Dousadj
uitdaging
DE EUROFESE
WERKGROEP
JAN
HENK
KLEYN
Pieter Kersten
'Ruimte
voor ons.
fr
HO x
het verhaal van Iza
een
Tweemaal een (ge)vraag(d) gesprek
ZATERDAG 15 JUNI 19M
organisatie der
ongeorganiseerden
De Europese Werkgroep be
staat dez* maand een jaar. In
dat jaar Is er nog al wat ge
beurd en dat was ook de bedoe
ling. De groep is namelijk ont
staan vanuit de gedachte dat
het niet genoeg was om
te spreken over proble
men als Europese eenwor
ding. iwereldhonger en
ontwikkelingsgebieden,
snaar dat er ook daad
werkelijk iets moest wor
den gedaan om die proble
men op te lossen. Deze
gedachte en de noodzaak
het grote aantal on
georganiseerde jongeren
te bereiken heeft in juni
1962 te Kaub aan de Rijn
geleid tot de oprichting
van de werkgroep, die
de naam zegt het al in
de eerste plaats actief is
gericht.
Je kunt geen lid worden van de
groep, dat wil zeggen geen be
talend lid, want door je mede
werking aan een der activitei
ten, bijv. de aktie Dousadj.
ga je automatisch deel uitmaken
van de organisatie. Het is dus
ook niet nodig om een bepaalde
politieke of religieuze overtui
ging te hebben. Iedereen is wel
kom. In de algemene beginselen
Dit schreef H.K.H. Prinses
trix, aktief) presidente va
Europese Werkgroep:
In de nacht van 1 september 1962, kort
Juni 1962 werd te
Kaub de Europese
Werkgroep opgericht.
De eerste grote activi
teit van deze werk
groep is de actie Dou
sadj. Het plan voor de
herbouw van een, door de grote aardbeving
van september 1962 getroffen, Iraans dorp.
Deze aktie leek ons belangrijk genbeg om
er een pagina aan te wijden. Rolf Hoekstra
en Hans Kreuzen spra
ken daarom met aktie-
leider Piet Kersten en
met de pas uit Iran
teruggekeerde vrijwilli
ger Jan Henk Kleijn,
die ook tekende voor
de foto's.
Behalve deze twee
vraaggesprekken lees
je meer over opzet en
doel van de Europese
Werkgroep, over het |s hier gemaakt en dat betekent
dorp Doesadj en over dus het brengen van de techniek
_i_ en handenarbeid in een gebied
de Wijze waarop je mee waar een cm. haast onbekend is
kunt doen aan het sla- en waar het onmogelijk is een
rechte lijn te maken zonder be-
gen van deze aktie. j,uip van een stukje touw. Dat
je hier jongens ziet die een
draad tappen aan een eind pijp,
mannen die cement staan te
mengen, dat doet je wat. Ik ge
loof dat we méér voor de men
sen doen door ze dit te laten
doen dan ze zomaar huizen ge
ven. Nu -gaan hun hersens wer
ken zoals wij Europeanen dat
doen. Ik geloof dat we hiermee
een hele grote stap hebben ge
daan in de cultivatie en het op
peil brengen van deze bevol
king. Je ziet ook jongetjes die
stiekum proberen een
schuine hoek te slaan aan een
baksteen. jongens 20 of 22
jaar die bijna eerbiedig
het lasapparaat beetpakten.
Dat een jongen het toerental re
gelt van de generator voor het
lassen, dat is bijna ontroerend."
In Dousadj wonen gewone men
sen. Mensen zoals wij. Nu wij we
ten dat zij daar leven in onnoe
melijk slechte omstandigheden,
zijn wij mede verantwoordelijk
geworden. Wanneer daar iemand
sterft omdat de dokter niet op tijd
kan komen, dan hebben ook wij
een moord gepleegd. De dokter
bestrijkt een gebied van 62 dorpen.
Zijn bezoeken doet hij te paard.
dan ook „zij wil in de aarde in Perzië."De bodem scheurde en stof kolkte naar de donkere nce6komenEE
lezen i
meest ruime zin Europees zijn".
