Nieuwe Leidse Conirant
Kabinetsformatie
week gaan
een
zal zeker
duren
I
Bij
Commentaar
Stewardessen willen charmant zijn
Fracties P.v.d.A. en V.Y.D.
houden slag om de arm
nieuwe
relletjes:
onmiddellijk schieten
Akkoord ,Hot Line'
Witte Huis-Kremlin
taamolweer
vandaag'.
Vrijdag 7 juni 1963, 44ate jaargang
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur.- Dr. E. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Gesprek
met STUDENTEN
in INDONESIË
Postbus 7è
vm
58936 Abonnementsprijzen
„Stentvastigh ii ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
p.kw. 8,25 -
Zie pagin
Morgen gesprek De Kort-Romme
(Van onze paiiementsredactie)
KABINETSFORMATEUR dr. W. L. P. M. De Kort heeft gisteren reeds
een begin gemaakt met zijn arbeid. Hij had van vier uur tot half zes
een oriënterend gesprek met de demissionaire minister-president prof. De
Quay en sprak ook nog met de heer W. J. Andriessen, die de heer De Kort
zal vervangen als voorzitter van de Tweede-Kamerfractie der K.V.P. De
formateur, die gisteravond naar zijn woonplaats UI venhout vertrok maar
vanmorgen weer in Den Haag was, heeft zijn intrek genomen in het kabi
net van de minister-president aan het Plein 1813. Daar zou hij vandaag
de stukken bestuderen. Morgenochtend om tien uur ontvangt hij in Ulven-
hout ex-informateur Romme, die hem op de hoogte zal brengen van de
kennis en ervaring, opgedaan tijdens de informatieperiode.
Dr. De Kort zal nog niet aanstonds be
ginnen met het opstellen van een rege
ringsprogram. Hij wil eerst een totaal
beeld krijgen van alle moeilijkheden, die
zich voordoen ten aanzien van de pro
grampunten. de kwantificering van dc
verschillende wensen, de indeling van de
departementale werkzaamheden en de ze
telverdeling in het te vormen kabinet.
Dit vraagt zoveel aan oriëntatie, dat hij
stellig niet vóór volgende week vrijdag
de eerste fase van zijn formatie-arbeid
zal kunnen afsluiten. Wel zal dr. De Kort
de komende week contacten opnemen met
ministers en andere personen (b.v.
Met de bajonet op het geweer
gaan de Perzische troepen in
Teheran de opstandige Moslims
te lijf. Onlusten en relletjes zijn
thans in Teheran weer aan de
j orde van de dag. De direct tegen
de Sjah gerichte demonstraties
hebben reeds honderden doden
i en gewonden geëist.
Teheran thans
iets rustiger
Sieuws in
één oogopslag
De gisteren aangewezen
kabinetsformateur dr. De
Kort heeft zich vandaag
verdiep in de paperassen
die ex-informateur prof.
Romme heeft verzameld.
Inmiddels heeft de heer De
Kort ook reeds gesproken
met prof.De Quay, terwijl
hij waarschijnlijk volgende
week de fractieleiders van
de grote partijen in de
Tweede Kamer zal ontvan
gen.
Het ontslag van de Brit
se staatssecretaris van oor.
log. Profumo, heeft veel
opschudding in Engeland
veroorzaakt. Zelfs heeft 't
de kansen voor de conser
vatieven om de verkie
zingen te winnen, sterk
verkleind.
Bij de onlusten in Perzië
zijn 86 mensen om het le
ven gekomen, terwijl 150
personen werden gewond.
De leiders van de samen
zwering tegen de Sjah (on
der wie zich de gepensio
neerde generaal Bakhtiar,
die hoofd van de geheime
dienst is geweest, zou be
vinden) zullen 'binnenkort
moeten terechtstaan. Zij
kunnen ter dood worden
veroordeeld.
Amerikaanse en Rus
sische deskundigen hebben
in Genève overeenstem
ming bereikt «ver het tot
stand brengen van een
speciale telexverbinding
tussen het Witte Huis en
het Kremlin. Het wachten
is nu nog op toestemming
uit Moskou (die volgende
week wordt verwacht).
De Westduitse minister
van defensie. Von Hassel.
is van mening dat Europa
in de wereld geen derde
macht zal kunnen worden,
dat de Westeuropese lan
den zich zonder Ameri
kaanse bijstand niet kun
nen verdedigen en dat de
Ver. Staten hunnerzijds
niet kunnen toestaan dat
het Europees potentieel in
handen van het Sow jet-
blok zal komen.
De Perzische gepensioneerde gene
raal Bakhtiar, die hoofd van de ge
heime dienst is geweest ij veel land
bezit, heeft volgens de regering te
Teheran wellicht een belangrijke rol
gespeeld in de opstand, die deze week
tegen het bewind van de Sjah is uit
gebroken.
