaduwkegel feer toch welde rol die zij vervult als 120° C., een verschil van 200° C.! temperatuur-regulateur. We vertel- Stelt u zich een dergelijke ramp eens den reeds, dat de atmosfeer juist zo- voor tijdens een zonsverduistering op veel energie afstaat, als zij ontvangt, aarde. waardoor de temperatuur op aarde Nu we dan weten waarvoor de at- blnnen zekere schommelingen con- mosfeer dient, is het wellicht niet stant blijft- Een idealere isolatiegor- onaardig eens een blik te slaan op del rond de aarde Is daardoor niet onze milt, waarvan men de functie denkbaar, want alle andere isolatie- nog steeds niet kent. systemen die we kennen zijn onver- Daarover een volgende keer. brekeljjk verbonden met onoverko melijke nadelen. Denkt u zich eens Nadruk verboden. O-ja rige blanke bij een twistgesprek een groep negers door een kogel getrof fen en ernstig gewond. Er werden veer tig arrestaties verricht. Zes blanke jongens liepen verwon dingen op bij een gevecht met negers en Portoricanen, waarbij men zich be diende van stokken en flessen. De vecht partij vond plaats in een buitenwijk van New York. In Zuid-Vietnam is het gods dienstconflict tussen de rooms- katholieke regering en de boed dhisten bijgelegd. President Ngo Dinh Diem en de leider van de boeddhisten ondertekenden gister morgen een communiqué ter be krachtiging van een akkoord dat enkele uren tevoren tussen een regeringsdelegatie en een boed dhistische afvaardiging was be reikt. De boeddhisten hebben enkele van hun eisen moeten laten vallen, waar schijnlijk omdat van regeringszijde met een afbreken van de onderhandelingen was gedreigd. Zo lieten zij hun voornemen varen om in het communiqué een passage te laten aanbrengen waarin duidelijk te verstaan zou worden gegeven, dat de regering verantwoordelijk was voor de bloedige onlusten die zich op 8 mei in Saigon hebben voorgedaan. Wel heeft de regering toegezegd een onderzoek te zullen instellen om na te gaan of over heidsfunctionarissen fouten hebben ge maakt. Als hun schuld wordt vastge steld zullen zij streng worden gestraft. Een punt van groot belang voor de boeddhisten was de erkenning van hun vlag. De regering is hiertoe inderdaad overgegaan, maar heeft wel bedongen dat godsdienstige vlaggen kleiner moe ten zijn dan de nationale vlag. Zij heeft voorts beloofd te zorgen voor de veilig heid van boeddhistische monniken en leiders bij de uitoefening van hun werk zaamheden. Vrijheid Voorts is de boeddhisten vrijheid in de uitoefening van hun godsdienst toege zegd en zullen de bepalingen op grond waarvan de r.k. kerk een voorkeursbe handeling geniet, worden gewijzigd. De regering zelf zal op de naleving van het akkoord toezien. De boeddhisten zelf verklaarden dat zeker 80 procent van hun eisen was in gewilligd, maar dat in de praktijk ai- les afhangt van de goede trouw van de regering. In weerwil van het akkoord bra ken gisteren na de afgelasting van een begrafenisprocessie weer ge vechten uit. De processie zou worden gehouden voor de monnik die zich dinsdag in het openbaar heeft laten verbranden. De politie raakte slaags met een grote menigte. Er vielen ge wonden en er werden vele arrestaties verricht.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5