De funktle van de groep is die
van een soort makelaarskantoor
en het is dus, zoals de presidente
H.K.H. Prinses Beatrix het eens
uitdrukte, „uiteindelijk niet van avuuviClcu 0
belang of de European Working Hier "zat'ik,tegenóver
Group of iemand anders dit
werk doet, maar wèl dat het ge
beurd".
hemel. In deze nacht werden op een oppervlakte van honderden
vierkante kilometers 300 dorpen verwoest, 13.000 mensen stierven,
150.000 werden dakloos. Uit een verslag van Rolf Schloss citeer ik
het verhaal van Iza Kelimi. Door de ramp is hij weduwnaar ge
worden, beroofd van zijn kinderen.
lance komen. Er r
Wij
Het feit dat de groep onafhanke-
lijk is. geen betalende leden telt hoor ik angstig huilen. Het
jolitiek of religieus ge- jaagJi
bonden* is." heeft" natuurlijk di- dein Ik wilde"naar hen toe. ik heb
reet ii
Wij. jeugd van Europa, jeugd
an Nederland, kunnen meer doen
in dit enorme projekt vol ruim-
,,We waren bijna klaar met het tevens, dat de contacten die zul- te- In Dousadj kan alles, moet al-
avondeten. We zaten op de grond, len worden gelegd met de Iraanse les kunnen, omdat er niets is. Zo
it ik, tegenover mij m'n vrijwilligers de goodwill en vriend- zal dit dorp herbouwd worden
hier twee "kinderen, daar schap onder de Europese, Aziati- d°or jonge handen, jonge ideeën
twee kinderen. Plotseling ...vanaf sche en Iraanse jeugd zullen be- on jong idealisme. Want in de
toen weet ik niet meer wat er vorderen. En er wordt gewerkt doodse vlakte van Gagarin, 180
gebeurd is in Dousadj. Er wordt hard ge- km. van Teheran, zal een nieuw
Ik lig tussen de stenen, ergens
/wr iir nncgRtio huüen. Het waren "jt het verslfcg van Jan Henk
kinderen die huil- Clteer A het volgende:
>r- met mijn handen gegraven,
het oog springende
delen. Een der nadelen kan ech
ter zijn dat zij dus in directe zir
door ons (dat wil zeggen door de n|et bij
Europese jeugd) wordt gedra- ze tussc
gen. Wij zullen er voor moeten er was
werken en bereid moeten zijn de kon. Allen die nog
acties te steunen. Van deze
Dousadj tot
de watertank is ook zo-
and«rs~'h.d~ïk niet." Het huilen buitenstaanders is
u'erd steeds zwakker, maar ik kon het gewoon een tank op een sta-
ze komen. En ik hoorde len stellage en een handpomp,
n de stenen sterven. En wat zwaar werk is. Voor mij is
niemand die ^mij^ helpen ^it een mijlpaal, een zelfgemaakt
stukje techniek. Zoiets is nieuw
ties is Dousadj t
meest belangrijke
dit verband kunnen zeggen ten
minste) en de grootst opgezette.
Er is echter ook gewerkt in Al
gerije, waar onder andere ruim
5000 kg. melkpoeder werd ver
deeld, en op Corsica, waar een
nieuwe bergweg werd aangelegd.
Bij al deze akties i
.j het niet al
leen de actie zelf, de hulp die Maarook
geboden wordt, die telt. Een der
criteria die door de groep is aan
vaard als basis voor de beslis
sing of een project al of niet zal
worden uitgevoerd, luidt:
het project door de
leven
verkeerden in dezelfde situatie als
toe de ik allen zochten ze
milieleden. Iedereen riep
Toch ben ik alleen verder ge
gaan met graven en heb mijn
vrouw en kinderen uit de berg van
puin gehaald.
Buiten het dorp heb ik ze be
graven alleen".
Dit is het trieste relaas van Iza
Kelimi. En niet van Iza alleen,
r ook van Humadi Gobamali,
Nalmud Halatsch. van Doma-
Habtsche. van Sardi Nasser en
m Hiosao Schmade.
Het dorp Dousadj vertelt ons
Dat dit verhaal 120 maal. Want hon
derdentwintig gezinnen dat zijn
kelige straatjes van dit vervallen
Dousadj. en wij ontmoeten Sardi,
dan slaat zij een doek over het
hoofd en bedekt ze de mond. Ver
legen fluistert ze ..salam" met
neergeslagen ogen. Zij groet ons
want wij zijn medebewoners ge
worden. En wij groeten Iza, want
hii is onze buurman. En wij groe-
Hiosoa. want met hem zullen
hier. Een auto is helemaal wii zi)n huis herbouwen,
hulp. klaar, een radio ook, maar dit ROLF HOEKSTRA
i gezonde dosis humor. Daar kunnen wij
moéten hard werken. Vöör de winter, dus
vóór november, moeten de woningen er
zijn. De winters zijn daar Siberisch koud.