Hij is de afgelopen dagen op pel
grimstocht naar Irak geweest, waar
hij overleg heeft gepleegd met leiders
van Mohammedaanse groeperingen-
Twee jaar geleden verzocht de Sjah
hem, Perzië te verlaten in verband
met een geschil tussen Bakhtiar en
de toenmalige premier Ali Amini.
Deze laatste was van plan, de vroegere
chef van de geheime dienst te laten ar
resteren in verband met een corruptie
schandaal. waarin hij de hoofdnjl had ge-
In Lexington twee
man neergeschoten
Gisteravond is bij wanordelijkheden,
In Lexington, in de Amerikaanse staat
Noord-Carolina. een 24-jarige blanke
doodgeschoten, terwijl een persfotograaf
werd gewond.
De eerste kreeg een schot in het hoofd
Hij overleed tijdens het vervoer naar
een ziekenhuis. Het schieten begon na
dat een groep negers vergeefs had ge
poogd toegang te krijgen tot enkele be
drijven in de zakenwijk van Lexington.
Dit had reeds de gehele donderdag
avond tot opstootjes geleid.
Soekarno toch weer
onderzocht
Soekarno voelt zich niet goed en zou
heden te Wenen grondig worden onder
zocht door prof. Karl Fellinger, eer
specialist, die ook koning Saoed be
handelt. Tevoren was gemeld, dat Soe
karno genezen was en geen behandeling
nodig had-
De president is 6 juni 62 jaar gewor
den. én was sinds zondag al twee maal
onderzocht.
Vanmorgen is te Nistelrode een per
sonenauto, bestuurd door de 26-jarige
mej. J. G, Locher uit Rotterdam tijdens
een inhaalmanoeuvre uit de bocht ge
vlogen en over de kop geslagen. Mej.
Locher werd uit de wagen geslingerd
en was op slag dood.
speeld. De Sjah vreesde eéhter grote
moeilijkheden en stelde Bakliliar in slaat,
de wijk te nemen.
Officieel is intussen medegedeeld dat
bü de onlusten van woensdag 86 mensen
om het leven zijn gekomen en dat er 150
werden gewond.
Bü nieuwe relletjes zal zonder meer
op de betogers worden geschoten. De lei
ders van dc samenzwering moeten te
rechtstaan. Zij kunnen ter dood worden
veroordeeld.
Aangezien het thans vrij rustig is in
Teheran heeft het Perzische leger zijn
stalen greep op het stadscentrum verlicht
Gewapende troepen houden nog kleine
delen van het centrum afgesloten. De
straten zijn daar zwaar beschadigd door
de rupsbanden van Amerikaanse tanks,
waarmede de demonstranten in toom
werden gehouden. Tanks, jeeps met
chinegeweren en vrachtauto's vol gehelm
de militairen worden nog gereed gehou
den, maar het grootste deel van de hoofd
stad is tot dusver rustig gebleven.
fractieleiders) om het totaalbeeld te i
helderen.
Na zich voldoende te hebben georiën
teerd. zal formateur De Kort een rege
ringsprogram kunnen gaan ontwerpen.
Dat kon niet reeds nü. omdat tijdens de
informatie-Romme niet alle controver
siële punten volledig zijn uitgepraat. De
socialistische fractieleider prof. Vonde
ling en zijn liberale collega mr. Toxopeus
hebben vorige week zaterdag in hun „de
finitieve" antwoorden aan de informa
teur nog verschillende slagen om de arn
gehouden. Prof. Vondeling zei gister
avond voor de televisie, dat zijn- fractie
zich nog niet heeft kunnen verenigen
met prof. Rommes formuleringen ta.v.
de woningbouw en de sociale verzeke
ringen (A.O.W. en algemene kinderbij
slag). „Ook andere partijen hebben voor
behouden gemaakt," zo voegde hij eraan
Dr. De Kort zal dus moeten beginnen
met de arbeid van prof. Romme te vol
tooien. Hij zal eerst moeten onderzoe
ken waartoe P.v.d.A. en V.V.D. wel en
waartoe zij niet bereid zijn wat betreft
de punten, waarover zij vorige week
stadium één van de tweede genoemde
partijen afvalt, omdat ze niet van ver
dere concessies wil weten. Maar het is
evenzeer mogelijk, dat aan het eind
van de programbesprekingen alle vijf
partijen nog meedoen, omdat geen van
hen „afdoende beletselen" ziet voor
deelneming aan de regering. Bij een
dergelijke algehele overeenstemming
over de programpunten wordt de keuze
tussen socialisten en liberalen wel bij
zonder moeilijk.
(Voor vervolg zie pagina 11)
Lachend nam gisteren de Konin
gin op paleis Soestdijk de zilte
tractatie in ontvangst. De Hol
landse Nieuwe; aangeboden door
een delegatie uit Katwijk aan
Zee. Want het zeebanket was ge
vangen door de KW 37. Keur
meester J. van der Schee had zich
persoonlijk van de prima kwali
teit overtuigd.
Dertig minuten voordat een Caravelle
de Portugese luchtvaart-
atschappij van London Airport naar Lissabon zou vertrekken, ont
plofte op de luchthaven een koffer, welke in het toestel (dat 77 mensen
aan boord had) vervoerd zou worden.De oorzaak was een bom, die tus
sen de kleren in de koffer verborgen zat. Het hoofdgebouw van Lon
don Airport schudde op zijn grondvesten, terwijl zwarte rook door de
vertrekhal dreef. Er deden zich geen persoonlijke ongelukken voor.
Een woordvoerder van de luchthaven verklaarde, dat het erg veel op
„sabotage" leek. Hier inspecteert een politieman de verkoolde resten
van de koffer.
Na 18 clagen vergaderen:
Na achttien dagen vergaderen heb
ben dc Amerikanen en Russen over
eenstemming bereikt over alle tech
nische details voor een telexverbin
ding. de „Hot Line" genoemd, tussen
Washington en het Kremlin.
Er wordt nog gewacht op de officiële
goedkeuring van de Sowjet-regering.
De „Hot Line" wordt gebruikt voor
contact in noodtoestanden teneinde het
eventuele uitbreken van een oorlog ten
gevolge van een misverstand te voor-
Verwacht wordt, dat de beide rege
ringen de tekst van hun accoord zullen
publiceren wanneer zij er officieel de
ontwapeningsconferentie van in kennis
stellen.
De „Hot Line"-overeenkomst is het
enige concrete resultaat dat tot dusver
op de conferentie van vijftien maanden
is bereikt.
De „Hot Line" zou een kabelverbin
ding moeten zijn, die van Washington
onder de Atlantische Oceaan naar Lon
den loopt en vandaar via Stockholm
en Helsinki naar Moskou.
De Ver. Staten en de Sowjetunie
delen de kosten. De kabel zal perma
nent in dienst zijn en geregelde proef-
transmissies zullen plaatsvinden om
te controleren of alles goed werkt.
De transmissies zullen in een speciale
code geschieden welke zowel voor de
teksten in de Russische als in de En
gelse taal kan worden gebruikt. De
code wordt in beide talen aan het ont
vangend eind vertaald.
iverture pleegt men
het stuk zelf zullen
worden ontwikkeld reeds aan te treffen.
In zoverre mag de informatie van de heer
Romme, die dan nu is beëindigd, niet als
een ouverture worden gekenmerkt.
De bepaling van het thema is uitsluitend
aan de thans aangewezen formateur, de
heer De Kort, voorbehouden.
Wat de informateur heeft gedaan, js niet
formatie geweest, maar informatie. Hij
heeft het terrein verkend, een inventaris
gemaakt van de problemen, en dank zij
deze arbeid kan de formateur gedocumen
teerd aan de arbeid.
Anders gezegd: Wat de informateur heeft
gedaan droeg een overwegend objectief
karakter: wat de formateur gaat doen zal
meer suojeetief zijn bepaald.
De formateur moet kiezen.
Daarmee neemt dan de eigenlijke kabi
netsformatie een aanvang. Weet de forma
teur meer dan hij zou geweten hebben
indien er geen informateur was geweest?
Misschien wel, misschien niet. In elk geval
mag worden aangenomen, dat de inschake
ling van een informateur een objectiveren
de en, na de verkiezingsstrijd, wellicht ook
een kalmerende werking heeft gehad.
De formulering van de aan de formateur
verstrekte opdracht geeft weer de gebrui
kelijke stof tot exegese. Het kabinet zal
straks moeten kunnen rekenen op ruime
steun. Er moet dus in dat opzicht de nodige
garantie, de nodige zekerheid zijn. Daarbij
gaan de gedachten wellicht naar een ze
kere mate van binding: hopen wij noch
tans dat die niet zo diep ingrijpend zal zijn,
dat cle politiek wezenlijk aan levendighaid
verliest.
Aangenomen wordt, dat het zal gaan
om de keus tussen socialisten en liberalen.