Het is ondoenlijk om dan in tenten te
leven. De bevolking weet dat er hulp
komt. Men denkt dat de koningin het geld
voor de opbouw heeft geschonken. Het is
heel moeilijk hen uit te leggen hoe het
precies zit. Maar ze zijn erg dankbaar. Het
hospitaal hebben ze „Het Hollandhuis" ge
noemd.
Jan Henk Kleyn, 22 jaar. Blond en
kort haar. Baard plus snor en ogen die
achter de brilleglazen licht lachen met
de mond.
In tegenstelling tot de drukke be
weeglijkheid van Piet Kersten is hij één
en al rust. Met zijn hand laat hij ra
zend snel een radeervlakgum draaien
rond een verbogen paperclip. Waarom
ging juist hij naar Dousadj om de
komst van de jongeren vrijwilligers voor
te bereiden?
Ik kwam net terug van een wereld
reis met de „S.S. Rotterdam". Die reis was
ik fotograaf. Hier in Nederland ontmoette
ik een kennisje. Zij vertelde mij van Dou
sadj. Ik was direkt enthousiast, had al de
nodige papieren en inentingen. Ik ben dan
ook zo gauw mógelijk gegaari: Wabrorrt ook
niet.
De bewoners van het dorp hebben mij
goed ontvangen. Het zijn openhartige eer
lijke mensen, met lachende ogen. Een
lang. verveeld gezicht is in Dousadj niet
op zijn plaats. De Mohammedaanse gods
dienst leert de mensen hartelijk en gast
vrij te zijn. Maar buiten deze dwang zijn
zij van nature vriendelijk
IN PLOEGEN SLAPEN
Jan Henk Kleyn geeft mij een indruk
over Dousadj. Op landkaarten laat hij me
de ligging zien. Hij toont mij foto's en
plattegronden.
Men leeft daar nog in ontzettende toe
standen. We zitten nu in een klein kan
toortje, vind je niet? In een vertrek als
dit wonen 17 mensen. Men slaapt in ploe
gen. Er moet veel, angstaanjagend veel ge
beuren. Er is ontzettend veel nodig. Daar
om kan alles in Dousadj. Tijdens de mili
taire dienst zeiden we: „niets is ons te dol".
Maar in Dousadj is ons devies „kan
niet" kan niet. Alles kan.
De telefoon gaat. Jan Henk Kleyn pakt
Ja... ja... nee ik kan niet... ik moet van
avond naar Amstelveen nee, dat gaat
Plotseling schiet hij in de lach. Spontaan.
Nee... er is niets aan de hand. Ik be
weerde alleen hier, dat ons devies voor de
akties was: „kan niet kan niet". En nu zeg
ik zelf dat ik vanavond niet komen kan.
Ja, ik kom. Hoe laat? O.K.
Ik moet zo weg. Op een voor de aktie ge
organiseerde avond moet ik iets over Dou
sadj vertellen. Wil je nog iets vragen?
Een foto. Hier. Die hond heb ik in het
kamp georganiseerd. Hij heet Alicia. Ei
genlijk helemaal geen naam voor een hond.
Alicia, zo heet een vrucht in Perzië. Ook
is het de tweede profeet van de Muzel
mannen. De mensen daar vonden het reu
ze lachwekkend. Oh ja, dat geld van die
foto's, gireer dat maar op de rekening van
de aktie. 191962. Bye en sterkte.
Volgende maand gaat Jan Henk Kleyn
weer terug naar Perzië, .Tan Henk wenste
ons sterkte, maar wij zijn vergeten hem
dergelijks toe te wensen. Daarom bij
Kart niet kan niet...
ROLF HOEKSTRA
de Europese jeugd vergroot". de puinhopen
Deze saamhorigheid wordt in ze- Calèim
kere zin ook al „gesuggereerd" jaium
door de organisatie van de
groep, waarbij in twaalf Europe
se landen zgn. Nationale corres
pondenten het Internationaal
Secretariaat (te Amsterdam ge
vestigd) op de hoogte houden
l de jeugdactiviteiten
crisistijd schijnt door te
maken en men klaarblijkelijk
wanhoopt aan de verwezenlij
king ervan is op een ander plan
Europa wel degelijk één ge-
worden in de vrijwillige samen
werking om waar dan ook hulp
te verlenen als dat nodig is. De
Europese Werkgroep lijkt ons
dan ook een bijzonder verheu
gend verschijnsel.
Wanneer u loopt door de nau
we en hobbelige straatjes van
het vervallen dorp, komt u Do-
mani tegen. Ze draagt een
schaal op het hoofd. Wanneer
zij u ziet slaat ze een doek voor
het gelaat en bedekt ze de mond.
U groet haar, want zij is het
die u vertelde over wat er ge
beurde in de nacht van de aard
beving. U groet haar en verle
gen fluistert ze „salèm" met
neergeslagen ogen. U groet Iza,
want na zijn verhaal is hij uw
buurman geworden. En u groet
Hiosoa. want met hem zal u
zijn huis herbouwen.
Rond het dorp. in een enorme
kaalheid en verlatenheid, ligt de
immense vallei in de vlakte van
Gagarin. Geen bomen, geen
...c-. een grootse dorheid in
HANS KREUZEN aue kleuren bruin. Aan de ene
kant van de vallei golven heel
de gele heuvels. Aan de
owwiy///A////////«/'"«w
zullen uy sijn huis
dere kant draagt de hoge horizon
de blauwe bergen met de witte
sneeuwkappen. Van die verre ijle
hoogten stroomt de gesmolten
sneeuw in beken naar de vallei.
Voordat zij Dousadj bereiken
is het echter een vuil en armzalig
stroompje geworden. Het water is
nauwelijks voldoende voor de ir
rigatie van het bouwland. De re
gen die zelden uit de hemel
stroomt Is ook niet toereikend.
Het water verdampt of verdrinkt
in de dorstende aarde. Daarom is
Dousadj een van de armste dor
pen uit de omgeving, omdat het
geen water heeft. Bovendien is de
grond niet van de bewoners zelf,
maar van een zekere Faroet. Ge
lukkig verandert dit laatste. De
sjah heeft het land gekocht en hij
zal het verdelen tussen de inwo-
lefs uit niets
De Europese Werk Groep heeft
juist Dousadj geadopteerd, om
dat het de hulp het dringendst no
dig had. Het projekt zal bestaan
uit het bouwen van 120 huizen,
een badhuis, een school, en een
moskee.
De herbouw van het dorp zal
ondernomen worden door Iraanse
studenten vrijwilligers, door Euro
pese vrijwilligers en door de dor
pelingen zelf. Naast een nieuw
Dousadj met voldoende water
voorziening en een veilig onder
dak tegen toekomstige aardbevin
gen voor ieder gezin hoopt men
Dit is het belangrijkste artikel van Op 26 juni speelt de Kralingse Orkestvereni-
deze pagina'. Je kunt vinden we al jinp werken van Mozart, Beethoven en J. C.
j xc-i Bach; in de grote zaal van het A.M.V.J.-ge-
het voorgaande niet ongestraft lezen en bmm A„nva"„g 2(u5 uur. Kaarten verkrijg.
we geven je daarom het gironummer baar aan de receptie van de A.M.V.J.
van de aktie Dousadj; je kunt je bijdrage Op 29 juni een zomerbal
voor een koe, een huis of een kippetje
overmaken op gironr. 19.19.62. Gemak
kelijk te onthouden, want de aardbeving
vond plaats op de 1 e van de 9 e maand
19 6 2. Ben je bang dat je het toch ver
geet, stort je bijdrage dan direct! Zij die
hun geld nog op andere manieren kwijt
willen raken wijzen wij op de volgende
manifestaties:
LEIDEN: Verkoopactie van kaarten met per-
zische miniaturen door de lagere-school-
j eugd.
Een All Star Evening in de Stadsgehoorzaal
op 25 juni om 20.00 uur. Medewerking o.a. T.n„r.n„-„-
Hetty Blok, Willij Alberti en Heintje D®525 iÏÏTv. dt^arJd?or et p a^t'
A.M.V.J.-gebouw, met medewerking van
o.a. The Perdido-street-paraders, de Oele
wappers en Jack Rattler's Rythme-club.
Voorts worden enkele perzische dansen uit
gevoerd. Aanvan 20.15 uur.
DEN HAAG: Veel plannen staan op stapel.