Beiden in hetzelfde kabinet lijkt niet waar
schijnlijk. Bij de keus zal in aanmerking
worden genomen, dat beider situatie met
zoveel verschilt. Beiden hebben bij de
verkiezingen verloren. Beiden zien sterk
tegen het zijn van oppositie op. Beiden
zijn tot belangrijke inschikkelijkheid be
reid. Voor de keus van de liberalen pleit,
dat dan het geslaagde beleid van het vo
rige kabinet kan worden voortgezet. Voor
de keus van socialisten, dat zij nu eenmaal,
ook na het geleden verlies, aanmerkelijk
meer stemmen dan de liberalen hebben
getrokken.
De heer De Kort dan ;s aan het formeren
geslagen. Wordt hij straks ook de minister
president? Het behoeft niet. De tijd lijkt
lang geleden waarin een minister-presi
dent zijn eigen kabinet had geformeerd:
zijn welslagen daarin kwam al dadelijk
aan zijn gezag ten goede. Nog zou men zich
een gelijke procedure kunnen wensen.
Echter, een goed formateur behoeft nog
geen goed minister-president te zijn, zo
min trouwens als omgekeerd.
RITA
Kennedy contra
rassenscheiding
op de scholen
President Kennedy heeft zich gisteren
gekeerd tegen de rassenscheiding op de
Amerikaanse scholen. In een toespraak
tot geslaagden voor het eindexamen van
een middelbare school in San Diego in
Californië zei Kennedy, dat de Ameri
kaanse kinderen op het ogenblik bij
het onderwijs geen gelijke kansen heb
ben. Die ongelijkheid had twee oorza
ken, een economische en een die de
huidskleur betrof. Wij moeten dan ook
erkennen, aldus Kennedy, dat de ras
senscheiding bij het onderwijs en ik
bedoel hier dan zowel de feitelijke schei
ding in het Noorden als de officiële in
het Zuiden grote hinderpalen met
zich brengt voor een groot deel van de
Amerikaanse bevolking.
Tendens stijgend
HET WEER IN EUROPA
en het noordelijk deel
blijft de luchtdruk hoog, terwijl enkele
depressies boven het zuidelijke deel van
de oceaan langzaam van west
trekken. De lucht in onze omgeving is
nu tamelijk vochtig geworden, hetgeen
mede in verband met de onstabiele op
bouw van de atmosfeer, de vorming
van warmteonweders bevorderd. Deze
brengen evnwel geen weersomslag. Het
weer met een overwegend zomers ka
rakter houdt aan. De toegenomen voch
tigheid van de atmosfeer had ook de
vorming van een uitgebreid mistveld
op de Noordzee tot gevolg. Dit mistveld
breidde zich de afgelopen nacht tijdelijk
tot over het westen van ons land uit.
De Bilt verwacht tot zaterdagavond:
Vrü warm en drukkend weer met veran- Rapporten hedenmorgen
derlyke bewolking en plaatselijk regen of
onweer. Hier en daar tijdelijk mist. Over
wegend zwakke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur). statloa
ZON EN MAAN
Zaterdag 8 juni: zon op 4 22, onder
20.56: maan op 21.59, onder 5.20. D. Helder
Vrijdag 14 juni: laatste kwartier. Ypenburg
Viissingen
Strand verivachti ng t
Strandweer na oplossing van de mist- X?"*,1?10
velden, zonnige perioden en zomers ^d-uhnb"
strandweer. Zwakke veranderlijke wind, Helsinki
in de middag 21 tot 23 graden. Zeewater Stockholm
13 graden. Oslo
Vooruitzichten: Algemene weerbeeld Ab^d'1
zal ook tijdens het weekeinde zonnig Londen*"
strandweer brengen met in de ochtend .vdam
plaatselijk mist. Brussel
Luxemb.
Parijs
an de die de dames niet kunnen dat ze het haar niet meer meter onder de knie moeten voor de passagiers, als we
lucht- verteren. mogen touperen of fantasie- vallen, deed dc dames op- onszelf niet charmant vin-
South Zo mogen zij bv. geen kapsels mogen dragen. stuiven: „Wie denken ze dat den?"
spuwen lang haar meer hebben. Het Ogenschaduw is ook al ze voor hebben, een stelletje En om op het haar terug
vuur. moet zo kort worden geknipt verboden en eveneens het antiquiteiten? Ze zeggen dat te komen: „Kort haar staat
dat het niet over de kraag gebruik van nagellak, behal- we in dienst zijn van een velen van ons niet, maar nu
De maatschappij heeft n.l. van haar blouse hangt. ve van witte. van de voornaamste lucht- moeten we ons laten snoeien
nieuwe voorschriften over Maar wat de stewardessen De bepaling, dat de rokken vaartmaatschappijen. Hoe of de consequenties aanvaar-
kleding en uiterlijk gegeven, werkelijk nijdig maakt, is voortaan vijf tot tien centi- kunnen we charmant zijn den", zei een van de meisjes.
vindstil 25 2 o'-
indstil 25 12