Zoals een bouw-wedstrijd voor leerlingen
van middelbare schelen met steentjes a tien
cent. De Haagse Studenten Toneelvereni
ging gaat (waarschijnlijk) een voorstelling
geven en hét idee bestaat tol te gaan heffen
op een brug. Voorts is de Hengelaarsvereni
ging ter plaatse benaderd. Verdere informa
ties over Haagse aktiviteiteji volgen nog.
Wie er meer over wil weten kan eventueel
telefoon 242535 draaien.
Davids. Kaarten verkrijgbaar aan de zaal,
op de sociëteit Minerva en bij verschillende
sigarenhandelaren.
lijk actie-commité nog het een en ander
voorbereid. Alle verdere inlichtingen over
een eventueel te houden plaatselijke aktie
verstrekt het Landelijk Actiebureau: N.Z.
Voorburgwal 298, Amsterdam. Tel. 020
242424.
We zijn al een tijdje binnen
en bewonderen op het Lande
lijk Aktiebureau affiches van
het Nationaal Jeugdorkest en
het Thomas-toneel, ansicht
kaarten en flessen wijn, aan
kondigingen van feestweken en
muziekavonden, alle even zo
vele getuigen van de activitei
ten die sinds het begin van de
aktie Dousadj zijn ontplooid.
Het is 's avonds half acht en
er wordt op het kantoor nog
steeds gewerkt.
Als we ons omdraaien is in
eens iemand anders in de ka
mer, Pieter Kersten, 22 jaar,
I rode baard en snor, zwart ge-
I rande bril, druk, pratend met
handen en voeten en het ken
nelijk warm hebbend. Dat
I zegt-ie dan ook en hij gaat ons
r, en trap af, naar een ka-
waar rustig gepraat kan
1 worden. En praten kan hij.
IDruk, zonder zenuwachtig te
zijn; overtuigend, zonder te
schreeuwen: idealistisch, zon-
Ider te zweven. Sprekend en
dus kennelijk ook denkend in
I grote lijnen. Een gewone jon
gen met een intellectuelen ge
zicht. Voor zijn leeftijd echter
Imet een uitzonderlijke erva
ring en verantwoordelijkheid.
IHij heeft van alles gedaan,
van borden wassen tot cultu
reel werk in een woonwagen-
kamp. Hij leidde de aktie 10
x 10 en leerde toen een mas
sa op het gebied van wat hij
I noemt „community organisati-
on". In Nederland betekent
Idat, dat je weet hoe de zui
len georganiseerd zijn, hoe je
de belangrijke mensen kunt l?e-
I reiken zonder een dozijn se-
cretarissen en bureaus te moe-
Iten passeren en het belangrijk
ste: hoe je de mensen in be
weging krijgt.
IHij spreekt ernstig over het
probleem van de wereldhonger.
over een bepaald idealisme dat
I je voor dingen als deze nodig
hebt, wordt bijzonder boos als
Ihij het heeft over het type
handelsreizigers en vertegen
woordigers dat denkt wijzer te
I
kunnen worden van deze aktie.
Daar tussen door vraagt hij
aan ieder die de kamer bin
nenkomt om sigaretten. Voor
ons. Een uiting van zijn soci
aal gevoel of gewoon beleefd
heid?
Als hij zo'n drie kwartier aan
het woord is, willen we naar
Iran. „Het belangrijkste is
niet" zegt hij dan „dat we daar
een dorp* bouwen, maar dat
we een mentaliteit kweken, zo
wel daar als in Europa. In
eens realiseren we ons, dat er
op dit gebied dicht bij huis
ook nog wel het een en ander
De telefoon gaat en iemand
uit Amstelveen vraagt naar
Jan Henk Kleijn. Wij gaan on
dertussen naar boven wa.ar
Piet Kersten iets voor ons na
gaat kijken en waar we ook
sigaretten vinden. Goeie. We
gaan weer naar beneden, mer
ken dan dat we al twee uur
aan het praten zijn. Voor ons
op tafel hopen foto's, platte
gronden en actiekranten zich
op. Wij moeten van Dousadj
nu bijna evenveel weten als
Kersten zelf. Daarom gaan
we weg. Terwijl we buiten de
scheefhangende gevel bewon
deren zien we een van de se
cretaresses vertrekken. Het is
kwart voor tien.
HANS KREUZEN
Idealistisch zonder te
zweven
